________________ શું આપ્યું છે ? આધ્યાત્મિક અને નૈતિક બળ વિનાના ભૌતિક સાધનોના ઢગલામાં તો મનુષ્ય ગુંગળાઈ જ મરવાનો એનાથી તેને ચિત્તની શાંતિનો અનુભવ કદી પણ થવાનો નહિ. વિજ્ઞાનના આર્ષણમાં તણાવા જેવું નથી.) આજે વિજ્ઞાનનાં આકર્ષણમાં તણાઈ જવાય છે, મનને “ઓહો !" થઈ જાય છે. પ્ર. - પણ ત્યાં તો ચમત્કાર એ ઇંદ્રજાળ હતી, બ્રહ્મા દેખાયા પણ ઘડી પછી કાંઈ નહિ; જ્યારે અહીં તો પ્રત્યક્ષ રેડિયો ટેલીવિઝન વગેરે નક્કર વસ્તુ દેખાય છે પછી આકર્ષણ કેમ ન થાય ? ઉ. - આનું ય આકર્ષણ એટલા માટે ન થાય કે એ વિચારાય કે ભલે પ્રત્યક્ષ સિદ્ધ રેડિયો વગેરે ન દેખાડ્યું ખરું, પણ એ દેખાડીને જગતનું ભલું શું કર્યું ? વિજ્ઞાનની આજની સિદ્ધિઓ પછી જગતમાં શાંતિ-સંપ, પ્રમાણિકતા, દયા, વિશ્વાસપાલન વગેરે આજે વધારે છે કે વિજ્ઞાનના કાળ પૂર્વે વધારે હતા ? આજે યંત્રો, એન્જિન, મોટર, ટેલિફોન, એરકન્ડિશન, રેડિયો વગેરે સગવડો વધવા પર ધનની તૃષ્ણા, લાંચરુશ્વત, બેઇમાની, માલમાં ઘાલમેલ, ભોગની લપટતા, કેટલા વધ્યા ? હડતાલ, ખૂન, બદમાશી વગેરે કેટલા બધા વધી ગયા છે ? આવા ગોઝારા યુગને સરજનાર વિજ્ઞાન પર ઓવારી જવાનું હોય ? આકર્ષાવાનું હોય ? વિજ્ઞાનના આકર્ષણમાં તણાવા જેવું નથી. 103
