________________
દ૬૨: માનવજીવનનું ઘડતર તેને પરલકને ભય નથી પણ આ લેકને થાય, પ્રજાને કાંઈ યુદ્ધ ચાલે તેમાં વેઠવાનું ન ભય છે.
ન થાય, યુદ્ધ પણ ન્યાયથી થતાં, અને કોઈ આવા - તમારી સામે કઈ રોકી રાખે, તમારી અનાડી હોય તે અન્યાયથી પણ થતા. સામે ટીકી ટીકીને જોઈ રહે તે તમને ગમે? બેલે
અહિં પહેલા દિવસે યુદ્ધમાં સવારે બંનેના તમે ત્રીજા વર્ગમાં છે?
લકરે સામસામા તૈયાર થયા. હુકમો છૂટયા ત્રીજા વર્ગની આવી કલપના રાખી મહાપુરૂષે પણ બનેવીના લશ્કરના હથીયારે ઉંચા થયા અનીતિ અસંભવિત કહી છે.
અને કુમારપાળના લશ્કરના હથીયારે ઉંચા આ ત્રણ વર્ગમાં તમારો સમાવેશ છે? તે ન થયા. તમે કહે. આથી વર્ગ માનવ જેવી સમ- કુમારપાળને આશ્ચર્ય થયું કે, “આમ કેમ?” જદાર જાતમાં હોઈ શકે?
કુમારપાળે હાથીના મહાવતને પુછ્યું કે, માનવ જાત માટે એથે વર્ગ કપાય? “આમ કેમ?” જ્ઞાનીએ ના કળે. અને નં જ કલ્પાય.
માવત કહે કે, “આપણું કેઈ નથી, બધા જગતમાં ખરેખર ચેાથે વર્ગ હોય અને શત્રુના પક્ષના છે.” તેમાં તમે ના હેવ ને? જગતમાં કદાચ એથે આ વખતે કુમારપાળને શું થાય? વર્ગ હોય તે તમારે કેવા થવું છે ?
આંચકે આવે! મે તે તમને ત્રણ વર્ગમાંથી ગમે તે
આંચકે લાવીને શું કરે? વર્ગમાં ઘાલી દીધા. પણ તમે ક્યા વર્ગને છે તે કહી શકશે?
કુમારપાળ મહાવતને પૂછયું કે તું કોનો છે? ગુજરાતના મહારાજા શ્રી કુમારપાળ અઢાર
મહાવત–હું તમારે છું. દેશના માલિક હતા, એકવાર તેમને તેમના મહાવત કહે કે “સારું થયું કે આપ પટ્ટ બનેવી સામે યુદ્ધમાં ઉતરવું પડયું બનેવી હસ્તિ ઉપર ન બેઠા કારણ કે પટ્ટાતિ તથા વિચારે છે કે “કુમારપાળને બળથી ન છતાય, માવત બંને પુટેલા છે. કારણ કે તેનું તથા તેના સન્યનું બળ ઘણું છે. પ્ર. પટ્ટ હાથી કેમ અન્યાયી બન્યા? મારાથી જીતાય તેમ નથી.
મહાવત કહે તેમ ચાલવાનું માટે! શેઠ બનેવીએ વિચાર્યું કે, “શું કરીએ તે છતી બેવફા હોય તે નેકર બેવફા હેય ને ? શકાય?” તેને વિચાર આવ્યો કે પૈસા આપી બનેવી વિચારે છે કે “સામી સેના હથીયાર કુમારપાળનાં સૈન્યને ફેડી નાંખવું જેથી તેની નહિ ઉઠાવે એટલે કુમારપાળ સવહીન બનશે, સેના લડે નહિ, અને પિતાની સેના લડે. અને હું છાપે મારીને ફાવી જઈશ.”
બનેવીએ પિસાની લાલચ બતાવીને કુમાર- કમારપાળે હિંમત લાવી બનેવીના લશ્કર પાળનાં સૌ ને ફડ નાંખ્યું પણ કુમારપાળ સામે હાથી ચલાવ્યું, આ જોઈ બનેવીને થયું આ હકીકતને જાણતા નહતા.
કે મેં પૈસા ખવડાવ્યા છતાં લશ્કર ફરી ગયું - માણસાઈ મૂકી અન્યાય માગે જાય તે શું છે ? ન કરે? બનેવીએ કુમારપાળના મંત્રીમંડળ જ્યારથી અન્યાયનું ધન આવ્યું ત્યારથી સુદ્ધાંને ફેડી નાંખ્યા.
તમારે આહાર બગડયે. બુદ્ધિ બગડી છે, અને આગળના કાળમાં યુદ્ધ સેનિક સૈનિકેનેજ તમારા ઉપર વિશ્વાસ રાખવા ૧૦૦ગરણ ગળવા
