Navbharat Sarth Gujarati Shabdakosh

Author(s): Mafatlal A Bhavsar
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir

Page 863

સેહતો ૮૪ ૬
[સોડવું સેહત સ્ત્રી, (અ.) તંદુરસ્તી, સ્વાશ્ય
સોઈ સ્ત્રી, (સં. શોધિ, પ્રા. સોહિ) સગવડ; વ્યવસ્થા સેળભેળ વિ. (૨) ન. ભેળસેળ; મિશ્રણ કરેલું સોઈ પું. સઈ દરજી
સિાધન-સરંજામ સેળભેળિયું વિ. સેળભેળ થઈ ગયેલું; સેળભેળવાળું સોકટાબાજી સ્ત્રી. સોકટા વડે રમવાની એક રમત કે તેનું સે, સો પં. (સં. શત, અપ. સી-સય) ‘એક’ સિવાયના સોકટી સ્ત્રી. (૮) ન. સોગઠાબાજીનું મોટું
સંખ્યાવાચક વિશેષણ સાથે વપરાતું “સોનું રૂપ. ઉદા. સોકઠાબાજી સ્ત્રી, સોકટાબાજી
બસે, ચારસેં (બસો, ચારસો પણ લખાય) સૉકર ન. (ઇં.) ફૂટબોલનો એક પ્રકાર સેંકડો ૫. સોની સંખ્યા; સોનો સમૂહ (૨) સૈકો સૉક્રેટિસ પું. (ઇ.) ગ્રીસ દેશનો એક મહાન તત્વચિંતક સેંકડો વિ. અનેક સોની સંખ્યાં, જેમ કે સેંકડો માણસો સોખમાવું અ.ક્રિ. શરમાવું (૨) સંકોચ અનુભવવો સેંકડે ક્રિ.વિ. સેંકડાના હિસાબે
સોગ કું. (સં. શોક) શોક; સગામાં મરણ થતાં (સારું ન સેંટર ન. (ઈ.) મધ્યબિંદુ (૨) કેન્દ્ર
ખાવું, ઉત્સવમાં ભાગ ન લેવો, સફેદ કે કાળાં વસ્ત્ર સેત(-9), (૦નું) વિ. પુષ્કળ; ઘણું જ લાકડું; શેટલો પહેરવાં એ રીતે) પળાતો શોક સિાધન-સરંજામ સેત(થ)લો છું. (સં.) ઝરડાં ઉપાડવાનું બે પાંખિયાંવાળું સોગઠાબાજી સ્ત્રી, સોકટા વડે રમવાની એક રમત કે તેનું સેથી છું. માથાના વાળને બે ભાગમાં ઓળતાં વચ્ચે પડતી સોગટી(-ઠી) સ્ત્રી. સોકઠું લીટી
- માથાનું એક ઘરેલું સોગટું(-ઠું) સ્ત્રી. સોકઠું સેંથો છું. (સં. સીમંત, પ્રા. સીમંત, સીમંતઅ) સંથી (૨) સોગઠાબાજી સ્ત્રી, જુઓ સોગઠાબાજી' સેન્દ્રિય વિ. (સં.) ઇન્દ્રિયોવાળું, સજીવ
સોગન, સોગંદ !.બ.વ. (ફા. સોગંદ) સમ; કસમ; શપથ સૈકું. (-કો) પું. (સં. શતકમ્) સેંકડો; સોનો જથો (૨) સોગંદનામું ન. સોગન પર કરેલો એકરાર; ‘એફિડેવિટ સો વર્ષનો સમય; શતાબ્દી
સોગાત સ્ત્રી. (તુર્કી) નજરાણાની ચીજ; કિંમતી ભેટ સૈડકાગાંઠ સ્ત્રી. એક છેડો ખેંચવાથી છૂટી જાય તેવી ગાંઠ સોગાસું વિ. સોગમાં પહેરવાનું (વસ્ત્ર) સૈડકિયું ન. સૈડકાગાંઠ
સોગિયું વિ. (‘સોગ' ઉપરથી) શોકવાળું, સોગવાળું (૨) સૈડકું ન. (સરકવું ઉપરથી) સૈડકિયું (ગાંઠ)
ન. શોકદર્શક વસ; શોકિયું (સોગાણું). સૈડકો પુ. સરડકો; નાક દ્વારા કે પ્રવાહી ખાતાપીતાં શ્વાસ સોચવું સ.ક્રિ. (સં. શોચ્યતે, પ્રા. સોચ્ચાઈ) વિચારવું
પાછો ખેંચવાથી થતો અવાજ (૨) સાલ્લાના છાતી સોજ પું. (ફ.) સોજો; દરદ (૨) (લા.) બળતરા; લાગણી ઉપરના પાલવનો જે છેડો ખોસાય છે તે
(૩) ઠાવકાપણું સૈડણ ન. (‘સૈડવું ઉપરથી) છાપરાની વળીઓ ઉપર સોજ વિ. સોજું (૨) સૌજન્ય
નખાતાં કામઠાં, ચીપો વગેરે; છાજ (૨) છાજની દોરી સોજવણ સ્ત્રી, વસ્તાર; પરિવાર સૈડણમાળણ ન. છાપરાને છાજ
સોજી સ્ત્રી. મેંદો; પરસૂદી (ઘઉંની) સૈડવું સ.ક્રિ. શીડવું; સૈડણ પાથરીને તેને બાંધવું (૨) સોજીલું વિ. સારાં લક્ષણવાળું; મળતાવડા સ્વભાવનું આંટી દઈ બે ચીજોને ભેગી બાંધવી
સોજું પુ. વિ. (સં. શોધ્ય, પ્રા. સોઝ) સારું; ઉત્તમ (૨) સૈદ્ધાંતિક વિ. (સં.) સિદ્ધાંતને લગતું; સિદ્ધાંતવાળું - સ્વચ્છ (૩) શાંત સ્વભાવનું [ઊપસી આવવી તે સૈનિક વિ. (સં.) સૈન્યનું; –ને લગતું (૨) પું. લડવૈયો; સોજો . (સૂજવું ઉપરથી) લોહીનો જમાવ થઈ ચામડી લશ્કરનો માણસ
સોટાબાજી સ્ત્રી. સોટાની રમત (૨) સોટીઓથી સામસામે સૈન્ય ન. (સં.) લશ્કર; ફોજ; સેન (રાજય) મારવું તે સૈન્યસત્તાક પું. (સં.) સૈન્યની સત્તાવાળું; લશ્કરશાહી સોટી સ્ત્રી. નેતર અથવા ઝાડની પાતળી લાકડી ડિ (-4) પં.બ.વ. (સં. શીતલા, પ્રા. સીથલા દ્વારા) સોટો છું. (સં. શોખ, પ્રા. સો) મોટી જાડી સોટી બળિયા; શીતળાનો રોગ
(વંશજ સોડ સ્ત્રી. (સં. સાહુડ, પ્રા. સઉડિ) પાસું; બાજુ (ર) સૈયદ મું. (અ.) હજરત મહંમદ પયગંબરની પુત્રીનો સ્ત્રી, લાજ કાઢવામાં કે સૂતેલું માણસ મોં ઢાંકવા કપડું સૈયર સ્ત્રી. ૨ વર; બહેનપણી
મોઢા પર લે છે તે (૨) સોડવાણ દુિર્ગધ; બદબો સૈરં(-રિ)ધી સ્ત્રી, (સં.) વિરાટનગરમાં રણવાસની દાસી સોડ પું. સ્ત્રી. (*- ' પરથી) વાસ; ગંધ (૨) બો; તરીકે રહેલી દ્રૌપદી
સોડણ (-ણિયું) ૧. સોડ કરવાનું-ઓઢવાનું કપડું સૈલાબ ૫. (અ., ફા.) પૂર; પાણીની રેલ
સોડમ સ્ત્રી. સૌરભ; વાસ; પરિમળ; ગંધ સેંધવ વિ. (સં.) સિંધુનું, -ને લગતું (૨) પં. ઘોડો (૩) સોડવણ ન. ઓઢવાના વસ કે રજાઈ વગેરે સાથે ન. સીંધાલૂણ [૧૧૦૦” (૨) વિ. સોની સંખ્યાનું રખાતું સુંવાળું વસ્ત્ર
હોવી કે આવવા સો . (સં. શત, અપ. સલ, સય) સોનો આંકડો કે સંખ્યા; સોડવું સક્રિ. સુંઘવું (૨) અ.ક્રિ. ગંધાવું; સોડાવું; ગંધ