________________
कलितपरमभाव चिच्चमत्कारसारम्,
सकलनयविशुद्धं चित्तमेकं प्रमाणम् ।।६२।। નગમ નય, આત્માના અપરમ ભાવમાં –અર્થાત્ આત્માનું સ્વરૂપ ભલે વિધવિધ દિશાથી પ્રગટ કરે પરંતુ તેટલા માત્રથી જ્ઞાનગી ખુશ થતા નથી.
આત્માના સ્વરૂપમાં નૈગમનય સ્પષ્ટપણે ભલે ન્યુનાધિક્તાને પ્રગટ કરે.
પરંતુ જ્ઞાનસિધ્ધ યેગી, કે જેમણે પરમ ભાવને જાણેલ છે, એવા યેગી, ચિત્તને આશ્ચર્ય પમાડનાર, સકવ નથી વિશુદ્ધ, એવાં શ્રેષ્ટ ભાવનેપરમભાવને જ એક પ્રમાણ માને છે.
રાગ-દ્વેષ-મહાદિના કારણે કર્મ બંધ થાય છે અને તેથી આત્મા વિવિધ ગતિઓમાં પરિભ્રમણ કરે છે. સુખ-દુઃખાદિની અપેક્ષાએ પશુ-પક્ષીકીટ-પતંગ-મનુષ્ય-દેવ-નારક આદિ નીઓમાં આત્માનું રૂપ ન્યુનાધિક હોય છે. આમ નૈગમનય પ્રતિપાદન કરે છે. પણ જ્ઞાનગીને આનંદ થતો