Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir

Page 888

હોમ
૮૦૧
[ હાલીમવાલી હામ. સ્ત્રી. હિંમત
હાર્ટફેલ ન. (ઈ.) હૃદય ચાલતું બંધ પડી જવું તે; હૃદય હામ સ્ત્રી, સંભાળ: તપાસ | [થનાર રોગનું મૃત્યુ
[અઘરું હામી સ્ત્રી. (અ.) જામીનગીરી; બાંયધરી (૨) જામીન હાર્ડ વિ. (ઇં.) મજબૂત; કઠણ (૨) નિધુર; શૂર (૩) હામીખત ન. જામીનદારીનો દસ્તાવેજ; જામીનખત હાર્ડવર્ક ન. (ઇ.) સખત પરિશ્રમ-મહેનત હામીદાર ૫. (અ., ફા.) જામીનદાર
હાર્ડવેર ન. (ઇ.) લોખંડનો ઇમારતી તેમજ યાંત્રિક કામ હાય ઉદ્દુ:ખ, ત્રાસ કે અફસોસનો ઉદ્ગાર (૨) અંતરના માટેનો સરસામાન (૨) સંગણક યંત્રનો એક ભાગ ઊંડા દુઃખની બદદુવા; શાપ
હાર્ડશિપ સ્ત્રી. (ઈ.) મુશ્કેલી; આપત્તિ હાયકારો પં. હાય હાય કરવું તે
હાર્દ ન. (સં.) હૃદય (૨) મર્મનું રહસ્ય (૩) ભાવાર્થ હાયપીટ સ્ત્રી, હાયપીટ કરવી તે; રોકકળ
હાર્બર ન. (ઈ.) બંદર; “પોર્ટ હાયવરાળ સ્ત્રી. શોક; અફસોસ (૨) ચિંતા; વ્યાધિ હાર્મની સ્ત્રી. (ઈ.) સૂમેળ; સંવાદિતા હાયવોય ઉદ્. શોકનો એવો ઉદ્દગાર
હાર્દિક વિ. (સં.) ખરા અંતરનું; અંતઃકરણપૂર્વકનું હાયહા(હો) સ્ત્રી. ઉદ્. હાયવોય (૨) કૂટવું હાર્મોનિયમ ન. (ઈ.) એક વિદેશી વાદ્ય; પેટીવાનું હાર છું. (સં.) ફૂલની મોટી માળા (૨) ગળામાં પહેરવાનું હાર્વેસ્ટ સ્ત્રી. (ઇં.) અનાજ લણવાની શરદ ઋતુ (૨) એક ઘરેણું
લણણી (૩) પાક હાર સ્ત્રી. (સં. હારિ, પ્રા. હારિ) ઓળ; પંક્તિ હાર્વેસ્ટર ન. (ઇં.) કાપણીનાં સઘળાં કામ કરનાર યંત્ર હાર સ્ત્રી. (હારવું ઉપરથી) પરાજય
હાલ પુ.બ.વ. (અ.) દશા; સ્થિતિ (૨) અવદશા (૩) -હાર વિ. (સં. કારક, પ્રા. આર) કરનાર' એ કર્તુવાચક ક્રિ.વિ. હમણાં; અત્યારે પ્રત્યય (ઉદા. સર્જનહાર).
હાલક પુ. (રવા.) હલવાની ક્રિયા (૨) અસ્થિરતા હારક વિ. (૨) પં. (સં.) હરનાર; હરે એવું હાલકડોલક કિ.વિ. (હાલવું+ડોલવું) ખળભળી ઊઠ્ય હારજીત સ્ત્રી, હાર અને જીત; પરાજય અને જય
હોય એમ; ડગુમગુ
ડામાડોળ હાડો . મોટો હાર (૨) ખાંડનાં ચકતાનો હાર હાલકલક ન. અવ્યવસ્થા; તોફાન (૨) વિ. તોફાની; હારણ સ્ત્રી, કાયરતા (૨) અધીરાઈ (૩) બાયલાપણું હાલઘડી ક્રિ.વિ. અબઘડી; અત્યારે હારણ વિ. હારેલા મન કે સ્વભાવનું (૨) અધીરું હાલચાલ સ્ત્રી. હાલવુંચાલવું તે; હરફર (૨) રીતભાત હારતોરા પુ.બ.વ. હાર ને તોરા (૨) માન; આદર હાલરડોલણ વિ. ડગમગતું હારબંધ ક્રિ.વિ. એક હારમાં; સળંગ એક પંક્તિમાં હાલરડોલણ વિ. અસ્થિર; ચલાયમાન હારમાળા (સં.) (-ળા) સ્ત્રી, હાર કે હારની માળા (૨) હાલત સ્ત્રી. (અ.) અવસ્થા; સ્થિતિ (૨) ટેવ નરસિંહ મહેતાનું એ નામનું આખ્યાન
હાલતાં ચાલતાં ક્રિ.વિ. વારેઘડીએ; હરવખત હારવું અ.ક્રિ. (સં. હારયતિ, પ્રા. હાર) સ્ત્રી. પરાજિત હાલનું વિ. હમણાંનું
થવું (૨) કાયર થવું; થાકવું (૩) સક્રિ. રમતમાં હાલબેહાલ વિ. બૂરી દશા-સ્થિતિ પામેલું કોઈ વસ્તુ જિતાવી
હાલરડું ન. બાળકને ઝુલાવતાં ગવાતું ગીત હારસિંગાર ન. પારિજાતક (જાપાની રીત હાલરફૂલર ન. ઘોડિયાની દાંડી ઉપર ટંગાતું કોડીઓનું હારાકીરી સ્ત્રી. (જાપાની) આપઘાત કરવાની એક ઝૂમખું -હારી વિ. (સં.) (સમાસના ઉત્તરપદમાં) હરનારું; જેમ હાલરું ન. બાળકને નજર લાગે નહિ એવી ચીજોની માળા કે મનોહારી
છોડતું એક પક્ષી (૨) ટળું (૩) હાલરડું (૪) કણસલાંમાં કણ છૂટા હારીલ ના જન્મની વખતે પકડેલું લાકડું મરતાં સુધી ન પાડવા ખળામાં બળદ ફેરવાય છે તે ક્રિયા -હારું વિ. “કરનાર' એ અર્થનો કર્તવાચક પ્રત્યય. જેમ કે હાલવું અકિ. (સં. હલ્લતિ, પ્રા. હલ્લ0) જવું; ચાલવું જાણહારું
તિલનામાં; સરખામણીમાં (૨) ટકી રહેવું (૩) ધ્રુજવું; હલવું હારે ના. (હાર' = પંક્તિ ઉપરથી) જોડે; સાથે (૨) હાલહવાલ પુ.બ.વ. (ાલ ઉપરથી) દુર્દશા; ખાનાખરાબી; હારો પં. છ મણ(૧૨૦ કિલો)નું વજન
પાયમાલી (૨) વિ. દુર્દશામાં પડેલું હારો છું. છાણાંનો મોઢવો
હાલ હાલ ક્રિ.વિ. હમણાં જ; અબઘડી હારોહાર ક્રિ.વિ. એક હારમાં; હારબંધ
હાલા ઉદ્. (૨) સ્ત્રી. હાલો; હાલરડું હાર્ટ ન. (ઇ.) હૃદય (૨) મર્મનું રહસ્ય
હાલા સ્ત્રી. (હિ.) મંદિર (૨) કાવ્યરસ હાર્ટએટેક પું. (ઇં.) હૃદયરોગનો હુમલો
હાલાકી સ્ત્રી. (અ. હલાકી) પરેશાની; હેરાનગતિ હાટડિસીઝ ન. (ઇ.) હૃદયરોગ
હાલીમવાલી છું. હલકા દરજ્જાનો-રેંજીપેંજી માણસ