________________
૧૩૦
નવતત્વપ્રકરણ સાથ:
છે અનવસ્થાક્ય પ્રાયશ્ચિત્ત-કરેલા અપરાધનું પ્રાયશ્ચિત્ત ન કરે ત્યાં સુધી મહાવ્રત ન ઉચ્ચરાવવાં તે.
૨૦ પ શ્વર પ્રાથશ્ચિત્ત-સાધ્વીને શીલભંગ કરવાથી, અથવા રાજાની રાણું ઇત્યાદિ સાથે અનાચાર સેવાઈ જવાથી, અથવા તેવા બીજા શાસનના મહા ઉપઘાતક પાપના દંડ માટે ૧૨ વર્ષ ગચ્છ બહાર નીકળી, વેષને ત્યાગ કરી, મહા–શાસનપ્રભાવના કર્યા બાદ પુન: દીક્ષા લઈ ગચ્છમાં આવવું તે. અહિં પ્રાયઃ એટલે વિશેષથી, જિત્તની વિશુદ્ધિ કરે, તે પ્રાયશ્ચિત્ત એ શબ્દાર્થ જાણ.
॥ २ विनय ७ प्रकारनो ।
ગુણવંતની ભકિત-બહુમાન્ કરવું અથવા આશાતના ન કરવી તે વિનચ કહેવાય, તે જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર, મન-વચન-કાયા અને ઉપચાર એમ ૭ પ્રકારને છે, અથવા મન આદિ ૩ ચોગ રહિત ૪ પ્રકારને પણ છે.
* ત્યાં પ્રકારનો વિનય આ પ્રમાણે–
૨ જ્ઞાન વિના-જ્ઞાન તથા જ્ઞાનીની બાહ્ય સેવા કરવી તે મf, અંતરંગ પ્રીતિ કરવી તે યદુમાન, જ્ઞાન વડે દેખેલા પદાર્થોનું સ્વરૂપ ભાવવું તે આવનાવિનય, વિધિપૂર્વક જ્ઞાન ગ્રહણ કરવું તે વિધિ ઘg, અને જ્ઞાનનો અભ્યાસ કરવો તે અભ્યાસ વિનય એમ પાંચ પ્રકારે જ્ઞાનવિનય છે.
૨ ટ્રેન ઉત્તર-દેવ-ગુરુની ઉચિત ક્રિયા સાચવવી તે સુકૃપા વિના, અને આશાતના ન કરવી તે મારાતિના વિનય. એમ ૨ પ્રકારને દર્શન વિનય છે. પુન: શુશ્રષા વિનય ૧૦ પ્રકારનું છે. તે આ પ્રમાણે–સ્તવન, વંદના કરવી તે સજ્જર, આસનથી ઉભા થઈ જવું તે અપુરથાન, વસ્ત્રાદિ આપવું તે જ્ઞાન, બેસવા માટે આસન લાવી “ બેસો ” કહેવું તે આસન રિઝ, આસન ગોઠવી આપવું તે માનવાન, વંદના કરવી તે તિવર્ગ, બે હાથ જોડવા તે અરિઘા, આવે ત્યારે હામાં જવું તે સર્વ મન, જાય ત્યારે વળાવવા જવું તે પશ્ચાત્મ ન, અને બેઠા હોય ત્યારે વૈયાવચ્ચ કરવું તે ઘણુંજારના, એ ૧૦ પ્રકારે શુશ્રષા વિનય જાણો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
