Shataka Trayadi Subhashit Sangraha

Author(s): Bhartuhari, Dharmanand Kosambi
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan

Page 261

भर्तृहरिसुभाषितसंग्रहे
गतं तत् तारुण्यं युवतिहृदयाह्लादजनकं व्यतीतः सौन्दर्यः समदकरिकुम्भौघदलनः । जरा निर्लज्ञेयं शिरसि पदमुच्चैः कृतवती
परंमदानीं जननमरणोच्छेदजनकम् ॥ ४७९ ।। गन्धाढ्यां नवमल्लिकां मधुकरस् त्यक्त्वा गतो यूथिकां
तां त्यक्त्वांशु गतः स चम्पकवनं तस्मात्सरोजं गतः । बद्धस् तत्र निशाकरेण सहसा रोदित्यसौ मन्दधीः
संतोषेण विना पराभवपदं पश्यन्ति सर्वे जनाः ॥ ४८० ॥ गर्भस्थं जातमात्रं शयनतलगतं मातुरुत्सङ्गसंस्थ
बालं वृद्धं युवानं परिणतवयसं विश्वमान्यं बलाढ्यम् । वृक्षाग्रे शैलशृङ्गे नभसि पथि जले कोटरे पञ्जरे वा
पाताले वा प्रविष्टं हरति च सततं दुर्विबाधः कृतान्तः ॥ ४८१ ॥ गर्व नोद्वहते न निन्दति परान् नो भाषते निष्ठुरं
प्रोक्तं केनचिदप्रियं च सहते क्रोधं न चालम्बते ।
श्रुत्वा काव्यमलक्षणं परकृतं संतिष्ठते मूकवद्
दोषांश छादयते स्वयं न कुरुते ह्येतत् सतां लक्षणम् ॥ ४८२ ॥ गात्रं पात्रं प्रथमवयसि प्रेयसीनां स्तनानाम् आश्लेषाणां तदिदमधुना वन्यमेतत् कृतार्थम् ।
येनासीने त्वयि गिरितटे श्लिष्टनासाग्रदृष्टौ
हर्षस्पर्श जहति हरिणश्रेणयः कायकण्डूः || ४८३ ॥ गार्गिरा च विकलश् चदुमीश्वराणां कुर्वन्नयं प्रहसनस्य नटः कृतोऽसि । न त्वां पुनः पलितकर्णक भाजमेनं नाट्येन केन नटयिष्यति दीर्घमायुः ॥ ४८४ ॥
479
GVS2387 V59; BVB5 V103 (extra).
480
') कुंभकदलन.. SK. 7. 37. ISM Kalamkar 692 V71. - 2) त्यक्त्वा गतभृङ्ग चम्प ( corrupt ). - BIS 2082 (821) Bhramarāstaka 2 in Haeb 240. Subhash 153; SRB. p. 75. 18 ; SBH. 753 ; SRK. p. 186. 14 ( Kāvysamgraha).
C
481 BORI 328 V123 (119). ९) वृक्षात्रे...पथगते ( for पथिगते ), 2094. Subhash. 146; SA. 38. 24; SS. 23. 10.
-
-
482 NS3 N45. *) नो दहते; Ana624 N45. ४) क्रोधेन चालम्बते. 2095. Subhash. 195; SN. 709 ; JSV. 182. 2.
-
483_D_V137 ; F1. 2 V111. BORI328 V149 (141).
' ) D F1 वन्यमन्यत्कृतार्थम् । ') F1 'प्रदृष्टे ; d); Pun697 V23; SVP159 V extra 17, 1) धन्यमन्ये कृतार्थम् । (d) हर्षस्पर्शाज्जहति ।; Meh V153; HU271 and vsP V135; Bik3279 V145 (41); Bik3281 V133 (134); Bik3278 V134.
484HV7; NS3 V6.
-- SDK. 5. 42. 2 (p. 305, Murari ).
BIS.
-
BIS.