Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir

Page 889

હાલો) ૮e૨
[ હાંસવો હાલો ઉદ્બાળકને હીંચતાં વપરાતો ઉદ્ગાર (૨) પં. કે વિનવણીનો ઉદ્દગાર. ઉદા. તમે એમ કરજો, હાં.
ખોયું; પારણું (બાળભાષામાં) (૩) હાલરડું (૪) (૨) ચાલુ વાતમાં વચ્ચે વચ્ચે હોકારો દેવાનો ઉદ્ગાર હાલરડાનું ગીત
(૩) સામો હોકારો-પડકાર કરવાનો ઉદ્ગાર (૪) હાલો ચાલો . (૨) ફરવું તે; હાલોડોલો; હાલચાલ હા; હકારસૂચક ઉદ્ગાર (૫) ગીતમાં આરંભનો હાલોડોલો છું. હરવું ફરવું તે (૨) શરીરની નબળાઈને હુલાવનારો ઉદ્ગાર. ઉદા. “હાં રે અમે એકસાથે સાથ લીધે થોડીઘણી હરફર થાય તે
મળી ગાતાં'તાં! (૬) અરેરાટી સૂચવતો ઉગાર, બધું હાવ છું. ઇચ્છા; હવસ
હાં, તમે તો આનો અડદાલો કાઢી નાખ્યો !' હાવ પું. (સં.) શૃંગારયુક્ત ચેષ્ટા કે ચાળો (સ્ત્રી) હાં ઉદ્. (સં. આમૂ+ખેલુ, પ્રા. આં+ભારવાચક “ હાવભાવ પુ.બ.વ. શૃંગારયુક્ત ચે; નખરાં
ઉપરથી થયેલ “આંહુ દ્વારા “હાંઉ') હાં; બસ; પૂરતું હાવરુબાવરું વિ. (હાવ=ઇચ્છા+બાવ) વ્યાકુળ; ગભરાયેલું; (૨) બરોબર; એમ જ ગાંડા જેવું
ભૂખ હાંક સ્ત્રી, બોલાવવા માટે પાડેલી બૂમ; હાક હાવરો પં. (હાવ=ઇચ્છા પરથી) તાવ ગયા પછી ઊઘડતી હાંકણિયું વિ. હાંકનારું હાવલાં નબ.વ. ફાંફાં; વલખાં કિરી કૂટવું તે હાંકણિયો છું. હાંકનારો; હાંકે હાવસોઈ, (0ઝાવસોઈ) સ્ત્રી. ઝાવસોઈ એવો અવાજ હાંકણી સ્ત્રી. હાંકવાની રીત (૨) હાંકવું તે હાવાં, (-) કિ.વિ. હમણાં; હવે
હાંકવું સ.ક્રિ. (સં. હક્કયતિ, પ્રા. હક્ક) પશુ, વાહન, હાવી વિ. (અ.) છવાયેલું; આચ્છાદિત
વહાણ, ગાડી વગેરેને ઇચ્છિત માર્ગે ચલાવવું (૨) હાશ કે. જંપ, સંતોષ કે નિવૃત્તિનો ઉદ્ગાર (૨) સ્ત્રી. ગપ મારવી (૩) હાંકી કાઢવું નિરંત; જંપ; શાંતિ
હાકારો . હા એવો અવાજ; કાર કિ હાશીશ સ્ત્રી. (અ. હશીશ) એક કેફી પદાર્થ - માદક હાંકે ઉદ્. ભાર, અનુરોધ કે વિનવણીનો ઉદ્ગાર; બરાબર
વનસ્પતિ; હશીશ હિાસ્યરસનો સ્થાયી ભાવ હાંકેડુ છું. હાંકનારો; ગાડીત (૨) સરદાર; આગેવાન હાસ પું. (સં.) હાસ્ય; હસવું તે (૨) મશ્કરી; ઠઠ્ઠો (૩) હાંજા પુ.બ.વ. શરીરના અંગો (૨) શરીરના સાંધા (૩) હાસ્તો ઉદ્. હા જ તો; જરૂર; હા
(લા.) હિંમત; શક્તિ હાસ્ય ન. (સં.) હસવું તે; હાસ (૨) હાસ્ય રસ હો જી ઉદ્. હાજી; માન સાથે જવાબ દેવાનો એક ઉગાર હાસ્યકાર મું. લોકોને હસાવનાર કલાકાર (૨) હાસ્ય- હાંડલી સ્ત્રી. (સં. હડિકા, પ્રા. પંડિઆ ઉપરથી) નાનું સાહિત્ય લખનાર
- હાંડલું; હાંલ્લી હાસ્યકારક વિ. હસાવનાર; હાસ્ય ઉપજાવનારું હાંડલું ન. પહોળા મોંનું માટીનું એક વાસણ હાસ્યચિત્ર ન. ટોળ કરવા દોરેલું હાસ્યજનક ચિત્ર; હાંડવો છું. ઢોકળાં જેવી એક ખાદ્ય વાની; રંગેલું ઠઠ્ઠાચિત્ર; “કેરિકેચર'
હાંડી સ્ત્રી. (સં. ઇંડિકા, પ્રા. પંડિઆ) હાંલ્લી (૨) ધાતુનું હાસ્યજનક વિ. હાસ્ય ઉપજાવે એવું
તેવું વાસણ (૩) શોભા માટેનું કાચનું દીવો રખાય હાસ્યરસ ૫. નવ રસોમાંનો એક
તેવું લટકતું કૂંડું હાસ્યરસિક વિ. (સં.) હાસ્યરસવાળું
હાંડો છું. (સં. હાંડ, પ્રા. હંડ) મોટો દેગડો હાસ્યલેખક છું. હાસ્યસર્જક
[વાર્તાલાપ હાંફ ચું, સ્ત્રી. (૦ણ) (સં. હાંફ) ઉતાવળો શ્વાસ ચાલવો હાસ્યવિનોદ પં. હસ્ય અને વિનોદ; ટોળટીખળવાળો તે (૨) તેથી થતી છાતીની રૂંધામણ; અમૂંઝણ હાસ્યવૃત્તિ સ્ત્રી. (સં.) હસવા-હસાવવાની વૃત્તિ-શક્તિ હાંફવું અ.ક્રિ. હાંફ ચડવી હાસ્યાસ્પદ વિ. (સં.) હાસ્યપાત્ર; હસવું આવે એવું હાંફળે વિ. વ્યાકુળ; બાવરું
વ્યાકુળ હાહાકાર છું. (સં.) “હા ! હા!' એવો શોક કે ત્રાસનો . હાંફળે ફાંફળે વિ. ગભરાયેલું, બેબાકળું; બાવરું; આકુળ
ઉદ્ગાર; સર્વત્ર શોક અને ત્રાસની લાગણી ફેલાઈ હાં રે ઉ. કેટલાંક ગીતોમાં પાદપૂરક જવી તે
હાંલ્લી સ્ત્રી. (-બ્લ્યુ) ન. હાંડલી; હાંલું હાહાહીતી સ્ત્રી, હાસ્યવિનોદ; ઠઠ્ઠામશ્કરી
હાંસડી સ્ત્રી. (સં. અંસ, પ્રા. અંસ) ગળા આગળનું એક હાહો સ્ત્રી. હોહા; બુમરાણ (૨) ધામધૂમ; ધમાલ હાડકું (૨) ગળાનું એક ઘરેણું હાળી છું. (સં. હાલિક, પ્રા. હાલિઅ) હળ વડે ખેડનાર; હાંસ(-સિરાલ વિ. (અ. હાસિલ) મળેલું; પ્રાપ્ત (૨) ન. ખેડૂત (૨) ખેતીકામમાં મદદગાર નોકર
દાણ; જકાત; કર (૩) ફાયદો; લાભ (૪) ઉત્પન્ન; હાળો . ખેડૂત (૨) પતિ; ધણી
પેદાશ (પ) પરિણામ હાં ઉદ્. (સં. આમ્, પ્રા. આમ, આમ) ભાર, અનુરોધ હાંસવો ૫. ત્રીકમ; ચાંચવો