________________
હ૬૦ : માનવજીવનનું ઘડતર :
તમારે ધન જોઈએ તે વાત માની લઉં, જેટલા વગર ના ચાલે તેટલું જ જોઈએને? જોઈએ તેમાં શંકા નથી. પણ ન્યાયથી જોઈએ જેટલું જરૂરી હોય તેટલું જ ! અધિક નહિ, કે અન્યાયથી ? આ વાત તમારા જેવા બધા અધિક મલી જાય તે જુદી વાત, કબુલ છે? સમજદાર છે તેની સાથે થાય છે, બેલે! કઈ પ્ર. જરૂર જેટલું મલી જાય તે પછી કહી શકે કે અન્યાયથી મેળવાય?
બેસી રહેવું ? જેનામાં ન્યાયથી ધન લેવાની અને અન્યા- જરૂર જેટલું મલી જાય તે કામ હું તમને. ચથી ધન ન લેવાની ઈચ્છા થાય, તે સમજદાર આપીશ, મારી પાસે ઘણું કામ છે. કહે કે ધન આદમી છે.
જોઈએ છે પણ અન્યાય, અનીતિથી નહિ. મહામહાપુરુષે લખતાં જણાવે છે કે “જગતમાં પુરુષેએ અનીતિને અસંભવિત કડી તેની સફર અનીતિ અસંભવિત છે.” આમ કેમ લખ્યું? તેઓ ળતા અહિં થઈ જાય ! માનવજાતને સમજદાર માનતા હતા. - તમારા કપડા, ચહેરા જોઈને તમને કઈ પ્ર. તે વાત સત્યયુગ માટેને ?
અન્યાયી, કે નીતિ વગરના કહે? તમે આવા ના દરેક યુગ માટે.
સમજુ માણસે અન્યાય કરે તેમ હું તે ન
માનું ! તમે કહેતા હે કે “ના સાહેબ, તમે તેવું પ્ર. જગતને જોઈને લખેલું?
માનતા નહિ, અમે તેવા નથી” તે જુદી વાત! હા, જગતના માણસને સમજદાર, જોઈને
તમે સમજદાર માણસો અન્યાય કરે ખરા? લખેલું.'
તમે બધા સમજદાર અન્યાયી છે તેમ મારાથી જે તમે માનવ થઈને છતી સમજને વેચીને બોલાય? જાનવર જેવું વર્તન કરે, તે જાનવર-જાનવર પરમ જ્ઞાનીઓએ માનવને ત્રણ પ્રકારમાં જેવું વર્તન કરે તેમાં કાંઈ આશ્ચર્ય નહિ તેમ વહેચા છે. (૧) ઉત્તમ, (૨) મધ્યમ, (૩) માનજે.
અધમ, આ ત્રણેય જાતના માણસે અન્યાય ન મહાપુરુષોની પૂજા આજના ઘંઘાટવાળા કરે. અધમાધમ નામના ચેથી જાતના માણગમાં ગઈ નથી, અને જ્યાં સુધી સમજદાર અને મહાપુરૂષે પણ કાંઈ કહેતા નથી, તેવા પુરુષ હશે ત્યાં સુધી પુજ જવાના નથી. માણસો અંગે બોલવાથી, શીખામણ દેવાથી, આપણો આદર્શ ધનાદિના ત્યાગને છે,
A 2 તેઓને લાભ થતું નથી, પરંતુ આવા અધમાત્યાગી મહાપુરુષોના આદશના બળે તમે સુખેથી ધમ માણસે મહાપુરુષ પ્રત્યે પણ શત્રતા રહી શકે છે. તમને તે આદર્શ પાછળ જવાની *
છે. રાખે છે. ઇચ્છા છે, અને તમને એમ છે કે અમે અમારા, (૧) ઉત્તમ ઃ ઉત્તમ માનવ, સ્વભાવથી જ કટ, આશ્રિતો સગા ડી સોલીટી ઉત્તમ હોય છે. ચંદનને સુ ઘે, ઘસે, બાળે, બગાડીએ છીએ “પણ” અહીં બેઠા છીએ માટે છે
' તો ય સુગંધ જ આપે છે, તેમ ઉત્તમ માણસે 1 ધન વગર ચાલે નહિ અને ધન વગર ચાલતું
માલિક, મિત્ર, સ્વજન, વિશ્વાસ મૂકનાર પ્રત્યે
ના " હોય તે ચલાવી લઈએ આવી તમારા હૈયાની અન્યાય ન કરે, ચેરી, બેચની ન કરે, બેલવું અને દશા છેને?
જુદું અને સમજાવવું જુદું, બતાવે કંઈ અને,
આપે કઈ તેવું તે ન કરે. હવે તમારે ન ચાલે. માટે જ ધન જોઈએને?
માલિક, ઘરના, વિશ્વાસ મૂકનાર કે દુશમન પ્ર. હા. બરાબર !
પ્રત્યે, સંબંધી, નેહી પ્રત્યે અન્યાય ન કરે
