________________
ગાંધી ફિલમની કહાણી
an
પરંતુ જાણે જગન્નિયંતાની જ યાજના કામ કરી રહી હોય, તેમ, છેવટે ભારત તેમ જ ગાંધીજી વિષે કશું ન જાણનાર એક અંગ્રેજ બચા જ એ ફિલમ બનાવવા તૈયાર થયો: લૂઈ ફિશરના ગાંધીજી વિષેના પુસ્તકનાં થોડાં પાન વાંચવા માત્ર!
પણ માત્ર ઇચ્છા રાખ્યું બધું ઓછું પતી જાય છે? તે અંગ્રેજ પોતે તે મુખ્યત્વે એક ઍકટર હતા; ફિલમનું નિર્દેશન કે નિર્માણ કરવાના તેને ખાસ અનુભવ ન હતા. છતાં જાણે ઈશ્વર જ તેને (ભૂતની પેઠે) વળગ્યા હાય તેમ, વીસ વીસ વર્ષ સુધી, ગાંધીજીની ફિલમ બનાવવાની પાતાની એ ઇચ્છાને વળગી રહી, પેાતાની કારકિર્દી તથા કમાણીને પણ જેખમમાં નાખ્યા કરીને તેણે તે કામ કેવી રીતે પાર પાડયું, એની કથા ખરેખર રોમાંચક છે. લેવિન જેવાના યહૂદી-માનસનેા, તથા અંગ્રેજી હકૂમતમાંથી ભારતને આઝાદ કરાવનાર પ્રત્યે સામાન્ય અંગ્રેજને વિરોધ તા સમજી શકાય છે; પરંતુ ભારતના કેટલાય ખેરખાંઓના પણ વિરોધ વેઠવા પડે, અરે તે વેળાના રાષ્ટ્રપતિએ વાઇસરૉય-ભવન તરીકે ત્યાં ચાલેલી ચર્ચા-વિચારણાઓના સીન લેવા ખાતર આજના રાષ્ટ્રપતિ-ભવનના ઉપયોગ કરવા દેવાની પણ ના પાડી, અને તેથી રાષ્ટ્રપતિ-ભવનનાં માત્ર બહારનાં પગથિયાં ઉપર ચડતા ગાંધીજીના જ સીન લઈ શકશેા, – એ બધું આપણને વિચારમાં નાખી દે તેવું છે.
--
આ આખી કથા ઘણા ટૂંકાણમાં છતાં ઘણી સરળતાથી સંપાદક આ પુસ્તકમાં ઉતારી શકયા છે, તેથી ગુજરાતી વાચકને તે બધું જાણવું ઘણું સરળ થઈ પડશે, એ આશાથી આ પુસ્તક પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવે છે.
૩૦-૧૧-૮૫
ગુ૦ – ૧૧
પુ॰ છે. પહેલ મત્રો
