________________
આવે તો પણ એ દાહની પ્રકૃતિ દુષ્ટતા [અગ્નિ જન્ય પીડા] દૂર થતી નથી
વિશેષાર્થ : “ર સ્થિત સર્વભૂતાનિ' આ ઉગે વાકયથી પ્રાણીઓની હિંસાનો નિષેધ કર્યો. __ आग्नषामोयं पशुमालभेत् भूतिकामः
આબાદીની ઈચછાવાળા, અગ્નિ મ દેવતાવાળા યજ્ઞમાં પશુ ને હમે. અહી એ જ શાસ્ત્રમાં અપવાદ મૂક્યો. આ પરસ્પર વિરૂદ્ધ થયું. યજ્ઞગત હિંસાદિથી જે ઐશ્વર્યા મળે તો પણ પાપ અવશ્ય થાય છે. હિસાને સ્વભાવિક દોષ જતો નથી. મારા हिंसा भावकृतो दोषो, दाहस्तु न तथेति चेत् । भत्यर्थ तद्विधानेऽपि भावदोषः कथं गतः ।।२५।।
વૈદિક કહે છે કે, “હિંસા માનસ ભાવથી કરાચેલે દેષ છે. ડામ તે ભાવથી કરાયેલા દોષો નથી. જેમ ખુની ખુન માટે છરી મારે અને ડેાકટર જેમ એપરેશન માટે છરી ચલાવે.
પરંતુ ઐશ્વર્ય માટે યજ્ઞગત હિંસાનું વિધાન હોવા છતાં, તેમાં ભાવદોષ કેમ દૂર થાય ? ૨પા वेदोक्तत्वान्मनःशुद्धया, कर्मयज्ञोऽपि योगिनः । ब्रह्मयज्ञ इतोच्छन्तः श्येनयागं त्यजन्ति किम्॥२६॥
(૧૪)