________________
સૂક્ષમ અનાલંબન યોગ કહ્યો છે.ગવિંશિકા
ગા. ૧૯ ૧છા यदृश्य यच्च निर्वाच्य, मननीयं च यद्भुवि । तद्रूपं परसंश्लिष्टं, न शुद्धद्रव्यलक्षणम् ॥१८॥
જગતમાં જે વસ્તુ જોવાલાયક છે; જે વાણી વડે પ્રતિપાદન કરાય છે અને જે મન વડે વિચારાય છે તે સ્વરૂપ, અન્ય પદાર્થોથી સંયુક્ત છે.
તે શુદ્ધ આત્માનું સ્વરૂપ નથી.
શુદ્ધ આત્માનું સ્વરૂપ અનિર્વચનીય છે. ૧૮ अपदस्य पदं नास्तो-त्युपक्रम्यागमे ततः । उपाधिमात्रव्यावृत्त्या, प्रोक्त शुद्धात्मलक्षणम्
પદરહિત આત્માનું સ્વરૂપ કઈ પદથી પ્રતિપાઘ નથી. આગમમાં ઉપાધિઓનાં નિષેધથી શુદ્ધાત્માનું લક્ષણ કર્યું છે.
જેમકે - શુદ્ધાત્મા કે છે ? અશરીરી, અતીન્દ્રિય, સુખદુખ ઈચ્છા રહિત, અરૂપ-રસ-ગંધ
