________________ ઉપદેશ મળવામાં એમનો આપણા પર અનહદ ઉપકાર છે; માટે આપણે એમની સાથે સંબંધ રાખવો જોઈએ, એ સંબંધ એમનું જ્ઞાન રટવાથી થાય. (5) અથવા બતાવી શકાય કે અહીં આપણને પશુને કે દેવને પણ ન મળે એવો અને મનુષ્યોમાં પણ બહુ થોડાને મળે. એવો મહાદુર્લભ પુરુષાર્થકાળ મળ્યો છે. એનો ઉપયોગ આપણા આત્માના ઉદ્ધારક અને પવિત્ર જ્ઞાનધ્યાન તથા ધર્મસાધનામાં નહિ કરીએ અને જનાવર કે કીડામંકોડા પણ જે ખાનપાનરંગ-રાગમાં કરે એમાં જ કરતાં રહીશું તો એક તો આપણા ઉચ્ચ બુદ્ધિ શક્તિવાળા મનુષ્યભવને લંક લાગશે અને બીજું આ મોંઘેરા પુરુષાર્થકાળની મહામૂડી બરબાદ જશે ! માટે એનો જ્ઞાનધ્યાનાદિમાં સદુપયોગ અવશ્ય કરવો જોઈએ. (vi) જગતમાં તે તે સંસ્થાનાં શિક્ષણ માણસો લે છે. તો આપણી ધર્મસંસ્થાનું શિક્ષણ આપણે લેવું જ જોઈએ, જો આપણને આ સંસ્થા પામ્યાનું ગૌરવ હોય. એનાથી બુદ્ધિ સ્વચ્છ બને છે, તેથી જીવન ઉમદા બને છે અને ઘણા પાપવિચારો વગેરેથી બચી જવાય છે. આવી આવી પ્રેરણામાંથી ગમે તે પ્રેરણા આપી વિદ્યાર્થીમાં રસ જગાડી શકાય. (2) એમ, વિધાર્થીઓને સમૂહજ્ઞાન (chorus) તરીકે પહેલાં જુદા જુદા રાગમાં નવકાર મંત્ર, ચત્તારિ મંગલં, કોઈ સ્તવન જાય ડરવવાથી પણ એમનામાં સ્કુર્તિ આવે છે. એ રીતે રસ જાગ્રત કરી શકાય. 134 જૈન ધર્મનું અજોડ કર્મ વિજ્ઞાન
