Book Title: Sulabh Dhatu Rup Kosh Part 01 02 03
Author(s): Krushnaji B Virkar, Kulchandravijay
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/002219/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSNAjI bhAskara vIrakara kRta sulabha dhAturupa koza: SWESH bhAga 1,2,3 zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa 7, zrIjo bhoivADo, bhulezvara, bambaI-2 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRSNAjI bhAskara vIrakara kRta sulabha dhAturupa koza (bhA. 1, 2, 3) preraka pUjyapAda siddhAMtamahodadhi sva. AcAryadeva zrImad vijayapremasUrIzvarajI ma.nA paramavineya muni kulacaMdravijayajI ma. - sahayoga zrI poravAla jaina saMgha, zIvagaMja (rAja.) tathA mAMDavalA nivAsI 1) punamacaMda nAthujI bhaMDArI 2) saremalajI kerAjI 3) pukharAjajI hajArImalajI 4) bAbulAla juDArAjajI muthA 5) nathamalajI rAyacaMdajI mUlya - paThanapAThana : zrI jinazAsana ArAdhanA TrasTa . 7, trIjo bhoivADo, bhulezvara, bambaI 2 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CONTENTS PART I The First Group of Conjugations Terminations Conjugational signs. PARASMAIPADA :-- (Roots fully conjugated) 1st Conjugation: gam, jiM, dRzU, pA, sthA, he, ram with vi, sad with ni end Conjugation: as, ad 4th Conjugation: *CHAR * ... ... ATMANEPADA : 000 ... ... as, zliSa, zrama, iS with. anu www ... ... 6th Conjugation : sic dizU with upa, sRj with ati, pracchU, iS 10th Conjugation:,, (Roots fully conjugated) 1st Conjugation: kSa 4th Oonjugation: jana, rudhU with anu, pad with ud ... PASSIVE: 800 6th Conjugation:, 10th Conjugation : dhIr with aba, lU with ni, mantra with ni ! Bw. (Roots fully conjugated) pA, In, ar, zru, pracch, bAd with abhiM, zaMs with prayudha, sR List of Roots of the First Group ... 939 80 OS. 600 600 ... ... PAGE 600 ... 12 2-5 5-6 6-7 7-9 9-10 11 ... 14-15 12 13 15-18 20-45 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viji PART II PAGES. The Second Groap of Oonjagations Terminations of the Second Group * Conjugational signs i.. 2nd Conjugation: (Roots fully conjugated) pA, asa, zI, nu, stu, bu, sU, ruda, jakSa, i, i with adhi, As, ha, yas, liha, vaha in, Iza, IDU, mRj, vaza, zAma,.zAs with A, cakAs , daridrA, jAgR, vid, cakSa, dviss| ... 47-59 3rd Conjugation: (Roots fally conjugated) . bha, hI, mA, hA P., hA A., bhI, dA, dhA, nin, hu, pR, pa, R, viS ..., ... 60-66 5th Conjugation: (Roots fully conjugated) aza, Apa, ci, hi with pra, du, dhu, dhuSa, i zu, sAra...... ... ... ... 67-71 th Conjugation: (Roots fally conjugated) tRha, rue, aJja, pie, rin, kSud, bhid, chid, hiMsa, indha, bhuj , and ujU ... ... 71-77 8th Conjugation: (Roots fully conjugated) . ka, tan, and kSaNa ... .. . ... 78-79 Ooh Gonjagation: (Roots fully conjugated) . krI, mI, muSa, azakSum, grantha, ai, jJA, canda, stam, 'pa, lI, stu, and sUda ... .. ... 80-86 List of tho roots of the Second Group: ....88-105 - - - Note:- P. = Parasmaipada (parasmaipada) A.= Atmanepada (Atmanepada) U. = Cbhayapada (ubhayapada) Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH PART I (For standard IV) First Group of Conjugations ( gaNAMcA prathama varga) ( CONJUGATIONS I, IV, VI, AND X prayana, catutha, pATha 2 dazama gaNa , : Terminations ( 77377) parasmaipada __ Atmanepada Present Tense vartamAnakAla Sing. Dual Plural Sing. Dual Plural ekavacana dviva0 bahuva0 ekavacana dvivacana bahuvacana prathama puruya* mi vas mas / i vahe mahe dvitIya puruSa si tham tha se ithe tRtIya puruSa ti tas anti ! te ite ante Imperfect Tense anadyatana kiMvA apUrNabhUtakAla / prathama puruSa am va ma ! i vahi dvitIya puruSa s tam ta thAs ithAm dhvam tRtIya puruSa t tAm an / ta itAm anta Imporative Mood AjJArtha prathama puruSa. Ani Ava Ama | ai Avahai Amahai dvitIya puruSa . tam ta / sva ithAm tRtIya puruSa tu tAm antu | taam| itAm antAn mahi dhvam * Correct Sanskrit terms, however, are : 1st person = 57 puruSa, 2nd person = madhyama puruSa, and 3rd person = prathama puruSa. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH prathama puruSa dvitIya puruSa tRtIya puruSa Potential Mood faeeren Iyam Iva Ima / Iya Ivahi Is Itam Ita IthAs IyAthAm It ItAm IyuH / Ita IyAtAm Imahi Idhvam Iran Conjugational Signs (gaNadhikaraNa):The sign of the first conjugation (TTA STOT) is 37. of the tourth conjugation (caturtha gaNa) is ya. of the sixth conjugation (SaSTha gaNa) is a.. ". of the tenth conjugation (dazama gaNa) is aya. Note carefully the difference between the 3 of the first conjugation and the 37 of the sixth conjugation, Before the # of the first conjugation (prathama gaNa), the ending vowel (antya svara) and the penultimate short vowel (upAntya hasva svara ) take rANa while before the a of the sixth conjugation (paSTha gaNa) they do not take eNa. Some typical important roots : parasmaipada Active Voice ( kartari prayoga). Sing. Sing. First Conjugation (prathama gaNa) gam-'to go' Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUtakAla Dual Plu. Dual Plu. ekavacana dvivacana bahuvacana ekavacana dvivacana . bahuvacana gacchAmi gacchAvaH gacchAmaH agaccham agacchAva agacchAma gacchasi gacchathaH gacchatha | agacchaH agacchatam agacchata gacchati gacchataH gacchanti / agacchat agacchatAm agacchan Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Imperative ETTI Potential.parete gacchAni gacchAva gacchAma | gaccheyam gaccheva gacchema gaccha gacchatam gacchata gaccheH gacchetam gaccheta gacchatu gacchatAm gacchantu / gacchet gacchetAm gaccheyuH . ji-to conquer' Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta0 jayAmi jayAvaH :: jayAmaH | ajayam ajayAva ajayAma jayasi / jayathaH jayatha ] ajayaH ajayatam ajayata jayati jayataH jayanti / ajayat ajayatAm ajayan ___Imperative AjJArtha Potential vidhyartha jayAni jayAva jayAma ! jayeyam jayeva _jayema jaya jayatam jayata jayata | jayeH jayatam jayeta jayatu jayatAm jayantu | jayet jayetAm jayeyuH ha:-' to scom : Present pardamAnakAla - Imperfect apUrNabhUta. . pakSyAmi padayAvaH pazyAmaH | apazyam apazyAva apadayAma pazyasi pazyathaH pshyth| / apazyaH apaMTyatam apazyata : patyati pazyataH. pazyanti / apazyat apazyatAm apazyan -- Imperative AjJArya Potential vidhyartha pazyAni . padayAva. padayAma | padayeyam pazyeva paTyama / pazya pazyatam pazyata pazyeH pazyetam pazyeta . pazyatu pazyatAm pazyantu / padayet pazyetAm . padayeyuH pA-'to drink, ___ Present vartamAnakAla __ Imperfect apUrNabhUta -pivAmi pivAvaH pivAnaH | apivam apivAva apibAma . pivasi pivathaH pivatha apivaH apibatam apibata pivatiH pivataH pibanti / apiyat apivatAm apivan Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piyAna piba pibatu pitAm Imperative AjJArtha pibAva pibAbha pibeyum pibatam pibata piveH pivantu pivet sthA--' to stand Present vartamAnakAla tiSThAmi tiSTAvaH tiSTi tiSTathaH tiSTati tiSThataH rit tiSTatam tiSThatuM tiSThatAm Imperative AjJArtha tiSThAni tiSThAva tiSTAma tiSTata tiSTantu sulabhadhAturUpakozaH hvaya hvayatu Present vartamAnakAla hvayAmi hvayAvaH hvayathaH yasa hvayati hvayataH yAni hvayAva hvayatam hvayatAm tiSThAmaH tiSThatha tiSTanti Imperative AjJArtha viramA mi viramAvaH viramasi viramathaH viramati viramataH hvayAmaH hvayatha hvayanti Present vartamAnakAla . tiSTheyam tiSTheH tiSThet hve--' to call ' atiSTam atiSTaH atiSThat viramAmaH viramatha viramanti hvayam hvayeH ahvayam ahvayaH ahvyat Potential vidhyartha piveva pivetam pivetAm Imperfect apUrNabhUta 0 yet hayAma hvayata hvayantu ram with vi - ' to stop '; ' to desist ' pibema piveta pitreyuH atiSTAva atiSTAma atiSTata atiSTatam atiSTatAm atiSTan Potential vidhyartha tiSTheva tima tiSTetam tiSTeta tiSThetAm tiSTheyuH Imperfect apUrNabhUta * > ahvayAva ahvayatam ahvayatAm Potential vidhyartha hvayeva ham yetAm ahvayAma ahayata ahayana yeta yeyuH Imperfect apUrNa bhUta0 vyaramam vyaramAva vyaramAma vyaramaH vyaramatam vyaramata vyaramat vyaramatAm vyaraman Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH _Imperative AjJArtha _Potential vidhyartha viramANi viramAva viramAma virameyam virameva viramema virama viramatam viramata virameH virametam virameta viramatu viramatAm viramantu / viramet virametAm virameyuH sad with ni-to sity __ Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta0 nipIdAmi nipIdAvaH niSIdAmaH / nyapIdam nyapIdAva nyapIdAma nipAdasi niSIdayaH niSIdatha .nyapIdaH nyapIdatam nyapIdata nipIdati niSIdataH niSIdanti / nyapIdat nyapIdatAm nyapIdan Imperative AjJArtha Potential vidhyartha nipIdAni niSIdAva nipAdAma | niSIdeyam nipIdeva nipIdema nipIda nipIdatam vipIdata nipIdeH nipIdetam niSIdeta nipIdanu nipIdatAm nipIdantu / nipIdet nipIdetAm nidhIdeyuH The remaining roots of the first conjugation should be simi. larly conjugated. * Second Conjugation (dvitIya gaNa) as-'to be Prosent vartamAnakAla . Imperfect apUrNabhUta0 asmi . svaH . smaH | Asam Astra Asma asi sthaH stha AsIH Astam Asta asti . . staH santi / AsIt AstAm Asan . Imperative AjJArtha Potential vidhyartha asAni asAva asAma syAm syAva syAma edhi stam sta | syAH syAtam syAta astu stAm santu / syAt syAtAm syuH - * The students bave to stady orly tiro roots of the second conjugation, viz. am and ad . Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH ad-'to eat' Present vartamAnakAla Imperfect quanto abhi advaH amH| |Adam Adva Ama atsi atyaH atya AdaH Attam Atta atti attaH adanti / Adat AtAm Adan Imperative bhAjJArtha Potential for sure adAni ___adAva adAma adyAm adyAva adyAma addhi attam att| | adyAH adyAtam adyAta attAm / adantu / adyAt adyAtAm adyuH _Fourth Conjugation (caturtha gaNa) as-'to. throw' Present vartamAnakAla . Imperfect apUrNamUta0 asyAmi asyAvaH asyAmaH | Asyam AsyAva AsyAma asyasi asyathaH asyatha AsyaH Asyatam Asyata asyati asyataH asyanti / Asyat AsyatAm Asyan Imperative man Potential forberede asyAni asyAva asyAmi . | asyeyam asyeva asyema. asya asyatam asyata | asyaH asyetam asyeta asyatu asyatAm asyantu * / asyet asyetAm asyeyuH zliSa-'to embrace'. Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta zliSyAmi liSyAvaH zliSyAmaH | azliSyam azliSyAva azliSyAma liSyasi liSyathaH zliSyatha azliSyaH azliSyatam azliSyata zliSyati zliSyataH zliSyanti | azliSyat azliSyatAm azliSyan ___Imperative AjJArya Potential fastof zliSyANi zliSyAva liSyAma zliSyeyam liSyeva lipyeva zliSya liSyatam zliSyata liyeH liSyetam lidhyeta liSyatu liSyatAm zliSyantu zliSyet lidhyetAm zliSyeyuH Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH wami mam-'to be weary' Prerent vartamAnakAla Imparfect apUrNabhUtakAla zrAmyAna dhAnyAvaH bhrAmyAmaH | azrAmyam aAmyAva azrAmyAma zrAmyasi thAmyayaH zrAmyaya | anAmyaH atrAmyatam athAnyata zrAmyati sAmyataH . zAmyanti / azrAmyat avAnyatAn azrAmyan Imperativo hrad Potential faenzi zrAmyANi zrAmyAvaH bhrAmyAma thAmyeyam dhAnyeva zrAmyena zrAmya pAmyatam zrAmyata dhAnyeH zrAmyetam dhAnyeta zrAmyatu zrAnyatAm zrAmyantu / zrAmyet zrAmyetAm dhAmyeyuH .. T with anu- to earch for' _ Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUtakAla anvipyAmi anvighyAvaH anviSyAmaH | anvaiSyam anveSyAva anvayAma anviSyasi anviSyathaH anviSyatha / anvaiSyaH . anvaiSyatam anvaiyata anviSyati aviyataH anviSyanti ! anvaSyat anvaipyatAm anveSyan imperative AjJArtha * Potential vidhyartha anvidhyANi anviSyAva anviSyAma | anviSyeyam anviyera anviyema anviSya antipyatam anviSyata | anviAyaH antiyetam anviJceta aviSyat anviSyatAm anviSyantu / anviyet anvizvetAm anyiAyeyuH All other roots of the fourth conjugation should is similarly conjugated. Sixth Conjugation (SaSTa gaNa) tic- to sprinible' Presant vartamAnakAla Imporiest apUrNabhUtakAla siyAmi sikhAyaH sivAnaH asicam AMsaddhAtra AsAma sisi sikyaH sistha asiJcaH asibatam asihata sidhati sivataH sicanti asitat asivatAm asicana Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Imperative AjJArtha Potential fiteerd siJcAni sicAva siJcAma siveyam simeva sivema sica siJcatam siJcata | sibeH siJcetam siJceta siJcatu siJcatAm siJcantu / sicet siJcetAm siJceyuH diza with upa-to teach ;'' to advise' . Present vartamAnakAla _Imperfect apUrNabhUtakAla upadizAmi upadizAvaH -upadizAmaH / upAdizam upAdizAba upAdizAma upadizasi upadizayaH upadizatha | upAdizaH upAdizatam upAdizata upadizati upadizataH upadizanti ! upAdizat upAdizatAm upAdizan Imperative strane Potential facerd upadizAni upadizAva upadizAma | upadizeyam upadizeva upadizema upadiza upadizatam upadizata upadizeH, upadizetam upadizetaM upadizatu upadizatAm upadizantu / upadizet upadizetAm upadizeyuH mR with ati-' to give' Present vartamAnakAla -- Impertect apUrNasUtakAla atisajAmi atisRjAvaH atisRjAmaH | atyasRjam atyasajAva atyasRjAma atisRjasi atisRjathaH atisajaya | atyasRjaH atyajatam alpasajata atisRjati atimjataH atisRjanti / atyasRjat atyasRjatAm atyasRjan _Imperative AjJArtha Potential vidhyartha atisRjAni atisRjAva atisRjAma | atisRjeyam atisajeva atisRjema atisRja atisRjatam atisRjata | atisRjeH atisRjetam atisRjeta atisRjatu atisRjatAm atisRjantu | atisRjet atisRjetAm atisRjeyuH praccha-'to ask' Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUtakAla pRcchAmi pRcchAvaH pRcchAmaH apRccham apRcchAva apRcchAma pRcchasi pRcchayaH pRcchaya apRcchaH apRcchatam apRcchata pRcchati pRcchataH pRcchanti / apRcchat apRcchatAmaM, apRcchan Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH Imperativo maand Potential faut. pRcchAni pRcchAva pRcchAmapRccheyam pRccheda pRcchaya pRccha pUchatam pRcchata pRccheH pRcchatam pRccheta pRcchatu / pRcchatAm pRcchantu / pRcchet pRcchetAm pRccheyuH 15-to wish' Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta icchAmi icchAvaH . icchAmaH / / aiccham aicchAva aicchAma icchasi icchayaH icchatha aicchaH aicchatam aicchata icchati icchataH icchanti / | aicchat aicchatAm aicchan Imperative strategi Potential rastrei icchAni icchAva icchAma | iccheyam iccheva iccheya _ icchatam icchata / icche: icchetam iccheta icchatu icchatAm icchantu / icchet icchetAm iccheyuH Other roots of the sixth conjugation should be similarly conjugated. Tenth Conjugation (dazama gaNa) - puS-'to proclaim' * Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta ghopayAmi ghophyAvaHH ghopayAmaH | aghopayam aghophyAva, aghopayAma ghopayasi / ghoSayathaH ghoSayatha | aghopayaH aghopayatam aghopayata ghoSayati ghoSayataH ghoSayanti / aghopayat aghoSayatAm aghoSayan Imperative AjJArtha Potential fastei ghoSayAmi ghoSayAva ghoSayAma | ghoSayeyam ghopayeva ghopayema ghoSaya ghoSayatam ghoSayata | ghopayeH ghoSayetam ghoSayeta ghoSayatu ghoSayatAm ghoSayantu / ghoSayet ghopayetAm ghoSayeyuH Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH marrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr......mrrrrrrrrrrrrammam pI-to please Present vartamAnakA Impertent apUrNabhUta. prINayAmi . zrINayAvaH prINayAmaH | aprINayam aprINayAva aprINayAma prINayasiH prINayayaH prINayatha mINayaH aprINayatam aprINayata . prINayati prINayataH . prINayanti / aprIgayat aprINayatAm aprINayan ___Imperative bhAjJArtha . Potential vidhyartha'' prINayAni prINayAva prINayAma prINayeyam prANayeva prINayema prINaya prINayatam prINayata prANayeH prINyatam trINayeta prINavatu prINayatAm prINayantu prINavet prINayetAm praNayeyuH dU-'to tear' ___ Present vartamAnakAla . Imperfect apUrNabhUta. dArayAmi dArayAvaH dArayAmaH / | adArayam adArayAva adArayAma dArayasi dArayathaH dArayatha adArayaH adArayatam adAyarata dArayati dArayataH dArayanti / adArayat adArayatAm adArayan Imporative 31737raf .. Potential vidhyartha dArayANi dArayAva dArathAmadArayevam dArayeva dArayema dAraya dAsyatam dArayatam dArayeH dArayetam dArayeta dAsyatu dArayatAm dArayannu / dArayet dArayetAm dArayeyuH ___Aliher routs of the 10th conjugation should be similarly conjugaced. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Conjugation ( prathama gaNa ) mud--' to rejoice ' Present vartamAnakAla mode modAvahe modase nodethe modate modete sulabhadhAturUpakozaH Atmanepada mode. modAvaDe modava modethAm modatAm modetAm Imperative AjJArtha modAmahe modadhve modante Ise IkSAvaDe IkSase IkSethe IkSate IkSete Present vartamAnakAla 14 modAma hai modadhvam modantAm I IkSAma IkSave IkSante " Imperfect apUrNa bhUta* amode amodAvahi amodAmahi amodathAH amodethAm amodadhvam amodata amodetAm amodanta Potential tridhyartha modaya modevahi mohi modethAH modeyAthAm modadhvam modeta modeyAtAm moderan ? to see Imperfect apUrNa bhUta * aikSe aikSAvahi aikSathAH aikSethAm aikSata aikSetAm * Imperative AjJArtha IkSAvahai IkSAmahai IkSasva IkSethAm IkSadhvam IkSatAm IkSetAm IkSantAm IkSeta 11 IkSaya IkSethAH aikSA mahi aikSavvam aikSanta Potential apUrNasUta* IkSevahi IkSemahi IkSeyAthAm IkSedhvam IkSeyAtAm In All roots of the first conjugation Atmanepada should be similarly conjugated. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH Fourth Conjugation (caturtha gaNa) jan-'to be produced, to result' Prosont vartamAnakAla Imporfect apporto . jAye jAyAvahe jAyAmahe | ajAye ajAyAvahi ajAyAmahiM jAyase jAyethe jAyadhve / | ajAyathAH ajAyethAm ajAyadhvam jAyate jAyate jAyante | ajAyata ajAyetAm ajAyanta Imperative AjJArtha ' Potential vidhyartha jAyai jAyAvahai jAyAmahai / jAyeya jAyevahi. jAyemahi jAyasva jAyethAm jAyadhvam jAyethAH jAyeyAthAm jAyedhvam jAyatAm jAyetAm jAyantAm jAyeta jAyeyAtAm jAyeran rudh with anu- to obey' Present vartamAnakAla Imperfect apUrgabhUta0 anurudhye anurudhyAvahe anurudhyAmahe | anvarudhye anvarudhyAvahi anvaruSyAmahi anurudhyase anurudhyethe anurudhyadhve - | anvarubhyathAH anvarudhyethAm anvadhyadhvam anurudhyata anurudhyete anurudhyante / anvarudhyata anvarudhyetAm anvara yanta Imperative AjJArtha . Potentiai vidhyartha anurudhyai anurudhyAvahai anurudhyAmahai / anurudhyeya anuruvyevahi anurudhyemahi anurudhyasva anurudhyethAm anurudhyadhvam | anurudhyethAH anurudhyeyAthAm anurudhyadhvam anurudhyatAm anurudhyetAm anurudhyantAm / anurudhyeta anurudhyeyAtAm anurudhyeran pad with ud-'to be produced ' Present vartamAnakAla Imperfect sporeno utpaye utpadyAvahe utpadyAmahe | udapadya udapadyAvahi upadyAmahi / utpadyase utpadyethe utpadyadhve udapadyathAH udapoyAm udapadyadhvam utpadyate utpadyate utpadyante / udapadyata udapadyatAm udapadyanta ' ta. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH ... Imperative AjJArtha __Potential vidhyartha utpadyai utpadyAvahai utpadyAmahai / utpadyeya utpAvahi utpadyemahi utpadyasva utpadyathAm utpadyadhvam / | utpadyethAH utpadyeyAthAm utpadyevam utpadyatAm utpayetAm utpadyantAm / utpadyeta utpadyeyAtAm utpadyeran In the same way are to be conjugated other roots of the fourth conjugation. 211 11 Sixth Conjugation (paTha gaNa) . - to die' Present vatamAnakAla - Imperfect apUrNabhRta0 priye mriyAvahe mriyAmahe | amriye amriyAvahi amriyAmAha niyase niyethe mriyadhve / | amriyathAH amriyethAm amriyadhvam mriyate mriyete . niyante / amriyata amriyetAm amriyanta . Imperative AjJArtha Potential vidhyartha niye . priyAvahai. mriyAmahai |mriyeya mriyevahi niyamahi niyastra - mriyethAm mriyadhvam niyethAH mriyeyAthAm mriyevama niyatAm priyetAm mriyantAm / niyeta mriyeyAnAm . biyerana. vid-' to obtain' Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta. vinde - 'vindAvahe vindAmahe | avinde avindAvahi avindAmahi vindase vindethe vindadhye | avindathAH avindethAm avindadhvam vindate vindete vindante / avindata avindetAm avindanta Imperative AjJArtha Potential vidhyartha vindai vindAvahai vindAmahai | vindeya vindevahi vindemahi vindasva vindethAm vindadhvam vindethAH vindeyAthAm vindezvam vindatAm vindetAm vindantAm / vindeta vindeyAtAm vinderan Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 sulabhadhAturUpakozaH conjugation stould be simi.. All other roots of the 6th larly conjugated. Tenth Conjugation (dazama gaNa) dhIra with ava-- to disregard' . . . Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUtaH avadhIraye avadhIrayAvahe avadhIrayAmahe | avAdhIraye avAdhIrayAvahi avAdhI khAmahi avadhIrayase avadhIrayethe avadhIrayadhve / avAdhIrayathAH avAdhIrayethAm avAthI rayadhvam avadhIrayate avadhIrayete avadhIrayante / avAdhIrayata avAdhIrayetAma avadhIrayanta . .. Imperative Stra - Potential vidhyartha avadhIrayai avadhIrayAvahai avadhIrayAmahai | avadhariyeya avadhIrayevahi avadhIrayemadi avadhIrayasva avadhIrayethAm avadhIrayadhvam | avadhIrayethA;avadhIrayeyA- avadhIrayedhvam avadhIrayatAm avadhIrayetAm avardhAra- avadhIrayeta avadhIrayeyA- avadhIrayeran yantAm / tAm , tU with ni--' to iestrox' Present vartamAnakAla Imperier.: apUrNabhUna nidaye nipUdayAvahe niSUdayAmaha | nyaddhaye nyapUdayAvahi nyapUdayAmaha niSUdayasa niyUdayethe niyUdayadhye nyadayathAH nyapUdayethAm nyadayadhvam nivRdayate niSUdayete niSUdayante / nyapUdayata nyapUdayetAm nyapUyanta _Imperative AjJArtha Puteatial feteren nipUya nivRdayAvahai niSUdayAmahai | niSUdayeya niyUdayevahi niyUdayemahi niSUdayasva niSUdayethAm niSUdayadhvam | nipUiyethAH niSUdayeyAyAma niSUdayeSvan nipUdayatAm niSUdayetAm nipyantAm | nivRdayeta niSUdayeyAtAm nipUdayeran Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH mantra with ni-' to invite' ___Present vartamAnakAla Imperfect bhapUrNabhUtakAla nimantraye nimantrayAvahe nimantrayAmahe | nyamantraye nyamantrayAvahi nyamantrayAmahi nimantrayase nimantrayethe nimantrayadhve |nyamantrayathAH nyamantrayethAm nyamantrayadhvam 'nimantrayate nimantrayete nimantrayante |nymntryt nyamantrayetAm nyamantrayanta 'Imperative and Potential vidhyartha nimantrayai nimantrayAvahai nimantrayAmahai / nimantrayeya nimantrayavahi nimantrayehi nimantrayasva nimantrayethAm nimantrayadhvam | nimantrayethAH nimantrayeyAthAm nimantra yedhvam nimantrayatAm nimantrayetAm nimantrayantAm / nimantrayeta nimantrayeyAtAm nimantrayeran All other roots of the tenth conjugation should be conjugated in the same way. PASSIVE VOICE ( karmaNi prayoga) pA- to drink' .Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUtakAla. pIye . pIyAvahe pIyAmahe | apIye apIyAvahi apIyAmahi pIyase pIyethe pIyadhve apIyathAH apIyethAm apIyadhvam pIyate pIyete . pIyante / apIyata apIyetAm apIyanta Imperative starref Potontipl free pIya piiyaavhai| pIyAmahai / pIyeya pIyevahi pIyemahi pIyasva pIyethAm pIyadhvam / pIyethAH pIyeyAthAm pIyedhvam - pIyatAm pIyetAm pIyantAm / pIyeta pIyeyAtAm . pIyeran I -to see Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta0 Iye IkSyAvahe IzyAmahe / aikSye aikSyAvahi aizyAmahi IkSyase Iyethe Iyadhve / | aikSyathAH aikSyethAm aizyadhvam Izyate ityete Izyante / aikSyata aizyetAm aizyanta Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ woman.wwwwwwinnerrum..... sulabhadhAturUpakozaH wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwsruar.. Imperative staire Potential fattai Izya IkSyAvahai IkSyAmahai / Izyeya IkSyevahi Izyemahi IkSyasva IkSyethAm IkSyadhvam | IyethAH IzyeyAthAm Izyedhvam IkSyatAm IyetAm IkSyantAm / IkSyeta IzyeyAtAm Izyerat a- to eat' .. Present vartamAnakAla. Imperfect apUrNabhRta adye adyAvahe adyAmahe | Aye AdyAvahi AdyAmahi adyase ayethe adyadhve AdyathAH AyethAm . Adyadhvam adyate adyate adyante / | Adyata AyetAm . Adyanta ___Imperative AjJArtha Potential vidhyartha / adyai adyAvahai adyAmahai . / adyeya adyevahi . adyemahi adyasva ayethAm adyadhvam / ayethAH adyeyAthAm adyadhvam adyatAm adyetAm adyantAm / adyeta * adyeyAtAm / averan zu-' to heart __ Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta zrUye zrUyAvahe zrUyAmahe . azrUye , azrUyAvahi azrUyAmahi dhUyase zrUyethe zrUyadhve azrUyathAH azrUyethAm azrUyadhvam . zrUyate zrUyate zrUyante / azrUyata azrUyetAm azrUyanta ___ Imperative AjJArtha / Potential vidhyatha zrUyai zrUyAvahai zrUyAmahai yeyaM zrUyevadi dhUyamahi zrUyasva dhUyethAm zrUyadhvam zrUyethAH zrUyeyAthAm zrUyezvam zrUyatAm zrUyetAm zrUyantAm bhUyeta zrUmeyAtAm zrUyeran pracch-' to ask' Present vartamAnakAla Impe.fect apUrNabhRtaH pRcchaye pRcchayAvahe pRcchayAmahe / apRcchaye apRcchyAvahi apRcchyAmahi' pucchayase pRcchayethe pRcchyadhve | apRcchayathAH apRcchyethAm apRcchayadhvam pRcchyate pRcchayete pRccyante / apRcchayata apRcchayetAm apRcchyanta Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mahi sulamadhAturUpakozaH Imperative AjJArya Potential vidhyartha pRcchathai pRcchayAvaha pRcchayAmahai | pRcchayeya pRcchayevahi pRcchayamahi pRcchayasva pRcchayethAm pRcchyadhvam / pRcchayethAH pRcchayeyAthAm pRcchayeJcam pRcchayatAm pRcchayetAm pRcchayantAm | pRcchayeta pRcchayeyAtAm pRcchayeran . vAd with bhabhi-' to salute ' Prarent vartamAnakAla Imperfect afgeraseros abhivAdye abhivAdyAvahe abhivAdyA- | abhyavAdye abhyavAdyAvahi abhyavAdyA mahe abhivAdyase abhivAyethe abhivAdyadhve. abhyavAdyathAH abhyavAdye- abhyavAhA. thAm dhvam abhivAdyate abhivAdyete abhivAdyante abhyavAdyata abhyavAdyatAm abhyavA - anna Imperative stranke . Potential foreign abhivAye abhivAdyAvahai abhivAdyA- abhivAdyeya abhivAdyahi anivAre . mAhe abhivAdyasva abhivAdyethAm abhivAdya- abhivAdyethAH abhivAdyayA- abhivAdyedhvam thAm cam abhivAdyatAm abhivAdyetAm abhivAdya- abhivAdyeta abhivAdyeyA- abhivAthe. ntAm / ___ tAmra na. zaMsa with pra-' to praise' .. Present partamAnakAla Imperfect apUrNata. prazasye prazasyAvahe prazasyAmahe / prAzasye prAzamyAvahi prAzasthAnahi prazasyase prazasyethe prazasyadhve / prAzasyathAH prAzasyethAm prAdAsyadhvam prazasyate prazasyete prazasyante / prAzasyata prAzasyetAm prAzasyanta Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH - - .. Imperative AjJArtha _Potential vidhyartha prazasyai prazasyAvahai prazasyAmahai | prazasmeya prazasyevahi prazasyemahi prazasyasva prazasyethAm prazasyadhvam / prazasyethAH prazasyeyAthAm prazasyadhvam prazasyatAm prazasyetAm prazasyantAm / prazasyeta prazasyeyAtAm prazasyaran yu-to ighty - Present vartamAnakAla Imperioct apUrNabhUta. yudhye yudhyAvahe yudhyAmahe | ayudhye ayudhyAvahi ayudhyAmahi yudhyase yudhyethe yudhyadhve ayudhyathAH ayudhyethAm ayudhyadhvam yudhyate yudhyete yudhyante / ayudhyata ayudhyetAm - ayudhyanta Imperative AjJArtha __Potential vidhyartha yudhya yudhyAvahai / yudhyaamhai| yudhyeya yudhyevahi yudhyemahi yudhyasva yudhyethAm yudhyadhvam / yudhyethAH , yudhyeyAthAm yudhye dhvam yudhyatAm yudhyetAm yudhyantAm / yudhyeta yudhyeyAtAm yudhyeran sR-' to movey Present vartamAnakAla Imporkect apUrNabhUtakAla liye sriyAvahe sriyAmahe / atriye asriyAvahi asriyAmahi liyase liyethe niyadhve astriyathAH astriyethAm astriyadhvam triyate sriyete striyante / astriyata astriyetAm asriyanta ___ Imperative AjJArya ___Potential vidhyartha triya triyAvahai sriyAmahai / sriyeya triyevahi sriyemahi sriyasva sriyethAm triyadhvam / khiyethAH sriyeyAthAm liyedhvam triyatAm . sriyetAm , sriyantAm / triyeta liyeyAtAm triyaran ___N. B.-All the roots whether Parasmalpadi or Atmanepal have their passive formed by adding to them Atmanepada teminations only. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH W NOTE The following pages contain a list of roots belonging to the first group of conjugations that the students of the fourth standard have to study, given in their alphabetical order.. There are ton columns in all. They contain in order (1) Root, conjugation, Pada and meaning (dhAtu, gaNa, pada ANi artha); (% ) Present 3rd person singular, active and passiva (vartamAna kAla, tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); (3) Imperfect 3rd person singular, active and passive (anadyatanabhUta kiMvA apUrNabhUtakAla); (4) Imperative 3rd person singular, active and paasive (AjJArtha, tRtIya puSya, ekavacana, kartari va karmaNi); (5) Potential 3rd person singular, active and paseive. (vidhyartha tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); (8) Present participles, active and passive (vartamAnakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa, kartari va karmaNi); (7) Potential passive participles (vidhyartha dhAtusAdhita vizeSaNa); (8) Past passive participles ' (bhatakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa); (9) Infinitive of purpose (hetvarthaka dhAtusAdhita avyaya) and (10)Gerunds or absolutives (pUrvakAlavAmaka dhAtusAdhita avyaya). ms Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 Hoot, Oonj. Pada and moaning dhAtu, gaNa, pada va artha sulabhadhAturUpakozaH Imperfect anayatana or apUrNa bhUtakAla Pass karmaNi kartari | Act. Pass. Act. karmaNi kartari Pass. karmaNi aTyate ATat Ayyata aTatu adhyeta adyate Adat Adyata attu adyeta taam| abhya- abhyArtha - te yata abhyA - abhyartha- abhya- abhyartha- abhyata yatAm rthyatAm yeta Ahyeta arhatu arhya- at ahmeta yeta arhati arhyate Arhat avati avyate Avat Avyata avatu bhUyate AsIt abhUta astu asyati asyate Asyat Asyata asyatu icchati iSyate aicchat aiSyata icchatu Present vartamAnakAla | Aot. kartari aTati aTU 1 P. to wander ad 2 P. to eat atti arth 10 A.with abhyartha - abhi to request yate a 1 P. to deserve av 1 P. to protect asU 2 P. to be asti am 4 P. to * throw iSU 6 P. to wish iS4P. with anu anvi - to search for dhyati iMsU 1 A. to see IkSate Imperativo AjJArtha uJchati uJchayate auJchat au Potential vidhyartha Pass. Act. karmaNi kartari mpyata avya- aMt tAm aya- adyAt tAm! avya- avet avyeta tAm bhUyatAm syAt ipyeta anvi anvaiSyat anvai- anvi - anviSya- anvi - antriSyate Syata dhyatu tAm Syet pyeta IkSyate aikSata aikSyata IkSatAm IkSya IkSeta Izyeta bhUyeta asya- asyet asyeta tAm iSyatAma icchet Jchayata tAm uJchU 6 P. to glean Rdh 1 P. with samRdhyati samRdhyate samArthyat samA- samRdhyatu samRdhya- samRdhyet samRdhyeta sam to prosper yeta tAm katthU kathyate akatthata aka- katthatAm katthya- kattheta katthyeta 1 A to katthate praise kayU 10 U. to kathayati tell 'te kampa 1 A. to kampate shake tAm ! uJchatu uJchaya- |uJchaMt uJchaye tthyata tAm ! kathyate akathaya- akathya- kathayatu- kathya- kathayet- kabhyeta t- 'ta ta kathayatAm tAma ta kampyate akampata aka kampatAm kampya- kampeta kampyeta taam| Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pres. Part. varta0 dhAtu vize0 Act. Pass kartari karmaNi sulabhadhAturUpakozaH Past Pass. Part. bhUtakAla 0dhAtu vize0 Pot. Pass. Part. vidhyartha dhAtu vize0 / I bhUta bhavitavya asyat asya | asitavya, Asya, asta mAna asanIya iSya- epitavya, eSTavyaM iSTa icchat mANa eSya anvi antri anveSitavya, anve- anvipita dhyat ghyamANa Taya, anveSya IkSamANa IkSya- IkSitavya, IkSaNIya, IkSita Iya uJchat uJchaya- uJchitavya, uJcha- uJchita mAna nIya, uJchaya samRdhyat samRdhya- samardhitavya, samartha ! samRddha mAna nIya, samRdhya mANa aTat ayya- aTanIya, aTitavya, aTita ATya mAna adat adyamAna attavya, adanIya, jagdha Adya abhyartha- abhya- abhyarthya, abhyartha- abhyarthita yamAna mAnanIya, abhyarthitavya arhat a- arddha, arhaNIya, arhita mAna arhitavya avat avya- Avya, avanIya, avita, Uta avitum 'bhavitavya mAna sat bhUyamAna bhavya, bhavanIya, bhavitum asitum epitum, STam iSTTA, anveSitum | anviSya IkSitum IkSitvA ucchitum / uJchitvA samardhituma kathitum katthitvA kathayitum kathayitvA kampitum kampitvA katthamAna katthya- katthitavya, katthanIya, katthita mAna kasthya kathayat, kathya- kathanIya, kathitaSya, kathita kampita kathayamAna mAna kAthya kampamAna kampya- kampanIya, kampya kampitavya, mAna Infin. of Purpose hetvarthaka dhAtu0 pUrvakAla * dhAtu * Gerund or Absolutive avyaya avyaya aTitvA 21 aTitum atum abhyarthayitum abhyarthya arhitum arhitvA avitvA jagdhvA, prajagdhya bhUtvA asitvA, astvA epivA samRdhya Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 Root, Oonj. Pada and meaning dhAtu, gaNa, pada va artha angry kucha 4 P. to embrace kRSa 1 P. to kA with prakAzate 1A. to shine kupa 4 P. to be kupyati kusyati karSati " Present vartamAnakAla Pass. Act. karmaNikari Act. kartari plough GU. to plough kRpa 1 A. to be kalpate angry prakAzya- prAkArAta prAkA - prakAza prakAzya prakAzeta prakAzyete zyatatAm tAm kupya kupyet kupyeta s kupyate akupyat akupyata kupyatu kusta kRdhyeta kRSyeta kRSati - te kRSyate akRSat - akRSyata kRSatu- kRSyatAm kRpetdegs kRSatAm kRpyate akalpata akkRpyata kalpatAm kupya- kalpata degs * kRpyeta able tAma krI 1 P. to krIDati krIDyate akrIDat play akrI- krIDatu krIDya- krIDet krIDyeta tAm | kudhyatAma kudhyet Dyata kucha 4 P. to be krudhyati krudhyate akrudhyat akrudhya - krudhyatu krudhyeta ta kSamate kSamyate akSamata akSamya - kSamatAm kSamya kSamata ta tAma kSamyeta forgive kSam 4 P. to forgive kSAmyati kSamyate akSAmya- akSa- kSAmyatu kSamyatAm kSAmyet kSamyeta t myata kSal 10 cha. to kSAlaya- kSAlyate akSAla- akSA- kSAlaya- kSAlya kSAlayet- kSAlyeta wash off - yat-ta lyata tu-tAm tAm| ta kSayati kSIyate akSayat akSIyata kSayatu bhi 1 P. to kSIya kSayeta kSIyeta tAm kSipya kSipet kSipyeta kSam 1 A. to sulabhadhAturUpakozaH Imperfect anayatana or apUrNa bhUtakAla Imperative AjJArtha Pass. | Act. Pass, Act, karmakartari Potential vidhyartha kusyate akusya- akusyata kusyatu t kRSyate akapa akRSyata karSatu Pass. karmaNi kartari karmaNi tAm kusyatAm kust kRSyatAma karmet waste away throw kSip 6 U. to kSipati te kSipyate akSipa- akSi- kSipatu tU ta yata tAm zubha 5 P. to be kSubhyati kSubhyate akSubhya akSu kSubhyatu t bhyata tAma agitated! khan 1 U. to khanati - khanyate, akhana - akhanyata khanatu khanyatAm khaneta dig degte khAyate tta akhAyata khanatAm khAyatAm ta tAm s kSubhya kSubhyet kSubhyeta w tranyeta khAyeta Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pres. Part. 0 ghAtu 0 vize0 Act. Pass. 1 karmaNi katari sulabhadhAturUpakozaH Past Pass. Part. bhUtakAla0dhAtu vize0 prakAzita kupita kusita Pot. Pass. Part. vidhyartha ghATa * vize0 (prakAza prakAzya- prakAzanIya, prakAzimAna mAna tabya, prakAzya kupyat kupyamAna kopanIya, kopitavya, kupya kusyat kusyamAna kositavya, kosanIya, kosya karmat kRSyamANa karSitavya, karpaNIya, kRSya kRSata, kRSyamANa kRpamANa kalpamAna kupyamAna kalpitavya - kalptavya, kalpanIya, kalpya kRta krIDat krIDyamAna krIDitavya, krIDanIya, krIDita zAmyat kSamya 39 krIDya kudhyat krudhyamAnaH krodhanIya, krodhitavya, koya kSamamANa kSamya kSamitavya, kSamya, mANa kSantavya " kRSTa kSipat kSipya kSeptavya, kSepaNIya, kSipamANa mANa kSepya kSubhyat kSubhyamANakSobhitavya, kSobhAgIya, kSobhya khana, khanyamAna khanitamya, khananIya, vanamAna khAyamAna leya kRSTa kruddha kSAnta " mANa kSAlayat, kSAlya kSAlya, kSAlitavya, kSAlayamAna mAnA. kSAlanIya kSayat kSIyamANa kSetavya, kSayya, kSeya kSita, kSINa kSAlita kSipta kSubhita, khAta kSudha Infin. of Purpose itvarthaka dhAtu avyaya 35 1 prakAzitum prakAzya kopitum kupitvA, kopitvA kositum kusitvA. kartum, kraSTum | kRSTvA kSantum "" kSAlayitum kSetum kSeptum kSobhitum khanitum Gerund of Absolutive pUrvakAla dhAtu0 avyaya "" kalpitum, kalpitvA, kRtvA kalptum | ( saMkalpya ) krIDitum krIDitvA kroddhum kSamitum, 23 kositvA kruddhA kSamitvA, kSAntvA " kSAlayitvA kSitvA kSiptvA abhivA khanitvA, kSobhitvA khAtvA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 Boot, Conj. Pada and meaning bAtu, gaNa, pada artha Potential vidhyartha Pass. Act. Pass karmaNi kartara karmaNi gata gaNya- gaNayet, 'tAm tAm 'ta t-ta gamyate agaccha- agamya- gacchatu gamya- gacchet gamyeta ta tAm gam with sam saMgaccha- saMgamya- samaga- samaga- saMgaccha saMgamya- saMgacche- saMgamye. 1 A. to join 1P. to galati gatyate , galU gaNU 10 U. to gaNayati - count gam 1 P. to go gacchati Present vartamAnakAla Pass. Act. Act. kartari gAhU with ava1 avagA - A to bathe in hate sulabha dhAturUpakozaH Imperiect anadyatana or apUrNabhUtakAla Act. pass. karmANa kari karmaNi kartari 1 P. to sung gAyati ghuSU 10 U. to ghoSayaproclaim fa-a car 1 P. to go carati drop galma with ma 1 pragalbhate pragaAto swagger calU 1 P. to go calati to move produce jalpU 1 P. to jalpati prattle Imperative AjJArtha gaNyate agaNaya- agaNyata gaNayatu te cchata myata tAm tAm] s agalat agalyata galatu galya- gale taam| prAgalbha- prAga- pragalbha- pragalbhya- pragalbheta pramabhye ta labhyata 'tAm tAm * labhyate ta avagA - avAgA avAgA- avagA - avagA- avagA - avagAhyate hyata hatAm hyatAm he hata hyeta a galyeta Nue gIyate agAyat agIyata gAyatu gIyatAm gAyet gIyeta ghoSyate ghoSyeta aghopa- aghoSya - ghoSayaMtu, ghoSya. ghoSayet, yat-ta tatAm tAm ta acarat acaryata caratu caryatAm caret caryate cata calyate acalat acalyata calatu catyatAm calet calyeta cint 10 U. to cintaya- cintyate acinta - aci - cintaya* cintya - cintaye- cintye contemplate fa-a yat-tantyata tu tAm tAm t-ta s yat-ta curU 10. to cora-coryate acora acoryata corayatu, corya - corayeta, corye steal, deg tAm tAm jana 4 A to jAyate janyate, ajAyata bhajanyata jAyatA- janyatAm jAyeta jAyate ajAyata m jaaytaam| jalpyate ajalpat aja- jalpatu jalpya jalpeta lpyata tAma janyeta jAyeta jalpyeta Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Pres. Part. Pot. Pass. varta dhAtu vize Part. Act. Pass., vidhyartha dhAtu0 katari karmaNi vize0 Past Pass. Infin. of Gerand or Part. | Porpose | Absolative bhUlakAla0dhAtu0 hetvarthaka dhAtu pUrvakAla. dhAtu vize0 avyaya avyaya gaNya pragalbhya gaNayat- gaNyamAna gaNayitavya, gaNanIya, gaNita gaNayitum / gaNayitvA gaNayamAna gacchat gamyamAna gantavya, gamanIya, gata gantum gatvA, (Agamya . gamya | or Agatya) saMgaccha- saMgamya- saMgantavya, saMgamanIya, * sNgt| saMgantum saMgamya, saMgatya | mAna mAna saMgamya galat galyamAna galitavya, galanIya, . galita galitum galitvA galya pragalma- pragalbhya-pragalbhitavya, pragalbha- pragalbhita pragalbhitum mAna mAna nIya, pragalbhya avagA- avagA- | * avagAhitavya, . avagADha avgaahitum,| avagAha, hamAna hyamAna | avagADhavya; ava avagAdum vagAhya gAhanIya; avagAhya gAyat gIyamAna gAtavya, gAnIya, gIta. gItvA,(pragAya) . geya ghopayat , ghoSya- ghopayitavya, ghopayitum | ghoSayitvA vopayamANa mANa ghoSaNIya, ghoSya carat caryamANa caritavya, caraNIya, carita. caritum .. carya, (bhAcArya) calat calyamAna calitavya, calanIya, * clit| calitum calitvA - calya cintayat, cintya-cintayitavya, cinta- cintita | cintayitum / cintayitvA cinnayamAna mAnanIya, cintya / borayat coryamANa corayitavya, coraNIya, corita corayitum __ corayitvA corayamANa corya jAyamA-janyamAna janitavya, jananIya, janitum janitvA, (saMjana jAyamAna janya nya or saMjAya) aspat jalpyamAna jalpitayya, jalpanIya, jalpita / jalpitum / jalpitvA gAtum caritvA jAta jAta / jalpya / Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ P sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj.. Impertvet Pada and Prulent 1 anayatana or Imperative Potential msaning vartamAnakAla | THE AjJArtha / vivyartha |Act. Pass act. P MAct. Pusta ghAta, gaNa. paTa P:38.14ot. Pass. katari karmaNinI kari kaNi kartari karmaNi ji ! Pi0 jayati jIyate ajayat ajIyana jayatu jIyatAm jayet jIyeta ___ Sonquer withMA. vijayate vijIyatevyajayata vyajI- vijaya- vijIya-vijayetaM vijIyeta. to conquer yata tAm tAm jIva 1 P.to jIvati jIvyate ajIvat ajI- jIvatu jIvya- jIvet jIvyeta live yatA tAm DI 1. A to ayDayate DIyate aDayata bhaDIyatADayatAm DIyatAm Dayeta DIyeta taDa 10 U. to tADayati-tAjyate atAGa- atA- tADayatu- tAjya- tADayet , tAjyeta beat te yat-ta 'khyata tAm taam| ta . nava 10 A. to |tantrayate tatryate atantra- ata- tantraya- tantrya- tantrayeta tabyeta tend | yata vyata tAm tAm nae 1 P. to tapati tapyate atapat atapyatatapatu tapyatAm tapet tapyeta chine tud 6 U. to in-tudati-te tudyate atudat, atudyata tudatu, tudyatAm tudet ,degta tudyeta Aliot pain on tudatAm tula 10 U. to tolayati, tolyate atolaya-ato- tolayatu, tolya-tolayet , tolyeta __weigb. te t,degta lyatatolayatAm tAm ta tum 4 P. to be|tuSyati tuSyate atuSyat atuSyata tupyatu tuSya- tuSyet tuSyeta pleased tAm tR 1 P. 10 tarati tIryate atarat atIryata taratu tIryatAm taret tIryaMta cross tyaj 1 P. to tyajati tyajyate atyajat atya- tyajatu tyajyatAm tyajet tyajyeta abandon! . jyata tvara : A.tv varate tvaryate atvarata atyaMta tvaratAm tvaryatAm tvareta tvaryaMta basten daNda 10 U. to daNDayAte. daNjyate adaNDa- ada- daNDayatu, daNjya-daNDayet , daNjyeta punish| degte yat, ta khyata daNDayatAm tAm ta daha 1 P. to dahati dahyate madahat adahyata dahatu dahyatAm dahet dota barn Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH jita jetum vijetum vijita Dayita | Pres. Part. Pot. Pass. ! Past Pass.| Inin. of | Gerand or vina0 dhAtu vize0 Part. | Part. | Purpose | Absolutive |Act. Pass. vidhyartha dhAtu. bhUtakAla dhAtu0/ hetvarthaka dhAtu pUrvakAla0dhAtu. katI karmaNi vize. vize0 avyaya avyaya jayat jIyamAna jetavya, jayanIya, jitvA jeya vijaya- vijIya-vijetavya, vijayanIya, vijitya mAna mAna, vijeya jIvat jIvya- jIvitavya, jIvanIya, jIvita jIvitum jIvitvA mAna jIvya / DayamAna DIyamAna, Dayitavya, DayanIya, Dayitum DayitvA Deya (DaDIya) tADayat, tAjya- tADayitavya, tAGa- tADita tADayitum tADayitvA tADayamAna mAna nIya, tAjya tantraya- tantrya- tantrayitavya, tantra- tantrita tantrayitum tantrayitvA | mANa mAga NIya, tantrya tapat tapyamAna taptavya, tapanIya, taptum tatvA, (saMtapya) tapya tudat, tudyamAna tottavya, todanIya, tottum tuttvA, (pratudya) tudamAna todya solayat , tolya- | tolayitavya, tola- tolita tolayitum / tolayitvA tolayamAna mAna, nIya, tolya tuSyat tupyamANa toSTavya, toSaNIya, tuSTa toSTum tuSTvA toSya varat tIryamANa taritamya, tarItavya, tIrNa taritum tarI- tIrkhA, (uttIrya) | tArya, taraNIya tum yajat tyajyamAna tyaktavya, tyajanIya, tyata / tyaktum / tyaktvA tyAjya (parityajya) taramANa tvaryamANa tvaritavya, tvaraNIya, tvarita, tUrNa tvaritubhU tvaritvA tvArya vaDayat, daNjya- daNDayiktavya, daNDa- daNDita daNDayitum / daNDayitvA yamAna mAna, nIya, daNDya bahara dammAna dagdhavya, dahanIya, . / dagdhum dagdhvA, (saMdahya) tapta dagdha Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 sulabhadhAturUpakozaH Root, UGD). Progent 100777 OF Imperfect Pada and ! Of Imperativo | Potential meaning .. vartamAnakAla | apUrNabhUtakAla. AjJArtha vidhyartha Act. dhAtu, gaNa, pada Pass... Act. Paas.Act. Pass. Act. Pass. va arthakatari karmANakartari karmaNi kartari kaNi kartari karmaNi 01 P. to yacchati dIyate ayaccha- adIyata yacchatu dIyatAm yacchet dIyeta give diza 6 U. to dizati-te dizyate adizat ,adizya-dizatu, dizya- dizeta-ta dizyeta show degta ta dizatAm tAm dRza 1 P. to pazyati dRzyate apazyat adRzyata, pazyatu dRzyatAm pazyet dRzyeta seel du.10 U.to. | dArayati- dIryate adAraya- adIyatadArayatu, dIryatAm dArayet, dIryaMta tear te t- ta dArayatAm ta yut 1 A. to dyotate dyutyate adyotata adyutyata dyotatAm yutya- yoteta. yutyeta ___shine tAm dru 1.P. to dravati drUyate adravat adrUyata dravalu yatAm dravet yeta water druh 4 P. to aot druhyati druhyate adruhyat adruhyata druhyatu druhyatAm druhyet druhyeta the traitor dhAva 1 P. to dhAvati dhAvyate adhAvat adhA- dhAvatu dhAvya dhAvet dhAnyeta | vyata taam| dhIra with ava avadhI- avadhI- avAdhIra- avA- avadhIra- avadhI- avadhIra- avadhI 10 U.to | rayati, te yate yat , degta dhIryata | yatu, ryatAm yet,'ta yeta disregard! avadhIrayatAm / 10. tovarati-te dhriyate atharat, adhri- dharatu- dhiya- dharet-ta dhriyeta seize | ta yatadharatAm tAn / dhR 10 U. to dhAraya- dhAryate adhAraya- adhArya-dhArayadu, dhArya-dhAraye- thAryeta hold; to wear; ti, te ta , ta tadhAraya- tAm , ta :0ows ! dhvaMm 1 A. to / dhvaMsate vasyate adhvaMsata adhva. dhvaMsatAm dhvasya- dhvaMseta dhvasyeta Perisb syata tAm . nand 1 P. with abhina- abhina-abhyana- abhyana-abhina* abhina* abhina- abhinabhAbhi to re-ndati ndyate | ndat nyatandatu nyatAm ndet nyeta joice in run, Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pros. Part. varta0 dhAtu0 vize0 Act. Pass. kartari krmnni| sulabhadhAturUpakozaH Past Pans. Part. Infin, of Purpose bhUtakAla0 dhAtu 0 itvarthaka dhAtu0 pUrvakAla0 dhAtu0 vize0 avyaya adhyaya dAtum Pot. Pass. Part. vidhyarthaM dhAtu 0 vize0 yacchat dIyamAna dAtavya, dAnIya, deya dizat, dizya- deSTavya, dezanIya, dezya dizamAna mAna pazyat dRzyamAna draSTavya, darzaNIya, divat data ( pradatta or pratta ) diSTa . dRTa hRdaya dArayat, dIrya- daritavya or darIdArayamANa mANa tavya; dAraNIya, dArya dyotamAna dyutya- dyotitavya, dyotanIya, dyutita, dyotya mAnA dUyamAna | drotavya, dravaNIya, dravya dI dyotita huta hAt duhyamAnadrohitavya, drogdhavya, droDhavya drohaNIya; drohya mAna dhAvat dhAvya- dhAvitavya, dhAvanIya dhAvita. dhAvya, avadhIra- avadhI- avadhIrayitavya, avayaMt, ryamANa dhIraNIya, avadhIrya avadhIrayamANa dharat, priya dhartavya, dharaNIya, dhArya dharamANa mANa dhRta dhArayat, dhArtha dhArayitavya, dhAraNIya, dhArita dhAraya- mANa dhArya darItum dyotitum drotum dugba, DUDa drohitum, dro gdhum, droDhum dhAvitum avadhIrita | avadhIrayitum mANa dhvaMsamAna dhvasya- dhvaMsitavya, dhvaMsanIya, mAna dhvaMsya abhina- abhina- abhinanditavya, abhi- abhinandita ndat ndyamAna nandanIya, abhinandya deSTum draSTum dhvasta daritum, dhartum dhArayitum 29 Gorund or Absolutive datvA, (saMdAya) diSTA, ( A divya ) dRSTTA dIrlA, (vidIrya). yotitvA, ( vidyutya ) dutvA (vidunya ) , duhitvA drohitvA, dugdhvA, dUDhA dhAvitvA T avadhIrya vRtvA ( vivRtya ) dhArayitvA ( saMghArya ) dhvaMsitum dhvaMsitvA, dhvastvA abhinanditum ( vidhvasya ) abhinandya Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 sulabhadhAturUpakozaH esent bow to Root, Uonj. i Pada and Imperfect Imperativo Potential meaning | vartamAnakAla | anayatana or | mAjJArtha | vidhyartha dhAtu, gaNa, pada JAct. Pass.| apUrNabhUtakAla |Act. Pass./Aot. Pass. katari karmaNi|Act. Pass. kartari artha .. karmaNi kari pharmaNi nam 1 P.to' | namati namyate anamat ana- namatu namyatAm namet namyeta myatA nara 4 P. to nazyati nazyate anazyat anazya- nazyatu nazya- nazyet . nazyeta perishi ta taam| nAT 10 U. to nATaya- nATyate anATaya- anA. nATayatu, nATya- nATaye- nATyeta act as ina|ti, degte . t-ta Tyata/nATaya- - tAm | t-ta .. dramatic tAm play nind i P.to nindati nindyate anindat ani- nindatu nindya- nindet nindyeta censure ndhata tAm nI 10. tonayati,zte nIyate anayat , anI- nayatu nIya- nayet, nIyeta dance / ta yatanayatAm .. tAm nayeta .. mRt 4 U. to nRtyati nRtyate anRtyat anRtyata nRtyatu nRtya-nRtyet nRtyeta taam| pa 10. to pacati-te pacyate apacat- apa- pacatu, pacya- pacet, pacyeta - cook ta cyata pacatAm , tAm paceta 'paTa 1 P.topaThati paThyate apaThat apa- paThatu paThya-paThet paThyeta learn vyata tAm 'pat 1 P.to patati patyate apatat. apatyata patatu patyatAm patet patyeta . dance fall! 'pad 4 A. with utpadyate utpadyate udapadyata udapadyata utpadya- utpadya- utpadyeta utpadyata ud to produce | tAm tAm pA 1 P.to... pibati pIyate apivat apIyatA pivatu pIyatAm pivet pIyeta _____drink pAra 10 U.to pArayati, pAyaite apAraya- apAryata pArayatu, pAryatAm pArayet, pAryeta surmount te t- ta pArayatAm ! ta pIDa 10U.topIDayati, piijyte|apii- apI- pADayatu, pIbya- pIDayet ,.pIbyeta - trouble te Dayat-ta jyatApADayatAm taam| ta puSa 4 P. to puSyati puSyate apuSyad apuSyata puSyanu puSya- pupyeva puSyeta nourish tAm . Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 31. Pres. Part varta dhAtu. vize Aot. Pass. kartari pharmaNi Pot. Pass. Part. vidhyartha dhAtu. vize0 Past Pass. Infin. of Gerund or | Part. | Purpose | Absolutive bhUtakAla dhAtu0 hetvarthaka dhAtu pUrvakAla0 dhAtu viza0 avyaya / avyaya mAna namat namya- nantavya, namanIya,namya nata / nantum natvA, (vinamya, vinatya) natyat nazyamAna nazitavya, naMSTavyaH | naTa, (praNaSTa) nazitum , nazitvA, naSTA, nazanIya; nAzya / __ naMSTum / naMyA nATayat , nATya- nATayitavya, nATanIya, nATita nAyitvA nATayamAna * mAna nAvya netuma ninditvA (vinindya) nItvA (praNIya) nartitum nartitvA, (pratya) patum pakvA , (vipacya) paThitvA, (prapaThya) patitvA, nindat nindya- ninditavya, nindanIya, nindita / ninditum mAna nindya nayat , nIyamAna netavya, nayanIya, neya nayamAna nRtyat nRtya- nartitavya, nartanIya, . mAna nRtya .. pacat, pacya- pakavya, pacanIya, pacamAna mAna pAkya paThat paThyamAna paThitavya, paThanIya, paThitum pAThya patat patyamAna patitavya, patanIya, patitum - pAtya utpadya- utpadya- upattavya, utpadanIya, utpattum mAna mAna utpAdya / | pivat pIyamAnApAtavya, pAnIya, peya pArayat, pArya- pArayitavya, pAraNIya, pArayitum pArayamANa mANa pArya pADayat, pIjya-pIDayitavya, pIDanIya, poDayitum pIDayamAna mAna pIjya puSyat puSyamANa poSTavya, poSaNIya, poSya (nipatya) utpadya pAtum pItvA, (nipIya) pArayitvA pIDayitvA, (nipIDya) ___puSTvA, poSTam (saMpuSya) Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulabhadhAturUpakozaH Root, Conj | Present anadyatana or 1 Imperfect Pada and | Imperative | Potential meaning , vartamAnakAla |. B. apUrNabhUtakAla . AjJArtha vidhyartha dhAta gaga, pada Act. Fass. Act. Paga.JAot, Pasg./Act. Pass. va artha katAra kaNikartari karmaNi katari kabhINa katari kamaNi pUj 10 U. to pUjayAte pUjyate apUja- apU. pUjayatu, pUjya- pUjayet, pUjyeta. ___adoro/ degte yat-ta jyata pUjayatAm tAm . ta . pUra100. to ill|pUrayati, pUryate apUrayat ,apUryata pUrayatu, pUryatAm pUrayet , ta pUryataH te / " ta pUrayatAm / pracchu 6 P. to pRcchati pRcchayate apRcchat apR- pRcchatu pRcchaya- pRcchet pRcchayeta. ask na cchayata | tAm / praccha with A ApR. . ApR. ApR. ApR. ApR. ApRcchaya-ApR- ApR. 6 A. to take cchate cchayate cchata cchayata cchatAm tAm | ccheta cchayeta laave of praya 10 U. to prathayati, prathyate apratha- apra- 'prathayatu, prathya- prathayet- prathyeta publish. te yat . ta thyata:prathayatAm tAm ta prI 10 U. 10 prINayati-prINyate aprINa- aprI-praNayatu, prIpya- prINayet, prINyeta please te yat, ta Nyata prANayatAm tAm! 'ta phala 1 P. to phalati phalyate aphalat apha- phalatu phalya- 'phalet phalyeta trnctify lyata tAm budha 1 U. to bodhati-te yudhyate avedhat, ayu- yodhatu, .budhya- bodhet-ta bu.yeta ___know i ta dhyata bodhatAm tAm . bhakSa 10 U. to bhakSayati- bhakSyate abhakSa- abha- bhakSayatu- bhakSya- bhakSayet , bhakSyeta ____oat! te yat-ta yata bhakSayatAm tAm ta bhaj 1 U. to bhajati-te bhavyate abhajat- abha- bhajatu. bhajya- bhejata, bhajyeta worship ; ta jyata bhajatAm tAm mAm 1 A.:0 bhApate bhASyate abhApata abhA- bhApa- bhASya- bhApata bhASyeta yata tAm tAm bhiz 1 A. 10 bhikSate bhikSyate abhikSata abhi- bhikSa- bhikSya- bhikSeta bhisyeta beg zyata tAm taam| bhU..P. to be bhavati bhUyate abhavata abhUyata bhavatu bhUyatAm bhavet bhUyeta como vRSa 10 U. to bhUSayati, bhUbhyate abhUNyan- abhU- bhUpayatu, bhUSya- bhUpayet , bhaSyaMta ___speak - adorn| te payata dhyate yatAm taam| "ta Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH pUrita 22 Pres. Part. Pot. Pass. | Past Pass.| Infin. ot | Gerand or parna dhAtu vize0 Part.. ___ Part. | Purpose | Absolutive Act. Pass. vidhyartha dhAtu. bhUtakAla dhAtu hetvarthaka dhAtu pUrvakAla* dhAtu. kari karmaNi vize. vize0 avyaya avyaya pUjayat, pUjya-pUjayitavya, pUjanIya, pUjita pUjayitum | pUjayitvA, pUjayamAna mAna pUjya (saMpUjya) pUrayat, pUrya- pUrayitavya, pUraNIya, pUrayitum pUrayitvA pUrayamANa mANa pUrya pRcchat pRcchayaH praSTavya, pracchanIya, / yA mAna, pracchaya ApRccha- Apa. ApraSTavya, Apraccha.. ApRSTa ApRcchya mAna cchyamAna nIya, Apracchaya prathayat, prathya- prathAyitavya, prathanIya, prathita | prathayitvA prathayamAna mAna prathya . prANayat, prINya- prINayitavya, prINa- prINita prINayitum prINayitvA "mAna mAna nIya, prINya. phalat phalyamAna phalitavya, phalanIya phalita phalitum / phalitvA vudhita bodhitum | budhitvA, vo. dhitvA, (saMvudhya) bhakSayitum | bhakSayitvA bhakSita bhakta bhaktum bhaktvA bhASita bhApitum bhApitvA bodhat, * yudhya-bodhitavya, bodhanIya, bodhamAna mAna bodhya bhakSayat, bhakSya- bhakSayitavya, bhakSa degmANa mANa NIya, bhakSya bhajat ; bhajyamA-bhaktavya, bhajanIya, degmAna na bhAjya, bhAgya bhASamANa bhASya-bhASitavya, bhASaNIya, __mANa bhASya bhikSamANa mikSya-bhikSitavya, bhikss| mANa NIya, bhikSya . bhavat bhUyamAna bhavitavya, bhavanIya, bhavya bhUpayat, bhaSya- bhUSayitavya, bhUSaNIya, payamANa mANa bhavya bhikSita bhikSitum bhikSitvA bhavitum bhUtvA, (saMbhUya ) bhUSayitvA bhUSita | bhUSayitum Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root, Uon]. Imporfeut 1 Prosout Pada and anayatana or | Imporative Potential vartamAnakAla meaning Act. | apUrNabhUtakAla . AjJArtha | vidhyartha dhAtu, gaNa, pada Pass. Act Pass. Act. Pass.is Pass. Aot. Pass, "vaartha 'kari karmaNikari karmaNi katari karmaNi kartari karmaNi bhR 1 U. to inbharati-te triyate abharata abhri- bharatu. bhriya- bharet-ta niyeta | ta yata bharatAm tAm / mad 4 P. to b. mAdyati madyate amAdyata amadyatAmAdyatu madyatAm mAyeta madyeta mad man 4 A.tomanyate manyate. amanyata amanyatamanyatAm manya- manyeta manyeta think tAm manva with ni10 nimantra- nima-nyamantra- nyama- nimantra- nima- nimantra- nima A. to invite | yate vyate| yata' nyata | yatAm vyatAma yeta nyeta mAgaM 10 U. to mArgayati- mAryate amArga- amA- mArgayatu, mAya-mArgayet , mAryeta seek te yat-ta yeta mArgayatAm tAm | ta mun 6U. to_ muJcati-te mucyate amuJcat- amu- muJcatu, mucya mucet-ta mucyeta leave / degta cyata muJcatAm tAm mud 1 A. to modate mudyate amodata amudyata modatAm mudyatAm modeta mudyeta rejoice muha 4 P.to be muhyati muhyate amuhyat amuhyata muhyatu muhyatAm muhyet muhyeta silly murca 1 P. to mUrcchati mUcrcharyate amUrcchat amU- mUrcchatu mUcrya- mUrcchata mUccharyaMta faint away uchayeta . tAm F6 A. to die mriyate mriyate Amriyata amriyata mriyatAm niya- mriyeta niyeta tAm mRga 10 A. to mRgayate mRgyate amRgayata amR- mRgaya- mRgya- mRgayet mRgyeta gyata tAm tAm muza 6 P. with vimRzati vimR- vyamRzat vyamR- vimRzatu vimRzya-vimRzet vimRzyeta vi to test zyate tAm yaj 1 U. to yajati-te ijyate ayaja- aijyata yajatu, ijyatAm yajet-ta ijyeta worship / t-ta yajatAm / yat 1 A. to yatate yatyate ayatata ayatyata yatatAm yatyatAm yateta yatyeta strive soek iyata Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH bhRtvA bhRtya | Pres. Part.| Pot. Pass. Past Pass.| Infin. ot | Gerund or vana0 dhAtu vize0 Part. | Part. - Purpose Absolutive Act. Pass. vidhyarya dhAtu. bhUtakAla dhAtu itvarthaka dhAtu pUrvakAla* dhAtu. kartari karmaNi vize0 avyaya avyaya bharat, zriya- | bhartavya, bharaNIya, bhartum bharamANa mANa mAdyat madyamAna maditavya, madanIya, matta maditum / maditvA . mAdya. manyamAna manya- mantavya, mananIya, | mata mantum matvA, manitvA mAna mAnya | ( anumatya) nimantra* nima- nimantrayitavya, nima- nimantrita | nimantrayitum | nimanya yamANa vyamANa ntraNIya, nimantrya mArgayat, mArya-mArgayitavya, mArga- | mArgita / mArgayitum / mArgayitvA mArgayamANa mANa| - NIya, mAye .. muJcan- mucya- moktavya, mocanIya, mukta / moktum / mumvA mudhamAna mAna / mocya / (vimucya ) modamAna mudyamAna moditavya, modanIya, mudita or moditum muditvAor momodya ditvA, (saMmudya) muhyat muhyamAna mohitavya, mogdhavya, mugdha, mUDha | mohitum, mugdhvA or mUdA, moDhavya; mohanIya, mogdhum or | muhitvA or .. moha moDhum / mohitvA mUrcchat mUrya- mUJchitavya, mUrcha- mUchita, mUJchitum / mUcchitvA mAna/ nIya, mUrya / niyamANa niya- martavya, maraNIya, mArya mRta martum / mRtvA mANa mRgaya. mRgya- mRgayitamya, mRgaya- Rgita mRgayitum . mRgayitvA | mANa mANa NIya, mRgya / vimRzat vimRzya vimavya, vinavya vimRzya mAna vimarpaNIya, vimRzya yajat , ijyamAna yaSTavya, yajanIya, yajamAna yAjya yattamAna yatyamAna yatitavya, yatanIya, yatitum | yatitvA visraSTum, vimam yaTum yattA yatya Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH ROOG, 000). Present |anadyatana or Imperfect Pada and Imperative Potential meaning | batamAnakAla | apabhamAla | AjJArtha | vidhyartha pANapaTa |A0. rass.JAGDPags|Act. Fas.!Aot. Pass. kartari kamaNi kI karmaNikartari karmaNi kartari karmaNi yAc 1 U. to yAcati-teyAcyate ayAcat, ayA- yAcatu, yAcya-yAcet , yAcyaMta bog / ta cyata yAcatAm tAm yAceta .. yudh 4 A. to yudhyate yudhyateM ayudhyata ayudhyata yudhyatAm yudhya- yudhyeta yudhyeta light / taam| rakSa 1 P. to rakSati rakSyate arakSat arakSyata rakSatu rakSyatAm rakSet rakSyetA protect raca 10 U. to racayati- racyate aracaya- aracyata racayatu- racya-racayet-ta racyeta arrange | degte t,-'ta racayatAm tAm / ram 1 A. to bo|rabhate rabhyate |arabhata arabhyatArabhatAm rabhyatAm rabheta rabhyata' engaged ram 1 A. to ramate ramyate aramata aramyata ramatAm ramyatAm rameta ramyeta sport ram with vi P.viramati viramyate vyaramat vyaramyata viramatu viramya-viramet viramyeta to stop ___ tAm rAj with pi 1 virAja- virA- vyarAja. vyarAjya- virAjatu, virAjya virAje- virAjyeta ___U. to shine/ ti-te jyate | t-ta . ta/virAjatAm tAm | t-"ta run 1 A. to rocate rucyate |arocata arucyata rocatAm rucya-roceta rucyeta. please . taam| rudhU with anu anurudhya-anuru- anvara- anvaru- anurudhya- anuru- anuru* anururU 4 A. to obey| te dhyate dhyata dhyata tAm dhyatAm | dhyeta dhyeta ruha 1 P. to rohati ruhyate arohat aruhyata rohatu rAtAm |rohet / ruhyeta grow lawith sam 10 saMlakSaya- saMlakSyate samalakSa- samala- saMlakSa- saMlakSya-saMlakSaye-saMlakSyetaH U. toobsorveti-te sata-ta kSyata yanu. taam| t-ta saMlakSayatAm / laGga 1 A. to laGate laGyate alaGghata ala- lavatAm laGganya-laketa layata transgress iyata . taam| lajja 6 A. to lajjate lajjyate alajjata ala- lajjatAm lagjya-lagneta lajyeta. foal obame jjyata Jarwith it loen tAmA Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Pres. Part. ___ Pot. Pass. | Past Pass. / Infin. of Gerand or varta0 dhAtu vize Part. | Part. | Purpose Absolutive Act. Pass. vidhyartha dhAtu. bhUtakAla0dhAtu hetvarthaka dhaatu0| pUrvakAla0dhAta. katari karmaNi vize vize0 / avyaya avyaya yAcita yuddha rakSita yAcat yAcya- yAcitavya, yAcanIya, yAcamAna mAna yAcya yudhyamAna yudhya- | yoddhavya, yodhanIya, mAna yodhya rakSat rakSyamANa rakSitavya, rakSaNIya, rakSya racayat , racyamAna racayitavya, racanIya, racayamAna racya rabhamANa rabhyamANa rabdhavya, rabhaNIya, ramya ramamANa ramyamANarantavya, ramaNIya, ramya yaacitum| yAcitvA yoddhum yuddhA, (niyudhya) rakSitum rakSitvA, / (saMrakSya) racayitum racayitvA, (viracayya) rabdhum bhvA, (Arabhya) rantum ratvA racita viramat viramya virantavya. viramaNIya, virata virantum / viramya or mAga viramya' viratya virAjat virAjya-virAjitavya, virAja-| virAjita virAjitum virAjya virAjamAna mAna nIya, virAjya / rocamAna rucya- rocitavya, rocanIya, rocinum citvA or romAna . rocya / rocita citvA,(saMrucya) anurudhya- anurU- anuroddhavya, anu / anuruddha anurodum anurutrya | mAna dhyamAna rodhanIya, anurodhya / rohat ruhyamANa roDhavya, rohaNIya, rohya (AdhA) saMlakSa- saMlakSya- saMlakSayitavya, saMlakSita | saMlakSayitum saMlakSya / yat, mANa saMlakSaNIya, saMlakSya saMlakSayamANa laGgamAna laDya- lar3itavya, . lavita - lahiMtum lahitvA __ mAna lahanIya, laDya (ullaGya) lajjamAna lAjya- . lajjitavya, lajjita, lagna lajjitum lajjitvA mAna lananIya, lajjya roDhum Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 Koot, Uonj. Pada and meaning dhAtu, gaNa, pada va artha covet lubhU 6 P. to bewilder vad 1 P. to speak sulabhadhAturUpakozaH Present Imperfect Imperative vartamAnakAla anadyatana or AjJArtha Pass. apUrNa bhUtakAla Act. karmaNa Act. Pass. labha 1 4. to labhate labhyate alabhata alabhyata labhatAm labhya- labheta labhyeta get lambU with ava 1 avaA. to resort to lavate luT 4. P. to Act. kartari wallow lum 4. P. to lubhyati lubhyate alubhyata alu- lubhyatu vas 1 P. to dwell luyyati luvyate aluyyat aluyyata luyyatu banda 1 A. to vandate vandyate salute varNu 10 cha. to varNayati, varNyate extol te vasati uSyate tAm ava- avAla- bhavAla- avalamba- avala- avalambeta avalalamvyate mbata mbyata tAm mvyatAm yeta luTya- luTyet luTyeta. tAm lumya- lubhyet lubhyeta tAm lubhati lubhyate alubhat alubhyata lubhatu lubhyatAm labhet labhyeta bhyata vadati udyate avadat audyata vadatu udyatAm vadet udyeta Potential vidhyartha Pass. Aot. Pass. karmaNi kartari karmaNi 1 U. to uhyate avahat ghahU vahati, bear, to carry vahate vAJchU 1. P. to vAJchati vAJchayate avA avahata vizati vizyate avandata bhavandyata vandatAm vandya- vandeta vandyeta tAm avarNa- avarNyata varNayatu, varNya- varNayet-ta vata * yat-ta varNayatAm tAm avasat auSyata vasatu uSya- vaset uSyaMtA tAm upa-vaheta, vahatAm tAm vaheta uta desire Jchat vAd10 A. with abhi- abhi- abhyaabhi to salute vAdayate vAdyate vAdayata vidU 6 U. to vindati vidyate aviobtain ndat-ta avidyata vidyatAm vidyeta avizat avizyata vizatu vizyatAm vizet vizyetA avA- vAJchatu vAJchaya- vAJchet vAJchayeta Jchayata tAm abhya abhivA- abhivA abhi- abhivAdyata dayatAm dyatAm vAdayeta vAdyeta avidyata vindatu, vidyatAm vindet-ta vidyeta vindatAm te vidU 4 A to be vidyate vizU 6 P. to "" "" enter auta vahatu, Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Pres. Part. Pot. Pass. vate. ghAta.vize0 Part. Act. Pass. vidhyartha dhAtu. katari karmaNi vize0 Past Pass.| Infin. of IGerand or | Part. | Purpose | Absolutive bhUtakAla dhAtu0 hetvarthaka dhAtu. pUrvakAlavyAnu0 1 vize0 avyaya avyaya relA loTita labhamAna labhya- labdhavya, labhanIya, labdhum labhvA ___mAna labhya, (Alambhya) (Alabhya) avalamba- avala- avalambitavya, ava- | avalambita | avalambitum | avalamvya | mAna myamAnalambanIya, avalambya luTyat luTyamAnaloTitavya, loTanIya,. luTita or | loTitum / luTitvA lovya | or loTitvA lubhyat lubhyamAna lobhitavya, lobdhavyaH lundha lobhitum or | lubhitvA | lobhanIya; lobhya lodhumlobhitvA,lumvA lamat lubhyamAna lobhitavya, lobdhavya; lubhita lobhitum or lubhitvA, lo| lobhanIya; lobhya londhum bhitvA, lumvA vadat udyamAna vadinanya, vadanIya,vAya udita vaditum / uditvA avaya-Despicable / ( anUdya.) anuya-Unutterable vandamAna vandyamAna vanditavya, vandanIya, vandita vanditum vanditvA (abhivandha) varNayat, varNyamAna varNamitavya, varNanIya, varNita parNayitum / varNayitvA (nirvadha) vasat udhyamANavastavya, vasanIya, , vastum upitvA - vAsya (proSya) vahat, uhmamAna voDhavya, vahanIya, / UDha voDhum UdA vahamAna . vaha, vAhya vAJchat vAJchaya-vAJchitavya, vAJchita | vAJchitum / vAJchitvA, mAna vAJchanIya, pAJchaya / (abhivAJchapa) abhivA- abhivA-abhivAdayitavya, a- abhivAdita abhivAdayitum abhivAdya | dayamAna yamAnAbhivAdanIya,abhivAdya vindat, vidyamAna vetavya, veditavyaH (vina or) vitta vettum or | viditvA, or vindamAna vedanIya, vedya vaiditum vidyamAna " vetavya, vedanIya, vedya vina vitvA vizat vizyamAna veSTavya, vezanIya, vezyA viTa viSTyA upata veditvA vetum Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 sulabhadhAturUpakozaH Present | anayatana or | Root, Conj. Imperfect Pada and | Imporative Potential meaning | patamAnakAlA . apUrNabhUtakAla AjJArtha vidhyartha dhAta gaNapata |Act. Fas8.Act. Pass.JAct. Hase.Act. Pass. artha ' kartari karmaNi katari karmaNi katari karmaNi kartari karmaNi vRt 1 A.. to be|vartate tyate avartata atyata vartatAm vRtyatAm varteta vRtyeta vRdh 1 A. to vardhate vRdhyate avardhata ayudhyata vardhatAm vRdhyatAm vardheta dhyatAm increase vepa 1 A. to vepate vepyate avepata avepyata vepatAm vepyatAm vepeta vepyeta tremblo baj 1 P. to go jati . vrajyate avajat avajyata bajatu bajyatAm vrajet vrajyeta zaMm 1 P. to zaMsati zasyate azaMsat azasyata zaMsatu zasyatAm |zaMset zasyeta . praise ___be caln zas with A AzaMsate Aza-AzaMsata Aza- AzaMsatAm Aza-AzaMseta Aza1 A. to hope syate syata syatAm syeta for : zaGka 1 A. to zaGkate zakyate azaGkata aza- zaGkatAm zakya-zaGketa zabyeta suspect ikyata tAm zam 4 P. to zAmyati zamyate azAmyat aza- zAmyatu zamyatAm zAmyet zamyeta myata zi 1 A. to zikSate zikSyate azikSata azi- zikSatAm zikSya-zikSeta zizyeta _ learn zyata tAm zun 1 P. to zocati zucyate azocat azu- zocatu zucyatAm zocet zucyeta bewail zubha 1 A. to zobhate zubhyate azobhata azu- zobhatAm zubhya-zobheta zubhyeta be splendid bhyata tAm zuS 4 P. to zuSyati zuSyate azuSyat azudhyata zuSyatu zudhyatAm zuSyet zuSyeta dry am 4 P. to zrAmyati zramyate azrAmyat azra- zrAmyatu zramyatAm zrAmyet zramyeta * be weary ghi withAU.Azraya- AdhI-Azraya- AdhI- Azrayatu,AzrIya-Aya. AzrIto resort to | ti-te yate / -ta yata AzrayatAm tAm yet-ta. yeta - cyata myataH Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH vRdhya vepita vepitum vajita | Pres. Part. | Pot. Pass. | Past Pass.| Infin. of | Gorund or varta0 dhAtu vize0 Part. 1 Part. Porpose Absolative Act. Paes./ vidhyartha dhAtu0 bhUtakAla0dhAtu | hetvarthaka dhAtu pUrvakAla. dhAtu. phari karmaNi vize0 | vize0 / avyaya / avyaya vartamAga bRtyamAna vartitavya, vartanIya, vRtta / vartitum / vartitvA, vRtya vRttA vardhamAna vRdhyamAna vardhitavya, vardhanIya, vardhitumva dhitvA, vRddhA ( saMvRdhya) vepamAna vepyamAna vepitavya, vepanIya, vepitvA vepya bajat vrajyamAna vajitavya, vrajanIya, jitum / ajitvA | vrajya (atitravya) zaMsat zasyamAna zaMsitavya; zasta zaMsitam zaMsitvA or zaMsanIya; zasya zastvA or zaMsya AzaMsamAna Aza- AzaMsitavya; AzaM- AzaMsita AzaMsitum | AzaMsya syamAnA 'sanIya AzaMsya ____ or Azasya / zaGkamAna zakya- zaGkitavya, zaGkanIya, zaGkita zaGkitum / zaGkitvA mAnaH zakya (AzaGkya) zAmyat zamyamAna zamitavya, zamanIya, zAntvA or - zamya mitvA,(nizamya) zikSamANa zikSya-zikSitavya, zikSaNIya, zikSita zikSitum / zikSitvA . mANa zikSya / (prazikSya) zocat zucyamAna zocitavya, zocanIya, zucita or zocitum gacitvA, zoci. .. zocya / zocita tvA, (parizucya) zobhamAna zubhya- zobhitavya, zobhanIya, yubhita or | zobhitum zubhitvA Or zomAna zobhya / bhivA, (prazubhya) zuSyat zuSyamANa zoTavya, zoSaNIya, zuSka zoSTum zuSTyA, ( pari | zuSya) zrAmyat zramyamANa zramitavya, zramaNIya, dhAnta zramitum zrAmatvA,zrAntvA, . zramya / (vizramya) Azrayat, AzrI- Ayitavya, A- Azrita AzrayamANayamANa yaNIya, Atreya / zoSya ya Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H sulabhadhAturUpakozaH Roos, Oonj Proseut Imperfect Pada and i Praseut Imperative Potential anadyatana or meaning / vartamAnakAla | aparNabhUtakAla / / AjJArtha / vidhyartha .JAct. Pass. Act "Pass. Acta dhAtu, gaNa, Pass. Pass. Aot. Pass. 'kari karmaNikatI jikartari karmaNi kartari karmaNi zvA 1 A. to zlAghate zlAdhyate azlAghata azlA-zlAghatAm zlAghya zlAgheta zlAdhyeta praise dhyatA tAma |.. zchiA with AAzli- Azli- Azli- Azli- Azli- Azli-Azli- Azli. P.to embrace| dhyati dhyate / Syat pyata | dhyatu dhyatAm dhyet yeta. sad with ava 1 avasIdati ava-avAsIdat avA-avasI- ava-avasIdet avasaP.to deoline sadyate sadyata datu sadyatAm yeta sad with niniSIdati niSadyate nyaSIdat nyaSadyatAnipIdatu niSadya-nipIdet nipayeta. 1 P. to sit tAm.... sad 1 A. to sahate sahyate asahata. asahyata sahatAm sahyatAm saheta sota. endure sAnyU 10 U. sAntva- sAnvyate asAnva- asA- sAntva- sAntvya-sAnva- sAntvyeta to appease | yati-te yat-ta nvya ta yatu, tAm yet-ta sAntvayatAm / sin 6 U. to siJcati-tesicyate asiJcat, asi- sicatu, sicya- siJcet-ta sicyeta sprinkle degta cyata siJcatAm tAm mud with ni 10 niSUdaya- niSadyate nyaSUdaya- nyadhU- nida. nighUdha- nipUda niyeta U. to destroy| ti-te / t-ta dyata | yatu, tAm | yat-ta niyUdayatAm / sa 1 P. 10 sarati niyate asarat aniyata saratu sriyatAm saret niyeta move sRj 6 P. to sRjati sRjyate asRjat asRjyata sRjatu sRjyatAm sRjet sRjyeta. create ; to abandon seva 1 A. to sevate sevyate asevata asevyata sevatAm sevyatAm seveta sevyeta serve sthA 1 P. to tiSThati sthIyate atiSThat asthIyata tiSThatu sthIyatAm tiSThet syIyeta stand sthA with HIA.pratiSThate prasthIyate prAtiSThata prAsthI-pratiSTha- prasthIya-pratiSTeta prasthIyetaH to set out yata tAm taam| Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulabhadhAturUpakozaH dhito. soDha | Pres. Part.. Pot. Pass. | Past Pass. | Inin. of Gerand or varta0 dhAtu vize0 ___Part. Part. | Purpose | Absolutive Act. Pass./ vidhyartha dhAtu. bhUtakAla0dhAtu hetvarthaka dhAtu. pUrvakAla. dhAtu kari karmaNi vize. avyaya avyaya zlAghamAna zlAdhya- zlASitavya, zlAgha- zlAdhita zlASitum zlAghitvA. . mAna nIya, zlAghya Azli. Azli- AzleSTavya, Azle- | AzliSTa AzleSTum (zliSTvA) | dhyat SyamANa SaNIya, AzleSya AzliSya avasIdat ava-avasattavya, avasa. avasanna avasattum avasadya ___ sadyamAna danIya, avasAdya nipIdat nipadya-niSattavya, nipadanIya niSaNNa nipatum niSadya .. mAna * niSAdya .. sahamAna sAmAna sahitavya, soDhavyaH | sahitum or sahitvA or sahanIya; sahya soDhum saudA sAntva. sAntvya- sAntvayitavya, sAnvita | sAntvayitum | sAntvayitvA / yata, mAna sAntvanIya, sAnvya ( parisAnvya) sAntvayamAna siJcat, sicya- sektavya, secanIya, sikta / sektum / siktvA siccamAna mAna sekya ( abhiSicya) niSUda* niyUdya- nipUdayitavya, / niyUdita | niyUdayitum niya | yat, mAna nidanIya, nipUcha / niSadayamAna sarat triyamANa sartavya, saraNIya, sUtvA sArya (anusRtya) sajat sRjyamAna sraSTavya, sarjanIya, sraSTum sRSTvA | sRjya or sarmya (visRjya) sevamAna sevyamAna sevitavya, sevanIya, sevitum / sevitvA sevya ( niSevya) tiSThat sthIyamAna sthAtavya. sthAnIya, sthita sthAtum sthitvA syeya / (utyAtum) (utthAya) - pratiSTha- prasthIya- prasthAtavya, prasthAnIya, prasthita prasthAtum !. prasthAya mAna mAna | prasyeya sartum Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sulamadhAturUpakozaH throb] Root, Conj. Imporrect | Pada and Present anAtana or Imperative | Potential . meaning | vartamAnakAla | | apUrNabhUtakAla | AjJArtha | vidhyartha dhAtu, gaNa, pada Act. Pass. Act. Pass. JAot. Pass. Act. Pass. . va artha kari kaNi kartari karmaNi kartari karmaNi katari karmaNi nid 4 P. snihyati nihate asniAt Ani- sniAtu snihyatAm sniot ni ta to feel hyata affection for spandU 1 A. to spandate spandyate aspandata aspa- spandatAm spandya- spandeta spandheta .. ndyata tAm spardha 1 A. to spardhate spardhyate aspardhata aspa. spardhatAm sparthya- spardheta spayeta rival : yaMta taam| spRz 6 P. to spRzati spRzyate aspRzat asTa- spRzatu .spRzya- spRzet spRzyeta touch zyata tAm : spada 10 U. to spRhaya- spRhyate aspRha- aspRhyata spRhayatu, spRhya- spRhaye- spRhyeta * desire| ti-te yat-ta spRhayatAm tAm t-ta kura 6 P. to. |sphurati sphUryate asphurat asphUryata sphuratu sphUryatAm sphuret sphUryeta throb smi 1 A. to smayate smIyate asmayata asmI- smayatAm smIya- smayeta smIyeta smile yata tAm smR 1 P. to smarati smaryate asmarat asmayaMta smaratu smaryatAm smaret smaryeta remember saMs 1 A to laMsate srasyate asraMsata asrasyata sraMsatAm srasya- vaseta vasyeta syAd 1 A. to svAdate svAdyate asvAdata asvA- svAdatAm svAdya- svAdeta svAdyeta taste dyata tAm has 1 P. to hasati hasyate ahasat ahasyata hasatu hasyatAm haset hasyeta * laugh hu1 U. to take harati, hriyate aharat, ahi. haratu, hiya- haret , hiyeta ___away | degte degta yata haratAm tAm ta hAd with A AhlAda- AhlA- AhlAda- AhlA- AlA. AhlAdya-AlAda- AhvA___ 10 U. to | yati-te dyate yat-ta dyata| yatu, tAm yet-ta yeta AhlAdayatAm / ... he 1 U. to call hRyati-te hUyate aha- ahUyata hayatu, hUyatAm hRyet-ta hUyeta yat-ta hvayatAm drop da) Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH spardhita | Pres. Part. 1 Pot. Pass. | Past Pass. | Infin. ot | Gerund or varta0 dhAtu vize0 ___Part. | Part. | Purpose | Absolutive |Ast. Pass. vidhyartha dhAtu0 - bhUtakAla dhAtu0 hetvardhaka dhAtu pUrvakAla. dhAtu0 katari karmaNi vize0 __vize0 avyaya avyaya snihyat nihyamAna snehitavya, sneDhavya, snigdha; nITa snehitum, / nihitvA, negdhavya; snehanIya; snegdhum , lehitvA,snigdhvA snihya snehumnIDhA(upanihya, ssanda- spandya. spanditavya, / spandita spanditum / spanditvA | mAna mAna| spandanIya, spandha / (parispandya) spardhamAna spardhya- spardhitavya, spardhanIya | spardhitum spardhitvA mAna . sparya !( pratispardhya ) spRzat mpRzyamAna spaSTavya, sparTavyaH / spraTam spRSTA, sparzanIya, spRzya / spaSTum / (upaspRzya) spRhayat , spRhya- spRhayitavya, spRha- smRhita spRhayitum spRhayitvA spRhayamAna mAna NIya, spRhya sphurat sphUryamANa sphuritavya, sphuraNIya, sphurita sphuritum / sphuritvA sphoya / (prasphUrya) smayamAna smIya- smetavya, smayanIya, smetum / smitvA - mAna smeya (vismitya) smarat smaryamANa smartavya, smaraNIya, smartum smRtvA smArya ( vismRtya) laMsamAnasrasyamAna saMsitavya, saMsanIya, srasta saMsitum saMsitvA, srastva saMsya (vitrasya) svAdamAna svAdya- svAditavya,svAdanIya, svAdita svAditum / svAditvA mAna svAdya hasat hasyamAna hasitavya, hasanIya, hasita ..hasitum / hasitvA - hAsya ( vihasya) harata , hara- niya-hartavya, haraNIya, hata ... hatyA |mANa mANa hAye | ( vihatya) AhlAda- AlA. AlAdayitavya, AhlAdita or | AhvAditum / AhlAdya yat, yabhAna AhvAdanIya, | zahAna AhAdayamAna / AhvAdha hayat, haya- hUya- | hAtavya, hayanIya, / hUta / hvAtum hUtvA (AhUya ) mAna mAna heya smita hartum Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 prathama puruSa dvitIya puruSa -tRtIya puruSa Second Group of Conjugations ( gaNAMcA dvitIya varga ) (2nd, 3rd, 5th, 7th, 8th and 9th ) prathama puruSa dvitIya puruSa tRtIya puruSa sulabhadhAturUpakozaH PART II prathama puruSa dvitIya puruSa tRtIya puruSa mi si ti (For standard V) parasmaipada Present vartamAnakAla Sing. Dual Plural Sing. Dual Plural ekavacana dvivacana bahuvacana ekavacana. dvivacana bahuvacana e Terminations ( pratyaya ) vas mas thas tha tas anti 000 am va ma sU tam t t te Imperfect apUrNabhUtakAla i thAs ta Imperative AjJArtha ai sva tAm Potential vidhyartha Iya IthAsa tAm an Ani Ava Ama hi tam ta tu tAm antu yAm yAva yAma yAs yAtam yAta yAt yAtAm yus se | Atmanepada Ita vahe Athe Ate vahi AthAm AtAm mahe ve bhate mahi.. dhvam ata Ava hai Ama hai. AthAm dhvam AtAm atAm prathama puruSa dvitIya puruSa tRtIya puruSa N. B. The terminations that are printed in bold type aro strong (pit pratyaya0 ). Imahi Ivahi IyAdhAm Izvam IyAtAm Iran Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Conjugational Signs (vikaraNa): 2nd conj.(dvitIya gaNa) 3rd corj. (tRtIya gaNa)- (Redaplication-dvitva). - 5th conj. (paJcama gaNa) nu 7th conj. (saptama gaNa) na ( before strong terminations). - ( before weak terminations). 8th conj. ( aSTama gaNa) u 9th conj. (navama gaNa) nA( before strong terminations ). nI ( before weak terminations begin ning with consonants). na ( belore weak terminations begin ning with vowels ). Important Typical roots fully conjugated Second Conjugation (dvitIya gaNa) 1pA P. 'to protect' __ Present vartamAnakAla _ Imperative AjJArtha pAmi pAvaH pAmaH | pAni pAva pAma pAsi pAthaH pAtha pAtam pAta pAti pAtaH pAnti | pAtu pAtAm pAntu Imperfect apUrNabhUta. Potential retai apAm apAva apAma pAyAm pAyAva. pAyAma apAH apAtam apAta pAyAH pAyAtam pAyAta bhapAt apAtAm apAn-apuH / pAyAt pAyAtAm pAyuH Boots khA, rA, lA, yA, khyA, mA, psA, bhA and dA 'to cut' all belonging to the second conjugation are conjugated exactly likepA. .. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH asmi stha asa 2 a U. 'to be parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla smaH / svahe smahe asi sthaH sAthe dhye bhasti / staH santi sAte sate .. Importect apUrNabhUta0 Asam Asva Asma / Asi Asvahi Asmahi AsIH Astam mAsta AsthAH AsAthAm Adhvam AsIt AstAm Asan Asta AsAtAm Asata Imperative AjJArtha .. asAni asAva asAma . asai __asAvahai asAmahai eghi stam sta / | sva. sAthAm dhvam astu stAm santu / stAm sAtAm / satAm __Potential vidhyartha syAva svAna |sIya sIvahi sImahi syAtam syAta sIthAH sIyAthAm sIdhvam syAtAm syuH / sIta . sIyAtAm sIran 3zI A. 'to lie down' Present vartamAnakAla ____Imperative AjJArtha zaye zevahe zemahe | zayai zayAvahai zayAmahai zeSe zayAye zeSa zeSva zayAthAm zevam zayAte zerate | zetAm zayAtAm zeratAm Imperfect apUrNabhUtakAla Potential foregraf azayi azevahi azemahi | zayIya zayIvahi zayImahi azeSAH azayAthAm azeSvam / zayIthAH zayIyAthAm 'zayodhyam azeta azayAtAm azerata / zayIta zayAyAtAm zayAran En: ll traill syAm syAH syAt Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 49 4 P.to p:aiss' Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUta. naumi nuvaH numaH | anavam anuva anuma naupinuthaH gutha anauH anutam anuta nauti nutaH . nuvanti / anIt anutAm anuvan Imperative bhAjJArtha Potontial jaetui navAni navAva navAma nuyAm nuyAva nuyAma nahi nutam nuta nuyAH nuyAtam nuyAta nautu nutAm nuvantu nuyAt nuyAtAm nuyuH g and should be similarly conjugated. 5stu U. 'to praise' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla staumi- stuva:-) . stumaH stubaha, , stumahestavImi 5 stuvIvaH, stuvImaH stuvIvaha stuvImahe stoSi- stuthaH- stutha- stupaM . ) stavIpi stuvIthaH stuvItha . na / stubIte / stu stuvAte stavIti / stuvItaH / stuvate - Imperfect apUrNabhUtakAla . astuva- / astuma- | astavi astuvahi astumahi - - astuvIva / astuvIma astuvIvahi) astuvImahi astau:- / astutam-1 astuta- | astuthAH / astuvA- / astuHvamastavIH / astuviitm| astuvIta | astuvIthAH thAm astuvIdhvam astIt-) astutAm-) astuta- / astuvA- / / astunata astavIt / astuviitaam| | astuvIta / tAm / / stuva stutre, stuvozva stuvIpe / stuvAthe stuvanti / stute- ) tavAti / stuvItaH asta * astuvan : Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50. sulabhadhAturUpakozaH stavAni stuvAthAma stuvISva Imperative AjJArtha stavAva stavAma / stavai stavAvahai stavAmahai stuhi- / stutam- stuta- / stuSva studhvamstuvIhi / stuvItam / stuvIta stuvIdhvam stautu- ) stutaam-|, stutAmstavItu stuviitaam| stuvantu | cha / stuvItAm / stuvAtAm stuvatAm Potential fastai stuyAm- stuyAva- 1 stuyAmastuvIyAm stuvIyAva , stuvIyAma stuvIya stuvIvahi stuvImahi stuyAH- / stuyAtam-) stuyAta- | stuvIyAH stuvIyAtam / stuvIyAta stuvIthAH stuvIyAthAm stuvIdhvam stuyAt- ) stuyAtAm- stuyuH- stavIta stuvIyAtAm stuvIran stuvIyAt , stuvIyAtAm / stuvIyuH / / The root 5 should be conjugated exactly like za P. 6 U. ' to speak' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla , bravImi vaH brUmaH |bruve vahe mahe bravIpi-AtyathaH-AhathuH brUtha bruvAthe ve bravIti-Aha brUtaH-AhatuHbruvanti-AhuH / brUte buvAte bruvata Imperfect aporanteras avravam abrUma | atruvi abrUvahi amahi abravIH abrUtam abrUta abethAH atruvAthAma abrUdhvam abravIt avatAm / abruvan / abrUta abruvAtAm atruvata . Imperative AjJArtha brANi vrAma vai bravAvahai bavAmahai . vratam brUta va bruvAthAm .. dhvam bravIta brUtAm bruvantu / vratAm vAtAm truvatAm atrava vAva Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH ___ Potential vidhyartha vyAm vyAva yAma | bruvIya bruvIvahi bruvImahi yAH yAtam brUyAta |bruvIthAH bruvIyAthAm bruvIdhvam yAt yAtAm brayuH / bruvIta. bruvIyAtAm bruvIran / 7sU A. to give birth to' __ Present vartamAnakAla . . Imperative AjJArtha suve sUvahe. sUmahe | suvai suvAvahai muvAmahe sUpe savAthe sUve sUba gavAthAm mUvam sUte . suvAte suvate / sUtAm . suvAtAm muvatAm Imperfect wgurator - Potential vidhyartha amuvi asUvahiH asUmahi | suvIya . suvIvadi . muvImahi asUdhAH / asavAthAm . asUdhvam / suvIthAH muvIyAthAm suvAdhvam asUta amavAtAm amuvata |muviit. suvIyAtAm mutrIran . 8 rud P. ' to wcop' ... ___Presont vartamAnakAla Imperative AjJArtha rodimi. rudivaH . rudimaH' / rodAni rodAvarodAma rodiSi . rudiyaH : ruditha dihi ruditam maTita roditi . ruditaH / rudanti / roditu ... ruditAm dantu : : Imperfect apUrNabhUtakAla Potential vidhyartha / arodam arudiva arudima | syAm syAva yAma arodIH-arodaH aditam arudita | syAH sadyAtam syAta arodIna-arodat aruditAm arudan / rudyAt syAtAmrAH svap, zvam and an should be conjugated exactly in the .same way. 9ja P. ' to eat' Present vartamAnakAla Imperfect siguinto jakSimi jakSiyaH jakSimaH / akSam avi ajakSima jakSipi jakSiyaH jakSiya | ajakSIH-ajakSaH ajakSitam ajakSita jakSiti jakSitaH jakSati / ajakSIt-ajakSat ajakSitAm ajanaH Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .52 jANi jakSihi jakSita eti Ayam aiH aiva sulabhadhAturUpakozaH imperative AjJArtha jakSAva jakSitam jakSitAm jakSatu jakSAma jakSyAm jakSita jakSyAH akSyAt " , 10 P. to go Present vartamAnakAla ivaH imaH ithaH itha itaH yanti Imperfect AjJArtha aiva aima aitam aita aitAm Present vartamAnakAla adhI adhIvahe adhImahe adhISe adhIyAthe adhIve avIte adhIyate adhIyate Potential vidhyartha Imperfect apUrNabhUtaH adhyaya adhyavahi adhyaimahi adhyaithAH adhyeyAthAm adhyaidhvam adhya adhyeyAtAm adhyeyata iyAm iyAva iyAH iyAtam 1 Ayan iyAt iyAtAm 11 iM with adhi A to study Present vartamAnakAla A Ahe Asmahe Asse AsA Adhye Aste AsA mm~ ayAni ihi etu asate Imperative AjJArtha ayAva itam itAm Potential fa jakSyAva jazyAma jakSyAtam jakSyAta jasyAtAm jadayuH 12 Am A. ' to sit ayAma ita yantu zyAma iyAta iyuH Imperative AjJArtha adhyayai adhyayAvahai adhyayAmahai adhISva adhIyAthAm adhIdhvam adhItAm adhIyAtAm adhIyatAm Potential vidhyartha adhIyIya adhIyIvahi adhIyImahi ratate : adhIyIyAthAm avIyIdhvam adhIyIta adhIyIyAtAm adhIyoran Imperative AjJArtha Asai AsAva AsAma hai AsAthAm Acam Astva AstAm AsAtAm. AsatAm Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. . sulabhadhAturUpakozaH . 53 . -- Imperfect apUrNabhUta. Potential vidhyartha Asi Asvahi Asmahi AsIya AsIvahi AsImahi AsthAH AsAthAm Adhvam AsIthAH AsIyAthAm AsI-vam Asta . AsAtam Asata AsIta AsIyAtAm AsIran / ..... 13 A. ' to conceal' Present vartamAnakAla . Imperative AjJArtha have havahe . humahe |hvai havAvahai havAmahe .. hupe . huvA. huve / / humba huvAthAm [vam . hute . . huvAte huvate / hutAm hRvAtAm. havatAm Imperfect apUrNabhUta Potential vidhyartha ahRvi ahRvahi ahvamahi / havIya. hRvAvahi havImahi / ahrathAH ahavAthAm ahavam havIthAH habIyAthAm havItram adbhuta ahRvAtAm ahavata.. ! havIta havIyAtAm / vIran 14 vam A. ' to dress' ___Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha yaMga yasvahe / yasmahe vo nagAva cagAmI vasse vasAthe vadhe vastai vasAte vasate | vastAm vasAtAm yasatAm . Imperfect apUrNabhUta. Potential vidhyartha avasi. avasvahi . avasmahi / vasIya vamIvahiM vasImahi avasthAH .avasAthAm avadhvam vasIthAH vasIyAthAm vasI yam ayasta avasAtAm . avasata / vasIta vasIyAtAm vasIran 15 liha U. 'to lick up ... parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla lezi lihaH limaH lihe lihahe lihmade lekSi loDhaH lIDhalile lihAthe loMDhe leDi - lITaH lihanti / lIDhe lihAte lihate vasstra vasAyAm vayama Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Imperfect apUrNabhUtakAla aleham aliha alihma / alihi alihahi alikahi aleT-D alIDham alIDha | alIDhAH alihAthAm alIdvam bhaleT-D alIDhAm alihan / alIDha alihAtAm alihata Imperative AjJArtha .. lehAni lehAva lehAma / lehai . lehAvahai . lehAmahai lIDhi lIDham lIDha liva lihAthAm . lIDam le? lIDhAm lihantu loDhAm lihAtAm lihatAm Potential vidhyartha lihyAm lihyAva lihyAma | lihIya . lihIvahi lihImahi lihyAH lihyAtam lihyAta lihIthAH lihIyAthAm lihIdhvam lihyAt lihyAtAm lihyuH / lihIta lihIyAtAm lihIran 16 duha U. 'to milk' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla dohmi duhmaH | duhe duhahe duhmahe . dhokSi dugdhaH dugdha dhu le duhAthe dhurava dogdhi dugdhaH duhanti . | dugdhe duhAte duhate Imperfect apUrNabhUta. adoham aduha aduhma | aduhi aduhRhi aduhmahi adhok-g adugdham adugdha | adugdhAH aduhAthAm adhuradhvam adhok-g adugdhAm aduhan / adugdha aduhAtAm aduhata Imperative 377517 dohAni dohAva dohAma | dohai dohAvahai dohAmahai dugdhi dugdham dugdha | dhukSva duhAthAm . dhugdhvam dogdhu dugdhAm duhantu / dugdhAm duhAtAm duhatAm duhraH Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH - duhmAt ahanama Potential vidhyartha duhyAm duhyAva duhyAma | duhIya duhIvahi duhImahi duhyAH dupAtam duhyAta | duhIthAH duhIyAthAm duhIdhvam duhyAtAm duhuH / duhIta duhIyAtAm duhIran The root fee should be similarly conjugat:d. 17 han U.' to kill' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla - hanmaH | hanvahe hatha hase nAthe hanti hataH pranti / hate nAte nate Imperfect apUrNabhUta ahanva ahanma | ani ahanvahi ahanmahi ahan ahatam ahata ahathAH anAthAm ahadhvam ahan. ahatAm anan / ahata annAtAm Imperative 37137721 hanAni hanAva hanAma / hanai hanAvahai hanAmahai jahi hatam hata / hasvaM . nAthAm hRvam hantu hatAm bhantu / hatAm nAtAm natAm _Potential vidhyartha hanyAm hanyAva hanyAma |nIya nIvahinImahi hanyAH hanyAtam hanyAta nIthAH nIyAthAm trIvan hanyAt / hanyAtAm hanyuH / nItanIyAtAm bIran 18 Iz A. 'to rule' Present vartamAnakAla Imperativo 3117 Ize Izvahe Imahe Izai IzAvahai IzAmahe Izipe IzAthe Izive IziSya IzAthAm Izivam ITe IzAte. Izate / ITAm IzAtAm IzatAm annata Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Imperfect apUrNabhUta0 Present vartamAnakAla aizi aizvahi aizmahi |iishiiy IzIvahi IzImahi aizAthAm aiDvam / IzIthAH IzIyAthAm IzIdhvam aiSTa aizAtAm aizata / IzIta IzIyAtAm IzIran 19 I A. 'to praise' . Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha . IDe IDahe Imahe / IDa IDAvahai IDAmahai IDiye IDAthe iMDidhve IDiSva IDAthAm IDizvam iMTe IDAte. IDate ITAm IDAtAm IDatAm Imperfect qurgato Potential fautel aiDi aiDahi aiDmahi IDIya IDIvahi IDImahi aiTThAH aiDAthAm aiDvam / IDIthAH IDIyAthAm IDIdhvam aiTa . aiDAtAm aiData / IDIta IDIyAtAm IDIran 20 mRj P. ' to wipe off' Present vartamAnakAla . Imperative AjJArtha mAmi mRjvaH mRjmaH | mArjAni mArjAva mArjAma ... mArTi mRSTaH mRSTa mR ddhi mRTam mRSTa mArTi mRSTaH mRjanti, mAnti ! mATuMmRSTAm mRjantu, mArjantu __Imperfect apUrNabhUta0 Potential vidhyartha amArjam amRjva amRjma mRjyAm mRjyAva mRjyAma amAI amRSTam amRSTa mRjyAH mRjyAtam mRjyAta amA-I amRSTAm amRjan ,amArjan / mRjyAt mRjyAtAm mRjyuH 21 vaza P.. to wish, Imperative AjJArya . Present vartamAnakAla udavaH umaH |vshaani vazAva vazAma uTam uSTa uTaH uzanti | vaTu uTAm uzantu uSTaH Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH 57 . Imperfect apUrNabhUta Potential vidhyartha apazam auva okSma udyAm ujhyAva uzyAma avaTa-3 oTam oSTa | upayAH udayAtam upayAta avaT-i oTAm auzan / ujhyAt ujhyAtAm unyuH 22zAs P. ' to govern'' Present vartamAnakAla Imperativa strare zAsmi zivaH ziSmaH | zAsAni zAsAvazAsAma zAssi . ziSTaH ziSTha zAdhi ziTam ziSTa zAsti ziraH zAsati . | zAstu ziSTAm zAsatu Impertect apUrNabhUta Potential vidhyartha azAsam azipta aziSma | ziSyAm ziSyAva ziSyAma azAH-azAt-d aziSTam aziSTa ziSyAH zipyAtam ziSyAta azAt-d aziSTAm azAsaH / ziSyAt ziSyAtAm ziSyuH . 23 zAs with A A. ' to wish'' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha AzAse . AzAsvahe AzAsmahe | AzAsai AzAsAvahai AzAsAmahai AzAsro AzAsAthe AzAdhye AzAmya AzAmAyAm AzA vam AzAste AzAsAte AzAsate / AzAstAm AzAsAtAm AzAsatAm Imperfect aparNabhUta Potential vidhyartha .AzAsi . AzAsvahi AzAsmahi | AzAsIya AzAsIvahi AzAsImahi AzAsthAH azAsAthAm AzAdhvam | AzAsIthAHAzAsIyAthAm AzAsItram AzAsta. AzAsAtAm AzAsata AzAsIta AzAsIyAlAm AzAsIran 24 cakAra P.' to shine' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha cakAsmi cakAsvaH cakAsmaH | cakAsAni cakAsAva cakAsAma cakAssi cakAsthaH cakAstha cakAddhi-dhi cakAstam cakAsta cakAsti cakAstaH cakAsati / cakAstu cakAstAm cakAsatu Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 sulabhadhAturUpakozaH acakAH, acakAstam acakAsta Imperfect apUrNabhUta Potential vidhyartha acakAsam acakAsva acakAsma | cakAsyAm cakAsyAva cakAsyAma cakAsyAH cakAsyAtam cakAsyAta acakAtacakAt-d / acAkAstAm acakAmuH / cakAsyAt cakAsyAtAm cakAsyuH 25daridrA P. ' to be poor' Present vartamAnakAla Imperative bhAjJArtha daridrAmi daridrivaH daridimaH / daridrANi daridrAva daridrAma daridrAsi daridrithaH daridriya | daridihi daridritam daridita daridrAti daridritaH daridrati / daridrAtu daridritAm daridratu ___Imperfect apUrNabhUta Potential feterai adaridAm adaridriva adaridrima | daridriyAm daridriyAva daridriyAma adaridrAH adariditam adaridrita | daridriyAH daridriyAtam daridiyAta adaridrAt adariditAm adaridruH / daridriyAt daridriyAtAm daridriyuH - 26 jAgR P. ' to be awake.. Present vartamAnakAla Imperative 3151 jAgarmi jAgRvaH jAgRmaH jAgarANi jAgarAva jAgarAma jAgarpi jAgRthaH jAgRtha jAgRhi jAgRtam jAgRta jAgati jAgRtaH jAgrati / jAgartu jAgRtAm jAgratu Impertect apUrNabhUta ____ Potential vidhyartha ajAgaram ajAgRva ajAgRma | jAgRyAm jAgRyAva jAgRyAma ajAgaH ajAgRtam ajAgRta jAgRyAH jAgRyAtam jAgRyAta ajAgaH ajAgRtAm ajagaruH / jAgRyAt jAgRyAtAm jAyyuH 27vida P. to know' Present vartamAnakAla mperfect apUrNabhUta veni-veda vidvaH-vidva vidmaH-vidma / avedam avid avidma vetsi-vetya vityaH-vidathuH vittha-vida | aveH-avet-d avittam . avitta vetti-veda vittaH-vidatuH vidanti-viduH / avet-d avittAm aviduH Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 59 acaTa Imperative AjJArtha Potential vidhyartha vedAni vedAva vedAma vidyAm vidyAva vidyAma viddhi vittam vitta vidyAH vidyAtam. vidyAna vettu vittAm vidantu / vidyAt vidyAtAm vidyuH 28 caz A. ' to speak' Present vartamAnakAla Imperative systie cakSe cavahe cakSmahe ca cakSAvahai cakSAmahai cakSe / cakSAthe . caDDe cava cakSAthAm caDdam caTe cakSAte cakSate . / caSTAm cakSAtAm cakSatAm _ Importect apUrNabhUtakAla Potential siguiento acakSi acazvahi. acamahi / cakSIya cakSIvahi cakSImahi acaSTAH . acakSAyAm acaDDham | vakSIthAH cakSIyAthAm cakSIyam acakSAtAm acakSata / cakSIta cakSIyAtAm cakSIran 29 dvipa U. ' to bate' parasmaipada . __Atmanepada Prosont vartamAnakAla dviSmaH dvipe dviSvahe. dviSTaH dviSTha dvikSe dvipAthe deTi dviSTaH dviSanti dviSTe dvipAte dvipate Imperfect apUrNasUta0 adveSam adviSva adviSma adviSi adviSvahi adviSmahi adveT-D adviSTam adviSTa | adviSTAH advipAthAm adviDdam adveT-D adviSTAm adviSan-adviSuH / aviSTa advipAtAm advipata __Imperative AjJArtha Imperatiu dUpANi dveSAva dveSAma pai dveSAvahai dveSAmahai viDi, dviSTam dviSTa dviva dviSAyAm . dviDDam hetu dviSTAm dviSantu dviSTAm dviSAtAm dviSatAm dvipmahe dviDDe Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Potential vidhyartha dviSyAm . dvigyAvadviSyAma / dvipIya dviSIvahi dvipImahi dvidhyAH dviSyAtam dviSyAta dviSIthAH dvipIyAthAm dvipIdhvam dviSyAt dvipyAtAm dvipyuH / dvipIta dvipIyAtAm dvipIran Third. Conjugation (tRtIya gaNa) 30 bhR U. ' to support . : parasmaipada - Atmanepada Present vartamAnakAla . vibharmi vibhRtaH vibhamaH |vitre vibhavahe . vibhumahe vibharpi vibhUyaH vibhRya vibhUSe vibhrAthe vibhRthva vibharti . vibhRtaH vibhrati / vibhate vidhAte vinate Importect apUrNabhUta. . avibharam adhibhRva avibhRma / avidhi avibhRvIha avibhRmahi avibhaH avibhRtam avibhRta | avibhRthAH avibhrAthAm avibhRthvam avibhaH abhibhRtAm avibhaH / avibhRta avibhrAtAm avibhrata Imporative AjJArtha vibharANi vibharAva bibharAma | vibharai vibharAvahai vibharAmahai vibhRhi vibhRtam vibhRtaH vibhRva vibhrAthAm vibhRtvam bibhartu bibhRtAm vibhratu / vibhRtAm vibhrAtAm vibhratAm Potential faETU vibhRyAm vibhRyAva vibhRyAma | vitrIya bibhrIvahi vidhImahi vibhRyAH vibhRyAtam vibhRyAta | vibhrIthAH vidhIyAthAm bibhrIdhvam vibhRyAt vibhRyAtAm bibhRyuH / vibhrIta . vidhIyAtAm vibhrIran / Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 31 hI P. ' to be ashamed' Present vartamAnakAla Imperative bhAjJArtha jihemi jihIvaH jihImaH | jiyANi jihrayAva jihrayAma jihepi jihIthaH jihItha jihIhi jihItam jihIta jiheti jihrItaH jihiyati / jihetu jihItAm jihiyatu Imperfect apUrNabhUta0 Potential vidhyartha ajihrayam ajihIva ajihIma | jihIyAm jihIyAva jihIyAma ajihe: ajihItam ajihIta jihIyAH jihrIyAtam jihIyAta. ajihet ajihItAm ajiyuH . | jihrIyAt jihIyAtAm jihI . 32 mA A. 'to measure' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha mime mimIvahe mimImahe | mimai mimAvahai mimAmahe mimIpe mimAthe mimIdhve mimIva mimAthAm mimIdhvam mimIte mimAte .mimate / mimItAm mimAtAm mimatAm __ Imperative AjJArtha Potsntial vidhyartha . amimi amimIvahi amimImahi | mimIya mimIvahi mimImahi amimIthAH amimAthAm amimIdhvam | mimIthAH, mimIyAthAm mimIdhvam amimIta amimAtAm amimataM mimIta mimIyAtAm mimIran 33 hA P.to abandon' _ Present vartamAnakAla Imperfect apUrNabhUtakAla ma jahivaH- jahimaH- ajahiya-) ajahimajahIvaH. jahImaH jahiyaH-) jahiya ajahitam-) ajahitajahIyaH jahA~tha jahAti jahitaH ! ajahAt jahItaH / jahAta ajahItAm ajahAm ajahIva ajahIma jahAsi ajahAH ajahItam / ajahIta ajahitAm / ajahuH Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 . . sulabhadhAturUpakozaH Imperative AjJArtha Potential farver jahAni jahAva jahAma / jahyAm jahyAva jahyAma jahAhi-) jahitam- / jahitajahihi jahAH . jahyAtam / jahyAta M jahIhi ) (jahItam / jahIta jahitAm / jahAtu. jahAjahatu .. jahyAt jahyAtAm .. jAH 34 hA A. 'to go' . Present vartamAnakAla Imperativo 371 jihe . jihIvahe. vihImahe . jihai jihAvahai jihaamhai| jihIye jihAthe jihIdhvejihISva jihAthAm jihIzvam jihIte jihAte jihate / jihItAm jihAtAm jihatAm Imporfoct 30ragato l'otential rete ajihi ajihIvahi ajihImahi | jihIya . jihIvahi jihImahi ajihIthAH ajihAthAm ajihIdhvam | jihIthAH jihIyAthAm jihIdhvam ajihIta . ajihAtAm ajihata / jihIta. jihIyAtAm jihIran .. 35 bhI P. ' to fear' Present vartamAnakAla Impertect apUrNabhUta bibhivaH- / vibhimaH- .. avibhiva- / avibhima vibhIvaH vibhImaH 18 avibhAva avibhIma vivi ra vibhitha:- / vibhitha avibhitam-1 avibhitavibhAyaH vibhItha avibhItam avibhIta vibhemi | avibhaH bibheti bibhItaH ) vibhitaH- vinyati avibhet avibhitAm-), AvebhayuH avibhItAm ) Imperativo AjJArtha vibhayAni vibhayAva vibhayAma bibhihi-| vibhitam - / vibhitabibhIhi vibhItam / vibhIta _Potential vidhyartha vibhiyAm-1 vibhiyAva- vibhiyAmavibhIyAm vibhIyAva vibhIyAma vibhiyAH ) vibhiyAtam- vibhiyAtavibhIyAH vibhIyAnam vibhIyAta vibhiyAt- vibhiyAMtAm-1 vibhiyuH| vibhIyAt vibhIyAtAm (vibhIyuH bibhetu thibhitAm-vibhyatu vibhItAm / Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH dadAmi dadAsi dadAni 36 dA U. 'to give' - parasmaipada Atmanepada .. Present vartamAnakAla dAH / dade dadmahe datyaH datya | datse dadAthe dave dadAti . dattaH dadati / datte dadAte dadate Imperfect apUrNabhUta0 adadAm adadva adA | adadi adadvahi adadmahi adadAH adttm| adatta adatthAH adadAthAm adaddhvam adadAt adattAm adaduH / adatta adadAtAm adadata Imperative AjJArtha dadAva * dadAva | dadai dadAvahai dadAmahai dehi dattam datta | datsva dadAthAm daddhvam dadAtu dattAm dadatu / dattAm dadAtAm dadatAm ___ Potential vidhyartha dadyAm dadyAva dadyAma dadIya dadIvahi dadImahi . dadyAta | dadIthAH dadIyAthAm dadIdhvam dadyAt dadyAtAm dadyuH / dadIta dadIyAtAm dadIran 37 U. 'to put.' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla dadhAmi dadhvaH dadhmaH | dadhe davahe dadhmahe dhatyaH . dhatya dhatse dadhAthe dhabe dadhAti / dhattaH dadhati / dhatte dadhAte dadhate Imperfect apUrNasUta. bhadadhAm . . adathya adadhma | adadhi adadhvahi adadhyahi . adadhAH adhattam adhatta | adhatthAH adadhAthAm adhaddhvam adadhAt adhattAm adadhuH / adhatta adadhAtAm adadhata , TEETH FEEEEEEEEE dadyA: dadyAtam dadhAsi Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 dadhAni hi dadhAtu dadhyAm dadhyAH dadhyAt dadhAva dhattam dhatAm dadhyAva dadhyAtam dadhyAtAm parasmaipada nenejma nenijvaH nenei nenikthaH nanekti neniktaH sulabhadhAturUpakozaH Imperative AjJArtha dadhAma da dhatta dadhatu dharasva dhattAm Potential fat dadhyAma dadhIya dadhyAta dadhIthAH dadhyuH dadhIta 38 nij U. 'to purity ' Present vartamAna kAla nenijmaH / neniz2e neniktha nikSe nijati / nenikte. dadhAvahai "dadhAthAm dadhAtAm anenijam anenijva anenijma anenek-g aneniktam anenikta anenek-g aneniktAm anenijuH dadhIvahi dadhImahi dadhIyAthAm dadhIdhvam dadhIyAtAm dadhIran Atmanepada dadhAma hai dhaccam dadhatAm nenijya he nijA nenijAte. nenijmahe nenigdhva nijate Imperfect apUrNa bhUtakAla ananiji anenijvahi anenijmahi anenikthAH anenijAthAm avanizvam anenikta anenijAtAm anenijata Imperative AjJArtha nainigdhi neniktam nenikta naktu neniktAm nenijatu nenijAni nenijAva nijAma nenijai nenijAvahai nenijAmahai nenizva nenijAthAm nenigdhvam neniktAm nenijAtAm nenijatAm Potential faref nenijyAm nenijyAva nenijyAma nenijAya nenijIvahi nainijI mahi nenijyAH nenijyAtam nenijyAta nenijIthAH nenijIyAthAm nenijIdhvam nenijyAt nenijyAtAm nenijyuH | nenijIta nenijIyAtAm nenijIrana should be similarly conjugated. The root Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 39 hu P. 'to sacrifice' Present vartamAnakAla . .. Imperative AjJArtha juhomi juhuvaH . juhumaH | juhavAni juhavAvajuvAma juhoSi. juhuthaH juhutha juhudhi juhutam . juhuta juhoti juhutaH juhati / juhotu juhutAm juhRtu / Imperfect apUrNabhUta ... Potential vidhyartha.... ajuhavam ajuhuva ajuhuma | juhuyAm . juhuyAva- juhuyAma ajuhoH ajuhutam ajuhuta | juhuyAH, juhuyAtam juhuyAta ajuhot ajuhutAm . ajuvuH / juhuyAt juhuyAtAm juhuyuH . - 40pRP. 'to fill" Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha piparmi pipRvaH pipRmaH / piparANi piparAva piparAma piparpi pipRthaH pipRtha | pipRhi pipRtam pita piparti pipRtaH * piprati | pipatu pipRtAm pipratu ... Imperfect apUrNabhUta. * Potential vidhyartha / apiparam apiTTava apiTama | pitRyAm pipRyAva pipRyAma apipaH apipRtam apipRta pipRyAH pipRyAtam pitRyAta apipaH apitAm apiparaH / pitRyAt . piTTayAtAm piyuH - 411 P. "to ill Present batamAnakAla Imperative AjJAtha piparmi pipUrvaH pipUrmaH | piparANi piparAva piparAma piparpi - pipUryaH pipUrtha / | pipUrhi pipUrtam pipUrta pipati pipUrtaH pipurati / pipartu pipUrtAm pipuratu Imporloct syurgato Potential facta apiparam apipUrva apipUrma pipUryAm pipUryAva pipUyAma apipaH apipUrtam apipUrta pipUryAH pipUryAtam pipUryAta apipaH apipUrtAm apiparaH / pipUryAt pipUryAtAm pipayuH Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 83 # P. to go Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha iyarmi iyavaH iyUmaH iyarANi iyarAva . iyarAma iyarSi iyathaH iyUtha | iyahi iyatam iyata iyarti iyataH iyUti | iyatu iyatAm . iyUtu _Imperfect apUrNabhUtakAla ___ Potential vidhyartha aiyaram aiyava aiyama | iyyAm iyayAva iyayAma aiyaH aiya'tam aiyata . iyUyAH / ityAtam itryAta aiyaH aiyatAm aiyaruH / iyUyAt ityAtAm iyUyuH .. . 43 viS U. ' to pervade' parasmaipada Anmanepada Present vartamAnakAla veveSmi viSvaH veviSmaH / veviSe veviSvahe veviSmahe veviSTa vikSe vevipAthe . veviDr3he veveSTi veviSTaH veviSati / veviTe veviSAte veviSate __Imperfect apUrNabhUta0 aveviSam aveviSva aviSma / aveviSi aveviSvahi aveviSmahi aveveT-D aveviSTam aveviSTa aveviSTAH aveviSAthAm aveviDvam aveveT-D aveviSTAm aveviSuH / aveviSTa avevipAtAm aveviSata Imporativo sramusi veviSANi vevipAva veviSAma vevipai veviSAvahai vevipAmahai veviti veviSTam veviSTa | vevizva vevipAthAm veviDadvam veveSTu veviSTAm veviSatu / viSTAm vevipAtAm veviSatAm ____Potential vidhyartha vaiviSyAm veviSyAva veviSyAma viSIya vevipIvahi veviSImahi veviSyAH veviSyAtam veviSyAta | vevipIthAH veviSIyAthAm veviSIdhvam veviSyAt veviSyAtAm veviSyuH / veviSIta veviSIyAtAm veviSIran Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH 10 obtain' Fifth Conjugation (922# 1701) 44 a A. 'to pervade' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha anuve anuvahe anumahe | aznavai aznavAvahai adanavAmahai anape anuvAthe anuSve anuSya anuvAthAm adanudhvam aJjate anuvAte azvate / anutAm anuvAtAm anuvatAm ___Impetect bhapUrNabhUta0 . Potential vidhyartha Ainuvi . Ainuvahi Aranumahi | anuvIya anuvIvahi anuvImahi AinuyAH AinuvAthAm Azranudhvam | anuvIthAH adanuvIyAthAm anuvIdhvam Adanuta . AnuvAtAm Ajuvata / anuvIta anuvIyAtAm anuvIran . 45mAe P. 'to obtain, _____ Present vartamAnakAla - Imperative AjJArtha Apnomi ApnuvaH ApnumaH ApnavAni AmavAva AmavAma Apnopi ApnuthaH Apnutha Apnuhi Aphnutam Anuna Apnoti ApnutaH bhApnuvanti / Anotu ApnutAm Apnuvantu Imperfect siguranta Potential vidhyartha Anavam Apnuva Apnuma |ApnuyAm ApnuyAva ApnuyAma AnoH Apnutam / Apnuta ApnuyAH ApnuyAtam ApnuyAta Amot . ApnutAma Apnuvan / ApnuyAt ApnuyAtAm ApnuyuH 46 ciU. to collect, parasmaipada Atmanepada __ Present vartamAnakAla cinavA cinamaH) / cinuvahe, cinumahe, cinvaH cinmaH | cinvahe / cinmahe / cinopi cinuyaH cinuya cinuSe cinvAthe cinuce cinoti cinutaH cinvanti cinute cinvAte cinvate 'cinomi Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 . sulabhadhAturUpakozaH acinvi anivahi acinmahi / Impertect apUrNabhUta. acinuva- acinuma- I n acinuvahi-) acinumahi-) bhacinavam acinva, acinma / acinoH acinutam acinuta / | acinuyAH acinvAthAm acinudhvam . acinot acinutAm acinvan / acinuta acinvAtAm acinvata . Imporative AjJArtha . cinavAni cinavAva cinavAma |cinavai cinavAvahai / cinavAmahai. cinu cinutam cinuta cinuSva cinvAthAm cinudhvam cinotu cinutAm cinvantu / cinutAm cinvAtAm cinvatAm __Potential vidhyartha cinuyAm cinuyAva cinuyAma cinvIya cinvIvahi cinvImAhe cinayAH cinuyAtam cinuyAta cinvIyAH cinvIyAthAm cinvIzvam cinuyAt cinuyAtAm cinuyuH / cinvIta cinvIyAtAm cinvIrana The root if P. sbould be conjugated in the same way. 47hi with : P.' to send' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha ra prahiNuvaH-1 prahiNumaH- prahiNavAni prahiNavAva prahiNAma aAhaNAma prahiNvaH / prahiNmaH . prahiNoSi prahiNuthaH prahiNutha prahiNu / prahiNutam prahiNata prahiNoti prahiNutaH prahiNvanti / prahiNotu prahiNutAm prahiNvannu Imperfeet apUrNabhUta. Potential vidhyartha prAhiNavam I prAhiNuva- / prAhiNuma-| prahiNuyAm prahiNuyAva prahiNyAma prAhiNva prAhima prAhiNoH prAhiNutam prAhiNuta prahiNuyAH prahiNuyAtam prahiNuyAta prAhiNot prAhiNutAm prAhiNvan / prahiNyAt prahiNyAtAm prahiNuyuH 48 du P. 'to tease' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha. dunomi dunuvaH-dunvaH dunumaH-dunmaH | dunavAni dunavAva dunavAma dunopi dunuthaH dunutha dunu dunutam / dunuta dunoti dunutaH dunvanti / dunotu dunutAm dunvantu Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Imperfect apUrNasUta. Potential vidhyartha adunavam adunuva,adunva adunuma,adunma | dunuyAm dunuyAva dunuyAma adunoH adunutam adunuta dunuyAH dunuyAtam dunuyAta adunot adunutAm adunvan / dunuyAt dunuyAtAm dunuyuH 49dhu U. ' to shake' . parasmaipada - Atmanepada . Present vartamAnakAla dhunomi dhunuvaH-dhunvaH dhunumaH-dhunmaH | dhunce dhunuvahe,dhunvahe dhunumahe, dhanmaha dhuMnopi dhunuthaH dhunutha dhunupe dhunvAthe dhunuve dhunoti dhunutaH dhunvanti . . | dhunute dhunvAte dhunvate . . Imperfect apUrNabhUtakAla adhunavam adhunuva, ) aghunuma, | adhunuvahi, adhunumahi, / adhunva adhunma) adhunvahi / adhunmahi / adhunoH adhunutam adhunuta | adhunuthAH adhunvAthAm adhunudhvam adhunot adhunutAm adhunvan / adhunuta adhunvAtAm adhunvata Imperative stratres thunavAni . dhunavAva dhunavAma | dhuna dhunavAvahai dhunavAmahai. dhunu dhunutam dhunuta dhu nuva dhunvAthAm dhunudhvam dhunotu dhunutAm dhunvantu / dhunutAm dhunvAtAm dhunvatAm Potential vidhyartha dhunuyAm dhunuyAva dhunuyAma | dhunvIya dhunvIvahi dhunvImahi dhunuyAH dhanuyAtam dhunuyAta dhunvIthAH dhuncIyAthAm dhunvI cam dhunuyAt dhunuyAtAm dhunuyuH / dhunvIta dhunvIyAtAm dhunvIran Tho roots & U. and x 0. sbould be similarly conjuguicu. 5. P. 'to dare' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha dhRSNomi bhRSNuvaH dhRSNumaH dhRSNavAni kRSNavAva ghRSNavAma . kRSNoSi dhRSNudhaH dhRSNutha | dhRSNahi zRSNutam zRNuta dhuNoti / SNutaH vRSNuvanti / vRSNotu dhRNutAm kRNuvantu Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 sulabhadhAturUpakozaH ___Importoct apUrNabhUta. Potential favo adhRSNavam adhRSNuva adhRSNuma | dhRSNuyAm dhRSNuyAva dhRSNuyAma avRSNoH adhRSNutam adhRSNuta dhRSNuyAH dhRSNuyAtam dhRSNuyAta adhRSNot adhRSNutAm adhRSNuvan / dhRSNuyAt dhRSNuyAtAm dhRSNuyuH 518 . 'to covor' . parasmaipada - Atmanepada .. _Present vartamAnakAla vRNomi zRNuvaH, vRNvaH vRNumaH, vRSma | vRSNve vRNuvahe, vRNvahe vRNumahe, vRNmahe vRNoSi vRNuthaH vRNutha * vRNuSe vRNvAthe, vRNudhve.. vRNoti vuNutaH .. vRNvanti / vRNute vRNvAte vRNvate...... Imperfect apUrNabhUtakAla . aNuva- / avRNuma- avRNuvahi- avRnnumhi-| - aNva avRNma avRNvahi avRNmahi / avRNoH avRNutam aNuta avRNuthAH aNvAthAm avRNudhvam avRNot avRNutAm avRNvan / avRNuta avRNvAtAm avRNvata Imperative 3175772f vRNavAni vRNavAva vRNavAma | vRNavai ghRNavAvahai vRNavAmahai vRNu vRNutam vRNuta vR NuSva vRNvAthAm vRNudhvam vRNotu ghRNutAm vRNvantu / vRNutAm vRNvAtAm vRNvatAm Potential.factor vRNuyAm vRNuyAva vRNuyAma | pRNvIya vRNvIvahi vRNvImahi vRNuyAH vRNuyAtam vRNuyAta vRNvIthAH vRNvIyAthAm vRNvIdhvam vRNuyAt vRNuyAtAm vRNuyuH / vRNvIta vRNvIyAtAm vRNvIran The root fa U. should be similarly conjugated. 52 zaka P. ' to be able' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha zaknomi zaknuvaH zaknumaH zaknavAni zaknavAva zaknavAma zaknopi zaknuthaH zaknutha zaknuhi zaknutam zaknuta zaknoti zaknutaH zaknuvanti / zaknotu zaknutAm zaknuvantu Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH 71 Impertoot apUrNatA Potential vidhyarya azakanavam azaknuva azaknumaH | zaknuyAm zaknuyAva zaknuyAma azaknoH azaktam azaknuta zaknuyAH zaknuyAtam zaknuyAta azaknot azaknutAm azaknuvan / zaknuyAt zakyAtAm zaknuyuH 53 ( P.' to bear' Present vartamAnakAla Imperative stairs zRNomi zRNuvaH, zavaH zRNumaH, gRSmaH | zRNavAni gRNavAva zRNavAma zRNoSi zRNuthaH zRNutha |zRNu zRNutam zRNuta zRNoti zRNutaH zRNvanti / zRNotu zRNutAm gRNvantu Impertoot apUrNabhUta Potential retai aNuva, azRNuma, araNavam / 1015 azRNva zRNuyAma zRNuyAm azRNma zRNuyAva azRNoH azRNutam azRNuta zRNuyAH zRNuyAtam zRNuyAta azRmot azRNutAm azRNvan zRNuyAt gRNuyAtAm zRNuyuH .54 sA P. ' to accomplish' Present vartamAnakAla . Imperative AjJArtha sAnomi sAdhnuvaH sAdhnumaH | sAdhnavAni sAdhnavAva sAdhnavAma sAdhnoSi. sAdhnuthaH sAdhnutha | sAdhnuhi sAdhnutam sAdhnuta sAnoti sAdhnutaH sAdhnuvanti / sAdhnotu sAnnutAm sAdhnuvantu Imperfect apUrNabhUta0 Potential part of asAnavam asAdhnuva asAdhnuma | sAdhnuyAm sAdhnuyAva sAdhnuyAma asAdhnoH asAdhnutam asAdhnuta | sAdhnuyAH sAdhnuyAtam sAdhnumAta asApnot asAdhnutAm asAdhnuvan / sAdhnuyAt sApnuyAtAm sAdhnuyuH Seventh Conjugation (saptama gaNa). _ 55 tuha P. 'to kill' ___ Present vartamAnakAla Imperative AjJArya tUMhaH saH tRNahAni tRNahAva tRNahAma tRNekSi tRSTaH tRSTa tRSTi tRNDam tRSTa tRNeTi tRSTaH tUMhanti / tRNedu tRNDAm nuhantu tRNajhi Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 sulabhadhAturUpakozaH Imperfect agurgata Potential aguranta atRNaham atUMha ahma hyAm tuMhyAva tuMgAma atRNeT-D atRNDham atRNDa hyAH tuMhyAtam tuMgAta atRNeT-D atRNDAm ahan / hyAt tuMhyAtAm tuMyuH 56 rudh U. ' to obsruct' . parasmaipada - Atmanepada . . __Present vartamAnakAla .. ruNami svaH dhmaH . rUndhe svahe mahe ragatsi rUddhaH ruddha se svAthe runddhve . : ruNaddhi ruddhaH svanti / ddhe yAte ldhate / Imporfect apUrNabhUtakAla .. aruNadham arudhva adhama / arundhi arundhvahi arunmahi aruNaH-t-d aruddham addha arundhAH andhAthAm arundhvam aruNat-d arUddhAm arundhan / alkA asandhAtAm arundhata Imporative 3 raNadhAni ruNadhAva ruNadhAma |runndhai rUNadhAvahai raNadhAmahe rUddham stsva svAthAm nddhvam rugadu rudvAm dhantu / dAm / syAtAm ldhatAm Potential faster rUbhyAm havyAma dhIya ldhIvahi dhImahi rUdhyAH rudhyAtam sandhyAta dhIthAH lvIyAthAm ldhIdhvam sthyAt thyAtAm rUbhyuH / ldhIta dhIyAtAm dhIran 57 a to anoint'' -Present vartamAnakAla ___Imperative bhAjJArtha anagmi abhavaH ajmaH anajAni anajAva. adajAma anakSi aDkyaH atha | agdhi aGgam aGka pndhi aar'u alni| | anaktu . aTTAm aJjantu sandri rUddha rUdhyAva Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Imperfect apUrNamUta* Anajam Ava Anakg AGkam AnakU-g AGkAm The root Present vartamAna0 pinaSmi piMSvaH pinAkSe piMTaH pinaSTi piSTaH piMpanti Imperative AjJArtha pinapANi pATa pinaTu sulabhadhAturUpakozaH parasmaipada riNacmi riJcavaH rikSi rikthaH rizakti riGkaH ariNacam ariJcca ariNak-g arikGkam ariNak-g ariGkAm Potential vidhyartha viSmaH piMTa Ama AGka Ajan aJjyAt P. should be similarly conjugated. 58 pa ' to grind ' aJjyAm aJjyAH pinapAtra pinaSAma piMpyAva piNyAma piMTam piMTa piMpyAtam piMpyAta piMTAm piMparaMtu piMgyAtAm piMpyuH The root P. should be conjugated in the same way. 59 ric U. ' to evacuate aJjyAva aJjyAma aJjyAtam aJjyota aJjyAtAm ayuH Imperfect apUrNabhUta * apinAm apidhva ami apinaT D apiSTam arpiSTa apinaT-D apeiTAm apiMpan Potential fatef piMyAm piMpyAH piMyAt 73 Atmanepada Present vartamAnakAla riccamaH 1 rizce risccahe riktha rikSe rinAthe ricanti rite ricA Imperfect apUrNa bhUtakAla arirucca ariGka arican riscma he ridhve riddhate ariJcavahi ariJcamahi arici ariGkthAH aricAthAm ariGgdhvam ariGa aricAtAm ascita Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 74 sulabhadhAturUpakozaH Bl I Imperative AjJArtha riNacAni riNacAva riNacAma riNavairiNacAvahai riNacAmahai. riGgdhi ritam riGkariva ricAthAm / riDjvam riNaktu rikAm rizcantu / rikAm ricAtAm ricatAm Potential vidhyartha ricyAm ricyAva rizcyAma | riJcIya riJcIvahi riJcImahi / riyyAH rirucyAtam rirucyAta | riJcIthAH riJcIyAthAm riJcIdhvam rizcyAt rincyAtAm rirucyuH / ricIta riJcIyAtAm zciIran The root F P. should be similarly conjugated. 60 kSud U. ' to pound Present vartamAnakAla - parasmaipada Atmanepada kSuNami candaH candraH cande candvahe . zunhe kSuNatsi suntyaH kSuntya kSunsekSundAthe . zunce.. kSuNatti suntaH zundanti / sunte sundAte sundate Importect apUrNabhUtakAla akSuNadam akSunda akSuncha / akSundi akSundvahi * azunyahi akSuNaHakSuNat-d 6 akSuntam azunta | akSantyAH . akSundAthAm azundaram akSuNat-d akSuntAm akSundan / akSunta akSundAtAm akSundata Imperative AjJArtha kSuNadAni kSuNadAva kSuNadAma / kSuNadai kSuNadAvahe kSuNadAmahai kSunddhi kSuntam sunta sunsva sundAthAm canddhvam bhugattu suntAm candantu / suntAm sundAtAm candatAm ___Potential vidhyartha kSunyAm candyAva zunyAma kSundIya candIvahi kSundImahi candyAH candyAtam zunyAta zundIthAH zundIyAthAm.candIdhvam kSundyAt zundyAtAm kSunduH zundIta candIyAtAm andIran Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 61 bhid U. ' to split ' - parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla bhinadhi bhindraH bhinnaH bhinde bhindvahe bhindrahe bhinatsi bhintyaH bhinya bhinse bhindA bhinddhve bhinatti bhintaH bhindanti / bhinte bhindAte bhindate Imperfect apUrNabhUta abhinadam . abhindva abhinna abhindi abhindvahi abhinyahi abhina:-) - abhintam abhinta / | abhintthAH abhindAthAm abhinddhvam abhinat-d abhinat-d abhintAm . abhindan / abhinta abhindAtAm abhindata Imperative stratrici bhinadAni bhinadAva bhinadAma | bhinaMdai bhinadAvahai bhinadAmahe bhinddhi bhintam bhinta . bhintsva bhindAthAm bhinddhvam bhinattu bhintAm bhindantu / bhintAm bhindAtAm bhindatAm ___ Potential vidhyartha bhindyAm bhindyAva bhindyAma | bhindIya bhindIvahi bhindImahi bhindyAH bhindyAtam bhindyAta bhindIthAH bhindIyAthAm bhindIzvam bhindyAt bhindyAtAm bhindyuH / bhindIta bhindIyAtAm bhindIran . : The roots khid A.and vid A.should be conjugated like bhid A. 62 chid U. ' to out' parasmaipada Atmanepada * Present vartamAnakAla chinagi chindaH chindraH |chinda chindahe. chingrahe chinasi chinyaH chintya chintse chindAthe : chince chinatti chintaH chindanti / chinte chindAte chindate : Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH acchinaH- antima acchinta " thAmavam Imperfect apUrNabhUta acchinadam acchindra acchindra / acchindi acchindvahi acchindrahi .. | acchinthAH acchindA* acchind. acchinat-d Acchantam Acchanta acchinat-d acchintAm acchindan / acchinta acchindAtAm acchindata Imperative AjJArtha chinadAni chinadAva chinadAma | chinadai chinadAvahai chinadAmahe chinddhi - chintam chinta chintsva chindAthAm chinddhvam chinattu chintAm chindantu / chintAm chindAtAm chindatAm .: D i Potential facto chindyAm chindyAva chindyAma | chindIya chindIvahi chindImahi chindyAH chindyAtam chindyAta | chindIthAH chindIyAthAm chindIdhvam chindyAt chindyAtAm chinyuH / chindIta chindIyAtAm chindIran 63 hiMsa P. ' to destroy' .. .. - Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha hinasmi hiMsvaH hismaH / hinasAni - hinasAva hinasAma hinassi histhaH hiMstha hindhi hiMstam hiMsta hinasti hiMstaH hiMsanti / hinastu . hiMstAm hiMsantu _Imperfect apUrNabhUta . Potential vidhyartha ahinasam ahiMsva ahiMsma / hiMsyAm hiMsyAva hiMsyAma ahiMstam ahiMsta | hiMsyAH hiMsyAtam hiMsyAta ahinat-d ahiMstAm ahiMsan / hisyAt hiMsyAtAm hiMsyuH 64 indha A. 'to kindle' Present vartamAnakAla Imperative mini indhe invvahe ivahe |inadhai inadhAbahai inadhAmahe inse indhAthe indadhve insva indhAdhAm indavyam indhAte indhate indAm indhAtAm zyatAm 211: Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aindhi aindrAH aindra Imperfect apUrNa sUta0 aindhvahi ainmahi aindhAthAm ainddhvam aindhAtAm aindhata bhunajmi bhunakSi bhunakti bhuGkaH parasmaipada ma bhuJjJaH bhuGkthaH vRNakSi vRNakti sulabhadhAturUpakozaH indhIya indhIthAH indhIta 65 bhuj U. ' to dine ' abhunajam abhuJjva 'abhuma abhunak-gU abhuGkam abhuGka abhunak-g abhuGkGkAm abhuJjan abhuGka Imperative AjJArtha bhunajAni bhunajAva bhunajAma bhunajai bhudhi bhuGktam bhuGka bhunaktu bhuGkAm bhuJjantu vRjJjaH vRkthaH vRGkaH Potential tridhyartha Present vartamAnakAla bhuJjmaH bhuJje bhujjvahe bhuGktha bhute bhuJjAthe bhuJjanti bhuGkte bhuJjAte Imperfect apUrNabhUta * bhuGkSva bhuGkAm Potential vidhyartha Present vartamAnakAla 66 vRj P. ' to avoid vRjjmaH trRktha vRanti indhIhi indhImahi indhIyAthAm indhIdhvam indhIyAtAm indhIran Atmanepada bhabhuji abhuJjvahi abhu mahi abhuGkthAH abhuJjAthAm abhuvam abhujAtAm abhuJjata bhuJjyAm bhujJjyAva bhuJjyAma bhuJjIya bhuJjyAtam bhuJjyAta bhuJjIthAH bhuJjyAH bhuJjyAt bhuJjAtAm bhuJjyuH bhuJjIta The roots yuj pa., vRj P. and bijU P. should be similarly. conjugated. 77 bhuJjmahe bhuve bhuJjate bhunajAvahaM bhunajAmahai. bhuJjAthAm bhuddagdhvam bhuJjAtAm bhuJjatAm bhuJjIvahi bhuJjImahi bhuJjIyAthAm bhuJjIvam bhuJjIyAtAm bhuJjIran Imperfect apUrNabhUta0 anuNajam anuva avRNak-g aGgam avRNak-g aGgAm anuma avata aJjan Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH. Imperative animai Potential foregraf ghRNajAni vRtajAva vRNajAma | jyAm .jyAva zyAma vRdhi vam vRddhavRLyAH jyAtam jyAta ghRNaktu hAm vRjantu jyAt vRLyAtAm vRzyaH Eighth Conjugation (37EH HUT): 67 . e. 'to do' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla karomi kurvaH . kurmaH kurve kurvahe kurmahe karoSi kuruthaH . kustha kultha | kuruSe kurvAthe kuruve karoti kurutaH kurvanti / kurute , kurvAte kurvate Imporfect apUrNabhUta0 akaravam akurva akurma * | akurvi - akurvahi akurmahi akaroH akurutam akuruta akuruthAH akurvAthAm akurudhvam akarot akurutAm akurvan / akusta akurvAtAm akurvata Imporative AjJArtha - karavANi karavAva karavAma karavai karavAvahai' karavAmahai kuru kurutam kusta kuruSva kurvAthAm kurudhvam karotu kustAm kurvantu / kurutAm kurvAtAm kurvatAm ____ Potential vidhyartha kuryAm kuryAva kuryAga / kurvIya kuvihiH kurvImahi kuryAH kuryAtam kuryAta | kurvIthAH ku yAthAm kurvAdhvam kuryAt kuryAtAm kuryuH / kurvIta kurvIyAtAm kurin parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla 68 tan U.. to spread' tanomi tanuvaH tanvaH tanumaH,tanmaH | tanve tanuvahe,tanvahe tanumahe,tanmahe tanoSi tanuthaH tanutha tanupe tanvAthe tanuzce . tanoti tanutaH tanvanti / tanute . tanvAte tanvate . Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH / _Imperfect apUrNabhUta. atnuv-| atanuma- atnuvhi-| atanumahi-) atanavam atanva atanma ) - atanvahi atanmahi / atanoH atanutam atanuta | atanuthAH atanvAthAm atanuHvam atanot atanutAm atanvan / atanuta atanvAtAm atanvata Imperative stratief tanavAni tanavAva tanavAma | tanavai. tanavAvahai tanavAmahai tanu tanutam tanuta tanuSva tanvAthAm tanudhvam tanotu tanutAm tanvantu . / tanutAm tanvAtAm tanvatAm ___Potential vidhyartha tanuyAm tanuyAva tanuyAma tanvIya tanvIvahi tanvImahi tanuyAH tanuyAtam tanuyAta tanvIthAH tanvIyAthAm tanvIdhvam tanuyAt tanuyAtAm tanuyuH / tanvIta tanvIyAtAm tanvIran The root vana A. should be conjugated like tan A. 69 kSaNa P. ' to wound' Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha lakSaNuvaH, kSaNumaH, |kSaNavAni kSaNavAva kSaNavAma kSaNvaH kSamaH " kSaNopi kSaNuthaH kSaNutha kSaNu kSaNutam kSaNuta kSaNoti kSaNutaH "gutAkSaNvAnta kSaNvanti kSaNotu kSaNutAm kSaNvantu - Imperfect apUrNabhUta0 Potential vidhyartha akSaNuva.) akSaNumaH |kSaNuyAm akSaNavam kSaNuyAva . kSaNuyAma - akSaNva ) akSama / akSaNoH akSaNutam | kSaNuyAH kSaNuyAtam kSaNuyAta akSaNuta / akSaNot akSaNutAm akSaNvan |kssnnuyaat kSaNuyAtAm kSaNuyuH The root favor should be conjugated in the same way. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 parasmaipada sulabhadhAturUpakozaH Ninth Conjugation ( namava gaNa ) 70 krI U. to buy Present vartamAnakAla krINAmi krINIvaH krINImaH krINAsi krINIthaH krINItha krINAti krINItaH krINanti kINe zrINIvahe krINI krINAthe krINIte zrINAte. Imporfect apUrNabhUta 0 parasmaipada krINIyAm krINIyAva zrINIyAma kINIyAH krINIyAtam krINIyAta krINIyAt krINIyAtAm kroNIyuH akrINAm akrINIva akrINIma akrINi akrINIvahi akrINImahi akrINAH akrINItam akrINIta akrINIthAH akrINAthAm akrINIdhvam akrINAt akrINItAm akrINan akrINIta akrINAtAm akrINata Imperative AjJArtha Atmanepada krINAni zrINAva krINAma krINa krINAva hai krINAma hai krINISva krINAthAm krINIdhvam koNIhiM krINItam krINIta krINAtu krINItAm krINantu krINItAm krINAtAm krINatAm Potential vidhyartha krINIvaha krINI krINIya : krINIvahi krINImahi krINIthAH zrINIta The roots and should be conjugated exactly like . 71 mI . ' to destroy ' mInAmi mInIvaH mInAsi mInIthaH mInAti mInItaH mInanti mInIta krINIyAthAm m * krINIyAtAm krINIran Atmanepada Prosont vartamAnakAla mInImaH mIne mInIva mInImahe: mInItha mInIpe mInAthe mInIdhva. mInAte mInate. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH Imperfect argurats amInAm amInIva amInIma | amIni amInIvahi amInImahi amInAH amInItam amInIta / amInIthAH amInAthAm amInIdhvam amInAt amInItAm amInan / amInIta amInAtAm amInata Imperative AjJArtha mInAni mInAva mInAma | mIne mInAvahai mInAmahe mInIhi mInItam mInIta / mInIva' mInAthAm mInIdhvam mInAtu . mInItAm mInantu . ! mInItAm mInAtAm ...mInatAm Potential foregoi mInIyAm mInIyAva mInIyAma | mInIya mInIvahi mInImahi mInIyAH mInIyAtam mInIyAta | mInIthAH mInIyAthAm mInIdhvam mInIyAt mInIyAtAm mInIyuH / mInIta mInIyAtAm mInIran 72 supa P. ' to stoal' Present vartamAnakAla Imporative ajJArtha muSNAmi muSNIvaH munImaH / muSNAni muSNAva muSNAma muSNAsi muNNAyaH muSpItha / mupANa muSNItam muSNIna muSNAti muSNItaH muSNanti / muSNAtu muSNItAm muSNantu Imperfect squirano ___Potential vidhyartha amuSNAm amuSNIva amuSNIma | muSNIyAm muSNIyAva muSNIyAna amuSNAH amuSNItam amuSNIta muSNIyAH muSNIyAtam muSNIyAta amuSNAt amuSNItAm amuSNan / muSNIyAt muSNIyAtAm muSNIyuH The roots gg and gu should be similarly conjugated. 73 aza P. 'to eat" Present vartamAnakAla Imperative stari anAmi azrIvaH anImaH | anAni abhAva anAma annAsi anIyaH atrIya azAna anItam atrIta anAti anItaH ananti / anAtu anItAm anantu Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH - - - Impertect bhapUrNabhUtakAla Potential viparSa AznAm AzrIva AnIma | aznIyAm . aznIyAva atrIyAma AnAH mAnItam Aznota.. bhanIyAH anIyAtam anIyAta mAnAt mAnItAm Anan / aznIyAt anIyAtAm adhIyuH The root (il should be similarly conjugated. : 74 bhum P.'to agitate' Present vartamAnakAla Imperative bhAjJArtha kSumnAmi kSunIvaH kSumnImaH / dhunnAni zunnAva bhunAva sunAsi bhunIyaH sunItha zubhANa sunnItam sunIta kSumnAti punItaH kSumnanti / kSunAtu zunItAm kSughnantu Imperfect apUrNabhUta Potential vidhyartha akSumnAm adhunIva akSumnIma / bhunIyAm zubhIrAva bhunnIyAma akSumnAH akSunItam akSunIta kSumnIyAH anAyAtam zunIyAta adhunAt akSunItAm akSunnan / khunIyAt sunIyAtAm anIyuH by Tac P. 'to pat together Present vartamAnakAla . Imperative AjJArtha anAmi prathnIvaH prathnImaH / prathnAni praznAva granAma adhnAsi praznIthaH anItha athAna anItam pranIta prathnAti prathnItaH praznanti / anAtu anItAm anantu Importect apUrNabhUta ___Potential vidhyartha aprathnAm aprathnIva agrathnIma | praznIyAm prathnIyAva praznIyAma agrathanAH apranItam agraznIta / praznIyAH prathnIyAtam prathnIgata aprathnAt apranItAm aprathnan / anIyAt praznIyAtAm praznIyuH The root APT P. should be conjugated in the same way. apUNabhUta0 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH mwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww 76 graha U. 'to take' - parasmaipada . Atmanepada Present vartamAnakAla zAmi gRhIvaH gRhNImaH / gRha . gRhovahe gRhImahe grahAsi . gRhIthaH gRhItha | gRhNoSe gRhNAthe gRhNIce grahAti gRhItaH gRhNanti gRhNanti | gRhNote gRhNAte gRhNate Imperfect apUrNabhUta bhagRhAm agrahIva agrahIma | ali agRhIvahiM agRhNImahi agRhNAH . agRhItam / agRhIta , agRhNothAH agRhNAthAm agRhIdhvam agRhNAt agRhItAm agRhan / agRhIta agRhNAtAm agRhNata Imperative AjJArtha gRhAni gRhAva gRhAma | gRha gRhNAvahe gRhNAmahai gRhANa gRhItam gRhIta | gRhIva gRhNAthAm gRhIdhvam gRhAtu gRhItAm gRhNantu / gRhItAm gRhNAtAm gRhNatAm Potential vidhyartha gRhoyAm gRhIyAva gRhanyAma | gRhNIya gRhNIvahi gRhImahi gRhIyAH- gRhNIyAtam gRhoyAta | gRhNIthAH gRhIyAthAm gRhIdhvam gRhoyAda gRhIyAtAm gRhoyuH / gRhota gRhIyAtAm gRhIran 77 7. 'to know' - parasmaipada Atmanepada Prasant vartamAnakAla jAnAmi . jAnIvaH jAnImaH / jAne jAnIvahe jAnImahe jAnAsi jAnIyaH jAnItha | jAnI jAnAthe . jAnIce jAnAti jAnItaH jAnanti / jAnIte jAnAte . jAnate * Imperfect apUrNasUta. ajAnAm ajAnIva ajAnIma | ajAni ajAnIvahi ajAnImahi ajAnAH ajAnItam ajAnIta | ajAnIthAH ajAnAthAm ajAnIyam ajAnAt ajAnItAm ajAnan / ajAnIta ajAnAtAm ajAnata Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Imperative AjJArtha jAnAni jAnAva jAnAma | jAnai jAnAvahai jAnAmahai jAnIhi jAnItam jAnIta / jAnISya jAnAthAm . jAnIdhvam jAnAtu jAnItAm jAnantu / jAnItAm jAnAtAm jAnatAm Potential faeri jAnIyAm jAnIyAva jAnIyAma | jAnIya jAnIvahi jAnImahi jAnIyAH jAnIyAtam jAnIyAta jAnIthAH jAnIyAthAm jAnIzvama jAnIyAt jAnIyAtAm jAnIyuH / jAnIta jAnIyAtAm jAnIran 78bandha P. "to tie' Present vartamAnakAla Imperative HETES badhnAmi badhnIvaH badhnImaH / badhnAti vaghnAva vanAma: vanAsi badhnIthaH vanItha vadhAna badhnItam vadhnIta badhnAti * badhnItaH vaghnanti / badhnAtu. vanItAm vadhnantu, ___Impertect apUrNabhUtakAla Potential vidhyartha abadhnAm abadhnIva avaghnIma | vanIyAm . vasnIyAva banIyAma abaghnAH abadhnItam avanIta banIyAH vadhnIyAtam badhnIyAtaH abadhnAt abadhnItAm avaznan / badhnIyAt vanIyAtAm vanIyuH 79 stambhU P. : to stop' Present vartamAnakAla Imperative strane stanAmi stanIvaH stazrImaH / stanAni stanAva stanAma stannAsi stanIyaH stanItha stabhAna stanItam stanAta stanAti stazrItaH stananti / stanAtu stanItAm stanantu Imperfect sqaroratno Potential vidhyartha astanAm astannIva asta-nIma / stanIyAm stanIyAva stanIyAma bhastannAH astItam astIta | stanIyAH stanIyAtam stanIyAta astAt astanItAm astabhran / stanIyAt stanIyAtAm stanIyuH Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH punAsi 80 pU . ' to purify' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla 'punAmi punIvaH punImaH / pune punIvahe punImahe punIthaH punItha punIpe punAthe punIce punAti / punItaH punanti / punIte punAte punate Imperfect apUrNabhUtakAla apunAm . apunIva apunIma . apuni apunIvahi apunImahi apunAH apunItam apunIta / apunIthAH apunAthAm apunIdhvam apunAt apunItAm apunan / / apunIta apunAtAm apunata Imperative 37757731 punAni punAva punAma punai punAvahai punAmahai punIhi punItam punIta / punIva punAthAm punIzvam punAtu punItAm punantu / punItAm punAtAm punatAm Potential vidhyartha punIyAm punIyAva. punIyAma / punIya punIvahi punImahi punIyAH punIyAtam punIyAta punIthAH punIyAthAm punIdhvam punIyAt punIyAtAm punIyuH / punIta punIyAtAm punIran ... The roots OU. and LU. should be similarly conjugated. 81 lI P. 'to mcity ... Present vartamAnakAla Imperative AjJArtha linAmi 'linIvaH linImaH / linAni linAva . linAma linAsi linIthaH linItha linIhi linItam . linIta linAti linItaH linanti / linAtu linItAm - linantu Imperfect arNabhUta. ___ Potential vidhyartha alinAm alinIva alinIma linIyAm linIyAva linIyAma alinAH alinItam alinIta linIyAH linIyAtam linIyAta alinAda alinItAm alinan linIyAt linIyAtAm linIyuH Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 2stu U. ' to cover' parasmaipada Atmanepada Present vartamAnakAla - stRNAmi stRNIvaH stRNImaH / stuNe stRNIvahe stRNImahe stRNAsi stRNIyaH stRNItha / stRNIpe stRNAthe stRNIdhve stRNAti / stRNItaH stRNanti / stRNIte stRNAte . stRNate Imperfect apUrNabhUta0 astRNAm astRNIva astRNIma | astRNi astRNIvahi astRNImahi astRNAH astRNItam astRNItaH / astRNIthAH astuNAthAm astRNISvam astRNAt astRNItAm astRNan / astRNIta astRNAtAm astuNata Imperative AjJArtha stRNAni stRNAva stRNAma / stRNai. stRNAvahai stRNAmahai stRNIhi stRNItam stRgIta | stRNISva stRNAthAm stRNIdhvama stRNAtu . stRNItAm stRgantu / stRgItAm stRNAtAm stRNatAm Potential vidhyartha stRNIyAm stRNIyAva stRNIyAma | stRNIya stRNIvahi stRNImahi stRNIyAH / stRNIyAtam stRNIyAta stRNIthAH stRNIyAthAm stRNIdhvam stRNIyAt stRNIyAtAm stRNIyuH stRNIta stRNIyAtAm stRgIran ____The roots kR U., P., ga, P. and t P. and U. should be similarly conjugated. 83 mRd P. 'to ponnd' Present vartamAnakAla ____Imperative AjJArya mRdrAmi mRdrIvaH mRdrImaH / madrAni mRdrAva madrAma mRdrAsi mRdrIthaH mRdrIya | mRdAna mRdrItam mRdrIta mRdrAti mRdrItaH mRdranti / mudrAtu mRgItAm mRdantu _Imperfect apUrNabhUta Potential vidhyartha amRdrAm amRdIva amRgIma | mRdrIyAm mRdgIyAva mRdrIyAma amRdrAH amRdrItam amRdrIta mRdrIyAH mRdrIyAtam mRdrIyAta amRdrAt adrItAm amRdn madrIyAt mRdrIyAtAm mRdrIyuH Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH NOTE The following pages contain all important roots of the Becond, third, fifth, seventh, eighth and ninth conjugations, otherwise known as The Second Group of Conjugations. The different forms of those roots are arranged in ton columns :1st column gives the root, conjugation, Pada and meaning (dhAtu, gaNa, pada ANi artha); 2nd , 3rd. per. sing. of the Present, both act. & pass. (vartamAna kAla,tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); 3rd , of the Imperfect act. and passive. (anadyatanabhUta kiMvA apUrNabhUtakAla ......); of the Imperative act, and passive. (AjJArtha, tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); of.the Potential act. and passive . (vidhyartha tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); Prosont participle, act, and pass.' (vartamAnakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa, kartari va karmaNi); ,, Potential Passivo Participles. (vidhyartha dhAtusAdhita vizeSaNa); 8th , Past . (bhUtakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa); 9th , Ininitire or purpose (hevarthaka dhAtusAdhita avyaya) and 10th , Absolutives or gerands. (pUrvakAlavAcaka dhAtusAdhita avyaya). , ..ANA Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 sulabhadhAturUpakozaH Boot, conj. ' Pada and Present ! Imperfect | Imperative Potential meaning 2) vartamAnakAla | anayatana or | AjJArtha / vibhyartha dhAtu, gaNa, pada Act. Pass. apUrNabhUtakAla Act. - Pass./Aot. Pass. kari karmaNi|Act. Pass. katari karmaNi kari karmaNi ajja 7 F. to anakti ajyate Anak-g Ajyata anaktu ajyatAm aLyAt ajyeta apoint an : P.to aniti anyate AnIt , AnyatAanitu anyatAm anyAt anyeta breathe az 5. A. to anute azyate Azuta Azyata azrutAm azya- abhuvIta azyeta got taam| az 9. P. to aznAti , AznAt , aznAtu , anIyAt , Apa 5 P. to Apnoti Apyate Apnot Ayata Apnotu Apya- ApnuyAt Apyeta obtain taam| As 2 A to Aste Asyate Asta Asyata AstAm Asya- AsIta Asyeta eat sit IDU 2 A. to I i2 P. to go eti Iyate ait aiyata etu IyatAm iyAt Iyeta i with adhi 2 adhIte adhIyate adhyaita adhyayata adhItAm adhIya-adhIyIta adhIA. to study . tAm yeta indhU ? A. to inve, idhyate ainddha, aidhyata inddhAm , ithya- indhIta dadhyeta . kindle indhe aindha indhAm tAm / Ijyate aiTa aiDyata ITTAm Ijya- IDIta Ijyeta praise.. - tAm Iz 2. A. to ISTe Izyate aiTa aizyata ISTAm IzyatAm IzIta Izyeta role * 3 P. to go iyarti aryate aiyaH Aryata iyatu aryatAm iyUyAt bharyeta kR8 U. to do karoti, kriyate akarot , aki- karotu, kriyatAm kuryAt , kriyeta kurute akuta yata/kustAm kurvAta hai 5 U. to kin|kRNoti, , akRNot, , kRNotu, kRNuyAta, , akRNutakRNutAm kRNvIta pha9 U. to kill kRNAti, kIryate akRNAt , akI- 'kRSNAtu, kIrya- kRNIyAt , kIryaMta akRNIta yetaM kRNItAm tAm kRNIta | kRNIte Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Pres. Part. Pot.Pass. vataM0 dhAtu vize0 Part. Act. Pass./ vidhyartha dhAtu. katari karmaNi vize0 | Past Pass.| Infin. of Gerand or Part. | Purpose Absolutive bhUtakAla dhAtu hetvarthaka dhAtu0 pUrvakAla0dhAtu0 vize0 / avyaya / avyaya akta anita ajitum, ajitvA, aMmatyA, attum aktvA, (vyajya) anitum anivA, (prANya) azinum, azitvA, aSTA . aSTa azita azitum AzitvA aat agyamAna aaitavya, aktavya; | aJjanIya, aGgya anat anyamAna anitavya, ananIya, Anya anuvAna azyamAna azitavya, aSTavyaH | azanIya; Azya azvat , azitavya, azanIya, Azya Apnuvat Apya- Aptavya, ApanIya, mAna Apya AsonaAsyamAna Asitavya,AsanIya, Asya yat IyamAna etavya, ayanIya, itya adhIyAna adhIya-adhyetavya,adhyayanIya, mAna adhyeya indhAna idhyamAna indhitavya, indhanIya, Apta Asita ita adhIta Aptum AptvA, (prApya) Amitum AsitvA, upAsya) etum itvA, ( upetya) avyetum adhItya indhitum, indhitvA, : (samidhya) IDitum iMDitvA, ' (samIjya) Izinum IzitvA iMDita Izita IDAna IjyamAna| iMDitavya, IDanIya, zAna IzyamAna Izitavya, IzanIya, iyat ayamANa artadhya, araNIya arya or Arya kurvat, kriyamANa kartavya, karaNIya, kuvANa kArya, kRtya Rta artum RtvA ., ( samRtya) kRtvA .. kartum kRNvat kRNvAna kRNat, kIryamANa karitavya, karItavyaH - karaNIya, kArya : kIrNa , (prakRtya ) karitum , kIrvA, (saMkIya) karItam kRNAna Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 Root, Conj. Pada and meaning dhAtu, gaNa, pada va artha kI 9 U. to sulabhadhAturUpakozaH Imperfect Present Imperative anayatana or Potential vidhyartha Pass. vartamAnakAla apUrNa bhUtakAla AjJArtha Act. PASS. karmakartari karmANi kartari karmaNi Act. Pass Act. karmaNikari Pass. Aot. kartari krINAti, buy krINIte kI with 1 9 vikrINIte A. to sell krIyate akrINAt, akrI- krINAtu, krIya krINIyAt kIakrIzIta yata krINItAm tAm krINIta yeta vikrI-vyakrINIta vyakrI- vikrINI- vikrIya- vikrINIta vikrIyate tAm yata tAm yeta kliya 9 P. to kliznAti klizyate aklidanAt akli- klinAtu klizyatAma klidanIyAt klizyeta torture zyata kSiNa 8 U. to kSiNoti, kSipyate akSiNot, akSi- kSiNotu kSipyatAma kSiNuyAt, kSiakSiNuta Nyata kSiNutAm kSiNvIta pyeta wound kSiNute kSud7 U. to kSuNatti, kSudyate pound kSute zubha 9 P to kSumnAti kSubhyate agitate akSuNat-dra, akSu kSuNutta, kSudyatAm kSunyAt, kSudyeta akSunta dyatakSuntAm kSudIta akSumnAt akSu- kSunAtu kSubhyatAm kSunIyAt kSubhyeta bhyata | ( 2 nd sing.kSubhANa ) khid 7 A. to be khinte khidyate akhinta akhi- khintAm khidya- khindIta khidyeta displeased dyata tAm khyA 2 P. to khyAti khyAyate akhyAt akhyAyata khyAtu khyAyatAm khyAyAt khyAyeta (akhyAna-akhyuH tell 3rd plu.) gR9 P. with saMgRNAti saMgIryate sa sam to speak | te samaguNAt samagI- saMgRNAtu saMgIrtha- saMgRNIyAt saMgI tAm ryaMta grantha 9 P. to pradhnAti grabhyate agraznAt apradhyata prabhAtu prathyatAm pranIyAt prabhyeta put together grahU 9 U. to gRhNAti gRhyate take|gRhNIte , agRhNAt, agR- gRhNAtu gRhyatAm gRhNIyAt gRhyeta agRhNIta hyata gRhNItAm gRhNIta cakAm 2 P. to cakAsti cakrAsyate acakAt d aca- cakAstu cakAsya- cakAshine, cakA kAsyata tAm syAt sta cakSU 2 A. to caSTe khyAyate. acaSTa akhyAyata, caSTAm khyAyatAm cakSIta khyAyeta, speak kzAyate akzAyata kzAyatAm ci 6 U. to cinoti, cIyate acinot, acI- cinotu, cIyatAm - cinuyAt, cIyeta collect faga acinuta yata cinutAm cinvIta kzAyeta 1 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH / (prakSitya) Pres. Part. Pot. Pass. Past Pass. | Infin. of Gerund or jer to nao nastop Part. Part. Parpose Absolutive |Act. Pass./ vidhyarya dhAtu0 bhUtakAla dhAtu hetvarthaka dhAtu. pUrvakAla. dhAtu kari pharmaNi vize. / vize0 avyaya avyaya koNat , krIyamANa ketavya, krayaNIya, krIta ketum krItvA krINAna / keya, kAvya vikrINAna vikrIya-vikretavya, vikrayaNIya, vikrIta vikretum vikrIya | mANa vikreya, vikramya ! klinnat klizyamAna klezitavya, kleSTavyaH klizita, kliSTa klezinum , zivA,viSya klezanIya, klezya / . ( saMklizya) kSiNvat , kSiNya- kSeNitavya, | kSita kSeNitum kSiNitvA kSiNvAna mAna kSezanIya, kSeNya kSaNitvA,kSitvA candat , kSudyamAna kSottavya, kSodanIya, kSuNNa kSottum zrutvA andAna . kSodya sunnat kSubhyamANa kSobhitavya, kSobhaNIya, kSubhita, kSubdha kSobhitum / abhilvA, kSobhya kSAbhityA, (prakSubhya) khittvA, khedya (parividya khyAt khyAyamAna khyAtavya, khyAnIya, khyAta khyAtum khyAtvA / khyeya saMgRNat saMgIrya- saMgaritavya, saMgarI- saMgIrNa saMgaritum , saMgIrya | mANa tavya;saMgaraNIya;saMgArya saMgarItum pramat. prathyamAna granthitavya, granyanIya, grathita granthitum athitvA, granthi- granthya tvA, (uddathya) gRhNat, gRhyamANa grahItavya grahaNIya, gRhIta grahItum gRhItvA, yahAna grAhya (saMgRhya ) cakAsat cakAsya- cakAsitavya, cakA- cakAsita cakAsitum cakAsitvA / mAna | sanIya, caiMkAsya ca. khyAyamAna- khyAtayya, kzAtayya, khyAtum, khyAnIya, yazAnIya, kSANa kzAyamAna speya, koya / kzAtvA cinvat , cIyamAna cetavya, cayanIya, / cita cetum citvA, cinvAna ceya (saMcitya) khindAnakhidyamAna khettavya, khedanIya, khettuma, khyAtvA, kazAtum Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Hoot; Oonj.| P. / vartamAnakAla | apUrNabhUtakAla | la portoct Pada and Present anayatana or Imporativo Potential meaning | AjJArtha / ghAtagaNa. paTa |Act. Fas8.JAct PaggJAct. Pase.Act. Pass. 'kartari karmaNikatara lakartari karmaNi kartari pharmaNi b eat Ag+ chid 7 U. to chinatti, chidyate acchinat-d, a-chinattu, chidyatAm chinyAt , chidyeta cut | chinte acchintacchidyata chintAm .. chindIta ja 2 P. to jakSati jakSyate ajakSat , aja- jakSitu jazyatAm jazyAt jazyeta ajIt kSyata . jAya 2 P. to bejjAgati jAgaryate ajAgaH ajAga-jAgatujAgaryatAm jAgRyAt jAgaryeta &wake yaMta jJA 9 U. to jAnAti, jJAyate ajAnAt, ajJA-jAnAtu, jJAyatAm jAnIyAt , jJAyeta know jAnIte ajAnIta yata jAnItAm jAnIta jana 8 U. to tanoti, tanyate, atanot,atanyata, tanotu, tanyatAm , tanuyAt , tanyeta, stretch tanute tAyate atanuta atAyata tanutAm tAyatAm tanvIta tAyeta tRha 7 P. to tRNeDhi tRhyate atRNeTa- atRhyata tRNedu tRhyatAm tuMhyAt tRota daridrA 2 P.to daridrAti daridyate adari- adari- daridrAtu dariya- daridi. daridrayeta be poor drAt yata tAm yaat| dA 2 P. to cut dAti dAyate adAt adAyata dAtuH dAyatAm dAyAt dAyeta dA 3 U. to dadAti, dIyate adadAt, adI- dadAtu, dIyatAm dadyAt , dIyeta ____give datte adatta yata dattAm dadIta dida 2 U.todagdhi, dihyate adhek-ga; Ada- degdhu, dihyatAm dihAt, dikheta besmaar digdhe adigdha hata didhAm dihIta du: P.to give dunoti dUyate adunot adyata hunotu dUyatAma dunuyAt dUyeta pain to dui 2 U. o dogdhi, duhyate adhok-g, adu- dogdhu, duhyatAm duhmAt , duhyeta milk dugdhe adugdha hatadugdhAm .. duhIta dR9 P. to tos: dRNAti dIryate adRNAt adIryataraNAtu dIryatAm dRNIyAt dIryeta dviS 2 U. to dveSTi, dviSyate adveT-D, advi- dveSTa, dviSyatAm dviSyAt , dvidhyeta / adviSTa' dhyatadviSTAm dviSIta Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH | Pres. Part. Pot. Pass. varta0 dhAtu vize0 Part. jAct. Pass. vidhyartha dhAtu0 katari karmaNi vize0 Past Pass. Infin. ot | Gerund or I Part. Parpcse: Absolutive bhUtakAla0dhAtu hetvarthaka dhAtu pUrvakAla. dhAta. vize0 avyaya avyaya chenum chittvA .jJAta tata chindat, chidya- chattavya, chedanIya, | chinna chindAna mAna chedya jakSat jakSyamANa jakSitavya, jakSaNIya, jakSita jakSitum ! jakSitvA jakSya jAgrat jAgarya- jAgaritavya, jAga | jAgarita jAgaritum jAgaritvA, mANa, raNIya, jAgarya | (prajAgarya) jAnat , jJAyamAna jJAtavya, jJAnIya, jJeya jJAtum __ jJAtvA, jAnAna (vijJAya) tanvat , tanyamAna, tanitavya, tananIya, tanitum tanitvA, talA tanvAna tAyamAna tAnya ( vitatya) hat tRhyamANa, tarhitavya, tahaNIya, tRhita tarhitum tarhitvA / taha daridrat daridraya-dariditavya,daridraNIya, daridrita daridritum dariditvA 1 mANa daridreya . dAt dAyamAna dAtavya, dAnIya, deya dAta dAtum dAtvA . dadat , dIyamAna , datvA, (pradAya) dihat, dilamAna degyavya, dehanIya, degdhum digdhvA, (saMdihya) dunvat . dUyamAna dotavya, davanIya, dutvA davya, dAvya duhata, duhamAna dogdhavya, dohanIya, dugdhvA dohya ( saMduhya ) Nat dIryamANa daritavya, darItavya; daritum, "dIvA, dAraNIya, dArya darItum (vidArya) dviSat, dvidhyamANa dveSvya, dveSaNIya, dviSTa dviSTvA, dviSANa dvaSya (vidviSya) * ni+dA-nIta, nidatta ; A+dA-AttA upA+dA-upAtta; apa+dA-avatta, avadatta. datta* dotum dogdhum Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 sulabhadhAturUpakozaH Koot, Ooaj. Present Pada and Imperfect | anayatana // Imperativo Potential meaning . apUrNabhUtakAla. AjJArtha | vidhyartha dhAtu, gaNa, pada Aot. Pass. A Act. Pass.JAck Pase.Act. Pass. kartari kaNika kartari karmaNi kartari karmaNi vartamAnakAla thA 3 U. to dadhAti, dhIyate adhAt , adhI-dadhAtu, dhIya- dadhyAt, dhIyeta hold dhatte adhatta yata/dhattAm tAm dadhIta / dhu 5 U. to dhunoti, dhUyate adhunot, adhU- dhanotu, dhUyatAm dhunuyAt, 'dhUyeta shakeyga adhunata yata/dhanutAm dhuncIta 55 U. " dhUnoti, , adhUnot, , dhUnotu, dhUnuyAt, , - dhUnute adhUnutadhUnutAmdhU nvIta dhU 9 U. to dhunAti, adhunAt, , dhunAtu, , . dhunIyAt, , ___shake|dhunIte adhunIta dhunItAm dhunIta dhRSa 5 P.to. dhRSNoti dhRSyate adhRSNot adhRSyata dhRSNotu dhRSyatAm vRNuyAt dhRpyeta dare nij 3 U. to neneti, nijyate anenek-ga,aMni-nenektu, nijya- nenijyAt, ni purity nanike anenita jyatAnenikAm tAm nanijIta jyeta niGg? A.with|praNikke praNi- prANita prANi- praNi- praNi- praNizrIta praNi o to wasbl jyate jyata GktAm jyatAm jyata nu 2 P.to nauti nUyate |anaut anUyata nautu / nUyatAm nuyAt nayeta praise pA2 P. to pAti pAyate apAt apAyata pAtu pAyatAm pAyAt pAyeta protect piS 7 P. to pinaSTi piSyate apinaT-Duapi-pinaSTu pighya- piMSyAt piSyeta dhyata taam| puS 9 P.topuSNAti puSyate apuSNAt apuSyatapuSNAtu puSyatAm puSNIyAt puSyeta noariab pUdeg U.to punAti, pUyate apunAt , apUyata punAtu, pyatAm punIyAt, pUyeta purity punIte apunIta punItAm punIta pR3 P. to in piparti priyate apipaH apriyata pipatu priyatAm pipRyAt priyeta pRc ? A. with|saMpRkte saMpRcyate samapRka sama- saMpRktAm saMpRcya-saMpRcIta saMpacyeta , sam to come pRcyata tAm . in contact grind Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH | Pros. Part. | Pot. Pass. varna dhAtu vize0 Part. Act. Pass. vidhyarva pAtu. kari karmaNi vize. Past Pars. Infio. of Gerond or Part. Parpnee | Absolntive bhUtakAla dhAtu hetvarthaka dhAtu0pUrvakAla. dhAtu. viza0 avyaya / anyaya dadhat, dhauvamAna dhAtavya, dhAnIya; davAna dheya dhanvata. dhUyamAna dhotavya, dhavitavya; dhunvAna / dhavanIya, dhAvya dhAtum hitvA, (saMdhAya ) dhotum or | dhutvA dhavitum / (vidhutya) dhUtvA, vidhUya) dhanvAna dharpitA, (pradhRSya) REEEEEEEEEEEEEEE patA unada, dhUtvA dhunAna kRSNuvat dhRSyamANa dhArSitavya, dharSaNIya, dharSita, dhRTa / dharSitum dhRSya ninijat, nijya- | nekavya, nejanIya, ! nikta naktam nikavA, ninijAna mAna nejya (avanijya) praNi- pragijya- praNijitavya, praNitra praNijitum praNijya jAna mAna nIya, praNiJjaya . nuvat nUramAna navitavya, navanIya, navitum nutvA . . navya or nAvya (praNutya) pAt pAyamAna pAtavya, pAnIya, pAtum / pAtvA peya piMthana pizyamANa peTayya, pepaNIya, / . peya puSNat . puSyamANa popitavya poSaNIya, pupita poSitum puSitvA - poSya . punata, pUyamAna pavitavya, pavanIya, pavitumkhA , pavilA pavya or pAdhya piprat priyamANa partavya, paraNIya, | patum pArya or pRtya saMpRvAna saMpRcya- saMparcitanya, saMparca-/ saMpRcya mAna nIya, saMpay peTram viSTA, / ( maMpiSya) prattA Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 Root, Conj Pada and meaning dhAtu, gaNa, pada va artha pluSa 9 P. to imperfect Presen anayatana or vartamAnakAla apUrNabhUtakAla Pass. | Act. Pass. karmaNi kartari Act. kartari q9 P. to fill quifa mI 9 U to love prINIte burn sulabhadhAturUpakozaH pRc7P.with sam saMpUNakti saMpRcyate samavRNak-g sama- saMpRNakta to associate! pRcyata 3 P. to fill piparti pUryate apipaH apUryaMta vipartu "" prINAti, prIyate luSNAti labhyate Imperative AjJArtha Act. karmaNi kartari brU 2 U. to travIti, ucyate opeak Aha; vrate bhajU 7 P. to bhanakti bhajyate break bhA 2 P. to shine bhid 7 . to " fear bhujyate bhuj 7 P to en-bhunakti, joy; A.to eater * to bear bibharti, vibhRte mandhU 9 P. to madhnAti madhyate mriyate churn Potential vidhyartha Pass. Act. karmaNikari tAm pUryatAm viparyAt paryaMta apRNAt pRNAtu pRNIyAt aprINAt aprI- prINAtu, prIya prINIyAt, prIyeta aprINIta yata prINItAm tAm prINIta anuSNAt alabhyata puSNAtu luSyatAm puSNIyAtyeta Pass. karmaNi saMpRcya - saMpRcyAt saMpR cyeta 39 bhinatti, bhidyate abhinat-i, abhi- bhinattu, abhinta dyata bhintAm bhI 3 P. to bibheti bhIyate avibhet abhIyata vibhetu oplit bhinte psA 2 P. to psAti psAyate apsAt apsAyata sAtu psAyatAm sAyAt sAyeta devour bandhU P. to vadhnAti badhyate avaghnAt avadhyata vanAtu badhyatAm vanIyAt badhyeta tie "" atravIt, aucyata travItu, ucyatAm tryAta, ucyeta abhUta tAm bIta abhanak g abha- bhanaktu bhajyatAm bhaJjyAt bhajyeta jyata bhAti bhAyate abhAt abhAyata bhAtu bhAyatAm bhAyAt bhAyeta bhidya- bhindyAt bhidyeta tAm bhindIta bhIyatAm vibhiyAt, bhI vibhIyAt abhunak-ga, abhu-bhunaktu, bhujyatAm bhajyAt, bhujye abhuGka jyata bhuGktAn bhuJjIta abibhaH, adhi- bibhartu zriya vibhuyAt zriye avibhRta yata vibhRtAm tAmUM vibhrIta amanAt amadhyata manAtu madhyatAm mabhIyAt madhyeta " Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH .27 Part. Pot. Pass. vana dhAnu0 vize0 Part. |Act. Pass./ vidhyayaM dhAtu. katari karmaNi vize0 |Past Pass.| Infin.ot | Gerund er ___Part. | Purpose | Absolutive bhUtakAla0dhAtu0 hetvarthaka dhAtu pUrvakAla. dhAtu. avyaya avyaya vi saMpacata saMpacya- saMparcitavya. saMparca- saMpRkta | saMparcitum | saMpRcya mAnanIya, saMparthya | pipurat pUryamANa paritavya, parItavya, pUrNa or pUrta paritum or parItum (prapUrya) pUnI, paraNIya, pArya | prINat, prIyamANa pretavya, prayaNIya, pretum preya puNat puSyamANa loSitavyaM, loSaNIya, glopitum prIlA (saMprIya) plupitvA, loSitvA psAtum / psAvA zeSya sAt psAyamAna sAtavya, sAnIya, pseya badhat vadhyamAna bandavya, bandhanIya, banya bruvat, ucyamAna| vakavya, vacanIya, vAcya bhajat bhajyamAna bhaktavya, bhajanIya, bhahasya mAt. bhAyamAna bhAtavya, bhAnIya, A mana . vaddhA, (nivadhya) vaktama / uktvA , (procya) bhaktum bhaktvA bhaDktvA (vibhajya) bhAtum bhAkhA, (vibhAya) bhettam / (saMbhidya) bhItvA, (saMbhIya) bhoktam / muktvA , (upabhujya) bhartum / bhRtvA, (saMbhRtya) / mandhitum | manyitvA bhittvA, bhetum bhindat ,bhiyamAna bhetavya, medanIya, mindAnaM bhaya . vibhyat bhIyamAna bhetavya; bhayanIya, rAjA, mugyamAna bhojavya, bhojanIya, mAna,mompamjayable vitrata, zriyamANa bhartavya, bharaNIya, | mRt| vitrANa pratya mAt manyamAna mandhitalya, manyanIya, mandhita rAdhAna Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Rout, Uonj. Pore. Importect : Pada and | Pront anayatana or | Imporative i Potential meaning I.patamAnakAla | aparNatakAla | AjJArtha / vidhyartha Act. Pass. Act Pass. Act. Pass. Act. Paso. va artha' katAra karmaNikartari karmaNikartari karmaNi kari karmaNi mA 3 A. to mimIte mIyate amimItaayita mimItAm mIya- mimIta mIyeta measure . tAm mI 9 U, to mInAti, , amInAt, , mInAtu, mInIyAt , , destroy mInIne abhInIta mInItAmmInIta muga 9 P. to 'muSNAti mupyate amuSNAt amu. muSNAtu mupyatAm muSNIyAt mulyeta - steali yata mR2 P. tomArTi mRjyate amA- amR- 'mArTa mRjyatAm mRjyAt mRjyeta . wipo jyata mRda 9 P. to mRdrAti mRdyate amRdrAt amRdyata madrAtu nRdyatAm mRgIyAt mRdyata pound yA 2 P. to go yAti yAyate ayAt ayAMyata yAtu yAyatAm yAyAt yAyeta yu : I. to 'yoti yUyate ayot ayUyata yautu . yUyatAm yuyAt - yUyata 10 bi du: C. to yunAti, ayunAt, , yunAtu, , yunIyAta, , ayunIta yunItAm , yunIta pujA . to yukti, yujyate ayunak-ga; ayu-yunattu, yujya- yudhyAt , yuveta join yuitte. ayukta jyata yutAm tAm yutIta sa2 P. to rAti rAyate arAt arAyata rAtu rAyatAm rAyAta rAyata ni: U. to rikti, ricyate ariNak-ga ari- riNaktu, ricya- riyAta , ricyeta ____evacuate ritte arikta cyata riktAm tAm rimIta 2 P. to rauti, syaMta araut , akhyata rautu, syatAm syAt , khyeta make noise ravIti aravItra vItu havIMyAt rud? P. to roditi rayate arodIt , adyata roditu svatAm syAt sveta ___..weepi arodat / ru7 . to rugaddhi, rudhyate aruNat-d, aru-ruNaddha, rudhyatAm havyAt, sabhyeta ____obstruct he arunddha dhyata raddhAmndhIta lA 2 P.tolAti lAyata alAt alAyata lAtu lAyatAm lAyAt lAyeta take; to give Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Part. B Pres. Part. Pot. Pags. varna0 dhAta vize0 Part. |Act. Pass. vidhyartha dhAtu. kari karmaNi vize0 Parpo: .0 Past Pass. Infin. of Gerund or Absolutive bhUtakAla0dhAtu0 hetyarthaka dhAtu0 | pUrvakAla dhAnu. vize0 avyaya avyaya mimAna mIyamAna mAtavya, mAnIya, / mita mAtum meya mInat , mAtum " mitvA, (unmAya) mItvA, (pramAya) mupitvA, (saMmukhya) mArjitvA, moSitum mArjitum, mATuMm mRSTyA mardituma yAtum mRditvA, (saMmRdya) yAtvA, (prayAya) yutvA, (saMyutya) yavitum muSNat mudhyamANAmopitavya, moSaNIya, moSya mRjat , mRjyamAna mArjitavya, mArTavyaH / mArjanmArjanIya mRjya,mAye mRgat mRdyamAna marditamya, mardanIya, | mRdya yAt yAyamAna yAtavya, yAnIya, . yeya yuvat yUyamAna yavitavya, yavanIya, yavya, yAvya yunat , , yotavya, yavanIya, yavya, yAmya yuJjat , yujyamAna yoktavya, yojanIya, yuAna yogya, niyojya rAt . rAyamANa rAtavya, rANIya, reya rizcat , ricyamAna rektavya, recanIya, ridhAna recya svat syamANa ravitavya, khaNIya, | khya, rAvya rudat rudyamAna roditavya. rodanIya, yotum yoktum / yuktvA , (prayujya) rAtvA rAtum rektum riktvA, _ ravitum . roditum / (atiricya) rutvA , (vistya) ruditvA, (visya) ruvA, (saMrubhya) lAvA, / (AlAya) rodbhum _ rUdhat, rudhyamAna roddhavya, rodhanIya, dhAna rodhya lAt lAyamAna lAtavya, lAnIya, leya lAtum Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 Root, Conj. Pada and meaning dhAtu, gaNa. pada va artha lihU U. to lick sulabhadhAturUpakozaH Imperfect Present anadyatana or vartamAnakAla apUrNa bhUtakAla Pass. Act. karmaNikari Act. kartari lI 9 P. to melt lU 9 U. to cut lunAti, lunIte van 8 A to vanute beg vazU 2 P. to vaSTi wish yasU 2 A 40 vaste dress vA 2 P. to blow vij 3 U. to vevekti, separate bidU 2 P. to leDhi lIDhe linAti lIyate lUyate alunAt, alUyata lunAtu, lUyatAm lunIyAt, layaMta alunIta lunItAm lunIta avanuta avanyata vanutAm vanyatAm vanvIta vanyeta vanyate uzyate avaT-D auzyata vaTu uzyatAm uzyAt ubhyeta vasyate avasta avasyata vastAm vrasyatAm vasIta vasyeta vetti, know veda vid 7 A to vinte discuss viS 3 U. to veveSTi, surround a 5 U. to vAti vAyata avAt avAyata vAtu vAyatAm vAyAt vAyeta vijyate vidyate avevak- g, avi- vevektu, vijyatAm vavijyAt, vijyeta avavikta jyata vaviktAm vivijIta avet d avidyata vettu vidyatAm vidyAt vidyena vidAM karotu avintaM vintAm vindIta vR9 A. to serve, vRNIte to worship vRj 2 A to vRkta avoid bRj 7 P. to vRNakti shun lihyate aleTU-DU, alihyata leDhu, lihyatAm lihyAt lihyeta lIDhAm lihIta alIDha alinAt alIyata linAtu lIyatAm linIyAt lIyeta "3 bRNoti, triyate cover a | Act. pass. karmaNikari Imperative AkArya Pass. Act. Pass. karmaNi kamara karmaNi r 22 wr viSyaMta avaveT-DU, avi- veve, viSyatAm veviSyAta viSdhyeta aveviSTa yatavim vaivipIta avRNot, atri- vRNotu triyatAm vRNuyAt, avRNuta yata vRNutAm vRNvIta avRNIta vRNItAm vRNIta triyeta vRjyate avRkta avRjyata vRktAm vRjyatAm vRjIta vRjyeta " Potential vidhyarthaM " " 23 " "" avRNak-g,, vRNaktu - vRjyAt," Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mulabhadhAturUpakozaH 101 sanIya | - lUna | Pres. Part. Pot. Pags. Past Pass. Infin. ot Gerund or vana dhAtu vize Part. Part, | Purpuro Absolutive Ant. Pass. vidhyartha dhAtu bhUtakAla dhAtu0 hatvarthaka dhAtu pUrvakAla0 dhAtu0 kari phaNi vize0 / vize0 / avyaya adhyaya lihat , lijhamAna leDhavya, lehanIya, lIDha lehumlIhA, lihAna . lehya . ... (AliA ) linat lIyamAna letavya, lAtavya; letum , lAtum lIyA,(vilIya. . layanIya, leya . vilAya) lunat , lUyamAna lavitavya, lavanIya, lavitum lUnyA, lunAna lavya, lAvya / : (avaTya) vanvAna vanyamAna vanitavya, vananIya, vanitum / vanityA, vatvA | vAnya uzat udayamAna vazitavya: vazanIya, vazita vazitum vazitvA vAzya vasAna vasyamAna vasitavya, vasanIya, vasita vasitum vasitvA, / vAsya (uddhamma) vAt yAyamAna vAtavya, vAnIya, veya vAta vAtum : vAtyA, (nivAya) vevijat , vijya- vektavya, vajanIya, / vikta vetam . vikvA, vevijAna mAna vejya ( vivijya) vidat , vidyamAna veditavya, vedanIya, vidita veditum . viditvA, vidvam . vedya (saMvidya) vindAna , vettavya, vedanIya, vaidya vitta, vina vetum vinyA yeviSat , viSya- veSTavya, veSaNIya, veSya vem - vidyA vaivipANa mANa vRNvat , triyamANa varitavya, varItavya; varitam,. vRtvA, vRNvAna varaNIya; vArya, vRtya | varItum (anuvRtya) vRNAna , jAna yujyamAna varjitavya, varjanIya, varjitum varjiyA . jya rAjat , Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 sulabhadhAturUpakozaH Root, Oonj.| erfect Pada and | Present Imperative Potential na / meaning I.vartamAnakAla | apUrNatakAla AjJArtha | vidhyartha Lot. Pass. dhAtu, gaNa, pada JAct: Pass./Aot. Pags. Pass. va artha katAra karmaNikari kaNi katari karmaNi kartari karmaNi vR 9 U. tovRNAti, vUryate avRNAt, aryaMta vRNAtu, vUryatAm vRNIyAt , vUyaMta chod avRNIta vRNItAm vRNIta zaka 5 P. to zaknoti zakyate azaknot aza-zanotu zakyatAm zaknuyAt zakyeta be able zAs 2 P. to zAsti ziSyate azAt-d azi- zAstu ziSyatAm ziSyAt ziSyeta kyata govern dhyata zAs with A AzAste AzA-AzAsata AzA-AzA- AzAsya-AzAsIta AzA 2 A. to wish syate | syata stAm / tAm syeta zip ? P.to zinaSTi ziSyate |azinaT-D azi-zinaSTa ziSyatAm ziSyAt zipyeta distinguish dhyata zI* A. to lie|zete zayyate azeta azayyata zetAm zayyatAm zayIta zayyeta o down zrA 2 P. tozrAti zrAyate. adhAt aAyata dhAtu zrAyatAm zrAyAt dhAyeta . coo! zrI 9 U. tozrINAti, zrIyate azrINAt, azrI- zrINAtu, zrIya-zrINIyAt, zrIyeta cook zrINIte azrINIta yata zrINItAm tAm zrINIta zru 5 P. to zRNoti zrUyate azRNot azrUyata zRNotu thrayatAm zRNuyAt zrUyeta hear thas 2 P. to zvasiti zvasyate azvasIta, azva-zvasitu zvasyatAm vasyAt zvasyeta breathe -- - - " asana - - - - LE sunutAm sAdhU 5 P.to sAnoti sAdhyate asAdhot asA sAnotu sAdhyatAm sApnuyAt sAdhyeta accomplish su 5 U. to ex- sunoti, sUyate asunot ,asUyata sunotu, sUyatAma sunuyAt , sUyeta tract sU2 A. to sUte , asUta , sUtAm , savAta , give birth to stambha 9 P. to stanAti stabhyate astanAt asta-stanAtu stabhya-stanI- stabhyeta stop | bhyata tAma yAt Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 103 | Pres. Part.! Pot. Pass. | Past Pass. | Infin. of | Gorund or vataM. dhAtu vize P art. | Part. Purpose ! Absolutive Act. Pass./ vidhyartha dhAtu0 bhUtakAla0dhAtu hetvayaMka dhAtu pUrvakAla dhAtu. katari karmaNi vize. vize0 avyaya avyaya pUrNa varitum , varItum zanum zakta Nat, vUryamANa varitavya, varItavyaH / yUvI RNAna varaNIya; vArya zakuvat zakyamAna zaktavya, zakanIya, dazakavA zakya zAsat ziSyamANA zAsitavya, zAsanIya, zAsitum zAginyA, ziSya . ziSTA (anuziya) AzAsAna AzA-AzAsitavya, AzA- AzAsita / AzAmitum AzAmya syamAna sanIya, AzAsya / zipat ziSyamANa zeSTavya, zepaNIya, ziSTa zeTham ziSTA, zeya . (viziya) zayAna zavyamAna zayitavya, zayanIya, zayita zayitum .. yitvA, | . * zeya At prAyamAna dhAtavya, pANIya, zrAtum zrAtya . .. zreya .' anum . zrIyA zrIgata, zrIyamANa zretavya, zrayaNIya, dhIta zrImAna zreya gvat dhRyamANa zrotavya, zravaNIya, zruta " zravya, zrAvya asan satyamAna zvasitavya, zvasanIya / asita, vAsya (Azvasta, | vizvasta) sAddha suta pratizrugya asitm| sitvA, (Ayatya vizvasya) sAdum ! sADyA , . (pramAya) : muvA, (prasutya) sotum , sUtvA savitum (prasUya) stambhitum lambhivA, stamyA, (vimma) sAnuvat sAdhya- sAvya, sAdhanIya .mAna sAdhya sunvat , sUyamAna sotavya, savanIya, sunvAna / savya, sAvya suvAna | sotavya, savitavyaH / savanIya; savya, sAvya stannat stabhyamAna stambhitavya, stambha / nIya, stambhya motum sUta stabdha Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104. sulabhadhAturUpakozaH .. Pada and | vartamAnakAla . apUrNabhUta Root, Oodji Imperfoet Presont | anayatana or Imperative | Potential patamAnakAla | anikAla AjJAtha meaning vidhyaya Act. Pass. Act. Pass. Act. Pas:. Act. dhAtu, gaNa, pada Pass. katari kaNi katari kaNikatari karmANa kari kaNi .Act. dhAtu, gaNatamAnakAla mANa kari / svIte _cover|stRNute yata sta 20.to. stati, stayate astIt, astU- stotu, stUyatAm stuyAt, stUyeta praise Fraila astavIt yata stavItu stuvIyAt astuta, stutAm, stuvIta . . astuvIta stuvItAm / stu 5 U. to tRNoti, stayate astRNot, asta-stRNotu, staya- stRNuyAt , staryaMta astRNuta yata stRNutAm tAm staNvIta. sta 9 U.. stRNAti, stIryate astRNAt , a. stRNAtu, stIrya- stuNIyAt , stI. coverstRNIte astRNItastIryata stugItAm tAm stRNIta . yeta prA2 P.tonAti nAyate anAt-d annA- snAtu. nAyatAm nAyAt nAyeta bathel snu 2 P.tpoti snUyate annAt pasnUyatAtrautu snyatAm snuyAt stUyeta hor svap 2 P.to svapiti supyate asvapIt , asa svapitu supyatAm svapyAt supyeta sleep asvapat pyata han 1U.. hanti, hanyate ahan , ahanyata hantu, hanyatAm hanyAt, hanyata kihata ahata . hatAmbrAMta hA 3 P.to jahAti hIyate ajahAt ahIyata jahAtu hIyatAm brahmAt hIyata abandon hA 3 A. to go|jihote hAyate ajihIta ahAyata jihItAm hAya- jihIta hAyeta hi 5 P. to go|hinoti hIyate ahinot ahIyatAhinotu hIyatAm hinuyAt hoyata du 3 P.tojuhoti hUyate ajuhot ahUyata/juhotu hUyatAma juhuyAt hUyeta sacrifice hu2 A. tohute yate ahuta ayata hutAm iyatAm huvIta yeta conceal hI 8 P.tojiheti hIyate ajihet ahoyata jihetu hIyatAm jihIyAt hoyata blusb Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pres, Part. dharma* dhAtu0 trize0 Act. Pass kartari karmaNi sulabha dhAturUpa kozaH Pot. Pass. Part. vidhyartha dhAtu vize0 stuvat stUyamAna stotavya, stavanItha, stutya stuvAna > > stRNvat starya- startavya, staraNIya, stRNvAna mANa stArya stRNat stIrtha- staritavya, starItavyaH stRgAna mANa staraNIya; stArya snAt snAyamAna snAtavya, snAnIya, sneya snuvat snUyamAna stravitavya, stravanIya, stravya, svapat supyamAna svaptavyaM, svapanIya, snAvya svapya jJAna ghnat hanyamAna hantavya, hananIya, ghAtya, vadhya jahat hIyamAna hAtavya, hAnIya, jihAna hAyamAna hinvat hIyamAna hetavya, hayanIya, heya juhat hUyamAna hotavya, havanIya, havya, hAvya huvAna hUyamAna hotavya, havanIya, havya, hAya |jihiyat hIya hetamya, hayaNIya, mANa heya l- stRta stIrNa Past Pass. Infin. of Part. Purpose bhUtakAla0 dhAtu0 hetvarthaka dhAtu * pUrvakAla* dhAtu * trize0 avyaya avyaya stuta stotum snAta snuta supta hata hIna hAna hita huta huta hIta, hINa wwwNNNNI startum staritum, starItum snAtum snavitum svaptum hantum hAtum "" 105 hetum hotum hotum hetum Gerund or Absolutive stutvA, ( abhiSTutya ) stRtvA, ( vistRtya ) stIrtvA, ( vistIrtha ) snAtvA, ( pramnAya ) snutvA, ( apastutya ) suvA, ( prasupya ) hatvA ( nihRtya ) hitvA ( vihAya ) hAvA hiravA, ( prahitya ) hutvA, ( prahutya ) hutvaH, ( apahRtya ) hItvA ( prahIya ) Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vandyA sarasvatI devI yAmahaM praNataH sadA / adhyApakasya cAdhyetuH zubhaM kuryAmirantaram / / END Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Explanation of Grammatical Terms BOOt-yAtu. Conjugation-TNa. Terminations-pratyaya. Present Tense-mAnakAla. Imperfect Tense-anadyatanabhUtakAla.. Imperative food-AjJArya. Potential food-vidhyartha. Present Participle-vartamAnakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa. PotentialPassive Participle-vidhyartha dhAtusAdhita vizeSaNa. Ininitive ot Purpose hetyarthaka dhAtusAdhina avyaya. Gerand or Absolutive-pUrvakAlavAcaka dhAtusAdhina anyaya. Non-conjugational Tenses-gaNanirapekSa kAla. Perfect Tense-parokSabhUna kAla. Aorist-sAmAnyabhUta kAla. . First Future anayanana bhaviSya kAla. Second Future-sAmAnya bhaviSya Conditional Mood-kriyAtipayartha. Benedictivo Mood-AzIrvAdArtha. Causal-preraNArthaka (dhAtu ). Desiderative-icchArthaka (dhAtu ). Frequentative-ponaHpunyArthaka kiMyA anizayArthaka (ghAta). Perfect Participle parokSabhUna dhAtusAdhita vizeSaNa. Future Participle-bhaviSyakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 Chapter 1. List of irregular roots with different forms Chapter 11. The Perfect: Chapter III. Contents Terminations Table showing veTU, aniT and seMT roots and kArikAs of seMdra, anidra & veT roots Roots fully conjugated in the Ferfect (alphabetically arranged) The two Futures and the Conditional: Chapter IV. (1) The 1st or Periphrastic Future: Terminations. ... (1) The Aorist (2) The Benedictive 62 Roots fully conjugated (alphabetically). 62-78 (2) The 2nd or Simple Future:Terminations: Roots fully conjugated (alphabetically) 79-82 (3) The Conditional Mood: Terminations Roots fully conjugated (alphabetically) 83-86 87-94 87 88 90 91 93 (3) The Desiderative (4) The Frequentative (5) The Causals An exhaustive list of roots giving the forms of the non-conjugational Tenses and Mcods **** *** Pages 1-15 2-15 16-61 16 ... 17-21 22-61 62-96 95-169 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH PART III Chapter I This chapter gives in the following pages the list of all irregular roots that are not included in Parts I and II. The different forms of the roots are given in ten different columns. The columps give in order: (1) Root, conjugition, Pada and meaning (dhAtu, gaNa, pada ANi artha); (2) Present 3rd person singular active and passive (vatemAnakAla, tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); (3) Imperfect, rd person singular active and passive (anadyatanabhUta kiMvA prathamabhUta kAla tRtIya purupa, e. va. kartari va karmaNi); (4) Imperative 3rd person singular, active and passive (AjJArtha, tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); (5) Potential 3rd person singular active and passive (vidhyartha, tRtIya puruSa, ekavacana, kartari va karmaNi); (6) Present participles, active and passive (vartamAnakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa, kartari va karmaNi); ..(7) Potential passive participles (vidhyartha dhAtusAdhita vizeSaNa); (8) Past passive participles (bhUtakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa); (9) Infinitives of purpose ( hetvarthaka dhAtusAdhita avyaya) and (10) Gerunds or absolutives . (pUrvakAlavAcaka dhAtusAdhita avyaya). Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH .. Root, Con Present Imperfect Pada and | 13TTAGET or puruEVO Colonial meaning partamAnakAla kAla | prathamabhata kAla AjJArtha vidhyartha pANa paTa Act. rass. Act. Pass Act. Yase.Act. Pass. 'kartari karmaNi katara karmaNikartari karmaNi kartari karmaNi - earn procureti -te - a 1 P. to akSati akSyate AkSat Azyata akSatu azya- akSeta. azyeta __pervade : tAma! ,, 5 P. ,, aNoti ,, AzNot , azotu , aNuyAt. ,, a-- 1 P. to arjati ajyate Arjat AyaMta arjatu ajyatAm arjet ajryeta ., 10 U. to arjaya- , Arjayat-ta ,, arjayatu. , arjayet-ta ,, tAm maI 10 U. to ahayati. adyate AIya- AyaMta arhayatu, adyatAma arhayeta-ta arkheta deserve te t-ta tAm + 1 P. to go; Rcchati arthate Archat Ayata kacchatu aryatAma Rnchet aryeta to get maja 1 A. to arjate Rjyate Arjata AjyaMta arjatAm Rjya-arjeta Rjyeta go; to gain - tAm kam 1 A.to de- kAmayate kAmyate, akA- akAmyata, kAma- kAmyatAm kAmayeta kAbhyeta, gire; to lovel kamyate mayata akamyata yatAm kamyatAma kamyeta kRt 6 P. kRntati kRtyate akRnta- akRtyata kRntatu kRtyatAm kRntat kRtyeta to out t / ka 6 P. kirati kIryate akirat akIryata kiratu kIryatAma kiret kIryaMta to scatter mata 10 U. to kIrtaya- kIrtyate akIrta- akIyaM-kIrtayatu, koyaM-kortayet , kItyeta celebrate ti, te yat ,pta ta tAm tAm ta kam1 & 4 P.to kAmati, kramyate akrAmat , akra kAmatu, kamyatAm kAmet, kramyeta walk, to step kAmyati akrAmyat myatAkAmyatu kAmyet , 1 A., kramate , akramata , kramatAm , kameta " klam 1&4P.to klAmati, klamyate aklAmata , akka-klAmatu, klamya-kAmet , klasyeta be fatigued klAmyati akAmyat myata kAmyatu tAm kAmyet khid 6 P. to be khindati khidyate akhindat akhi-khindatu khidya-khindet khidheta displeased tAm / Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pres. Part. varta0 dhAtu vize0 | Act. Pass. kartari karmaNi akSata akSyamANa akSitavya, aSTavya; akSaNIya; akSya "" Irregular Difficult Roots Past Pass. Part. Pot. Pass. Part. vidhyartha dhAtu vize0 aNuvat arjat arNyamAna arjitavya, arjanIya, arjita a arjayitavya " , "1 arjayat arja mA arhayat, arhyamANa arhayitavya, arhaNIya, arhita a arhayamANa Rcchat aryamANa artavya, araNIya, Arya 39 Rjya kAma- kAmyamAna kAmayitavya, kamiyamAna kamyamAna tavya; kamanIya; kAmya kRntat kRtyamAna kartitavya, kartanIya, ka bhUta kAla 0 dhAtu 0 vize0 dr aSTa kramya kantavya, 35 " Rta, arjamAna Rjya * arjitavya, arjanIya, Rjita mAna " kRtta kIrNa kirat kIryamANa karitavya karItavyaH karaNIya kArya kIrtayat kIrtya - kIrtayitavya, kIrta- kIrtita mAna mAna nIya kIrtya krAmat, kramyamANa kramitavya, kramaNIya, , kAmyat kramamANa RNa kAnta krAnta "9 lAmat, lamyamAna lamitavya, klamanIya, klAnta klAmyat lamya khindat khidyamAna khettavya, khedanIya khana khedya akSitum aSTum Infini. of Purpose hetvarthaka dhAtu0 pUrvakAla0 dhAtu 0 avyaya avyaya " Gerund or Absolutive " akSitvA, 3 "" arjitum arjilA, ( upAya) arjayitum arjayitvA arhayitum arhayitvA artum RtvA, ( samRtya ) ajiMtum arjitvA kAmayitum, kAmayitvA kAntvA, kamitum kamitvA, (saMkAmya) kartitvA, (utkRtya ) kartitum karitum kIrtayitum kramitum aSTvA kariyA, karItvA, ( prakIrya ) kIrtiyitvA ( saMkIrtya ) kamilA, "" krAntvA, kantvA, ( saMkramya ) klamitum klamitvA, klAntvA khettam khittva, (parikhidya ) Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root, Oudj. Iw periodo Pada and Present anadyatana or Imperative Potential meaning | vatamAnakAla prathamabhUta kAla - ___ AjJArtha vidhyarya . dhAtu, gaNa, pada Aot. Pass. Act. Pass. artha 'kari karmaNi kari kari karmaNi kartari karmaNi Act. Pass. Act. Pass. 111P to gopA- gopA- agopA- agopA-gopA- gopAyya-gopA- gopA. protectl yati yyate, yat yyata yatu . tAm | yet yyeta, gupyate gupyata gupyatAm . gupyeta guha 1 U. to co-gRhati-te guhyate agRhat , aguhyata gRhatu, guhyatAm gRhet-ta guhyeta ver; to hide agRhata gahatAm ghrA 1 P. tojighrati ghrAyate ajighrat aghrAyata jighratu ghrAyatAm jipret ghrAyeta ___smell cam with A AcA- Aca-AcA- Aca-AcA- Aca-AcA- Aca 1P. to sip | mati myate, mat myata matu . myatAm met myeta cit 10 A. cetayate cetyate aceta- ace. cetaya- cetya-cetayeta.. cetyeta to think yata tyatatAm tAm ko 4 P. to cut; yati chAyate acchaya- acchA-chayatu chAyatAm cyet chAyeta to move t yata ja 4 P. tojIryati jIryate ajIryat ajIryata jIryatu jIryatAm jIryet jIryaMta grow old jyA 9 P. to jinAti jIyate aji ajI-jinAtu jIyatAmajinIyAt jIyeta become old nAt yata takSa 1 & 5 P. takSati, takSyate atakSat ,atakSyata/takSatu, tazyatAm takSet, takSyeta to chop off, takSNoti atakSNot . takSNotu tazNuyAt to pare tapU 10 U. tAphyati, tApyate atApa- atApyata tApayatu,tApyatAm tApayet, tApyeta to heat te yat, ta tAm tam 4 P. tAmyati tamyate atA- ata-tAmyatu tamyatAm tAmyet tamyeta to desire | myat myata . tR 1 P. to be|tarpati tRpyate atarpat atRpyatAtarpatu tRpyatAm tat tRpyeta ** satisfied , 4 P. , tRpyati , atRpyat , tRpyatu , tRpyet . .. 10 U. ,, tarpayati, tarpata atarpa- ataryata tarpayatu, tatAm tarpayet, taryaMta | yat, ta tAm / ta. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Irregular Difficult Roots | Pres. Part. | varna0 dhAtu vize0 Act. Pass. kartari karmaNi Past Pot. Pass. It Infini. ot | Gerund or Part. Part. Purpose | Absolutivo vidhyartha dhAtu bhUtakAla hatvathaka dhAtu pUrvakAla. dhAta vize0 avyaya dhAtu vize0 avyaya goptum gahA gopA- gopAyya- gopAyitavya, gopi- gopAyita, gopAyitum / gopAyitvA, | yat mAna, tavya, goptavya; gopa- gupta gopitum, gopitvA, gupitvA, gupyamAna nIya; gopya / guptvA gRhat, guhyamAna gRhitavya, goDhavya; gUDha gahitum, | guhitvA, gahitvA, gRhamAna gRhanIya; guhya / godum jivat ghrAyamANa ghAtavya, ghrANIya, | ghrAta, ghrAtum ghrAtvA, (vighrAya) ghrANa AcA- Acamya- Acamitavya, Aca-| AcAnta Acamitum Acamya mat mAna manIya, AcAmya cetaya- cetyamAna cetayitavya, cetanIya, cetita / cetayitum cetayitvA mAna cetya chayat chAyamAna chAtavya, chAnIya, |chita, chAta chAtum chAtvA, chitvA / . cheya jayit jIryamANa jaritavya, jarItavya; jIrNa jaritum, | jaritvA, jarItvA, jaraNIya; jaay| jarItum | (anujIrya) jinat jIyamAna jyAtavya, jyAnIya, jIna jyAtum jItvA, (prajyAya) jyeya takSat, takSyamANa takSitavya, taTavya; taSTa takSitum, takSitvA, taSTvA, tapazuvat takSaNIya, tAkSya saMtakSya taSTum tApayitum tApayat, tApya- tApayitavya, tApanIya, tApita mAna mAna. tapya tAmyat tamyamAna tamitavya, tamanIya, tAnta | tamya tarpat tRpyamAna tarpitavya, tarpaNIya, tapita tamitum tApayitvA, (saMtApya) tamitvA, tAntvA, (saMtamya) tapitvA tarpitum tRpyat , tarpitavya, tatavya, praptavya, &c. tarpayat, taryamANa tarpayitavya, &c. | degmANa tarpitum, | tarpitvA, tRptvA, tartum , traptum / (saMtRpya) tarpayitum tarpayitvA Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root, Con]. Present. meaning Act. Pass. Act. PasBSR karmaNi katAra kA - imperfect Pada and | Potential | anadyatana or ] vartamAnakAla | TES AjJArthe | vidhyartha: dhAtu, gaNa, pada H Act. Pase. Act. Pass. karmaNi va arthakatAra kamANa kari karmaNi kartari karmaNi kartari karmaNi tarja 10 A. - tarjayate taya'te atarja- atayaMta tarjaya- taya'- tarjayeta tayeta to menaco / yata tAm tAm yam 1 & P. ti, trasyate asat , atra- satu, prasyatAm trasen, trasyeta ____to fear trasyati / atrasyat syata trasyatu trasyet buddha 6 & 4 P. truTati, truTyate atruTat , atru- truTatu, truTyatAm truTet , truTyeta to cut caTyati a traTyata atruTyat Tyata truTyatu vyatAtraTyata / / truTyet dam 4 P. dAmyati damyate adA- adamyatAdAmyatu damyatAm dAmyet . damyeta to tame . . div 4 . dIvyati dIvyate adI- adIvyata dIvyatu dIvyatAm dIvyet dIvyeta to play dRp 1 P.. dapati... dRpyate adarpat adRpyata darpatu dRpyatAm dat dRpyeta , * to light ,, 4 P. to be dRpyati , adRpyat , dRpyatu dRpyet , proud ,, 10 . darpayati-te daryate adarpa- adayaMtAdarpayatu, darpyatAm darpayet-ta daryeta to light yat-ta . tAm / do 4 P. to cut;|dyati dIyate adyat adIyata dyatu dIyatAm dyet dIyeta to mow daM 1 P. to dazati dazyate adazat adazyata dazatu dasyatAm dazet dasyeta bite; to sting , 10 A. , daMzayate daMzyate adaM- aMdazyatadaMzaya- daMzyatAm daMzayeta daMzyeta zayata tAm / dhU 6 P. dhuvati dhUyate adhuvat adhUyata/dhuvatu dhUyatAm 'ghuvet dhUyeta to shake dhUpa 1 P. to dhUpA- dhUpAyyate, adhU-adhUpAyyata, dhUpA-dhUpAyyatAm ,dhUpA- dhUpAyyeta, fumigate | yati dhUpyate pAyat adhUpyata yatu dhUpyatAm yet dhapyeta dhmA 1 P. dhamati mAyate adhamat adhyAyata dhamatu dhmAyatAm dhamait mAyeta / ____to blow nad 1 P. nadati nadyate anadat anadyatAnadatu nadyatAm nadena nayeta to sourd Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Irregular Difficult Roots Past devitum Pres. Part. Pot. Pass. | Pass Infini. of Gerund or vataM0 dhAtu vize0 Part. | Part Purpose | Absolutive Act. Pass. vidhyartha dhAtu | bhUtakAla hetvarthaka dhAtu pUrvakAla. dhAtu kartari karmaNi vize0 dhAta vize0 avyaya tarjayamAna taya'- tarjayitavya. tarjanIya, tarjita / tarjayitum tarjayitvA, (saMtajye mAna tajya trasat, trasyamAna trasitavya, vasanIya, trasta trasitum trasitvA, (saMtrasya) trasyat . vAsya truTat, truTyamAna truTitavya, truttniiy,| truTita truTitum / truTitvA truTyat truTya dAmyat damyamAna damitavya, damanIya, damita, damitum damitvA, dAntvA damya . dAnta dIvyat dIvyamAna devitavya, devanIya, yUna, yUta devitvA, itvA, dou Gambling (AdIvya) darpat dRpyamAna darpitavya, darpaNIya, | pita darpitam darpitvA dRpya dRpyat , darpitavya, daptavya, darpitum, darpitvA, dRpravA draptavya, etc. daptum , draptum (saMdRpya ) darpayat , daryamANa darpayitavya, etc. darpayitum darpayitvA darpayamANa dyat dIyamAna dAtavya, dAnIya, dAtum ditvA, (avadAya) / deya dazat dazyamAna daMSTavya, daMzanIya, daMSTumda STyA, (upadazya) . daMzya dezayamAna daMzya- daMzayitavya, etc. daMzayitum / daMzayitvA . .mAna dhuvat dhUyamAna dhuvitavya, dhuvanIya, dhUta dhuvitum . dhUtvA, (vidhUya) dhAvya dhUpA-dhUpAyyamAna,dhUpAyitavya,dhUpitavya; dhuupaayit,| dhUpAyitum, dhUpAyitvA, dhUpitvA |yet dhUpyamAna dhUnIya, dhUpya / dhUpita dhUpitum dhamat mAyamAna dhyAtavya, dhmAnIya, dhmAta dhmAtum mAtvA, (AdhmAya) dhyeya nadat nadyamAna naditavya, nadanIya, | nadita naditum naditvA, (praNadyaH) .. . nAdya Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Dralse . Pada and" | Prcount | Imperfect | Imporative Potontial rreaning | vartamAnakAla | anadyanana or | AjJartha | vidhyartha: Act. Pass.| prathamabhUta kAla |Act. Pass./Act. Pass. artha kartari karmaNi Act. Pase. kari karmaNi kari karmaNi nU 6 P. tonuvati nUyate anuvat anUyata nuvatu nUyatAma nuvat nayeta paNa 1 10. to paNA- paNA- apaNA- apaNA- paNA- paNAyya- paNA- paNApraise | yati, yyate, yat, pyata, yatu. tAm . yet, yyat , paNate .paNyate apaNata apaNyata paNatAm paNyatAmapaNeta paNyeta piza 6 U. to piMzati-te pizyata api. api- piMzatu, pizyatAmapizet-ta pizyeta shape zata-ta zyata piMzatAm pana 1 P.10 parcati pRcyate aparcat apRcyata parcatu pRcyatAma parcet pRcyeta binder , 10 U. ,, parcayati-te paryate aparca- aparyaMta parcayatu, parya- parcayet-ta paryaMta yat-ta . tAm tAma bham 10 A. bhartsayate bhaya'te abharsa- abha- bharsaya. bhayaM bharsyeta bhatsyeta to reprovo - yata syaMta tAm tAma bhraMza 4 P. tobhrazyati bhrazyate ana- abhra- bhrazyatu dRzyatAma bhrasyet bhrazyeta fall down zyat zyata . bhrama 4 P. to bhrAmyati bhramyate adhA- abhra- bhrAmyatu bhramya- bhrAmyet bhramyeta roam myata myata tAm bhraja 6 U. bhRnnati, bhRjyate abhR. abh- ijjatu, bhRjjya- bhRjjet-ta bhRjyeta ___to parch | degte jatta jjyata degtAm / tAma bhrA 1 & 4 A. bhrAzate, bhrAdayate aghrAzata, abhrA- bhrAzatAm , ghAzya bhrAzeta, bhrAdayeta to shine bhrAzyate adhAzyata zyata bhrAdayatAm tAmaghAzyeta mlAsa 1 & lAzate, bhlAzyate abhlA- amlA- bhlAza- bhlAzya- bhlAzeta, bhlAzyeta ___4 A. , malAzyate zata, zyata tAm tAm bhlAzyeta abhlAyata bhlAzyatAm / masz2a 8 P. majjati majjyate ama- ama- majjatu majjya- majjet majyeta _ to plunge | jat jyata tAma prA 1 P. to manati mrAyate amanat anAyata manatu nAyatAmAmanet nAyeta mRn 1 P. to mArjati mRjyate amA- amR: mArjatu mRjyatAmAmArjet mRjyeta wipe off / jet jyata Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Irregular Difficult Roots vize0 paNitum Past | Pres. Part. | Pot. Pass. Pass. | Infin. of Gerund or nao ulao nastol Part. Part| Purpose Absolutive Act. Pass. vidhyartha dhAtu hetvarthaka dhAtu katari | bhUtakAla pUrvakAla dhAtu karmAna avyaya dhAtu0vize0 avyaya nuvat nUyamAna nuvitavya, nuvanIya, | nUta nuvitum nRtvA, (pariNaya) nAvya paNAyat, paNAyya-paNAyitavya,paNitavya, paNAyita, paNAyitum, paNAyitvA, paNitvA paNamAna mAna, paNanIya; paNAyya, / paNita paNyamAna pANya piMzat , pizyamAna pezitavya, pezIya, | pizita pezitum pizitvA, pezitvA piMzamAna pezya parcat pRcyamAna parcitavya, parcanIya, parcitum parcitvA, (saMpRcya) pRcya parcayat ,paryamAna, parcayitavya, etc. parcayitum parcayitvA, (saMparya) parcayamAna bhasaMya- bhayaM- bharsayitavya, bhartsa- bhasita bharsayitum __ bhartsayitvA, mAna mAna - nIya, bhayaM (nirbhartya) bhrazyat bhrazyamAna bhraMzitavya, bhraMzanIya, bhraMzitvA, bhraSTavA bhraMzya bhrAmyat bhramyamAna bhramitavya, bhramaNIya, bhrAnta | bhramitum bhramitvA, bhrAntvA, bhramya (saMbhramya) bhRjjat bhRgyamAna bhraSTavya, bhaTavya; bhRja- 'bhRSTa bhraSTum , bhaTuMm bhRSTA, (saMbhRjjya) | -mAnanIya, bhrajjya, bhayaM | bhrAzamAna, zrAzya-nAzitavya. bhrAzanIya, bhrAzita | bhrAzitum bhrAzitvA dhAzyamAna mAna bhrAzya lAza- bhlAzya- bhlAzitanya, bhlAza- | bhlAzita | bhlAzituMm bhlAzitvA mAna, mAna nIya, bhlAzya bhlAzyamAna majjat majjyamAna, matavya, majjanIya, maGgum maDaktvA , majjya (nimajjya) manat nAyamAna nAtavya, mAnIya, nAtumnAtvA, (AmnAya) mArjat mRjyamAna mArjitavya, mArTavya; | mRSTa mArjitum, / mArjivA, mRSTavA mArjanIya, mRjya mASTum bhraMzitum magna mAtA preya Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj.| praan lmperfect Pada and resont anayatana or Imperative Potential meaning . ! nartamAnakAla prathamabhUta kAla AjJArtha. vidhyartha dhAtu, gaNa, paE Act. Pass./ SS. Act. Pass Act. Pass. Act. Pass. ____va arthakatAra kamANa katari karmaNi katari karmaNi kartari karmaNi | yam 1 P. to : yacchati yamyate aya. aya- yacchatu yamyatAma yacchet yamyeta restrain cchat myata yam with sam saMyasati, saMyasyate samaya- samaya- saMyaH saMyasya-saMyaset , saMyasyeta ___1 & 4 P. saMyasyati sat, syata satu tAm saMyasyet to strive samayasyat saMyasyatu / yuj 1 P. to yojati yujyate ayojat ayujyata yojatu yujyatAm yojet yujyeta restrain yuj 10 U. yojayati.yojyate ayoja- ayo-yojayatu, yojya- yojayet , yojyeta ___to bind, te yat, ta jyata tAm tAm ta raa 1 U. torajati-te rajyate arajat. ara-rajatu, rajyatAm rajet-ta rajyeta become red, ta uyata rajatAm / " 4 U.to beirajyati-te . ,, arajyat-ta , rajyatu, . ', rajyet-ta , attached to rajyatAm . . ri 6 P. to go; riyati rIyate ariyat arIyata riyatu rIyatAm riyet rIyeta to move ric 1 P. to recati ricyate arecat aricyata recatu ricyatAm recet ricyeta separate .. 10 U. ,, recayati-te recyte| arecaya- are- racayatu, recya- recayet-ta recyeta t-ta. cyata tAm . tAm | lag 184U. lapati-te. lapyate alapa- ala lapatu- lagya- lapet-ta, laSyeta ___to long for laSyati-te -ta, dhyata tAm, tAm laSyet-ta alaSyat-ta laSyatu-tAm lie 6 U. to limpati-te lipyate alimpa- ali- limpatu, lipya- limpet-ta lipyeta _anoint t-ta pyata tAm tAm . Tup 4 P. to be lupyati lupyate alupyat alupyata lupyatu lupyatAm lupyet lupyeta confused ,, 6U. lumpati-te , alumpat-ta , lumpatu-degtAm ,, lumpet-ta ., to cut yap 1. U. vapati-te upyate avapat-ta aupyata vapatu- upya- vaSet-ta upyeta - to sow tAm tAm . Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Irregular Difficult Roots F.. Pres. Part. Pot. Pass. Infini. of Gerund or Pass. varna0 dhAtu0 vize0 ' Part. Part. Purpose Absolutive Act. Pass./ vidhyartha dhAtu. | bhUtakAla hatvathaka.dhAtu pUrvakAla dhAtu kartari karmaNi vize0 dhAta vize0 avyaya / avyaya yacchat yamyamAna yantavya, yamanIya, yata yantum | yatvA (niyamya, yamya niyatya) saMyasat , saMyasya- saMyasitavya, saMyasa- saMyasta / saMyasitum saMyasya saMyasyat mAna | nIya, saMyAsya / yuktvA, (niyujya) yojayitvA (niyojya) raGktvA, raktvA, (anurajya) ritvA yojat yujyamAna yoktavya, yojanIya yukta / yoktum / yojya, yogya yojayat , yojya- yojayitavya, yoja- yojita yojayitum degmAna mAna | nIya, yojya rajana, rajyamAna raktavya, rajanIya, rakta raktum rajamAna rajya rajyat- , | mAna riyat rIyamANa retavya; rayaNIya, reya. recat , ricyamAna rektavya, recanIya, racayat , recyamAna racayitavya, recanIya, recayitum mAna lapat, layamANa laSitavya, laSaNIya, laSitum degmANa lASya lavyat , degmANa limpat , lipya- leptavya, lepanIya, ! | degmAna mAna lepya lupyat lupyamAna lopitavya, lopanIya, lopitum | sopya lumpat- , loptavya, , rektum riktvA recita recayitvA laSitvA, (abhilaSya) liptvA,(saMlipya) luptvA, lupitvA, lopitvA luptvA, (vilupya) | upvA, propya loptum degmAna vipat- upyamAna vaptavya, vapanIya, yaptum degmAna vApya Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root, Uonj. Imperfect Pada and Present anayatana or Imperative Potential meaning | barnamAnakAla | prathamabhana kAla AjJArtha vidhyartha dhAtu, gaNa, pada dhAta AT JAct. Pas..ACEPHATAct. Pass.JAot. Pass. va arthakatAra kamaNikari karmaNikari karmaNikari karmaNi yad 1 U. vahati-te uhyate avahat-ta bAtAvahatu, uhmatA- vahet-ta uhyeta to bear degtAm . m vicchU 6 P. to vicchA- vicchya- avicchA- avi-vicchA- vicchya- vicchA- vicchaye-. go; to move| yati te, | yat cchya ta yatu tAm, yet ta, vicchA- avi- vicchA- vicchA yyate cchAyyata gyatAm | vid 10 A. vedayate vedyate avedayata avedyata vedayatAmvedyatAm vedayeta vedyeta __to feel | pR 1 U. varati-te priyate avarat-taapriyatA varayatu- triya- varet-ta. triyeta to cover tAm taam| ,, 10 U. , vArayati-te vAryate avAra- avA- vArayatu, vAryatAm vArayet-ta vAryeta yat-ta ryata vArayatAm . vRjU 1 P. to varjati vRjyate avarjat avRjyata varjatu vRjyatAm varjet vRjyeta avoid ,, 10 U.,, varjayati-te vaya'te avarja- ava- varjayatu, vaya'tAm varjayet-ta. vayeta yat-ta jyaMta varjayatAm ghRS 1 P. varSati vRSyate avarpat avRSyata varSayatu vRSyatAm varSet vRSyeta to rain ve 1 U. vayati-te Uyate avayat-ta auyatAvayatu, UyatAm vayet-ta Uyeta weave | degtAm vyaca 6 P. to vicati vicyateavi- avi- vicatu vicyatAm vicet vicyeta deceive cat cyt| vyadh 4 P. to vidhyati vidhyate avi- avi. vidhyatu vidhyatAm vidhyet vidhyeta strike dhyat dhyata vye 1.U. vyayati-te vIyate avyaya- avI vyayatu, vIya- vyayet-ta vIyeta . to covor t-ta yata | degtAm tAm | bana 6 P. vRzcati vRzcyate avRzca- abR. vRzcatu vRzcyatAm vRzcet vRzcyeta to cut t pracyata zad 1 P. to zIyate zadyate azIyata azadyata zIyatAmzadyatAm zIyet zatadye perish Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pres. Part. varta0 dhAtu0 vize0 | Act. Pass kartari karmaNi Irregular Difficult Roots Pot. Pass. Part. vidhyartha dhAtu0 vize0 l'ast Pass. Part. bhUtakAla0 | dhAtu 0 vize0 | vahat udyamAna voDhavya, vahanIya, vAhya UDha, (udUDha) | voDhum vahamAna vicchA- vicchaya - vicchitavya, vicchA - vicchita, vicchitum, yat mAna, yitavya, vicchanIya, vicchAyita vicchAyitum vicchya vicchA yyamAna | vedayamAna vedyamAna vedayitavya, vedanIya, vedita vedyaM varat triyamANa varitavya, varItavya; varaNIya nRtya, vArya vRta varamANa vArayat, kAryamANa vArayitavya, vAraNIya, vArita vArayamANa vArya varjat zrRjyamAna varjitavya, varjanIya, vyAcya vidhyat vidhyamAna vyaddhavya; vyadhanIya, vRjya varjayat, varjya mAna varjayitavya, varjanIya, varjita varjayamAna varpat kRSyamANa varNitavya, varSaNIya, vRjya dhyAdhya vyayat vIyamAna dhyAtavya, vyAnIya, vyayamAna vyeya vRzcat gRzyamAna vazcitavya, vraSTavya; vacanIya, vrazcya zIyamAna zadyamAna zaktavya, zadanIya, zAya vRkta ghRSTa Iufi.i. of Purpose hetvarthaka dhAtu0 avyaya uta vRSTvA varSitvA, vRSya vayat, UyamAnavAtavya, vAnIya, veya viyamAna ( pravRSya ) utvA, (pravAya) vAtum vicat vidhyamAna vyacitavya, vyacanIya, vicita vyacitum vicitvA, (vivicya ) viddha vyugum vivA, (Avivya) vIta vyAtum vIvA, (saMvyAya, parivIya, parivyAya) ghRkNa vazvitum vraSTum zritvA, (saMzcya) " zattvA, (AzA) zana 13 Gerund or Absolutive pUrvakAla * dhAtu 0 avyaya UDDhA, ( prohya ) vicchitvA vicchAyitvA vedayitum vedayitvA vRtvA, (anuvRtya ) varitum, varItum vArayitum vArayitvA, (nivArya) varjitum varjayitum varSitum zatum varjitvA varjayitvA Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj.1 Imperfect Pada and Present anadyatana or | Iuperative | Potential meaning vartamAnakAla prathamabhUta kAla AjJArtha | vidhyartha . JAot. Pass rass.Act. dhAtu, gaNa, pada Pass. Act. Pass.|Act. Pass. va arthakatAra kameNi kartari karmaNi katari karmaNi kartari karmaNi zo 4 P. to zyati zAyate azyat' azAyata syatu zAyatAm zyet zAyeta whet . zvi 1 P. to go;zvayati zUyate azvayat azayatazvayatu zayatAm zvayet zUyeta to swell SThivU 1 P. to TIvati TIvyate aSTIvat aSTIvyata TIvatu TIvyatAm TIvet TIvyeta spit out ,, 4 P., TIvyati , aSTIvyat , TIvyatu , TIvyet , saja 1 P..to sajati sajyate asajat asajyata sajatu sajyatAm sajet . sajyeta cling to sarala 1 U. 10 sajjati-te sajjya-asajjat, asa-sajjatu, sajjya- sajjet , sajjyago: to move te 0ta jjyata tAm tAm ta tAm P. to sahati sahyate asahat asahyata sahtu sahyatAm sahet sAta forbear ,, 10 U.,, sAha- sAhyate asAhayat, asA-sAhayatu, sAhya- sAhayet-ta sAhyeta | yati- te ta hyata tAm taam| siva 4 P. to sIvyati sIvyate asI- asI- sIvyatu sIvya- sIvyet sIvyeta vyat vyataH . taam| sa 1 P. to run dhAvati viyate adhAvat aniyata dhAvatu viyatAm dhAvet triyeta SOW so 4 P. to put syati sIyate asyat asIyata syatu sIyatAm syet sIyeta ___an end to sva 1 A. to svajate svajyate asva- asva- svaja- svajya- svajeta svajyeta embrace / jata jyata tAm tAm Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Irregular Difficult Roots | Pres. Part.. vana0 dhAtu vize0 Act. Pass.. katari karmaNi Pot. Pass. Part. vidhyartha dhAtu vize0 bhAta last Pass. Infini. of Gerund or Part. | Purpose Absolative bhatakAla hatvadhaka dhAtu pUrvakAla0 dhAta. dhAta vize0 avyaya avyaya bhUtakA zyat . zAyamAna zAtavya, zAnIya, zeya zita, zAta zAtum zAtyA, zitvA, (nizAya ) zvayat . zUyamAna zvayitavya, zvayanIya, shuun| zvayitum vayitvA, (ucchya) zreya TIvat TIvyamAna vitavya, devanIya, TyUta vituma vikA, pyUtvA, Thevya (niSTIvya) TIvyat // " sajat sajyamAna sadavya, saJjanIya, sakta , saktvA, (Asajya) sajya sajjat , sajya- sajjitavya, sajanIya, sajita sanjitvA | mAna mAna sajjya - sahat sAmAna mahitavya, sahanIya, sahita sahitum sahitvA, (utsahya) sAhya . sAhayat , sAhya- sAhayitavya, sAhanIya, sAhita / sAhayitum / sAhayitvA | degmAna mAnasAhya / sIvyat sIvyamAna sevitavya, sevanIya, sevitum ! sevitvA, syUtvA, (AsIvya) dhAvat striyamANa. sartavya, saraNIya, . sAyaM, mRtya syat sIyamAnaH sAtavya, sAnIya, sita sAtum sitvA, (avasAya) senya smRtvA seya svaja- svajya. svatavya, svananIya, svakta mAna mAna svajya svamum svaktvA, svaktvA, . (pariSvajya ) Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Chapter II www The Perfect The first two parts of this book are devoted to the conjugational tenses and moods. The first chapter of this third part is a supplement to them. This chapter and the next faw, however, deal with the non-conjugational tenses and moods, viz. the Perfect, the two Futures, the Conditional, the Aorist, the Benedictive, the Desiderative and the Frequentative. The Perfect is divided into two kinds: (1) The Redaplicated Perfect and ( 2 ) The Periphrastic. Perfect. The Reduplicated Perfect: . Terminations Parasmaipada. .Atmanepada 1st Per. 31 a 15 de 2nd Per. o apyg (:) a . 3rd Per. 3 84 (:) 3 (2 g Ma o . N. B. The terminations printed in bold type are strong. Note :-Generally the seven terminations beginning with CODsonants are preceded by the augment. Roots that do not admit of z are called hag ( 45+5) those that admit of $ are called (+58); those that admit of optionally are called ag (9+ ). Thas for the purposes of the non-conjugational tenses and moods, all roots are divided into three classes, viz. siz, az and ac. . The following table will distinctly show what some are anid, seT or veda Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect ROOTS Primitive Derivativo (Set) of ono syllable (bad, ji) of more than one syllable (daridA, jAgR) (Set ) ending in a vowel (ji) ending in consonants (vad) - 0 Roots in others smR 1 F., sU Roots in kArikA others Roots in dante..etc. ( Anit) 4&2A., zakla, pac etc. (Anit) (Set ) kArikA svaratiH (Set) 55&9U.(Va) ___ etc. (Va) - There are three kArikAs, oni of set (seTa) roots, another of ant ( aniT ) roots, and a third one of cet (veT) roots. . They are given in order as followe :1 The kArikA of seTa roots . UdRdantaryoti-ru-kSNa-zI-snu-nu-kSu-zvi-DIG-bhibhiH / dRbhyAM ca vinaikAco'janteSu nihatAH smRtAH / / . [Ut-t-antaH (vinA)=(except) those that end in long : and long . yu' P. (yauni ) to join (joDaNeM ). kSNu 2 P.(kSNoti) to whet, sharpen (dhAra lAvaNe). slu P. (sroni ) to drip, to fall in drops (theMba theMba gaLaNe). kSu 2 P. (kSauti) to sneeze; to cough (ziMkaNe; khokaNe). vi 1 P.(yati) to grow, increase ( vADhaNeM ). DI ... DI 1A., vRG . . vR9 A.and J i... 5 U. vinA-excepting these. ekAcaH (eka+ acU a vowel) those with one rowel. ajanneSu (a+anta)-mong those that end in a vowel. nihatAH smRtAHare regarded as anit ) 2 The kArikA of aniTa roots saknu pac muci rica vac vic / sic pracchi tyaj nijirbhjH| bhaJja bhuj bhrasj masji yaj yuj ruj|r vijira svni-sngg-sRjH|| ad kSud khid chid tudi nudaH / padyabhid vidyatirvinan / zasadI vidyatiH skandi / hadI krudh kSudhibudhyatI // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH bandhiyudhirudhI rAdhi / vyadhuzudhaH saadhisidhytii| manyahannApa kSipa chupi tapa / tipastRpyatipyatI // lie lupa vA zap svap sRpi yam / rabha labh gam nam yamo rmiH| kuzidezidizI dRz mRz / rizu ruzaMliza viza spRzaH kRSiH // viS tupa dvipa dura puSya pipa viS / zipa zuS glipyatayo ghsiH| vasatirdahadihiMduhI, naha miha maha liha vhistthaa| anudAttA halantapu dhAtayo vyadhikaM zatam // For the sake of inetre we find in this Karika some roots with added on to them, some with conjugational signs suitixel to them, while there are others whose pres. 3rd per. sing. forms are given. These are 102 (pradhikaM zatam ) roots. They are halanta (hala a consonant+anta ) i. e. ending in a consonant, and are anudAna i. c. anida. The following are some of the play roots that are difficult to understand: rica 70.or 1 P. (riNakti, riDne or recati) to empty (rikAmA karaNe). vin: 87 U. (vayakti-vikke, vinakti- vike) to separate (nirAkA karaNaM, vibhAga). nija ( 3 U. neneti-nite) to wash (dhuNe ). - bhaJj : U. (bhanakti) to break (moDaNe). bhram 6 5. (bhajati-1 ) to fry ( naLageM, bhAjaNeM ). F, ST ( P. (FAMA) to destroy; afllict with disease; bend, ( nAza karaNa; roga hoNe ; vAMkaNe ). ra 1 & 4 U. (rajani-'te, rajyati-te) to dye; become red (raMgaviNa; lAla hAMga ). sajja 1 P. (sajani) to stick or adhere to (cikaTUna rAhaNeM ). kSud 7 U. (zuNani-zunta ) to trample under foot (pAyAMnI tuDavaNe ). khid 6 P.; 4 & TA. (khindati khidyate, vinte ) to strike, aflict (mAraNe, dukhaviNeM ).. chid 7 U. (chinani-cinte ) to cut off (chedaNe, kApUna TAkaNe).. nuda 6 U. (nudati-te) to push; to dispel (DhakalageM; nAhIse karaNe). vid 4 A. 6 7 A. (vidyate, vinte) to be; to reason (asaNe; vicAra karaNeM ). Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A Perfect 19 zad 1P. & 4 A. (zadati, zIyate) to go ; to decay (jANe; sukUna jAgeM). sa 1 or 6 P. ( sIdati ) to sit ( basaNeM ). svid + P. ( striyati) to sweat ( ghAma yeNeM ). skandU 11. ( skandati ) to lonp; drop. ( uDI mAraNeM; gaLaNeM ). hadU 4. ( hadate ) to void excrement (zaucAlA jANeM ). kSu 4 P ( kSudhyati ) to be hungry ( bhUka lAgaNeM ). 7 . ( ruNaddhi, runddhe ) to obstruct ( aDathaLA karaNeM ). rAmU -1 & P. ( rAdhyati, rAdhnoti ) to propitiato; to kill. karaNe ; TAra karaNa ). ijA zudhU + P. ( zudhyati ) to become pure ( zuddha hoNeM ). sAdhU 5 P. (sApnoti ) to complete ( purA karaNeM ). chup P. (cuni) to touch ( sparza karaNeM ). tabU 1 P. & 4 P. (tapati, tapyati ) to shine ; to hurt ( prakAzaNe; ijA karaNeM ). tipU 1 A. ( tepate ) to sprinkle ; leak ; protect ( ziMpaDaNe; gaLaNe; rakSaNa karaNeM ). lie 6 U. (limpati - te ) to anoint. ( lepa karaNe, phAMsaNeM ). lup 4 P. & 6 U. ( hapyati; lumpati - te ) to confound ; to break, destroy. (goMdhaLavaNe; moDaNeM ). sRp 1 P. ( sarpati ) to creep ; to go ( rAMgaNe; jANeM ). yabhU 1 P. (yamati) to cohabit ( saMyoga hoNeM ). yam 1 P. ( yacchati ) to check ; to offer. ( tAbyAMta TevaNeM; deNeM ). 1P. ( kozati ) to cry ( oraDaNeM ). kuza deza 1 P. ( dazati ) to bite, sting ( cAvaNe, DasaNeM ). rizU 6 P. (rizati ) to tear ( phADaNeM ). zU 6 P. (ruzati ) to hurt ( ijA karaNeM ). lig 6P. ( lizati ) to go to hurt ( jANe; ijA karaNeM ). vi 1 . ( tveSati - degte ) to shine ( cakAkaNeM ). piSa 7 P. (pinA) to pound, crush (pITa karaNeM ). viSa 3 U. (veSTi-veviTe ) to surround ( gheraNeM ). zipa 7 P. ( zinaSTi) to leave as a remainder ( bAkI rAhaNeM ). gham 1 & 2 P. (ghasati, ghasti) to devour ( adhAzIpaNAneM khANeM ). 4. (nahyati - te ) to tie, bind ( bAMdhaNeM ). nahU miha 1 P. ( mehati ) to make water ( laghvI karaNeM ) ] Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH The kArikA of dheTa roots svaratiH sUyate sUte paJcame navame ca dhUtra / tanaktiIzcatizcAntAvanaktizca tanaktinA // 1 // mArTi mArjati jAnteSu dAntI kliyati svandate / raMdhyatiH sedhatirdhAntI pAntAH pazcaya kalpate // 2 // gopAyatistRpyatizca trapate dRpytimtthaa| mAntI zAmyati kSamate'znuta kinAti nazyati // 3 // zAntAstrayo'thAkSatizca niSkuSNAtizca takSatiH / vakSatizva pakArAntA hyatha hAntAzca gAhate // 4 // padadvaye gRhatizva kAropAnya grhte| tRhativRMhatidruhyatayA bRhatimuhyatI // 5 // stRhati briAti snuhyatyete vedakA hi dhAtavaH / ajantAnAM tu thalyeva veT syAdanyatra sarvadA // 6 // The vet roots are the following : sTa 1 P. (svarani ) to sound (AvAja karaNe). mU- 4 A. (mRte, mRyate ) to bring forth (prasavaNe). 456 9 U. (dhUnoni, dhUnute, dhanAni, dhUnIte) to shake ( hAlaviNa). taJca 7 P (tanakti) to contract ( saMkucita hoNe). varaca 6 P. (vRzcati ) to eat (kApaNe ). aja 7 P. (anakti) to anoint (phAMsaNe). ta 7 P. (nanakti) to contract, to shrink (AMgyuDa hoNe). mRj 152 P. (mAti, mArTi) to sound; to wash off (AvAja karaNa: dhuvUna kADhaNe. kvid 4 P. (kliyani) to become wet (olA hoNe) syanda 1 A. (syandane ) to 00ze (pAjharaNe). ratha 4 P. (radhyati ) to hurt (ijA karaNe ). sidha 1 P. (sedhati ) to go (jANe) kUpa 1 A. ( kalpane ) to be able (zakaNe, samartha asaNe) gupa 1 P. (gopAyati ) to guard (gkSaNa karaNe). tRpa 4 P. (tRpyani) to be pleased (maMdaSTa hoNe). va 1 A. (trapate) to be ashamed. (lAjana hoNeM )... . dRpa 4 P. (dRpyati ) to be proud (garviSTha hoNe). Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 21 kSam 1 A. & 4 P. (bhamane, sAmyati) to permit; to pardon. (paravAnagI deNe; kSamA karaNe). asU 5 A. (aznute ) to pervade (vyApaNe). liza 9 P. (klibhAti ) to torment (duHkha deNe). naz 4 P. (nazyani) to perish (nAza pAvaNeM ). akSa 1 P. (akSani) to rench; to pervade. (pohocaNeM ; vyApaNeM ). kuS with nis (niSkuSNAni ) to draw out. (cAhera kADhaNeM ). takSa 1 P. (nakSati ) to chop, cut off (kApaNe, tAsaNeM ). vakSa 1 P. (tvakSati ) to hev, peel ( kApaNe, solaNeM ). gAha 1 A. (gAhane ) to dive or plunge into (buDI mAraNe). guha 1 U. (gRhati-degne) to cover, hide (jhAMkaNe, lapavaNeM ). gaI 1 A. (gahane) 10 blame (niMdaNeM, doSa deNeM ). tRha 6 P. (tRhati) and tuMha 6 P. (hati ) to hurt, to kill ( apAya karaNe, TAra mAraNe ). druha 4 P. (druhyati ) to bear malice or hatred (droha kiMvA dveSa karaNe). vRha 6 P. (bRhati) to grow ( vADhaNe). muha . P. ( muhyati ) to faint (pUcchA yeNeM ). stRha 6 P. (stRhani) to 'strike, to kill (mAraNe, ThAra mAraNe). biha 4 P. (niyati ) to feel affection for, to love (prema karaNe ). snuha 4 P. (snuhyati ) to vonnit (okaNe). The Periphrastic Perfect (Am-yukta parokSabhUta ):- It is necessarily formed of (i) all roots beginning with a long coucl except 37 or 31, or with a short vowel followed by a conjunct consonant; s.g. IkSa, IDa, I, Uha etc. except maccha; (ii) all roots of the 10th conjugation, l'ausals and other Derivative Terbs and roots of more than one syllable; e. g. taD, mAray , nitI , cakAs , except Urtha ; (iii) day , ay , Am and kAma. It is optionally formed of (1) daridrA, jAga, um, and vid ; (2) bhI, bhU. hI and hu; (3) dhUpa, gup, pan, paNa, viccha, kam and Rja. It is formed by adding 379 to the root and then appending the forms of kR, bhU and as 'to be'. parasmaipadI roots take para0 forms of the anxiliary verbs, while AtmanepadI roots take the Atma0 forms of p only and the grewo forms of 3# and . Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH AnakSa AnakSathuH : or, Roots fully conjugated in alphabetical order :? akSa 1 & P. to pervade | 5 antu 1 P. to bind (bAMdhaNe) (vyApaNaM) Ananta anintiva Anantima / AnakSiva- / AnakSima- Anantitha AnantathuH Ananta Anazva Anazma Ananta . AnantatuH AnantuH AnakSitha ) 6 ay 1 A. (P. also. with ud) AnakSa AnaSTa to go (jANe). . AnakSa AnakSatuH AnazuH ayAcake ayAcakRvahe ayAcakRmahe 2 aj 1 P. to go; to drive ayAcakRpe ayAcakAthe ayAcakRr3he (jANa: hAMkaNaM) ayAcake ayAcakAte ayAzcakrire : vivAya vivyiva / vivyima or vivaya Ajiva Ajima ayAmAsa ayAmAsiva ayAmAsima vivayitha ) ayAmAsitha ayAmAsathuH ayAmAsa vivetha vivyathuH vivya ayAmAsa ayAmAsatuH ayAmAsuH Ajitha ) vivAya vivyatuH vivyuH | ayAmbabhUva ayAmvabhUviva ayAmbabhUvima ayAmbabhUvitha ayAmbabhUvathuH ayAmbabhUva 3 an 7 P. to anoint ayAmbabhUva ayAmbabhUvatuH ayAmbabhUvuH __ (mAvaNe, lepaNe) 7 aI 1 P. to aflict (duHkha deNe ) Anajiva / Ananima Anana AnaJca Anama AnaI Anardiva Anardima Anarditha AnardathuH Anarda Anaktha" Anada AnardatuH AnaH ! 8az P. to eat (khANe) Ana AnanatuH Ana H | Aza Aziva Azima aMda: P. to eat (gvANe) | Azitha AzathuH Aza Ada Adiva Adima | Aza AzatuH AzuH Adiva AdathuH Ada. 5 A. to pervade (vyApaNe). Ada. AdatuH AduH Anaze Anazivahe. (AnazimaMhaor (optionally) / Anavahe / Anadahe. jaghAsa jaghasa jakSiva jakSima Anazipa, (Anazidhve. jAMgatha - jakSayaH jakSa AnaAnazAtha AnaiMda jaghAna jAtuH janaH / Anaze AnazAte Anazire Anajitha AnanathaH Anana Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 23 9asa 4 P. to throw (pheMkaNe).: 126 1 P. to go (jANe) (N. B. as is conjugated in the .. Perfect when it belongs to iyAya-iyaya iyiva iyima the tth conj. only.) | iyayitha iyetha iyathuH iya Asa Asiva Asima iyAya iyatuH iyuH Asitha AsathuH Asa iP. to go (jANe) Asa AsatuH AsuH iyAya-iyaya Iyiva Iyima Atm. iyayitha-iyetha IyathuH Iya Ase Asivahe Asimahe iyAya . IyatuH IyuH Asipe AsAthe Asidhve Ase AsAte . Asire 13 i with adhi 2 A. to study (abhyAsa karaNe ) .. 10 Ae 5 P. to obtain (miLaNe) | adhijage adhijagivahe adhijagimahe Apa Apiva' Apima adhijagipe adhijagAthe adhijagice Apitha adhijage adhijagAta adhijagire ApathuH * Apa Apa . ApatuH ApuH .. 2 P. to remember (lakSAMta TevaNaM) 11 As 2 A. to sit ( basaNe) adhIyAya adhIyiva adhIyima AsAJcake AsAJcakRvahe AsAJcakRmahe | adhIyayitha adhIyetha adhIyathuH adhIya AsAJcakRpe AsAJcakAthe AsAJcakRta adhIyAya adhIyatuH adhIyuH AsAccake AsAJcakAte AsAJcakrire 14 indh 7.A. to kindle (peTaviNe) sor AsAmAsa AsAmAsiva AsAmAsima indhAzcakra )indhAJcakRvahe )indhAJcakRmahe AsAmAsitha AsAmAsathuH AsAmAsa | indhAmAsa indhAmAsiva indhAmAsima indhAmbabhUva) indhAmvabhUvitra) indhAmbabhUtrima AsAmAsa AsAmAsatuH AsAmAsuH indhAcakRpe indhAJcakAthe indhAzkRTve or | indhAmAsitha indhAmAmathuH (indhAmAsa AsAmbabhava AsAmvabhU. AsAmvabhU- indhAmvabhU- (invAmbabhUvathuH (indhAmbabhUva AsAmbabhUva viva vima vitha ) AsAmbabha-) AsAmbabhaH) indhAJcakre )indhAJcakrAte )indhAJcakrire ... viya kthuH AsAmbabhUva / | indhAmAsa indhAmAsatuH indhAmAsuH AsAmbabhUva AsAmbabhUvatuH AsAmbabhUvuH / indhAmbabhUva) indhAmbabhUvatuH)indhAmbabhUvuH Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH .mmmmmmm 15 ie 6 P. to wish (icchiNe) or iyeSa ISiva Ipima IzAmbabhUva IzAmbabhUviva IzAmbabhUvima iyeSitha IzayaH ISa ! IzAmbabhUviya IzAmbabhUvathuH IzAmbabhUva iyepa ISatuH ISuH IzAmbabhUva izAmbabhUvatuH izAmbabhUvuH 6I 2 P. to shine ( prakAzaNe), / 19 ukSa 1 P. to sprinkle 4 A. to go (jANe) (ziMpaDaNe) . ayAmAsa ayAmAsiva ayAmAsima ukSAzakAra-)ukSAcakRva |ukssaackRm ayAmAsitha ayAmAsathuH ayAmAsa / kr| ayAmAsa ayAmAsatuH ayAma'suH ukSAmAsa (ukSAmAsiva (ukSAmAsima ukSAmbabhUva )ukSAmbabhUviva) ukSAmvabhUvima 17 IkSa 1 A. to sco (pAhaNeM ) ukSAcakartha )ukSAmakrayuH )ukSAJcaka IkSAyake )IkSAJcakRvahe )IkSAcakRmaha ukSAmAsitha ukSAmAsathuH ukSAmAsa ikSAmAsa ikSAmAsiva IkSAmAsima ukSAvibhUvitha) ukSAmvabhUkthuH)ukSAmbabhUva IkSAmbabhUva )IkSAmbabhUviva) IkSAmbabhUvima . ukSAnakAra )ukSAJcakratuH )ukSAJcakruH IkSAcakRSe )IkSAJcakAthe )IkSAcakRr3he ukSAmAsa ukSAmAsatuH ukSAmAsuH IkSAmAsitha IkSAmAsathuH IkSAmAsa / ukSAmbabhUva )ukSAmbabhUvatuH) ukSAmbabhUvuH IkSAmbabhUvitha)IkSAmbabhUvathuH)IkSAmbabhUva 20 uty 1 P. to go (jANe) IkSAzcakre )IkSAJcakrAte IkSAJcakire ikSAmAsa IkSAmAsataH IkSAmAsaH uvokha Ukhiva . Ukhima IkSAmbabhUva ) IkSAmbabhavatuH)IkSAmbabhavuH / uvokhitha. UkhatuH Ukha 18 Iza2 A. to be master of . uvAkha UkhatuH UcuH (dhanI asaNe ); to rulo 21 unda 7 P. to wot (bhijaviNa ) (adhikAra cAlaviNe) undaavkaar| undAJcakava undAJcakRma IzAyake IzAJcakavahe IzAJcakRmahe -kara) IzAmakRSa IzAdhanAthe IzAcakRr3he undAsakartha undAJcakrathuH undAJcaka IzAcakra IzAJcakrAMta IzAJcakrire undrAJcakAra undAJcakratuH undAJcakruH or IzAmAsa IzAmAsiva IzAmAsima undAmAsa undAmAsiva undAmAsima IzAmAsitha IzAmAsathuH IzAmAsa / undAmAsitha undAmAsathuH undAmAsa IzAmAsa IzAmAsatuH IzAmAsuH / undAmAsaM undAmAsatuH undAmAsuH or Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ or "undAmbabhUva undAmbabhUviva undAmbabhUvima undAmbabhU-/ vitha undAmbabhUvathuH undAmtrabhUva undAmbabhUva undAmbabhUvatuH undAmbabhUvuH 22 up 1 P. to burn ( jALaNe ); to punish (zikSA karaNeM ) Upiva Upima uvAMva UpathuH Uba Davopitha uvopa USatuH USuH Perfect. UrNunAvaUrNunava or opAmAsa opAmAsiva opAmA sima opAmAsitha opAmAsaH opAmAsa opAmAsa oyAmAsatuH opAmAsuH | evAbake evA 23 UrNu 2 U. to cover (AcchAdaNeM ) Parasta. UrNunuviva UrNunuvima UrNunuvidha) UrNunuvathuH UrNunuva Unavi UrNunAva UrNunutratuH UrNunuvuH .1.m. UrNunutre UrNunuvivahe UrNunuvimahe (UrNunuvizve UrNunuviSe UrNunuvAtha (UrNunubide UrNunuva UrNunuvAte UrNunuvire 24 R 1. P. to go ( jANeM ); 3 P. to get (miLaviNeM ); : P. to injure ( ijA karaNeM ) Akhi Arima ArathuH Ara AratuH AruH Ara Aritha Ara 25 25 Rcch P. to become hard ( kaThINa hoNe ), to go ( jAneM ) Anacche Anacchiva Anacchima Anacchitha AnathuH Anacche Anarccha AnacchetuH AnacchuH 26 Rj 1 A. to acquire (miLaviNeM) AvRje AvRjivaha AvRjimahe AsRjipa AnujAye Ajiva AnujAte AvRje AvRjire 27 ec 1 A. to increase (vADha) edhAJcake evAkuva evAcakamahe evAcakAtha evAkaDe evAcakAMta evAcakire or edhAmAsa evamAsiva evAmAsima evAmAsitha evAmAsathuH evAmAsa evAmAsa evAmAsatuH evAmAsuH or dhAmbabhUva evAmbabhUvi evAmbabhUvima evAmbabhUvitha evAmbabhUvadhuH edhAmbabhUva edhAmbabhUva evAmbubhUvatuH evAmbabhUvuH 28 kath 10 U. tell ( sAMgaNe ) kathayAtrakAra-) 0 - kathayAJcakRva kathavAcakrama kara) kathayAccakartha kathayAJcakrathuH kathayAJcaka kathayAJcakAra kathayAJcakratuH kathayAJcakuH or kathayAmAsa kathayAmAsiva kathayAmAsima kathayAmAsitha kathayAmAsaH kathayAmAsa kathayAmAsa kathayAmAsatuH kathayAmAsuH Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH or ___ bhUvitha kAsAmbabhUvathuH kAsAmvabhUva Itm. nizcukASitha nizcakupathuH , nizcukupa or kathayAmbabhUva "" vivara bhavima | kAsAmva- (sAmbhavathaH kAsAmvabhava kathayAmvabhU-) (kathayAmba- | kAsAmbabhUva kAsAmbabhaviva kAsAmvabhUvima kathayAmbabhU- kathayAmva. kayAsvabhava vitha bhavaH kathayAmbabhUva kAsAmbabhUva kAsAmvabhavatuH kAsAmbabhUvuH 31 kud 6 P. to bend (vAMkaviNe) kathayAmbabhUva kadhayAmbabhUvatuH cukoTa cukuTiva cukuTima cukuTitha cukuTathuH cukuTa .. kathayAJcake kathayAJcakravahe kathayAJcakamahe cukATa cukuTatuH cukuTuH kathayAJcakRSe kathayAJcakAthe kathayAcakaDe 32 kuS with nira 9 P. to expel (hAMkUna lAvaNe) kathayAcakre kathayAcakAte kathayAcakrire / nizcukupita nizcukupima 29 kama 1 A. to desire; to lova 14 nizcukuSva nizcukuSma .. (icchiNa; prema karaNeM ). nizcukoSTha (nakulapayuH, nizkupa cakame cakamivahe cakamimahe / nizcukopa niicukupatuH nizcukupuH cakamipe cakamAthe cakamidhve 33 ka 8 U. to do (karaNeM ); cakame cakamAte cakamire 5 U. to kill (ThAra mAraNe) Parasm.. kAmayAJcakre kAmayAJcakRvahe kAmayAtrakRmahe | cakAra-cakara cakRta cakama cakartha cakrathuH cakra kAmayAJcakRSe kAmayAJcakrAthe kAmayAJcakRddha / cakAra cakratuH cakaH . kAmayAJcake kAmayAcakAta kAmayAvakire / .ltm. cakre cakRvahe cakRmahe 30 kAs 1 A. to cough (khokaNe) cakRye cakrArtha cakRr3he kAsAJcakre kAsAJcakRvahe kAsAJcakRmahe cakre cakrAte cakrire kAsAJcakRSa kAsAdhanAthe kAsAcakRr3he 34 kR with sam 8 U. to perform kAsAzcakre kAsAJcakrAte kAsAJcakrire | purificatory rites (saMskAra karaNe); or to decorato (bhUSaviNe) saJcaskAra- saJcaMskariva saJcaskarima kAsAmAsa kAsAmAsiva kAsAmAsima saJcaskara " kAsAmAsitha kAsAmAsathuH kAsAmAsa / saccaskaritha saJcaskarathuH saJcaskara kAsAmAsa kAsAmAsatuH kAsAmAsuH / saJcaskAra saJcaskaratuH saJcaskaraH or Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 27 dtm. or sabaskare savaskarivahe saJcaskarimahe | kalpayAmAsa kalpayAmAsiva kalpayAmAsina saJcaskaripe saJcaskarAtheM isa samAna (saJcaskarizve-! kalpayAmAsitha kalpayAmAsathuH kalpayAmAsa r3he kalpayAmAsa kalpayAmAsatuH kalpayAmAmu savaskare saJcaskarAte saJcaskarire or ) kalpayAmba-) kalpayAmba[ N. B. 'sa is prefixed to the kalpayAmbabhUva S bhaviMva ) bhavima roots to lo' after the prepositions sama , pari or upa, when kalpayAmba- katzyAmba-) . bhavitha it means to decorate or collect'.7 sa kalpayAmbabhava bhavitha ) bhavathuH kalpayAmbhata kalpayAmba.) kalpayAmba35 rupa (kTapa) 1 A. to be 9 bhUvatuH) - fit for ( yogya asaNe), to bhUvuH . lum. .. produce (utpanna karaNe) kalpayAJcake kalpayAJcakRvahe kalpayAJcakRmahe . cAlape caklapibahe (caklUpimahe (caklavahe kalpayAJcakRSe kalpayAJcakAthe kalpayAJcakRr3he caklapmahe / caklupiye / kalpayAJcake. kalpayAzcakrAte kalpayAJcakrire caklapye TapAtha calave . 36 rupa 1 P. & 6 U. to drag. cakTrapa caklupAte caklupire | along (oDhaNe); to plough | (nAMgaraNe) [7. B. la is substituted for Parasm. Tort for p in tho caso. |cakarSa cakRSiva kRSina - of the verb kRs ] cakathi cakRSathuH cakRpa 1 P. to be able (yogya asaNe) cakarSa cakRSatuH cakRpaH dtm. cakalpacakalpiva cakralpima | cakaSe cakRSivahe cakRSimahe cakalpitha cakalpathuH cakalpa |cakRpipe cakRyAthe . cakRSizve cakalpa cakalpatuH cakalpuH cahare cakRpAte. cakRpire 10 Parasm.. 37 kI 9 U. to buy ( vikata gheNe) kalpayAJcakAra- kalpayAJcakRva kalpayAJcakRma Parasm. cikrAya-vikraya cikriyiva cikriyima kalpayAJcakartha kalpayAcakrathuH kalpayAka cikrayitha-cikretha cikriyathaH cikriya kalpayAJcakAra kalpayAcakratuH kalpayAJcakruH / cikrAya cikriyatuH cikriyuH caklapa) caklapidhye Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nwomare . .m. 28 sulabhadhAturUpakozaH | 1 A. to endure ( sahana karaNe ) cikriye cikityavahe cikriyimahe . cakSame cakSamivahe. ) cakSamimahecikriyipe cikriyAthe cikriyidhve-Dhe cakSaNvahe cakSaNmahe cikriye cikriyAte cikriyire cakSamipe- cakSamidhve cakSamAthe (cakSamidhve 28 krudha 4 P. to be angry cukrodha cukrudhiva cukrudhimacakSame cakSamAte . . cakSamire. cukrodhitha cukrudhathuH cukrudha / 43 kSip 4 P. & 6 U. ' cukrodha cukrudhatuH cukudhuH . to throw (pheMkaNe) 39 kruz 1 P. to cry ( raDaNeM ); ___Parasm. . to call (bolAvaNe) | cikSepa ciMkSipiva cikSipima cukroza cukruziva . cukuzima cikSepitha cikSipathuH cikSipa cukrozitha cukruzadhuH cukruza cikSepa cikSipatuH cikSipuH cukroza cukruzanuH cukruzuH / . Atm. 40 kida 4 P. to be wet (ole hoNe) cikSipe cikSipivahe cikSipimahe ciklaMda ra cikkidiva- ) cinidima- cikSipipe vikSipAthe cikSipitve 5 cikita ciklima cikSipe cikSipAta cikSipire cikatyA 5. cikidathaH cikida 44 kSu 2 P. to sneeze (ziMkaNe ): . to cough (khokaNe) cikkeda ciklidatuH cikliduH cukSAva, cukSavacubhuviva cubhuvima 11 kiza) P. to allict (kleza deNe) 'cukSavitha cubhuvayuH cubhava cikiziva- ciklizimacalaza cilizca cikkidama cukSAva cucavatuH cukSutruH 45kSud 7 U. to pound ( kuTaNe) Parasm. cilaTAla cikleza citizatuH ciklizaH / / cukSoda cukSudiva cucadima cukSoditha 42 kSama 4 P. to forgive(kSamA karaNe) cu dathuH cukSuda . cakSAma- ) cakSamiva. ) cakSamima cukSoda cukSudatuH cu duH cakSama cikSaNva cakSaNma ___Atm. cakSamitha- ... cukSude cukSudivahe cukSudimahe cakSantha halamAyuH cakSama cukSudiye cukSudAthe / cukSudive cakSAma cakSamatuH cakSamuH cukSude trukSudAte nukSudire cikezitha- vikzitruH ciliza Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 29 nomenorrenAAAAA .46 kSuH 4 P. to be hungry / 50 gad 1 P. to speak (bolaNe) (bhUka lAgaNe) jagAda-jagada jagadiva jagadima nukSodha cukSudhiva cuDhadhima jagaditha jagadathuH jagada cukSodhiya cukSudhathuH cukSudha jagAda jagadatuH jagaduH cukSodha cukSudhatuH cukSudhuH / 176zu 2 P. to sharpen (dhAra lAvaNe) 51 gam ! P. to go (jANe) cudaNAva-cukSNava cukSNuviva cuNuvima jagAma-jagama jagmiva jagmima cukSNavitha... cukSNuvathuH cukSNava . jagamitha- jagmathuH jagma jaganya cukSNAva cuNuvatuH cuNuvuH / / jagAma jagmatuH jagmuH 48 khan 1 U. to dig (khaNaNe) Parasm. 52 gam with sam 1 A. to join brakhAna-cakhana cakhniva cakhnima (ekatra hoNe) cakhaniya casnathuH cAdana . sannamme saagmivahe saJjagmimahe cakhAna cAinatuH cakhnuH saagmiSe saJcagmAthe saJjagmidhye Atm. saJjagme saJjagmAte saJjagmire cAhane cakhnivahe cahinamahe candinathe / cakhanAthe carinave 53 gAhU 1 A. to bathe (snAna karaNe); cahane canAte . cagdinare to churn (ghusaLaNe) 19 khid 6 P. to strike (mAraNaM); (jagAhivahe (jagAhimahe 4 &7 A. to suffor pain jagAhahe jagAhmahe (duHkha somaNe) jagAhipe ra jigAhidhve-3 .: Parasm. jaghAkSe jagAhAya jaghAr3he cikheda cikhidiva cikhidima jagAhe jagAhAte jagAhire cikhediya vikhidathuH cikhida 54 gup 1 P. to protect (rakSaNa karaNe) cikheda cikhidatuH cikhiduH Atm jugopa jugupiva-jugupva jugupimacikhide cikhidivahe cikhidimahe jugopitha-2 cikhidiye cikhidArtha cikhidizvejagopya (upayuH jugupa cikhide cikhidAte cikhidire jugopa jugupatuH jugupuH Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH govA jagRhANe (jagRhive-de InteR or / 56 gRha 1 A. to take (veNe) . gopAyAMcava gopAyAMcakRma japo jagRhivahe )jagRhimahekAra-kara " jagahahe jagRhmahe gopAyAMca-gApAyAMcAyuH gopAyAMcakra | jagRhiNe kartha javRkSa hA jighRr3ha gopAyAMca-gopAyAMcakratuH gopAyAMcakruH jagRhe jagRhAte . jagRhire kAra 157 grantha P.to arrange (juLaviNaM) (jagranthiva (jagranthimagopAyAmA-) gopAyAmA | jagranthitha- (jagranyayuH or gopAyAmA- / jagrantha-gretha rathiva thima gopAyAmAsa sivasima - gopAyA- gopAyAmAsathuH gopAyAmAsa gopAyAmAsa gopAyAmAsatuH gopAyAmAsuH 58 graha 9 U. to take (vaNe) grAthaMtha or bhavitha / bhavathaH gApAyAMvabhUva mAsitha " | jagrantha-gretha jagranthatuH prethatuH jagranyuH-preyuH / 1 . Parasm. gopAyAM- ) gopAyAMva- ) gopAyAMva- | jagrAha-jagraha jagRhiva' jagRhima babhUva bhUviva bhavima jagrahitha jagRhathuH . jagRha gopAyAMva-) gopAyAMva- jagrAha jagRhatuH jagRhuH * Atm. gopAyAMvabhava gopAyAMvabhavatuHgopAyAMbabhUvuH | jagRha jagRhivaha jagRhimaha 55 guha 1 P. & A. to conceal | jagRhipe jagRhAthe jagRhive-de (jhAMkUna TevaNe) jagRhe jagRhAte jagRhire Parasm. | 51 glai 1 P. to be exhausted jugUhU juguhiba-juguhra juguhima-juguhma (thakaNe, mlAna hANa) jaglau jagliva jaglima. jaglitha- - jugRha juguhatuH juguhuH Atm. jaglo jaglatuH jagluH 60 cakAs 2 P.toshine (prakAzaNe) juguhahe juguhmahe cakAsAca-) cakAsAca-cakAsAJcakama juguhipe- (juguhizva-de kAra-kara kRva) rajupuDhe cakAsAcakartha cakAsAcakrathuH cakAsAJcaka juguhe juguhAte juguhire | cakAsAncakAra cakAsAcakratuH cakAsAJcakruH jugUhitha jagahathaH jugoTha (gRhayuH juguha juguha / jaglAtha jaglathuH jagla juguhimahe u juguheM ?juguhivahe- judhukSe (jugRhAtha Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 31 or Acavizatha AcakzathuH AcA or camitha or Parasm. cakAsAmAsa cakAsAmAsiva cakAsAmAsima Acakzau AcaviMzava Acavizama cakAsAmA-) cakAsAmA cakAsAmAsa AcakzAthamitha sayuH cakAsAmAsa cakAsAmAsatuH cakAsAmAsuH AcakzI AcakzanuH AcakzuH Atin. cakAsAmba-) cakAsAmba-)cakAsAmva Acakze Acakzivahe AcakziAmahe bhUva) bhUviva) bhavima, - AcavizaSe AcakzAthe Acakizave cakAsAmya-) cakAsAmba-) cakAsAmba- . bhUtiya bhUvathuH / bhUva / Acaze AcarazAMta Acakizare vakAsAmba-) cakAsAmba-) cakAsAmya- . 62 cana 1 P. to eat (khANe) Parasn. bhUva ) bhavatuH) bhUvuH cacAma-cacama cemiva cemina .61 cakSa with A A. to tel! . cemathuH cema - (mAMgaNeM) cacAma cematuH cemuH AcacakSe AcacakSivahe Acacalimeha 33 car 1 P. to walk (cAlaNeM ) AcavakSipe AcacakSAthe AcacakSive .. cacAra-cacara carikha carima Acavale AcacakSAta AcAkSara ceritha cerathuH cera cacAra caratuH ceruH V. B. yA and kzA are snb 64 calU 1 P. to shake (hAlaNe) stituted for cakSa optionally cacAla-cacala celiva calima Trhich are both Parasm.& Atm. celitha celathuH cela Parasm. cacAla celatuH celuH AcAyau Acahiyava Acandiyama 65ciU. to collect (goLA karaNe) AcAyAtha-) Parasm. / cicAya-cicaya )cicyiva) cicyima AcAhayau AcAyatuH AcaDyuH cikAya-cikaya cikyiva) cikyima Atm. cica yetha-citha) cicythuH| cicya Acakhye Acakhyivahe Acakhyimahe cikAyatha-cikatha) cikyathuH cikya Acahiyape AvakhyAthe Acakhyidhve-De cicAya ) cicyataH) cicyaH Acasye AcakhyAte Acakhyire ! cikAya cikyatuH cikyuH Acadiya AcakhyathuH Acakhya Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | wbu corayAca- corayAcakRva corayAJcakama kAra-kara / il ili ili sulabhadhAturUpakozaH Aim. |67 chid 7 U. to split, to divide cicya cinyivahe cicyimahe (chedaNe, vibhAgaNe.) cikya cikyivahe cikyimahe Parasm. ciccheda cicchidiva cicchidima ciyiSe (cikyAthe cikyidhve he ciccheditha cicchidathuH cicchida . cicye cicyAMta ciyire | ciccheda cicchidatuH vicchiduH / vikye. cikyAte cikyire ___Atm.. . 66 cura 10 U. to steal (coraNe) | cicchide cicchidivahe cicchidimahe ___Parasm... | cicchidiSe cicchidAthe cicchididhye | cicchidiSe ciI | cicchide cicchidAte cicchidire 68 chue 8 P. to touch (sparza karaNe) corayAyakartha corayA cakrathuH corayAcakra cucchopa cucchupiva cucchupima... corayAJcakAra corayAcakratuH caurayAJcakruH cucchopitha cucchupathuH cucchupa Atm. cucchopa cucchupatuH cucchupuH corayAJcakraM corayAcakRvaha corayAcakRmahe | | 69 jana 4 A, to be born (janmaNa) caurayAMzcakRpe cogyAsakrAthe corayAJcakRTve jajJa . jajJivahe jajJimahe cArayAcakre corayAJcakrAta corayAJcakrire | jajJiSe jajJAthe jajJidhye jajJe jajJAte jajJire cArayAmAsa cArayAmAsiva corayAmAsima | 70 jam 1 A. to yawn; to gape cArayAmAsitha corayAmAsathuH corayAmAsa (jAMbhaI deNe) cArayAmAsa corayAmAsatuH corayAmAsuH jajambhe jajambhivahe jajambhimaheM or jajambhipa jajambhAthe jajambhidhve jajambhe jaambhAte jajambhire corayAmba- ) corayAmva-) corayAmbabhU- bhUva) bhUviva vima 71 jAgR2 P. to be awake cArayAmva- ) corayAmba-) cArayAmba (jAge asaNe) - bhUvidha) bhUvathuH / bhUva | jajAgAra-gara jajAgariva jajAgarima corayAmba- ) corayAmba- 1 corayAmba- jajAgaritha jajAgarathuH jajAgara bhUva ) bhavatuH / bhavuH / jajAgAra jajAMgaratuH 'jajAgaruH or Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 32 NAAAAAAAAAA. or. Atm. jAgarAmAsa jAgarAmAsiva jAgarAmAsima jArayAcake jArayAcakRvahe jArayAcakRmahe jAgarAmAsitha jAgarAmAsathuH jAgarAmAsa | jArayAcakRye jArayAJcakAthe jArayAJcakRr3he jAgarAmAsa jAgarAmAsatuH jAgarAmAsuH jArayAJcake jArayAJcakAte jArayAJcakrire or 74 jyA 4 P. to overpower jAgarAmya- jAgarAmba- jAgarAmba to oppress (julUma karaNe): bhava) bhUviva" bhavima to grow old (vRddha hoNe) jAgarAmba-) jAgarAmba- jAgarAmba bhavitha bhavathuH / bhavajijyau jijyiva jijyima jAgarAmba-) jAgarAmba- jAgarAmba patha jijyathuH jijya bhava ) bhavatuH) bhavuH jijyAtha / 72 ji 1 P. to conquer (jiMkaNe) jijyau jijyatuH - jijyuH jigAya-jigaya jigyiva. jigyima 75 DI 1 & 4 A. to hy ( uDaNeM ; jigyathuH . "jigya Dijye Dijyivahe DiDiyamahe Dijyipa DibyAtha Diciva jigAya jigyatuH jigyuH / / DiDya DiDyAta DiDyire 73 [ 1, 4 &9 P; 10 U. __to grow old (vRddha hoNe) 76 takSa 1 P. to mako thin jajAra- jajariva- jajarima- __(pAtaLa karaNaM); to eat (khANe) jajara jerikha jerima tatakSa tatakSiva-tatazva tatakSima-tatazna tatakSiya-tataSTha tatakSathaH tatakSa jaritha * jerathuH . tatakSa. tatakSatuH tataH jajaritha- jajarathuH- jajara-jera jajAra jajaratuH- jajaruH-jeruH (jeratuH tataca titaciva-. titathima 77 taJca 7 P. to shrink (ATaNe ) ___ 10 Parasm. jArayAyakAra tataJcca (tataJcma tArayAcakRva jArayAJcakRma degkara S" tataJcitha- / tatana jArayAvakarya jArayAcakratuH jArayAJcaka jArayAyakAra jArayAcakratuH jArayAcakruH / tataba tatacatuH tataJcuH | tataGmatha (tatacathuH tatatra Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH . tataJja 78 taGga 7 P. to shrink (ATaNe) Atm. tataniva- / tatalima- tene tenivahe tenimahe titajca titajma tenipe , tenAthe tenidhve nannitha- reta tatajathuH tatanja tene tenAte tenire tatakya 81 tapa 1 P. to heat (nApaNe); tatA tatanatuH tatajuH ___to shine (prakAzaNe); 4 A. 79 taDU 10 U. to beat (mAraNe) ! to rule ( adhikAra cAlaviNe.) Parasin. Parasm. tADayAca- tADayAcakRva tADayAcanama tatApa-tatapa tepiva tepima kAra-kara tADayAJcakartha tADayAJcakrathuH tADayAcaka tApayantatapya tapathuH / tepitha-tataptha tepathuH tepa .. tADayAJcakAra tADayAcakrataH tADayAcakraH tatApa tepatuH tepuH Atm. . Atm. .. tADayAJcake tADayAJcakRvahe tADayAcakRmahe tepe . pivahe tepimahe / tADayAJcakRSe tADayAJcakrAthe tADayAJcakRDhe tepipe / tepAthe tepidhe tADayAcake tADayAJcakAte tADayAzcakrire tepe . tepAte tepire / or 182tam 4 P. to desire (icchA karaNe) tADayAmAsa tADayAmAsiva tADayAmAsima tamAma-tasama temiva tamima tADayAmAsitha tADayAmAsathuH tADayAmAsa temitha temathuH tema tADayAmAsa tADayAmAsatuH tADayAmAsuH tamAma tematuH temuH or tADayAmba-) tADayAmba- ) tADayAmba 83 tie 1 A. to drop, to ooze bhUva , bhUviva ) bhUvima - (paDaNe, gaLaNe ) titipe tADayAmva- tADayAmva titipivahe titipimahe tADayAmbabhUva titipipe titipAthe titipicca bhUvitha ) bhUvathuH // titipe titipAte titipira __ . bhUva) bhavatuH )" 80 tan 8 P. & A. to stretch (ijA karaNe) (pasaraNe, tANaNe) Parasm. ____Parasm. tatAna-tatana teniva tenima tutoda tutudiva tutudima . tenitha tenathuH tena | tutodiya tutudayaH tRtuda na tenatuH tenuH tunAda tudatuH / tutuduH tADayAmya- tAr3ayAratADayAmbabhUvuH ta 6 U. to inflict pain on Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tutudeM tutudipe tutude topa topitha tutoSa 85 tuS + P. to be satisfied. ( saMtoSa pAvaNeM ) tutapiva tatarda tatarditha tatarda Atm. tutudiva he tutudAthe tutudAte tatarpa tatapiMtha tatartha tutupathuH tutupatuH tatraptha tatarpa 86 tRd 7 U. to kill ( mAraNeM ), to disregard (anAdara karaNeM ) Parasm. tatRdiva tatRdathuH tatRdatuH Atm. tutudimahe tutudidhve tutudire nunupima tutupa tutuSuH tatRdimahe tatRde tatRdiva tanRdipetattadArtha tatRdidhvaM tanRde tadAte tanRdire tatRdima tatRda tatRduH 87 tRp 4, 5, & 6 P. to be gratified or satisfied ( saMtuSTa hoNeM ) Perfect tanRpatuH tatRpiva-tatRpva {tatRpima (tatRSma tanRpathuH tanRpa tatRpuH 8. tRha P. to kill ( TAra mAraNeM ) tatRhiva-tatRhna tatRhima-tatRhya tanRhathuH tanRha tanuhatuH tatRhuH 89 tUMha P. to kill ( ThAra mAraNeM ) tatUMha tanuMvi-tanuM tanuMhima-) tataMhma) tata tatarhitha ) tata tatarha tatRhitha ) tatRNTha) tatUMhathuH taha taha tatUMhatuH tatRRMduH 90 tRR 1 P. to swim ( pohaNeM ), to cross over ( olAMDUna jANe ) taMtAra-tatara vi teritha terathuH tatAra teratuH tatyAja ) tatyaja 91 tyaj 1 P. to abandon ( tyAga karaNeM ) tatyajiva terima tara tiruH tatya jitha ) tatyajathuH tatyatratha) tatyAja tatyajatuH tatyajuH trepe piva pipe se pAthe tripAte tatyajima 92 trapa 1 A.to be ashamed (lAjaNeM ) trepe pimahetrepmahe pivetrece 35 tatyaja trepire Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 sulabhadhAturUpakozaH .. .. dambhayAca- dambhayAJcakRva dambhayAtrakRma 93 vas 1 P. to tremblo / 98 dambha 5 P. to impose upon ( bhayAne kApaNe) na (phasaviNe, labADI karaNe) tatrAsa-) tatrasiva-) tatrasima-) dadambha dadambhivo dadambhima tatrasa, siva) sima) | debha debhiva / . debhima tatrasitha-) tatrasathuH) - hai tatrasa-tresa | dadambhitha) dadambhathuH) dadambha sitha) tresathuH debhitha ) debhathuH / debha . tatrAsa tatrasatuH-tresatuH tatrasuH-tresuH | dadambha) - ddmbhtuH| dadambhuH 94 vaTa 4 & 6 P. to break, todebha debhatuH / debhuH snap ( moDaNe, tuTaNe) tutroTa tutruTiva tutruTima - 10 U. to propel (preraNA karaNe) tutruTitha tutruTathuH Parasm. tutruTa tujheTa tutruTatuH tutruTuH SY FACT 1 P. to make thin / kAra-kara (pAtaLa karaNe) . dambhayAcakartha dambhayAzcakrathuH dambhayAcaka tatvakSa / tatvakSiva-) tatvakSima-) dambhayAyakAra dambhayAcakratuH dambhayAyaH tatvava) tatvazma) . . Atm. tatvakSiya-) tatvaSTA 1 tatvakSathuH tatvakSa tatvakSa tatvakSatuH tatvakSaH 96 tviS 1 U. to shine (prakAzaNe) : dambhayAMca- yAmA (dambhayAnaParasm. kRpayAyakArakaDe titveSa titvipiva titvipima . dambhayAcakre dambhayAcakrAta dambhayAnakira titvepitha titviSathuH titviSa 99 daYa 1 A. to havo compassion titveSa titvipatuH titvipuH (dayA karaNa) Atm. / dayAyake dayAJcakRvaha dayAJcakRmahe tivipe titviSivahe titvipimahe dayAJcakRpe dayAJcakrAthe dayAyakRr3ha titvipidhe titviSAthe titvipidhve / dayAJcake dayAJcakrAte dayAJcakrire titviSe tivipAte titvipire or 97 dad 1 A. to give ( deNe ) dadade dadadivahe dadadimahe dayAmAsa dayAmAsiva dayAmAsina dadadiSe dadadAthe dadadive dayAmAsitha dayAmAsathuH dayAmAsa dadada dadadAte dadadire / dayAmAsa dayAmAsatuH dayAmAsuH dambhayAJcakre dambhayAJcakRvahe (dambhayAJca Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect or | 104 diz 6 P. & A. to show dayAmbabhUva dayAmvabhUviva dayAmba vima ( dAkhaviNe ) dayAmvabhU Parasm. dayAmbabhuvathuH dayAmvabhUva | didaMza didiziva didizima dayAmbabhuva dayAmbabhUvatuH dayAmbabhUvuH | didezitha didizathuH didiza 100 daridrA 2 P. to be poor dideza didizatuH didizuH Atm. (garIya hoNe) dadaridrI . dadaridriva dadaridima didize didizivahe didizimahe idaridriya dadaridrathuH dadaridra didiziye didizArtha didiziSce daridrI dadaridratuH dadariduH | didize didizAte didizire 105 diha 2 U. to smear or. daridrAJca- ) ( bADhaNe, lapaNe ) kAra kara daridrAJcakRta daridrAJcakRma Parasm. daridrAJcakartha daridrAJcakrathuH daridvAJcaka dideha didihiva didihima daridAJcakAra daridAJcakatruH daridrAJcakaH didehitha didihathuH didiha | dideha didihatuH didihuH 101 dal 1 P. to break ( moi0) Atm. dadAla-dadala deliva delima didi didihivahe didihimahe delitha delathuH dela didihiye didihAthe didihive-de dAla-dalatuH daluH didihe. didihAte didihire / 102 daMza 1 P. to bite ( cAvaNe) 106 dupa 4 P. to blame (doSa deNe) dadaMza dadaMziva dadaMzima dudApa dudupiMva dudupima dadaMziya- 1 dadayAthuH kA dudoSiya dadaMza - dadaMSTa dudupathuH dudupa 15 dudoSa dudrupatuH dudupuH dadaMza dadaMzataH dadaMzaH 107 duha 2 U. to milk (dhAra kADhaNe); - 103 daha 1 P. to burn 1 P. to kill ( ThAra mAraNa) (jaLaNe, jALaNe) Parasm. dadAha-dadaha dehiva dehima / dudoha duduhiva duduhima dehiya-dadagdha dehathuH deha dudohitha duduhathuH duduha dadAha dehatuH dehuH / dudAha duduhatuH duduhuH Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH kozaH .. Atm. . 113 druha P. to bear hatred duduhe duduhivahe duduhimahe (dveSa karaNe) duhiSe duduhAthe duduhidhve-de | dudroha * dudruhiva-dudruha dudruhima-dudruhaH duhe duduhAta duduhire dudrohitha-) 108 pa 4 P, to be proud | drogdha- duguhathuH dudruha | droDha) (garviSTha hoNe); to rejoice (AnaMda pAvaNe) | dudroha dudruhatuH duhuH . . dadarpa dadRpiva-dAva dadRSima-dAma 114 dipa 2 P. & A. to hate dadarpitha- ) (deSa karaNe) dadartha- dadRpathuH dadRpa ___Parasm didveSa didviSiva didvipima dadarpa dadRpatuH dahapuH didveSitha didvipathuH . didvira 109 dRz 1 P. to see (pahANe ) | didveSa didvipatuH didvipuH ___Atm. dadarza dadRziva dadRzima dadarzitha- ) didviSe didvipivahe didvipimada dazathuH dadRza . / didviSiSe didviSAthe didvipizve dadarza dazatuH dadRzuH didviSe . didvipAte didvipire 11089 P. to toar ( phADaNeM) | 1155 (dhu) 5& 9 U. & 6 P. dadAra-dadara dadarikha-dadiva dadarima-dadima to shako ( hAlaviNe ) dadaritha dadarathuH-dadrathuH dadara-dadra Parasm. dadAra dadaratuH-dadratuH dadaruH-duH ' dudhAva-dudhava dudhuvitra para dudhuvima 111 yut 1 A. to shino (prakAzaNe) didyute dilativahe didyutimahe dudhAva dudhuvatuH dudhuvuH didyutipe didyutAthe didyutidhve / | [But 2nd pers. ging. of 6 P. didyute didyutAte didyutire has duthuvidha] 112 tu 1 P. to go (jANe) . Atm. dudrAva-dudrava dudruva dudruma du dhuve dudhuvivahe dudhuvimaha dudrAtha dudrukthuH dudruva dudhuviSa dudhuvAthe dudhuvizva dudrAva dudruvatuH dudruvuH dudhuvAte. duzruvire / duvitha-) dudhuvayuH | dudhotha khukthuH dudhuva dudhuve Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 10 U. to shake, to agitate Atm. Parasm. dhUpayAJcakre dhUpayAJcakRvahe dhUpayAJcakRmahe dhUnayAca.) 6 dhUnayAcakRva dhUnayAJcakRma dhUpayAzcakRpe dhUpayAJcakAthe dhUpayAJcakRr3he kAra-kara dhUnayAcakartha dhUnayAJcakrathuH dhUnayAJcaka dhUpayAJcakre dhUpayAJcakrAte dhUpayAJcakrire 1975 1 U. to hold (dharaNe); dhUnayAnakAra dhUnayAJcakratuH dhUnayAJcakruH 1. A. to destroy ( nAza karaNe); Atm. G A. to live, to exist (jagaNe) dhUnayAJcake dhUnayAJcakRvahe dhUnayAJcakRmahe Parasm. dhUnayAJcakRSe dhUnayAJcakAthe dhUnayAJcakadde dadhAra-dadhara dadhiva dadhrima dhUnayAJcakre dhUnayAcakrAte dhUnayAJcakrire dhartha dadhrathuH dana (V. B. The roots dhU and pI. dadhAra dadhatuH dadhruH insert a before the z of ___ Atm. ___the tenth conj. and daH dadhivahe dadhimahe ___causals.] 116 dhUpa 1 P. to heat (tApavaNe); | dadhripe dadhrAthe dadhrive-Dhe to famigate (dhurI ghAlaNe); 10 U. dadhra dadhAte dadhire to shine; to speak. . 118dhe 1 P. to suck, to . 1Parasm. . drink (igo ) dudhapa . dudhupiva dudhupima dadhI dadhiva dadhima dudhUpiyaH . dudhupathuH dudhupa dadhitha-dadhAtha dadhathuH dadha dudhapa .. dudhupatuH dudhupuH dadhau dadhatuH dadhuH or 119 nad 1 P. to dance ( nAcaNe) nATa-nanaTa neTiva neTima neTitha neTathuH neTa dhUpAyAcakartha dhUpAyAJcakrathuH dhUpAyAJcaka | nanATa neTatuH neTuH dhUpAyAJcakAra dhUpAyAJcakratuH dhUpAyAJcakruH ____ 10 U. to speak (bolaNe) 10 Parasm. Para:m. nATayAJca, nATayAcakRva nATayAJcakrama kAra-kara kAra-kara dhUpayAJcakartha dhUpayAJcakrathuH dhUpayAJcakra nATayAJcakartha nATayAJcakrathuH nATayAJcakra dhUpayAvakAra dhUpayAcakratuH dhUpayAJcakruH nATayAJcakAra nATayAJcakratuH nATayAcakruH ghapAyAca-). kAra kara pAyAJcakRva dhUpAyAJcakRma bhUpayAcA payAyava dhupayAyakrama Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH ..................amaan Atm. / 123 naza1.P.to attain (miLaviNe) nATayAJcakre nATyAJcakRvahe nATayAJcakRmahe| 4 P. to perish ( nAza pAvaNe) nATayAJcakRSa nATayAJcakAthe nATayAJcakRDhe nanAza-nanA neziva-nezva nezima-nedama nATayAcakra nATayAcakAte nATayAJcakrire / nezitha-nanaSTha nezathuH neza 120 nad 1 P. to sound inarti- nanAza nezatuH nazuH culately ( avyakta AvAja karaNe) 124 naha 4 U. to.tie, to bind nanAda-nanada nediva nedima . (bAMdhaNe). .. Parasm. nadiya nadathuH neda | nanAha-nanaha nehiva hima nanAda nedatuH neduH nehitha-nanaddha nehathuH nh| 10 U. to shine (prakAzaNe); nanAha nehatuH . ___to speak ( bolaNe) nahuH . Atm.. __Parasm. nahe. nehivahe nehimahe nAdayAJca-) - kAra-kara nAdayAJcakRva nAdayAJcakRma | nehipe nehAthe nehive-de | nehe. nehAte hire nAdayAcakartha nAdayAJcakrathuH nAdayAJcaka nAdayAJcakAra nAdayAJcakratuH nAdayAJcakruH 125 nija 3 U. to purity (pavitra karaNe, zuddha karaNa) Atm. Parasm. nAdayAcakra nAdayAcakRvahe nAdayAJcakamahe nineja ninijiva ninijina nAdAyAcakRpe nAdayAJcakrAthe nAdayAJcakRr3he . kada nijitha ninijathuH ninija nAdayAJcake nAdayAJcakrAte nAdayAzcakrire nineja ninijatuH- ninijuH 121 nanda 1 P. to be glad . Atm. (AnaMda hoNe) ninije ninijivaha ninijimahe nananda nanandiva nanandima ninijiSe ninijAthe ninijice nananditha nanandathuH nananda | ninije ninijAte ninijire nananda nanandatuH nananduH 126nI 1 U. to carry (vAhUna neNeM) 122 nam 1 P. to bow Parasm. ( namaskAra karaNe). | ninAya-ninaya ninyiva ninyima nanAma-nanama namiva namima nemitha-nananya nemathuH 1 ninyathuH ninya ninetha nema : nanAma nematuH | ninAya ninyatuH ninyuH nemuH Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 41 ninye paNAyAca. NAyAJcakRva paNAyAJcakRma ___Atm. |131 pada 1 P. to learn (zikaviNe) ninyivahe ninyimahe | papATha-papaTa peTiva peThima ninyipe ninyAthe ninyidhve-Dhe peThitha peThathuH peTha ninye ninyAte ninyire papATa peThatuH 127nu P. to praiso (stuti karaNe) 132 paNa 1 P. to praise ( stuti nunAva nunava nunuviva nunuvima karaNaM), 1 A. to bet, to gamble (paNAsa lAvaNe) nunavitha nunuvathuH nunuva Parasm. nunAva . nunuvatuH nunuvuH / 128 nud 6 U. to drive, to push HT kAra-kara on ( hAMkaNe, DhakalaNe) paNAyAJcakartha paNAyAJcakrathuH paNAyAJcakra Parasm. . nunAda nunudiva paNAyAJcakAra paNAyAJcakratuH paNAyAJcakruH nunudima / ___ Atm. nunoditha nunudathuH / nunud| peNe peNivahe peNimahe nunoda nunudatuH nunuduH peNiye peNAthe peNidhve ____ Atm. peNe peNAte peNire nunude nunudivahe nunudimahe / 133 pat 1 P. to fall ( paDaNe); nunudipe nunudAthe nunudive | 4 A. to rule ( adhikAra cAlaviNe ); nunude . nunudAte : nunudire 10 U. to go (jANe) 129 nU 6 P. to praiso (stuti karaNe) Parasin. nunAva-nunava nunuviva nunuvima papAta-papata pativa petima nunaviya nunuvathuH nunuva pa titha petathuH peta nunAva nunuvatuH nunuvuH papAta petatuH petuH 130 pac 1 U. to cook (zijaviNe) ___Atm. .. Parasm. petivahe pahimahe papAca-papaca peciva pecima petiSe petAthe . petidhe pecitha-papakya pecathuH peca pete petAte petire papAca pecatuH . pecuH 10 Parasm. patayAJca-) * pece pecivahe pecimahe patayAJcakRta patayAJcakRma kAra-kara) pacio pecAthe pecizve patayAJcakartha panayAJcakrathuH patayAJcaka pece pecAte patayAJcakAra patayAcakratuH patayAJcakruH Atm. pacire Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH or / 136 pie 7 P.to grind (pITa karaNe). pAtayAJca pipeSa pipiSiva pipipima pAtayAJcakRva pAtayAJcakRma kAra-kara | pipaSiya viSiSathuH pipipa pAtayAJcakartha pAtayAcakrathuH pAtayAcakra pipeSa pipiSatuH pipipuH pAtayAJcakAra pAtayAcakratuH pAtayAJcakruH 137 puSa 4 P. to nourish (posaNe) . Atin. pupoSa pupuSivapupuSima patayAcaka patayAJcakRvahe patayAJcakRmahe pupoSitha pupupathuH pupupa / patayAJcakRpe patayAJcakAthe patayAJcakRr3he pupoSa pupuSatuH pupupuH patayAcakre patayA cakrAte patayAJcakrire | 138 pR6 A. to be busy (udyogAMta asaNe ); 3 P. to bring (ANaNe); . or. to fill (bharaNe); 9 P. to protect pAtayAJcaka pAtayAcakRvahe pAtayAJcakRmahe | (rakSaNa karaNe); 5 P. to delight pAtayAJcakRpe pAtayAJcakAthe pAtayAJcakRTve . (AnaMda yeNe) pAtyAJcakre pAtayAmakAte pAtayAJcakrire Parasm. | papAra-papara papriva .. patrima . 134 pad 1 A. to go (jANe ) papartha paprathuH patra pede : pedivahe papratuH / pAH papAra pedimahe Atm. pedipe padAthe padizve | patre paprivahe , paprimahe pade pedAte pedire | papriSe paprAthe ' patridhva-papriTTe 135pana 1 P. & A. to praise | patre panAte -papire (stuti karaNe ) 139 3 & 9 P. to fill ( bharaNe ) Parasm. to complete (purA karaNe) panAyAJca-) papAra-papara papariva-papriva paparima-paprima panAyAcakRva panAyAJcakRma kAra-kara) | paparitha paparathuH-paprathuH papara-patraM panAyAJcakartha panAyAcakrathuH panAyAcakra papAra paparatuH-papratuH payaraH-pAH panAyAJcakAra panAyAJcakratuH panAyAJcakruH / 140 pyAy & pyai 1 A. to gror (vADhaNe); to swell ( phugaNe) Atm. | pipye pipyivahe pipyimahe pana panivahe penimahe pipyipe (pipyizvapeniSepenAthe penidhve pipyitu pane.. penAte . penire | pipye pipyAte pipyire Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * Perfect innnnn. pANa paphaNatuH- ). vabhAja- / babhaja) jiva maMjima Car is substituted for aqliq in the Atm. Perfect and the Frequentative.] | vuvudhe bubudhivaha budhimahe 141 praccha 6 P. to ask (vicAraNe) vuvudhiSe bubudhArtha adhiva papraccha pacchiva pacchima / bubudhe yuvudhAta yudhira papraccyiA ) papraTI 1 1 papracchathuH papraccha / 146 bahU 1 & 9 P. to grou (vADhaNaM) papraccha papracchatuH papracchuH vaha vavRhiva-vavRha vahima-babRhma 142phaNa 1 P. to go (jANe) / vavarhitha-babaI bahathuH bavRddha paphaNiva, paphaNima- vaha vavRtuH vavRhuH pheNiva pheNima 147 bhaj 1 U. to worship paphaNitha- paphaNatha:- ) (pUjA karaNe) ... phaNi phaMgathuHS. Parasm. pANaphaNatuH paphaNu:-pheNaH 143 phala 1 P.. to bear fruit bhejitha-) (phaLa yeNe) paphAla-paphala phaliva / phelimavabhAja maMjatuH maMjaH Atm. phalitha phelathuH phela bheje jivahe bhejimaMha paphAla phalanuH pheluH bhejipaM bhejArtha jiva 144 banna 9 P. to bind (bAdhaNe) je bhejAta bhejira vabandha vavandhiva vavandhima 148 bhanna 7 P. to break (moDaNe) bandhiya- )... to destroy ( nAza karaNa ) vabhanna bhanniva vanisa vabandha vavandhatuH vabandhuH vabhannitha- sA vabhanna 14.budha 1 U. &4 A. to know vabhaktha / (jAgaNe) vabhAvabhannatuH vabhaJjaH 149 bhaga 1 P. to speak ( bolaNeM) bubodha bubudhiva budhima babhANa-vabhaNa vabhANiva vamaNima buyodhiya bubudhathuH buddha vabhaNitha bhaNathuH carmaNa yubodha . budhatuH bubuthuH |vbhaann babhaNatuH babhaNuH / vabhastha bhajayuH bheja / ... kvanddha vivandhathuH yavandha Parasm. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sulabhadhAturUpakozaH .. ___Atm. vibhAya- visyiva vibhyima 250 bhid | P.& 7 U. to break, | cut into parts (moDaNe, tukaDe karaNe) | vibhayAmba-) vibhayAmba-1 vibhayAmbaParasm. bhUva) bhUvivAbhUvima vibhayAmba-) vibhayAmva-bhAva bibheda ... vibhidiva bibhidima bhUvitha) bhUvathuH vibhediya . vibhidathuH vibhida | vibhayAmba ) vibhayAmvavibheda vibhidatuH vibhiduH bhUva) bhUvatuH vibhayAmvabhavaH | 152. bhuja 6 P. to bend (kaviNe); vibhide vibhidivahe vibhidimahe | 7 P. to protect ( rakSaNa karaNe); vibhidiSe vibhidAthe vibhididhve ___-7A. to eat (khANe) bibhide bibhidAte bibhidire ___Parasm. bubhAjabubhujiva. bubhujima 151 bhI P. to fear (bhiNeM ) vubhojitha bubhujathuH bubhuja bubhoja bubhujatuH bubhujuH vibhaya . ' Atm.. . . vibhayithavibhatha | bubhuje bubhujivahe bubhujimahe vibhAya vibhyatuH vibhyuH vubhujipe bubhujAthe bubhujiye bubhuje bu jAte bubhujire or 153 bhU 1 U. to be (aseNe, hoNe) kAra-kara mAra Parasm. vibhayAJcakartha vibhayAJcakrathuH vibhayAcakra / babhUva vabhUviva vabhUvima vibhavAJcakAra vibhayAJcakratuH vibhayAJcakruH vabhUvitha vabhUvathuH vabhUva babhUva babhUvatuH babhUvuH / vibhayAmAsa vibhayAmAsiva vibhayAmAsima Atm. bibhayA-) vibhayA) vibhayAmAsa | vabhUve vabhUvivahe vabhUvimahe mAsitha) mAsathuH | vabhUviSe vabhUvArtha ra vibhUvidhve. babhUviDhe vibhayAmAsa mAsatuH babhUve vabhUvAte vabhUvire vibhayAJca- vibhAJcakava vibhayAJcakRma . or vibhayA-) vibhayAmAsuH Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 45 vatrAma-vabhrama zremiva mima) babhramitha-) vajramathuH, batrama-prema vabhramatuH vajramuH-bhramaH 154 bhU 1 & 3 U. to nourish, | 155 bhram 1 & 4 P. to wander * to support (posaNe) (bhaTakaNe ) Parasm. .... vabhramiva-) batrAmama.) vabhAra-vabhara vabhRva babhRma vartha vaghyuH vatra bhramitha) mathuH vabhAra vakratuH babhruH batrAma or prematuH mantrA 1 bibharAJcakRva vibharAJcakRma 34EUR TEST 6 U. to bake, to fry kAra-kara) (bhAjaNeM ) vibharAdhakathaM vibharAcakrathuH vibharAJcaka Parnym. vaja )vabharjiva varjima vibharAbakAra vibharAJcakratuH vibharAcakruH / .vabhrajjavajiva vijima or vabharjitha- ) vibharAmAsa vibharAmAsiva vibharAmAsima vabhaSTa / vanajathaH / babharja vibharAmAsitha vibharAmAsathuH bibharAmAsa babhrajitha- (vabhranathuH bijrana vibharAmAsa vibharAmAsatuH vibharAmAsuH .vabharja vabharjatuH |vbhrjuH vibharAmba-) vibharAmba) vana vibhramatuH vabhraH - Atin. bhUviva) bhUvima) varje vabharjivahe vabharjimahe | vane (babhrajjivaha vinimahe bhUvitha bhuuvthuH| vabharjipe * ) vabha the / vabhajiSya vibharAmbabhUva vibharAmba ra vibharAmbabhUvuH babhrajjipe vidhranAtha vajive bhUvatuH) vabharne )vabhajIta vajira Atm. babhrajje vibhranAMta vajire vavahe vabhUmahe 257 bhrAj 1 A. to shine vabhUpe vabhrAthe vabhRr3he (prakAzaNe) . vadhAte. vatrire | vabhrAje ) vabhrAjivaha ) vabhrAjimahe bhreje bhrAjevahe bhrajimahe vatrAjipe / vajrAjAthe vAjizve vibhaMrAca vibharAJcakRvahe bibharAkRmahe zrejipe bhrajAthe jive vibhAJcakRpa vibharAJcakrAthe bibharAJcakRta vabhrAje vabhrAjAte vabhrAjire vibharAJcakre vibharAcakrAte bibharAJcakrire / zreje jAte . zrejire vibharAmba-) vibharAmba-, vibharAmbabhUva batre Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH mamatha mamajjathuH mamajja 158 prAzu 1 A. to shine 162 masja 6 P. to sink (buDaNe) (prakAzaNe) ___to bathe (snAna karaNe) vatrAze badhAzivahe / baJAzimahe mamajja "mamanjiva mamajjima .. bhraze zivahe prezimahe ! mamAjaya bhamajayaH mamaja vAziSe babhrAzAthe |vbhraashive zrezAthe mamajja zreziSe zidhve / . mamajatuH . . mamajjaH vAzevaghAzAte vAzire / 163 mi 5 P. & A. to throw (phaikaNe); mI P. & A. destroy preze dhezAte zire (nAza karaNe) 159 bhlAza 1 A. to shine Parasm. (prakAzaNe) / mamau mimyiva mimyima vAlAze valAzivahe ) vabhlAzimahe / mAmaya mimyathuH mimya bhleze lezivahe bhlezimahe / mamAtha) va lAziSe bAlAzAthe ) vabhlAzidhve mamau .. mibhyatuH. mimbuH Atm. bhleziSe zAthe lezidhve mimye mimyivahe mimyimahe valAze vAlAzAte )valAzire / mimyive) bhlezebhlezAte bhlezire | mimyipe mimyAthe mimyide 160 mad 4 P. to be glad mimye mimyAte mimyire (AnaMdita hoNeM ); to be drunk / 164 miha 1 P. to sprinkle (unmatta hoNe) (ziMpaDaNeM ) - mamAda-mamada mediva medima mimeha mimihiva mimihima mediya medadhuH meda / mimahitha mimihathuH mimiha mamAda medatuH meduH mimeha mimihatuH mimihuH 161 man 4 A. to think 165 mun 6 U. to release, leave (vicAra karaNe) (suTakA karaNe, soDaNeM ). Parasm. mene menivahe . menimahe mumoca mumuciva mumucima . manipe menAthe menidhve mumocitha mumucathuH mumuca mene menAte menire mumoca mumucatuH mumucuH Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mumuceM mumuciSe mumuce moha mohitha - 966 saha 4 P. to be foolish ( mUrkha banaNeM ) mumuha-mumu mumogya) moha Atm. mumucivahe mumucimahe mumucAthe mumucidhva mumucAte mumucire mumuhathuH + Perfect matrathuH mamratuH mumuhima mumuhma mumuha mumuhatuH mumuhuH 167 mR 6 P. to die ( maraNeM ) mamAra-mamara matritra matrima ma mamAra mamra manuH | 168 mRj 2 P. & 10 U to wipe off, to cleanse (pusaNe, sApha karaNeM ); 1 P. to sound ( bAjaviNeM ) premamArjiva ) mamArjiva mamRjiva mamRjima mamArja mamRjva mamRjma namAjiMdha ) mamArjadhuH (mamArja mamRja mamA ) mamRjathuH mamArjatuH ) mamArjuH mamRjatuH mamRjuH mArja or mArjayAJcakRva mArjayAJcakrama mArjayAJcakre kRvahe) bhAjayAca ) mArjayAca kAbhre) mArjayAya - ( mArjayAja - ) kAte ) krire) mArjayAka 6 169 mRz P. to touch sparza karaNeM ), to consider (vicAra karaNaM) mamarza ziva mamRzima . mamarziya mamRzathuH mamRza mamarza mamRzatuH namRzuH 170 yaj 1 U. to sacrifice, to worship (havana karaNe, pUjA karaNeM ) iyAja- iyaja Ijiva Ijima iyajitha iyara iMjathuH Ija IMjatuH IjuH iyAja Ije Ijipe Ije yete yetipe yete Ijimahe Ijive Ijire 171 yat 1 A to strive ( prayatna karaNeM ) Atm. mArjayAca ) mArjayA - kramahe) mArjayAkaDe mArjayA) kAra-kara) mAyAka mArjayAca ) krathuH) mArjayAka mArjayAcakAra mArjayAccakratuH mArjayAJcakuH | yayAbha Atm. Ijivahe yebhitha ) yayantra) IjAye IjAte 47 yetire 172 yabhU 1 P. to cohabit (maithuna karaNeM ) yetivahe yetimahe yetArtha yetidhve yetAte yayAbha-yayabha yebhitra yebhayuH yebhatuH yebhima yebha yebhuH Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 sulabhadhAturUpakozaH yayana rarajitha-) rathaH raraDkya rajathuH rakSa raJja 173 yam 1 P. to check (dAmaNe / / 178 ra 1 & 4 U. to dye yayAma-yayama yemiva yemima (raMgaviNe) Parasm. yamitha-) / yemathuH yema rarajiva raranibha yayAma * yematuH yemuH 174 yas 4 P. to endeavour rarajatuH . raJjaH (prayatna karaNe) ___Atm. yayAsa-yayasa yesiva yesima rarale raraaivahe. raradhimahe yesitha yesathuH yesa | raraJjipe rarajAthe raranidhve yayAsa yesatuH yesuH | rarale jAte raraJjire 175 yu 2 P. to join (joDaNe); ___9U. to bind ( bAMdhaNe) | 179 radh 4 P. to hurt (ijA karaNe) to cook (zijaviNe) .. yuyAva-yuyava yuyuviva yuyuvima rarandha rarandhiva-rezva rarandhima-rema, yuyavitha yuyuvathuH yuyuva randhitha-raraddha rarandhathuH randha yuyAva yuyuvatuH yuyuvuH / | randha rarandhatuH randhuH 176 yuj 1 P. to bind (bAMdhaNe); 180 ram 1 A. to begin 4 A. to think (vicAra karaNe ); (mAraMbha karaNe) 7P. & A. to join (jADaNe) ra robhivahe robhimahe Parasm. rebhipe rebhAthe rebhive yuyoja yuyujiva yuyujima yuyojitha rebhAte / rebhire yuthujathuH yuyuja 182 ram 1 ... to sport yuyoja yuyujatuH yuyujuH (kIDA karaNe ) Atm. | reme remivahe remimahe. yuyuje yuyujivahe yuyujimahe | remipe remAthe remidhye yuyujipe yuyujAthe yuyujive reme remAte mire yuyuje yuyujAte yuyujire / 182 ras 1 P. to sound 177 yura / A. to fight ( laDhaNe) ! (AvAja karaNa) yuyudhe yuyudhivahe. yuyudhimahe | rAsa-rarasa resiva resima yuyudhipe yuyudhAthe yuyudhiSve / rositha resathuH . resa yuyudhe yuyudhAte yuyudhire / rAsa resatuH.. remaH Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 T. to taste ( cava gheNeM ) Parasm. rasayAca kAra-kara) rasayAJcakartha rasayAJcakrathuH rasayAJcaka rasayAJcakAra rasayAJcakratuH rasayAccakuH Atm. | rasayAzca kR} rasayAJcakramahe rasayAca rasayAJcakRre rasayAJcakrAbhre rasayAJcakar3e rasayAca. rasayAca} rarAja rarAja rAje teje 183 rAj] 1 U. to shine (prakAza). Parasm. rAjadha- rarAjathu: rejitha rAjive * rasayAJcakRva rasayAJcakRma rejipe rAje raMje krAte) rarAjitra- (rarAjimarejiva Perfect - rasayAJcakrire rejathuH rAja-reja } rAjana atuH rarAjaH-rejuH rejatuH) rarAjAthe rejAthe Atm. rAjivahe / rarAjimahe rejivahe rejimahe rajiSve rejidhve ra jAte ( rarAjire 49 184 rAdhU 5 f. to kill ( TAra mAraNeM ); to accomplish (miLaviNe ); 4 P. to grow ( vADhaNeM ) Parasm. rejima rizca rarAdha revitha rarAdha rarAdha rarAdhitha rarAdha rirecitha rizca redhiva reghathuH redhatuH ririce ririciSe ririce 4 Parasm. rAdhiva rarAdhathuH rarAdhatuH 185 ric 1 P. to separate (nirALe karaNeM ); 7 P. & A. to purge (reca hoNeM ) Parasm. redhima redha redhuH rarAdhima rarAdha rarAdhuH ririciva riricima risciyuH ririca riricatuH riricuH 1 Atm. ririciva he riricimahe ririvAthe riricidhve riricAte riricire 186 rizU 6P to kill ( ThAra mAraNeM ) rireza rireziya reza ririzima ririziva ririzathuH ririza riricatuH ririzuH Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH rUvipe 187 ru 2 P.to sound (lAni karaNe); | 191 ruha 1 P. to grow ( seed) 1 A. to go (jANe) (para ugavaNe). Parasm. ruroha ruruhiva ruhima sarAva-ruva ruruviva ruruvima rurohitha ruruhathuH ruruha ravitha rusvathuH ruruSa / ruroha ruhatuH mAhuH sarAva rusvatuH ruvuH 192 laga 1 P. to touch Atm (cikaTaNe, lAgaNe) ruskhe ruruvivahe ruruvimahe lalAga-lalaga legiva legima svAthe rumavizve-Dhe legitha legathuH laMga marane vAte . ruruvire lalAga legatuH laMguH 188 ruj 6 P. to break ( moDaNe ) 193 lae 1 P. to speak ( bolaNe) rAja rurujiva lajima lalApa-lalpa lepiva lepima rojitha rujathuH ruja lepitha lepathuH lepa saroja rujatuH ruju lalApa , lepatuH lepuH 189 ru 7 U. to oppose 194 lam 1 A. to obtain . (aDathaLA karaNe) (miLaviNe) | lebhe lebhivahe lebhimahe Parasm. srodha rurudhiva rudhima lebhipe , lebhAthe lebhive lebhe lebhAte lebhire srodhitha rurudhathuH rurudha srodha rurudhatuH rurudhuH 195 lae 1 & 4 U. to wish (icchA karaNe) Atm. Parasm. rUdhe rUdhivahe rudhimahe lalASa-lalaSa leSiva / leSima rurudhiSe / rurudhAthe rudhidhve leSiya leSayuH leya rurudhe rurudhAte rUdhire lalASa leSatuH leSuH 190 rusU 8 P. to kill (ThAra mAraNe) ___Atm. stroza ruruziva zima leSivahe lepimahe sToziya khzathuH sh| leSiSe leSAye lepidhve soza yAtuH ruzuH leSAte lepire Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect --- 196 lie 0 U. to smoar | Atm. . (aMgAsa lAvaNe) lilihe lilihivahe lilidimahe Paragm. lelihiSe lilihAthe lilihidhve-dve lilepa lilipitra lilipima | lilihe lilihAte lilihire lilapitha lilipathu lilipa 199 lI A. & 9 P. to adhere lilepa lilipatuH lilipuH (cikaTaNe) ___Atm. Parusm lilipe lilaMpivahe lilipimaha lilAya-lilaya- lalita liliyama lilipiSe lilipAthe lilipidhve lalau / lilipe lilipAte lilipire / | lilayitha- ) liletha lilyathuH lilya 197liza 4 A. to decrease lalitha-lalAtha.) (kamI hoNe); 6 P. to go (jANe) | lilAya-lalau lilyatuH lilyuH Parasm. Atm. lileza liliziva lilizima liye lilyivahe liliyamahe lilezitha lilizathuH liliza * lilyipe lilyAthe lilyidhve-de lileza lilizatuH lilizuH lilye lelyAte lilyio Atm. / 200 lup 6 P. & A. to cut lilize, lilizivahe lilizimahe (kApaNe) liliziSe lilizAthe lilizidhve Parasm. lilize . lilizAte lilizire lulopa lulupiva lulapima 198 liha? P. & A. to taste lulopitha lulupathuH lulupa (cava gheNe) lulopa lulupatuH lulupuH Atm. livha. lilihiva lilihima lulupe / lulupivahe lulupimahe rilehiya lilihathuH liliha lulupiSe / lulupAthe lulupidhve . boleha lilihatuH lilihuH / lulupe lulupAte lulupire . . Parasm. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 201 bac ( also for ) 2 P. & ! A. to speak ( bolaNeM ) Parasm. Ucina vAca uvaca Ucitra vavidha UtrathuH uvaktha vAca. UcanuH kace kacitre khane vana-vana Uvihe Uba the UbAte Atm. 202 vad 1 I to speak ( bolaNeM ) vAda-uvada Udiva Udima vadatha UdhuH Uda vAda UdatuH UduH 203 ban 1 P. to sound ( AvAja karaNeM ) niva vavAnatha vavanathuH vavAna vavanatuH vanima vavana vavanuH 8 A. to beg ( yAcanA karaNeM ) vApa - upa Upiva Tapatha uvaptha upAva upApa sulabhadhAturUpakozaH karane vavanivaha vana yavaniye vanAthe vatranidhye vadane cavanAte vavanire ~ Utra 204 va 1P & A to shear (kAraNa) l'arasm. UcuH UpathuH Ucimahe Ucidhve Ucire UpatuH Upima Upa USuH Upe UpiSe Upe utraza) 207 va uvAsa 205 m 1 P. to vomit ( okaNaM ). vavAma-vatrama vatra mitra aabhima aamitha vatramathuH vatrama vavAma vatramatuH vatramuH 206 vazU 2 P. to wish (icchiNe ) uvAza Uzitra Uzima uvasitha Upivahe UpAthe Upati uvazitha UrAthuH Uza ukAza UzatuH UzuH unasa Atm. uvAsa uvastha) vavase vavasipe vavase pimahe Upa Upara 1 P. to dwell ( rAhaNeM ). (Uviva Upima (UpathuH UcatuH USuH 2 A. to dress, to put on ( kapaDe ghAlaNeM ) vasihe vanasAthe vavasAte Upa vavasimahe vatrasidhve vavasire 208 bahU 1 U. to carry, to blow, flow (vAhaNeM, neNeM ) Parasm. uvAha - uvaha Uhi Uhima. uvahitha uvoDha UhathuH kaha uvAha UhatuH UhuH Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uhe UhiSe kahe Atm. Uhivahe Uhimahe UhAthe Uhidhve dve UhAte Uhire 209 bica 7 U. to divide (nirALe karaNeM ) Parasm. vivaca viviciva vivecitha vivicathuH viveca vivicatuH Perfect 4 vivicima vivica vivicuH Atm. vivice trivivivahe vivicimaheM viviciSe vivicAthe vivice vivicAta vicchayAJcakre vicchayAJcakRSe vicchayAJcakre vivicidhve / viveja vivicire kRma vicchAyAcca - vicchAvAca) vicchAyAzcakAra-kara) kRba ) vicchAyAJca- vicchAyAJca / vicchAkarthaM krathuH ) yAzcakra vicchAyAca ) vicchAyAJca - ( vicchARtuH ) kAra ) yAJcakuH vivejitha 210 triccha " P. to go, to move | viveja ( jANe, hAlaNe ) ; 10 U to shine, to speak (prakAzaNaM, bolaNeM ). 6 Parasma. 10 Parasm. kRma vicchayAJca-) vicchayAJca-) vicchayAJcakAra-kara) kRtra } vicchAca ) vi-chapAJca -) viccha karya krathuH yAJcaka vicchayAtha-} vicchayAca } vicchA RtuH vivije viciSe vivije 211 vij 3 . ( with vi ) to separate ( nirALA karaNeM ) ; 6A. & 7 P. ( with ud ) to tremble ( kaparNe ) Parasm. 53 Atm. vicchayAzca-) vicchayAJcakRvahe. kRmahe viveda viveditha viveda vicchayAJca-) vicchayAchakAthe) kRr3he vicchayAca) vicchayAcakrAte) krire vivijiva vivijima vivijathuH vivija vivijatuH vivijuH Atm. vivijiva he vivijimahe vivijAthe vivijidhve vivijAte vivijire 212 vidU 2 P. to know (jANaNeM ) 6 P. to get ( miLaNeM ) vividiva vividathuH vividatuH or vividima vivida vividuH vidAJcakAra-(vidAJcakRtra vidAJcakRma kara) vidAJcakartha vidAJcakrathuH vidAJcaka yAJcakuH | vidAJcakAra vidAJcakratuH vidAJcakuH Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vvvvvvvw or sulabhadhAturUpakozaH xommmmmm Atm. vidAmAsa vidAmAsiva vidAmAsima | viviSe viviSivahe vivipimahe vidAmAsitha vidAmAsathuH bidAmAsa viviSiSe - vividhAthe viviSidhve vidAmAsa vidAmAsatuH vidAmAsuH / viviSe vivipAte vivipire or 215 6 U.. to choose (pasaMta vidAmbabhUva vidAmbabhUviva vidAmyabhUvima | karaNe); 9 A. to worship vidAmbabhUvitha vidAmbabhUvathuH vidAmbabhUva (pUjA karaNe) . Parasm. vidAmbabhUva vidAmbabhUvatuH vidAmbabhUvuH vavAra-vavara vazva vayama 4 A. to be ! asaNe); 7 A. to vavasthi-vavartha vatrathuH _consider (vicAra karaNe) vatra / vivida vividivahe vividimahe | vavAra vakratuH vatruH . Atm vividipe vividAtha vividiSya vo , vavRvahe mahe vivida vidhidAte vividire vavRSe vavAthe vaDe ____ 10 A. to feel (jANavaNe) | vane vanAte vatrire vedayA cakre vedayAcakRvahe vedayAcakRmahe | 216 ve 1 P. & A. to weave vedayAcakRpe vedayAcakrAthe vedayAJcakRr3he | (viNaNe ) vedayAcakre vedayAcanAte vedayAJcakrire 1 . Parasm. 213 viz 6 P. to enter vavau vaviva vavima (praveza karaNe) vaviya-vavAtha vavathuH vava viveza viviziva vivizima vavau vavatuH vayuH vivezitha vivizathuH viviMza Atm. viveza vivizatuH vivizuH | vave vavivahe vavimahe 214 vip 1 P. to sprinkle vaviSe vavAthe vavidhve-de (ziMpaDaNe); 3 U. to pervade vave vire (vyApaNe); 9 P. to soparate [vayU is optionally substituteri (nirALe karaNe) ___ford in the Perfect] Parasm. Parasm. viveSa vivipina vivipima uvAya-uvaya Uyiva-Uviva Uyima-Uvima vivapitha viviSathuH viviSa Uvayitha UyayuH-UvathuH Uya-Uva vivepa vivipatuH vivipuH / uvAya jayatuH-UvatuH UyuH UcuH vavAte Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect vavrazca / vazciva- vavadhima zekina Atm. Atm. - kRyivahe. Uyimahe vivye vivyivaha vivyimahe vivahe) avimahe viyiSe vivyAthe vivyidhve-de Upipe-UvipeUyAthe uvAthe kAyaya vivye vivyAte vivyire jye-Uve UyAte-UvAte Uyire-bire 221 vazca 6 P. to cut, to tear (noDaNe, kApaNe) 217 vyaca 6 P. to cheat, to deceivo (phasaviNe) vavaica) vavrazcma viviciva vivicima vavrazciya-vajraSTa vavrazcayuH vavazva vivyaca vazva vanazcatuH vazcuH vivyaciya vivicathuH vivica | 222 zak P. to be able ( samartha kiyAca vivicatuH vikcuiH __ asaNe) 18vyath 1 A. to be aflicted zazAka .. (duHkhI hoNe) kivyathe vivyathivahe vivyathimahe vivyathiye vivyathAthe vivyathice zazaktha kivyathe. vivyathAta vivyathire . zazAka zekatuH zekuH 219 vyA 4 p. to pierceto ! 223 zada 1 & 6 P. to perish .. strike (TocaNe, jakhamI karaNa) (nAza pAvaNe) | zazAda- zediva zedima vivyadha zaza zazatva vivyAdha vividhadhuH vividhuH / | zazAda zedatuH zeduH / 220 ye 1 P. & A. to cover 224 zap 1 & 4 P. & A. to Gurse ( zApa deNe) (AcchAdaNe) Parasm ___ Parasm. zazApa- kopiva zepima zazaka zikiva zekitha- kathA zeka vivyAdha-vividhiva vividhima viviSiya-vividhayaH / vividha zeditha- zedayaH zeda vivyA vividhayaH . kilyAva- viyiva vivyima zazapa vivyima vivyayaM pAyava zepitha- zepathuH zazI zazApa zepatuH / vivyayiya vivyayuH vivya vivyAya vivyatuH vivyuH zepa Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Atm. / 230 zuS P. to dry (mukaNe) zepe zepivahe zepimahe / zuzoSa zuzuSiva zuzupima zepiSe zepAthe zepidhve zuzoSiya zuzuSathuH zuzuSa zepe zepAte zepire zuzoSa zuzuSatuH zuzupuH 225 zam 4 P. to pacify | 231 P. to kill, to tear (zAna karaNe) ( mAraNe, phADaNeM ) . zazariva.) zazarimazazama zazAra-zazara zadhiva) . zazrima zemitha zemathuH zema zazAma zematuH zemuH zazara-zazra zazrathu) 226 zas : P. to kill (TAra mAgaNe) zazAma- momiva zemima zazaritha zazagthuH-) | zazAra zazAsa zazastuH). __ zazratu, zazaH-zatruH zazasa zazAsava zazasima | zazrantha-Jtha zAnyava) zazranthima 232 anya 9 P. to liberate; to zazasitha zazasathuH zazasa ___string ( mokaLe karaNe ; guMphaNe) zazAsa zazamatuH zazasuH 227 ziS 1 P. to kill ( ThAra 4 thi) dhima mAraNe); 7 P. to d stingnish | zazranthitha-) zatranyathu-) (pharaka mAgaNe) hai zabanya-zreya zizeSa zizipiva ziziSima zizepitha zizipathuH ziziSa .. zazrantha-zretha zaandhaH zazranthaHzreyuH zizeSa zizipatuH ziziSuH 233 zri 1 P. & A. to serve 228 zI? A. to sleep (kAma karaNe) (nijaNe, jhepa gheNe) Parasm. zizye zizyivahe zizyimahe zidhAya-) zithiyiva zithiyima zizyiSe zizyAthe zizidhveDhe / zitraya) zizye zizyAte zikSiyare . | ziyitha zizriyathaH zizriya 229 zudh 4 P. to become zizrAya zidhipatuH zitriyaH pure ( zuddha hoNe) Atin. zuzodha zuzudhiva zuzadhima zidhiye zithiyivahe zipriyimaha zuzodhiya zuzudhathuH zuzudha / | zizriIyape zizriyAthe . zizriyidhve-de zuzodha zuzudhatuH - zuzudhuH zizriye zizriyAte zizriyire Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect 57 . zizvAya- vithiva zizviyima Atm 234 zru 1 P. to hear (aikaNe) | 239 sAdhU 5 P. to accomplish zuzrAva-zuzrava zuzruva zuzruma (saMpAdana karaNe) zuzrotha zudhruvathuH zudhruva sasAdha sasAdhiva sasAdhima zuzrAva zuzruvatuH zuzruvuH sasAdhitha sasAdhathuH sasAdha - 235 zlie 4 P. to embrace sasAdha sasAdhatuH sasAdhuH (AliMgana deNe) | 240 sica 6 U. to sprinkle zizlepa zizlipiva zizliSima (ziMpaDaNe) zizlepitha zizliSathuH zizliSa Parasm. zizlepa zizlipatuH zizliSuH sipeca siSiciva siSicima 236 zci 1 P.t grow; to swell sipecitha siSicathuH siSica (vADhaNe, phugaNe) | siSeca siSicatuH siSicuH zizvaya ___Atm. zizvayitha zizviyathuH zizviya sipice siSicivahe siSicimahe zivAya ziviyatuH zizviyuH sipicipe siSicAthe siSicidhye or siSice siSicAta siSicire zuzAva-zuzava zuzuviva zuzuzmi / zazavitha zuzukthuH zuzuva 241 sidhu 1 P., to command 241 sidhu / , ' zuzAva. zuzuvatuH zuzuvuH (AjJA karaNe); to go ( jANe); to move ( hAlaNe) 237 saJja 1 P. to cling (cikaTaNeM)| sasasa sasajiva sasajima siSidhiva- ) siSidhima. siSedha 6 siSiva siSima sasajitha- ) hai sasajayuH sasaJja - sasaJjaya sasanna siSeddha) sApa sasaatuH sasaJjaH | siSedha siSidhatuH siSidhuH 238 sad 1 & 6 P. to wither sakuna jANe) ___4 P. to succeed ( sAdhaNe ) sasAda-sasada sediva sedima siSedha sipidhiva siSidhima seditha-sasatya sedathuH sedasiSedhitha sividhathuH siSidha sasAda sedatuH seduH siSedha siSidhatuH siSidhuH sidhiya- sividhathuH siSidha Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH - paskandha paskandathuH caskanda Atm. 242 & A to give birth | 246 skanda 1 P.to go (jANe) to (pramavaNe ; 6 P. to impal skanda caskandiva caskandima (preraNA karaNe) Parasm. suSAk-muSava supukvi suSuvima caskanda caskandatuH caskanduH mughuvitha supukthuH suSuva | 247 sta .& A. to praise muMpAva supuvatuH supuvuH (stuti karaNe). Parasm. tayAk-tuzca tuTuva tuSTuma save supuvivahe suSuvimahe toya tuSTavathuH tudhruva mughuvidhe supuvAye suSuvidhve de tuTava tuSTuvatuH mughuve mupuvAte. mupuvira Atm. 2438 1P. to go | tuSTuve tuSTuvahe tuSTumahe sasAra-sasara samRva sasama | tuSTaSe tuSTavAthe tujhe sasartha samathuH matra tuSTuve ... tuSTuvAta navire samAra sasratuH sakhuH . 248 stu 5 P. & A. to cover (bhAcchAdaNe) 244 saMj 6 P. to leave ( soDaNeM) __Param. sasarja samRjiva samRjima tastAra- / sasadhisasraSTA isasRjathuH sasRja tastatha tastasthuH tastara samarba samajatuH samajuH tastAra tastaratuH tastaka Atm. . 4 A..to let loose (mokaLe karaNe) tastare tastarivahe tastarimahe saMsRje samRjivahe sajimahe tastarikhe tastarAye tastariye de samRjiSe samajAthe samRjiye tastare tastarAte tAre samaje samajAte samRjire 249 stuha 6 P. to kn (TAra mAraNe) 245 sap! P.to crawl, to go (saMgaNe, jANe) tastRha) tastRA. masarpa samRpiva samRpima | tastarhiyasasaSi samRpayuH samupa tasta: khasarpa samupatuH sampuH tastaI tastRhatuH tastUhaH tastarima tastaratistakhi tastaha tastRhiva- / tastRhima Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfeot .www nonnnnnnnnnnnnnnnnnnn sasmAra-) 250 stu 9 P. & A. to cover | 254 spRz 6 P. to touch (AcchAdaNe) (mparza karaNe) Parasm. pasparza paspRziva paspRzima tastAra-tastara tastariva tastarima / pasparzitha paspRzathuH paspRza tastariya tastarathuH tastara pasparza spRzatuH paspRzuH tastAra . tastaratuH tastaruH / 255 sphuTa 6 P. to break, to split. (phuTaNe, tukaDe karaNe ) Atm. pusphoTa gumphuTiva pusphuTima tasto tastarivahe tastarimahe pusphuTitha pusphuTathuH pusphuTa tastaripe tastarAthe tastaridhva-pusphoTa pusphuTatuH pusphuTuH tantara tastarAte tastArara 256 sma 1 P. to remember 251 viha 4 P. to love (pIti karaNe) (lakSAta ThevaNe) siNihiva) siSNihima / sasmArava sasmarima sasmara) saha siSNihasiSNihma sasmartha sasmarathuH sasmara miSNehitha ) .. miANeda siNihathuH sipNiha sasmAra sasmaratuH sammaruH siprogya ) 257 syanda 1 A. to sprinkle, siSNeha siSNihatuH siSNihuH to ooze (ziMpaDaNe, pAjharaNe) hI sasyandivahe sasyandimahe. 252 snu 2 P. to drop (pAyaraNe ) satyada sasyandahe sasyandmahe muSNAva-suSNava suSNuviva suSNuvimasasyandiSe ) . ) sasyandidhve sasyantse tatvadAya sasyandre supNuva suSNAva . suSNuvatuH supNuvuH sasyande sasyandAte sasyandire 258 myam 1 P. to sound. 253 snuha 4 P. to vomit (okaNe)! (oraDaNe, AvAja karaNe). ra suSNuhiva ) suSNuhima ) ! sasyAma-) sasyamiva-) sasyamima - supNuha ) supNuhma.. sasyama) syamiva ) syamima muSNohita ) sasyamitha-) sasyamathuHsupNodaM suSNuhathuH supNuha muSNodha ) sasyamatuH- ) sasyamuH sasyAma muSNoi suSNuhatuH suSNuhuH / syematuH) syemuH saNAvaya -Hctha. sthamitha) symyH| sasyama-syema. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 259 bu 1 P. to go (jANe) / 264 sTa 1 P. to sound srAva-musrava sughuva mujuma (AvAja karaNe) musrotha sunuvathuH susruva | sasvAra-sasvara sasvarikha sasvarima mukhAna sunuvatuH sunuvuH sasvaritha-sasvartha sasvarathuH sasvara 260 svaJ 1 A. to embrace sasvAra sasvaratuH / sasvaruH . (AliMgana deNe) 265 han 2 U. to kill (TAra mAraNe) sasvA sasvAcivahe sasvaJjimahe Perasm. sasvaje sasvajivahe sasvajimahe | jaghAna-jaghana jannina* janima sasvaJjipe )sasvanAthe / sasvamidhye jaghanitha-jaghanya janayuH janna sasvajiSe satvajAthe sisvajive jaghAna janataH januH sasvaje sasvajAte |ssvjire . Atm. . sasvaje sisvajAte sasvajire janne japnivahe janimahe 261 svan ! P. to sound janiSe janAthe janice (AvAja karaNe) jaghne janAte jamire sasvAna ) sasvanitra ) sasvanima | REFIE 5 P. to go, to grow sasvana svenitra / svenima (jaNeM bADhoM) sasvaniya ) sasvanathuH / sasvana jighAya-jighaya jidhyiva jidhyima svenitha svenathuH / svena jighayiya-jiSeyaM jighyathuH jighya sasthanatuH / sasvanuH sasvAna svenatuH / svenuH 262 svap 2 P. to sleep (jhopa gheNe) 267 hu 3 P. to sacrifice (homa karaNe) supvApa-suSvapa supupitra suSupima juhAva-juhava juhuviva juhuvima supvapitha-suSvaptha suSupathuH suSupa jahavitha-juhoya juhuvayuH juhuva muSvApa suSupatuH suSupuH / / juhAva juhuvatuH juhuvuH 263 svid 4 P. to perspire (ghAma yeNe) juhavAJcakAra-) . siSveda sibidiva sividima siSvediya sividathuH sivida juhavAJcakartha juvAJcakrathuH juhavAJcaka sidhveda sividatuH sipviduH juhavAJcakAra juhavAcakratuH juhavAJcakruH OF na kara guhavAcakRva juhavAmakRma Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Perfect or or juhavAmbabhUva bhUvi bhUvima or juhavAmAsa juhavAmAsiva juhavAmAsima | jihrayAmAsa jihrayAmAsiva jihayAmAsima juvAmAsitha juhavAmAsathuH juhavAmAsa jihazamAahavAmAsa juvAmAsatuH juhavAmAsuH / HD jiyAmAsathuH jiyAmAsa sitha) | jihayAmAsa jihvayAmAsatuH jihUyAmAsuH - juhavAmba0 juhavAmba or | jihayAmva- jiyAmva-) jihyAmbanuhavAmba- juvAmba- ) ... bhUva) bhUvitra bhUvima ___ bhUvitha) . bhUAthuH havAmyatra | jihyAmba- jiDyAmyajuvAmya- samAjabhava: jihyAmbabhUvaH buhavAmbabhUva bhAta juvAmbabhUvuH | bhUpiya) bhUvazu " jihUyAmya- jihayAmba268 ha 1 U. by carry, to steal bhUva) bhuuvtuH| (na, coraNe) / 270 va 1 U. to call, to chalPrastm. . bahAra-jahara jahira jahima lenge ( bolAvaNe, AhvAna karaNe ) l'arani. vahartha jahathuH jaDU | juhAva-juDva juhuviva juhuvima bahAra jahU tuH * jaguH / juhavitha-) __Atm. bar3e jahivahe. jahimahe juhAva . juhuvatuH juhuvuH bahiye jadathe jAhave- ___Atm. bar3he. jahAte jahire | juhuve juhuvivahe juhuvimahe 269 hI 3 P. to be ashamei juhuviSe. juhuvAthe juhuvidhve-r3he. (nAnage) juhuve juhuvAte juhuvire jaya jihinyiva jihiyima 271 jJA P. & A. to know (jANaNe) Parasm. juhotha juhukthuH juhuva. bihAyatha- jihiyathuH jihiyajanI jiDetha jihiyathuH jikira jajJiva jajJima jajJa or jihvAya jihiyatuH jihiyuH jazitha-jajJAtha jajJathuH / jajJau jajJatuH jajuH jihUyAJca- jiyAJcakRva jihayAJcakRma Atm. jajJivahe jajJimahe jihUyAJcakartha jihayAJcakrathuH jihUyAJcakra jajJiSe jajJAthe jajJive bihUyAJcakAra jihUyAcakratuH jiyAJcaku: i) jajJe jajJAte ljiN Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH tA Chapter III The (two) Futures and the Conditional There are two varieties of the Future in Sanskrit:-(1) The First or Periphrastic Future, and (2) The Second or Simple Future. The forins of tho Conditional are obtained by prefixing the augment 3 and applying the terminations of the Imperfect, as is done in the first conjugation, to the base of the Second Future. First or Periphrastic Future (prathama bhaviSya) TERMINATIONS Parasm. Atm. tAsmi tAsvaH tAsmaHtAhe tAsvahe tAsmahe tAsi tAsthaH tAstha | tAse, tAsAthe tAve. tArI tAraH tA tArau tAraH / Important roots fully conjugated :1 akSa 1 P. to occupy 3 aGga 7 P: to anoint ( vyApaNe) (mAkhaNe, phAsaNe) akSitAsmi) akSitAstraH) akSitAsmaH aSTAsmi aSTAsvaH aSTAsmaH / | ajitAsmi) anitAsvaH) ajitAmmaH akSitAsi / akSitAsthaH) akSitAstha | aGktAsmi ) aGktAsvaH , aktAsmaH ayAsi (aTAsthaH aSTAstha . anitAsi ) anitAsya:) anitAstha akSitA akSitArau / akSitAraH | atAsi / aGktAsthaH / aGktAstha a aTArau aTAraH anitA ) ajitArau / anitAraH 2 aj 1 P. to go (jANa) / | aktA , aGktArau aktAraH ajitAsmi ) ajitAsvaH / ajitAsmaH vetAsmi vitAsvaH vitAsmaH / 4 ad : P. to eat (khANe) ajitAsi ) ajitAsthaH) ajitAstha attAsmi attAsvaH attAsmaH vetAsi vetAsthaH / vetAstha / | attAsi attAsthaH attAstha ajitA ) ajitArI ) ajitAraH | vetA vetArau vatAraH / attA attArau attAraH Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Future 63 5 azU 5 A to pervade ( vyApaNeM ) | 10 I 1 A to see (pAhaNe, baghaNeM ) IkSitAstra he IkSitAsmahe IkSitAsAthe IkSitAye dakSitArau IkSitAraH azitAhe TA azitA se aTAse azitA aSTA r AzatAstrahe) azitAsmahe aSTAsmahe AptAsmi AptAsi AptA azitAsAthe) azitAdhve aSTAdhve aSTAsA azitArau ) azitAraH } he azArI 6 Ap P. to obtain ( miLaviNaM ) aSTAraH AptAsvaH AptAsmaH AptAstha AptAsthaH . AptAro AptAraH i 2 P. to go ( jAgeM ) etAsmi etAstraH etAsi etA. etAsthaH etArau tAsmaH etAstha etAraH 8 i with adhi ? A. to study ( abhyAsa karaNe.) adhyetA he adhyetAsvahe adhyetAsmahe adhyetA se adhyetAsAthe adhyetAdhve adhyetA adhyetArau adhyetAraH 9 iSa 6P to wish ( icchiNeM ) epitAsmi / eSitAsvaH / evitAsmaH eTAsmi / eSTAsvaH eTAsmaH epitAsi eSitAsthaH / eSitAstha esa epitA eTA eSTAsthaH eTAstha epitArau ) eSitAraH eTArau } eTAraH IkSitAha IkSita se iMjinA 11 UrNu 2 U. to cover (AcchAdaNeM ) UrNava UrNavi- UrNavitAsmaH UrNuvitAsma ) UrNavitAstha * UrNuvitAstha tAsmi nAsvaH UrNuvitAsmi tAsvaH UrNuvi UrNavitAsi UrNavi tAsthaH UrNuvitAsi (UrNuvi tAsthaH UrNavitA UrNavitArau ) UrNavitAraH UrNuvitA ) UrNuvitArau ) urNuvitAraH 12 kama 1 A to love, to desire ( prema karaNeM ) kAmayitAhe ) kAmayitA- ) kAmayitAsbha he svahe kamitA ) kamitAva ) kamitAsmahe kAmayitAse.) kAmayitA - ) kAmayitAdhve sA kamitA ) kamitAsAthe) kamitAdhve kAmayitA | kAmayitArau ) kAmayitAraH kamitA kamitArau kamitAraH 13 kuT 6 P. to be crooked ( vakra hoNeM ) kuTitAsmi kuTitAsvaH kuTitAsmaH kuTitAsi kuTitAsthaH kuTitAstha kuTitA kuTitArau kuTitAraH Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 14 kura with nira 9 P. to draw out (hera kADhageM) kIhe eka strahe / kAsmahe niSkoSi- )niSkodhi- "niSkoSi RSTAhe RSTAsvaha RSTAsmahe tAsmi tAsvaH tAsmaH kaSTIseM / kaTAsAdhe / kaSTa dhe niSkoSTAsmi)niSkoSTAsvaH )niSkoSTAsmaH RSTAse RSTAsAthe. kaTAce niSkASi niSkoSi- )niSkoSitAstha kI ) kasarI ) kAraH . tAsi tAsthaH kA RTArI kaTAraH niSkoSTAMsa)niSkaTasthaH)niSkoSTastha / 17 6 P to throw; 90.to niSkopitA ) niSkApi- ) niSkoSitAraH - kill ( raMga) tAga karitAsmi ) karitA H ) karitAmmaH niSkoSTA. niSkoTarI niSkoSTAraH | karItAsmikarItA vaH) karInAma: karitAsi ) karitAgyaH) karitAstha - 15 ka 8 U. to do ( karaNe ) karItAsi / karItA yH| karAtA-ya Parasm. karitA karitArI ) karitAraH kartAsmi . krtaasvH| kartA:maH karItA karItArau ) karItAraH kartAsi karnAsthaH kartAstha 28 kueM | A. to b.: able (samartha ama) . kartA . kartArau kartAraH .. kalpitAhe ) kalpitA vo) kapitAmahe Atm. kalptAhe kaptA hastA mahe kartAhe kartAssahe. karnAsmahe kalpitAse / kalpitAsa the) kalpitAdhye kase kartAsAthe kartAdhya kalptAse kalpta sAthe ) saptAce kartA kartArau kartAraH kalpitA ) kalpitArI ) kalpitAraH kalptA kastA kastAraH 26 ruS 1 P. & 6 U. to plough, or to draw ( nAMgaraNe, reSA kADhaNe) / kalptAsmi kalptAsvaH kastAsmaH Parasm. kaltAsi kaptAsthaH kalptAstha kAsmi ) kAsvaH ) kAsmaH kalptA kaptArI kalptAraH RSTAsmi RTAsvaH / kaTAsmaH ! 19 krura 4 P. to be angry kAsi ) kaSTIsthaH / karTAstha (rAgAvaNe) RTAsi TAsthaH / RTAstha koddhAsmi koddhAsvaH koddhAsmaH kA ) kaTArI ) kIraH / koddhAsi kroddhAsthaH koddhAstha RTA kaTArI TAraH / koddhA kroddhAraukoddhAraH Paran Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Future 1911. ll. 20 ku 1 P. to cry (oraDaNe) 23 gam 1 P. to go (jANe) kroSTAsmi . kroTAsvaH koSTAsmaH / gantAsmi gantAsvaH gantAsmaH koSTAsi koSTAsyaH koSTAstha gantAsi gantAsthaH gantAstha koSTA koSTArau koSTAraH gantA gantArau gantAraH 21 kvi0 P. to torment / 24 gam with sam A. to meet (bAsa deNe) (ekatra yeNe) klezitAsmi / klezitAsvaHoklezitAsmaH / saMgantAhe saMgantAsvahe saMgantAsmahe kleTAsmi kliMTAsvaH kleSTAsmaH | saMgantAse saMgantAsAthe saMgantAve klezitAsi klezitAsthaH klezitAstha saMgantA saMgantArau saMgantAraH kleSTAsi kleSTAsthaH eklaMTAstha 25 graha 9 U. to take (gheNe) klezitA klezitArau |kleshitaarH / Parasm. leTA leTArau zleSTAraH 22 kSam 1 A. & 4 P. to endure | ..grahItAsmi grahItAsvaH grahItAsmaH | grahItAsi grahItAsthaH grahItAstha (sahana karaNe) Parasm. grahItA grahItArau grahItAraH kSamitAsmi) kssmitaasvH| kSamitAsmaH ___Atm. kSantAsmi / kSantAsvaH kSantAsmaH | grahItAhe grahItAsvahe grahItAsmahe kSamitAsi ) kSamitAsthaH) kSamitAstha grahItAse grahItAsAthe grahItAve kSantAsi kSantAsthaH / kSantAstha grahItA grahItArau grahItAraH kSamitA / kSamitArau / kSamitAraH |26 gAha 1 A. to stir (hAlavaNe); kSantA kSantArau kSantAraH / | to churn (maMthana karaNe); to bathe (nAna karaNe) amitAhe / kSamitAsvahe) kSamitAsmahe gAhitAhe )gAhitAsvahe) gAhitAsmahe. kSantAhe kSantAsvahe / kSantAsmahe | gADhAhe gADhAsvahe gADhAsmahe kSamitAse ) kSamitAsAthe) kSamitAve | gAhitAse ) gAhitAsAthe) gAhitAce kSantAse / kSantAsAye / kSantAdhye | gADhAse gADhAsAthe gADhAve kSamitA / kSamitArau / kSamitAraH | gAhitA gAhitArau ) gAhitAraH kSantA kSantArau kSantAraH gADhA gADhArI gADhAraH Atm. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 sulabhadhAturUpakozaH 27gup 1 P. to protect ( rakSaNa krnne)| 30 ghas 1 P. to eat (khANe) gopAyi gopAyi- gopAyitAsmaH | ghastAsmi ghastAsvaH yastAsmaH tAsmi / tAsvaH geiipatAsmi gopitAsvaH (gopitAsmaH | ghastAsi ghastAsthaH ghastAstha goptAsmi )goptAsvaH ) goptAsmaH | ghastA ghastArau ghastAraH gopAyi- gopAyi- gopAyitAstha |31 ci 5 U. to collect (goLA karaNe) tAsi / tAsthaH Parasm. .. gopitAsi (gopitAsthaH (gopitAstha cetAsmi cetAsvaH cetAsmaH goptAsi ) goptAsthaH ) goptAstha cetAsi cetAsthaH cetAstha gopAyitA )gopAyitArI) gopAyitAraH gApitA gopitArau gopitAraH | cetA cetArI cetAraH goptA goptArI ) goptAraH Atm. 28 yaha 1 U. to cover, to hide | cetAhe : cetAsvahe cetAsmahe (AcchAdaNe, jhAkaNe) | cetAse cetAsAthe cetAve Parasm. cetA cetArau cetAraH gRhitAsmi / gRhitAsvaH gahitAsmaH goDhAsmi goDhAstraH (goDhAramaH |32 cait 6 P. to kill (hiMsA karaNaM); gahitAsi / gRhitAsthaH ) gahitAstha to bind ( bAMdhaNe ) goDhAsi. goDhAsthaH goDhAstha cartitAsmi cartitAsvaH cartatAsmaH gRhitA gRhitArau ) gRhitAraH cartitAsi cartitAsthaH cartitAstha goDhA goDhArI goDhAraH / cartitA cartitArI cartitAraH ___Atm. | 33chad 7 U. to shine ( prakAzaNa); gRhitAhe gRhitAsvahe gRhitAsmahe ___to play ( kheLaNe) goDhAhe goDhAmbahe goDhAsmahe Parasm. gRhitAse gRhitAsAthe ) gRhitAdhye charditAsmi charditAsvaH charditAsmaH goDhAse goDhAsAthe goDhAve gRhitA / gRhitArau ) guhitAraH | charditAsi charditAsthaH charditAstha goDhA goDhArau goDhAraH / charditA charditArau charditAraH 29 gai1 P. to sing ( gANe) | Atm. gAtAsmi gAtAsvaH gAtAsmaH charditAhe charditAsvahe charditAsmahe gAtAsi mAtAsthaH gAtAstha | charditAse charditAsAthe charditAce gAtA gAtArI gAtAraH charditA charditArI charditAraH Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Future 67 .wwwwwwwwwwwwwww... 34 jAgR2 P. to be awake Atm. (jAge asaNe) | tarditAhe tarditAsvahe tarditAsmahe jAgaritAsmi jAgaritAsvaH jAgaritAsmaH | tarditAse tarditAsAthe tarditAve jAgaritAsi jAgaritAsthaH jAgaritAstha tarditA tarditArau tarditAraH jAgaritA jAgaritArau jAgaritAraH 35 DI 4 A.. to fly ( uDaNeM ) 39 tRpa 4 P. to be pleased DayitAhe DayitAsvahe DayitAsmahe (saMtuSTa hoNe ) DayitAse DayitAsAthe DayitAce | tarpitAsmi )tarpitAsvaH tarpitAsmaH iyitA DayitArau DayitAraH taptAsmi taptasviH tasmiH 36 takSa 1 P. to pare; to cover | traptAsmi )prapta svaH )traptAsmaH (nAsaNe ; jhAkaNe) tarpitAsi )tarpitAsthaH )tarpitAstha takSitAsmi / takSitAsvaH takSitAsmaH | tAsi taptasthiH taptAstha taSTAsmi tiSTAsvaH taSTAsmaH / traptAsi traptAsthaH )traptAstha takSitAsi / takSitAsthaH) takSitAstha tarSitA tarpitArau )tarpitAraH taSTAsi tathAsthaH taTAstha . tapta tIrI taptAraH takSitA takSitArI )takSitAraH / / traptA )traptArI )traptAraH taSTAtaTArau tiSTAraH / 40 tRha 6 P. to hurt, to kill 37 taJca 7 P. to shrink, to (mAraNe, hiMsA karaNe) ___contract ( saMkoca pAvaNe) tacitAsmi ) naJcitAsvaH / taJcitAsmaH | tarhitAsmi / tahitAstraH / tarhitAsmaH taGkAsmi tiGkAsvaH tatAsmaH tAsmi tAsvaH tAtmaH tacitAsi / tacitAsthaH / taccitAstha / tahitAsi tarhitAsthaH / tarhitAstha taGkAsi taGkAsthaH taGkAstha / | tAsi tasthiH ti stha tacitA tazcitArau / taJcitAraH tarhitA tarhitArau / tarhitAraH tatA tArau tiGkAraH | tardA tIrau tAraH 38 tRd 7 U. to kill (TAra mAraNe); to disregard ( na jumAnaNe) 41 tyaj 1 P. to abandon Parasm. (tyAga karaNe ) tarditAsmi tarditAsvaH tarditAsmaH tyaktAsmi tyaktAsvaH tyaktAsmaH tarditAsi tarditAsthaH tarditAstha | tyaktAsi tyaktAsthaH tyaktAstha tarditA tarditArau tarditAraH tyaktA tyaktArau tyaktAraH Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 42 tra 1 A. to be ashamed, to Atm. be modest ( lajjA vATaNe, lAjaNe) | dAtAhe dAtAsvahe dAtAsmahe pitAhe bApatAsvahe ) trapitAsmahe | dAtAse dAtAsAthe dAtAce. traptAhe. triptAsvahe triptAsmahe dAtA dAtArI . dAtAraH trapitAse / trapitAsAthe) pitAdhve 47 dI 4 A. to perish traptAse / traptAsAthe / traptAve (nAza pAvaNe) .. apitA ) trapitArau ) trapitAraH dAtAhe dAtAsvahe dAtAsmahe traptA traptArau / traptAraH dAtAse dAtAsAthe dAtAdhve 83 1 A. to protect, to dAtA dAtArau dAtAraH preserve ( pAlana karaNe, saMbhALage) 48 dRe 4 P. to be glad ( AnaMda vAtAhe trAtAsvahe trAtAsmahe pAvaNe ); to be proud (garviSTha hoNe) vAtAse yAtAsAthe trAtAdhce darpitAsmi )darpitAsvaH darpitAsmaH trAtA trAtArau trAtAraH daptAsmi daptAsvaH daptAsmaH 44 daha 1 P. to burn (jaLaNe) draptAsmi )draptAsvaH )draptAsmaH darpitAsi )darpitAsthaH )darpitAstha dagdhAsmi dagdhAstraH dagdhAsmaH dartAsi daptIsthaH daptIstha dagdhAsi dagdhAsthaH dagdhAstha draptAsi )draptAsthaH )draptAstha dagdhA dagdhArau dagdhAraH darpitA darpitArau darpitAraH 45 daridrA 2 P. to be poor daptI .. daptArau daptAraH (garIba asaNe) draptA . )draptArau )daptAraH daridritAsmi daridritAsvaH dariditAsmaH / 49 dRz 1 P. to see (pAhaNe ) daridritAsi dariditAsthaH daridritAstha daSTAsmi draSTAsvaH daTAsmaH daridritA daridritArau daridritAraH draSTAsi draSTAsthaH draSTAstha draSTA draTArau draTAraH 46dA 3 U. to give (deNe) 50 do 4 P. to cut, to mow Parasm. (kApaNe) dAtAsmi dAtAsvaH dAtAsmaH dAtAsmi dAtAsvaH dAtAsmaH dAtAsi dAtAsthaH dAtAstha dAtAsi dAtAsthaH dAtAstha dAtA dAtArau dAtAraH dAtA dAtArau dAtAraH Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Future 69 51 deza 1 P. to bite, to sting 54 6 P. to shake ( hAlavaNe ) ( DasaNeM ) -TAsmi daMSTAsi ThA daMSTAsmaH TAsvaH daMSTAsthaH daMSTAstha TArau daMSTAraH 52 druhU 4. P. to boar hatred ( droha karaNeM ) dohitAsmi )ohitAsvaH drohitAsmaH drogvAsmi (drogdhAsvaH drogdhAsmaH droDhAsmi droDhAsvaH ) droDhAsmaH drohitAsi ) dohitAsthaH ) drohitAstha drogvAsi drogdhAsthaH drogdhAstha dohAsi ) droDhAsthaH droDhAstha drohitA ) drohitArau drogbA drA dogdhArau 2) droDhArau *53 dhU 5 & 9 U. to shake (hAlavarSe) Parasm. drohitAraH drogdhAraH ) droDhAraH dhavitA se dhotA cavitAsmi ) dhavitAsvaH ) dhavitAsmaH zrotAsmi dhotAstraH dhotAsmaH bhavitAsi ) vavitAsthaH / dhavitAstha dhotAsi dhotAsthaH dhotAstha ghavitA ) dhavitArau dhotArau " dhotA dhavitAraH dhotAraH Atm. dhAvatAhe ) dhavitAstra he ) dhavitAsmahe dhotA he zrotAsvahe ) dhotAsmahe dhavitAsAthe / dhavitAdhve dhotAsAthe dhotAdhve dhavitA ) dhavitArau ) dhavitAraH zrotA dhotArau dhotAraH ghuvitAsmi dhuvitAstraH dhuvitAsmaH dhuvitAsi dhuvitAsthaH dhuvitAstha dhuvitArau dhuvitAraH dhuvitA 55 dhUpa 1P. to heat, to fumigate ( tApavaNe, dhurI deNeM ) dhUpAyi ) dhUpAyi ) dhUpAyi tAsmi tAstraH tAsmaH dhUpitAsmi ) dhUpitAsvaH ) dhUpitAsmaH dhUpAthi dhUpAyi ) dhUpAyitAstha ) tAsi tAsthaH dhUpitAsi ) dhUpitAsthaH ) dhUpitAstha dhUpAyitA (dhUpAyitArau ) dhUpAyitAraH dhUpitA dhUpitArI dhUpitAraH 56 nag 4 P. to perish, tc disappear (nAza pAvaNeM ) nazitAsmi / nazitAstraH ) nazitAsmaH naMSTAsminaMAstraH ) naMTAsmaH nazitAsi nazitAsthaH ) nazitAstha naMSTAsi ) naMSTAsthaH ) naMTAstha nazitA nazitArau nazitAraH naMTArau * naMTAraH naMTA 57] nahU 4 UT. to tie, to bind ( bAMdhaNe ) Parasin. nAsmi nadvAsi naddhA naddhAsvaH nadvAsthaH nadvArau naddhAsmaH naddhAstha naddhAraH Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH . Atn. / 62 pac 1 U. to cook, to ripen naddhAhe naddhAsvahe naddhAsmahe (zijaviNe, pikaviNe) Parasm. naddhAse naddhAsAthe naddhAve / pakkAsmi pakkAsvaH paktAsmaH naddhA naddhArau naddhAraH paktAsi pakkAsthaH paktAstha 58 nI 1 U. to load, to carry paktA pakkArI pakkAraH (neNe) Atm. Parasm. pakkAhe paktAsvahe paktAsmahe netAsmi netAsvaH netAsmaH paktAse pakkAsAthe paktAve netAsi netAsthaH netAstha paktA paktArI pakkAraH netA netArau netAraH 63 paN 1 A.to praiso ____Atm. (stuti karaNa ) netAhe netAsvahe netAsmahe Parasm. netAse netAsAthe netAdhve paNAyitAsmi paNAyitAsvaH paNAyitAsmaH netA netArau netAraHpaNAyitAsi paNAyitAsthaH paNAyitAstha paNAyitA paNAyitArau paNAyitAraH 59 nu 2 P. to praise, to extol (stuti karaNe) paNitAhe paNitAsvahe paNitAsmahe navitAsmi navitAsvaH navitAsmaH paNitAse paNitAsAthe paNitAdhye navitAsi navitAsthaH navitAstha paNitA paNitArau paNitAraH navitA navitArau navitAraH. 64 pada 4 A to go (jANe, cAlaNe) 60 nU 6 P. to praise (stuti karaNe) pattA pattAsvahe pattAsmahe nuvitAsmi nuvitAsvaH nuvitAsmaH pattAse pattAsAthe pattAdhye nuvitAsi nuvitAsthaH nuvitAstha pattA pattArau pattAraH nuvitA nuvitArau nuvitAraH 65 pan 1 A. to praiso (stuti karaNe) 61 nRt 4 P. to dance ( nAcaNeM ) / Parasm. nartitAsmi natitAsvaH nartitAsmaH panAyitAsmi panAyitAsvaH panAyitAsmaH nartitAsi nartitAsthaH nartitAstha panAyitAsi panAyitAsthaH panAyitAstha nartitA nartitArau nartitAraH panAyitA panAyitArau panAyitAraH ___Atm. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Future 71 www.nrnwrom _Atm. Atm panitAhe panitAstrahe panitAsmahe | bhokAhe bhoktAsvahe bhoktAsmaha bhoktAse bhoktAsAthe bhoktAve panitAse panitAsAthe panitAdhve bhoktA bhoktArau bhoktAraH panitA panitArau panitAraH 70 bhU 1 P. to be ( hoNe, asaNe) 66 praccha 6 P. to ask (vicAraNe) bhavitAsmi bhavitAsvaH bhavitAsmaH praTAsmi praSTAsvaH praSTAsmaH bhavitAsi bhavitAsthaH bhavitAstha praTAmi praTAsthaH praSTAstha bhavitA bhavitArau bhavitAraH praSTA praSTArau praSTAraH / 71 bhrasj 6 U. to cook (zijavaNe ) 67 bandha9 P. to bind, to fasten Parasm. (bAMdhaNe) bhraSTAsmi bhraSTAstraH bhraSTAsmaH bandAsmi vanddhAsvaH vaddhAsmaH / bharTAsmi bhIsvaH (bhIsmaH candrAsi canddhAsthaH vandvAstha bhraSTAsi bhraSTAsthaH / bhraSTAstha bandA canddhArI - vanddhAraH bhaSTAMsi bhIsthaH bhIstha bhraSTA bhraSTArau / bhraSTAraH 68 bhanja 7 P. to break, to split. 25 bhI bhaSTIrau bhAraH (moDaNe) Atm. bhaGgAsmi bhatAsvaH bhatAsmaH bhatAsi bhatAsthaH bhaGgAstha bhraSTAhe bhraSTAsvahe / bhraSTAsmahe bhaSTIhebha svahe bhIsmahe bhaGkA bhatArau bhaGkAraH bhraSTAse bhraSTAsAthe / bhraSTAdhve 69bhuja 7 P to protect, to enjoy | bhaTa se bhIsAtha bha dhve (rakSaNa karaNe, upabhogaNe); Atm. to bhraSTA bhraTArau bhraSTAraH eat (khANe); 6 P to bend, bhIbhIrau bhIraH ___ to curve (kivaNe) 72 man 4 A. to know, to think Parasm. (jANaNe) bhoktAsmi bhoktAstraH bhoktAsmaH / | mantAhe mantAsvahe mantAsmahe bhoktAsi bhoktAsthaH bhoktAstha mantAse mantAsAthe mantAdhva bhoktA bhokArau bhoktAraH mantA mantArau mantAraH Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 73 mi or mI 5 U. to throw ( phekaNeM ); 9 U. to kill ( mAraNeM ) Parasin mAtAsmi mAtAsvaH mAtAsmaH mAtAsi mAtAsthaH mAtAstha mAtA mAtArau mAtAraH mAtAha mAtA se sulabhadhAturUpakozaH + Atm. 75 muhU mAtAsva mAtAsAthe mAtAve mAtArau mAtAraH mAtAsmahe moktAsmi moktAsvaH moktAsmaH moktAmi moktAsthaH moktAstha motA motArI bhoktAraH Atm. moktA moktAstra he moktAsmahe moktAse moktAsAthe moktA moktA moktArau moktAraH 4 P. to faint, to swoon ( veDA hoNeM ) 76 masj 6 P. to sink ( buDaNeM ) maGkAsmi mAtA 74 muc 6 U. to release ( soDaNeM, |mArjitA mukta karaNaM ) Parasm. mA mohitAsmi ) mohitAstraH ) mohitAsmaH modAsmi modAsvaH moTAsmaH mogvAsmi ) mogdhAsvaH ) mogvAsma mohinAsi ) mohitAsthaH ) mohitAstha mohAsi > moDAstha: moDhAstha mogvAsi mogvAsthaH ) mogvAstha mohitA ) mohitAroM ) mohitAraH moDhAraH moDhA mogdhA moDhArI 1) mogvArau mogdhAraH | maGkAsi maGkA 77 sRj 1 P. to adorn ( suzobhita karaNeM); +- P. to cleanse (zuddha karaNeM ) mArjitAsmi ) mArjitAsvaH ) mArjitAsmaH mAsmi ) mAsvaH mAsmaH mArjitAsi ) mArjitAsthaH) mArjitAstha mAsi mAsthaH mAstha TAsi maGkAstraH maGkAsthaH maGkArau ma 78 sRz 6 P. to touch, to consider ( sparza karaNe, vicAra karaNe ) masmi ) mATI svaH / maSTa smaH bhraSTAsmi maSTAsvaH bhraSTAsmaH mraSThA yaSTAsmi yaSTAsi yaSTA yaSTA yA yaSTA maGkAsmaH maGkAstha maGkAraH mArjitArau ) mA jatAraH } mAhIta mArau masthaH TAsthaH marau * bhraSTArau 79 yaj 1 U. to worship ( pUjA karaNeM ) Parasm. yaSTAsthaH rau Atm. mastha mAstha yAva yAsA maraH bhraSTAraH yaSTAsvaH yaSTAsmaH yaSTAstha yaSTAraH yaSTAsmaheM yAve yaSTAraH Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 yu P. to mix, soparato A ^ (misaLaNe, nirALA karaNeM ) yavitAsmi yavitAsvaH yavitAsi yavitAsthaH yavitA yavitA 81 ra raGkAsmi raGkAsi raGkA raGkAhe raGkA se rahA 1 & 4 U to dye ( raMga deNeM ) Parasm. Atm. } raGkAstraH raGkAsmaH raGkAsthaH raGkAstha raGkArau raGkAraH raGkAvahe raGkAsAthe raGkArau * repitA reTA First Future yavitAsmaH yavitAstha yavitAraH 82 ragh 4 I'. to kill, to cook ( mAraNe, zijavaNeM ) radhitAsmi ) rathitAsvaH ) radhitAsmaH ravAsmi / raddhAsvaH raddhAsmaH radhitAsi ) radhitAsthaH ravitAstha raddhAsi ravitA raddhA raddhAsthaH ravitArau raGkAsmahe raGkAdhve raGkAraH radvArau raddhAstha ravitAraH raddhAraH 83 ripU 1 & 4 P. to kill, to injure ( mAraNeM, dukhavaNeM ) } pitAsmi ) revitAsvaH ) repitAsmaH reTA smi patAsi ) repitAsthaH ) reSitAstha reTAsthaH reTAMsi reTastha } revitArau } revitAraH 73 84 rup 1 & 4 P. to kill, to hurt ( hiMsA karaNe, ijA deNeM ) ropitAsmi ) ropitAsvaH ) roSitAsmaH roTAsmi ) roSTAstraH f roSTAsmaH ropitAsi ) ropitAsthaH ) roSitAstha roSTAsthaH roSTAstha roSTA se } rovitArau } rovatA ropitA roTA 8 labh 1 A to get ( miLaNeM ) labdhAhe lavdhAsmahe vyAse Ta lavdhAraH lavA 86 lihU 2 U. to lick ( cATaNeM ) Parasm. hAsmi lekhAsi leTA lavdhAsvahe lavAsAthe lArau leTA leDAse leDA leDhAstraH leDhAsthaH leTArau Atm. leTAsmaH leDhAstha lekhAraH lekhAva leTAsAtha leDhAve leTArau leDhAraH dAsmahe 87 lI 1 P. to melt ( vitaLavaNe letAsmi letAstraH letAsmaH letAsi letAsthaH letAstha letA letArau letAraH Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 sulabhadhAturUpakozaH .88 lI P. to ndhuro to / 92 vas 4 P. to fix, to bo (cikaTUna asaNe) | straight (nizcala hoNe, saraLa hoNe) lAtAsmi lAtAsvaH lAtAsmaH / | vasitAsmi vasitAsvaH vasitAsmaH letAsmi letAsvaH letAsmaH vAsitAsi vasitAsthaH vAsitAstha lAtAsi )lAtAsthaH ) lAtAstha | vasitA vasitArau vasitAraH letAsi letAsthaH letAstha 93 vas 2 A. to dress (phapaDe ghAlaNe) lAtA. lAtArI lAtAraH vasitAhe vasitAsvahe . vasitAsmahe latA letArI letAraH | vasitAse vasitAsAthe vasitAve 89 lI 4 A. to stick vasitA vasitArau vasitAraH (lAgUna rAhaNe) 94 vaha 1 U. to bear, to. carry lAtAhe lAtAsvahe ) lAtAsmahe (vAhaNe, vAhUna neNeM ) .. letAhe litAsvahe letAsmahe . Parasm.. lAtAse lAtAsAthe / lAtAdhve | voDhAsmi / voDhAstraH voDhAsmaH .. letAse. letAsAthe letAve voDhAsi voDhAsthaH voDhAstha lAtA ) lAtArI lAtAraH | voDhA voDhArau voTAraH letA letArau letAraH Atm. . | voDhAhe voDhAsvahe voDhAsmahe 90 lum 1 & 4 P. to covet voDhAse voDhAsAthe voDhAdhye (lobha karaNe) voDhA voDhArau voDhAraH lobhitAsmiolobhitAsvaH) lobhitAsmaH | 95 viccha 6 P. to go, to move lobdhAsmi lovyAstraH / lobdhAsmaH - (jANe, cAlaNeM ) lobhitAsi ) lobhitAsthaH) lobhi gastha vicchAyi- vicchAthi- vicchAyilodhAsi lodhAsthaH / lovdhAstha tAsmi taasvH| tAsmaH lobhitA lobhitArau ) lobhitAraH vicchi- (vicchitAsvaH (vicchitAsmaH lodhA lobyArI lobdhAraH tAsmi) ) | vicchAyi- )vicchAyi- )vicchAyi91 vas 1 P. to dwell, to live tAsi taasthH| tAstha (rAhaNe, vasati karaNe) vicchitAsi )vicchitAsthaH)vicchitAstha vastAsmi vastAsvaH vastAsmaH / vicchAyitA) vicchAyi- )vicchAyivastAsi vastAsthaH vastAstha ha tArau tAraH vastA vastArau vastAraH vicchitA )vicchitArau ) vicchitAraH Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 vijU 7 U. to separate, to divide ( nirALe karaNe, vibhAgaNe ) Parasm. vaktAsmi vetAsvaH vektAsmaH vaktAsi vektAsthaH vektAstha vektA bekArI vektAraH vetAhe vektAse vaktA First Future Atm. vektAsvahe vektAsmahe vetAsAthe vetAdhve vektArau vektAraH 97 trid 2 P. to know, to learn ( jANaNaM, zikaNe ) veditAsmi veditAsvaH veditAsmaH veditAsi veditAsthaH veditAstha veditA veditArau veditAraH 98 vidU 6 U. to get, to obtain ( miLaNe, saMpAdaNe ) veditAsmi ) veditaH svaH ) veditAsmaH vettAsmi vitta 'svaH / vettAsmaH veditAsi ) veditAsthaH ) veditAstha vaittAsi vettAstha veditA. veditA ) veditAraH vettA vettArauM vettAraH vettAhe vettA se vettA 99 biMdU 4 A. to bo, exist (asaNeM ); 7 A. to consider, to discuss ( vicAra karaNeM ) vettAvade vettAsA vettArau vettAsmahe vettAve vettAraH 100 vi 11 to sprinkle (rzinn-DaNeM ); 9 P. to separate (nirALA karaNeM ) veSTAsmi veSTAsi veSTAsvaH veTAsthaH veSTArau varitA varItA 75 101 U. to choose (nivaDa karaNeM ) ; 9A to serve ( sevA karaNe ). Parasm. varitAsmi ) varitAstraH ) varitAmmaH varItAsmi ) varItAsvaH ) varItAsmaH varitAsi ) varatAsthaH ) varitAstra varItAsi ) varItAsthaH ) varItAstha varitA varItA ) varitArau ) varItArau vyaddhA smi vyaddhAsi vyaddhA veTAsmaH veSTAstha veSTAraH Atm. varitAhe ) varitAstra he ) varitAsmahe varItAhe.) varItAstrahe ) varItAsmahe varitAse ) varitAsAthe ) varitAce varItAse ) varItAsAthe ) varItAce varitAraH varItAraH varitArau ) varitAraH varItArau ) varItAraH 102 vyadhU 4 P. to strike, to stab ( mAraNeM, mAMsakarNe ) vyaddhAstraH vyaddhAsmaH vyaddhAsthaH vyaddhAstha vyaddhArA vyaddhAraH Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH - 103 bram ( P. to cut, to tear | 1.7zi 7 P.to distinguish (kApaNe, ciraNe) from (pharaka dAkhaviNe) aSitAsmi dhitAlaH dhitAsmaH zeTAsmi zeSTAsvaH zaTAsmaH ayAmi prayAsvaH tyAsmaH | ziSTAsi zeSTAsthaH zeTAstha vazcitAsi dhitAspaH zcitAsya zeSTA zeSTArau zeSTAraH mathAsi TAsthaH aSTAstha | 108zI 2 A. to lie down azcitA prathitArau zcitAraH / (nijaNe, paDaNe) RAyarI TAraH |zayitAhe zayitAsvahe zayitAsmahe 104 zak5 P. to be able zayitAse zayitAsAthe zayitAdhve (samartha asaNe) zayitA zayitArau zayitAraH zakAsmi zakAsvaH zakAsmaH 109 ziU.to serve (sevA karaNa) zakkAsi zaktAsthaH zaktAstha Parasin. zakA zakArI zaktAraH zrayitAsmi zrayitAsvaH zrayitAsmaH 105zana 4 U. to endure, to be zrayitAsi zrayitAsthaH zrayitAstha . able (sosaNe, samartha hoNe) zrayitA zrayitArau zrayitAraH zakitAsmi zakitAsvaH zakitAsmaH Atm. zakkAsmi zakAsvaH zaktAsmaH . zrayitAhe zrathitAsvahe dhAyitAsmahe zakitAsi zakitAsthaH zakitAstha zrayitAse ayitAsAthe zrayitAzve zakkAsi zakAsyaH zikAstha .zrayitA ayitArau zrayitAraH zakitA zakitArau zakitAraH 120 zra1 P. to hear, to obex zakA zikArau zaktAraH / (aikaNe, AjJA pALaNe) 106 ziS 1 P. to kill (ThAra mAraNe) zrotAsmi zrotAsvaH zrotAsmaH zrotAsi zrotAsthaH zrotAstha zeSitAsmi zeSitAsvaH) zeSitAsmaH zrotA zrotArI zrotAraH zeSTAsmi zeTAsvaH zeSTAsmaH zeSitAsi zoSatAsthaH / zeSitAstha | zru with sam Atm. zeTAsi ziSTAsthaH ziSTAstha saMzrotAhe saMzrotAsvahe saMzrotAsmahe zeSitA zeSitArau zeSitAraH saMzrotAse saMzrotAsAthai saMyotAdhve zeyazedhArau ziSTAraH / saMzrotA saMzrotArI saMzrotAraH Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ First Future 77 111 vi 1P. co go, to grow, | 915 mU 6 P. to impol (cetaviNe ) to swell (jANe, vADhaNe, phugaNe) savitAsmi savitAsvaH savitAsmaH zvayitAsi zvayitAsvaH zvayitAsmaH / | savitAsi savitAsthaH savitAstha zvayitAsi zvayitAsthaH zvayitAstha savitA savitArI savitAraH zayitA zvayitArau vayitAraH 116 sRj 6 P. to let loo3e, to. 112 saha 1 A. to endure (sahana produce (visarjana karaNaM, utpatti karaNe) karaNa); 4 A. to be abandoned sahitAhe sahitAsvahe ) sAhitAsmahe ( soDalA jANe) soDhAhe soDhAstra soDhAsmahe Parasm. sAhitAse ) sahitAsAthe) sahitAve soDAse soDhAsAthe soDhAce sraSTAsmi sATAsvaH paTAsmaH sahitA )sahitArau ) sahitAraH sraSTAsi sraSTAsthaH sraSTAstha soDhA soDhArau soDhAraH sraSTA baTArau sraTAraH 113 sica 6 U. to sprinkle Atm. (ziMpaDaNe) sraSTAhe sraSTAsvahe sraSTAsmahe Parasm. sraSTAme sraSTAsAthe nAve mektAsmi sektAstraH sektAsmaH vaTA saTAro baTAraH meMktAsi sektAsthaH sektAstha sektA sektArI sektAraH / 117 sRpa 1 P. to go, to creep. (jANe, sarapaTaNeM ) Atm. mektAhe sektAsvahe . sektAsmahe saptAsmiH ) saptAstraH saptasmiH mektAse, mektAsAthe sektAce | saptAsmi saptAsvaH viptAmmaH saptAsi ) saptAsthaH saptAstha sektA sektArI sekkAraH / saptAsi saptAsthaH vaptAstha 114 sU2 & 4 A. to give birth sapta saptIrau ) saptAraH to (janma deNe ) sraptA saptArI saptAraH sotAhe sotAsvahe sosAsmahe savitAhe 118 skanda 1 P. to go, to dry savitAsvahe savitAsmahe motAse sotAsAthe ) sotAdhve / (ANe, sukavaNeM ) savitAse savitAsAthe) savitAce | skantAsmi skantAstraH skantAmmaH * sotA. motArau ) sotAraH skantAsi skantAsthaH skantAstha savitA / savitArau sivitAraH | skantA skantArau skantAraH Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 Atm. sulabhadhAturUpakozaH 119 stu 5 U. to spread ( psrnne)| 122 spRz 6 P. to touch Parasm. (sparza karaNe) stasmi stasviH stasmiH spraSTAsmi ) spraSTAsvaH ) spraSTAsmaH statAMsi stasthiH startAstha spAsmi , sparzasvaH / sparTIsmaH startA . startArau stariH spraSTAsi / spaSTAsthaH / praSTAstha sparTAsi spAsthaH / spAstha spraSTA ) spraSTArau ) spraSTAraH sta he stasvihe startAsmahe | spa sparau pAraH startAse startAsAthe stAve startA startArau . stariH | 123 syand 1 A. to ooze (jhirapaNa) 120 sniha 4 P. to feel affection | syanditAhe )syanditA- )syanditAsmahe. - svahe _ for (prema karaNa) | syantAha )syantAstrahe )syantAsmahe snehitAsmi) snehitAsvaH ) snehitAsmaH | syanditAse )syanditA- )syanditAdhye sneDhAsmi sneDhAsvaH sneDhAsmaH' S sAthe snegdhAsmi ) snegdhAsvaH ) snegdhAsmaH | syantAse )syantAsAthe )syantAdhve snehitAsi ) snehitAsthaH) snehitAstha sneDhAsi sneDhAsthaH sneDhAstha / syanditA / syanditArau ) syanditAraH snegdhAsi ) snegdhAsthaH) snegdhAstha | syantA syantArau syantAraH snehitA ) snehitArau ) snehitAraH 224 sTa 1 P. to sound, to praise sneDhA neDhArau sneDhAraH snegdhA ) snegdhArau ) snegdhAraH (AvAja karaNe, stuti karaNe ) svAsmi strAstraH / svasmiH 121 snu 2 P. to drip, trickle | svaritAsmi sviritAsvaH svaritAsmaH . (pAjharaNe) svartAsi svAsthaH svAstha snavitAsmi savitAstraH navitAsmaH svaritAsi svaritAsthaH svaritAstha navitAsi navitAsthaH navitAstha svA svartArau svartAraH snavitA navitArau navitAraH svaritA svaritArau caritAraH Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Second Future 72 AAAAAAAAAAAAAAA. syAmi syasi Second Future (dvitIya bhaviSya) TERMINATIONS Parasm. Atm. sthAnaH syAmaH | sye syAvahe syAmahe syatha: syatha sse syethe syadhve sthati syataH syanti spate syete syante Troportant roots fully conjugated :- 1 8 U. to do ( karaNe) | Atm. Parasm. : kalpithye kalpighyAvahe) kalpiSyAmahe kariSyAmi kariSyAvaH kariSyAmaH kalpsye kalpsyAvahe ) kalsyAmahe kariSyasi kariSyathaH karipyatha / kalpiSyase ) kalpipyethe ) kalpidhyadhve kariSyati kariSyataH kariSyanti kalpasyase / kalpsyethe kalpsyadhve - Atm. kalpiSyate / kalpiSyate / kalpiSyante kariSye karipyAvahe * kariSyAmahe / kalpsyate / kalpayete kalpsyante kariSyase kariSyathe karipyadhve 4 gam 1 P. to go ( jANe ) kariSyate kariSyete kariSyante gamiSyAmi gamiSyAvaH gamiSyAmaH 2 ka 6 P. to cut ( kApaNeM ) gamiSyasi gamiSyathaH gamiSyatha kAmi ) kAvaH / kAmaH | gamiSyati gamiSyataH gamiSyanti kartipyAmi kartiSyAvaH kirtiSyAmaH / 5graha 9 U. to take ( gheNe ) kaya'si |ky'thH )kaya'tha / / katipyasi kartipyathaH / katiSyatha Parasm. kasthati / kaya'taH / kaya'nti / grahISyAmi grahISyAvaH grahISyAmaH katiSyati kartiSyataH kirtiSyanti grahISyasi grahISyathaH grahISyatha 3klA 1 A. to be able (samartha asaNe) grahISyati grahISyataH grahISyanti Parasm. . Atm. kalpsyAmi kalpasyAvaH kalpsyAmaH grahISye grahISyAvahe grahISyAmahe kalpsyasi kalpsyathaH kalpasyatha grahISyase grahIdhyethe grahISyadhce kalsyati kalpsyataH kalpsyanti 'grahISyate prahISyete grahISyante Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 6 ghas / P. to eat ( khANe) 9 tRd 7 U. to kill ( mAraNe), to disregard (avamAna karaNe) patsyAmi ghatsyAvaH ghatsyAmaH Parasm. camyasi ghatsyavaH ghatsyatha tasyAmi ) tAvaH) tAmaH dhatsyati ghatsyataH ghatsyanti tardiSyAmi tardiSyAvaH tardiSyAmaH 7cata P. to kill, to hurt taya'si / tasya'thaH ) taya'tha (mAraNe, ijA karaNe) | tardiSyasi / tardiSyathaH tardiSyatha cAmi cAvaH / cAmaH | tatsyati / tasya'taH / tatsyanti cartidhyAmi cartiSyAvaH cartiSyAmaH tardiSyati / tardiSyataH tardiSyanti Atm. . . caya'si / caya'thaH / caya'tha cartiSyasi / cartidhyayaH cartiSyatha tatrye / tasyAvahe ) tAmahe caya'ti ) caya'taH ) caya'nti tardiSye / tardighyAvahe) tardidhyAmahe cartiSyati / cartidhyataH cartivyanti tatsse tatsyethe ) taya've .tardiSyase tardidhyethe tardiSyadhve 8 chada 7 U. to shine, to play. | tasyate ) tatsyete ) taya'nte (prakAzaNe, kheLaNe) tardiSyate / tardiSyete / tardiSyante Parasm. 18o Fear 6 U. to give, to grant chAmi / chAvaH / chAmaH (deNe) . Parasm. chardiSyAmi) chardiSyAvaH) chardiSyAmaH . | dekSyAmi "dezyAvaH dezyAmaH chaya'si / chaya'thaH / chaya'tha / / dekSyasi dezyathaH dezyatha chardidhyasi ) chardiSyathaH / chardiSyatha | dekSyati . dekSyataH dezyanti urtyati ) chasya'taH / chayanti Atm. chardiSyati / chardipyataH chadiSyanti dedhye dezyAvahe dezyAmahe ___Atm. dezyase deyethe dekSyave chathai ) chAvahe / chayAmahe dekSyate deyate dezyante chadiye / chardiyAvahe chardiyAmahe 11 duha 2 U. to milk (dUdha kADhaNe) chapase ) chatsyethe ) chasya've Parasm. chardiSyase / chardiSyethe / chardiSyadhve dhokSyAmi dhokSyAvaH dhokSyAmaH gamyate / chamyate ) chamyante dhokSyasi dhokSyathaH dhokyatha chardiyate diyite / chardiyante dhokSyati dhIzyataH dhokSyanti Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Second Future Atm. / 17 lam 1 A. to got, to obtain dhoye . dhokyAvahe dhozyAmahe (miLaNe) dhokSyase dhokSyethe dhokSyace lasye lapsyAvahe lapsyAmahe dhokSyate dhozyete dhokSyante lapsyase lapsyethe lAsyadhve 12 dRz 1 P. to see (pAhaNe) lasyate / lapsyate lapsyante drazyAmi dRzyAvaH drakSyAmaH 18 vara 1 P. to dwell, to live drakSyasi drakSyathaH drakSyatha (rAhaNe, vasati karaNe) dakSyati drakSyataH drakSyanti vatsyAmi vatsyAvaH vatsyAmaH 13 naza 4 P.to perish (nAza pAvaNe) | vatsyasi vatsyathaH vatsyatha nazipyAmi / nazighyAvaH / naziSyAmaH / vatsyati vatsyataH vatsyanti najhyAmi nijhyAvaH nijhyAmaH 29 vaha 1 U. to bear, to carry naziSyasi )naziSyathaH |nshissyth ( vAhUna neNeM) nazyasi niyathaH nijhyatha Parasm. naziyati ) nAzaSyataH / naziSyanti vakSyAmi vakSyAvaH vakSyAmaH nazyati najhyataH nazyanti vakSyasi vakSyathaH vakSyatha 14 nRt 4 P.to dance (nAcaNe) vakSyati vakSyataH . vakSyanti nAmi ) nAvaH nAmaH . Atm. nartiyAmi nirti yAvaH nirtimyAmaH vakSye vakSyAvahe vakSyAmahe nasyasi ) nasya'thaH naya'tha / nartipyasi. nartidhyayaH nartighyartha / vakSyase vakSyethe . vakSyadhve naya'ti / nasya'taH |nynti | vakSyate . vakSyete vakSyante nartipyati natiSyataH nirtipyanti 20 vRt 1 A. to be, to happen 15bhU 1 P. to be (hoNe, asaNe) (asaNe, ghaDaNe); 4 A. to choose 'bhaviSyAmi bhaviSyAvaH bhaviSyAmaH to elect (nivaDa karaNe). bhaviSyasi bhaviSyathaH bhaviSyatha / [N. B. The roots vRt, vRth, bhaviSyati bhaviSyataH bhaviSyanti | gRdha and syanda, are optionally Parasmaipadi in the Second 16 masja 6 P. to bathe (nAna Future, Conditional and Desi. karaNe), to purity (pavitra hoNe) derative. These roots do not majhyAmi majhyAvaH majhyAmaH admit c before the ParasinaimaGkSyasi majhyathaH majhyatha padi terminations in these makSyati majhyataH, majhyanti : tenses. ] Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH .. Atm. Parasm. | 24 sRpa 1 P. to crawl; to creep vAmi vAvaH vAmaH (jANe, saraNe) vaya'si vaya'thaH vaya'tha sAmi ) sAvaH sAmaH vaya'ti vaya'thaH vasya'nti sraphyAmi srapsyAvaH siphsyAmaH ____Atm. saya'si / saya'thaH / sarvyatha vartidhye - vartighyAvahe vartiSyAmahe srapsyasi srapsyathaH sipsyatha vartiSyase vartidhyethe vartidhyadhve sarvyati sasya'taH / saya'nti vartiSyate vartivyete vartivyanta srapsyati srapsyataH sapsyanti 21 vRdha 1 A. to increase, to | 25 syand 1 A. to ooze ( gaLaNe) grow ( vADhaNe) Parasm. Parasm. vAmi vAvaH vAmaH | syansyAmi syansyAvaH syanasyAmaH vaya'si. vaya'thaH vaya'tha | syansyasi syansyathaH syantsyatha vaya'ti vaya'taH vaya'nti syansyati syanasyataH syantsyanti Atm. vardhiSye vardhiSyAvahe vardhiSyAmahe syansye syantsyAvahe / syanasyAmahe vardhiSyase vardhiSyethe vardhiSyadhve | syandidhye syandiSyAvahe syandiSyAmahe vardhiSyate vardhiSyete vardhiSyante syansyase / syansyethe |syntsydhve 22 zaka 1 P. to be able (samartha asaNe) syandiSyase "syandiSyethe "syandiSyadhve zakSyAmi zakSyAvaH zakSyAmaH / syantsyate )syansyate )syansyante zakSyasi zakSyathaH zakSyatha | syandiSyate "syandipyete syandiSyante zakSyati zakSyataH zakSyanti / 26 han 2 P.( & A.) to kill 23 zRdha 1 A. to treak wind . (TAra mAraNe) (apAda vAyu soDaNe) Parasm. Parasm. haniSyAmi haniSyAvaH haniSyAmaH zAmi zAvaH zAmaH / haniSyasi haniSyathaH haniSyatha zasyasi zasya'thaH zaya'tha / / zasyati zaya'taH zaya'nti haniSyati haniSyataH haniSyanti ____ Atm. ___Atm. zardhiSye zardhiSyAvahe zardhiSyAmahe | hanidhye haniSyAvahe hanidhyAmahe zardhiSyase zardhiSyethe zardhiSyadhve haniSyase hanidhyethe haniSyadhve zardhiSyate zardhiSyate zardhiSyante / haniSyate haniSyete . haniSyante 11 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Conditional Parasm. syAva syAma Conditional (saMketArtha) TERMINATIONS Atm. syam sye syAvahi syAmahi syaH syatam syata . syathAH syadhvam syat syatAm syan syata syetAm syanta Tinportant Roots fully Conjugated 16 2 P. to go (jANaM) 4 kapa (klapa) 1 A. to be able aiSyam aipyAva aiyAma . (samartha asaNe). akalsyam akalpsyAva akalpasyAma aiSyaH aiSyatam aiSyata akalsyaH akalsyatam akalpsyata aidhyat aiSyatAm aiSyan akalpsyat akalpsyatAm akalpsyan or 2z with adhi - A. to study | akalsye akalsyA- akalpsyA.. (abhyAsa karaNe) / vahi mahi avyaye )adhyaipyAvahi)adhyaSyAmahi akalpidhye (akalpiSyA-(akalpiSyAadhyagIdhye adhyagIdhyA adhyagISyA ) vahi) mahi .. ) vahi) mahi | akalpsya- )akalpsye- )akalsyadhvam adhyaipyathAH)adhyepyethAm )adhyaipyadhvam | thaaH| thAm / adhyagISya-adhyagIdhye- adhyagoSya | akalpi- (akalpidhye- (akalpidhyadhvam ___thAH) thAm ) dhvama | yathAH) thAm / ) | akalpsyata akalpsye- akalsyanta adhyaiSyata adhyadhyetAm )adhyaiSyanta / taam| adhyagIpya-adhyagIdhye- adhyagodhyanta akalpiyata akalpidhye-(akalpipyanta .. ta) . tAm ) ) tAm) 3 rut 6 P. to cnt ( kApaNe ) 5cat 6 P. to hurt, to kill (ijA karaNe) . akaya'm ) akAva akAma | acaya'm / acAva acAma akartiSyam / akartiSyAva) akartiSyAma acartiSyam acartiSyAva acartighyAma akasyaH |aky'tm akaya'ta / acayaH |acy'tm avaya'ta akartipyaH akartipyatam akartiSyata acartiSyaH |actissytm acartipyata akaya't / akaya'tAm akaya'n acaya't acaya'tAm acaya'n akartiSyat akartiSyatAm akartiSyan / acatiSyat acartiSyatAm acartiSyan Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH 6 cha / U. tor shine (prkaashnnN.)| A tin. Parasw acchatsya'm )acchAva )acchAmata ha. atatsyeM )atavihi)atAmahi acchardi... acchardi. acchardi- - atardipye atardiyA- atardiSyA. tA pyam ) pyAba ) . ) yAma / vahi) mahi acchayaH acchaya'tam )acchayaMta atatsyethAH )atatsye- atatsyadhvam acchadipyaH acchardiya- acchardiyata, / thAm / tama ) atAda- (atardipye- (atardiyadhama acchayat )acchamyatAma acchayana dhyathAH) thAm ) acchardi acchadipya-acchardi- atatsyaMta )atatsyetAm )ataya'nta pyat) tAm / dhyan atardiyata atardipye- atardipyanta Atm. ' tAm ) acchamrthe acchAvahi) acchA - 1 to verish (nAzapApaNa mahi / acchadiye (acchadiyA- (acchadi. anazipyam ) anazipyAva anaziyAma ) vahi) pyAmahi anaGmayam ) anjhyAva anaGmayAma anaM. acchasya- acchI - anazipyaH )anaziSya- anamiyata lythaaH| thAmba m tam / acchadi- (acchadiye- (acchardiya- anaDkSyaH ) anazatama)anajhyata __yathAH) thAm ) vam anaziSyat anazipya- ananiyan acchIta )accham acchamyata . ( tAma! ( tAm / anajhyat (anajhya- (anazyan acchadi- (acchadiye-(acchadiSyanta ) tAm ) yataH). tAma) 7 tRd 70. to kill (TAra mAraNe ) 1nI 1 U. to leail (neNe) Para:m. Parasm. . atamyam ananyAya atAma anedhyama anelyAva ananyAna atadiyam anardiyAca anAdiyAma anebhyaH ananyatam anayata ataH anaya'tam )anAmyaMta anepyat anepyatAm ane yan atardiyaH atardiya-atardiyata ) tam ) anayaMta )ataHbhyatAma) anasya'n aneSye a anepyAvahi aneyAMmahi atArdiyat atardiya- atardiyan / anepyathAH ananyathAm anAyavam ) nAma) anepyata ana yetAm ane yanta Atm. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Conditional 10 nRt 4 P. to dance ( nAcaNe) 13 labha 1 A. to get ( miLaNe ) anatsya'm ) anAva ) anAma alapasye alapsyAvahi alapsyAmahi anatiSyam anatighyAva) anartidhyAma / alapsyathAH alapsyethAm alapsyadhvam anadyaH )anasya'tam anayaMta alapsyata alapsyetAm alapsyanta anartidhyaH anatiSya- anatiSyata 14 liha' U. to lick ( cATaNeM ) ) tam ) Parasm. anaya't )anartyatAm )anaya'n alekSyam alelyAva alekSyAma anatiSyat anartiSya- anartidhyan alekSyaH alekSyatam alekSyata ___ tAm ) | alekSyat alekSyatAm alezyan ___ Atm. 11 bue 1 U. to know (jANaNe) alekSye alekSyAvahi alekSyAmahi Parasm. alekSyathAH alekSyethAm alekSyadhvam abodhiSyam abodhighyAva ayodhiSyAma alekSyata alekSyetAm alekSyanta avodhighyaH avodhiSyatam avodhiSyata 15 vas 1 P. to dwell (rAhaNe) avodhiSyat avodhiSyatAm avodhiSyan | avatsyam avatsyAva avasyAma Atm: avatsyaH avatsyatam avatsyata avodhiSye avodhiSyAvahi (avodhidhyA- avatsyat avatsyatAm avatsyan mahi 16 vaha 1 U. to bear ( neNeM ) avodhiSya-) avodhiSye- (avodhiSya Parasm. thA:) thAm dhvam avazyam avazyAva ' avazyAma avodhiSyata ayodhidhyetAm avodhiSyanta / avakSyaH / avakSyatam avakSyata 12 1 P.( & A.) to be (hoNe) | avakSyat avazyatAm avakSyan Parasm. Atm. avazye avakSyAvahi avakSyAmahi abhaviSyam abhaviSyAva abhaviSyAma ! avakSyathAH avakSyethAm avakSyadhvam abhaviSyaH abhaviSyatam abhaviSyata | avakSyata avakSyetAm avakSyanta abhaviSyat abhaviSyatAm abhaviSyan / 17 vRt 1 A. to be ( asaNe ) Atm. Parasm. abhaviSye abhaviSyAvahi abhaviSyAmahi . avaya'm avAva avasyAma abhaviSyathAH abhaviSyethAm abhaviSyavam avadmaH avaya'tam avaya'ta abhaviSyata abhaviSyetAm abhaviSyanta : avasya't avatsya'tAm avaya'n Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH . Atm. or avartipo avatiyAvahi avartipyAmahi | azardhipye 4. vahi mahi avartipyathAH avartidhyethAm avartiSyadhvam azardhi- azardhidhye- azardhiSyadhvam avartidhyata avartipyetAm avartipyanta / yathAH, thAm / | azardhiSyata azardhipye- azardhiSyanta 28 vRdha 1 A. to grow ( yADhaNe) " tAm, ' Parasm. 20 syand 1 A. to ooze ( gaLaNeM ) avasya'm avayAva avAma | asyantsyam asyantsyAva asyansyAma avayaH avaya'tam avaya'ta asyantsyaH asyansyatam asyantsyataM avaya't avaya'tAm avaya'n asyantsyat asyantasyatAm asyantsyan or Atm. asyansye asyansyA-) asyantsyAavardhiSye avadhiyAvati avadhiyAmAdi vahi mahi asyandiSye (asyandi- (asyandipyAavadhipyethAH avarSiSyethAm avardhiSyadhvam / ) ghyAvahi) mahi avardhipyana avadhipyetAm avadhipyanta ! asyantsya- asyantsye- asyantsyadhvam thaaH| thAm / 19 zudha 1 A. to break wind asyandi- (asyandi- (asyandipya(vAyu soDaNe) yathAH) 'dhyethAm ) vam azasya'm azatsyAva azAma asyansyata) asyantsye- asyantsyanta azartyaH azaya'tam azaya'ta / asyandi- (asyandidhye-(asyandi / tAm / azaya't azasya'tAm azaya'n / pyata) tAm) pyanta Note:-The passive forms of the Conditional are obtained by applying to the conditional base Atmanepada torminations. Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aorist Chapter IV The Aorist, Benedictive, Desiderative, Frequentative and Causals (1) Aorist (aira T ) : There are three tenses and moods oply viz. the Imperfect, the Conditional and the Aorist t) at take the augment 2 or 371 prefixed to their formg. The students can very well recognise the forme of the Imperfoct and of the Conditional as they are fully dealt with in the foregoing portion of this book. Those forms of the roots, therefore, that are neither Imperfect nor Conditional and liave the auginent prefixed to tbem can be safoly takon ns Aorist foring. The number and the person of the Aorist forin can also be rocounised with little offort as their endings are generally similar to those of the Imperfect. The exhaustive list given at the end of this part supplies both the active and Passivc 3rd person singular forms of the Aorist. If the students go through them carefully, they can easily recognise any Aorist form. Note that short s is the termination of the Passive Aorist third person singular. A few forms of the Causal Aorist should be noted : 91 TT I ET---3PETITI 3 312ZN 13714-- AT I 37-1997 357--3HTE I TISEGE I 7ef A.- deni Some irregular forms of the Cansal Horist : stu-atuSTavat / hu-ajUhavat / 373999 or STIWITEI yat-avavartat or avIvRtat / 791_37959817 Or 31962RTI I Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cc ( 2 ) Benedictive ( AzIrvAdArtha ) : yAH sulabhadhAturUpakozaH klRp-- acakalpat 01deg acIkRpata / kRta -- acikIrtata " acIkRtat / bhrAj - avabhrAjata or avibhrajan / zlAgh-- azazlAghat / sev - asipevat / smR - asasmarat / spRh - apaspRhat / i with adhi - adhyApipat 07 adhyajIgapat / ghA - ajighrapat n. ajivripat / ... pA- apIpyat / zvi azizvayat 07 azzavat / sthA-- atiSTipat / svap-- asaSupat / -ajrahavat 07" ajuhAvat / Parasm. yAsama yAsva yAmma yAstam yAsta yAstAm yAsuH yAt The Benedictive Mood is used very rarely in classical literature, its purpose being served by the Imperative and Potential moods. It is used to express desire, hope or blessing. Terminations Illustrations : cIyAta Parasin. kriyAsam kriyAsva kriyAsma kriyAH kriyAstam kriyAsta kriyAstAm kriyAsuH kriyAt * -: 1 8 U. to go Parasm. cIyAsam cIyAsva cIyAsma 'cIyAH cIyAstam cIyAsta cIyAstAm cIyAsuH sIya sISTAH sITa kRpIya kRpISTAH kRpISTa 2 ci 5 U. to collect cepIya caMpISThAH cepISTa wwwwww. Atm. sIvahi sImahi sIyAsthAm sIdhvam sIyAstAm sIran Atm. kRSIvahi kRpImahi kRpayA sthAm kRSI m kRpIyAstAm kRpIran Atm. pIvahi cepImahi cepIyAsthAma, cepIdam cepIyAstAm cepIran Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 smR 1 P. to remember. Benedictive Mood smayasam smaryAsva smaryAsma smaryAH smaryAstam smaryAsta smaryAt smaryAstAm smaryAsuH 5 hA 3 P. to abandon he sAyam heyAstra heyAsma heyAH heyAstam heyAsta heyAt heyAstAm heyAsuH hUyAsam hUyA: hUyAt udyAsam udyAH udyAt 4 hA 3 A. to go hAsIya hAsISTAH hAsISTa udyAsva udyAsma udyAstam udyAsta udyAstAm udyAsuH 7 1 U. to call Parasm. hUyAstra hUyAsma hAsIya hUyAstam hUyAsta hAsISTAH hUyAstAm hUyAsuH hrAsISTa 8 bad 1. P. to speak 6 sthA 1 P. to stand stheyAsam stheyAsva stheyAsma stheyAH 1. stheyAt stheyAstam stheyAsta stheyAstAm stheyAsuH 89 hAsImahi hAsI ha hAsIyAsthAm hAmIdhvam hAsIyAstAm hAsIran zUyAsam zUyAH zRyAt 9 zvi 1 P. to increase Atm. hAsauvahi hrAsImahi hAsIyAsthAm hrAsIdhvam hrAsIyAstAm hrAsIran zUyAsva zUyAsma zUyAstam zUyAsta zUyAstAm zUyAsuH Note that: (i) The Parasmaipada terminations here are added to the base of a root obtained in the same way as before the of the passive voice. : ( ii) The roots mA, sthA, ge, pA ' to drink', dA ( also do ), dhA (also the ), so and hA ' to abandon ', which change their final vowel to in the the passive voice, change the same to g in the Benedictive Mood ( Parasmaipada ). (iii) Final 3 as well as, and a changeable to when preceded by a conjunct consonant, is changed to or remains ranchanged ; eg . jJA-jJAyAt or jJeyAt. The students should refer to the list given at the end for the Benedictive forms of different roots. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH The Passive Benodictire is formed simply by appending Atmanepada terminations. All roots that end in vowels and the roots and at may optionally form their Passive base. Thus nI-nepoSTa or nAyiMpISTa / dA-dAsISTa or dAyipITa / lU-laviSISTa or lAviSISTa / hR-hRSISTa or haarissiisstt| graha-grahISISTa praahissiisstt| han-vadhipISTa Or ghAnipISTa / dRzU-dRkSITa or darzipISTa / (3.) Desiderative (icchArthaka): A Desiderative form may be derived from a root of any of the ten conjugations as well as from a causal. The Desiderativo verb mny bo conjugated in all the lenscs and monils and gunerally takes tho game Pada as tho root. It donotes that a person or thing wishes (or is about) to perform the action expressed by the * root ; e. g. vivadiSati (from vad ) - ho desires to speak', ho is about to speak'. In literature the only forms of the Desiderative verbs that are met with are the active forms of the Present and Imperfect tenses. Present and Past participles and also nouns denoting the action or the agent, derived from Desiderative verbs are also frequently used. Formation:-The Desiderative base is obtained by adding # to the root and then re-duplicating it. In the case of the roots of the tenth conjugation and Causals the root is taken with the 377 attached to it. " Set roots take the augment 3 before the ; anit roots do not take it; while ret roots take it optionally. ____ Tllustrations:-vac-vivakSati / bhid-vibhitsati / pA-pipAsati / yudh-yuyutsate / nI-ninISati / gai-jigAsati / diz-didikSati / mRp-mimarpipati / kR-cikIrSati / bhR-bhUrpati / stu-tistIrpati / dIpdidIpipate / grh-jivRkssti| guh-jughukssti| bhU-bhUSati / dambha-dhipsati, Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Frequencative 91 dhIpsati / strap - suSupsati / hve - juhUSati / siv -- siSeviSati / druh - dhukSati, dududdiSati, dudrohiSati / muh -- mumukSati, mumuhipati, mumohiSati / etc. Irregularities :-- ji - jigISati / han- jighAMsati / dyut - didyutipate, didyotipate / mA -- mitsati - te / dA - ditsati / dhA- vitsati / rabh ripsate / labh- lipsate / zak-- zikSati | pat-- pitsati, pipatipati / pad pinsa / Ap-- Ipsate / tan-- titaniSati, titaMsati, titAMsati / prati+i-- pratIviSati / i 'to go ' - jigamiSati / adhi + i - adhijigAMsate / hijidhIpati / nRt -- vivRtsati, vivartiSate / jJA - jijJAsate / etc. For the Desiderative forms of other roots (3rd per. sing. Present) students should consult the list given at the end of this part. Note (1) Desiderative nouns denoting the act or action:These are formed by adding to the Desiderative base ;e. g. desire, to drink', i. c. thirst; desire to know', i. e. curiosity; desire to do '; - desire to eat', i. e. hunger; and so on. (2) Desiderative nouns These are obtained by siderative base to 3; e. g. faning: 'desirous of going', ing (the sea). 6 denoting the agent of the action:changing the final a of the De:-' one desirous of drinking';. (int) aag: desirous of cross ( 4 ) Prequentative ( paunaHpunyArthaka or atizayArthaka ): A Frequentative verb may be derived from any root of the first nine conjugations which has only one syllable and which begins with a consonant. It shows that a person or thing does the action denoted by the verb frequently or repeatedly. The Frequentative base is obtained in two ways each requiring a peculiar reduplication of the root. When the base ends it is conjugated in the Atmanepada only, but otherwise. it is conjugated in the Parasmaipada and in various ways. in p, Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Frequentative verbs are of very rare occurrence in literature. Hence only those forms of the Frequentative are given below as are met with in literature: 92 ad-- aTATyate / kR-----cekrIyate, carkarti / kram - caMkramyate, caMkramIti / gam -- jaMgamyate, jaMgamIti / cur---- caMcUryate, caMcurIti / jan-- jaMjanyate or jAjAyate / jaMjanIti or jaMjanti / jap-- jaMjapyate, jaMjapIti / jvalaM--- jAjvalyate, jAjvalIta tatIryate, tAtarIti / daMzU -- daMdazyate, daMdazIti / dah -- daMdahyate, daMdahIti / dA - dedIyate, dAdAti / dIpU -- dedIpyate, dedIpIti / dyut -- dadyutyate detIti / pA--pepIyate, pApAti / pracch---- parIpRcchyate, pApracchIti / phal-- paMphulyate, paMphulIti / budhU - vovudhyate, bodhIti / bhidvebhidyate, vebhidIti / bhram -- vaMbhramyate, vaMbhramIti / / mR-- metrIyate, marImati / yaj--yAyajyate, yAyajIti / raT--rArayyate, rAraTIti / --- rorUyate, roravIti / sva -- rorucyate, rorucIti / rudra - royate, rorudIti / lihU -- lelihyate, lelihIti / lup -- lolupyate, lolupIti / lubh-- lolubhyate, lolubhIti / vadvAvadyate, vAvadIti / vRt -- varInRtyate, varIvarti 0 varIvRtIti / vraj -- vAtrajyate; vAtrajIti / zuc -- zozucyate, zozucIti / zubh -- zozubhyate, zozubhIti / sad -- sAsadyate, sAsadIti / sR - semlIyate, sarIsati / sRp-- sarIsRpyate, sarIsRpIti / smR--sAsmaryate, sAsmarIti / svap-- sodhupyate, sAsvapIti / han-- jeghnIyate or jaghanyate / jaMghanIti or jayanti / If the students carefully follow the instructions and study the important forms given above, there will be no difficulty for them to recognise any Frequentative form. In the conjugational tenses and moods the Frequentative base is conjugated as if it were a root of the third conjugation. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Causal (5) Causal (preraNArthaka ): Causal forms are obtained from any root belonging to any one of the ten conjugations. They can be conjugated in all the tenses and moods. The list of roots given at the ond of this part gives the Causal forms of the Present 3rd per. sing. of all the roots. A few important forms, however, are given below with their formation. Formation :-The causal base is made up by adding 379 to the root, as in the case of roots of the tenth conjugation, before the terminations are applied to them. The causals of the roots. of the 10th conjugation are the same as the primitive. The Crusul forms generally take cither Pavin. The Causals of some roots are conjugnted in the Parasmaipada only it. g. nadA, jana, i with adhi, budha 4 A., yudha, du and snu, and roots meaning * to sivailow ' and ' to move'. "The Causa!s of some roots are inostly conjugated in Atmanepade: e.g: pA to drink.', dam, yam with A, muha with pari, dhe, run , bam 1 P., vad with abhi and'nRt . Some important & irregular Causal forms:ci-vApayati-te / caayyti-t| lI 9 P.-laapyti-te| sphur-phaaryni-ne| koryti-te| bhii-bhaayyti--te| aarm-aarmbhyti-te| .. vi+smi-vismaapyte| lam-lambhavati / skaay-phaavyti-te| R-apyni-ne| shd-shaatyti-te| ruha rohayati-te / ropayati-te / ho-paan-te| ko-kApayati-ne dH-daapyti-te| i with adhi 'to study' pA: P.-paalyni-ne| adhyaapyti-te| paa:-paayyti-t| i ' to go' mayati-te . sho-shaayyti-te| iwith aghi to remember'he-haayyti-te| .. adhigmyti-te| Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 sulabhadhAturUpakozaH han-ghAtayati-te | km-kaamyte| dhuu-dhuunyti-te| ym-yaamyti| Ara-jAgarayati-te dridraa-dridryti-te| zam-zamayati / glai-lapati, glApayati / nam-namayati, nAmayati / nA-napayati, snApayati / / dhvan-vanayati, dhvaanyNti| .. .N. B. The passive of the Causals, their present and past participles, their gorunds and their infinitives are formed exactly in the same way as those of the roots of the tenth conjugation. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NOTE The following pages contain an EXHAUSTIVE LIST OF ROOTS usually met with in classical literature. The different forms of the roots are given in eleven columns running over two pages. The columns give in order:(1) The root, conjugation, Pada and meaning (dhAtu, gaNa, pada va artha ); (2) Perfect 3rd per. sing. (active) (dvitIya bhUta tR. pu. eka va. kartari ); (3) First Future 1st per. sing. ( active ) (prathama bhaviSya pra. pu. ekava. katari ); (4) Second Future 3rd per. sing. ( active) (dvitIyabhaviSya tR. pu. e. va. kartari ); (5) Conditional 3rd per. sing. ( activo ) . ( kriyAtipattyartha tR. pu. ekava. kartari ); (6) Aorist 3rd per. sing. (.act. and pass.). (tRtIyabhUta tR. pu. ekava. kartari va karmaNi ); (7) Benedictive 3rd per. sing. ( active) (AzIrvAdArtha tR. pu. e. va. kartari ); (8) Desiderative 3rd per. sing. (active) (icchArthaka tR. pu. e. va. kartari); ( 9 ) Perfect Participles ( active ) ..' (parokSabhUta dhAtusAdhita vizeSaNa kartari ); (10) Future Participles ( active) (bhaviSyakAlavAcaka dhAtusAdhita vizeSaNa kartari ); (11) Cansal Pres. 3rd per. sing. (active) (preraNArthaka vartamAnakALa tR. pu. ekava. kartari ). Mark that the letter v. & or a. printed in italics at the beginning of a root indicates whether the root is vet, set or anit. v Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Oonditional Root, Conj. Pada and moaning Perfect 3rd per. First Second Future Future lat per. | 3rd per. sing. ** sing. 3rd per. sing. sing. - 5. akSa 1 &5P. | AnakSa akSitAsmi, akSiSyati, AkSiSyat, to pervade aSTAsmi akSyati AkSyat 5. aj 1 P. to. go vivAya vetAsmi, veSyati, . aveSyat, | ajitAsmi ajiSyati AjiSyat 1. aJja 7 P. Anaja aJjitAsmi- ajiSyati AjiSyatto anoint atAsmi aDkSyati ADjhyat 5. aT 1 P. ATa aTitAsmi aTiSyati ATiSyat to wander s. aNa 4 A. | ANe .. aNitAhe : aNiSyate ANizyata to breathe 1. ada 2 P. to eat Ada, jaghAsa attAsmi atsyati / Atsyat s. an : P. Ana. anitAsmi aniSyati AniSyat to breathe 5. am 1 P. Ama amitAsmi / amiSyati Amipyat to move i. ay with ud udayAMcake udayitAhe udayiSyate udAyipyata 1 A. to rise s. acaM 1 P. Anarca arcitAsmi arciSyati Arthipyat to worship 5. a 1 P. Anarja ArjitAsmi arjipyati ArjiSyat to earn ., 10 U. ,, arjayAMcakAra- arjayitAsmi-arjayiSyati-te ArjayiSyat-ta arjayAMcake arjayitAhe 4. artha 10 A. arthayAMcake . arthayitAhe arthayiSyate ArthayiSyata to request .. aI 1 P. to go ; Anada aditAsmi adipyati Adidhyat to beg , 10 . ardayAMcakAra- ardayitAsmi- ardayiSyati-te ArdayiSyat-ta to afilict cakre tAha SANLASARARITTEN Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms - Bene- Desidera- Perfect Future Aorist laictise tive 3rd sing. 3rd per.] 3rd per. Participle | Participle Oausal Pres. 3rd per. Act. Pass." | sing. sing. | sing. akSyat vaMpyat AkSIt AkSi akSyAt acikSiSati Anazvas akSiSyat, akSayati-te acikSati avapAt, avAyavIyAta vivISati, vivyivas, vAyayati-te AjIt ajijipati Ajivas ajiSyat AjIt AjiajyAt anijiSati Ajivas aJjivyat, aJjayati-te ajhyat ATIta ATiaTyAt aTiTiSati ATivas / aTiSyat ATayati-te ANiSTa ANi aNiSISTa aNiNiSate ANAna aNiSyamANa ANayati-te aghasat AdiadyAt . jighatsati Adiks , atsyat Adayate jakSivas AnIt Ani anyAt aniniSati Anivas aniSyat Anayati-te AmIt Ami amyAt amimipati Amivas abhipyat Amayati-te udAyiSTa udAyi udAyiSISTa udayiyiSate udayAMcakrANa udayiSyamANa udAya yati-te AcIt Arci aAt aciMciSati Anarcivas arciSyat arcayati-te ArjIt . AnibhAt arjijiSati Anarcas arjiSyat arjayati-te Arji- , bhAt- arjijayi- arjayAMcakRvas , arjayiSyat- | , jata-ta arjayiSISTa pati-tebhirjayAMcakrANa arjayiSyamANa Athita. Arthi arthayiSISTa artiyayiSate arthayAMcakrANa. arthayiSyamANa arthayate AdIt AdibhAt adidiSati AnaIs ardiSyat ardayati-te Adi / arthAt- ardidayi- ardayAMcakRvas-ardayiSyatdata- ardayiSISTa pati-te. cakrANAMardayiSyamANa adayiSI 7 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulamadhAturUpakozaH Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Future 1st per. _sings second Future 3rd per. sing. Conditional 3rd per. sing. I | cakra / aSTAhe 6. aI 1 P. . AnahaarhitAsmi arhiSyati Arhipyat to deserve , 10 U. , arhayAMcakAra- | arhayitAsmi- | arhayiSyati-te AhayiSyat-sa / tAhe 8. an 1 P. AvaavitAsmi aviSyati AviSyat to protect 7. aza 5 A. to get| Anaze | azitAhe, aziSyate, AziSyata, | akSyate - Azyata s. ,, 9 P. to eat Aza azitAsmi |aziSyati AziSyat 7. as 2 P.to be | vabhUva bhavitAsmi / bhaviSyati abhaviSyat 5. ,, 4 P. AsaasitAsmi asiSyati Asipyat to throw ... a. Apa 5 P. Apa AptAsmi Aphsyati Apsyat to obtain 5. As 2 A. to sit AsAMcake AsitAhe Asidhyate Asipyata a. i2 P. to go iyAya etAsmi eSyati aiSyat / a.s with adhi 2 A. adhijage to study 4. i with ud 1 P. udiyAya to rise ...indha 7 A. indhAMcake to kindle 4. iz 6 P. to wish| iyepa adhyetAhaadhyeSyate adhyapyata, adhyagIyata udetAsmi udeSyati udeSyat | indhitAhe indhiSyate aindhipyata paSitAsmi, epipyati aiSipyat __eTAsmi | anveSitAsmi | anveSiSyati manvaipiSyat 4. im 4 P. withanu anviyepa to search Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . Roots with Important Forms forint Bene Desiden Porfect Future Causal tive | Bene- |Desidera- Portect Future dictive Pres. 3rd sing 3rd per. 3rd per. i Participle Participle Act. Pass. |sing. | sing. " sing. ging. AhIt Arhi arthAt arjihipati Anarhas ahi yat arhayati-te ANi Arhi aAt- bharjihayi- ayAMcakRvas- arhayiSyat- arhayati-te hat-ta ahayipITa | pati-te cakrANa degmANaH / AvIt Avi avyAt avivipati Avivas aviSyat Avayati-te AziSTa, Azi azipoSTa, azizipate AnazAna aziSyamANa, Azayati-te ___ApTa akSISTa / akSyamANa AzIt , astrAt azizipati Azivas aziSyat : Azayati abhUt abhAvi bhUyAt bhUpati babhUvas bhaviSyat bhAvayati-te Asthat Asi : asyAt asisipati Asivas asiSyata Asayati-te Apat . Api ApyAt Ipsati / Apivam Apsyata Apayati-te AmiSTa Asi / AsipISTa Asisipate AsAMcakrANa AsiSyamANa AMsayati agAt agAyi IyAt jigamipati Iyivam eSyata * gamayati-te (pratIpipati) pratyAya yati te adhyaSTa, adhya- adhyeSISTa adhijigAMsate adhijagAna / adhyeSyamANa adhyApayati avyagIra gAyi udgAt udagAyi udIyAt udiyIpati udIyivas / udebhyata udAyaya ti-te aindhiSTa aindhi indhipISTa | indidhiSate indhAMcakrANa indhiSyamANa indhayati-te aipIt aipi iSyAt / eSipiSati | Ipivase piSyat eSayati-te anvaiSIt anvaiSi anviSyAt anveSiSi- anvIpivas anveSiSyat anveSayapati nite Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 mulabhadhAturUpakozaH. Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Second Future Future 1st per, | 3rd per. sing. Conditional 3rd per. sing. | ging. 1 udetAhe udepyate udeNyata at with.uda 4 A. udayAMcake to rige ...1 A. to soc| IkSAMcakre IkSitAhe IkSipyate . . aikSipyata to throw 7. I2 A.to praise IDAMcake IDitAhe IDiSyate aiDiSyata 7. Ira with ud 1 P. udIrAMcakAra | udIritAsmi | udIriSyati | udairiSyat to utter .. ? A. IzAMcake / | IzitAhe IziSyate ziSyata to rule 5. iMha 1A IhAMcake iMhitAhe' IhiSyate aihiSyata to encoavour 7. ura 1 P. to go | uvokha okhitAsmi | okhiSyati / aulipyat .. ujya 6 P. ujjhAMcakAra | ujjhitAsmi | ujjhiSyati aujjhidhyat 7. uS 1 P. to burn uvoSa, opitAsmi oSiSyati auSiSyat oSAMcakAra 4.21 P.to go Ara artAsmi ariSyati. Aripyat RjU 1 A. AnRje | arjitAhearjiSyate ArjiSyat / to acquire | *. R with sam 4 P. samAnardha samardhitAsmi | samardhiSyati / samAdhiSyat to prosperi .. e 1 A. to grow edhAMcake edhitAhe edhiSyate aidhiSyata 1. katyU 1 A. cakatthe katyitAhe katyiSyate akatyiSyata to praiso . kara 10.U. kathayAMcakAra- kathayitAsmi- kathayiSyati-te. akathayiSyat-ta to tell kathayAMvakre Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 101 Aorist 3rd sin Bene- | Desidera- | dictive tive 3rd per. 3rd per. Perfect, Causal Future Pres. Participle Participle | 3rd per. Participle Participle ____sing. Act. Pass. sing. | sing. udaiTa udaiSiudepoSTa udiyoSate "udayAMcakrANa udezyamANa udAyaya ti-te aikSiSTa aikSi IkSiSISTa IcikSiSate IkSAMcakrANa IkSiSyamANa IkSayati-te aiDiSTa aiDiIDipITa IDiDipate IDAMcakrANa IDiSyamANa IDayati-te udarIt udaure udIryAt udIririSati udIrAMcakRvas udIriSyat udIrayati-te aiziSTa aiziIziSISTa iziziSate IzAMcakrANa IziSyamANa Izayati-te aihiSTa aihiIhiSISTa IjihiSate IhAMcakANa iMhiSyamANa Ihayati-te aukhIt khi ukhyAt ocikhiSati Ukhivas okhiSyat okhayati-te aujhIla aujjhi ujjhyAt ujijhiSati ujjhAMcakRvas ujjhiSyat ujjhayati-te auSIt / auSi uSyAt oSiSiSati Upivas, oSiSyat oSayati-te oSAMcakRvas ApIt AriaryAt aririSati Arikhas ariSyat arpayati-te ArjiTa' ANi arjiSISTa arjijiSate AnRjAna arjidhyamANa arjayati-te samA(t samAdhisamRdhyAt samardidhiSati, samAnarvas samardhiSyat samardhayati | samIsati | -te aidhiSTa aidhi edhiSITa edidhiSate eghAMcakrANa edhiSyamANa edhayati-te akatpiSTa akatyikatthiSISTa cikatthiSate cakatthAna kathiSyamANa kathayati-te akka akAthikabhyAt, cikathayiSa- kathayAMcakRvas- kathayiSyat- kathayati-te | kathayipI/ ti-te / cakANa kathayiSyamANa Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 mulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Futuro 1st per. sing. Second Futuro 3rd per. Conditional 3rd por. ___sing. ___ging. - 5. kam 1 A: to love|cakame . kAmetAhe kamipyate akamiSyata , 10 A. ,, kAmayAMcakre kAmayitAhe kAmayiSyate akAmayiSyata 5. kamp 1 A, cakampa .. kampitAhe kampiSyate akampidhyata to shake 5. kasa with vi 1 P. vicakAsa vikasitAsmi | vikasiSyati vyakasipyat to open 7. kAGkSA 1 P. cakAGka kAGkitAsmi / kAtivyati akAtipyat to long for 7. kAza.with s 1 A.pracakAze prakAzitAhe prakAziSyate prAkAzizyata to shine 5. kAs 1 A. kAsAMcake kAsitAhe kAsipyate akAsiSyata ___to. cough 5. kupa 4 P. cukopa kopitAsmi kopipyati akopiSyat to be angry 5. kuma 4 P. cakosositAsmi | kosiSyati akosipyat to embrace : kR 5 cha. to kill cakAra, cakre kartAsmi, kartAhe kariSyati-te . akaripyat-ta ___& 8 U. to do 7. kRt 6 P. to cut |cakarta ka rtitAsmi katiSyati, akartipyat, kartyati akartyat a. kRS 1 P. cakarSa kasmi, kayaMti,krakSyati akamaMt, to draw kaSTAsmi | aRkSyat 9411EL LLL a.6P. to plongh | cakRpe kaSTIhe, RSTAhe kazyate, RkSyate ! akayat, azyata Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 103 Perfect Future | Bene-Desidera. Aorist dictive tive 3rd sing 3rd per. 3rd per. Act. Pass. 19 | sing. | sing. Oaugal Pres. 3rd per. sing. Participle Participle mata ti-te acaka- akAmi kamipISTa cikramiSate cakamAna kamiSyamANa kAmayati-te acIkamata ,, kAmayiSISTa cikAmayiSate kAmayAMcakrANa kAmayiSyamANa kAmayati-te akampiSTa akampi kampiSISTa cikampiSate cakampAna kampidhyamANa kampayati vyakasIta, vyakA- vikasyAt vidhikasiSati vicakasvas / vikasiSyat vikAsayavyakAsIt si akA- akAjhi kAyAt cikAtiSati cakAvas | kAGkiSyat kAzyati-te prAkAziSTa prAkAzi prakAziSISTa pracikAziSate pracakAzAna prakAziSyamANa prakAzayati akAsiSTa akAsi kAsiSISTa | cikAsiSate kAsa'cakrANa | kAsiSyamANa | kAsayati-te akupat akopi kupyAt cukopiSati, cukupvas | kopiSyat kopayati-te cukupiSati akusat akosi kusyAt cukusiSati, cukusvas | kosiSyat kosayati-ta cukosiSati makApIt ,akAri kriyAt, cikIrSati-te cakRvasa, cakrANa kariSyat, kArayati-te akRta kRSISTa kariSyamANa bhakatIt ati kRtyAt cikatiSati, cakRvas katipyat, | kartayati-te |cikRtsati bhakArdhAt ,akarSi kRSyAt | cikRkSati cakRSvas kaya't , karSayati-te akAkSIt, RkSyat mAkSat kartyat kakSISTa cakRSANa karyamANa, RkSyamANa Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 sulabhadhAturUpakozaH Ropt, Conj. Pada and meaning. Perfect 3rd per ! First | Future 1st per. | Second Conditional ... Future 3rd per. 3rd per. sing. I sing. | sing. sing.. 6. kR8 P. to strew| cakAra karitAsbhi, kariSyati, aripyat, karItAsmi karISyati . . akarISyat s.,, 9 U. to kill cakAra, cakare karitAsmi-tohe | kariSyati-te akariSyat-ta karItAsmi-tAhe karIpyati-te akarISyat-ta 8. kRt 10 U. . kIrtayAMcakAra- kIrtamitAsmi- kIrtayiSyati-te akIrtayi. to celebrate . cakre tAhe | Syat-ta 5. kRpa 1 A. cakUpe kalpitAhe, 'kalpiSyate, akalpipyata, to be able karatAhe. kalsya te, akalsya ta, kalpsyati akalpsya t to play kam 1 U., 4 P. cakrAma, cakrame RmitAsmi, kramiSyati, akramiSyat, to walk; to step krantAha kaMsyate akrasyata a.kI 9U. to buy cikAya, kretAsmi, RSyatite akeSyat-ta cikriye kretAhe. a. krID 1 P. cikrIDa krIDitAsmikrIDiSyati akrIDiSyat , with sam saMcikrIDe |saMkrIDitAhe | saMkrIDiSyate / samakrIDiSyata 1A. " a. krudhU 4 P. cakrodha koddhAsmi krotsyati akrotsyat to be angry a. kuMga 1 P. cukroza kroSTAsmi krokSyati akrokSyat to cry out klam 1 &4 P. cakkAma klamitAsmi klamiSyati aklamiSyat to be exhausted 7. klid 4 P. cikleda kleditAsmi, klediSyati, bhaklediSyat, to be wet klettAsmikletsyati akletsyat Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 105 Futuro Future | Causal Pres. Beno- Desidora perfet Aorist Perfoct dictive tive 3rd sing* 3rd per.] 3rd per. Participle | Participle | 3rd per. sing. Act. Pass. sing. sing. akArIt akAri kIryAt cikaripati cikIrvam kArayati-te | kariSyat, karISyat kramiSyat , RSyat, akArIt, ,, kIryAt, cikariSati-te cikIrvam , kariSyat-degmANa , akariSTa- kariSISTa cikarISati-te, cakirANa karISyat-'mANa akarISTa akISTa cikiirssti-te| acikI- akIrti kIrtyAt , cikIrtayi- kIrtayAMcakRvas kIrtayiSyat- kIrtayati-te tat- ta kIrtayiSISTa pati-te kIrtayAMcakrANa SyamANa acIkRtat-ta akupat , akalpi kalpiSISTa, cikalpiSate, cakUpAna kalpiSyamANa, kalpayati-te akalpiSTa, kupsISTa cikRpsate, kalsyamAna, akRpta cikRpsati kalpsya t akramIt, bhakami myAt, cikramiSati, cakraNvas , kramayati-te astakaMsISTacikaMsate cakramANa kaMsyamAna apIt, akrAyi krIyAt cikrIpati-te cikrIvas , krApayati-te akeSTa kreSISTa cikriyANa RSyamANa akrIDIt akrIDi kroDyAt cikrIDiSati | cikrIDas krIDiSyat krIDayati-te samakrIDiSTa sama- saMkrIDiSISTa saMcikrIDiSate) saMcikrIDAna saMkrIDiSyamANa saMkrIDa .. yati-te anudhat akrodhi kuSyAt cukutsati cukrudhvas kotsyat krodhayati-te akSat akrozi kruzyAt cukrukSati cukuzvas kokSyat krozyati-te alamat aklAma klamyAt ciklamiSati caklanvas klamayati-te aklidat akledi vidyAt ciklidipati, cikliddhas kladiSyat, kledayati-te ciklediSati, cikitsati Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH . First Future | Second Future Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. _sing. Oondition al | 3rd per. | 1st per. I 3rd per. I sins. | sing. f sing. 5. klinda 1U. cikkinda, klinditAsmi klindiSya- aklindi_to lament ciklinde tAhe ti-te yat-ta 5. kliz 9 P. ciza klirzitAsmi, kleziSyati, to torture leSTAsmilakSyati alekSyat s. ,, 4 A. , ciklizeklezitAhe leziSyate / agleziSyata 7. kvath 1 P. to boil cakvAtha kathitAsmi kvayiSyati akvayiSyat 7. kSaNa 8 U. to wound cakSANa, cakSaNe' kSaNitAsmi, kSaNiSyati-te akSaNipyat-ta degtaahe| cakSame 4. sam 4.P. cakSAmakSamitAsmi, kSamipyati akSamiSyat, to forgive kSantAsmikSasyati akSasyat 5. kSam 1 A. kSamitAhe; kSamiSyate, akSamiSyata, to forgive ! kSantAhe kSasyate | akSasyata 7. al 10 U. kSAlayAMcakAra, kSAlayitAsmi, kSAlayiSyati-te akSAlayito wash off cakre . tAhe pyat-ta 4. hi 1, 5 & 6 P. cikSAya kSetAsmidhya ti akSeSyat to kill; to dwell 1. kSipa 6 U. cikSepa, kSepmAsmikSepsyati-te / akSepsyat-ta ____to throw cikSipa kSeptAhe a. kSud 70 cukSoda, kSottAsmi, kSotsyati-te akSotsyat-ta to pound cukSudeottAhe 4. zudh 4 P. 'tu bu hungry 7. zubha 4 P. to be agitated cukSodhAtAsmi kSotsyati akSotsyat / cukSAbha kSobhitAsmi |kSobhidhyati. akSobhiSyat Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 107 | Bene- | Desidera-| Aorist Perfect | dictivel tive | Future | 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Participle Participle Act. Pass. sing. sing. Causal Pres. 3rd per. sing. aklindIt akli- klindyAt ciklindiSa- ciklindvasa, klindiSyat, klindaaklindiSTa 'ndi klindiSISTa ti-te | ciklindAna klindiSyamANa yati-te. aglakSIt , aklezi klizyAt ciklizipati, ciglisvas / kleziSyat, klezayati-teH anikSat ciklezipati, klezyat ciphlikSati agleziSTa , kleziSISTa ciklizipate, ciklizAna kleziSyamANa ciklezipate akkathIt akkAthi kvathyAt cikkathiSati cakkathvas | kathiSyatvAthayati-te. akSaNIt akSANi kSaNyAt , cikSaNi- cakSaNvasa, kSaNiSyat , kSANayati-te. akSaNiSTa, kSaNipoSTa / pati-te cakSaNAna kSaNiSyamANa akSata akSamat akSami kSamyAt . cikSamiSati, cakSaNvas kSamiSyat , kSamayati-te cikSasati kSasyat akSamiSTa, akSami kSamiSIda, cikSamiSate, cakSamANa kSamiSyamANa, kSamayati-te akSasta kSasISTa cikSasate kSasyamAna acikSa- akSAli kSAlyAt, cikSAlayi- kSAlayAMcakRvasu, kSAlayiSyat , kSAlayati-te lan- ta kSAlayiSISTa pati-te cakrANa kSAlayiSyamANa akSepIt akSAyi kSIyAt cikSISati cikSivas kSeSyat kSAyayati-te. akSapsIt ,akSepi| kSipyAt, cikSipsati-te cikSipvas , kSepsya t, kSepayati-teH . akSipta kSipsISTa cikSipANa kSepyamAna akSudata, akSodi kSudyAt, cukSutsati-te cukSuddhas, kSotsyat, kSodayati-te akSautsIt, kSatsISTa cukSudAna kSotsyamAna / anuSat akSaudhi kSudhyAt cukSutsati cukSudhvas , kSodhayati-te cukSudhAna anumat akSobhi kSubhyAt cukSubhiSati, cukSubhvas kSobhiSyamANa kSobhayati-te cukSobhiSati Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 Root, Conj. Pada and meaning sulabhadhAturUpakozaH Perfect First Second Future Future 3rd per. 1st per. <3rd per. sing. sing. Conditional 3rd per. | sing. sing. 5. sum 9 P. . cukSobha | kSobhitAsmi |kSomiSyati akSobhiNyat to be agitatod 1. 1P. cakSI kSAtAsmikSAsyati akSAsyat to wear out i. kSaNa.P. cukSNAvagavitAsmi - kSNaviSyati | akSNaviSyat to sharpen 7. svan 1 U. cakhAna, cakhne khanitAsmi, khaniSyati-te akhaniSyat-ta to dig "tAhe 7. svAd 1 P. cakhAda khAditAsmi khAdiSyati akhAdiSyat to eat a. khid 4 &7 A. | cikhide khettA khetsyate akhetsyata to be distressed , 6 P. , cikheda khettAsmi khetsyati akhetsyat 7. khela 1 P. cikhela khelitAsmi kheliSyati akhelipyat to sport . khyA* 2 P. to tell * 5. gaNa 10 U. gaNayAJcakAra gaNayitAsmi, gaNayiSyati-te agaNayito count | cake tAhe dhyat-ta 5. gad 1 P. gaditAsmi gadiSyati agadiSyat to speak a. gam 1 P. to go jagAma gantAsmi gamiSyati agamiSyat a. gam with sam / saMjamme saMgantAhe saMgasyata samagasyata 1 A. to join 7. ga 1 P. jagarna garjitAsmi garjiSyati agajiSyat to roar jagAda * This root is wanting in the non-conjugational tenses and Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 109 Aorist Bene- dictive Desidora. tive Perfect 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Act. Pass. ging. | sing. Causal Future ! Pres. | 3rd per. Participle Participle sing. vIt akSobhIt kSubhyAt cukSobhipati cukSubhvas kSobhiSyamANa kSobhayati-te akSobhi akSA- akSAyi kSAyAt , cikSAsati cakSivas kSAsyat kSapayati-te mIta kSayAt / akSNA- azgAvi, kSNUyAt cukSNUSati cuNuvasNa viSyat kSaNAvaya ti-te akhanIt akhAni khanyAt, cikhaniSati-te, cakhnivas , khaniSyat, khAnayati-te. akhAnIt, khAyAta; cATanAna | khaniSyamANa akhaniTa khanipoSTa akhA- akhAdi| khAdyAt | cikhAdipati cakhAdvaskhAdiSyat khaadyti| akhitta akhedi khitsISTa cikhitsata cikhidAna / khetsyamAna khedayati-te. akhaitsIt ., khidyAt cikhitsati. cikhidvas khetsyat akhelIt akheli khelyAt cikhelipati cikhelvam kheliSyat khelayati dIta kANa jyamApana ajIga- agaNi gaNyAt, jigaNayi. gaNayAcakRvas, gaNayiSyat, gaNayati-te Nat- ta gaNayiSISTa pati-te ajagaNata-ta agadIt, agAdi gadyAt jigadiSati | jagadvasa gadiSyat gAdayati-teM agAdIt agamat agami gamyAt jigamiSati jagmivas, gamiSyata gamayati-te jaganvasa saMgasyamAna samagasta samagami saMgasITa, | saMjigaMsate saMjammAna samagasta . saMgasISTa magIt agaji mAt jigArjiyati jagaz2as saMgamaya ti-te garjayati-te - garjiyat moods. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 / sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. | Pada and meaning Perfoct 3rd per.. First Second oonditional Future Futuro | 3rd per. 1st per. | 3rd per. | I sing. | sing. sing. .. gaI 10. jagaI, jagaheM | garhitAsmi, garhipyati-te agarhiSyat-ta / to censuro garhitAhe ,, 10 U. , garhayAJcakAra, garhayitAsmi, garhayiSyati-te agahayiSyat-ta ___ ke tAhe. s. gaTa 1 P.. | jagAla galitAki galiSyati agalipyat to drop 7. galbh with 1 A. prajagalbhe pragalbhitAhe pragabhiSyate prAgalbhiyata / to swagger 1. gAha 1,A. jagAheM gAhitAhe, gAhiyate, agAhiyat , to bathe in gADhAhe ghAzyate aghAzyata 5. guJja 1.P. tojuguna | guJjitAsmi gujipyati aguniSyat ____ hum, to buzai 1. gup 1 P.. . | jugopa | gopitAsmi, gopipyati, agApipyat, goptAsmi gopsyati agophsyat to.prot ecti 4. graha 1 U. ... jugRha, juguhe | gRhitAsmi, / gRhiSyati-te agRhiSyata-ta to conccal tAhe ghokSyati-teM aghAzyat-na goDhAsminhe 6. gRdha 4 P. tojagaIgardhitAsmi garSipyati agadhipyat . covet; to desire :. gRha 1 A: to jagRhe garhitAhe, garhiSyate, agarhiyata, : .. spurns to seizeji gaDhIhe ghayate aghyt| 5. ga 6 P. .. jagAra, jagAla garitAsmi, gariSyati, agariSyat to swallow garI; gali. garI'; gali- agarI agali tAsmi, galI- yati, galI dhyat, agalI ... 9 P. to speak jagAra garitAsmi, gariSyati, . agariSyat, .. | garI garI agarI' ... ge 1 P. to sing jagau gAtAsmigAsyati / agAsyat Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 111 Bene- Desidera- Aorist dictive tive 3rd sing. 3rd por. 3rd per. Act. Pass. sing. sing. Perfect | Future Causal | Pres. Participle Participle 3rd per. agahIt, agahi gIt , jigaha- jagahras, garhipyat, garhayati-te agahiTa garhipITa | pati-te jagahoNagarhiSyamANa ajagarhat-ta , gAt, jigahayi- garhayAcakRvas , garhayiSyat, garhayipISTa pati-te akrANa pyamANa agalIt agAli galyAt jigalipati jagalvasga liSyat gAlayati pate juguhAna prAgalbhiSTa prAgalbhi pragalbhipISTa prajigalbhi- prajagalbhAna | pragabhipyamANa pragalbha yati-te agAhiTa, agAhi gAhiSISTa, jigAhipate, jagAhAna gAhiSyamANa, gAhayati-te agADaghAkSISTa jighAkSate ghAkSyamANa agulIt aguji gujyAt jugujiSati juguJcas gujiSyat guJjayati-te ago- agopi gupyAt jugopiSati, jugupvas gopiSyat, gopayati-te psIt jugupsati / gopsyat jugupiSati agRhat , agahi| guhyAt, judhukSati-te juguhas , gUhiSyat-degmANa gUhayati-te aghukSat-ta gUhipISTa, ghokSyat, agRhiTa, agUDha ghukSISTa / ghokSyamANa bhagRdhat agadhi gRdhyAt jigardhiSati jagRthvas gardhiSyat gardhayati-te agarhiSTa; agahi garhiSISTa, jigarhiSate, jagRhANa garhiSyamANa, garhayati-te akSata kSISTa | jighRkSate ghalmANa agArIt,agAri, gIryAt jigariSati, jagarvasa . gariSyat, garI- gArayati, bhagAlIt agAli jigaliyati jagalbas dhyat ,galipyat, gAlayati __galISyat agArIt agAri , jigariSati, jagarvas gariSyat, gArayati-te jigarISati, garISyat jigIrpati agAsIt agAyi geyAt jigAsati jagivas gAsyat gApayati-te Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 sulabhadhAturUpakozaH Second Fature Root, Oonj Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Future lot per. sing: | 3rd per. sing.' Conditional 3rd per. ___sing. 4. pranyU 9 P. to put jagrantha together 7. pram 1 A. to eat jagrase granthitAsmi granthiSyati prasitAhe sidhyate | agranthiSyat agrasipyata 7. graha 9 U. to take jagrAha, jagRhe grahItAsmi, grahISyati-te agrahISyat-ta glAtAsmiglAsyati aglAsyat a. glai 1 P. to be : jaglau languid ma 1 P. to cat - ghastAsmighatsyati aghatsyat 1. ghuSa 1 P. jughopa ghoSitAsmi ghoSiSyati aghoSiSyat to declare ,, 10 U. ghopayAcakAra, ghoSayitAsmi, ghopayiSyati-te aghopayiSyat-ta __to proclaim cake 4. prA 1 P.to smell jatrau trAtAsmi ghrAsyasi aghrAsyata 5. cakAra 2 P. cakAgAJcakAra cakAsitAsmi | cakAsiSyati | acakAsiSyat to shine 6. caz ? A. to tell cacakSe, cakhyau, khyAtAsmi-he khyAsyati-te akhyAsyat-ta cakzau, cakhye kzAtAsmi he zAsyati-te akzAsyat-ta caze 7. cam 1 P to eat cacAma 5. cara 1 P. to go cacAra camitAsmi camiSyati acamiSyat caritAsmi cariSyati acariSyat calitAsmi. caliSyati... acaliSyat cacAla 5. cala 1 P. to shake Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 113 Bene- Desidera. Aorist dictive tive 3rd sing. | 3rd per.| 3rd per. Act. Pass. sing. sing. Causal Perfect Future ___ Pres. Participle | Participle 3rd per. _sing. nthiSyat / granthayati-te agranthIt agranthi abhyAt jigranthiSati jagrathvasgra aprasiSTa agrAsi grasiSISTa | jigrasipate janasAna / ziSyamANa | grAsayati grahISyat, grAhayati-te agrahIt , agrAhi gRhyAt, | jighRkSati-te jagRhas , aprahiSTa grahISISTa jagRhANa bhaglA- aglAyi glAyAt, jiglAsati | jaglivas sIt gleyAt grahISyamANa glAsyat (pra) glApa yati-te | glapayati-te aghasat aghAsi - jighatsati jakSivas ghatsyat bhaghupat, aghoSi ghuSyAt, jughoSiSati, jughupvas ghopipyat ghopayati-te aghoSIt ghoSyAt / jughuSipati / ajaghupat-ta ,, ghoSayiSISTa jughopa- . ghopayAJcakRvasa, ghopayiSyat . vipati-te cakrANa ghopayiSyamANa aghrAt, aghrAyi | preyAt, | jighrAsati | janivasvAsyat ghrApayati-te aghrAsIt ghAyAt avakA- aca- cakAsyAt cicakAsi- cakAsAcakRvas cakAsiSyat | cakAsayasIt kAsi / pati asmatta,akhyAyi, khyAyAta, | cikhyAsa-cacakSANa, ca-khyAsyat- khyApayamakzA- akzAthi dhyeyAt, ti-te khyivasa,caviza- degmAna ti-te sIt / syAsISTa, azAsta kazAyAt vas, cakhyAna, | kzAsyat- kzApayakyAta, cakzAna mAna zAsaSTa ti-te acamIta acAmi camyAt cicamiSati / cemivasca mi yat cAmayati ti-te cariSyat | cArayati-te bhacArIt avAri caryAt cicariSati | cerivas abAlIt avAli calyAt | cicaliSati celivas, caligyat | calayati, (cAlayati) Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 Root, Conj. Pada and meaning 4 ci 5 U. to collect 3. cit 10 A to regain life 3. fra 10 U to contemplate 10 U. to drive * cura 10 U. to steal * chad 10 U. s. cudU Perfect 3rd per. sing. sulabhadhAturUpakozaH First Future 1st per. sing. to cover 4. chiMdU 7 U. to cut | ciccheda, cicchide 3. jakSa 2 P. to eat | jajakSa 3. jan 4 A. to be jajJe born | cicAya, cicye cetAsmi cikAya, citraye cetayAccakre acetayiSyata cintayAJcakAra, cintayitAsmi cintayiSyati- acintathicakre 'tAhe codayAJcakAra, codayitAsmi | codayiSyati - te acodayicakre 'tAhe Syat-ta pyat-ta vyat-ta corayAJcakAra, corayitAsmi corayiSyati - te acorayicakre 'tAhe chAdayAJcakAra, chAdayitAsmi, chAdayiSyati - te acchAdayi' cakre 'tAhe chettAsmi, | chettAhe chetsyati te jakSitAtma jakSiSyati ajakSiSyat janitAhe janiSyate ajaniSyata japitAsmi japiSyati ajapiSyat jalpitAsmi jalpiSyati ajalpiSyat jAgaritAsmi jAgariSyati ajAgariSyat jetAsmi jeSyati ajeSyat jivitAsmi jIviSyati ajIviSyat 5. japU 1 1 P. to mut- jajApa ter, to meditate s. jalpU 1 P. to prattle 8. jAgR 2 P. to be | jajAgAra, awake jAgarAJcakAra jigAya jajalpa 4. ji 1 P. to conquer * jIvU 1 P. to live jijIva Second Future 3rd per. sing. | cetayitA he ceSyati te Conditional 3rd per. sing. aceSyat-ta | cetayiSyate yat-ta acchetsyat-ta Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 115 Bone- Desidera. Perfect Aorist 3rd sing. Act. Pass. Causal Pres. dictive 3rd sing. Srd per. 3rd per. tive) Porfect Future Participle Participle 3rd per. sing. din acaipAt,acAyi cIyAt, cicIpati-te cicyivas, ceSyat, cAyayati-te aceSTa ceSISTa |cikISati-te cikyivas, ci-| ceSyamANa caSyamANa / cApayati-te n, dbiaar acIci- aceti cetayiSISTa cicetayiSate cetayAJcakrANa cetayiSyamANa cetayate tata acici-acinti cintyAt, cicintayiH cintayAJcaka- cintayiSyat , cintayantat- ta cintayiSI pati-te vas, cakrANa degSyamANa ti-te accu- acodi codyAt cucodAya-codayAJcaka- codayiSyat, | codayati-te dat- ta codayiSISTa pati-te vas, cakrANa degdhyamANa accu- acori coryAt, cucorayi- corayAJcaka- cArayiSyat, corayati-te rata- ta corayiSISTa, pati-te vas, degccakrANa pymaann| aci- acchAdi chAdyAt cicchAdayi- chAdayAJcaka- chAdayiSyat, chAdayati-te schadat-ta chAdayiSISTa pati-te vas , cakrANa degdhyamANa acchatsIt, a- chidyAt, cicchitsa- cicchidvasa , chetsyat, chedayati-te acchidat, cchedi chitsISTa / ti-te cicchidAna chetsyamAna acchitta ajaniSTa ajakSAt ajAkSi jakSyAt jijakSiSati jajazvas jakSiSyat jakSayati ajani, ajani janiSISTa | jijaniSate |jajJAna janipyamANa janayati ajapIt , ajApi japyAt jijapiSati jepivasja piSyat jApayati-te ajApIt ajalpIna ajalpi jalpyAt | jijalpiSati jajalvasja lpiSyat jalpa. yati te ajA- ajA- | jAgaryAt |jijAgari- jajAgRvas , jAgariSyat jAgaragarIt gAri pati jajAgarvas yatite / ajaiSIt ajAyi jIyAt jigISati-te jigivas jeSyat jApayati-te ajIvIt ajIvi jIvyAt jijIviSati jijIvvas jIviSyat jIvayati-te Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 sulabhadhAturUpakozaH - - - Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. First Futuro 1st per. ___sing. Second Conditional Future | 3rd Per. 3rd per. sing: sing. | | sing. 1 . jumbha 1 A. to yawn; to open 1. ja 189 P. to grow old ,, 4 P. " jajRmbhe jambhitAhe jRmbhiSyate |ambhivyata jajAra jaritAsmi, jariSyati. ajariSyata. ___ jarItAsmi jarISyati ajarI " jArayAJcakAra, jArayitAsmi, jArayiSyati-te ajArake tAhe yiSyat-ta jajJau, jajJe jJAtAsmi, jJAsyati-te ajJAsyat-ta jJAtAhe . ,, 10 U. , 1. jJA 9 U. to know ajyAsyat s. jyA 9 P. to be. | jijyau jyAtAsmi jyAsthati -- come old; decay 1. jvala 1 P. jajbAlaalitAsmi |jvlissyti to shine ajvaliSyat 5. DI 1 & 4 A. DiDye DayitAheDayiSyate aDayiSyata to fis' s. Dhoka 1 A. DaDhauke DhaukitAheDhaukiSyate / aDhaukigyata to approach 5. naz 1 P.to pare | tatakSa takSitAsmi, takSiSyati, atakSiSyat, taSTAsmi takSyati atakSyat | tADayAJcakAra, tADayitAsmi, tADayiSyati-te atADayito beat | cake tAhe | pyat-ta 7. tan 80. | tatAna, tene tanitAsmi-he | taniSyati-te ataniSyat-ta to spread na 100 7. tanv 10 A. to govern tantrayAcake tantrayitAhe |tantrayiSyate - atantrayiSyala. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 917 Perfect Causal Future ! Pres. Bene- | Desidera- Aorist dictive tive 3rd sing 3rd per. 3rd per. Act. Pass. | siog. sing. Participle ! Participle 3rd per. Participle ! Particip sing. jariSyat , ajarat, " " aja- ajRmbhi jRmbhipISTa | jijRmbhipate jajRmbhAna jRmbhidhyamANa jRmbhambhiTa yati-te ajArIt ajAri jIryAt jijariSati, jArayati-te jijarI0, jarISyat jijIrSati jarayati-te " ajArIta ajIjarat-ta,, jAryAt , | jijAra- jArayAJcakRvas , jArayiSyat , jArayati-te | jArayiSISTa yiSati, te | cakrANa | degdhyamANa ajJA- ajJAyi jJAyAt, | jijJAsate jajJivas, jJAsyat, jJApayati-te zApa sIt , jJeyAta, (anujijJA-| jajJAna jJAsyamAna payati-te ajJAsta jJAsISTa / sati) ajyA- ajyAyi jIyAt jijyAsati | jijyivas jyAsyat jyApa yati-te ajvA- ajvAli jvalyAt jijvalipati jajvalvas jvaliNyat (pra)jvalaya. lIt ajvali ti-te, jvA layati-te aDayiSTa aDAyi| DayipITa | DiDayipate DibyAna DayiSyamANa. | DAyayati-te aDhaukiSTa aDhauki DhaukiSISTa buDhaukiSate puDhaukAnaDhaukipyamANa | Dhokayati-te sIt * atakSIt , atakSiNa takSyAt / | titakSipati, tatazvas | takSipyat , takSayati-te atAkSIt .. titakSati takSyat atItaDa- atADi| tADyAt, titADayi- | tADayAJcakRvas | tADayiSyat , tADayati-te ta- ta tADayiSISTa pati-te. cakrANa tADayiSyamANa | atanIta , atAni tanyAt , titaMsati-te, tenivas, taniSyat , tAnayati-te bhatA. ata- taniSISTa titAMsati-te, tenAna degdhyamANa niSTa, atata titaniSati-te atata- atantri tantrayiSISTa titantrayiSate tantrayAcakrANa tantrayiSyamANa tantrayate nyata Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH not, Donj. Root, Oonj. | Perfect | Pada and meaning eing. Srd per. First Future 1st per. sing. Second Future 3rd per. sing. | Conditional 3rd per. sing. | tatApa a. 1P. taptAsmi tapsyati atapsyat. to heat "4 A. to rule tape | taptAhe tapsyate atapsyataH s.tam 4P.to desire; tatAma .tamitAsmi tamiSyati atamipyat to be exhausted 7. na-- 1 P. tatarjatarjitAsmi atarjivyat to menace , 10 A. , tarjayAke tarjayitAhetarjayiSyate atarjayiSyata s. tAya 1 A. tatAye tAyitAhetAyiSyate atAyiSyata to spread a. tud 6 U. tutoda, tutude tottAsmi, totsyati-te atotsyat-ta . to pain tottAhe 4. tul 10 U. | tolayAJcakAra, tolayetAsmi tolayiSyati-te atolayito woigh / ke taahe| gata-ta 4. suSu 4 P. to be | tutoSa toTAsmi tozyati atozyat pleased 7. nUd 7 U. tatarda, tatRde tarditAsmi tardiSyati-te atardipyat-ta to destroy tasya'ti-te . ataya't-ta 7. tRpa 4 P. to be | tatarpa .. satisfied tarpitAsmi, | tarpiSyati, taptAsmi, tapaya'ti, traptAsmi trasyati tarpitAsmi tarpiSyati tarSitAsmi tarSiSyati atarpidhyat, atayaMt, atrapsyat 1., 5 & 6 P., tatarpa 1. tuSu 4 P. to be | tatarSa thirsty , P. to kill | tataha atarpiyat atarSiSyat tarhitAsmi, tarhiSyati, ... atarhiSyat, tAsmi takSyati | atayaMt Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 119 Bono. Desidera. Aorist dictive tive 3rd sing. ord per 3rd per. Act. Pass." sing. l'erfect Future Participle Participle Oausal Pres. 3rd per. | sing. sing. atA- atApi, tapyAt / titapsati tepivas tapsya t tApayati-te psIt atapi atapta , tapsISTa titapsate tepaan| tapsyamAna atamat . atami tamyAt |titamiSati temivas tamipyatta mayati-te atAMja| tajyot titarjiSati tatarcasta rjiSyat tarjayati-te atatarjata , tarjayipISTa titarjayi- tarjayAcakrANa | tarjayiSyamANa , / pati-te atAyiSTa, atAyi tAyipISTa | titAyipate tatAyAna ... tAyiSyamANa tAyayati-te atAyi atItsIt atodi tudyAt, | tututsati-te tutudvag , | totsyat, todayati-te atutta tutsISTa / totsyamAna atatuH atoli tolyAt , tutolayi- tolayAJcakRvasa tolayiSyat, tolayati-te la-ta tolayipISTa pati-deg te cakrANa pyamANa atupat atopi tuSyAt tutukSati tutupvas | tozyan | topayati-te tutudAna tayit-dhyamANa tardayati-te taya'ttaya'mAna atIt, atardi tRdyAt, titardiSati-te tatRtas , tardiSISTa, titRtsati-te tatRdAna atardiSTa . tRtsISTa atRpat, atarpi tRpyAt titarpiSati, tatRpvas / atIt, titRpsati atrApsIt, atapat.i matapati , tRpyAt / titarpipati atRkSat api tRSyAt titarSiSati tatRpvas tarpiSyat , ta- tarpayati-te ya't , trapsyat tapiNyat tarpiyat tarpayati-te tahayati-te matahIt, atarhi tRvAt bhavRkSat titarhipati, tatRhas |titRkSati | tarhipyat , tayet Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Futuro Ist per. sing. Second Futuro 3rd per. ____ sing. Conditional 3rd per ____sing. I .. tRha 7 P: to kill tatarha / atarhiSyat 7. tuMha 6 P. to kill tatuMha | tarhitAsmi tarhi yati tRhitAsmi, tRhiNyati, tRNDAmi | tRDkSyati taritAsmi. taripyati, tarItAsmi tarIpyati .tR 1 P. to cross | tatAra atuMhIt, atRkSIt atariSyat , atarISyat 4. tyaj 1 P. tatyAja tyaktAni tyakSyati atyakSyat to abandon 7. va 1 A. to be pe trapitAhe; pipyate, atrapidhyata, ashamed traptAhetrapsyataatrapsyata tras 4 P. to fear; tatrAsa trasitAsmi vasiSyati - anasinyat to tremble truTU 4 & 6 P. tutroTa truTitAsmi truTipyati atruTiSyat to cat a. 1 A. to trAtAhetrAsyate to protect 5. vara 1 A. tatvare tvaritAhetvariSyate atvariSyata to hurry .. daND 10 C. daNDayAJcakAra daNDayitAsmi, daNDayiyati-te adaNDato fine degcake tAhe | yiSyat-ta . dam 4 P. dadAma damitAsmi damipyati adamiSyat to tame * dambha 6 P. / dadambha, debha | dambhitAsmi / dambhiSyati adambhiNyat to deceive atrAsyata 7. dara 1 A. to feel dayAyakedayitAhedayiSyate adayiSyata pity | * daridrA 2 P. dadaridrI, daridritAsmi daridriSyati / adaridviSyat to be poor | daridrAJcakAra Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 121 - Aorist 3rd sing. Act, Pass. Bede. Desideral Perfect Futuro dictive tive 3rd per. 3rd per. Participle Participle sing. sing. Causal Pres. 3rd per sivg. atIt anahi tRhyAt titarhiSati / tatRham tAhiyata tahayati-te ahIt , ahi, tRhyAt tihipati, naham hi yat, tuMhayati-te. titRkSati tyat atArIt atAri tIryAt titIrpati, titArya | tariSyat , tArayati-te titaripati, tarIyat titarIpati atyA- atyAji tyajyAl / tityakSati . tatyajvam tyakSyat tyAjaya ti-te atrapiSTa, anApi, trapipISTa, titrapipate, pANa trIpazyamANa, payati-te atratatrapsISTa titrapsate. trasyamAna atrasIt , atrAsi, trasyAt titrasipati natrasvam , mipyat sivam atruTIt anoTi truTyAt truTipati tutruTvas truTi yat troTayati-te annAsta. atrAyi vAsITa titrAsate tatrANa trAsyamAna trApayati-te atvariSTa atdAri, tvaripISTa titvaripate | tatvarANa . tvariSyamANa | tvarayati-te trAsayati-te atvarita adada- adaNDi daNDyAt, didaNDa- daNDayAkRvasa , daNDayipyat, daNDayati-te NDat- ta daNDayipISTa yipati-te / cakrANa pyamANa adamat adami, damyAt didamiSati | demivas damiSyat damayate adAmi ada- adambhi dabhyAt dhipsati, dadambhyas dambhipyat dambhayati-te dhIpsati, debhivas didambhiSati adayiSTa adAyi dayipISTa didadhipate dayAcakrANa dayiSyamANa dAyayati-te adaridrIt ,adAra- daridyAt didaridrAsati, daridravas , daridriSyat daridrayati-te bhadaridrAsIt dAyi didaridipati daridrAJcakRvas Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 sulabhadhAturUpakozaH Root, bonj. | Perfect Pada and 3rd per. meaning | sing. First Future 1st per. sing. Second Future 8rd per. sing. Conditional 3rd per. ___sing. 'tAhe .. dalU 1P. / dadAla | dalitAsmi daliSyati adaliSyat to break a. daMza 1 P. to bite | dadaMza daMSTAsmi | dakSyati adakSyat' a. daha 1P. to burn| dadAha dagdhAsmi dhakSyati adhakSyat 4. dA 1 P. to give | dado | dAtAsmi dAsyati. | adAsyat 2P. to cut | 3 U. to give | dadau, dade dAtAsmi, dAsyati-te adAsyat-ta | dAtAhe dAga 1 U. dadAza, dadAze dAzitAsmi dAziyati-te adAziSyat-ta . to give .. diva 4 P. to play| dideva devitAsmi deviSyati . adeviSyat 8. diz 6U. dideza, didize deSTAsmi, dekSyati-te adeyat-ta to point out deSTAhe 1. di 2 U.. dideha, didihe degdhAsmi, kSyati-te adhakSyat-ta to anoint degdhAhe *..dI 1 A. to por- didIkSa dIkSitAhe dIkSiSyate adIkSipyata form a sacrifice .. dIpU 4 A. divIpe dIpitAhe dIpiSyate aMdIpiSyata to shine a. du 5 P. to give | dadAva dotAsmidoSyati ado yat . a. dum.4 P. to be | dadopa doSTAsmi dozyati | adozyat bad or corrupted 1. dui ? U. dudoha, duduhe | dogdhAmi, dhokSyati-te adhokSyat-ta to milk dogdhAhe "dU 4 A. davitAhe daviSyate adaviSyata to suffer pain / dR with A 6 A. Adadve AdatIhe AdariSyate / AdariSyata to honour pain to Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 123 Bene- Desidera. Aorist dictive tive 3rd sing. | 3rd per. 3rd per. Act. Pass. sing. sing. Oausal Perfect Future Pres. 3rd per. Participle Participle ___sing. dadivas , dazyat , adAlIt adAli, dalyAt didalipati delivasda lipyat dalayati-te __ adali dAlayatite adADDIt adaMzi dazyAt didaGgati dezivas dayat daMzayati-te adhAkSIt adAhi dahyAt didhakSati / dehivas dhakSyat dAyati-te adAt adAyi deyAt ditsati dadivasa dAsyat dApayati-te adAsIt , dAyAt didAsati adAt , , deyAt, ditsati-te dAsyat, aditadAsISTa dadAna dAsyamAna adAzIta adAzi dAsyAt , didAzi- dadAzvas , dAziSyat, | dAzayati-ta adAziSTadAziSISTa pati-te dadAzAna ___degdhyamANa adevIt adevi dIvyAt / didevipati, didivyas | deviyat devayati-te dughupati adi. adezi dizyAt , didikSati-te| didizvas , dezayati-te kSat-ta dikSISTa didizAna dezyamANa adhikSat-ta adehi dihyAt , didikSati-te didivasa, dhezyat, dehayati-te adima ghimIra didihAna dhakSyamANa adIkSipTa adIkSi dIkSipITa ! didIkSiSate | didIkSANa dIkSipyamANa dIkSayati-te adIpi, adIpi dIpiSISTa | didIpipate | didIpAna dIpiSyamANa dIpayati-te adIpiSTa adApIt adAvi dUyAt dupati | duduvam doSyat dAvayati-te aduSat adopi duSyAt dudukSati duduSvas | dozyat | dUSayati-te dopayati-te adhukSat- adohi duhyAt, dudhukSati-te | duduham, dohayati-te adugdha dhukSISTa duduhAna dhokSyamANa daviSISTa | duduvAna daviSyamANa dAvayati-te dhokSyat , adaviTa. bhArata AdAri AdRSISTa AdidariSate AdadrANa AdariSyamANa AdAraya ti Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 sulabhadhAturUpakozaH Conditional Root, Conj. | Perfect Pada and | 3rd por. meaning ! sing. First Futuro 1st per. sing. Second Future 3rd per. - sing. | 3rd per. sing. | dadarpa darpitAsmi, daptAsmi, 7. dRpa 4 P. to be proud a. dRzU 1 P. dadarza to see .9 P. to tear | dadAra darpaghyati, adarpiyat , dayaMti, adaya't , drapsyati / adrapsyat . yati / adrakSyat daptAsmi draSTAsmi daritAsmi, darItAsmi dariSyati, darISyati adariSyat / adarISyat dAsyati adAsyat 1. 1 P. dadau to purify 1. do 4 P. to cuti yotiSyate yut 1 A. didyute yotitAhe adyotipyata to shine a.lP. to go dudrAva drotAsmidroSyati adroSyat . druha 4 P. droha dohitAsmi, drohiSyati, adrohiyata, io boar latrod drogyAsmi, dhokSyati adhokSyat droDhAsmi . dviS 2 . didveSa, dveSTAsmi, dvezyati-te advezyat-ta ___to rup | didvipe dvaSTAhe a. dhA 3 U. to hola| dadhau, dadhe dhAtAsmi, dhAsyati-te adhAsyat-ta dhAtAhe 5. dhAt 1 . dadhAva, dadhAve dhAvitAsmi, dhAviSyati-te adhAviSyat-ta . dhAvitAhe 1. dhi 6 P. to hold didhAya dhetAsmidheSyati adheSyat . .nIra with aba 10 avadhIrayAJca- | avadhArayitA- avadhIraSyati, avAdhArayiU. to disregard/ kAra, cakre smi, degtAhe pyat-tA to run Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aorist 3rd sing. Act. Pase. Roots with Important Forms Bene dictive "" 3rd per. sing. aTTapat adadRiyAt adat aAt adAsIt adarzat, adarzi dRzyAt adrAkSIt adArIt adAridIryAt Desidora - tive adyotiSTa at adrAvidryAt adruhat adrohi hyAt 3rd per. eing. Perfect Future Participle Participle didRkSate dadRzvas didariSati, didIrghas didarIpati, didIrpati adAsIt adAyidAyAt didAsati dadivas adAt deyAt ditsati ayutat adyoti dyotiSISTa didyutipate diyutAna diyotipate duhUprati dudruvas dudu has | didarpiSati, daTTavas dipsati " dudrohipati, duduhipati, dudhrukSati didvikSati - te didviSvas didvipANa |dhitsati-dadhivas advikSat-ta adveSi dviSyAt, TvikSauTa adhAt, adhAyi dheyAt dhAsISTa adhAvIta, adhAvidhAvyAt didhAvipatite dabAvvas, adhita dadhAna adhAviSTa avaiSIt , , dhAviSISTa dadhAvAna dhIyAt didhIpati didhivas darpiSyat darpayati-te dat drapsyat drakSyat dariSyat, darINyat dAsyat " 125 Causal Pres. 3rd per. sing. vedayat, dvekSyamANa darzayati-te dArayati (darayati - te) dApayati-te 13 dyotiSyamANa dyotayati-te doSyat | drAvayati drohiyat, drohayati dhodayat | dvepayati-te dhAsyat, dhApayati-te dhAsyamAna dhAviSyat dhAvayati-te dhAviSyamANa veSyat | dhAyayati-te avAdi avA- avadhIyIt avadidhIrayi- avadhIrayAJcakR- avadhIrayiSyat avadhIrayadhIrat-ta vIri / avadhIraSati - te vas 0JcakrANa 0dhyamANa ti-te riSITa Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 sulabhadhAturUpakozaH Root,.Oonj. Pada and meaning Porfoct 3rd per. First Second Tuturo Future 1st per. | 3rd per. Conditional 3rd per. sing. ___sing.. __ging. sing. 4. dhu 5 U. . dudhAva, to shake s.dhU 1 U. " dhotAsmi, dhoSyati-te | adhoSyat-ta dhotAhe dhavitAsmi, dhaviSyati-te | adhaviSyat-ta dhavitAhe dhotAsmi-he dhoSyati-te / adhodhyat-ta dhavitAsmi-he | dhavidhyati-te | adhaviSyat-ta 5.,, 5 & 9U." , s. , 6 P. dudhAva dhuvitAsmi dhuviSyati / adhuviSyat 5. ,, 10 U., dhUnayAJcakAra | dhUnayitAsmi-dhUnayiSyati-te | adhUnayiSyat-ta degcake tAha dhAvayAJcakAra, dhAvayitAsmi- dhAvayiSyati-te adhAvayi cake tAhe 5. dhUra 1 P. to hoat | dudhUpa, dhUpitAsmi, dhUpiSyati, * adhUpiSyat , dhUpAyAJcakAra | dhUpAyitAsmi dhUpAyiSyati adhUpAyiSyat ___dhyat-ta a. dhR 1U. to hold dadhAra, | dhartAsmi, dhariSyati-te | adhariSyat-ta dhAhe a. 6 A. to exist aid dhartAhe dhariSyate adhariSyat 5.,,100. dhArayAdhakAra, dhArayitAtmi, dhArayiSyati, | adhArayiSyat , to hold cake tAhe dhyate | 5. dhRSu 5 P. to dare| darSa dharSitAsmi dharmiSyati | adharSiSyat 4.dhe 1 P. to suck dadhau dhAtAsmi / dhAsyati adhAsyat dadhmau mAtAsmi adhmAsyat 1. nA 1 P. to blow 1. dhai 1 P. to think off 7. dhvan 1 P. to sound mAsyati dhyAsyati dathyo | dhyAtAsmi adhyAsyat | dadhvAna | dhvanitAsmi dhvaniSyati | adhvaniSyat Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 127 - - Perfect Future Bene- DesideraAorist dictive tive 3rd sing. Act. Pass.. 3rd per. 3rd per. i sing. | sing. Causal pres. 3rd per. sing. Participle Participle dhoSyat, adhotra dudhuvAna adhauSIt ,adhAvi dhUyAt, dudhUSati-te | dudhuvas, dhAvayati dhopASTa dhoSyamANa adhAvIt , dhUyAt, dhaviSyat , adhaviSTa dhavipISTa dhaviSyamANa adhAvIt dhUyAt dhoyat ,dhodhya- dhUnayati, adhaviTa, dhaviSISTa, mANa,viSyat, dhAkyati adhoSTa dhoSISTa dhaviSyamANa adhuvIt , dhUyAt dudhUpati | dudhuvas dhuviSyat dhAvayati adhu- adhUni dhunyAt, dudhUnayipati- dhUnayAJcakRvam, dhUnayiSyat, dhUnayati-te nata- ta dhUnayiSISTa te cakANa degSyamANa adUdha- adhAvi dhAnyAt | dudhAvayi- dhAvayAcakRvasa , dhAvayiSyat , dhAvayati-ta vat-ta dhAvayipITa pati-te 'cakrANa degSyamANa adhUpIt, adhUpi, dhUpyAt, | dudhUpiSati, dudhupvas , dhUpiSyat , dhUpayati-te, adhUpA- adhUpAyi dhUpAyyAt | dudhUpAyiSati dhUpAyAJcakRvas dhUpAyiSyat dhUpAyayati-te yIt dhArayati adhApIt adhAri dhriyAt, didhISeti-te | dadhRvas, dhariSyat, adhRtadhRSISTa da dhrANa dhariSyamANa adhRta dhR SISTa didhariSate / dadhrANa dhariSyamANa badIdha- adhAri dhAryAt didhArayiSa- dhArayAccakRvas dhArayiSyat, rata-ta dhArayipITa ti-te cakrANa dhArayiSyamANa adharSIt adharSi dhRSyAt didharSiSati dadhRSvas dharSiyat dharSayati-te dhApayate apAt, adhAyi dheyAt dhitsati dadhivasdhAsyat azyata, madhAmIta adhyAsIt bhaSmAya mAyAt, didhmAsati dabhivasa dhmAsyat . adhyA- adhyAyi dhyAyAt, didhyAsati | dadhyivas dhyAsyat mApayati-te dhyApayAta-ta sIt avanIta,adhvAni dhanyAt |diSyaniSati | dadhvanvas adhvAnIt dhvaniSyat dhvanayati-te dhvAnayati-te. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH . Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Futuro 1st per. | Socond Future +3rd per. sing. Conditional 3rd per. ____sing. _sing. nanAda ghas 1 A.. dhvaMsitAhe vasiSyate adhvaMsiSyata to fall down *. nad 1P naditAsmi nadiSyati anadipyat to sound ..nanda 1 P. | nananda | nanditAsmi nandiSyati anandiSyat to be glad 7. nana 1P. nanAma | nantAsminasyati anasyat to bow to 5. nara 4 P. nanAza nazitAsmi, naziSyati, anaziSyat, to perish naSTAsti nazyati anajhyat 4. nahU 4 P. to tie; nanAha, | naddhAsmi-he natsyati-te anatsyat-ta ____to bind nehe 4. nAT 10 U. to act| nATayAJcakAra, nArayitAsmi, | nATayiSyati-te anArayiSyat-ta dramatically a. nija 3 U.tonineja, ninija nekkAsmi, nazyati-te anekSyat-ta wash; to purify "'" netAhe .. ni ? A. , | niniLe nijitAhe nijiSyate anijibhyata *. nind 1 P. nininda | ninditAsmi, nindipyati anindipyat to censure 4. nI 1 U. to lead| ninAya,ninye netAsmi, neSyati, neSyate aneSyat, netAhe aneSyata 1. nu2 P. to praise| nunAva | navitAsminaviSyati anaviSyat nud 6 U. nunoda, nunude |nottAsmi, notsyati-te anotsyat-ta to drive | nottAhe 3. nRt 4 P. nanata nartitAsmi nartidhyati, anartidhyat, to dance | naya'ti anaya't a. paca 1 U.to cook papAca, pece pakkAsmi, pakSyati-te apakSyat-ta pakkAhe Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * Roots with Important Forms 129 | Bene- | Desidera- Perfect | Future Causal Aorist dictive tivo Pres. 3rd. sing* 3rd per.] 3rd per. Participle | Participle 3rd per. Act. Pass.| | sing. : sing. ___sing. adhvasat , adhvaMsi tvaMsipISTa | didhvaMsipate dadhvasAna dhvaMsiSyamANa dhvaMsayati-te avasiSTa anadIta , anAdi nadyAt ninadipati | nedivas / nadiSyatnAdayati-te. anAdIt anandIt anandi nandyAt / ninadipati nanandus / nandiSyat nandayati naziSyat , anaMsIt anAmi, namyAt jinaMsati nemivas / nasyat namayati-te anaMsta nAmayati-te anazat anAzi nasyAt / ninazipati, nezivas / nAzayati nimaGkati najhyat anAtsIt anAhi nayAt | ninatsati-te nehivas , nehAna, natsyat, nAhayati-te. anaddhanatsISTa natsyamAna anIna- anATi nATyAt, ninATayapa- nATayAcakRvas , nATayiSyat , nATayati-te Tana-ta nATayipISTa tite cakrANa anijat , anaji nijyAt , ninikSati-te ninijvas najayati-te anakSIt, nikSISTa ninijAna nekSyamANa anikta anidhiSTa aniji nijipISTa ninijipate niniAna / nijiSyamANa niJjayati-te pyamANa nekSyat , nindidhyat nindayati-te neSyat, neSyamANa nAyayati-te. nunUSati naviSyat ani. anindi nindyAt | ninindipati ninindvas ndIt anaipIt , anAyi nIyAt, | ninISati-te ninIvas, aneTa nepoSTa ninyAna anAvIt anAvi nUyAt nunuvas anaurasIt , anodi nudyAt, nunutsati-te nunadvas, anuttanutsISTa nunudAna anIt anati nRtyAt ninRtsati apAkSIt ,apAci pacyAt pipakSati-te pecivas , apakta pecAna notsyat, notsyamAna nAvayati-te. nodayati-te ninatiSati, nandvas natiSyat , nartayate naya't pakSyat, pAcayati-te pakSyamANa Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 sulabhadhAturUpakozaH Root, Cos Pada and meaning Perfect 3rd por. sing. First Futuro 1st per. sing. | Second Future 3rd per. I sing. Conditional 3rd per. I sing. - 5. paTa ! P. pATha paThitAsmi / paThipyati / apaTipyat to rend 5. paNa 1 P. to praise paNAyAcakAra | paNAyitAsmi pagAyiSyati / apaNAyipyat (also pan) 5. ,, 1 A. to betNe paNitAhe apaNipyata 7. pat 1 P. to fall ! papAta patitAsmi patipyati - apatiSyat a. pada 4 A. to go pede pattAhe patsyate | apatsyata q: 1 P. to drink a pAtAsmipAsyati apAsyat 2 P. to protect .. 7. pAra 10 U. pArayAJcakAra, pArayitAsmi, pArayiSyati-te apArayiSyat-ta to surmount caketAhe. . pAla 10 U. pAlayAJcakAra, pAlayitAsmi, pAlayiSyati-te, apAlayito protect ca "tAhe. pyat-ta 4. pim 7 P..pipeSa peSTAsmi pekSyati apekSyat to grind 5. pI 10 -U. pIDyAcakAra, pIDayitAsmi, pIDayiSyati-te apIDayito give pain to / pyat-ta 159 P. pupoSa poSitAsmi. poSiSyati / apoSiSyata to nourish a. ,, 4 P. , | poSTAsmi pokSyati / apokSyat 5. pU 1 A. & 9 U. pupAva, pavitAsmi, paviSyati-te | apaviSyat to purify 999 pavitAhe 3. pRj 10 U. pUjayAJcakAra, pUjayitAsmi, / pUjayipyati-te. apUjayito adore tAha | . vyat-ta Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 131 Perfect Futore | Bune- DesideraAoristi dictive tive 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Act. Pass. sing. I sing. Causal Pres. 3rd per. Participloi-Participle ___sing. apaTIt , apATi paTyAt pipaThipati miThivas paThiSyat / pAThayAMta-le apATIt apaNA- apa- paNAyyAt pipagAyipati paNAyAJcakRtvam paNAyiSyat paNAyIt NAyi yayati-te apaNiya apANi paNipITa pipaNipaMta peNAna paNipyamANa | pANayati-te agman apAni panyAta / pipatipati, pativaspa tipyat pAtayati-te pitsati apAdi apAdi, pasITa pitsatepedAna patsyamAna pAdayati-te apAt apAyi peyAt pipAsati / papivas pAsyat pAyayati-te avAsot , pAyAt , pAlayati-te apavAra- apAri pAryAt , pipArathipa pArayAcakRvas, pArayiSyat, pArayati-te t-ta pArayipITati-te . cakrANa pyamANa apIpala apAli pAlyAt , pipAlayipa- pAlayAJcakRvam , pAlayiSyat , pAlayati-te ta-ta. pAlayipITa ni-te kANa degSyamANa | apiyat apepi pipyAt pipikSati / pipipvara pekSyat pepayati-te apipI- apIDi pIDyAt , pipIDayiSa- pIDayAJcakRvasa, pIDayiSyat, pIDayati-te it-ta, pIDAyapITa ti-te degzcakrANa pyamANa apIpiDat-na / ayodhIta apoSiH puNyAta pupuSipati, pupuSvas .. poSipyat payati-te pupopipati apupat... pupukSati pozyat apAvIt , apAvi pUyAt, pupUpati-tai | pupuvas paviSyat , pAvayati-te apaviSTapavipISTa pupuvAna paviSyamANa apapuja- apUji: pUjyAt, pupUjayiSa- pUjayAJcakRvas, pUjayiSyat , pUjayati-te pUjayipITa ti-te- cakrANa pyamANa illiiiiiiiii Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. Pada and meaning First Perfect Future | 3rd per. - 1st per. | sing. i sing. Second Future 3rd per. sing. sing. Conditional | 3rd per. sing. I sing. ! - 5. pUra 4 A. to fill | pupUre pUritAhe pUriSyate . aparipyata , 10 U. , pUrayAJcakAra, | pUrayitAsmi, pUrayiSyati-tai apUrayiSyat-ta degJcake tAhe 4. pR 3 P. to fill | papAra partAsmi pariSyati apariSyat a. q with se and 371 29190 | vyApohe - vyApariSyate / vyApariSyata 6 A. to be busy 3. pRca 2 A. to come| pace | parcitAhe parciyate aparciyata in contact with ,,1& 7 P. ,, paparca parvitAsmi parciSyati aparcipyat ,, 10 U. , parcayAJcakAra, parcayitAsmi, parcayiSyati-te aparcayipyat degcake tAhe 1.43 & 9 P. papAra paritAsmi, pariSyati, apari yat, to fill parItAsmi parISyati aparISyat 1. pyAya 1 A. . pipye pyAyitAhe pyAyiSyate. apyAyipata. to grow; to swelly a. pracandra 6 P. papraccha praTAsmi prakSyati aprakSyat to ask 1. prath 1 A. to be- paprathe prathitAhe prathiSyate aprathiSyata come famous ,, 10 U. prathayAJcakAra, prathayitAsmi | prathayiSyati-te aprathayiSyat to publish degcake tAhe a. pI 9U. | piprAya, pipriye pretAsmi, pretAhe preSyati-te apreSyat-ta to please 7. 10 U. prINayAJcakAra, prINayitAsmi prINayiSyati-te aprINayi. pyat-ta 1. pluTa i & 9 P. puloSa zoSitAsmi loSiSyati . alopipyat to burn Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * Roots with Important Forms Perfect J Bene- Aorist dictive 3rd sing. 13rd per. Act. Pass. sing. Desidera tive 3rd per. sing. Causal Future Pres. Participle 3rd per. Participle Participle Participle _sing. apUriSTa, apariparipITa, pupUripate pUrANa paripyamANa pUrayati-te apapurat-ta , pUryAt, pupUrayipa- pUrayAJcakRvas pUrayiSyat , , pUrayipITa - ti-te cakrANa degdhyamANa apApAt apAri priyAtpu parpati papRvaspa riSyat pArayati-te vyAta vyApAri vyApUpITa vyApupUrvate vyApaprANa vyApariSyamANa vyApAraya ti-te aparciSTa aparci parcipISTa . piparcipate pacAna parciSyamANa parcayati-te apacIt , pAt ; piparciSati paH-vaspa rciSyat pRcyAt apaparcat-ta, ,, paryAt , piparcayipa- parcayAJcakRvas , parcayiSyat , apRcat-ta parcayipITa ti-te cakrANa ___ pyamANa apArIt apAri puryAt piparipati, pupUrvasa pariSyat , pArayati-te piparIpati, parISyat / pupurpati apyAyi, apyAyi pyAgnipITa pipyAthipate | pipyAna pyAyiSyamANa pyAyayati-te aprA. apracchi pRcchayAt picchipa- papracchuspra yat pracchayati-te kSIta ti-te aprathiSTa aprathi, prathipISTa piprathipate paprathAna prathiSyamANa prathayati-te ...'aprAthi .. apapra- amAthi prathyAt, | piprathayipa- prathayAJcakRvas , prathayiSyat, prathayati-te " that- ta prathayiSISTa tite cakANa 'dhyamANa apraipIt, agrAyi prIyAt, pitrIpati-te piprIvas , preSyat. prINayati-te apreTa prepISTa pipriyANa preSyamANa apinIyatU- ta prIvyAta, pipraNAyipa-prINayAcavasa, prINayiSyata / prINayiSISTa tite cakANa degdhyamANa apopIt aTopi pluSyAt / pupluSipati, pupluSvasloSiSyat lopayati-te puropiSati Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 / sulabhadhAturUpakozaH Root, Oonj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Future 1st per. ___sing. Second Iconditionall Future 3rd per. 3rd per. sing. sing. 4. ptA P. papsau to devour 5. phaNa 1 P. to go paphANa .. phala 1P. paphAla to bear fruit a. bandha 9 P. vavandha to tie 3. bAdhU 1 A. kvAdhe to oppress 5. budha 1 U.. bodha. to know bubudhe sAtAsmi sAsyati | apsAsyat | phaNitAsmi phaNipyati | aphaNipyat . | phalitAsmi / phalipyati aphalipyat bandvAsmi bhatsyati abhansyat vAdhitAheyAdhipyate abAdhipyata vodhitAsmi, yodhipyati-te | avAdhiSyat-ta degtAhe 1. budha 4 A. to be | bubudhe boddhAhe bhotsyate abhotsyata awake a. 2 0. uvAca, Uce vaktAsmi, vakSyati, avazyat , to speak vaktAhe vakSyate avalyata 5. bhakSa 10 U. | bhakSayAJcakAra, bhakSayitAsmi, bhakSayiSyati-te abhakSato eat cake tAhe 'yiSyat-ta 1. bhajU 1 U. vabhAja, bheje bhaktAsmi, bhakSyati, / abhazyat-ta to worship | bhaktAhe bhakSyate / s, 10 U. | bhAjayAJcakAra, bhAjayitAsmi, bhAja- | abhAjato bestow cake tAhe | yiSyati-te | yiSyat-ta a. bhaJ 7 P. vabhanna bhaGgAsmi bhakSyati / | abhaDjhya t to break . bhaN 1 P. vabhANabhaNitAsmi bhaNiSyati aNidhyat to speak bhanditAhe bhandiSyate abhandizyata .. mand 1 A. to be | yabhande prosperous! Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 135 - - - . . : Beno-Desidera. Oansal Aorist dictive Perfect Future tive | Pres. 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Participle | Participle Act. Pass." | 3rd per. . sing. sing. 1 sing. asA- apsAyi sAyAt , pipsAsati papsivas psAsyat sApayati sIt seyAt aphaNIt,aphANi phaNyAt pikaNipati pakavas , phaNidhyatpha Nayati-te aphANIt pheNivas aphAlIt aphAli phalyAt / piphalipati phelivas | phaliSyat phAlayati-te abhA- avandhi yathyAt vibhantyati vavazvasbha nsyat vandhayati-te mamIta abAdhiSTa avAdhi vAdhipITa vivAdhiyate vavAdhAna vAdhiSyamANa vAdhayati-te abudhat , avodhi budhyAt, bubudhipati-te bubudhyas , bodhiSyat , bodhayati-te abodhIt , vAdhipITa, buyodhipati-te, bubudhaan| vodhipyamANa abAdhiSTa abuddha, abodhi bhutsITa bujhatsate . buyudhAna bhAtsyamAna bodhayati avodhi avA. avAci ucyAt . vivakSati-te / acivam, vakSyat, vAcayati-te cat-ta . vakSISTa UcAna | vakSyamANa avabha- abhakSi bhakSyAt, vibhakSayi-bhakSayAJcakRvas , bhakSayiSyat , bhakSayati-te kSat- na makSayipISTa pati-te 'cakrANa pyamANa abhAsIt abhAni bhajyAt , vibhakSati-te bhejivasa, bhakSyat , bhAjayAte-te abhakta . . bhakSISTa bhejAna bhakSyamANa abI., bhAjyAt, vibhAjayi-bhAjayAJcaka- bhAjayidhyat, , bhajat-ta bhAjayipITa pati-te / vas , cakrANadhya mANa abhA. abhaji, bhajyAt vibhaGkati vabhajyas bhajhyat bhaJjayati-te DDIt abhAji abhaNIt abhANi bhaNyAta vibhaNipati vabhaNvasbha NiSyat bhANayati-te abhANIt abhandiSTa abhandi bhandipISTa vibhandipate vabhandAna bhandipyamANa bhandayati-te Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root, Oonj. Pada and meaning Perfect 3rd per. ___sing. First Future 1st per. sing. Second | Conditional Future | 3rd per. 3rd per. _sing. sing. I bhasayitAhe bhartsayiSyate / abhartsayiSyata , marma 10 A. .. bhatsayAcake to reprove a. mA2 P. to shinel vabhau bhAtAsmi bhAsyati abhAsyat ' .. bhAj 10 U. bhAjayAJcakAra, bhAjayitAsmi bhAjayiSyati-te. abhAjato distribute cakre tAhe ! yiSyat-ta .. mA 1 A. vabhApe | abhASibhyata to speak | 6. bhAm 1 A. vabhAse bhAsitAhe bhAsidhyate abhAsiyata to shine .. bhikSu 1 A. to beg, vibhikSe bhikSitAhe bhikSiSyate, * abhikSiSyata for; to ask a.bhid 7 U. to split; vibheda, vibhide bhettAsmi, bhetsyati-te . abhetsyat-ta S to separate | bhettAhe 1. bhI 3 P to tear | vibhAya, bhetAsmi bheSyati abhepyat vibhayAJcakAra | 4. bhuj 7 P.to enjoy bubhoja, bhoktAsmi, bhokSyati-te abhozyat-ta ,7A. to eat bubhuje bhoktAhe s. 1 P. to be vabhUva bhavitAsmi bhaviSyati abhaviSyat 1. bhUSu 10 U. | bhUpayAJcakAra, bhUSayitAsmi, bhUSayiSyati, abhUpayiSyat-ta to adorn degtAhe 4. bhU 1 U. to ill; bhartAsmi, bhariSyati-te | abhariSyat-ta to support vatre bhAhe 3 U. " - cakA vabhAra, vibharAJcakAra amitAsmi bhramiSyati-te abhramiSyat a. bhram 1 & 4 P. |vbhraam, to roam about 5. bhraMza 1 A. to tan vabhraMze zitAhe bhraMzipyate aMziyyata Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms | Bene-Desidera- Cansal Perfect Aoriat Future | dictive tive Pres. 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Participle i Participle 3rd p Act. Pass. | sing. sing. 1 sing. avabha- abhasi bhasaMyipISTa vibhatsayipate bhat, prAJcakrANa bhartsayiSyamANa bhasayate saMta abhAsIt abhAyi bhAyAt vibhAsati-te babhivas bhAsyat bhApaya ti-te avabhA- abhAji bhAjyAt , vibhAjayi- bhAjayAJcaka- bhAjayiSyat, bhAjayati-te jat- ta bhAjayipITa pati-te vasa , cakrANa pyamANa | abhApiSTa abhApi bhApiSISTa vibhApiSate vabhASANabhASiSyamANa bhApayati-te abhAsiSTa abhAsi bhAsipISTa | vibhAsipate vabhAsAna bhAsiSyamANa | bhAsayati-te amita bhitmIra abhikSiSTa abhikSi bhikSiSISTa vibhikSiSate vibhikSANa bhikSipyamANa | bhikSayati-te abhidata, amedi bhidyAt , vibhitsati-te vibhidvas , bhetsyat, bhedayati-te abhisIna * vibhidAna bhetsyamAna abhapIt abhAyi bhIyAt / vibhIpati vibhIvas , | bheSyat bhAyayati, mApayate, | vibhayAJcakRvas bhISayate abhIkSIt , abho- bhujyAt, vubhukSati-te bubhujvas , bhokSyat bhojayati-ne abhukta, ji bhukSISTa vubhujAna bhokSyamANa abhUt abhAvi bhUyAt bubhUpati. bhaviSyat bhAvayati-te atrubhUpa. abhUSi bhUdhyAt, vubhUpayipati- bhUSayAJcakRvas bhUSayiSyat, bhUSayati-te t-ta . . bhUpAyapITa te cakANa degpyamANa abhApati, abhAri ghriyAt bubhUpati-te vibhRvas, bhariSyat, bhArayati-te abhRta bhRpISTa vibharipati-te vabhrANa bhariSyamANa babhUvasa | vibharAJcakRvas / 0ccakrANa atramIt ; abhrami bhramyAt vibhramipati babhraMvas , bhramiSyat bhramayati, abhramat. bhrAmayati abhraMzat, abhraMzi bhraMzipISTa vibhraMzipate vabhrazAnabhraMziSyamANa bhraMzayati-te bhanaMziSTa bhramivas - - Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 sulabhadhAturUpakozaH - Root, Conj. Pada and meading Perfect 3rd per. sing. First Second Joonditional Future Futuro 1st per. | 3rd per. | 3rd per. sing. ___sing. sing. 5. bhraMza 4 P. to tall | vabhraMza bhraMzitAsminaMziSyati abhraMziSyata 4. bhrasj 6U. vabhranna, vamaja bhraTAsmi- he nazyati-te, abhrakSyat-ta to parch vacanne, vabharne bhasmi -he bhakSyati-te abhayat-ta ___ to think .. bhrAja 1 A. vabhrAje, bheje bhrAjitAhe bhrAjiSyate / abhrAjiSyata to shine i. bhrAz 1 A. vabhrAze, dheza nAzitAhe nAzipyate avAziSyata ____to glitter: 4. zlAz 1 A.vilAze, bhleze bhlAzitAhe * lAziSyate abhlAziSyata to shine | . mad P. to bemamAda maditAsmi madipyati armAdapyata glad | a. man 4 A. bhene mantAhemasyate amaMsyata s, A. to | manitAhe manipyate, amaniyata know; to think 6. manv 10 A. mantrayAzcakra | mantrayitAhemantrayiSyate / amantrayiSyata to coosult 7. manyu 9 P. mamanya manyitAsmi / manthiSyati amanthipyat ___to churn! a. mahaja 6P. to be mamajna maGgAsmi majhyati amajhyat drowned; bathe a. mA 2 P. mamA mAtAsmi mAsyati amAsyat to measure . . 3 A... mame / mAtAhe mAsyate amAsyata 5. mArga 10 U. . mArgayAJcakAra, mArgayitAsmi, mArgayipyati-te amArgayi- . to seek ke pyat-ta mI 9 U. to kill mamI, mibhye mAtAsmi, mAsyati-te amAsyat-ta mAtAhe. tAha Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * Roots with Important Forms 139 | Bene- Desidera- Aorist Perfect Future dictive tive 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Act. Pass. in partinin Participle Participle , sing. sing. Causal Pres. 3rd per. sing - abhrazat abhraMzi bhradayAt- vibhraMzipati / vajrazvasa bhraMziSyat bhraMzayati-te abhrAsIt,abhraji, bhRjjyAt, vicakSati-te vabhavas abhAkSIt ,abharji bhrakSISTa, vibhakSati-te vabhrajjvam , bhrazyat , bhrajjayati-te abhraTa, bhISTacinajipati-te babhIna, bhrazyamANa, bhajayati-te abhaSTa bibharjipati-te vanajAna bharyat , bharyamANa atrAjipTa abhrAji bhrAjipISTa vibhrAjipate vabhrAjAna, brAjipyamANa bhrAjayati-te zrejAna aghrAziTa abhrAzi bhrAzipITa vibhrAzipate vabhrAzAna, . bhrAziSyamANa bhrAzayati-te dhezAna abhlA- abhlAzi bhlAzipITa vizlAzipate vabhlazAna, bhlAziSyamANa bhlAzaH ziSTa bhlezAna yati-te amadIt , amadi madyAt mimadipati medivas madiSyat madayati-te, amAdIt amAdi mAdayati-te amaMsta amAni maMsIpTa mimaMsate . menAna maMsyamAna mAnayati-te majjayati-te amata, , manipoSTa | mimanipate maniSyamANa amaniSTa amama- amantri mantrayipITa mimantrayipate mantrayAcakrANa. | mantrayiSyamANa mantrayati-te ntrata amanthIt amanthi manthyAtU mimanthipati | mamathvas manthiSyat manthayati-te amAsIt amajji majjyAt mimaGkati mamajjvas maGyat amAsIt amAyi meyAt / mitsati mamivas / mAsyat | mApayati-te amAsta , mAsITa mitsate mamAna mAsyamAna amamArga- amArgi mAryAt , mimAyi- mArgayAJcakRvasa mArgayiSyat , mArgayati-te ta- ta mArgayipISTa pti-te| cakrANa pyamANa amAsIt,amAyi mIyAt , mitsati-te mimIvasmAsyat, mApayati-te amAsta mAsITa . nimyAna mAsyamAna Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 sulabhadhAturUpakozaH - Root, Conj. | Perfect Pada and 3rd per. meaning siog. First Future 1st per. sing. Second Future 3rd per. sing. Conditional | 3rd per. _sing. 3. bhIlU 1 P. to close mimIla | mIlitAsmi mIlivyati amIliSyat (the oyes) 4. mun 6U. mumoca, mokAsmi, mokSyati-te amokSyat-ta . to release mumuce| moktAhe 5. mud 1 A mumude moditAhe maudipyate amodipyata to rojuice 7. murcha 1 P. mumUrcha mUchitAsmi mUchi yati amUchipyat to faint mugu 9 P. mumoSa mopitAsmi / mopiyati / amauSipyat to steal 1. mud 4 P. mumoha mohitAsmi, mohiSyati, amohipyat, to be silly moDAsmi, mokSyati amokSyat mogdhAsmi . ! . a. F 6 A. to dio mamAra mAsmi mariSyati / amariSyat 5. mRga 10 A. mRgayAJcake mRgayitAhe mRgayiSyate amRgayiSyata to seek .bhRj 2 P. mamArja mArjitAsmi, mArjiSyati, amArjidhyat, to cleanse mAsmi mAyati amAyata s. ,, 10 U. mArjayAJcakAra, mArjayitAsmi, mArjayiSyati-te, amAjayiSyato wipe off cakre tAhe ta-ta 5. mRda 9 P. to pound mamarda marditAsmi mardiSyati / amadivyat 4. mRzU 6.P. tomamarzamAsmi, madhyati, amayata, touch; to reflect mraSTAsmi mrakSyati amrakSyat 5. mRpa 10 U. marpayAJcakAra, | marpayitAsmi / marpayipyati-te amarpayiSyat-ta to forgive tAhe .prA 1P. manI prAtAsminAsyasti anAsyat . to repeat a. glai 1 P. to tade; mamlaumlAtAsmi mlAsyati / | amlAsyat to be sad Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . Roots with Important Forms 988 Aorist Bene- Desidera dictive tive 3rdrsing. Act. Pass. 8: 3rd per. 3rd per. eing. sing. Causal Perfect Future Pres. Participle Participle | 3rd per. sing. mokSyat , amIlIt amIli mIlyAt / mimIlipati mimItvasmIlipyat / mIlayati-te amucat , amoci mucyAt , mumukSati-te mumuccas mocayati-te amuktamukSATa mokSatemumuccAna mokSyamANa amodiSTa amodi, modipITa mumudipate, mumudAna / modiSyamANa modayati-te mumodipate am- amachi mUrchayAt mumUchipati mumarchas mUchiyat marchayati-te amopIt amoSi muSyAt / mumupiSati, mumupvas | mopiSyat | moSayati-teH mumopiSati amuhat amohi muhyAt / mumuhidhani, mumuhas mohiSyat , mohayati-te mumohipani, (parimohayate) .. mamakSati / amRta amAri mRghISTa mumUrpati mamRvas / mariSyatmArayati-te amamRgata amRgi mRgayipITa mimRyiMpate mRgayAzcakrANa mRgayiSyamANa mRgayati-te mokSyat amAjI , amA- mRjyAt mimArjipati, mamRjvasmArjiSyat , mArjayati-te amAkSAta jimimakSati mAyat amamArjat-ta ,, mAAt , mimArjayipa-mArjayAMcakRvas, mAjayiSyat , amImRjat- ta mArjayipITa ti-te cakrANa pyamANa amadAt amardi mRdyAt mimardiSati mamRdvasma divyat mardayati-te amRkSat : amarzi mRzyAta mimakSati mamRzvasma yat, marzayati-te amAkSIt, mrakSyat amrAkSAt amImRpat-taama- mAt, mimarSayiSa-marSayAMcakRvas , marSayiSyat, marSayati-te amamarthata-ta piM marpayipISTa ti-te cakrANa degdhyamANa annAsIt anAyi nAyAt / minAsati / manivas nAsyat nApayati-te meyAt amlA- amlA- mlAyAt, mimlAsati mamlivas mlAsyad mlApayati-te sIt yi mleyAt Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 sulabhadhAturUpakozaH - Root, Conj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Second lei; Conditional | Future ! Futere 1st per. | 3rd per. 3rd per. I sing. sing. _sing. - a. yaja 1U.. iyAja, yathAsmi, yasyati-te ayakSyat ta to worship Ije yaSTAhe . yat 1 A. yete yatitAhe yatipyate / ayatipyata . to strive 5. yanv 16 U. to re- yantrayAMcakAra, yantrayitAsmi, yantrayiSyati-te ayantrayiya. strain; confine / tAhe t-ta 5. yam 1 P.to check; yayAmayantAsmiyasyati / ayaMsyat to rufrain .. yam 4 P. yayAsa yasitAsmi yasipyati ayasipyat to strive 5. yA 2 F. to go yayau yAtAsmiyAmyati / ayAsyat yAca 1 U. to beg: yayAca, | yAcitAsmiyAciSyati-te ayAciSyat-ta yayAce tAhe 8.g2 P. to join 7711 yavitAsmi / yaviSyati ayaviSyat a. ,, 9 U. to bind yuyAva, yotAsmi, yodhyati-te ayopyat ta yotAhe 1. yuja 1 P. yuyoj| yoktAsmi yodayati ayozyata to rostruin 1, 4A. ko concen- yuyuje yoktAhe yozyate ayokSyata trate the mind , TU. to join yuyoja, yuyuje yoktAsmi-he / yozyati-te ayozyat-ta 5. , 10 U. to bind| yojayAMcakAra, yojayitAsmi / yojayiSyati- ayojayiSya cakra tAhe degte t-ta a. yudha 4 A. yuyudhe yoddhAhe yotsyate ayotsyata to fight .. ra 1 P. rakSitAsmi rikSiSyati arakSipyat to protect Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * Roots with Important Forms 143 Parfect Future : Bene- Desidern- Aorist | dictivo tivo 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Act. Pass. sing. sing. Causal Pres. 3rd per. Parucinlo Participle _sing. ayAkSIt , ayA- ijyAt, yiyakSati-te / Ijivisa, ayaTa jiH yakSASTa jAna ayatiTa ayAti yatipITa yiyatipate yetAna yakSyata , yAjayati-te yazyamANa niyamANa yAtayati-te ayayantra- aya- yanyAt , yiyantrayiSa- yantrayAMca- yantrayiSyat , yantrayati-te tat tri yantrayipITa ti-te vas, cakrANa pyamANa / ayaMsIt ayAmi yamyAt yiyaMsati yemivasya syat yAmayati-te ayasat ayAsi yasyAt yiyasipati yesivas yasiSyat yAsayati-te, (AyAsayate) ayAsIt ayAyiH yAyAt . yiyAsati / yathivasyAsyat yApayati-te ayAcIta ayAci yAcyAta 'yiyAcipa- yayAcvas , yAciAyata, yAcayati-te ayAciSTa yAcipITa ti-te yayAcAna pyamANa ayAvIt ayAvi yUyAt yuyUpati, yuyuvas yaviSyatyAvayati-te yiyavipati ayaupIt, ,, yUyAt yuyUyati-te yuyuvas , yopyat, ayoTa yoSISTa yuyuvAna yodhyamANa ayauMkSIt ayoji yujyAta yuyukSati yuyujvas yokSyat / yojayati-te ayukta ... yukSISTa yuyukSate yuyujAna yozyamANa ayujat, , yujyAt, yuyukSati-te yuyujvas , yozyat , ayokSIt ,ayukta yukSISTa yuyujAna | yokSyamANa ayuyu- ayoji yojyAt , yuyojayiSa- yojayAMcakRvasa, yojayiSyat, ,, / jat-ta yojayipISTa ti-te degcakrANa degssymaann| ayuddha ayodhi yutsISTa yuyutsate yuyudhAna yotsyamAna yodhayati arakSIt . arakSi rakSyAt |rirkssipti raravas / | rakSiSyat rakSayati-te Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 sulabhadhAturUpakozaH Root, Oonj. | Pada and meaning Perfect 3rd per. First Future 1st per. __sing. Second Future 3rd per. sing. Conditional 3rd per. sing. sing. cake 7. raca 10 U. racayAMcakAra; racayitAsmi, racayiSyati- aracayiSyat-ta to arrange 1 tAhe . te raja&4U.to dye; raraja, raGgAsmi, rayati-te arajhyat-ta / __to be attached | rarakhe 5. sT 1 P. to roar |rarATa |raTitAsmi raTiSyati araTipyat V. V 4 P. to hurt TTT radhitAsmi, radhiSyati, | araviSyat, raddhAsmiratsyati aratsya t 4. rabhU 1 A. to be rebhe dhAherapsyate arapsyata engaged in 4. ram 1 A. rantAhe rasyate | araMsthata to sport 1. rA2 P.to give |rarI rAtAsmi .rAsyati . agasyata 5. rAj 1 U. to chine |rarAje, reje 1. rAdhU 4 P. to grow rarAgha ,,5 P. to acconplish; to kill rAjitAsmi rAjiSyati-te arAjipyat rAddhAsmi rAtsyati arAtsyat // . rica 7 U. to empty rica, ririce raktAsmi, rektAhe rakSyati-te arekSyat-ta 1.2 P. to sound sarAva 8. ruca 1 A. have to shine 5. rud ? P. to weep, saroda ravitAsmiraviSyati rocitAhe rociSyate araviSyat | arocipyata . roditAsmi rodiSyati arodiSyat roddhAhe . rotsyate .. arotsyata 1. rudha 4 A. to de. | sAdhe sire; to obey Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . Roots with Important Forms 145 Aorist 3rd sing. Act. Pass. * Bene- Desideradictive tivo 3rd per. 3rd per. sing. | sing. Perfect Future Participle Participle Causal Pros. 3rd per. sing. araracat-ta araci racyAt, / riracayiSa- racayAJcakRvas , racayiSyat , racayati-te racayipISTa ti-te cakrANa degdhyamANa raayati-te arAvIt , aranji rajyAt, riGkSati-te rarajvas rakSyat, | (also rajayaaraharISTa raDkSyamANa araTIt , arATi raTyAt |riraTipati reTivas raTiSyat rATayati-te arATIt aradhat arandhi radhyAt riradhiSati, | rarandhva s raviSyat , randhayati-te riratsati ratsyat arabdha arambhiA rapsISTa ripsate rebhANa rapsyamAna | rambhayati-te arasta arAmi rasISTa risate remANa raMsyamAna ramayati-te jiva degSyamANa arAgIta arAyi rAyAt . rirAmati rarivas rAsyat | rApayati-te arAjIt, arAji rAjyAt, rirAji rarAjvam, rAjiSyat, | rAjayati-te bharAjiSTa rAjipISTa pati-te | rarAjAna, rejAna arAtsIt arAdhi rAdhyAt |rirAtsati |rarAdhvas | rAtsyat rAdhayati-te (ritsati-wi- rarAdhvas, shes to kily| redhivas aricat, areci ricyAt, ririkSati-te ririccas, rekSyat, recayati-te akSIt , rikSISTa riricAna | rakSyamANa arikta arAvIt arAvi rUyAt rUpati rukhas raviSyat rAvayati-te azcat , aroci rocipISTa rurucipate, rucAna rociSyamANa | rocayate arociSTa sarociSate arudat , arodi radyAt rurudiSati ruSTas | rodiSyat rodayati | arodIt / arUddha. arodhi tsoSTa rutsate ruvAna rotsyamAna rodhayati-te Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. Pada and menning Perfect 3rd per. sing. First Second Future Future 1st per. | 3rd per. sing. + sing. Conditional 3rd per. sing. 8. 7 U.to oppose) rurodha, rurudhe roddhAsminhe rotsyati-te arotsyat-ta 1. rui 1 P. to grow| ruroha roDhAsmi rozyati from secd 5. rUpa 10 U. to 800; rUpayAJcakAra, rUpayitAsmi. | rUpayiSyati. to consider a. 1P.th sound) rarau rAtAsmi * rAsyati arokSyat arUpayiSyat caka arAsyat / / 1. lakSa 10 U. lakSayAJcakAra. | lakSayitAsmi, lakSayiSyati, alakSayiSyatto observe cakra . "tAhe dhyate 5. laga 1 P. to come| lalAga lagitAsmi lagiSyati alagiSyat in contact 5. laGaba 1 A. to go; lalajhe alavidhyata to fast s. lap 1 P. to talk; lalApa lapiSyati alapipyat to whisper 7. lam 1 A. to get; lebhe ladhAhe lapsyate | alapasyata to obtain 7. lamb 1 A. to fall| lalambe lamvitAhe lambidhyate . alambiSyata 5. lam 1 & 4 U. to lalApa, wish; to long for laye lapitAsmilapiSyati te / alapipyat-ta | alajiSyata 6. lajja 6 A. to be lalane ashamed a. lA 2 P. to take; lalau to give 7. liva 8 P.to write lilekha | lajjitAhe lAtAsmi lajjiSyate lAsyati lekhiSyati alAsyat - alekhiSyat | lekhitAsmi Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 9819 Perfect Future | Pres. Oausal Lorist 3rd sing. Act. Pass. Bede. Desidera- dictive tive 3rd per. 3rd per. sing. | sing. Participle Participle 3rd per. sing. rotsyat, arudhana, arodhi rudhyAt, rutsati-te dhvas, rodhayati-te arautsIt , mISTa harudhAna rotsyamAna aruddha arukSat arohi rUhyAt rakSati arakSat ruruhasrozyat rohayati-te, ropayati-te arurUpat- arUpi rUpyAt , rUpayi- 1 rUpayAcakRvas , rUpayiSyat, | rUpayati-te ta rUpayipISTa pati-te- 'cakrANa pyamANa arAsIt arAyi rAyAt * rirAsati . rarivas . rAsyat rApayati-te degdhyamANA alala. alakSi lakSyAt, | lilakSayi- lakSayAzakRvas , lakSayiSyat, lakSayati-te .. kSat-ta lakSayiSISTa api pati-te pati-te "cakrANa alagIt alAgi lagyAt lilagipati legivasla giSyat lagayati-te alaziSTa alati laDDiyoSTa | lilahipate lalavAna laviSyamANa lakSayati-te. alapIt, alApi, lamyAt / lilapipati | lepiva lapiSyat lApayati-te alApIt alabdha alAbhi lapsISTa lipsate lebhAna .. | lapsyamAna lambhayati-te (pra) alambhi alamviSTa alambi lamvinISTa lilamviSate lalamvAna lambiSyamANa lambayati-te laSiSyat, degdhyamANa lApayati-te lajjidhyamANa lajjayati alapIt , alApi laSyAt, | lilaSiSati | leSivas , alApIt, lapipISTa leSANa alapiSTa alajjiSTa alajji lajjiSISTa lilajjiSate lalajAna alAsIt alAyi lAyAt / lilAsati | lalivas alekhIt alekhi likhyAt lilikhiSati, lililvas lAsyat lApayati-te (lAlayati-te -to melt) | lekhayati-te lekhiSyat . .lilekhipati Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 sulabhadhAturUpakozaH - Root, Oonj. Pada and meaning Perfect 3rd per. First Future 1st per. sing. Second Conditional Future | 3rd per. | 3rd per. sing. ____sing.. sing. leptAsmi, lepsyati-te | alepsyat-ta letAhe leDhAsmi, a. lip 6 U. to be | lilepa, smeared a. liha 20. tolileha, ___taste; to lick lilihe 4. lI9 P. tolilAya, adhere; to melt/ lalau lekSyati-te alekSyat-ta leDhAhe | letAsmi, lAtAsmi aleSyat , levyati, lAsyati alAsyat malApa, , 4 A. to clingi lilye letAhe, lAtAhe| leSyate alevyata, : to stick | lAsyate alAsyata s. TuT 4 P..to.roll; luloTa | loTitAsmi. loTiSyati. aloTiSyat to wallow .. haT 1 A. to lu laTe . | loThitAheloThiSyate / alauThipyata oppose; to resista 5. Tup 4 P. to be lulopa lopitAsmi lopiSyati alopiSyat disturbed a., 6 U. to cut lu loptAsmi, lopsyati-te alopsyat-ta loptAhe * Tubh 1, 4 & 6 P. lulobha lobhitAsmi, lobhiSyati alobhiSyat to covet lovyAsmi s..lU 9 0. lulAva, lavitAsmi, laviSyati-te alaviNyat-ta to lop off - taahe| 5. lok 1 A. luloke lokitAhe lokipyate alokiSyata ___to see 5. ,, 10 U. to lokayAcakAra, lokayitAsmi, lokayiSyati-te alokayiSya__speak, to shine t-ta a. vac ? P. to uvAca vaktAsmi. vakSyati avakSyat / speak; to read .. vaJca 10 A. vaJcayAJcake vaJcayitAhe vaJcayiSyate avazcayiSyata to deceive Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 149 - Perfect Future | Bene- DesideraAorist dictive tive 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Act. Pass. sing. sing. Causal Pres. 3rd per. Participle Participle sing. lepayati-te alipat-ta alepi lipyAt, lilipsati-te lilipvas, lephsyat , alipta lipsISTa lilipAna lepsyamAna alikSat-na alehi lihyAt, lilikSati-te lilihasa, / lezyat , alIDhalikSITa lilihAna lekSyamANa alaiyIt , alAyi lIyAt lilIpati lilIvas alAsIda lAsyat lehayati-te leSyat, lAlayati-te lAyayati-te lApayati-te lInayati-te leSyamANa, lAsyamAna loTiSyat loTayati-te loTipyamANa loThayati-te lopidhyat lopayati-te alepTa, lepoSTa, lilIpate | lilyAna alAsta lAsISTa aluTat aloTi luTyAt / luluTiSati, lulaTas luloTiSati aluTata, aloThi, loThipITa luluThipate luluThAna aloThiSTa lulAThipate alupat alopi lupyAt / lulupiSati, lulupvas lulopipati alupat lupyAt, lulupsati-te lulusvasa, alupta lusISTa lulupAna alobhIt alobhi lubhyAt lulubhiSati, lulubhvas lulobhiSati alAvIt.,alAvi lUyAt , lulUSati-te lulUvas, alaviSTalaviSISTa luluvAna alokiSTa aloki lokipISTa lulokiSate | lulokAna lopsyat , lopsyamAna lobhiSyat lobhayati-te lAvayati-te laviSyat, laviSyamANa | lokiSyamANa lokayati-te alulokat-ta ,, lokyAt , lulokayiSa- lokayAJcakRvasa, lokayiSyat , lokayipITa ti-te cakrANa degSyamANa avocat avAci ucyAt vivakSati Ucivas vakSyAt vAcayati-te avacat-ta avaJci vaJcayipISTa vivaJcayiSate vaJcayAJcakrANa vaJcayiSyamANa vaJcayati-te Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. . Perfect Pada and 3rd per. meaning sing. First Future 1st per. sing. Second Future 3rd per. sing. Conditional ___3rd per. | sing. 1. bad 1 P | uvAda | vaditAsmi vadiSyati | avadiSyat to speak 5. van 8 A. to beg; vavane vanitAhe vaniSyate avaniSyaMta to request 5. vand1 A. vavande | vanditAhe vandipyate avandiSyata to saluto 1. vapu 1 U. to sov uvApa, vaptAsmi, vasyati avapsyat-ta Upe vaptAhe 5. vam 1 P. | vavAma vamitAsmi vamiSyati avamipyat to vomit 7. varNa 10 U. varNayAJcakAra, varNayitAsmi, varNayiSyati-te avarNayiSyat to describe 3. va 1 A. vavale va litAhe valiSyate avaliSyata * to cover 5. vaza 2 P. |uvAza | vazitAsmi vaziSyati avaziSyat to wish a. vam 1 P. uvAsa vastAsmi vatsyati | avatsyat to dwell s. , 2 A. | vavase vasitAhe vasiSyate avasiSyata to dress a. vaha 1 U. to bear; uvAha, voDhAsmi, vakSyati-te | avakSyat-ta ____to carry; flow Uhe boDhAhe a. vA 2 P. to go vavo vAtAsmi vAsyati avAsyat i to blow 7. vAgcha 1 P. vavAJchavAJchitAsmi vAJchiSyati avAJchivyat to desire 7. viccha 8 P. to go ; viviccha, vicchitAsmi | vicchinyati, avicchiSyat to move vicchAyAJcakAra vicchAyitAlima vicchAyiyati avicchAyiSyat Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms 151 Aorist 3rd sing. Act. Pass. Bene Desidera- Parte Perfect dictive 1 tive 3rd per 3rd per. Participle sing. sing. Osusal Future Pres. Participle 3rd yer. | sing. | vadiSyatvAdayati-te avAdIt avAdi udyAt vivadipati | Udivasa avaniSTa, avAni vanipISTa vivanipate | vavanAna avata avandiSTa avandi vandiSISTa vivandiSate vavandAna vaniSyamANa vAnayati-te vandiSyamANa vandayati-te vapsya t , avApsIt avApi upyAt, vivapsati-te Upivasa , . | vApayati-te . avaptavAsISTa UpAna vAsyamAna avamIt avAmi vamyAt / vivamiSati vavavas vamiSyat | vAmayati-te . (vamayati-te) avavarNa- avaNi vardhyAt, vivarNayipa- varNayAcakRvas , varNayiSyat , varNayati-te. t- ta varNayipISTa ti-te cakrANa pyamANa avaliSTa avAli valipISTa vivalipa- vavalAna valiSyamANa ' vAlayati-te. ti-teavazIt , avAzi udayAt vivaziSati | Uzivas vaziSyat vAzayati-te avAzIt avA- avAsi uSyAt vivatsati Upivas vatsyat vAsayati-te tsIt avasiSTa, vasipISTa vivasipate vavasAna vasipISTa vasiSyamANa sIt avAkSIt , avAhi uhyAt, vivakSati-te Uhivas vakSyat , | vAhayati-te avoDha vakSISTa UhAna vakSyamANa avA- avAyi vAyAta vivAsati vavivas vAsyat vApayati-te (vAjayati-te be shakes) avA- avAJchi vAJcyAt vivAJchipati vavAJchas vAJchizyat vAJchachIt yati-te . / bhavacchIt,avicchi| vicchyAt, vivicchiyati vivicchasa vicchidhyat, vicchayati-te, avicchA- avi-vicchAyyAt vivicchA- vicchAyAJcaka- vicchAyiSyat vicchAyayIt cchAyi yiSati vas yati-te Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Root; Oonj. Pada and meaning Perfect 3rd per. sing. First Future 1st per. sing. Second Future 3rd per. Conditional | 3rd per. sing. I ___sing. vaktAsmi, va tAhe vezyati-te 4. vij 3 U. viveja, to separate vivije avekSyat-ta 8., 6 A.to fear vivije :vijitAhe vijipyate avijiSyata ..,7P. viveja vijitAsmi | vijiSyati avijipyat to tremble 1. viDambU 10 U. viDamvayAcakAra, viDamvayi- .viDamvayiSyati, aviDamvayiSyat | to imitate | cake tAsmi, tAhe te ta ..vid 2 . viveda, veditAsmi vediSyati avediSyat to know vidAJcakAra / 4. 24 A. to be; & vividevatAhe vetsyate / avetsyat 7 A. to discuss 0.76 U. to get 3 viveda, vettAsmi-he. vetsyati-te, * avetsyat-ta, to obtain vivide veditAsmi-he | vediSyati-te avediSyat-ta vid 10 A.to feel, vedayAcake vedayitAhe vedayiSyate avedayiSyata to experience 1. viz6 P. vivezaveSTAsmivekSyati avekSyat to ent a. vi 3 U. viveSa, vekSyati-te avekSyat-ta to pervade | viviSe .5 U. to cover; vavAra, vavevaritAsmi-he variSyati-te, avariSyat-ta, to choose varItAsmi-he varISyati-te / avarIpyat-ta veSTAhe 8., 10 U. vArayAJcakAra, vArayitAsmi, vArayiSyati-te avArayiSyat-ta to conceal .. vRJ 1 & 7 P.to/ vavarja varjitAsmi varjiSyati avarjiSyat . avoid; to sban 124vaje varjitAhe varjiSyave avajiSyata to abandon Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Roots with Important Forms Causal Future Perfect | Bene- | Desidera Aorist dictive tive 3rd sing. Act. Pass. 3rd per. 3rd per. " sing. sing. Perfect ! Future Pree. 3rd per. Participle Participle o sing. avijat , aveji, vijyAt, vivikSati-te vivijcas, vezyat, vaijayati-te avaikSIt , vikSISTa vivijAna vekSyamANa avika avijiSTa ., vijiSISTa vivijipate vivijJAna vijiSyamANa vejayati avijIt , vijyAt vivijipati vivijvas vijipyat , aviviDa- avi-viDamvyAt, viviDamvayi- viDambayAcakR- viDambayipyat , viDambamvat-ta Dambi viDambayiSISTa pati-te| vasa , cakrANa pyamANaH yati-te avedIt avedi vidyAta vividipati- vividvasa, vediSyat / vedayati-te te vidAMcakRvas / avitta , vitsISTa vivitsate. vividAnavetsyamAna avidat, ,, vidyAt, vivitsati-te vividvasa, vetsyat , degmAna , avitta, vitsISTa, vividipati-te vividAna vedipyat,'mANa avediSTa vedipISTa vivedipati-te avIvidat avedi, vedayipITa vivedayiSate vedayAcakrANa vedayiSyamANa vedayate avikSat avezi vizyAt / vivikSati | vivizvas vezyat vezayati-te aviSat, aveSi viSyAt, vivikSati-te viviSvas, vezyat, veSayati-te avikSat . vikSISTa / vivipANavezyamANa avArIt avAri triyAt, vivariSati-te, vavasa, variSyat, mANa; vArayati-te avariSTa, variSISTa, vivarISati-te vANa varISyat,degmANa . avarISTa avRta vRSISTa vuvUpati-te avIvarat-ta , vAryAt, vivArayiSati- vArayAbakRvas, vArayiSyat, vArayati-te vArayiSISTa te| cakrANa vArayiSyamANa , avarjIt avarji jyAt / vivarjiSati vavRJcasva rjiSyat avarjiSTa varjiSISTa vivarjiSate / vajAna varjinyamANa vajAna Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 . sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. Pada sad meaning Perfect 3rd per. sing. Future First Second Conditional Future | 3rd Per. ist per. | 3rd per. | sing. -- sing. L. sing. | z2a 10 U. varjayAJcakAra, | varjayitAsmi, varjayiSyati-te avarjayiSyat-ta to avoid cake 7. vRt 1 A.to be ; to vavRte vartitAhe vartipyate, avartipyata, _happens to act. vaya'ti | avaya't s. 1 A. to grow; vavRdhe vardhitAhe vardhiSyate, . avardhiSyata, to increase vaya'ti avaya't 5. vRe 1 P. to rain; vavarSa varpitAsmi varviSyati avarSiSyat to strike 5. vU.9 U to choose vavAra, vatre varitAsmi-he variyati-te avariSyat-ta varItAsmi-he varIdhyati-te avarISyat-ta a. ve 1 U. to weave| uvAya, vavau / vAtAsmi, vAsyati-te. avAsyat-ta Uye, Uva, vave vAtAhe / s. vepa 1 A. vepitAhe vepiSyate / apipyata to tremble 5. veSTa 1 A. viveSTa veSTitAhe veSTipyate / aveTidhyata to surround 5. vyaya 1 A.to fear; vivyathe vyathitAhe vyathidhyate avyathiSyata to be disquieted a. vyadha 4 P. tovivyAdha vyaddhAsmi vyatsyati anyatsyat strike; to hurt | a. vye 10 vivyAya, vyAtAsmi-he vyAsyati-te avyAsyat-ta ___to cover vivye s. braj 1 P. to go vatrAja jitAsmi brajiSyati ajiSyat. ... vazca 6 P.to cut; vavazva vaJcitAsmi, vazviSyati, avazciSyat, to tear; to wound RSTAsmikSyati atrakSyat 6. bIi 4 P. to be vivIDa vIDitAsmi vIDiSyati atrIDiSyat ashamed a. zak 5 P. zazAka zakkAsmi zakSyati azajhyat to be able Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aorist 3rd sing. Act. Pass. Roots with Important Forms Bene- Desideradictive tive 3rd per. sing. > 3rd per. sing. avIvRjata-ta varjyAt, vivarjayivarjayipISTa | pati avavarjat-ta avRtat avartivartipISTa vivartipate, avartiSTa avRdhat, avardhi vardhiSISTa ra avarSIt avarSi vRSyAt Perfect Future Participle Participle varjayAJcakRvas varjayiSyat * cakANa *dhyamANa vavRtAna vadhAna vivRtsati vivardhipate, | vivRtsati vivarSiSati vavRdhvas avArIt, avAri vUryAt avariSTa, varipISTa, avarISTa acUrTa vUpaSTa avAsIt, avAyi UyAt avAsta vAsISTa avepiTa avepi vepipISTa vivepipate vivepAna aveSTiSTa aveSTi veSTipISTa viveSTiSate viveSTAna avya- avyathi, vyathiSISTa vivyathiSate vivyadhAna thiSTa avyAthi avyA- avyAdhi vidhyAt vivyatsati vividhvas tsIt ." ayyAsIt, abdAyivIyAt avyAsta vyAsISTa atrAjIt atrAji vrajyAt atrAcIt, atrazci varacyAt vitrajipati vaRjvas viprazciSati, vatrazccas atrAkSIt vitrakSati avIDIt avIDi vIDyAt vivrIDiSati vivrIDas azakt azA ki zakyAt zikSate zekivas vivariSati te vuvRrvasa, vivarIpati-te, vavurANa vuvUSati vivAsati - te Uvivam, vavivam, vAsyat, UyAna, UvAna, vavAna vivyasati - te vivyivas vivyAna sing. varjayati-te vartaSyamANa vartayati-te vartsyat vardhiSyamANa, vardhayati - te 155 Causal Pres. 3rd vartsyat varSiSyat varSa vAsyamAna vipiSyamANa vyatsyat per. variSyat, mANa vArayati - te varISyat, 'mANa vyAsyat, vyAsyamAna vajiSyat vazciSyat, vAyayati-te vepayati veSTiSyamANa | veSTayati-te vyathiSyamANa vyathayatiH vyAgha yati-te. vyAya yati - te vAjayati te vrazcayati-te vakSyat vrIDiSyat vrIDayati-te zakyat zAkayati-te. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 sulabhadhAturUpakozaH - - Root, Oon) Pada and meaning Perfect | 3rd per. siog. First Future 1st per. Second Future 3rd per. sing.. Conditional 3rd per. |. sing. sing. | .. zaGka 1 A. zazaGkezaGkitAhezaGkiSyate azatiSyata . to suspect .. zaT 10 U. zAThayAcakAra, zAThayitAsmi, zAThayiSyati-te azAThayito defraud dhyat-ta .a. zad 1 .tozazAda zattAsmi zatsyati / azatsyat perish; to go 0tAhA azapsyat-ta 1. zap 1 U. to zazApa, zepe zaptAsmi, zapsyati-te curse; to swear | zaptAhe ... zam 4 P. zamitAsmi. zamiSyati .. . to pacify 1. zas 1 P. to kill | zazAsa zasitAsmi zasiSyati haar`aar' azamiSyat azasipyat azaMsiSyat zaMsitAsmi zaMsiSyati 3. zaMm 1 P. to zazaMsa praise; to hurt . zaMs with A 1A. AzazaMse to desire; to bless .. zAs 2 P. shshaas| to govern 6. zAs with A 2 A. AzazAse to bless; long for | AzaMsitAhe | AzaMsiSyate AzaMsiSyata zAsitAsmi zAsiSyati azAsipyat AzAsitAhe AzAsiSyate AzAsiSyata zikSitAhe zikSiSyate azikSiSyata azekSyat 4. zikSa 1 A. zizile to learn .. zim 7 P. zizeSa to distinguish ..zI2 A. to sloop; ziSya ___to lie.down 1. zun 1P.to regret| zuzoca to grieve for zeSTAsmi zekSyati zayitAhezayiSyate azayipyata . azociSyat zocitAsmi zociSyati Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms Oausal Perfect Future Bene- Desidera-1 Aorist | dictive tive 3rd sing. | 3rd per. 3rd per. Act. Pass. sing. | sing. Pres. | 3rd per. Participle Participle sing. azaGkiSTa azakti zakipISTa | zizaGkipate | zazaGkAna zaGkiSyamANa zaGkayati-te azIza- azAThi zATayipISTa zizATa- zAThayAJcakRvas , zAThayiSyat, zAThayati-te That-ta / yiSati-te cakrANa degSyamANa azadat azAdi zadyAt zizatsIta | zedivas zatsyat zAtayati-te. (zAdayati-te causes ___togo) azApsIt , azApa zapyAt , zizapsati-te zephvis zapsyat | zApayati-te. azaptazapsISTa azamat azamiH zamyAt zizamipati | zemivas zamiSyat zamayati-te zAmayati-te. azasIt / azAsi zasyAt zizarAiSati | zazasvas zAsayati-te azAsIt azaMsIt azaMsi zasyAt zizaMsipati zazasvas zaMsiSyat zaMsayati-teH AzaMsiSTa AzaMsi AzaMsipITa AzizaMsi- AzazasAna AzaMsiSyamANa AzaMsayaaziSat azAsi ziSyAt zizAsiSati zazAsvas zAsiSyat zAsayati-te. AzA- AzAsi AzAsi- AzizAsi- AzazAsAna AzAsiSyamANa AzAsaya siTa poSTa pate tite ti-teM azikSiSTa azikSi, zikSipISTa | zizikSiSate zizikSANa | zikSiSyamANa | zikSayati-ta aziSat azepi zighyAt zizikSati ziziSvas zekSyat zeSayati-te azayiSTa azAyi zayipISTa zizayiSate zizyAnazayiSyamANa | zAyayati-te azocIt azoci zucyAt zuzucipati, zuzuccas. zociSyat zocayati-te Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 sulamadhAturUMpakozaH Root, Conj. | Perfect Pada and | 3rd per. moaning sing. First Second Future Future 1st per. | 3rd per. sing. I sing. Conditional 3rd per. sing. zoddhAsmi zotsyati azAtsyat zobhitAhe zobhiSyate azobhiSyata 7.zudhU 4 P. zodha to becomo puro .. zubha 1 A. zuzubhe to shine 2. JT 4 P. 10 dry yanta .. 9 P. to tear zazAra to pieces / zoSTAsmi a. zo 4 P. to whet zazI zozyati azokSyat zaritAsmi, zariSyati, | azariSyat zarItAsmi | zarISyati azarISyat zAtAsmi azAsyat | zramitAsmi zramiSyati amipyat zrAtAsmi zrAsyati / atrAsyat 3. 98 4 P. to be FATA wearied 1. A 2 P. to cook zatrau zrayitAsmi zrayiSyati-te azrayiSyat-ta / tAhe zretAhe 5.Ci1U.to depend zivAya, ___upon ; to serve zizriye / a.zrI 9U. to cook; to dress . a. zru 5 P.to zu bhrAva hear; to obey 8. lA IA.to prai- zazlAghe se; to be proud of . a. Pe 4 P. ziSTepa ____to embrace... 7. zvas 2 P.to brea- zazvAsa the; to respiro . .vi 1P. to go; to| zivAya, grow; to swell zuzAva | ghetAsmi, zreSyati-te azreSyat-ta zrotAsmi zroSyati / azroSyat zlASitAhe lAdhiSyate azlAghiSyata zleSTAsmi / zlekSyati alekSyat zvasitAsmi zvasiSyati / azvasiSyat zvayitAsmi zvayiSyati azvayiSyat Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aorist 3rd sing. Act. Pass. azudhata azodhi adhyAt azubhat, azobhi zobhipISTa azobhiSTa Roots with Important Forms Bene- Desidera dictive tive apat azopi zupyAMt azArIt azAri zIryAt azAt, azAyi zAyAt azAsIt azramat azrami zramyAt Porfect Future 3rd per. 3rd per. Participle Participle sing. sing. azrAsIt azrAyi zrAyAt, zreyAt yat-ta apIt azithi - adhAyi zrIyAt zrayiSISTa zrIyAt, zrepISTa "" aTa at azrAvi zrUyAt azvat, azvAyi azvayIt azizviyat 1 zuzutsati / zuzudhvas zuzubhivate, zuzubhAna zuzobhite zUyAt zazukSati zuzuvas zizaripati, zizIrvas; zizarISati, (zazirANa, . zizIrSati / zizirANa ) zizAsati zazivas zizramipati zazraMvas zizrAsati zazrivas zuzrUpate | (pratizuzrUSati ala-azlAghizlAghipISTa | zizlAghiSate zazlAghAna zizrIpati te zizrivas, zizrayipati-te zizriyANa zizrIpati te zizrIvas zizriyANa zuzrUvas ghiTa alit, azlepi zliSyAt zizlikSati zizliSvas alit azvamIt azvAsi zvasyAt zizvasiti zazva svas zizvayipati / zizvivas, zuzuda 159 Causa) Pres. 3rd per. sing. | zAtsyat zodhayati-te zobhidhyamANa zobhayati-te zodayat zoSayati-te zariSyat, zarISyat zArayati zAyayati zramayati-te (zrAmayati-te) zrapayati-te, (Apayati-te causes to zAsyat zramiSyat zrAsyat sweat) zrAyayati-te zrayiSyat 'pyamANa zreSyat, zreSyamANa zroSyat zrAvayati te zlAghiSyamANa | zlAghayati-te zleSayati te zvAsayati-te zvAyayati-taM, zAvayati te zlezyat zvasiSyat zvayiSyat " Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 Root, Conj. Pada and meaning s. 181 & 4 P. tiSTeva to spit out 1P. to cling sasaJja a. to; to adhere to a. sad 1 P. to go ; sasAda to break s. saraj 1 U. to g0; sasajja to become ready sasajje s. saha 1 A. to suf - | sehe fer; to forbear a. sAdhU 5 P. to accomplish 5. sAntva 10 U. to appease Perfect 3rd por. sing. a. sic GU. . sidhU 1 P. to regulate hoo 4 P. to succeed; be finished sasAdha sipeca, to sprinkle | sipice sipedha sulabhadhAturUpakozaH First Future 1st per. sing. | TevitAsmi saGkAsmi "" s. siv 4 P. to sew; siMSeva to stitch Second Future 3rd per. sing. STeviSyati saMkSyati sAntvayAMcakAra, sAntvathitAsmi, sAntvayiSyati asAntvayiSya ' cakre 'tAhe t-ta c. su 1 & 2 P. to produce a. " 5 U. to churn; to distil ( abhipupAva sekAsmi sekAha sevitAsmi, sedhiSyati, sevAsmi setsyati seddhAsmi | setsyati sevitAsmi seviSyati supAva sotAsmi soSyati supAva, suputre | sotAsmi - he soSyati - te Conditional 3rd por. sing. | sattAsmi satsyati asatsyat sajjitAsmi sajjiSyati te asajjiSyat-ta sajjitAhe sahiSyate asahiSyata sahitA, soDhAhe. sAddhAsma sAtsyati asAtsyat sekSyati te | aSTeviSyat asakSyat asekSyat-ta aseviSyat, asetsyat asetsyat ase vidhyat asodhyat asoSyat-ta Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms Bene. Desidera. Aorist Causal Perfect dictive Future tive Pres. 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Participle Participle Act. Pass.| 3rd per. sing. sing. ___sing. aSTevIt aSTevi TIvyAt tiTeviSati, tiSTivvasTe viSyat Thevayati tupayUSati asAGkIt asaji sajyAt | sisaGkati, sasavassa D yat saJjayati-te. / abhiSiSa / iti asadat asAdi sadyAt siSatsati sedivas satsyat | sAdayati-te (niSadivas ) asajnIt, asAja sajJyAt . sisajjipa- | sasajjvas sajiSyat, sajjayati-te asajiTa sajipITa ti-te sasajjAna sajjipyamANa asahiSTa asAhi, sahipISTa sisahipate sehAna . sAhityamANa sAhayati-te asAtsIt asAdhi sAdhyAt | sipAtsate | sasAdhvas sAtsyat . | sAdhayati-te asamA- asA- sAntvyAt | sisAntvayi- sAntvayAMca- sAntvayiSyat , sAntvayati-teH tvat-ta nvi sAntvayiSISTa pati-te. vas, cakrANa mANa asica- aseci sicyAt, sisikSati-te sipiccas, sekSyat secayati-te | sikSISTa (abhipiSi- siSicAna sekSyamANa asikta | kSati-te ) asi. asedhi sidhyAt sisidhiSati, sipidhvas sedhiSyat, sedhayati-te dhat sisedhipati, setsyat siSitsati asidhat , , siSitsati | setsyat sAdhayati-te (sedhayati-te ase- asevi sIvyAt | siseviSati, siSivvas seviSyat / | sevayati-te vIt susyUpati asAvIt ,asAvi sUyAt sasUSati suSuvas | soSyat sAvayati-te. asaupIn asAvIt , , sUyAt, susUpati-te | suSuvas , sodhyat, asoTa sopISTa soSyamANa suSuvANa Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sulabhadhAturUpakozaH Conditional First Second Root, Conj. | Perfect Pada and | Future Future 3rd per. | 1st por. | 3rd per. meaning.. -: sing.. sing. | sing.. | 3rd per. sing. sopyate, asodhyata, t-ta asapsya t, .. 2 &4 A. . | suputra sotAhe, to bring forth | savitAhe savipyate asaviSyata .... 6 P..to impel supAva savitAsmisaviSyati asaviSyat / 5. sUca 10 U.tosUcayAMcakAra, | sUcayitAsmi, sUcayiSyati- asUcayiSya_betray; to espy cakre degtAhe. . . 3. mud 10 . sUdayAMcakAra, sUdayitAsmi, sUdayiSyati-te asUdayiSyato strike |.. cakre taahe| t-ta ... sRl P. to go; sasAra sartAsmi sariSyati asariSyat to move ... sRj 6 P. tosasarja | sraSTAsmi . srakSyati avazyat ___leave; to creato 4. sRpa 1 P. to go ; sasarpa | saprtAsmi, | sarvyati, to creep khaptAsmi sapsyati antrapsyat .. seva ! A. to serve; sipeve sevitAha sevipyate asaMviSyata to worship .a. so 4 P. to put | sasau sAtAsmi sAsyati ' asAsyat ap ond to ... skhalU 1 P. tocaskhAla skhalitAsmi skhaliSyati / askhalipyat slip; to stumble ... slan 1P. .tastAna stanitAsmi staniSyati astaniSyat to thunder .. stabhu 1 A. to tastambha stambhitAhe stambhipyate astambhiSyata stop%3 to hinder .5 & 9 P. , tastambha stambhitAsmi stambhiSyati astambhidhyat .a. stu 2 U. tuTAva, to praise .a. stu 5 U. tastAra, to cover tastare stotAsmi, stopyati-te astopyat-ta stotAhe startAsmi, stariSyati-te astariSyat-ta startAhe Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . .. Roots with Important Forms Bene-Desidera-/ Aorist Jdictive Perfect Future tive 3rd sing. 13rd per. 3rd per. Act. Pass. Farticiple Participle 5. sing. | ging. Causal Pres. 3rd per. sing. supuvANa aseTa, asAvi sIpoTa, musUpate sopyamANa, sAvayati-te asAviSTa savipoSTa saviSyamANa asAvIt ,sUyAt susUpati | supUvas / saviSyat asUsu. asUci sUcyAt, susUcayi- . sUcayAMcakRvas , sUcayiSyan , sUcayati-te cat-ta sUcayipISTa pathi-te. cakrANa pyamANa asUpu- asUdi mudyAt, sapUdayi- . sUdayAMcakRvas , sUdayiSyat, sUdayati-te dat- ta sUdayipISTa pati-te cakrANa degdhyamANa asA- asAri triyAt sisIpati / sasRvassa saripyatsArayati-te ripyat / pati asrA- asaji sRjyAt sisRkSati sasRjvas sabhyat sarjayati-te kSIt aspat asapi mRpyAt sipsati | samRpvas saya't, sarpayati-te srapsya t . aseviSTa asevi sevipISTa sisevipate sipevANa seviSyamANa | sevayati-te asAt , asAyi seyAt sipAsati / sasivas | sAsyat sAyayati-te askhA- askhali skhalyAt | ciskhalipati caskhalvas skhaliSyat skhalayalIt , askhAli . ti-te attanIta, astani, stanyAt tistaniSati tastanvas / staniSyat stanayati-te astAMnIt astAni... asta- astanbhi stambhiSISTa tistambhipate tastabhAna stambhiSyamANa stambhaya. bhiSTa . / ti-te. astabhat, , stabhyAt | tistambhi- tastabhvas | stambhiSyat / , astambhIt astApAta, astAvi stUyAt , tuSati-te tuSTuvasa, stoSyat, stAvayati-te astoSTa stopoSTa tuvAna stoSyamANa astApati, astAri staryAt, tistIrSa- ustRvas stariSyat , stArayati-te astRta, stRSISTa, ti-te tastarANa dhyamANa astariSTa asAsoM pati Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. . Pada and meaning Perfect | 3rd per. First second Future ! Futare 1st per. | 3rd per. sing. sing. Conditional | 3rd per. _sing. sing. s. stR 9 U. tastare ___to cover! staritAsmi-he stariSyati-te astariSyat-ta starItAsmi-he | starISyati-te astarISyat-ta asthagipyat 7. sthaga 1 P. totasthAga . sthagitAsmi sthagiSyati cover; to hide a. sthA 1 P. to tasthau sthAtAsmi sthAsyati stand; to be . snA2 P. to bathe sasnI snAtAsmi , snAsyati | asthAsyat asnAsyat 5. sniha 4 P. to feel siSNeha _affection for . s. snu P. to distil, suSNAva to ooze i . snuha4P. to yoinit suSNo snehitAsmi, snehiSyati, asnehiSyat , sneDhAsmi, snekSyati asnazyat snagdhAsmi / snavitAsmi / snaviSyati asnaviSyat snohitAsmi, snohipyati, amnAhiyat , snoDhAsmi snokSyati asnokSyat snogdhAsmi spanditAhe spandiSyate aspandipyata spardhitAhe spardhiSyate aspardhiSyata spraSTAsmi, prakSyati, asprakSyat , sparTasmi spati aspayat 7. spanda 1 A. paspande to throb 7. spardha 1 A. to envy; paspardhe to, vie with 5. spRza 6 P. pasparza to touch s. spRha 10 U. to desire s. spha ya 1 A. to grow | spRhayAMcakAra, spRhayitAsmi, spRhayiSyati- aspRhayiSyat-ta cakre tAhe| paraphAye sphAyitAhe | sphAyiSyate asphAyiSyata Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . .. Roots with Important Forms Future Causal i | Bener Aorist dictive 3rd sing. 3rd per. Act. Pass. | sing. Pres. Desidera-| Perfect tive 3rd per. Participle Participle sing. 3rd per. sing. pra astArIt ,astAri stIryAt tistaripati-te tistIrvas, stariSyat- mANa stArayati-te astariSTa, staripoSTa tistarIpati-te, tastirANa starISyat-mANa astarISTa, stIpASTa tistIrpati-te astIrTa astha- asthami, sthagyAt |tisthagipati tasthagvas sthagiSyat sthagayati-te . gIt asthAgi asthAt asthAyi sthayAtU tiSTAsati / tasthivas sthAsyat sthApayati-te annA- anAyi sAyAt , sinAsati sanivas nAsyat nApayati-te, sItsyAt napayati-te amni- anehi nihyAt signihiSati, siSNihasa snehiSyat, snehayati-te sinehipati, snezyat simikSati annA- anAvi snUyate / naviSyatnAvayati-te. vIta asnuhat asnohi snuhyAt / susnuhipati, suSNuhas snohiNyat, snohayati-te sasnohipati, snokSyat musnukSati / aspa- aspandi spandiSISTa pispandipati paspandAna .. spandiSyamANa spandayati aspardhiSTa aspardhi spardhiSISTa pispardhiSate paspardhAna / spardhiSyamANa spardhayati-te suSNuvasa aspRkSat, asparzi spRzyAt | pispRkSati | paspRzvas strakSyat, sparzayati-te aspAkSAt, spayaMt aspAkSIt apaspR. aspRhi smRhyAt, pispRhayiSa- spRhayAMcakRvas , spRhayiSyat, spRhayati-te hat-ta smRhayiSISTa ti-degte cakrANa | degdhyamANa asphA- asphAyi sphAyiSISTa pisphAyiSate pasphAyAna sphAyiSyamANa sphAvayaviSTa . ti-te Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 . sulabhadhAturUpakozaH First Root, Conj. Padaroj Perfect 3rd per. sing. second loonditional 1 Future | 3rd per. | 3rd per. sing. ___sing. Future 1st per. sing. Meaning *. sphuTa 6 P.topusphoTa * burst; to blow sphura 6 P. pusphora to throh 4. smi 1 A. simiye to smile | sphuTitAsmi sphuTiSyati asphuTiSyat | sphuritAsmi sphuriSyati asphuriSyat smetAhe smeSyate / asmeSyata . 4. smR 1 P. to re- | sasmAra ... member 11. syanda 1 A. | sasyande to come smAsmismariSyati asmariSyat syanditAhe, syandiSyate, asyandipyata, syantAhe asyantsyata asyansyat | saMsitAhe khaMsiSyate asaMsidhyata .. saMm 1 A. to fall, sanase . down a. 1 P. to flow | susrAva asroSyat asvajhyata | svatAhe svajhyate svanitAsmi svaniyati svaptAsmi svapsyati asvaniSyat 1. bana 1 A. . | sasvaje, to embrace sasvaje 7. mvan 1 P. sasvAna to sound a. svapU2 P. suSyApa to.sleep svAda 1 A. sasvAde to taste 4. stra 1 P. to sound, sasvAra to pain a. han ! P. to kill; jaghAna to go , with A Ajane asvapsyat asvAdibhyata svAditAhe svAdiSyate svaritAsmi, svariSyati svAsmi hantAsmi haniSyati AhantAhe. AhaniSyate asvariSyat ahaniSyat AhaniSyata 2A. , Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms Causal Perfect Future Pres. | Bene- DesideraAorist dictive tive Act. Pass." * eing. | sing. 3rd sing. 3rd per.| 3rd per. Participle Portin Participle Participle 3rd por. | sing. asyanta asphu- asphoTi sphuTyAt | pusphuTipati puskudassphu TiSyat sphoTayaTIt ti-te asphu. asphori sphUryAt | pusphuripati | pusphurvam sphuriSyat sphorayati-te rIt sphArayati-te asmeSTa asmAyi| smepISTa siSmayipate | simiyAna smaSyamANa smAyayati-te (vi)smApa / yati-te asmA- asmAri smaryAt samarpate / sasmRvas . smariSyat smArayati-te pati asyadat , asya- syandiSTi, sisyandiSate, sasyandAna syandiSyamANa, syandayaasyandiSTa, ndi syansISTa | sisyantsate, syantasyamAna, ti-te sisyantsati syansyat avasat , akhaMsi saMsipISTa sisraMsipate | sasrasAna saMsiSyamANa saMsayati-te atraMsiSTa. asunuvat asrAvi syAt muSaMti musuvas sroSyat srAvayati asvala asvaji svakISTa | sisvakate / saMsvajAna svakSayamANa svatrayati-te asvanIt asvAni svanyAt | sisvanipati sasvanvas svaniSyat svAnayati-te asvAnIt asvA- asvApi sapyAt suSupsati / puSupvas svapsyat svApayati-te sIt asvA- asvAdi svAdiSISTa sisvAdiSate sasvAdAna svAdiSyamANa svAdayati-te diSTa asvArIt, asvAri| svaryAt visvariSati, sasvas / svariSyat svArayati-te asvApat susUti avadhIt aghAni, vadhyAt jighAMsati jaghanvas, haniSyat ghAtayati-te * avadhi Ahata, AghAni, AvadhipITa AjighAMsate AjadhAna bhAvadhiTa Avadhi AhaniSyamANa AghAta / yati-te Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 sulabhadhAturUpakozaH Root, Conj. Pada and meaning Perfect 1 3rd per. Secondo Oonditional Future First Future 1st per. sing. 3rd por. 3rd per. ging. I sing. sing. jaho hAsyati 3. hama 1 P.. | jahAsa hasitAsmi hasiSyati | ahasiSyat to laugh a. hA 3 P.to hAtAsmi ahAsyat abandon A. ,, 3 A. to go hAtAhe hAsyate | ahAsyata a. hi 5 P. to go, | jighAya hetAsmiheSyati ahepyat to increase 5. hiMntra 7 P. to kill; jihiMsa hiMsitAsmi hisiSyati ahiMsiyat to hurt 5. hiND 1 A. | jihiNDe hiNDitAhe hiNDiSyate ahiNDidhyata to wander a. hu 3 P. juhAva, hotAsmi hopyati ahopyat to sacrifice | juhavAJcakAra 1. dR 1 U. to take | jahAra, hartAsmi, | hariSyati-te ahariSyat-ta away jahe hatAhe 5. hA 1 &4 P.. jaharSa harpitAsmi harpiSyati arpiyata to be glad 5. he 1 A. jihepe ahepiSyata to neigh 4. hu 2 A. to con- jihrave hotAhehoSya ahopyata ceal s. ham 1 P. jahrAsa hrasitAsmi hasiSyAMta ahasipyat to diminish a. hI 3 P. to blush| jihrAya, hatAsmihenyati ahepyat jihrayAJcakAra 5. dvAd 1 A. to be | jihlAdehAditAhe hAdipyate ahlAdiSyata hepitAhe glad a. hAsyati-te ahAsyat-ta sa. he 1 U. to call juhAva, juhuve hAtAsmi, | hAtAhai Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Roots with Important Forms Perfect Future | Bene. Desidera Aorist dictive tive 3rd sing. 3rd per. 3rd per. Act. Pass. . sing. sing. Causal Pres. 3rd per. sing. Participle Participle ahAsta ahasIt ahAsi| hasyAt jihasipati jahasvas / hasiSyat hAsayati-ne ahAsIt ahAyi heyAt jihAsati jahivam hAsyat hApayati-te | jihAsate jahAna hAsyamAna ahepIt , hIyAt jighIpati jinivas heSyat hAyayati-te ahiMsIt ahiMsi hiMsyAt |jihiMsipati jihiMsvas hisiSyat hiMsayati-te ahiDiTa ahiNDi, hiNDipITa jihiNDiyate jihiNDAna hiNDiSyamANa | hiNDayati-te ahopAt ahAvi hayAt / juhUpati juhuvas, hoyat . hAvayati-te juhavAMcakRvas ahApAt, ahAri hriyAt, jihIrSati te jahavas, jahANa degdhyamANa aharSIt , aharpi hRSyAt | jiharSiSati | jahaSvas harSayati-te ahRpat ahepiSTa ahevi hepipISTa | jihepiSate | jiheSANa heSiSyamANa hepayati-te ahoSTa ahrAvi hoSISTa juhUpate juhvavAna | hroSyamANa hAvayati-te ahasIt , ahAsi hasyAt jihasipati | jahasvas hasipyat hAsayati-te. ahaiyIt ahrAyi hIyAt jihrIpati jihrIvas, heSyat | hepayati-te jihayAMcakRvas ahlAdiSTa alAdi hlAdipISTa jilAdipate jalAdAna / hlAdipyamANa lAdayati-te ahRt-ta, ahAyi hUyAt , juhUpati-te bahuvas, hAsyat, | hAyayati-te ahAsta hAsISTa juhuvAna hrasyamAna hArayati te ahata Page #283 -------------------------------------------------------------------------- Page #284 -------------------------------------------------------------------------- _