________________
સિંદૂર પ્રકર.
wwww
તે કેપ કરે છે ઉચિત શું અગ્નિ વનને વૃક્ષને, બાલે યથા હિમ જેહ બાલે પલકમાં જિનધર્મને; હાથી ઉખાડે વેલડીને જેમ તિમ તે નીતિને, રાહ કલાને ચંદ્રની જિમ પીડત વલિ દિન દિને. ૧. તિમ કીર્તિને સંહાર કરતો કેધ જે માનવ તણી, કરે સ્વાર્થને જે નાશ વાયુ જિમ ઘટાને મેઘની; તરસા વધારે જિમ ઉનાલે તેમ જે આપત્તિને, કરનાર નાશ દયા તણો તે કેધને તું છોડને. ૨.
અર્થ–જેમ દાવામિ વૃક્ષને બાળે છે તેમ જે ક્રોધ ધર્મને બાળી નાખે છે, જેમ હાથી ઝાડની વેલીને ઉખેડી નાંખે છે, તેમ જે કોઇ નીતિરૂપી વેલને ઉખેડી નાંખે છે, જેમ રાહ ચંદ્રની કલાને કલેશ પમાડે છે, તેમ જે ક્રોધ મનુષ્યની કાતિને નાશ પમાડે છે, જેમ વાયુ મેઘને વિનાશ કરે છે તેમ જે ક્રોધ સ્વાર્થને વિનાશ કરે છે; જેમ ઉનાળે તરસ (તૃષા) ને વધારે છે, તેમ જે કાંધ આપત્તિને વધારે છે, અને જે દયાને લેપ કરે છે; એ તે ક્રોધ કરે ગ્ય કેમ હોય ? (કો નજ કર જોઈએ.) - હવે ચાર કાવ્ય કરી અહંકારનું સ્વરૂપ વર્ણવે છે.
(માત્તવૃત્ત... ) . यस्मादाविर्भवति विततिर्दुस्तरापनदीना,
यस्मिन् शिष्टाभिरुचितगुणग्रामनामापि नास्ति ॥ यश्च व्याप्तं वहति वधधीधूम्यया क्रोधदावं, तं मानाद्रि परिहर दुरारोहमौचित्यवृत्तः ॥ ४९ ॥