Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir

Page 837

[સાધુણ્ય
સાણસો
૮ ૨ ૩ સાણસો . (. સંદંશ, પ્રા. સંસઅ) મોટી સાણસી (૨) સાથેલાનું ક્રિ.વિ. (સાથે + લાગવું) સાથેસાથે; પકડ; સંકડામણ; મુશ્કેલી
ભેગાભેગી; એકી ફેરે (૨) સામટું; એકદમ સાત વિ. (સં. સમન્, પ્રા. સત્ત) પાંચ વત્તા બે (૨) પં. સાથોસાથ ક્રિ.વિ. સાથેસાથે; એકસાથે; ભેગાભેગું સાતનો આંકડો કે સંખ્યા; “૭'
સાદ પું. (સં. શબ્દ, પ્રા. સદ) અવાજ; ઘાંટો; સૂર (૨) સાતડો છું. સાતનો આંકડો; “૭” [ઓની એક રમત બૂમ; હાકલ સાતતાળી સ્ત્રી. (સાત +તાળી) દોડીને પકડવાની છોકરી- સાદગી સ્ત્રી. (ફા.) સાદા હોવું તે; સાદાઈ સાતત્ય ન. (સં.) સતતપણું; ન તૂટે એવી પરંપરા સાદડ વિ. જાહેર ઉઘરાણું કરી મેળવાતું સાતપડી સ્ત્રી, સાત પડવાળી રોટલી
સાદડખર્ચ પં.ન. જાહેર ઉઘરાણાની રકમમાંથી કરાતો ખર્ચ સાતપડી વિ., સ્ત્રી, સાત પડવાળી
સાદડિયું વિ. સાજડના ઝાડને લગતું [પાથરણું, બેસણું સાતપડો ૫. પાનીએ કે હથેળીમાં થતું એક જાતનું ગૂમડું સાદડી સ્ત્રી, દર્ભ, તાડછાં વગેરેની બનાવેલી ચટાઈ (૨) સાતપૂડો . (સં. સપ્તપુટક) ગુજરાતની નીચલી પૂર્વ સાદડો છું. ખજૂરીનાં પત્તાની મોટી ચટાઈ
સરહદે આવેલો વિધ્ય પર્વતનો એક ભાગ એવો આ સાદર વિ. (૨) કિ.વિ. (સં.) આદરપૂર્વક; માનભેર નામનો પર્વત
જિત; લેલાડાં સાદર વિ. (સં.) ઇચ્છા; કામના સાતભાઈ પુ.બ.વ. સાતના ઝુંડમાં ઊડતાં પક્ષીઓની એક સાદર વિ. રજૂઆત કરવામાં આવે એવું; વિદિત સાતભાયા પુ.બ.વ. લેલાડા (૨) સપ્તર્ષિ
સાદર સુખડી સ્ત્રી, અઘરણીવાળી સ્ત્રીને પિયરથી મોકસાતમ સ્ત્રી. (સં. સપ્તમી) પખવાડિયાની સાતમી તિથિ લાતી મીઠાઈ સાતમું વિ. ક્રમમાં છ પછી આવતું
સાદાઈ સ્ત્રી. સાદાપણું; સાદગી સાતમી સ્ત્રી. (સં.) સાતમી વિભક્તિ
સાદી છું. (રથ, ઘોડા કે હાથી પર બેસી) લડનાર; યોદ્ધો સાતમું વિ. ક્રમમાં છ પછી આવતું; (૨) છેલ્લું; આખરી સાર્દુ વિ. (ફા. સાદહ) ભપકો; આડંબર; ખર્ચાળપણું; સાતવારિયું ન. અઠવાડિક પત્ર; સાપ્તાહિક
જટિલતા; મિશ્રણ, દંભ કે કૃત્રિમતા વિનાનું, સરળ; સાતવો છું. (સં. સક્તક, પ્રા. સંજુવા, સસ્તુઅ) શેકેલા સીધું (૨) રંગ, ભાત કે લખાણ વિનાનું કોરું (૩) અનાજનો લોટ; સત્ત; સાથવો
મજૂરી કરવાની ન હોય તેવું; આસાન (કંદ) (૪) સાતા સ્ત્રી. શાંતિ; સ્વસ્થતા (૨) સુખ ચૈન (જૈન) ભોળું; દિલનું સાફ સાત્વિકવિ. (સં.) સત્ત્વગુણવાળું; શાંત (૨) સત્ત્વગુણમાંથી સાદેશ્ય ન. (સં.) સરખાપણું; સમાનતા; મળતાપણું
ઉત્પન્ન થયેલું (૩) પથ્ય (૪)પ્રામાણિક (૫) સદ્ગુણી સાવંત વિ. (સં.) સંપૂર્ણ; આદિથી અંત સુધીનું (૨) સાત્વિકી વિ., સ્ત્રી. (સં.) સત્ત્વગુણ સંબંધી; સત્ત્વગુણવાળી ક્રિ.વિ. પહેલેથી છેલ્લે સુધી સામ્ય ન. એકાત્મતા; એકરૂપતા
સાધક વિ. (સં.) કાર્યસિદ્ધિમાં ઉપયોગી (૨) સિદ્ધ કરનારું સાત્યકિ પં. શ્રીકૃષ્ણ સમકાલીન એક યાદવ યોદ્ધો (૩) સિદ્ધ કરવા પ્રયત્ન કરનારું (૪) ભૂત, દેવ વગેરે સાત્વતી સ્ત્રી. (સં.) નાટકની ચાર વૃત્તિઓમાંની એક સાધનારું (૫) પં. સાધના કરનાર પુરુષ (મોક્ષની) સાથ પું. (સં. સાથે, પ્રા. સત્ય) સથવારો; સોબત (૨) સાધકા પં.બ.વ. વાયક વખતે આપવામાં આવતા કંકુવાળા સહકાર; સહારો (૩) સહાય
કરેલા ચોખા (લોક ) સાથપત્ર . (સં.) સાથે જોડેલો કાગળ; બિડાણ સાધન ન. (સં.) સાધવું તે (૨) ઉપકરણ; ઓજાર; સાથરો છું. (પ્રા. સત્યરઅ, સં. રૂસ્તર) ઘાસનું બિછાને; સામગ્રી (૨) ઉપાય; યુક્તિ (૩) ઈશ્વરપ્રાપ્તિ માટે
પરાળની શય્યા (૨) દર્ભની સાદડી (૩) ચોકો; જરૂરી તપ, સંયમ, ઉપાસના વગેરે
મરનારને સુવાડવા લીંપી તૈયાર કરેલી જમીન સાધનભૂત વિ. (સં.) સાધનરૂપે થયેલું કે રહેલું સાથવો છું. (સં. સંતુક, પ્રા. સજુવા, સત્તા) સાતવો સાધનસમૃદ્ધિ સ્ત્રી. સાધનસામગ્રીની છત-વિપુલતા શેકેલા અનાજનો લોટ; સેતુ
સાધનહીન વિ. (સં.) સાધન વિનાનું, ગરીબ; નિસાધન સાથળ સ્ત્રી. (સં. સક્વિ, સક્વન્, પ્રા. સન્ધિ) જાંઘ સાધના સ્ત્રી. (સં.) સાધવા કે સિદ્ધ કરવા આવશ્યક પ્રયત્ન સાથિયો છું. (સં. સ્વસ્તિક, પ્રા. સર્થીિએ) એક મંગળસૂચક કે ક્રિયા કરવી તે કિાચનું સાધન; લેવલપટ્ટી આકૃતિ; સ્વસ્તિક
સાધની સ્ત્રી. સપાટી સરખી છે કે નહીં તે તપાસવાનું સાથી, (oડો, દાર) પું. (સં. સાર્થિક, પ્રા. સાત્વિઅ) સાધમીત-ર્મિક) વિ. (સં.) સમાન ગુણધર્મવાળું (૨)
સોબતી; મદદગાર; જોડીદાર (૨) ખેડ માટે રાખેલો સમાન ધર્મ-સંપ્રદાય પાળનારું નોકર; હારી
સિંગાથ સાધર્મ ન. (સં.) સમાન ગુણધર્મવાળા હોવાપણું (૨) સાથે ના. (સં. સાથેન, અપ. સાત્વિહિ) જોડે; ભેગું; સમાનતા; મળતાપણું