Shataka Trayadi Subhashit Sangraha

Author(s): Bhartuhari, Dharmanand Kosambi
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan

Page 313

२०८
भर्तृहरिसुभाषितसंग्रहे आगतोऽहं * * * * * * * * न चेक्षितः। गाढालिङ्गननिर्वाणं कदाहं प्रापितस त्वया ॥ ३०॥ कामिनश चरितैरेभिः कुर्वन्तो निशि जागरम् । कुर्वन्त्यप्रियमात्मानं केचिन् मूढाः प्रिया अपि ॥ ३१ ॥ नीत्वात्मानं प्रकाशत्वमन्यया योषिता सह ।। कारयेत कलहं कामी प्रीतिमिच्छन् सदात्मनः ॥ ३२ ॥ यत्र यत्र करोतीयां कलहो वा यया सह । यया कामुकवैरं च निवारयति यां प्रति ॥ ३३ ॥ उक्तस ते रुधिरेणाहं स्पृष्टं ते मस्तकं मया। इत्येता शपथान् कृत्वा सा वै गम्या पुनः पुनः॥३४॥ प्रतिकूलतमं यद्यदेकस्मिञ्शयने स्त्रियः । वामत्वात् पुष्पधनुषस् तत् तत् प्रेमनिवन्धनम् ॥ ३५ ॥ ग्राह्यं नाम विपक्षस्य मृपासुप्तेन कामिना । प्रतिभेदे कृतं शीघ्रं कर्तव्यो निह्नवः सदा ॥ ३६॥ रात्रौ सुरतसंभोगलालसा शयने [ र ]ता । विपक्षप्रेष्ययत्नानां मुक्तवाचानभिज्ञता ॥ ३७॥ तिष्ठ तावदयं कोऽपि बहिः किमपि जल्पति । इत्युक्त्वा निर्गतः शीघ्रमपि देवकुलं व्रजेत् ॥ ३८ ॥ त्यक्त्वा स मां कथं नाम गत्वा सुप्तम तया सह । इति चिन्ताकृतोऽमर्षः प्रादुर्भवति चेतसि ॥ ३९ ॥ आमोन् मदनः सद्यो दीप्तश चेतसि जायते । स वृद्धिं नीयते कामं तस्मिन् द्वेष्येऽपि योषिताम् ॥ ४०॥ चिन्तितं यदनेनासीद् देयं बह्वल्पमेव वा । देयं तेनाधुना तस्यै कालेनेति न संशयः ॥४१॥ हस्ते कृता सुरूपा च फलेनापि सुयोजिता । वीटिकेवाङ्गना रागं न हि बध्नाति खण्डिता ॥ ४२ ॥ कुट्टिन्या सह कर्तव्यः कलहो निपुण तथा । समुपैति यथा द्वेषं तत्पुरं प्रोच्यतेऽपि यः ॥४३॥ किमसाकमनेनेति कुट्टिन्या यत्र वार्यते । कामुके कामिनी तस्मिन् नितरामनुरज्यते ॥४४॥ गुरुबन्धुसुहृद्वर्गप्रतिषेधेन्धनेरितम् । मदनाग्निर्बलत्युच्चैर्योषितः पुरुषस्य वा ॥४५॥