________________
[ દિગમ્બર ખટપટને શાન્ત કરવા “જૈન હિતૈષી માં
પ્રગટ કરાવેલ લેખ.] દિગમ્બર ભાઈઓ, અજ્ઞાનતાની
માયાજાળથી બચો !' જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રના પ્રકાશને ગ્રહણ કરો! ' ધર્મ, સત્ય, સમ્યકત્વ, આહા તે શબ્દો કેટલા મધુર છે! દુનિયાના દરેક મનુષ્યને તે તોની ગરજ છે અને તેની જ શોધ અને પ્રાપ્તિ માટે દરેક મનુષ્ય તરસે છે. પરંતુ કુદરતને કાનુન છે કે, જેમ. એક ચીજ વધારે મૂલ્યવાન તેમ હેની પ્રાપ્તિમાં મુશ્કેલી વધારે. કોઈ કિમતી ચીજ સહેલાઈથી દુઃખ સહન કર્યા સિવાય-પ્રાપ્ત થતી નથી. ધર્મ, સત્ય અને સમ્યકત્વ પણ સહેલાઈથી પ્રાપ્ત થઈ શકતાં નથી. અધમ, અસત્ય અને મિથ્યાત્વ નામનાં તો સુંદર આકર્ષક સ્વરૂપ ધારણ કરીને પ્રમાદવશ મનુષ્યને ભોળવી દે છે અને હેને યુક્તિપ્રયક્તિથી પિતાના કાબુમાં મેળવી લઈ, પિતાને ગુલામ બનાવી લઈ, પછી તેના ઉપર જુલમ ગુજારે છે. એ સ્થિતિમાં મનુષ્યોને મહેer ભાગ સડતો હોય છે. ખેદની વાત તે એ છે કે, અધર્મ અને અસત્યની ઘણા લાંબા કાળથી ગુલામી કરનાર મનુષ્ય ગમે તેટલો ખુવાર થાય તો પણ, દીર્ધ સમયના પરિચયને લીધે, એ ખુબસુરત બલાઆને જ પિતાની ઇષ્ટ દેવી તરીકે માને છે અને એ ફસાવનારી બલાઓને જ “સત્યની રાણી” તરીકે સ્વીકારવા દુનિયાને હમજાવે છે. આ સંજોગોમાં, સત્યની દેવીને શોધી કહાડવાનું કામ દુનિયા માટે ઘણું મુશ્કેલ થઈ પડે એમાં કાંઈ આશ્ચર્ય નથી; કારણ કે સત્યની દેવીને મોહક સ્વરૂપ ધારણ કરવાની કાંઈ ગરજ નથી; હેને માર્ગ તે અત્યંત કઠીન હોવાથી જરાજરામાં લલચાઈ કે ઉશ્કેરાઈ જાય એવા મનુષ્યો તે માર્ગ પર ચાલી શકતા જ નથી. માટે સત્ય દેવી તે હેના ઉમેદવારોને ઉચ્ચ ચારિત્રની સખ્ત કસોટીમાં ઉતારી દુઃખ આપે છે અને દુઃખ સહન કરવા છતાં પણ જે ઉમેદવાર ઉચ ચારિત્ર (દયા, ક્ષમા, નમ્રતા આદિ) બરાબર અને હરકોઈ ભોગે પણ જાળવી રાખે છે તેને જ દર્શન દે છે.
