________________
૮ મોક્ષતત્ત્વ [૧ સત્પદ પ્રરૂપણું]
૧૬૩ માગણુઓમાં મોક્ષની પ્રરૂપણ नरगइ पणिदि तस भव, सन्नि अहक्खाय खइअसम्मचे। मुक्खोऽणाहार केवल-दंसणनाणे, न सेसेसु ॥४६॥
સંસ્કૃત અનુવાદ नरगतिप'चेन्द्रियत्रसभव्यसंज्ञियथाख्यातक्षायिकसम्यक्त्वे मोक्षोऽनाहारकेवलदर्शनज्ञाने, न शेषेषु ॥४३॥
શબ્દાથ – નર-મનુષ્યગતિ
મુ -મોક્ષ છે નંસિ-પચેન્દ્રિય જાતિ
બહાર–અનાહાર તપ-ત્રસકાય
વઢું સંપા-કેવળદર્શન માં ભવ્ય
નાખે-કેવળજ્ઞાનમાં સનિ-સંગ્નિ
ન-(મોક્ષ) નથી કથા-ચકાગ્યાત ચારિત્ર | તેણુ-શેષ માર્ગણાઓમાં ફકત્ત-ક્ષાયિક સમ્યક્ત્વમાં
અન્વય સહિત પદચછેદ નર-જ, gáરિ, તત્ત, મઘ, નિન, દવા , રહે-વારે अणाहार, केवल-दसण-नाणे मुक्खो सेसेसु न ॥४६॥
ગાથા :– મનુષ્યગતિ, પંચેન્દ્રિય જાતિ, ત્રસકાય, ભવ્ય, સંસિ યથાખ્યાત ચારિત્ર, ક્ષાયિક સમ્યકત્વ, અનાહાર, કેવળદર્શન અને કેવળજ્ઞાનમાં મક્ષ છે, અને શેષમાં નથી મેદા
એ ૧૦ થી શેષ રહેલી કષાય-વેદ–ગ-અને લેગ્યા એ ચાર માર્ગણામાં મેક્ષ હોય જ નહિં. કારણ કે-અકષાયી; અવેદી; અગી, અને અલેશી અવસ્થાવાળા જીવને જ મેક્ષ હોય છે. એટલે જ મૂળ
૪ શ્રી અભયદેવસૂરિ રચિત નવતત્ત્વ ભાષ્યમાં ૧૪ માગણામાં મોક્ષપદની પ્રરૂપણું જુદી રીતે કહી છે. તે આ પ્રમાણે –
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org