Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir

Page 840

સામાસિક
૮ ૨ 3
[સારદોહન સામાસિક વિ. (સં.) સમાસ સંબંધી (૨) સમાસયુક્ત સાયન વિ. (સં.) અયનચલન પ્રમાણે ગણાતું સામિયાનો પુ. શામિયાનો; તંબુ
સાયન્ટિફિક વિ. (ઇ.) વિજ્ઞાનને લગતું; વૈજ્ઞાનિક સામીણ ન. (સં.) સમીપતા; નજીકપણું; નિકટતા સાયન્ટિસ્ટ પં. (.) વૈજ્ઞાનિક સામુદાયિક વિ. (સં.) સમુદાયનું; સમુદાયને લગતું (૨) સાયન્સ ન. (ઈ.) વિજ્ઞાન; શાસ્ત્ર સમુદાય વડે કરાતું
સાયન્સ-ફિકશન ન. (ઇ.) વિજ્ઞાનકથા સામુદ્ર વિ. (સં.) સમુદ્રનું; સમુદ્રને લગતું
સાયક્લોન . (ઇં.) ચક્રવાત; વંટોળ સામુદ્રધુની સ્ત્રી, (સમુદ્ર + ધુની = નદી) બે મોટા સમુદ્રને સાયબરકાફે ન. (ઈ.) ઇન્ટરનેટની સગવડવાળું કેન્દ્ર જોડનારી ખાડી
સાયર છું. (સં. સાગર, પ્રા. સાયર) સાગર; સમુદ્ર સામુદ્રિક વિ. (સં.) સમુદ્ર સંબંધી (૨) ન. શરીરનાં ચિહ્ન સાયટોપ્લાઝમ પં. (ઈ.) કોષરસ
ઉપરથી ભવિષ્ય કે શુભાશુભ ફળ જાણવાનું શાસન સાયટોલૉજી સ્ત્રી. (ઈ.) કોષવિદ્યા (૩) ૫. તે શાસ્ત્ર જાણનાર
સાયં ક્રિ.વિ. (સં.) સાંજે સામુદ્રિકશાસ્ત્ર ન. શરીરનાં ચિહ્નો કે મુદ્રાઓ પરથી સાયંકાલ (સં.) (-ળ) . સંધ્યાકાળ; સાંજનો સમય ભવિષ્ય કે શુભાશુભ જાણવાનું શાસ્ત્ર
સાયપૂજા સ્ત્રી. (સં.) સાંજે કરાતી અર્ચના (૨) સાંઝ સામુદ્રી સ્ત્રી. (સં.) દુગદિવીનું એક સ્વરૂપ વિરુદ્ધ પછીનું ભોજન; વાળું સામું વિ. (સં. સંમુખ, પ્રા. સંમુહ) સામે આવેલું (૨) સાયપ્રાતર ક્રિ.વિ. (સં.) સાંજે અને સવારે; સાંજસવારે સામૂહિક વિ. (સં.) સમૂહને લગતું, સામુદાયિક સાયપ્રાર્થના સ્ત્રી. (સં.) સાંજની પ્રાર્થના-સ્તુતિ સામે ના. (સં. સંમુખ, પ્રા. સમુહ) રૂબરૂ (૨) નજર સાયંસંધ્યા સ્ત્રી. (સં.) સૂર્યાસ્ત સમયનો સંધિકાળ (૨) તરફની દિશામાં (૩) વિરુદ્ધમાં
સંધ્યાવિધિ (બ્રાહ્મણો વગેરેમાં) સામેરી પું. એક દેશી રાગ
સાયાસ વિ. (સં.) પ્રયત્નપૂર્વકનું (૨) ક્રિ.વિ. કષ્ટ સાથે સામેલ વિ. જોડાયેલું; શામિલ
સાયામાયાન.બ.વ.સ્ત્રીઓ પરસ્પરરામરામ કરેતે-ભેટેતે સામેલગીરી સ્ત્રી. શામિલગીરી; જોડાણ
સાયુજ્ય ન. (સં.) જોડાણ (૨) મોક્ષ સામૈયું ન. (સામું દ્વારા) (વાજતે ગાજતે) સામે લેવા જતું સાર ૫. ઝીણું કાણું; વેહ
સરઘસ કે અતિથિને તેમ જઈને રામરામ કરવા તે સાર સ્ત્રી. સંભાળ (૨) માવજત; બરદાસ સામો છું. (સં. શ્યામાક, પ્રા. સામઅ) એક ખડધાન્ય સાર વિ. (સં.) સારું; ઉત્તમ (૨) પું, ન. કસ; સત્ત્વ સામોપચાર પં. (સં. સામાન્+ઉપચાર) સામાનો, ઉપયોગ (૩) તાત્પર્ય, સારાંશ (૪) લાભ; ફાયદો
કેપ્રયોગ(૨) મીઠાવચનથી મેળવી લેવું તે (૩) સમજા- સારકવિ. (સં.) રેચક (૨) પું. (વાળ) ઓળનાર [માર્મિક
વટથી કામ લેવાનો રાજનીતિનાચારપ્રયોગમાંનો એક સારગર્ભ પું. (સં.) રહસ્ય; મર્મ (૨) વિ. રહસ્યવાળું; સામોપાય પું. (સં. સામન્ + ઉપાય) સામોપચાર (૨) સારગ્રાહિતા સ્ત્રી. (સં.) સારાસાર તારવી લેવાપણું માનમોચનના છમાંનો એક પ્રકાર (કા.)
સારગ્રાહી વિ. અસાર છોડી સાર ગ્રહણ કરનારું સામ્ય ન. (સં.) સમાનતા; સરખાપણું (૨) એકાત્મકતા સારજન્ટ ૫. (.) ગોરો પોલીસ જમાદાર (૨) પોલીસ સામ્યચિહન ન. (સં.) બરાબરી દર્શાવતું () ચિન જમાદાર (૩) કોર્પોરલની ઉપરનો બિનસનદી લશ્કરી સામ્યયોગ કું. (સં.) જેમાં બુદ્ધિની સમતાકક્ષાએ પહોંચવા અમલદાર (૪) ધારાસભા, લોકસભા, રાજ્યસભા
માટેની ક્રિયા હોય તેવી સિદ્ધિ મેળવવાની પ્રક્રિયા; વગેરેમાં વ્યવસ્થા જાળવનાર હકૂમતનો અમલ ચિત્તની સમતા સાધવાની પ્રક્રિયા
કરાવનાર માણસ સામ્યવાદ પું. (સં.) માલમતા વગેરે સામાજિક માલિકીનાં સારડી સ્ત્રી. કાણું પાડવાનું સુથારનું એક સાધન સિારડી
ગણી, દરેકનું સામ્ય સ્થાપનારો એક રાજકીય વાદ; સારડો . જમીનમાં ઊંડે સુધી “બોર' પાડવાની યાંત્રિક કોમ્યુનિઝમ'
[લગતું સારણગાંઠસ્ત્રી, પેઢમાં થતી (આંતરડાની) એકજાતની ગાંઠ; સામ્યવાદી વિ. (૨) ૫. સામ્યવાદમાં માનનાર કે તેને ‘હર્નિયા' [પરોવવો તે (૨) નાની નહેર કે વહેળો સામ્યવસ્થા સ્ત્રી. (સં.) સમતાની-સમતોલપણાની સ્થિતિ સારણી સ્ત્રી. (સં. સારણી) વણાટ માટે ફણીમાં તાણો સામ્રાજ્ય ન. (સં.) એક સમ્રાટની હકૂમત નીચે આવેલાં સારણીકામદાર ૫. ફણીમાં તાણો સારવાનું કામ કરનાર
અનેક રાષ્ટ્રોનો સમૂહ (૨) તેની હકૂમત સારતત્ત્વ ન. (સં.) નિચોડ; અર્ક (૨) રહસ્ય સામ્રાજ્યવાદ!. રાજાશાહી; ઇમ્પોરિયલિઝમ સિંબંધી સારથિ કું. (સં.) રથ હાંકનાર; સૂત સામ્રાજ્યવાદી વિ. (૨) ૫. સામ્રાજ્યવાદમાં માનતું કે તે સારથ્ય ન. (સં.) રથ હાંકવાનું કામ; સારથિપણું ગ્રહણ સાયક ન. (સં.) બાણ; તીર
સારદોહન ન. (સં.) સાર તારવી લેવાની ક્રિયા; તત્ત્વ