Prabuddha Jivan 2016 09

Author(s): Sejal Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 44

પ્રબુદ્ધ જીવન : બીર ભીવતા વિશેષાંક. પૃષ્ઠ ૪૪ મા પ્રબુદ્ધ જીવન : બાર ભાવના વિશેષાંક છ ઓગસ્ટ ૨૦૧૬ પર ભાવતા વિશેષાંક BN પ્રબુદ્ધ જીવન :
Hવના કાસ્વરપ | | 1ડો. શ્રીમતી નીતુ વીરસાગર જૈન
જીવન : બાર ભાવતા વિશેષાંક BN પ્રબુદ્ધ જીવત: બાર ભાવતા વિશેષાંક ક્ષણ પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવના વિશેષાંક BN પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક 8 પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક ## પ્રબુદ્ધ જીવન : બાર
જિન ભાવો સે મોહાસક્ત, મોહી જીવ દુ:ખદાયી કર્મો કો ઉદ્દેશ્ય શરીર સંબંધી રાગાત્મક વિકલ્પ તરંગો કે જો કી શરીર કે નષ્ટ કર સુખ ભોગતા હુઆ મુક્તિલાભ કો પ્રાપ્ત કર સ્વતન્ન અત્યંત નિકટવર્તી સંયોગી પદાર્થ હોને સે જ્ઞાની જનોં કો ઉઠા ? € હો જાતા હૈ, ઉન ભાવોં કો જાનકર ઉનકા બારમ્બાર ચિંતન કરતી હૈ ઉનકે શમન કે લિએ શરીર સંબંધી અશુચિતા કા બારશું કરના હી ભાવના હૈ
બાર ચિંતન કરના હી હૈ અશુચિ ભાવના કા લક્ષ્ય અત્યંત ફૈ | ‘પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ’ કી તાત્પર્યવૃત્તિ ટીકા મેં આચાર્ય ભાવના ધૃણાસ્પદ દેહ સે વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન કરાકે દેહ દેવાલય મેં વિરાજમાન હું કી પરિભાષા નિમ્ન પ્રકાર સે લિખતે હૈ
દેહ સે ભિન્ન નિજ ભગવાન આત્મા કી સાધના હી હૈ ज्ञातेऽर्थे पुनः पुनश्चिन्तनम् भावना।
પં. દોલતરામ જી શરીર કો ધૃણાસ્પદ બતાતે હુએ કહતે હૈ- ૨ -તાત્પર્યવૃતિ ટીક્કા, માથા 46
पल रुधिर राध मल थैली, कीकस वसादि तैं मैली। અર્થાત્ જાને હુએ અર્થ કો પુનઃ પુનઃ ચિંતન કરના ભાવના હૈ नव द्वार बहै धिनकारी, अस देह करे किम यारी।। કાર્તિકેયાનુપ્રેક્ષા મેં આચાર્ય કાર્તિકેય ઈન બારહ ભાવનાઓ
છઠ્ઠીના, પંચમહોત, છેઃ ૮ ૬ કો “પવિયનTદ્ર ગાળીયો' (wાર્તિવૈયાનુપ્રેક્ષા, 'થા) અર્થાત્ ' અર્થાત્ કફ ઔર ચર્બી આદિ સે મેલી દેહ માંસ, ખૂન એવં પાપ આ ભવ્યજીવ કો આનંદ કી જનની કહતે હૈ
રૂપી મલ કિ શૈલી હૈ. ઉસકે આંખ, કાન, નાક, મુંહ આદિ નો તારોં સે ? 8 આચાર્ય કુન્દકુન્દ બારહ ભાવનાઓં કો મુક્તિ કા સાક્ષાત્ નિરંતર ધૃણાસ્પદ મૈલે પદાર્થ હી બહતે રહતે હૈ હે આત્મ! તૂ ઐસી ૐ કારણ માનતે હુએ ઈસ પ્રકાર કથન કરતે હૈ
ધૃણાસ્પદ ઈસ દેહ સે યારી (મિત્રતા) ક્યોં કરતા હૈ? किं पलवियण बहुणा जे सिद्धा णरवरा गये काले।
યહ દેહ તો અપવિત્ર હૈ ઇસ દેહ કે મમત્વ એવં સ્નેહ મેં ! सिज्झहहि जे वि भविया तज्जाणह तस्स माहप्पं ।।
પઢકર તો અબ તક અનંત દુ:ખ ઉઠાયે હૈ ! અત: ઈસસે સર્વ at વીરસ મજુવેવા, થા 90 પ્રકાર સે સ્નેહ તોડકર અત્યંત ભિન્ન પરમ પવિત્ર ભગવાન આત્મા છે અર્થાત્ ઈસ વિષય મેં અધિક પ્રલાપ કરને સે ક્યા લાભ હૈ, કો પહચાનકર સ્વયં મેં હી સમા જાને મેં હી સાર હા બસ ઈતના સમઝના કિ ભૂતકાલ મેં જિતને શ્રેષ્ઠ પુરુષ સિદ્ધ પંડિત જયચંદ છાબડા ઈસી બાત કો ઈસ પ્રકાર સે વ્યક્ત છું # હુએ હૈ ઔર ભવિષ્ય મેં જો ભવ્યજીવ સિદ્ધ હોંગે-યહ સબ ઈન કરતે હૈ૬ બારહ ભાવનાઓં કા હી માહાસ્ય .
निर्मल अपनी आत्मा, देह अपावन गेह। આચાર્ય પદ્મનંદી ઈર્ષે કર્મક્ષય કા કારણ બતાતે હુએ કહતે હૈ- जानि भव्य निजभाव को, यासों तजो सनेह।।' द्वादशापि सदा चिन्त्या अनुप्रेक्षा महात्मभिः ।
(ડિત નયચંદ્રગીત વીર ભાવના) तद् भावना भवत्येव कर्मणां क्षयकारणम्।।
અર્થાત્ અપની આત્મા અત્યંત નિર્મલ હૈ ઔર યહ દેહ કે પાની પદ્ઘવિંશતિ, ૩પાસ સંસ્વIR મધર, છંદ્ર ૪૨ અપવિત્રતા કા ઘર હૈ ! હે ભવ્યાં! ઈસ પ્રકાર જાનકર ઈસ દેહ સે ? અર્થાત્ મહાપુરુષોં કો બારહ ભાવનાઓં કા સદા હી સ્નેહ છોડો ઓર નિજભાવ કા ધ્યાન કરો! ૐ ચિત્તવન કરના ચાહિએ, ક્યોંકિ ઉનકી ભાવના કેમ કે ક્ષય કા ઈસ પ્રકાર હમ દેખતે હૈ કી ઐસે ચિંતન કી સીમા દેહ કી હૈં 8 કારણ હોતી હી હૈ
અશુચિતા તક હી સીમિત નહીં હૈ, અપિતુ ઈસમેં આત્મા કી 8 ઈસી પ્રકાર શુભચંદ્રાચાર્ય ભી બારહ ભાવનાઓં સે હોને પવિત્રતા કા ચિંતન એવં રમણતા ભી સમાહિત હો જાતી હૈ ા જુ ૬ વાલે લાભોં કો ગિનાતે હુએ કહતે હૈ
કાર્તિકેય સ્વામી અશુચિ ભાવના કે સ્વરુપ કો બતાતે હુએ કહતે હૈ- ૪ विध्याति कषायाग्नि विगलितरागो विलीयते ध्वान्तम्।
सयल-कुहियाण पिण्डं किमि-कुल-कलियं अउव्व-दुग्गंधं । उन्मिषति बोधदीपो हृदि पुन्सां भावनाभ्यासात् ।।
मल-मुत्ताण य गेहं देहं जाणेहि असुइमयं।। ज्ञानाणव, भावना अधिकार, छंद १९२
(ઋર્નિયાનુપ્રેક્ષા, Tથી 83). અર્થાત્ ઈન બારહ ભાવનાઓં કે અભ્યાસ સે જીવોં કી કષાય અર્થાત્ યહ શરીર કૃમિ, લટ તથા નિગોદિયા જીવોં સે ભરા શું હૈ રુપી અગ્નિ શાંત હો જાતી હૈ, રાગ ગલ જાતા હૈ, અન્ધકાર વિલીન હુઆ હે તથા રસ, રુધિર, મૉસ, હડ્ડી, વીર્ય ઈન સાત ધાતુઓ કે હો જાતા હૈ ઔર હૃદય મેં જ્ઞાન રુપી દીપક વિકસિત હો જાતા હૈ સે બના હુઆ હૈ અતઃ ગંદગી કા ઘર હૈ ! ફુ યહાં હમ અનિત્યાદિ બારહ ભાવનાઓં મેં સે અશુચિ ભાવના કાર્તિકેય સ્વામી ઈસ વિષય મેં ઔર અધિક સ્પષ્ટ રૂપ સે લિખતે છું કા વર્ણન વિશેષ રૂપ સે કર રહે હૈંઅશુચિ ભાવના કા મુખ્ય હૈ. પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક : પ્રબુદ્ધ જીવન : બાર ભાવના વિશેષાંક : પ્રબુદ્ધ જીવન બાર ભાવતા વિશેષાંક : પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક : પ્રબુદ્ધ જીવન:
પ્રબદ્ધ જીવન : બાર ભાવના વિરોષક જ પ્રબદ્ધ જીવન : બાર ભાવના વિશેષાંક HR પ્રબુદ્ધ જીવત : બાર ભાવતા વિશેષાંક પ્રબુદ્ધ જીવન : બીર ભાવના વિરોષક & પ્રબુદ્ધ જીવન : બીર ભીવની વિશેષાંક BN પ્રબુદ્ધ જીવન : બીર