________________
કલ્યાણઃ નવેમ્બર, ૧૯૦૪ ૭૧૫ મધ્યસ્થ સરકારના અન્નપ્રધાન શ્રી પાટીલ ૧૦ થી ૧૩ વર્ષ સુધી ભારત પિતાના વિસ્તારમાં અમેરિકા જઈને કરી આવેલા કરાર મુજબ અમેરિકા પાણીની અછત હોવા છતાં પાકિસ્તાનને પાણી આપે. તરફથી ભારતને એક કરોડ ને ૭૦ લાખ ટન ઘઉં ભારતને ૮૩ કરોડ ખર્ચવાના; ત્યારે પાકીસ્તાન અને એ ખા પૂરા પાડવાના કાર્યની શરૂઆત તાજે- પોતે પિતાના ખીસામાંથી માત્ર ૭૦ કરોડ વાપરશે. તરમાં સમારંભિપૂર્વક મુંબઈની ગેદીમાં થયેલ તે ભારતને ખાસ નદી પર એક બંધ બાંધવો પડશે. વખતે મુંબઈ ખાતે ભારતના અન્નપ્રધાન પાટીલ તે માટે અમેરિકા ભારતને ૧૫ કરોડ ૭૦ લાખ અને તથા અમેરિકી એલચી શ્રી બેંકર હાજર રહ્યા હતા. વિશ્વબેંક રૂા. ૧૧ કરોડ ઉછીના આપશે. આ ઉપઅમેરિકા સાથેની છેલ્લામાં છેલ્લી સમજૂતી હેઠળ રાંત અનેક રીતે ભારત બંધાયેલું રહે છે. કાશ્મીરમાં ભારતીય બંદરમાં આગામી ચાર વર્ષ સુધી દરરોજ ભારતને બંધ બંધવો હોય તે પાકીસ્તાનને પૂછ્યા સરેરાશ ૧૧ હજાર ટન અનાજ સાથે એક જહાજ વિના બંધાય નહિ. આ કરારમાં ઝઘડે પડે તો આવતું રહે ! ભારતીયજનો ! આનદે. કરડે તેના લવાદ માટેની જોગવાઈ ઘણી વિચિત્ર છે. એના રૂ.ની યોજનાઓ વધુ અનાજ વાવ પાછળ ખચો- લવાદમાં યુનેના મહામંત્રી, અમેરિકાના ન્યાયાધીશ, વિલા લાખો રૂ. અને ખેતીપ્રધાન ભારત દેશ છતાં અને બ્રિટનના ન્યાયાધીશ આદિની હારમાલ એવી હજી ચાર વર્ષ સુધી તમારે અમેરિકાનું અનાજ ખાવાનું વિચિત્ર છે કે, જેમાં ઝઘડાનો કોઈ અંત આવે જ છે. નહેરા, બંધ, સકે તથા મેટા–મેરી વિકાસ નહિ. છતાં પાકીસ્તાનના માર્શલ અયુબખાન આ યોજનાઓને ધૂમ ખર્ચાઓ કરવા છતાંયે આજે
કરારની કલમોનો મનઘડત અર્થ ઘટાવવાની શરૂઆત તેર-તેર વર્ષના વ્હાણાં વીતવા છતાં ભારતીય તંત્રે
ક્યારનીયે કરી ચૂક્યા છે તદુપરાંત, વારે-તહેવારે શું પ્રગતિ કરી ? હા, લાખ ટન માગ્લાઓને પર- કાશ્મીરની બાબતમાં ભારતની સાથે વિષયમન કરી દેશ ખાતે મોકલીને લોખંડના તોતીંગ કારખાનાઓને રહ્યા છે તે કેટલું દુ:ખદ છે ભારત કજીયાનું દેશમાં ઉભા કરવાની યોજનાઓ!
મેં કાળું કહીને જેમ જેમ ભલમનસાઈ તથા ઉદારતા પાકીસ્તાન સાથે ભારતને થયેલા તાજેતરના દાખવે છે તેમ તેમ પાકીસ્તાન પોતાના સ્વભાવનું કરાર મુજબ ભારત હવે ૧૦ થી ૧૩ વર્ષ સુધી પ્રદર્શન કરીને દુનિયાને ઉંધા પાટા ભરાવી રહેલ છે. પાકીસ્તાનને પાણી આપશે, તે પણ રાજસ્થાનના ખરેખર સ્વભાવનું ઔષધ નથી એમ કહેવું વ્યાઅછતપ્રદેશના ભેગેઃ હવે રાજસ્થાનમાં નહેરો નહિ જબી છે! થાય, અને ત્યાં જે સિંચાઈ યોજનાની સ્કીમ હતી, તે અભરાઈએ ચડશે. વિશ્વબેંકે વચ્ચે પડીને પાકીસ્તા- કદરત કહો કે માનવીના પૂર્વોપાર્જિત અશુભને નને અનેક રીતે ફાયદો કરી આપે છે ભારતે અત્યાર તિવ્ર ઉદય કહે તેના પરિણામે છેલ્લા લગભગ વીશ સુધી ભલમનસાઈથી પોતાના મથકની નદીઓ રાવી, દિવસોમાં પૂર્વ પાકિસ્તાનના દરિયા કિનારા પર ૫સતલજ તથા ખાસનાં પાણી પાકીસ્તાનને આપેલ છે, નાના વાવાઝોડાએ અને દરિયાઈ જુવાળે ૫૦ હજાર છતાં પાકિસ્તાને પિતાની આડાઈ મૂકી નથી. છેલ્લા માનવોને નિરાધાર બનાવી દીધા છે. હજારેના મૃત્યુ કરારમાં ભારતે હવે પાકીસ્તાનને રૂા ૬ કરોડને બદલે થયા છે. અને હજારોની વસતિવાળા ગામના ગામે ૮૩ ક્રોડ આપવાના રહેશે. તદુપરાંત: ભારતની ત્રણ પાણીમાં અદશ્ય થઈ ગયા છે. અન્ને રૂા નું નુકશાન નદીઓના ૩૨૮ લાખ એકર ફીટ પાણીમાંથી ૧૧૪ થયું છે. માનવ સુખ માટે આટ-આટલા ફાંફા મારે લાખ એકર ફીટ પાણી ભારતે પાકીસ્તાનને ૧૦ થી છે છતાં તે કેટ-કેટલો આજના વૈજ્ઞાનિક યુગમાં પણ ૧૩ વર્ષ સુધી આપવું પડશે અને ભારતને પોતાની અશરણુ અને અપંગ છે તે સમજી શકાય છે. સંસાનદીઓનું પાણી પિતાને માટે જોઈતું હોય તે પાકી- રમાં ધર્મ સિવાય સાચું શરણ પ્રાણીમાત્ર માટે અન્ય કસ્તાનને નહેરોના નવા જોડાણ માટે ૮૩kડ આપવાના, ને કોઈ નથી એ સમજણ સહુએ કેળવવી જરૂરી છે.