________________
જૈનહિતેચ્છુ.
“ગજમાં પિસવાની મુશ્કેલી, ત્યહાં પટેલને ઘર ઉનાં પાણી મૂકાવવાં” - જેવું થાય છે ! એક સુંદર લેખ વડે કે એક છટાદાર ભાષણ દ્વારા * ઉત્તમોત્તમ માર્ગનું સૂચન માત્ર કરવાથી કોઈ સમાજને દિવસ ઉધડી જવાને નથી. ઉત્તમોત્તમને દૃષ્ટિબિન્દુ તરીકે રાખીને, આજના સંયોગમાં. જે કાંઇ મધ્યમ માર્ગ સંભવિત જણાય તે વ્યવહારૂ (practical) માર્ગ જ ગ્રહણ કરવું જોઈએ. હું કહું છું કે, તે વ્યવહારૂ માર્ગ “પ્રહણ કરવા જોઈએ –નહિ કે માત્ર બતાવે જોઈએ. “ભારત જૈન મહામંડલ” અને હેના પ્રમુખવ હમેશ ત્રણે ફીરકાની વ્યવહારૂ એકતાની તરફદારી કરે છે (અને એવી મોઢાની તરફદારીની પણ આ કમનશીબ જન કેમને અત્યારે તે ઘણી જ જરૂર છે એ પણ હું સ્વીકારીશ), પરંતુ તેર ચૌદ લાખની - જૈન કોમમાંથી પાંચ દસ માણસે પણ બોલવા માત્રથી સંતુષ્ટ નહિ રહેતાં કરવા બહાર ન પડે તે શું એ જૈન કામ માટે ઓછું લજજા
સ્પદ છે? “ભારત જન મહામંડલને હું પ્રશંસક હોવા છતાં કહીશ –અને મહને કહેવું જ પડશે–કે આ રસ્તાની તરફદારી કરવા છતાં એ રસ્તે કાંઈ નોંધવા જેગ પુરૂષપ્રયત્ન તેણે સેવ્યો હોય એમ હારા જાણવામાં નથી. શું એ મંડલના બે ત્રણ વગવાળા સભ્યો હારી સાથે અથવા મહારા વગર જ એક ડેપ્યુટેશનના રૂપમાં આગેવાન જિનેની મુલાકાત લઈ હેમને લવાદ તરફ વાળવાને પ્રયત્ન ન સેવી શકે? આગેવાનેને હોટે ભાગ તે છાપાં વાંચવાના શેખ વગરને છે, ભાષણોની દરકાર વગરનો છે, એટલું જ નહિ પણ એમની આસપાસ ઘણેભાગે સ્વાથી કે જીદ્દી પોથાં પંડિતોનું
સર્કલ મધમાખીઓની પેઠે લાગેલું જ હોય છે કે જે તેમના દીલમાં - કવચિત આવતા સારા વિચારોને પણ દબાવી દે છે. આ સંજોગોમાં
એક જ માર્ગ ખુલ્લો છે અને તે એ કે જેમના શબ્દોની કાંઇ - અસર પડે એવા ૪-૫ ગૃહસ્થાએ બન્ને પક્ષના સત્તાધારી આગેવાતેને મળવું જોઈએ અને કેટલીક બાબતમાં છૂટછાટ મૂકીને તથા અપમાન પણ સહીને હેમને પોતાના વિચારની તરફ વાળવા કેશીશ કરવી જોઈએ. અને આ જાતને પ્રયાસ પુરતા પ્રમાણમાં કરવા છતાં કઈ રીતે સત્તાધારીઓ મચક ન આપે તો પછી ભારત જૈન મહામંડલ” જેવા કોઈ મંડલે માથું ફેરવીને જે પિતામાં પાણી હોય લા–સત્તાધારીઓ વિરૂદ્ધ લોકોને વાજબી રીતે ઉશ્કેરીનેટ કર
