________________
फँसूत्रे स्थाना
કુદ
३। ' णिसिइत्ता-निपद्य ' इत्यारभ्य ' पराजिणित्ता' इत्यन्तं यावत् त्रयोदशपदानां प्रत्येकं पट् पद् मुत्रनिर्माणेन भवन्त्यष्टसप्ततिः सूत्राणि, एतानि पूर्वोक्ताष्टादशभिः सूत्रैः सह संकलनया पण्णवतिः सूत्राणि भवन्ति ( ९६ ) | 'सद्दा ' इत्यादि, एवं शब्दरूपगन्धरसस्पर्शानधिकृत्यैकैकस्मिन् विषये विधिप्रतिषेधाभ्यां यंत्र आलापका भूत वर्त्तमान भविष्यत्कालाश्रयाः 'सुमना दुर्मनाअनुभयरूपपद यवन्तो विज्ञेया इति शब्दादि स्पर्शपर्यन्तानां पञ्चानां विषयाणां प्रत्येकं पद् तरह का कथन त्रिकाल को लेकर लगाने से एक २ पद के ३-३ सूत्र बन जाते हैं " णिसिहत्ता " से लेकर " पराजिणित्ता " तक १३ पद बनते हैं । इन १३ पदों के ६-६ सूत्र बन जाने के कारण ७८ सूत्र हो जाते हैं इन ७८ सूत्रों में पूर्वोक्त १८ सूत्रों को मिला देने से कुल ९६. सूत्र हो जाते हैं । इसी तरह से - " शब्द, रूप, गंध, रस और स्पर्श इनको लेकर एक एक विषय में विधि प्रतिषेध की अपेक्षा से भूत, वर्तमान और भविष्यत्काल संबंधी ६-६ सूत्र बन जाते हैं अर्थात् कोई मनुष्य शब्द को सुनकर भूतकाल में सुमना हुआ है, दुर्मना हुआ है और मध्यस्थ हुआ है, वर्तमान काल में कोई एक मनुष्य सुमना होता है, दुर्मना होता है और मध्यस्थ रहता है भविष्यत् काल में कोई एक मनुष्य सुमना होगा, दुर्मना होगा और मध्यस्थ रहेगा । इस प्रकार के ये विधिविषयक तीन ३ सूत्र हैं, इसी तरह से प्रतिषेध को लेकर तीन ३ सूत्र बनते हैं इस प्रकार शब्द में विधिप्रतिषेध को लेकर ये ६ अनुसक्षीने अश्वाथी प्रत्ये पहना शुभ सूत्र जने छे. " निषिद्य " थी सने " अपराजित्य " पर्यन्तना १३ पहानां मुझे १३४६=७८ मयोनेरसूत्र भने छे. આ ૭૮ સૂત્રાને પૂર્વકત ૧૮ સૂત્રેામાં ઉમેરવાથી કુલ ૯૬ સૂત્ર ખને છે. अभा “श, ३५, गंध, रस भने स्पर्श " नी अपेक्षा प्रत्ये વિષયમાં વિધિ પ્રતિષેધની અપેક્ષાએ ભૂત, વતમાન અને ભવિષ્યકાળ સબધી ६-६ सूत्र भने छे. नेम.....
કોઈ મનુષ્ય શબ્દને સાંભળીને ભૂતકાળમાં સુમના (પિત) થયા હાય છે, કાઇ દુના થયા હાય છે અને કઈ મધ્યસ્થભાવમાં રહ્યો હાય છે. શબ્દને સાંભળીને વર્તમાન કાળે કાઈ સુમના થાય છે, કઈ દુર્માંના થાય છે અને કાઈ મધ્યસ્થભાવમાં રહે છે. શબ્દને સાંભળીને કાઈ ભવિષ્યમાં સુમના થશે, કોઇ દુના થશે અને કાઈ મધ્યસ્થભાવમાં રહેશે. આ પ્રમાણે વિધિ વિષયક ત્રણ સૂત્ર છે, એ જ પ્રમાણે પ્રતિષેધની અપેક્ષાએ પણ ત્રણ સૂત્ર અને છે. આ રીતે શબ્દમાં વિધિપ્રતિષેધને અનુલક્ષીને કુલ ૬ સૂત્ર મને છે. આ