Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir

Page 894

હંકાર-રો))
[હૃદયવિહીન; હૃદયવિહોણું હુંકાર(રો) . (સં. હુક્કાર) “હાં, સાંભળું છું’ એવા હૂછું ન. છૂછું (૨) ઘાસનું ફૂમતું અર્થનો ઉદ્દગાર; હોકારો
[પડકાર હં(હું)ડિયામણ ન. હૂંડીનો વટાવ હુંકાર છું. હું સમર્થ છું એવો અભિમાનનો ઉદ્ગાર (૨) હૂંડિયાર છું. હૂંડીનો માલિક હુંડિયામણ સ્ત્રી. જુઓ “હૂંડિયામણ
(હું)ડી સ્ત્રી. (સં. હુંડિકા, પ્રા. હુંડિઆ) દેશપરદેશ હુંડી સ્ત્રી, જુઓ “હૂંડી'
નાણાંની આપલે કરવા માટે ચલાવવામાં આવતી હુંઢલ સ્ત્રી, જુઓ સૂંઢલ”
શાહુકારી ચિઠ્ઠી; “ચેક' હુંપણું(-૨) સ્ત્રી. (-દુ) ન. અહંતા; અભિમાન; અહંકાર હૂંડીપત્રી ન., સ્ત્રી. હૂંડી અને સાથેનો કાગળ હુપદી વિ. અભિમાની; ગર્વીલું
હૂંડો ૫. મૂ; નેતર, બરુ વગેરેની ભરેલી બેઠક હુંફ સ્ત્રી. જુઓ “હૂંફ'
હં(હું)ઢલ સ્ત્રી. સહિયારું સુંઢલ હુંફાવું સક્રિ. જુઓ “હૂંફાવું'
હૂતી સ્ત્રી, સ્ત્રી કે પત્ની હુંફાળ(-ળું) વિ. જુઓ “હૂંફાળ(-ળું)
હૂંતો છું. પુરુષ કે પતિ આિશ્વાસન, દિલાસો હંભાવ પું. (સં.) અહંકાર, અહંભાવ
-હુંફ સ્ત્રી. ગરમાવો (૨) સહાયતા; આશ્રય (૩) હુંશ સ્ત્રી. જુઓ “હૂંશ”
હંફવું અ.કિ. બડાઈ મારવી; ગર્વ કરવો (૨) ઘૂરકવું હંસાતશત-શી, સી) સ્ત્રી, (સર. દે. હિસોહિસા = હં હંફાવું અ.શિ. હંફ મળવી
ચડસાચડસી) (હું અને તું વચ્ચે) સ્પર્ધા, ચડસાચડસી; હૂ-હું)ફળ(-ળું) વિ. હૂંફવાળું; સહેજસાજ ગરમાવાવાળું રકઝક; ખેંચાખેંચી
હું(હું)શ સ્ત્રી. ઉમંગ; ઉત્સાહ (૨) હોંશ; જોર હુક છું. (.) આંકડો; છેડેથી વાળેલો ખીલો હત વિ. (સં.) હરાયેલું (૨) છીનવી લીધેલું દૂકન. (રવા.) વાંદરાનો એવો અવાજ કિરવો; પડકારવું હૃદ ન. (સં.) હૃદય (૨) હૈયું; અંતઃકરણ દૂકલવું અ.કિ. (રવા.) હૂક', “હૂક' એવો પ્રબળ અવાજ હૃદય ન. (સં.) જયાંથી લોહી શરીરમાં ધકેલાય છે તે દૂકલી સ્ત્રી, નાનો હૂકો; હોકલી
અવયવ (૨) છાતી (૩) દિલ; હૈયું (૪) હૂકવું અક્રિ. વાંદરાની જેમ અવાજ કરવો
અંતઃકરણના કોમળ ભાવો કે લાગણી – પ્રેમ, દયા, હૂકળ . (રવા.) કોલાહલ (૨) યુદ્ધ; લડાઈ
સમભાવ વગેરે (૫) મર્મનું રહસ્ય [કળવું અ.ક્ર. અવાજ કરવો
[ચાલી હૃદયકુંજ સ્ત્રી. (સં.) હૃદયરૂપી કુંજ-મંડપ-લતામંડપ કાદુક સ્ત્રી, વાંદરાના હોકારા (૨) સામસામી બોલા- હદયક્ષોભ પં. (સં.) હૃદયનો ખળભળાટ દૂકો ૫. હુક્કો; હોકો
હૃદયગત વિ. (સં.) હૃદયમાં રહેલું; મનમાંનું હૂડ ઉદ્. તિરસ્કારનો ઉદ્ગાર
હૃદયગમ્ય વિ. સમજાય તેવું લાગણી વગેરેની) હૂડ ન. ગાડી, મોટર વગેરે ઉપરનું ઢાંકણ
હૃદયગ્રંથિ સ્ત્રી. (સં.) હૈયામાં વળેલી ગાંઠ (ભાવ, હૂડદો પુ. (રવા.) કૂતરાને ઉશ્કેરવાનો અવાજ હૃદયગ્રાહી વિ. (સં.) મનને વશ કરી લે એવું; મનને ગમતું હૂડહૂડ ઉદ્. ઉતાવળ કે ઝપાટાબંધ ગતિ સૂચવતો અવાજ હૃદયચક્ષુ ન. (સં.) હૃદયરૂપી ચક્ષુ-આંખ હૂણ . (સં.) એક પ્રાચીન મોંગોલ જાતિનો માણસ હૃદયદેશ છું. (સં.) હૈયું; અંતઃકરણ હૂણવું અ.ક્રિ. છાતીએ કૂટવું; છાતી ફૂટવી
હૃદયદૌર્બલ્ય ન. (સં.) હૃદયની દુર્બળતા; મનની ઢીલાશ હૂન ન. એક સિક્કો; મહોર (૨) પું. હૂણ
હૃદયદ્રાવક વિ. (સં.) હૃદય પિગળાવે એવું પ્રાણનાથ હૂપ પુ. (રવા.) વાંદરાનો એવો અવાજ (૨) પં. બૂઢ; હૃદયનાથ ૫. (સં.) અંતર્યામી; પરમાત્મા (૨) પ્રિયતમ; મોટો વાંદરો (બાળભાષામાં)
હૃદયપટ છું. (સં.) હૈયાનો વિસ્તાર હુપકાર ૫. વાંદરાનો અવાજ; ધૂપ ધૂપ
હૃદયપટલ ન. (સં.) હૃદયરૂપી પડદો (૨) હૃદયપટ હુપાહૂપ કે. વાંદરાના હોકારા
હૃદયલટો . દિલનું - આંતરિક લાગણીઓનું કે હૂબહૂ વિ. (અ.) તાદશ; આબેહૂબ
હૃદયકોણનું બદલાવવું દૂર(-રી) સ્ત્રી. (ફા.) સ્વર્ગની સુંદરી; અપ્સરા હૃદયબલ (સં.) (-ળ) ન. હૈયાની તાકાત-મનોબળ ફૂલકું ન. ઓચિંતો ગભરાટ (૨) ખોટી અફવા હૃદયભંગ કું. (સં.) હૈયું ભાંગી પડવું એ; નિરાશફૂલવવું સક્રિ. તુલરાવવું; હુલાવવું; ઉછાળીને રમાડવું નાસીપાસ થવું તે [ઉપર ખૂબ અસર કરે તેવું ભૂલવું અ.ક્રિ. ખલાસ થવું; ઊલવું (૨) આનંદમાં આવવું હૃદયભેદી(-દક) વિ. હૃદયને ભેદી નાખે એવું કે હૃદય ટૂંક સ્ત્રી. સિહની) ગર્જના (સિંહની)
હૃદયમંથન ન. હૃદયમાં થતું મંથન; શંકા-કુશંકા હંછી વિ. તોફાની (૨) અપશુકનિયાળ
હૃદયવિદારક વિ. હૃદયને ચીરી નાખે તેવું શૂિન્ય હૂછીઘોડો . દૂછી-તોફાની ઘોડો (૨) અપશુકન હૃદયવિહીન; હૃદયવિહોણું વિ. લાગણી વિનાનું; લાગણી