________________
મહામંગલકારી મહામંત્રનું શ્રદ્ધાપૂર્વકનું સ્મરણ, જીવન જ્યોતિ પ્રગટાવે છે નમસ્કાર મહામંત્ર!
- શ્રી મફતલાલ સંઘવી મહામંત્રનું મૂલ્ય અશ્વિના અતલ-તલમાં ચાંદની જેમ સૃષ્ટિની બાહા ઉપાધિઓને શમવે. છુપાયેલા અમૃત-ઝરણાં જેટલું છે. છે, તેમ આ સૂત્ર આંતરિક રેગેને નિમૂળ કરે છે.
અકળાતા પથિકને પવન, જેમ પ્રાણુદાયક “નમો અર્દિતા” પાતાળમાંથી ફુટતા ઔષધરૂપ બની રહે છે, તેમ આ મહામંત્રનું ગેબી અવાજને બ્રહ્માંડ તરફ ખેંચતું પવિત્ર એકાદવારનું સ્મરણ પણ માનવ-પ્રાણીનાં બળ આ પ્રથમ પદની સંકલનામાં પણ કામ અનેકવિધ સંકટદળને વધવાનું સામર્થ્ય કરી રહ્યું છે. આ પદનું રટણ આત્માના આત્મધરાવે છે.
ત્વને ખીલવી, સર્વત્ર આત્મમયતા જગાવી દે - નમન કરવાની આજ્ઞા કરવામાં આવી છે છે અને રટનારના અંતરને અબ્ધિથીયે વિશેષ આ મહામંત્રમાં, પણ તે કોને? તે ખાસ મેકળું બનાવી દઈ અનેકને તેમાં શમાવી વિચારવા જેવું છે.
દેવાની તાલીમ આપે છે. નમો અરિહંતાણું” તે આ મહામંત્ર આ મહાસૂત્રને રચનાકાળ “જી” ની યા મૂખ્ય સૂત્રનું પ્રથમ પદ, તેને સરળ અર્થ જેમ આત્માના જન્મકાળ જેટલું જ પ્રાચીન છે. તે “શત્રુઓનો નાશ કરનાર શૂરવીરને મારા નવપદને બનેલો છેઆ મહામંત્ર. એના નમસ્કાર થાઓ છે. પણ તેને વિશાળ અર્થ એક એક પદે આત્માનાં અજવાળાં પથરાયેલાં આપણા હૃદયને ફૂલાવી દે તેવો એ છે કે, “સારાયે છે. અંતરમાં પ્રભુતા પમરાવતા આ મંત્રનું વિશ્વમાં જેને કેઈ શત્રુ નથી એવા નિજ મૂળ રહસ્ય સારાયે વિશ્વમાં પ્રભુતા પ્રસરાવવાનું આત્માના આત્મ-પ્રકાશને બહલાવી સર્વત્ર છે. ગૃહે ગૃહે ચેતન-દીપિકા પ્રગટાવવાનું છે; મૈત્રીભાવ જગાવનાર “અરિહંતને મારા નમ- અંતરે–અંતરે ઓજસ્વી ઐક્ય ખીલવવાનું છે. સ્કાર થાઓ છે. આ છે આ પ્રથમ પદને આ “નવપદ' સૂત્ર જૈનધર્મની જીવન્ત વિશાળ અર્થ.
.
આત્મકથા જેવું છે. જૈન ધર્મની સૂફમ પ્રાસા“નમસ્કાર મહામંત્ર” તે શત્રુતાને જીત- દીનો આ “નવપદ” સૂત્રમાં મર્મરધ્વનિ નાર જૈનોના પવિત્ર ધર્મસૂત્રમાંનું પ્રથમ પવિત્ર ગાજી રહ્યો છે. આ સૂત્રે જ જૈનોના આત્મસૂત્ર. આત્મા જેટલું જ આયુષ્ય ગણાય આ વાદને સાચો પ્રચાર કર્યો છે. આ સૂત્ર જૈનોને પવિત્ર સૂત્રનું. આત્માની જ્યોતિમાંથી પ્રગટતે શત્રુતાના શત્રુ બનવાનું ફરમાવી સર્વત્ર સૂમ ચેતનરવ આ સૂત્રના રટન ટાણે પણ આત્મમયતા ખીલવવાને ઉપદેશ કરે છે. “જૈન” ૨ટનારને સંભળાય છે. આત્માને આત્માઓના કહેવડાવનાર પ્રત્યેક માનવીને આ સૂત્રમાં દિવ્ય ધામ પ્રતિ દોરી જવાની આ સૂત્રની આવતા સરળ સિદ્ધાન્તનું પાલન કરવું પડે જીવનનીતિ છે.
તેમ છે. આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ શાંત રાત્રે, ચળતી ચાંદનીમાં બેઠેલા મહારાજને નમસ્કાર કરવા પડે તેમ છે. પ્રશાન્ત ભેગીની આત્મરંગી મુખમુદ્રા પર ટુંકાણમાં “નમસ્કાર મહામંત્ર’ એટલે જૈન આ મહામંત્રનું દર્શન થાય છે. આત્માના ધર્મનું નવનીત, જૈન ધર્મને ઝળહળતો થનગનાટને આ સૂત્ર ખીલવે છે. ધીરે ઝરતી માણિજ્ય પ્રદિપ.
