________________
કતારગામના રસ્તા
શ્રી ન્યાતીન્દ્ર દવે
( કટાક્ષ લેખ )
કેટલીક વખતે એવા માણસોની સાથે પ્રસ`ગ પડે છે કે, તે માણસોને આપણે પૂછીએ કાંઇ, ને તેઓ તા પોતાની ધૂનમાં પેવાનુ જ હાંકે, આવા અજ્ઞાની જીવ સાથેની ામણ કેટલી કંટાળાજનક છે, તેનું આધુ દર્શન, આ કટાલેખમાં ગુજરાતના સુપ્રસિદ્ધ હાસ્ય લેખક કરાવે છે. હું કામ છે તઇયાં ?'
“ એક જણુને મળવુ છે.”
સુરત નજીકૢ કતારગામ રહેતા એક ગૃહસ્થને મારે મળવા જવાનું હતુ. શહેરનું પાદર ટ્રાવી હું નિર્જન જેવા રસ્તે આવ્યે ને પછી બે સ્થળે ફંટાતા રસ્તા જોઇ, આમાંથી કયે રસ્તે કતારગામ જવાશે તેના સંશય થયા. જરાક દૂર ઝાડની છાયા હેઠળ ચલમ ફૂંકતા ફ઼ોઇ વૃ ગ્રામજન બેઠો હતો. મેં તેની પાસે જઇ કહ્યું, કાકા, રામરામ !’
કયે ?’
‘રામરામભાઇ, કીફા રેવું ? ?
સુરતથી આવુ છુ. કતારગામના રસ્તા
‘હું પૂર્ણ” કતારગામના રસ્તે ?? × હા, ને ત્યાં જતાં કેટલી વાર લાગશે? ? કતારગામ કે ની? ’ 'હા.'
"
આવે ! આપણે કોઇ દેશદ્રોહીનુ કામ કરવાનુ નથી, પણ દેશના કલ્યાણના જ કાજે, દેશના જે અહિંસાના મંત્ર છે તેને ટેકે આપવાના છે. તેના મંત્રમાં ગુાતી ભૂલ સુધારવાની છે. આપણુ કર્તવ્ય બજાવી દેશની જ સેવા કરવાની છે.
અહિંસા એ જ જૈનધર્મના આધાર છે. જૈનધર્મનું સર્વસ્વ છે તેની રક્ષા પ્રાણના ભાગે પણ કરવાની છે. જંગતને એ પ્રાણપ્યા મંત્ર પાઠવી જીવમાત્રને મચ્છુના મહાન ભયમાંથી અભયદાન આપે। અને વિશ્વમાં સત્ર શાંતિ સ્થાપે એજ પ્રાર્થના !
6
કતાર
તે હુરત હુ કામ ની જાએ ગામમાં મનખ કેટલા ? એ વીહુ પણ ની હાય; ને હુરતમાંકાંઇ મનખ, હુંઈ મનખ ! એક કાં એકવીડ મળહે’
‘સુરતથી તે હું આવુ છુ. મારે કતારગામ એક જણને મળવુ છે માટે જવાનું છે.’ હું ક’યું ? કતારગામ? તઇ કતારે હરમા’દેવ પણ છે જો ! દરહન કરવાના ?'
‘જરૂર, ત્યાં જઇશ તે દર્શન કરતા આવીશ. - તો પછી અસનીકુમાર હું કામ ને જાએ? ફૂલપાડાની પાટે જ છે, તઇયાં પણ માદેવ છે. દહન બહુ હારા થઉં.'
પણ—'
‘ માંગીને એળખા કે
ના. પણ મારે તે કતારગામના રસ્તા-’ - મ’ગીનાં માબાપ મરી પરવારેલાં. છપ્પનિયામાં લાટ થઈ ગિયાં, છપ્પનિયા જોઇલે હું ? ?
મારૂ શરીર જોઈને આણે છપ્પનિયા દુકાળ નહિ જોયેા હાય એમ જાણે મનાતું ન હોય, એવી રીતે મારા તર્ફે અશ્રદ્ધાભરી નજર ફેંકી પછી ચલમ ખ’ખેરી જોરમાં દમ લઇને મારા માં પર ધુમાડો કાઢતાં એણે કહ્યુ, મગી નાની ઉતી તારે એની ફઇ હારે અસનીકુમાર
: