________________
સાંખ્યમત નિરસન:
સદા નિર્લેપ આત્માની વ્યવસ્થામાં બુદ્ધિનો લેપ અર્થાત્ સંબંધ ઘટતો નથી. એક જ અધિકરમાં ધિમીમાં] બંધ અને મોક્ષ સંગત થાય છે.
સુખ-દુઃખ-ઈચ્છા....આત્માના ધર્મો નથી. આ ધર્મો બુદ્ધિના છે. બુદ્ધિના સંબંધથી આત્મા બંધાય છે. બુદ્ધિના વિયેગથી આત્મા મૂકાય છે. આ પક્ષ બરાબર નથી.
આપના મતમાં આત્મા નિર્લેપ છે. બુદ્ધિના સંગથી પણ તેમાં વિકાર થઈ શક્તો નથી. તેથી આત્મા બધ્ધ થઈ શકતું નથી. જે સુખ–દુઃખાદિવાળી બુધ્ધિ છે, તેને જ મોક્ષ થઈ શકે છે. પણ સુખ દુઃખાદિથી રહિત છે તેને મોક્ષ થઈ શકતું નથી.
આ માન્યતા બરાબર નથી. બંધન અને મેક્ષ એક જ ધમમાં ઘટી શકે છે. પપા अनित्यकान्तपक्षेऽपि, हिंसादिकमसङ्गतम् । स्वतो विनाशशीलानां, क्षणानां नाशकाऽस्तु कः ?
Tદા
