________________
વ્યવહારથી તે માર્ગાનુસારી જનેની પ્રવૃત્તિ પણ (અમુક અંશે ) વચન અનુષ્ઠાન રૂપ જાણવી. અને જે અનુષ્ઠાન આગમ સંસ્કાર થકી અત્યંત અભ્યાસ મેંગે, સપુરૂષે ચંદનગંધના ઇષ્ટાને અનાયાસે એકીભાવે આચરે તે અસગ અને નુષ્ઠાન કહેવાય છે.
જેમ પ્રથમ દંડવતી ચકભ્રમણ કરવામાં આવે પછી તે ચક અનાયાસે ફર્યા કરે તેમ જે પ્રથમ વચનાનુષ્ઠાન હોય તે અભ્યાસવશાત્ દઢ સંસ્કારથી અસંગ અનુષ્ઠાન રૂ૫ થઈ જાય છે. તેમાં પ્રથમનાં બે સબુકાનથી અસ્પૃધ્યસ્વર્ગાદિ સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે ત્યારે પાછળનાં બે સઅનુષ્ઠાનથી નિ છેયક્ષની પ્રાપ્તિ થઈ શકે છે.
પ્ર–શાસ્ત્રમાં કહેલી પાંચ પ્રકારની ક્ષમાને કેવી રીતે ( વિભાગથી) ઉક્ત ચાર પ્રકારના સદ્ અનુષ્ઠાન સાથે સંબંધ ઘટી શકે છે ?
ઉ–ઉપકારક્ષમા, અપકારક્ષમા અને વિપાકક્ષમાને પ્રથમના બે અનુષ્ઠાન સાથે અને વચનક્ષમા અને સહક્ષમાને પાછળના બે અનુષ્ઠાન સાથે સંબંધ ઘટે છે.
પ્ર જ્ઞાન ત્રણ પ્રકારનું જે કહ્યું છે તે કેવા પ્રકારના દષ્ટાંતથી કહ્યું છે તે સમજાવે.
ઉ–શ્રુતજ્ઞાન, ચિન્તાજ્ઞાન અને ભાવનાજ્ઞાન (અનુભવ જ્ઞાન ) એ ત્રણે પ્રકારનું જ્ઞાન અનુક્રમે મિષ્ટ જળ, દુધ અને અમૃતની પેરે ભવતૃષાને શમાવી શકે છે. તેથી રત્નત્રય સમાન ઉક્ત ત્રિવિધ જ્ઞાનને વિષે પરમ આદર કર