________________
૬૭૨ ઃ દુઃખથી મુકિત કેવી રીતે?
માલને (મનુષ્યભવાહિને) સદુપયોગ ન થાય સામાન્ય રીતે આ જીવને જગતમાં અનાતે પુણ્ય અને માલ બનેને ખરેખર ગુમાવવા દિની ગ્રહણચિ હોય છે. પરાક્રમ કરે તે દાનજેવું થાય. મોટી અટવીમાં લૂંટાવા જેવું થાય. રુચિ આવે. ખાવા કરતાં ખવરાવવું ગમે. જંગ
આ ઉત્તમ, દુર્લભ અને કિમતી મનષ્ય. તેમાં પણ નયસારને ખાવાનું ગમતું નથી. ભવ આત્માએ અનંતીવાર મેળવ્યું છે. તે મળે અતિથિને આપીને ખાવાનું ચિંતવે છે, ને તેમ છે બે રીતે-(૧) લેટરી લગાવીને (અકામનિર્જ કરે છે. રાથી), (૨) નાણા આપીને હકકપૂવક, પરસે પેટભરુ બનવામાં પુણ્યની ભરતી થાય ઉતારીને (સકામનિર્જરાથી). પૂર્વની દુર્ગતિમાં નહિ પણ હોય તે ખાલી થાય ને પાપની ભરતી સહન કરી ઘણા કમ ખપે ને આત્મા ઉંચે થાય. પુષ્યના ઉદયથી મળેલું જીવન છે, તે ચઢે તે લેટરીથી મનુષ્યપણું. જ્યારે સ્વભાવે જેટલું ભેગવાય છે તેટલું પુણ્ય ખૂટે છે. કરી અ૯પ કષાય, દાનચ ને મધ્યમગુણ વગેરે પુણ્ય અકબંધ રાખવું હેય, વધારવું હોય તે હોય ને મનુષ્યપણું પામે છે. નાણા આપીને, ભોગવવાનું રાખે નહિ પણ ત્યાગ કરે. એક અધિકારથી (કકથી) મનુષ્યપણું કહેવાય. પેડ અપ (Paid up) થવા સાથે નાણું મળે તેમ
સારું સારું મળવા ઉપર મનુષ્યપણાની પુય ખતમ થવા સાથે ભેગ મળે. કિંમત હોય તે કૂતરાનો અને ઘોડાની કિંમત આલેક પરલેક સમજનારને તે ભેગવતાં પણું સારી ગણાય. વિલાયતમાં કુતરાને ફરવા ને નવું ન પેદા કરતાં કાળજું કોતરાય. પૈસા માટે મેટર, પહેરવા કપડાં દાગીના, સારૂ ખાવાનું પુણ્યની ખુવારીથી મળે એમ સમજે તે ઝટ અને રીસ્ટ ચ (Wrist watch) ટાઈમ જેવા સારા માર્ગે વાપરે છે જેથી ભવિષ્યમાં મળે મળે છે. ઘેડને પણ કેઈ સ્થળે લાખ રૂપી- અન્યથા ભવિષ્યમાં ભિખારી બને. જે રીતે આની કિંમતને સાજ પહેરવા મળે છે અને મનુષ્યપણું મેળવ્યું હોય તેની છાયા અહિં કામ કંઈ કરવું પડતું નથી.
દેખાય. રાઈ રાઈને અકામનિર્જરાથી મેળવ્યું
હેય તે રેતો રહે રાતડ જિંદગી ગળે. ય મનુષ્યપણામાં થતા હોય મનુષ્યપણાની કિંમત શી ? તેની કિંમત તે સકામ નિજેરાથી–અધિકારથી મેળવ્યું હોય તેજ હોય કે મનુષ્યપણાનું (આત્મિક વિકાસનું) તે જાતે એકલું ખાવું ગમે નહિ. કેઈની કાય થતું હોય.
તુચ્છતાની વાત પચાવી છે. જાહેર ન કરે. લંકા જઈ સોનું લાવવાને બદલે ચોખા લાવે વસ્તુપાલ, પેથડશાહ, ઝાંઝણુશાહે કેવી ભકિત તે ત્યાં ગયાની સફલતા શી ? ભણીને પરીક્ષા કરી છે? પાસ કરવા પરદેશ ગએલ વિદ્યાર્થી ભણવાનું
અઢળક સંપત્તિ મમ્મણને અપાવનાર છેડા વિલાસમાં પડે છે તે વિદ્યાર્થીની કિંમત કોણ? માલ નહિ પણ ભાવ. ભાવથી લાડુના શી ? તેમ ધન કમાવા પરદેશ ગએલ વેપારી દાનથી મેળવેલ પુણ્યને રોઈ રોઈ સળગાવી વેપાર છેડી મોજશોખમાં પડી ધનની પાયમાલી દીધું. તેથી મળ્યું ખરું પણ ભેગવી શકતા કરે તેની કિંમત શી?
નથી. ઈ રેઈ શેક કરી જીદગી પસાર કરી એકેન્દ્રિયપણામાંથી મહામુશીબતે મનુષ્ય- નરકે ગયે. કાયાને માલથી મહેલાવી તે સીર. પણામાં આવી મનરંજન કરે તે દુર્ગતિ પામે. પાવ એ કે અસંખ્યાત વર્ષ સુધી કાયાને ભવિષ્યમાં હેરાન પરેશાન થાય.
પરમાધામી કચરે છતાં ઈનામ મીંડુ જ્યારે
પશુ
