________________
જૈનહિતેચ્છુ.
અવસ્ય પડે છે, તેથી તે દરેકને દરેક પ્રસંગે ખુના કરવાના અને પૈસા ઉડાવવાના હક’' છે; અને એમ થાય તે દુનિયામાં એક પશુ માસ જીવી શકે નહિ. ગરીબ બિચારા પાથાંપડિત ! ન્યાયશાસ્ત્રના હંસકૃત શ્લોકા ગાખીગાખીને મગજ ગુમાવી બેઠા તા પણુ ન્યાયની સાદી વાત હમજી શકાઇ નહિ !
.
..
..
.
હરી, પંડિતજી, ઠહરા ! હૈ હમને હમારી જ વ્યાખ્યા બરાબર 'શિખવીશ ! સત્યના એટલે કે પક્ષકારે માનેલા સત્ય'ના રક્ષણુ ખાતર લેાકેાના પૈસા લૂટાવવા અને ખૂન પણ કરવાં એ હમારા સિદ્ધાન્તને જરા નરમ બનાવીને જો હમે એમ કહો કે “ ત્રણે કાળમાં અને સર્વ જીવાને એક સરખા ઉપયાગી એવા સર્વમાન્ય ‘સત્ય’ ના રક્ષણ ખાતર ભાવયુદ્ધ અવશ્ય કરવું જોઇએ, ” તે। હું ત્હમને મુખારકબાદી આપીશ. અને હમે જોશો કે એ જ જાતનું યુદ્ધ હું કરૂં છું. દિગમ્બર સમાજ હમણાં એક પક્ષકાર બન્યા છે, શ્વેતામ્બર સમાજ એક બીજો પક્ષકાર બન્યા છે; દ્વિગમ્બર સમાજ દાવા કરે છે કે “ સત્ય' એ છે કે અમુક તી અમારૂં છે ”, શ્વેતામ્બર સમાજ દાવા કરે છે કે “ “ સત્ય ” એ છે કે અમુક તીર્થં અમારૂં છે ”: હમે જોશો કે અહીં સત્ય ' નું એક ચાકસ સ્વરૂપ નથી; ખીજા શબ્દોમાં કહીએ તે! બન્ને પાતપાતાંનુ સત્ય' કહે છે. અને આ પાતે માનેલા' સત્ય માટે લડવું-શ્રદ્ધાળુઓના રૂપી અને વૈરિવરાધને પુષ્ટ કરી સમાજને નિચેાવી નાખવા એ થી વિરૂદ્ધ જ છે. પરન્તુ ક્ષમા, નમ્રતા, ભાઈચારા, એખલાસ એ તા ત્રણે કાળમાં અને સધળા જીવાને એક સરખુ ઉપયેાગી ' સત્ય છે; માટે આ સત્યના રક્ષણુ ખાતર-એટલે કે અક્ય અને સુલેહ અને શાન્તિ અને સમાધાનના રક્ષણુ ખાતર યુદ્ધ કરવું એ . ન્યાય છે; પશુ તે યુદ્ધ મારામારીથી નહિ, સમજાવટથી, ન્યાયથી, લેાકમતને કેળવવા રૂપી નિર્દોષ હથીઆરથી અને લેાકેાને પારકી અકલથી નહિ પણ પાતાની બુદ્ધિથી વિચાર કરવાની સલાહ આપવા રૂપી નિરૂપનવી શસ્ત્રથી લડવાનું છે. પંડિતજી, અમારૂં યુદ્ધ એવા જ પ્રકારનુ છે; લાખ્ખા માણસાનાં ખૂન અને ક્રોડા રૂપિયાના ભાગ લેનાર હમારૂં યુદ્ધ હુમને મુખારક હો ! પણુ કૃપા કરી મેાહમાં સાઇ રહેલા મનુષ્ય વર્ગને આવી ઉશ્કેરણી રૂપી દારૂથી વધારે ખરાબ કરતા અટકા ! આપને જો ખૂનમાં અને પૈસા ઉડાવવામાં જ ધર્મલાભ
ઉડાડવા
"
ન્યાય '.
>
"
.
