________________ સાથે હસ્યો. એ હસવા પર મુનિએ આત્મલબ્ધિના બળે પોતાની કૃશ કાયાથી પણ ગાયને શિંગડાથી પકડી ઊંચી કરી ચક્કર, ચક્કર ઘુમાવી ઊંચે ગગનમાં ઉછાળેલી, અને પાછી પડતી એને પોતાના હાથ પર ઝીલી લીધેલી ! જેથી એ બિચારી જમીન પર પછSાઈ મરે નહિ. આટલી જબરદસ્ત આત્મ-લધિ શે ઉતપનું થાય ? પરંતુ તપસંયમની વિશુદ્ધ આરાધના કોઈ પણ જાતની પૌલિક આશંસા વિના કરેલી , એથી એ લીધે ઉત્પdo| થયેલી. ત્યારે એ તપ-સંયમની સાધનામાં અંતરમાં કેટલાક જવલંત વેરાગ્ય સાથે ઊંચા શુભ અધ્યવસાય ઊછળતા હશે ? એ સમજી શકાય છે. આવા પવિત્ર અને ઊંચા શુભ અધ્યવસાય શુભ અનુબંધ ઊભા કરે, એમાં નવાઈ નથી. આના યોગે, નિરાશસભાવના સહકારથી ઉક્ટ તપ-સંયમ દ્વારા જે પુણ્ય ઊભું થયું હતું તે શુભાનુબંધ યાને પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય ઊભું થયું. કહો આટલા ઊંચા શુભાનુબંધ હજાર વરસ સુધી ભેગા કરેલા, એ પછીના વાસુદેવના અવતારે ક્યાં ગયાં, તે એના ફળરૂપે કશો વૈરાગ્ય કશી સેબુદ્ધિ જોવા ન મળી ? ત્યારે માનવું પડે કે અંતકાળે જે મનમાં પાપ નિયાણાના અશુભ અધ્યવસાય થયા, એણે એક બાજુ જોરદાર અશુભાનુબંધ ઊભા કર્યા, અને બીજી બાજુ પેલા શુભ અનુબંધોને કેટલાકને તોડી નાખ્યા, તો કેટલાકને એવા દબાવી નાખ્યા કે જે નજીકના ભવિષ્યમાં કશું ળ દેખાડી શકે નહિ. બસ આ હકીકત છે, કે પ્રબળ અશુભ અધ્યવસાય શુભાનુબંધોને તોડી અશુભાનુબંધો ઊભા કરે; એમ શુભ અધ્યવસાય ની કેટકેટલી અસરો નીપજે ? 6