________________
૨૩૯
શબ્દાર્થ-જે દેહ પ્રમાણ ઉપરની પૃથ્વીના છેલ્લા પ્રતરે હોય, તેજ નિચે નીચેની પૃથ્વીના પહેલા પ્રતરને વિષે જાણવું અને તે માન એક ઓછા પોતાના પ્રતર વડે ભગાય છે, તેટલી વૃદ્ધિ બીજી આદિના પ્રતરમાં થાય છે. (શકરા પ્રભાના દરેક પ્રતરે) ૩ હાથ ને ૩ આંગળ; (વાલુકા પ્રભાના દરેક પ્રતરે) ૭ હાથ ને ૧લા આંગળ, (પંક પ્રભાના દરેક પ્રતરે) ૫ ધનુષ ને ૨૦ આંગળ, (ધૂમ પ્રભાના દરેક પ્રતરે) ૧૫ ધનુષ ને રા હાથ અને (તમ પ્રભાના દરેક પ્રતરે) દરા ધનુષ. એમ પાંચે પૃથ્વીના પ્રતને વિષે આ વૃદ્ધિ થાય છે.
વિવેચન–શર્કરા પ્રભાના પહેલા પ્રતરે ઉપરની (રત્નપ્રભા) પૃથ્વીના છેલલા પ્રતર જેટલું એટલે શા ધનુષ ને ૬ આંગળ દેહમાન છે. તે છાપા ધનુષના હાથ કરવા માટે ચારે ગુણીએ એટલે ૩૧ હાથ ને ૬ આંગળ, તેના આગળ કરવા માટે વીશે ગુણતાં ૭૪૪ આંગળ થાય, તેમાં ૬ આંગળ મેળવતાં ૭૫૦ આંગળ થાય, તેને શર્કરા પ્રભાના ૧૧ પ્રતર છે, તેમાંથી એક ઓછો કરી દેશે ભાગતાં ૭૫ આંગળ એટલે ૩ હાથ ને ૩ આંગળ અથવા મા ધનુષ ને ૩ આંગળ આવે, તેટલી વૃદ્ધિ શર્કરા પ્રભાના દરેક પ્રતરે કરવી.
વાલુકા પ્રભાના પહેલા પ્રતરે (શર્કરા પ્રજાના છેલ્લા પ્રતર જેટલું) ૧પા ધનુષ ને ૧૨ આંગળ દેહમાન છે. તે ૧પા ધનુષને ચારે ગુણતાં ૬૨ હાથ થાય, તેને ચાવશે ગુણતાં ૧૪૮૮ આંગળ, તેમાં ૧૨ આંગળ ઉમેરીએ, તે