Book Title: Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh
Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અનુક્રમ
વર્ણવ્યવસ્થા
૭૨૯
[વલીઅલ્લા-લા) વર્ણવ્યવસ્થા સ્ત્રી, (સં.) વર્ણોની વ્યવસ્થા ચાર વર્ષો દ્વારા વધુપના સ્ત્રી, (સં.) વધાઈ; વધામણી આવેલું થતી સમાજવ્યવસ્થા
વિર્ણાનુપ્રાસ - વર્ધિત વિ. (સં.) વધેલું; વધારેલું; ઉમેરેલું; ઉમેરવામાં વર્ણસગાઈ સ્ત્રી. (સં.) સજાતીય વર્ગોનું આવર્તન; વર્ધિષણ વિ. (સં.) વધવાની ઈચ્છાવાળું; ઉન્નતિ ચાહનારું વર્ણસંકર વિ. (સં.) ભિન્ન વર્ણના સ્ત્રીપુરુષથી ઉત્પન્ન વનિયર . (ઇં.) નાનામાં નાનું માપ લેવાની એક
થયેલું (૨) વ્યભિચારીથી ઉત્પન્ન થયેલું (૩) ૫. પ્રકારની પટ્ટી તેવો માણસ
વર્મ ન. (સં.) કવચ; બખ્તર (૨) રક્ષણ વર્ણાનુક્રમ પું. મૂળાક્ષર પ્રમાણેનો ક્રમ (૨) કક્કાવારીમાં વર્મીફૉર્મ એપેન્ડિક્સ ન. (ઈ.) આંત્રપુચ્છ નૃિપવર્ય) વર્ણાનુક્રમણી(-ણિકા) સ્ત્રી, મૂળાક્ષર પ્રમાણે ગોઠવેલો -વર્ય ન. (સં.) ઉત્તમ શ્રેષ્ઠ (સમાસને અંતે. મંત્રીવર્ય,
સિગાઈ વર્ષ ન. (સં.) બાર માસનો સમય: વરસ (ર) પ્રાચીન વર્ણાનુપ્રાસ પં. (સં.) સજાતીય વર્ગોનું આવર્તન; વર્ણ- ભૂગોળ મુજબ) પૃથ્વીનો અમુક ખંડજેમ કે, ભારતવર્ષ વણશ્રમ . (સં.) (સમાજનાતથા વ્યક્તિના)વર્ણવાર અને વર્ષગાંઠ સ્ત્રી. દર વર્ષે આવતી જન્મતિથિ
આશ્રમવારવિભાગ અને તેમનાં કર્તવ્યોની વ્યવસ્થા વર્ષણ ન. (સં.) વરસવું તે; વરસાદ વણતરવિ. (સં.) ભિન્ન વર્ણનું અલગ અલગ જાતિ વચ્ચેનું વર્ષફળ ન. વર્ષ દરમ્યાન બનનાર બનાવોનો વરતારો
(૨) ન ભિન્ન વર્ણ; લિવ્યંતરણ; “ટ્રાન્સલિટરેશન' વર્ષભર કિ.વિ. આખું વર્ષ વર્ણિત વિ. (સં.) વર્ણવેલું; નિરૂપેલું
વર્ષવું અ.ક્રિ. (૨) સક્રિ. (સં. વર્ષ) વરસવું -વર્ણ વિ. (સં. વર્ણ પરથી) (સમાસને અંતે લાગતાં) વર્ષા સ્ત્રી, (સં.) વરસાદની ઋતુ - શ્રાવણ અને ભાદરવો ‘-ના વર્ણ, - રંગવાળું'. ઉદા. ઘઉંવર્ણ તિવું (૨) વરસાદ; વૃષ્ટિ
મુિબારક વર્યુ વિ. (સં.) વર્ણનીય (૨) જેનું વર્ણન કરવાનું છે. વર્ષાભિનંદન ન. નવું વર્ષ બેસવાનું અભિવાદન; સાલવર્તણૂક સ્ત્રી. વર્તવાની રીત; ચાલચલગત; આચરણ વર્ષારંભ ૫. (સં.) વર્ષાઋતુનો આરંભ; વરસાદની શરૂઆત વર્તન ન. (સં.) આચરણ; રીતભાત (૨) વર્તાવ વર્ષારંભ પું. વર્ષનો આરંભ; વરસની શરૂઆત વર્તમાન વિ. (સં.) ચાલુ; હમણાંનું (૨) આધુનિક (૩) વર્ષાસન ન. (સં. વર્ષ + આસન) રાજય તરફથી નિવૃત્ત
પુ.બ.વ. સમાચાર; ખબર (૪) પું. વર્તમાનકાળ (૫) થયા પછી વર્ષોવર્ષે બેસી રહેવા માટે ગુજરાન અર્થે સ્વામીનારાયણના સંપ્રદાયના નવદીક્ષિતે લેવાના મળતી વાર્ષિક રકમ; વરખાસન નિયમો [બતાવનારો ક્રિયાપદનો કાળ વર્ષોવર્ષ ક્રિ.વિ. દરેક વર્ષે અકળાવું; મૂઝાવું વર્તમાનકાળ પં. ચાલુ સમય (૨) ચાલુ સમયની ક્રિયા વલખવું અ.ક્રિ. (સં.વિ + 1) વલખાં મારવાં (૨) વર્તમાનકૃદંત ન. ક્રિયાપદનું વર્તમાનકાળનું કૃદંત વલખાટ ૬. વલખવું તે; વલખું વર્તમાનપત્ર ન. છાપું; સમાચારપત્ર; “ન્યૂસ-પેપર વલખાં ન.બ.વ. ફાંફાં (૨) મૂંઝવણ વર્તવું અ.ક્રિ. (સં. વૃત) આચરણ કરવું; આચરવું (૨) વલણ ન. (સ. વલું ઉપરથી) વૃત્તિ; મનનું વળવું તે (૨)
થવું; હોવું (૩) સક્રિ. પારખવું; જોવું (૪) રીત (રસ્તા કે નદીનો) વાંક; વળાંક (૩) કાવ્યમાં કડીમાં પ્રમાણે આપવું
વિર્તન અંતભાગના શબ્દોનું નવી કડીના આરંભમાં કડવાને વર્તાવ છું. (‘વર્તવું' ઉપરથી) આચરણ; રીતભાત (૨). અંતે વળવું એ; ઊથલો (૪) નફાતોટાની ઉપરામણી વર્તિ (કા) સ્ત્રી. દીવેટ; વાટ (૨) ચિત્ર દોરવાની પીંછી (૫) મરોડ -વર્તી વિ. (સં.) (સમાસને અંતે) રહેનારું. ઉદા. મધ્યવર્તી, વલય ન. (સં.) કંકણ; કડું (૨) કૂંડાળું; વર્તુલ કેન્દ્રવર્તી
[(૨) મંડળ; ગોળ વલવલ સ્ત્રી. (વલવલવું પરથી) વધારે પડતી ચંચળતા વર્તુલ (સં.), (-ળ) ન. ગોળાકાર કૂંડાળું; “સર્કલ' (ગ.) (બોલવા, બેસવા, ઊઠવામાં); ઘડી સખણું ન રહેવું વર્તુલા(-ળા)કાર વિ. ગોળ આકારનું-ઘાટનું
તે (૨) વગર પૂછ્યું બોલબોલ કરવું તે; ચિબાવલાપણું વર્લ્સ ન. (સ). દંતમૂલવાળો મોંની અંદરનો ભાગ વલવલવું અ.કિ. (દ. બડબડ) બોલબોલ કરવું (૨) -વર્ધક વિ. (સં.) વધારનારું. (સમાસમાં. ઉદા. હિતવર્ધક). રોતાં રોતાં બોલવું; વિલાપ કરવો (૩) વલખાં મારવાં વર્ધન ન. વધવું તે; વૃદ્ધિ (૨) આબાદી
વલવલાટ પુ. વલોપાત (૨) સળવળાટ બિહુબોલું વર્ધની સ્ત્રી. (સં.) સાવરણી
વલવલિયું વિ. વલોપાત કરતું (૨) વલવલ કર્યા કરતું; વર્ધમાન પં. વિષ્ણુ (૨) જૈનોના ચોવીસ તીર્થંકરોમાંના વલંદો પુ. (ઇ. હોલેંડ ઉપરથી) હોલેંડનો રહેવાસી; ડચ
ચોવીસમા - મહાવીર સ્વામી (૩) વિ. વધતું જતું વલિ-લી) સ્ત્રી. (સં.) કરચલી; રેખા
(૪) આબાદ થતું જતું[(૨) વધામણું (૩) ઉત્સવ વલી મું. (અ.) પીર; ઓલિયો વધુપન ન. (સં.) નાડી છેદન ક્રિયાના અંગરૂપ એક સંસ્કાર વલીઅલ્લા(-લા)હ . (અ.) અલ્લાહનો મિત્ર
For Private and Personal Use Only
Page Navigation
1 ... 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900