Book Title: Simandhar Shobha Tarang
Author(s): Simandhar Swami Jin Mandir Khatu
Publisher: Simandhar Swami Jin Mandir Khatu
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023204/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI sImadhura zobhA taraMga. pa. pU. vidvavaya gaNivara zrI abhayasAgarajI ma. zrInA saujanyathI. vAdama kriyA mATe che tA; XARI IAlleleasealemaissainnn - - KITTS TTTP rAmadesAI pagAra prakAzaka : zrI sImandara svAmijina mandira khAtu mahesANA, prathama mudraNa : vi. saM. 2018 - pA vIra vIra saM', 2499 prata 2ooo * mudraka :- lakSmI prI. presa, mahesANA. * Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' 4 1 zrI sImara - riMga. pa.pU. vidvaduvaya gaNivara zrI abhayasAgarajI ma. zrI nA saujanyathI. ja che zvAmi, lImmata paMthe che Taoceedio 2 3 , lsanA CCTODIA masIjI prakAzaka :- zrI sImaMdhara svAmi jina maMdira khAtu, mahesANu. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrakaH lakSmI prInTIMga presa, mahesANA. prathama mudrA : prati - 2000 vi. sa. 2029 kArtika. HE vIra sa, 2499 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zuddhipatraka : pRSTha pakti azuddha butAdhiSThAtrI dedIpyamAna acarAvatInuM mRtAdhiSThAtrI dedIpyamAna amarAvatInuM pUNa lAvaya upacAra 4 2 lAya upacA guNadhAska vivepanAdi guNenuM bhAse che bhogavilaso manuM chuM uchaLe navanAmRta bhAgyazALI prAcIna cadI Avayanikti lAvapArjara muNudhAraka vilepanAdi guNone . bhAse che, bhogavilAsI mAnuM chuM uchALe nayanAmRtadhArA bhAgyazALI . prAcIna cAMdI Avazyakanikita lAvavAnI sUcavavA sava Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha 3 4. "" 41 42 47 50 27 65 69 "" kI 23 B ?' 93 100 107 .. paMkti 18 22 24 12 3 22 26 18 12 ma 12 11 7 22 26 10 -azuddha zuddha sura zakaro bhaga svAiitarayi talA vata agniprave kAmagarendrane prakRtivatsala sabhaLa badadAnatanA karade mahata bhASAMtaramAM vivakSadhIna pAya kAmagajendrakumAra kumAra sadAkAva sadAkALa A kharekhara kare che. A lAina kADhI nAkheA kAmagajendrakumAra sumadhura zakAze bhaga svAtiracita dhanalA puta agnipravezane kAmagarendranA praNAtivatsala sAMbhaLa adadAnatanA IrAde gahanatA bhavAntaramAM vivakSAdhIna pApamaya Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziva (muMbaI) nivAsI mahetA ramaNalAla DAhyAbhAI nA sva. supatnI a. sau kAntAbahena nA samaraNArthe bheTa. 7 NR ziiraTiza #DADA#BAPANSINakaamaSaRzcayapatrathamaJpara janma : vi. sa. 1976nA zrAvaNa vadi 11 | avasAna : vi. saM. 2018 nA vaizAkha vadi 11 za: OF A A A WATgna gIgayaR JM2A AAAAA ) Page #7 -------------------------------------------------------------------------- Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # apabhraMza bhASAmAM zrI sImaMdharasvAmi stotra. nami nami sura asura naravadI paya rUpaNikara karanikara kittibhara pUriya paMca sai dhaNuha parimANa parimayi ' zuNaha bharII sImaMdhara sAMmIye. 1 meru giri hira thaya baMdhaNuM je kuNaI - gaNi tArA gaNaha veluA kaNa mukui ke carama sAya2 jaLa lahari mALA muI se vi tuha zAmi na hu saMvahA guNa dhuNaI - 2 tahavi jiNanAha niya janma saphalA e vimala suha jhANa sidvANa siddha e asuha hala kaccha mala paDala niNaNasaNa tAta kari vANi tuha sathava bahuguNa: 3 mAha bhara bahula jala puri sapUriye viSaya ghaNu kampa vahu rAja saMjiye lava jalahi majha nivaDatu jatuka e sASi sImaMdhare pAya jima sehae 4 teya bhara bhariya disi vidisa gaNagaNe pabala bichatta tama timira vivaMsaNuM bhaviya jaNa kamala vaNa saDa bAhakAra sAmI sImaMdhara di5e diyara, 5 sujaNa paNa nayaNa ANa saMpUrika durita latA ratA rUkamaNI nAyaka sayala jaga jatu bhava pA5 tApa tamauM sImadha caMda bhAva- 6 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sura bhuvarNi gaNi pAyAli bhUmaMDaLe nayari pura nIri nihi meru puvaya kare deva devI gaNA nAri nara kinA tuha jasa nAha gAyaMti sAdara purA 7 nANa guNa jajhANa guNa caraNa guNa mahiyA, sAra uvayAra saM mAra................ sehiyA Ni diNahari si vasi sutta jAgara maNA tAva tuha nAma jhAyaMti tihuyaNa jaNA 8 siddhi kari budhi kari ridhi kara zaMkara viSa viSa amIya bhari zAmi sImaMdharA puNva bhava vihiya vara puNa caya pAmiyA rakhi hiva bhUri bhava bhramaNa mUsAmIyA 9 kazma bhara bhAra saMsAra aI bhagyau ghauM phiraNi jiNa pAya tuha lagau ma jajha hINasa dINasa siva umIyA karavi karUNAra saMsArU kari sAmIyA, 10 kaThina haTha dhAya tiriya taNe tAjIe naraya gaI karUNa vilavaMta bahu lAya maya gaya hINa pari kampavAsa paDiyAe lAgi tuha cara ANaMda hive caDiyae. 11 kevi tuha saNe devi siva sAhigA kevi vANI suNo caraNa bhava mAhigA bharahakhitami hau, jajhANi chaU lagna deha AlaMbaNe nAha jaI jagyAe 12 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ no nna te nayara kriDiM yAmi sImadharA, viharae bhaviya nathu sabhya saMsayaharA kAma ghaTa deva maNi vataru phIya tIhu dhari hui sASi vuhu milIyaA. 13 vayaNa tuM niruNise L karajIyala joDi kari bAla jima hela ke pAya tumheM paNaSase mahura siri tumheM guNa gAhaNa huuM gAiseA niya niyaNa va rAmaciya joisA. 14 tumha pAse hiA caraNa paripAlisA haNIya kamaNA keTala siri pAmisA tumhe jiSNu niyaI kara sirasi savisau sA vi kaiyA vi yU heAi saI divasa - 15 bharata khita si izuM arU aMtare janma puDagiNI vijaya pukhala varSa muNisuvaI tisthi naSi aMtare ahijIyA rari paraha ravi gahiya sa'jamatayA. hayi kammANa lahu lakha kevala sirI dahime karNa nAhu ! karUNA karI bhAvie ughya jiNa sattame mitra thae bahuya kAleNa sidhdhi game sAmIe. mAhabhara mAnabhara lAbhabhara bhabhara rAgabhara kAmabhara eha pari bhahekhitte sUi sAra kari sArI kari tAri mA 16 bhariya pUrNi sAmIyA sAmIyA 18 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhega5ra rAja50 nANapara saMparka caka50 450 jAva parama padaM tujajha bharIya savapi saMpajajae eha mAhapu tuha sayala jari gajajae 19 muhi ja gati tuhija mati tuhija mama jIvana tAta tuM parama guru kazma mala pAvatuM karma kari viNaya vara joDi kari vinavuM dehime daMsaNuM alayA abhinavuM. 20 Ima vaNa bhUSaNa lithadUSaNa sAva aNu paMDaNe mA mAnagaMjaNa mAhabhaMjaNu vAmakAma vihaDaNe sura rAya jaNa nANu desaNa caraNaguNa jayanAya jiNanAha bhavibhavitAta bhavama belibIja harAyage 21 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 : 8 8 8 + 8 9 i - ka viSayAnukramaNikA kaka viSaya maMgala abhidheya nirUpaNa. bAda saMpadAonuM TU: svarU5. kathA prAraMbha-zrI puSkalAvatI vijayanuM varNana zrI puMDaridiNa nagarInuM varNana, zrI zreyAMza mahArAjanuM varNana. zrI satyakI mahArANInuM varNana. zrI sImaMdhara svAmijInuM janma-lAmaNuM. codavane 2hasya. zrI chApanavihArikA e kola janma utsava. soraTha Indoe ujavela janma mahotsava. mAtAe prabhunA zarIrAdinuM kareluM adabhUta mana, bAla prabhuzrI sImaMdharavinA guNonuM mAtA tathA sakhInA saMvAdarUpe vana. zrI sImaMdhara prabhune vivAha saMbaMdhI mAtAnI prArthanA bI sIma dharaprabhune vivAha-rIkSA ane pagala, zrI sImaMdharaprabhune kevalajJAna mahatsava : samavAraNa ane tenI mahattA. thI tIrthaMkaraprabhunA adabhutanuM varNana, vadhAmaNa prasaMge nidAna, prItidAnanI vyavasthA. dhamadazanA. prabhuvANInI mahattA. . bali ullepa vidhivana. zrI sImaMdhara prabhunA guNAnuvAda ane zrI kAmaga nI kathA saMbaMdha. 32 madhya ullAsanA upaprama, .. bI vIraprabhunI zrAvastImAM padharAmaNa ane kathA prAraMbhanI pUrvabhUmikA. 30 = = = = = e = K 2 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' 43 viSaya zrI kAmagajedranI kathAne prAraMbha. " zrI kAmagajendranuM navapariNIta strIne vacana A5vuM. zrI kAmagajendrane ujayinI rAjakumArI para anurAga. 41 zrI avaMtipatinA AmaMtraNathI kAmagajendranuM rAjaputrI paraNavA mATe prayAsa 42 suryAstavarNana ane kAmagajendrane jaMgalamAM paDAva. prArthanAnI saphaLatAnA hetuthI vidyAdharIe kAmagajendranA karelA vakhANa 46 upakAranI mahattA. zreSTha upakAranI vyAkhyA. yAcanAnI nikRSTatAnuM varNana. vidyAdharIe rAjaputrI zrI biMdumatIne Apela paricaya. zrI biMdumatIne kAmagajendra upara thayela anurAga ane vihavaLatA. 21 zrI kAmagajendranI strInI salAhanI vAta upara vidyAdharIoe Apela upAlaMbha. zrI kAgagajendranuM priyaMgumatIne pUchavuM. vidyAdharI sAthe zrI kAgajendranuM jaIne pAchA AvavuM. thI kAmagajendrane vitaka vAta kahevA strIe karelI prArthanA. upakArInI mahatA. vidyAdharI sAthe gayA pachInI bInAne prAraMbha. : vidyAdharIe zrI biMdumatIne kareluM prabodhana. thI kAmagajendranuM sAMtvana. zrI kAmagajendranA vairAgyagarbhita dasAravacane. mehadhelA zrI kAmagajendranA mehekjhAre. . bhavaniveda pAmelA ghA kAmagajendranA punaH mArmika vairAgye dagAra.' mohanA AvezamAM zrI kAmagajendra agnipravezano ka5 65 zrI kAmagajendranuM jalAMjali ApavA vADImAM javuM ane devamAyAthI mahAvidehakSetramAM pahoMcavuM. - zrI kAmagajendrane sImaMdhara prabhunA darzanathI thayele harSa ane 67 teNe karelAM guNagAna, 24 55 56 T TA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 viSaya puja zrI sImaMdhara svAmijIe jijJAsurAjAne zrIkAgamajendrane Apela paricaya. 69 zrI kAmagajendranA pUrvabhava vadhunanA upakramamAM zrI prabhue varNavelI kramanI gaMDhanatA. 71 zrI kAmagajendranA pUrva bhavanuM varNana. thAgata pAtrone paricaya, vanaddattA upara mAhadAnA anurAga. vanadattA upara Azaka banela mAhado peAtAnA praya mArga mAM kaTakasama tAlakumAranI karelI hatyA. pratispardhitu khUna karI zrI vanadattA prati zrI mehudattanI pravRtti ane acAnaka virAma, virAmamAM kAraNabhUta divyavANI. zrI mAhado karelI munivarano stavanA. zrI mehado munivarane zaMkAnAniracana mATe karelI prAthanA. carama ullAsanA upakrama. zrI mAhadaro sAMbhaLelI divya vANInA munivare karelA prAraMbha. byubicArI teAsalakumAranu' gupta rIte dezAMtaragamana. zrI nanadattAnA mehadatta para anurAga, divyavANInA ukelanA upasaMhAra, bhaniviSNu anela zrI mehadattanI prAtha nA. zrI mAhadattanI dIkSA ane devalAkamAM utpatti. 72 hara 73 74 zrI dharma nAthaprabhunA samavasaraNamAM mUSakarAjanA prasaMga, rAjanA pracaMga sAMbhaLI bhavAMtaramAM dharmaprApti karavAnAM pAMce vAge karela saskRta, zrI kAmagajendranA pUrva bhavane 15sa hAra. 75 cha 77 81 84 zrI teAzalakumAra sAthe karela anAcArathI zreSDIputrInI thayelI durdazA. 82 suvarNa devAnA navajAta zizuyugalanI kramaza nege thayelI paristhiti. suvaNuM devAnu peAtAnI ja putrInI dhAi tarIke pATaliputramAM rAjadUtane tyAM rahevu. 85 rajo : 3 : re h 4 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ peja 106 107. viSaya zrI kAmagajendranuM saMzaya dUra karavA prabhu mahAvIra svAmI pAse javuM. 94 zrI vIra prabhunI gautama svAmIe svI stavanA. zrI kAmagamunie anazana mATe anya munione ApeluM protsAhana. zrI kAmagajendrAdi munie ne anazana svIkAra rAjakAre pace munienA karela guNagAna. zrI kAmagajendrAdimunionI zubhabhAvanA, 100 zrI kAmagajendramunie karelI duSkRtyama zrI kAmagajendramunie sAMthArika sagapaNanI bhAvela asAratA. 102 zrI kAmagajendamunie prabhu mahAvIra svAmInA karela guNagAna. zrI kAmagajendrAdi pAMce mahAmunione prApta thayela kevalajJAna ane mokSa kathAno upasaMhAra zrI sImaMdharaprabhunI aMtya maMgalatuti. zrI sImaMdharaprabhunA jIvananI mAhitI mATe 43 dvAre. zrI sImaMdhara prabhunA guNAnuvAda ane zubhAzaMsA. rAsakAranI zrI sImaMdhara prabhu pAse aMtima prArthanA. khAsa agatyane sudhAre. zrI kRSNa vAsudeva ane rUphimaNa rANI. 117 zrI kAlikAcAya 118 vRSalocana ( uMdara) ne adhikAra. zrI cUlaNarANI. zrI kanakaketu rAja, zrI kaNaka, zrI bharata bAhubalI 123 zrI sUrImaMta vANI. 124 pati mArI strI, 124 zrI subhUmacakavatI zrI parazurAma. : 127 To/ 123 114 120 - 1 123 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA... || nama: | A eka rasapUrNa rAsa che A rAsamAM evA eka zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM jIvanacaritra che ke, jeo vartamAnakALe "zrI mahAvideha" kSetramAM vicarI rahyA che. - A rAsamAM je kathA-vArtA kahevAmAM AvI che te kathAvArtA ApaNA carama tIrthaMkara paramAtmA zrI mahAvIrasthAmIjIe kahelI che. ne teozrInA prathama gaudhara zrI gautamasvAmIjIe sAMbhaLelI che. hA, mAtra A zrI sImanvarasvAmijI bhagavAnanI vArtA ja nathI........... sAthe sAthe "zrI kAmagajendra nI kahANI paNa che. A padya-kRti che, rAsa paddhatinI padya-kRti che.....enI racanA karanAra kavie potAnA nAmane kayAMya ulekha karyo nathI. vidvAnee uhApoha karIne potAnI kalpanA siddha karavA prayatna jarUra karyo che. A rAsanA kartA aMcaLagIya zrI guNanidhAnasUrijInA ziSya "sevA" upanAmadhArI hovA joIe ema keTalAka vidvAnonI mAnyatA che. keTalAka kahe che ke kaDavAgacchanA zAha tejapALa A rAsanI racanA karanAra che. A te A rAsa aMgenI sAmAnya mAhitI ApI. - A rAsamAM je "zrI kAmagajenI vArtA guMthavAmAM AvI che, te vArtA-vastu "zrI kuvalayamAlA" nAmanA prAcIna Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A , granthamAMthI levAyelI che e te nakkI ja che paraMtu akSarazaH samAna nathI judI zelI ane judI judI Dhabe ahIM te vArtA varNavAyelI che. kuvalayamAlAne "mehadatta" te ja zrI sImantarazabhA-tara gane "zrI kAmagajendra" zrI kAmagajendranA pAMca bhavane romAMcaka itihAsa sakAre evI zailImAM varNavyo che ke. je koI gAyakanA kaMThe gavAya, ane suyogya zrotAothI jhIlAya te sahunA hRdaya kevI hRdayadrAvaka saMvedanA anubhave... te te anubhavanAra ja jANe! sAcI vAta te e che ke rAsa vAMcavA mATe nathI, gAvA mATe ane gavarAvavA mATe che. rAsane svAda gAvAthI ne gavarAvavAthI ja anubhavI zakAya. zrI mahAvidehakSetramAM vicaratA tIrthaMkara paramAtmA zrI sImanvarasvAmijIno rocaka paricaya ApanAro prAyaH A eka ja rasa che. pUrve A rAsanuM prakAzana thayeluM che. A rAsane gadya vivecana vibhAga punarmudrita thAya che, ane pUjya vidvAna munirAja zrI kalyANasAgarajI mahArAja enAM saMpAdaka che ke jeo zrI sImanvaravAmijI-paramAtmAnA khAsa ArAdhaka che. apUrva zraddhA ane vizvAsa dhAraNa karanArA che. AvA zrI sImanvara-bhakta munirAjazrInA pAvana haste A rAsanuM saMpAdana thayuM che. e gya ja thayuM che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 e ja pUjaya munirAjazrInI antaranI tIvra bhakti zrI mahesANAmAM virATakAya zrI jinamandiranuM svarUpa lIdhuM ! samagra eziyA khaMDamAM padmAsanastha AvI mATI kAI zrI jina pratimAjI nathI....zrI sImara svAmijI-bhagavantanuM A zreSTha tItha khanI gayuM che A navanirmita zrI sImandhara svAmi-jina-ma dirajInI prANapratiSThAnA puNya prasa Mge A rAsanuM saMpAdana thaI. prakAzana thaI rahyuM che. te sarvathA ucita krAya che. Ama janatAmAM AvA rAsetu' vizeSa pracalana thAya tA, avazya janatAmAM zakiyeAganI ArAdhanA vadhe, ane manuSya sAcI citta-prasannatA anubhave, paraMtu e mATe parama pUjaya AcAya bhagavantAdi munirAe~nA sadupadezanI parama AvazyakatA che bAkI sAmAnya leAkavaga tA mATA bhAge susta ane uMghele ja che....ene jagADavA jarUrI che. enI sustI dUra karavI Avazyaka che ja parama pUjaya tAraka guru bhagavantA dvArA mahAmahimAnidhAna parama tAraka devASideva zrI sImandhara svAmijI tIrthaMkara paramAtmAnA acintya prabhAva ane anaMta mahimAne sulAkSaNika zailie saMcAra rIte vadhu vAya ? pazma tAraka zrI sImandhara svAmIjI-paramAtmA pratye akhaMDa prIti-bhakti jAge, ane mahA mahimA nidhAna parama tAraka devAdhideva zrI sIndhara svAmijI-tIrtha"kara paramAtmAnA acinha prabhAva, ane ananta Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNa midhAnanA mahAmahimAne sulAkSaNika zailie sacoTa rIte pa. pU. tAraka guru bhagavonA sadupadeza dvArA varNavAya te, parama tAraka devAdhideva zrI sImara svAmijI paramAtmA pratye akhaMDa prIti-bhakita jAge, ane "zrI kAmagajendra" nA patana utthAnanI kahANI sAMbhaLI tIvra vairAgya pragaTe. - prAnta A pustakane vyApaka pracAra thAya, ane enAthI bhakata janone navuM bhakita bhejana prApta thaze. nA vIra saM. 2498, , - vikama saM. 2028 nA - vizAkha zudi 6 guruvAra lekhaka zrI sIzvara svASijIne muni bhadraguptavijaya. - pratiSThA dina - - mahesANuM. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNNNNN zrI viharamANu jina nAma stavaH sImadhureza yugamaraM ca, bAhu subAhu guNamandiraM ca | tu jA ta nA thaM su 2 nA thase , svayaMprabha staumi suraprabha ca pa (1) caMdrAnanA khyamRSabhAnanaM ca, zrI candrabAhuM ca bhujamIzama 1 anantavIryAjitavIrya nAtha, namAmi nemiprabhamIzvaraM ca pa (2) vizAla devaM vIrasenanAtha maharniza devayazojinezam . zrI mavmahA bha drAmana nI guNuM vanda sadA vadhAre jinendram | viharatte jinA ete, mahAvidehamaMDanA : 1 bhaveyurbhavyajIvAnAM, kaTIkalyANadAyakA : 5 pacazatadhanurmAnA zcampakatidehina : 1 jinAH syuH sarvasavAnAM, keTIkalyANadAyakAH 1 NNNN chaON Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 525tAraka devAdhideva zrI sImarasvAmIjI paramAtmAA vaharamANa jinezvaradevanA * mahAmaMgaLamaya nAmAbhidhAnAdi darzaka maMgalapatrakam ja zrI viza viharamAna jina maMgala yaMga. nAma | dvIpanuM nAnuM kSetranuM nAma | vijayanuM nAma nagarInuM nAma 1 zrI sImaMdharasvAmIjI 2 , yugamazvara svAmIjI 3 , bAhusvAmIjI 4 , subAhusvAmIjI , sujAtasvAmIjI 6 , svayaMprabhasvAmIjI 7 >> RSabhAnana svAmIjI 8 anantavIrtha svAmIjI 9 suraprabhasvAmIjI 10 , vizAlaprabha svAmIjI 11 , vajadhara svAmIjI 12 , candrAnana svAmIjI 13 , candrabAhu svAmIjI | zrI jambudvIpa pUrva mahAvideha | pukalAvatI vijaya puMDarikiNInagarI , jambudvIpa pazcima mahAvideha | vijhAvijaya | vijyAnagarI che. jammuDIpa pUrva mahAvideha | vatsA vijaya | susImAnagarI * jambudvIpa pazcimamahAvideha nalInAvatIvijya vItazekAnagarI dhAtakIkhaMDa mahAvideha | puSkalAvatIvijaya! puMDarikiNInagarI ke dhAtakIkhaMDa ! pazcimamahAvideha | vaprAvijaya | vijayanagarI , dhAtakIkhaMDa pUrva mahAvideha | vAvijaya | susImAnagarI , dhAtakIkhaMDa pazcimamahAvideha | nalInAvatIvijaya vItazekAnagarI che dhAtakIkhaMDa pUrva mahAvideha | puSkalAvatI vijaya | puMDariNinagarI ke ghAtakIkhaMDa pazcimamahAvideha | vaprAvinya | vijayAnagarI , dhAtakIkhaMDa | pUramahAvideha | vaDhyAvijya | susImAnagarI ,, dhAtakIkhaMDa | pazcimamahAvidaTha | nalInAvatIvijaya vItazokAnagarI , puSparArdhadvIpa pUrva mahAvideha | puSkalAvatAvijayI puMDarikiNanagarI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma dviIpanuM nAma | kSetranuM nAma 'vijyanuM nAma nagarInuM nAma 14 zrI bhujaMgadeva svAmIjI zrI puSkarAI dvIpa, pazcima mahAvideha|vaprAvijaya vijyAnagarI 15 , IzvarasvAmIjI | | puSkarArdhadIpa | pUrva mahAvideha | vatsAvijaya | susImAnagarI 16 , nemiprabhasavAmIjI pukharArdhadvIpa | pazcima mahAvideha nalInAvatIvijaya vItazekAnagarI 17 ,, vIrasenasvAmIjI pRSTharArSadvIpa | pUrva mahAvideha | puSkalAvatIviya puMDarikiNa nagarI | (zrI bhAnusenasvAmIjI) 18 zrI mahAlakasvAmIjI | , puSparAdhIpa, pazcimamahAvideha vaprAviyA | | vijyAnagarI 19 , devavaza:svAmIjI >> pukArArdhadvIpa / pUrva mahAvideha | vatsAvijya | susImAnagarI (zrI candrayazasvAmI) 20 zrI ajitavIya pAmIjI | , puSparAdhIpa | pazcima mahAvideha | nalInAvatIvijaya vItazekAnagarI (zrI ajitasena savAmIjI) TIpa:- vItazekAnagarI'nuM bIjuM nAma "adhyApurI" jANavuM. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma laMchana pitAnuM nAma mAtAnuM nAma | mahArANInuM nAma haraka) 1 zrI sImanvarasvAmI | 2Sama | thI zreyAMcamahArAjA zrI satyakIdevI zrI rUkSamaNImahArANI 2 yugamazvarasvAmIjI | gaja | sudaDhamahArAja | sutArAdevI | priyamaMgalA. mahArANI 3 . bAhavAmIjI sugrIvamahArAja , vijyAdevI zrI mohanAmahArANuM 4 subAhuravAmIjI niSadha mahArAjA , sunAdevI , kiM puruSAmahArANI (zrI jUnandAdevI) 5 , sujAtaravAmAjI pya , devasenamahArAja | zrI devasenAdevI , jayasenAmahArANI che , svayaMprabhasvAmIjI , mitramahArAjA che sumaMgalAdevI vIrasenAmahArANI (citrabhUtimahArAjA) zrI priyasenAmahArANI 7 , SabhAnanasvAmIjI | siMha zrI kIrti mahArAjA vIrasenAdevI zrI jyAvatImahArANI) 8 anantavIravANI gaja ), meghamahArAjA , maMgalAvatIdevI zrI vijyAvatI mahArANI 9 , suraprabharavAmIjI vijayamahArAjA , vijyAdevI zrI nandasenA mahArANI 10 vizAlaprabhasvAmIjI che nabharAja mahArAjA | bhadrAdevI zrI vimaLA mahArANI (nAgarAjamahArAja) | ca mIjI | candra Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , varmika mahArAjA nAma laMchanA pitAnuM nAma | mAtAnuM nAma mahArANInuM nAma 11 zrI vajadharasvAmIjI zaMkha | zrI padmarathamahArAja zrI sarasvatIdevI zrI vijyAvatI mahArANI 12 , candrAnana svAmIjI vRSabha mahArAjA prabhAvatIdevI zrI lIlAvatI (trI padmAvatIdevI) | mahArANI 13 , candrabAhuvAmIjI | padma , devAnadamahArAjA zrI reNu kAdevI zrI sugandhA mahArANI (kamaLa)| - zrI vijyAdevI) 14 , bhujaMgadeva svAmIjI ! >> mahAbala mahArAjA zrI surIyAdevI zrI gandhasenA (kamaLa) | (zrI mahImAdevI) mahArANI 15 ,, izvarasvAmIjI >> rAjasenamahArAjA zrI yazojavalAdevI (zrI vajasenamahArAja). (zrI yazoda devI) [ zrI bhadrAvatI 'mahANuM 16 nemiprabhasvAmIjI zrI vIra mahArAjA zrI senA devI. (zrI zilAdevI) | zrI mohanA mahArANI 17 , pIrase svAmIjI vRSabha. bhUmipAla mahArAjA | zrI bhAnumatIdevI | zrI rAja senA (zrI bhAnusenasvAmIjI) (bhAnusenamahArAjA) (trI gajagatidevI) mahArANI 18 , mahAbhadrasvAmIjI gaja | zrI devarAja mahArAjA | zrI umiyAdevI 19 zrI devayazavAmIjI candra | sarvabhUtimahArAjA | gaMgAdevI (candraya:svAmIjI) (saMvarabhUtimahArAjA) 20 , ajItavIrya svAmIjI svaritaka | zrI rAja pAla mahArAjA | kaNikAdevI (ajitasenasvAmIjI) zrI sUryakAntA mahArANI prabhAvatI mahArANI (padmAvatI mahArANI) zrI rAnamALA mahArANuM Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viza viharamAna tIrthaMkara bhagavatAnI dehavadi nIcenI vigatA samAna che. dehava-- dehamAna-- janmarAzi janmanakSatra-- rAjyapAlanakALa-- chadmasthaparyAya-- kaivalIparyAya-- dIkSAparyAya-- suva 500 dhanuSya dhanarAzi uttarASADhA 83 lAkha pUrva eka hajAra varSa eka hajAra varSa nyUna eka lAkha pUrva eka lAkha va cArAzI lAkha pU AyuSya gaNadhara parivAra--cArAzI gaNadhara bhagavAna kevalajJAnImuniparivAra-daza lAkha kevalajJAnImuni ekaseA kroDa sAdhujI sAdhu parivAra sAdhvIjI parivAra-- ekaseA kroDa sAdhvIjI zrAvaka parivAra-- zrAvikA parivAra-- navasA kroDa zrAvikA navaseA kroDa zrAvakA ( bIjA yugamandhararavAmIjI tathA agiya.ramA zrI vadharasvAmIjInA zrAvako tathA zrAvikA enI sakhyA jANavA maLI nathI ) zrAvaNa vadi 1 cyavanakalyANaka-- janmakalyANaka-- vaizAkha vida-10 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkSA kalyANaka - phAgaNa sudi-3 kevalajJAnakalyANaka - citra sadi-3 janmakalyANaka saMbaMdhI noMdha:- A bharatakSetranI vartamAna covIzI mAnA sattaramA bhagavaMtazrI kundunAthajInA nirvANa pachI, ane aDhAramA bhagavaMta zrI aranAthajInA janma pahelAnA AMtarAmAM zrI sImadharAdi viza viharamAna bhAgavanta vaizAkha vadi 10 nA zubhadine jamyA che. dIkSAkayANaka saMbadhI noMdha - A bharatakSetranI vartamAna vIzI mAMnA vIzamA zrI munisuvratasvAmIjI bhagavaMtanA nirvANa pachI ane ekavIsamA zrI neminAthajI bhagavaMtanAM janma pahelAMnA AMtarAmAM zrI sIma-dharasvAmI Adi viza viharamAna bhagavaMtee phAgaNa suda-3 nA zubha dine kevalajJAna prApta karyuM che. nirvANa kalyANaka saMbadhI noMdha:- A bharatakSetranI AgAmI covIzI mAMnA AThamA tIrthaMkara bhagavAna zrI u5ramAmA nA nirvANa pachI ane navamA tIrthaMkara bhagavAna zrI peDhALa paramAtmAnA janma pahelAMnA AMtaraDAmAM sI sImanvarasvAmI Adi viza viharamAna bhagavaMto vaNa sudi 3nA zubhadine nirvANa 5ha pAmavAnA che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama pUjya AcAryadeva zrI kailAsasAgarasUrIzvarajI mahArAjazrInI puNyanizrAmAM mahesANAnagare zrI puMDarikaNI nagaramAM devAdhideva zrI sImaMdhara svAminI pratiSThA prasaMge ja prabhujInuM stutipaMcaka. ja saMvata 2028 di. vaizAkha sudi 6 guruvAra tA. 18-5-72 saddabhAva samarAsadA, zrI sImaMdhara nAtha svarNa zarIre zobhatA, zivapurane saMga tha sarvasatva suhaMka, zAsana sthApanahAra sAgInA sthAnake, zAsana nA ziratAja. saguNa hindu sevIe, zucisarvAga zarIra sAgaravara satAtaNA, varNAcala zubhadhIra zazikara vata suzIlA, sUryasamAna sateja zacIpati suragaNa sevA, sAre sarva saheja zvAsa sugaMdhita svAmIne, sasu pramANa zarIra svAmInA sunayanathI, sadA save sabakSIra sukhavANI zubhavadanathI, zame sahu saMtApa samavasaraNe sAMbhaLe, sarva samaya sAvadhAna. samavasaraNe zebhatA, sAtizaya zubhasaMha sarvaghAti saMhariyAM, sarvottama saMga sapratihAraja svAmIne, seve suranara nAtha sakalavizva vikara, samacaturastra sthAna, satyakI suta sahAmaNe, zrI zreyAMsa sujAta sAMprata samaye sarvanA, saMzaya saMharanAra savijJAtA savisaNI, sthApaka saMgha sa kahANa jAgara sUri kailAsaru-ziSyanuM sata kalyANa (5) (3 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahesANuM maMDana zrImasImaMdhara vibhA stotram | (kesaravRtta samalakRtam) zrI kelAsAbhidhazikharivadutuMge punarnima vibhrAja<< dadatamanupamAnandAvali mandire; kalayANanAM kila nikhilanayA yAM paraM kAraNa tatvAM sImanvarajinapa! mahesANAvataM saM stuma:, (1) svaye nantapi tarasi sati nityaM sImamA vartanaM zrI zreyAMsAavanidhana jananAkAze lasa6 bhAskara; dehe sve saRti vicarati ya: kSetre videhAdvaye tatvAM sImadhara jinapa! mahesANAvAsaM stuma:, (2) yaduva6 doSatritayamapi vinaSTi gacchati koSThabhai- SaDyA dAnAjajhaTiti karaNavAsi prANubhA jA nanu; tadvatApatrayamapi yadupAtyA saMskRteH jayate tatvAM sImanvarajinapa! mahesANAnataMsa tuma, (3) aMge caMga vahati bahutamAM svAminaDuMgatAM sarva zreSTha miti surasamUhe vyAharansImiva; nAthastIrthasya jagati sakale nAmA samAnasya yastatvAM sImadhUra jinapa! mahesANA vataM saM tumaka, (4) rU5 railokya paribhAvakara zurbha bibhati sma co duHkhAya te khalu yamabhihasantaH sanata ud breviNa; yenAcena sva5ramakaraNAli sparba vArdhinA bhUriz2arA api pazunikarA yame namakuMvate, (5) Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA jaH kazcana pari pari smAd vidyate yAtale bhItAnyajhe na hi kumata tamAsyarthasya yasya kSaNam kSAmyakti sthAtumatha dharatejasyujavalavAsithatA nyajAnAM vA 6 vidadhati paramAghasmina jugupsAmaha ! (6) niH zeSANAM sa digibhagaNamAnaprAtihAryazriyA dacitri mahamanudine dhyAyAmi yAtamuham -- astakA: saMsaraNamaNinidhe tene dhRtA prANina tame kevA karamupari varSa slAghAmahe sva bhUmi (7) rA gasta smA dvi layamakalayatsarvasti lA talavana maLe kevalya mukaramavalokyate na ke tasya vai? tasminmInA Iva payasi vayaM lInA bhavamA niza chayAditya stutimupadimamitaH sImanvarastIrtha: (8) atha prazastiH 8 - 2 2 varSe puSkari-pakSa-puSkara-kareyetasmite vaikramekAUMtu sUriziromaNezcaramaziSya: zrI mahendrasya ve zrI sImandharAdhidasya hi mahesANAvataMtasya sat stotra tatrabhavana munirvivAna zrImAnmaNi saprabhA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja bhA vA rtha che zleka-1 kailAsa parvatasamAna uttuMga ane nirmala evA maMdi 2mAM birAjamAna, anupama AnaMdane ApatA, vaLI pRthvI upara sarva ka9pANenuM paramakAraNa evA, tathA mahesANAnagaranA paramaAbhUSaNa samAna che sImaMdharaprabhu! ame ApanI stavanA karIe chIe. ka -2 pitAnAmAM amApa parAkrama hovA chatAM sadA maryAdAthI vartanArA, zrI zreyAMsarAjAnA vaMzagaganamAM vilAsa karatA sUrya samAna, vaLI atyAre videhakSetramAM svadehe vicarI rahelA evA mahesANA nagaranA parama AbhUSaNa samAna he sImaMdhara prabhu! ame ApanI stavanA karIe chIe. zleka-3 jema zreSTha auSadhanA bhakSaNathI prANIonA zarIramAM rahelA traNe doSa zAMta banI jAya che. tema jemanI upAsanAthI saMsAranAM traNe tApe ( Adhi-upAdhivyAdhi ) zAMta thaI jAya che. evA mahesANA nagaranA parama AbhUSaNa samAna he sImaMdharaprabhu! ame ApanI stavanA karIe chIe. ka -4 jeonuM manohara aMga-A deva sarvadevomAM zreSTha che. ema kahetI nA hoya tevI atyaMta uttuMgatA ne dhAraNa kare che. tathA samasta jagatamAM advitIya evA tIrthanA jeo nAtha che. evA mahesANA nagaranA parama AbhUSaNa samAna he sIdhara prabhu! ame ApanI stavanA karIe chIe. . Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalekA-5 traNe lokane parAbhava karanArUM jeonuM rUpa che, jemane hasanArA draSio kharekhara dukhapAtra bane che. potAnA paramakaruNa rasa dvArA je caramasamudra (svayaMbhuramaNa samudra) nI sAthe paNa spardhA kare che. atyaMta krUra evA pazuo paNa jeone namaskAra kare che. kaleka-6 pRthvItala upara temanA je bIjo koI ajeya nathI. sUrya tulya evA jemanI AgaLa kAyara mumatAMdhakAra kSaNavAra paNa rahI zakatA nathI. vaLI AzcaryanI vAta e che ke jemanAM mAMsapiMDe paNa potAnI atyaMta ujajavaLatAne lIdhe kamalanI jugupsA kare che. kaleka:-7 ATha prAtihAryanI zobhA vaDe teo sarvane Azcarya pamADe che krodharahita evA temane pratidina huM dhyAvuM chuM temanAthI aneka prANuo saMsAra sAgarathI uddhAra karAyA karAyA che. amAre hAtha upara karIne te vibhunI ame prazaMsA karIe chIe. kAkA-8 talamAMthI telanI jema temanAmAMthI sarvarAga vilIna thayA che. teonA kevaLyajJAna arisAmAM kayA padArtho dekhAtA nathI ? ( arthAta save dekhAya che ) jalamAM mAchalAonI jema ame te prabhumAM sadAlIna thaIe. A rIte stuti karelA zrImAna sImaMdhara tIrthapati jaya ho. prazasti, sUri ziromaNi zrI mahendrasAgara sUrinA chellA ziSya zrI maNiprabha sAgarajIe saMvata 2020nA vikramavarSe zrI mahesANA nagaranA AbhUSaNa zrI sImaMdhara svAmInuM A sto banAvyuM che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apabhraMza bhASAmAM zrI sImadharasvAmI teAtra. H niSa misura asura narava`dI paya rUpaNikara kanikara krittibhara pUriya paMca sai suha pazmiANu pazmi kriya guNahe bhatIjI sImadhara sAmIya meru giri sihara thaya paNa jo kuNa maNi tArA gaNai veluA Na suNaI cama sAyara the lari zALA mulA sA vi tuhu zAmi na huM sabhyahA grutyu zreNA tahavi jinnAha niya janma saphalI e vimala suhajhANa siddhANa sasiddha ma mala pahala niSNAsaNa e amuhu sa bahuguNa tAta kari vANi tuha sathava mAha bhara bahula jala puri viSaya ghaNa kamma vaNa rAja bhava jAhi magna niSetu sAmi sIma dharA sapUkSyi surAjiya tUka e sAhae pA jima taiya bhara sakSyi disi vidisa mathaNa gaNA khela zikta laga tiSara visA bhaviya ju su vadhu sa khAtA sAmI sIdhA e diyaro. sujaNu durita sayala tabaI caNa nayA mANu tA karatA jama jaMtu bhatra sIyadhara sa'pUri nAyaka rUkamaNI pApa tApApa Dha sAlAvA 1 3 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sura bhuvaNi gaNi pAyAli bhUmaMDaLe nayari puri nIri nihi meru puvaya kale deva devI gaNA nAri nara kinaza tumha jasa nahi gAyati sAdara purA 7 nANu guNa jajhANu guNa caraNa guNa mahiyA, sAra uvAra saMbhAra....................sahiyA yaNi diNahari si vAsa sutta jAgara maNA tAta tuha nAma jhAyaMti tihuyaNa jaNa 8 riddhi kari buddhi kari riddhi kara zakarA viSamaviSa amIya bhari zAmi sImaMdha puva bhava vihiya vara paNa caya pAmiyA rakhi hiva bhUri bhava bhramaNa mUyAmIyA 9 kazma bhara bhAra saMsAra ai bhagau dhau phirihaNa jiNa pAya tuha lagnauM maja hANasa dInsa siva umIyA karavi karUNAra saMsArU kari sAmIyA 10 kaThina haTha dhAya tiriya taNe tAjIe naraya gaI karUNa vilavaMta bahu lAjIyae mAyaNa gaya hINa pari kampavAzi paDiyAe lAgi tuha caraNa ANaMda hila caDiyae. 11 kevi tuha saNe ravi siva sAhiga kevi vANI suNI caraNa bhava mAhigAra bharahakhitami hauM jajhANi chauM lagna karI deha AlabaNuM nAM jaI ' jagae. 12 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanna se nayara jihi sAmi sImaMdharo. viharae bhaviya naNa savva saMsaha kAma ghaTa deva maNi devatara : phalIyae tIha dhari hajI sAmi tuha milIyaA 13 karajuyela jehi kari vayaNa tuM nisuNase bAla jima hela de pAya tuha pathamisa mahura siri tumaha guNa gAhaNa hau gAi niya niyaNa rUva rAmaciya joIze. 14 - suha pAse ei caraNa paripAlise haNIya kazmaNa kevala siri pAse tumaha jiNa niyaI karU zirasi saMvisa se vi kaIyA vi TU hAi saI divasau 15 bharaha khita siri kathu arU aMtare janma kuMDaragiNI vijaya pukhala vare. muNisuvai tisthi nami aMtare ahijuyA 2jasiri paraha vi gahiya saMjamatayA. 16 haNiya kamANi leha ladadha kevala sirI hime daMsaNuM nAha ! karUNA karI bhAvie udadha jiNa sAme siva gae bahuya kAleSa siddhi gae sAmIe. 17 pehabhara mAnabhara lAbhAbhara bhariyau bhabhara rAgabhara kAma pUriuM eha pari . barahakhitta dhimU sAmIyA sAra kari vAra kari tAra go sAmIyA 18 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhegapara rAjapUta nANapara saMpa cakkapala idapaka jAva para pas tuja bharIya sazvarSi saM5rajae eha mAhapu tuha sayala jagi gajajae 19 hija gati tuhija ati tuhija mama chavana tAta tuM parama guru kazma mala pAvatuM kazma kari viSaya vara jehi kari vinavuM dehi me sahu alayA abhinavuM 20 I bhuvANa bhUSaNAliya dUSaNa sayAlAphakhaNA ja maja mAnagajaNa pahabhaMjaNa vAmakAma viDa sura rAya jaNa nANa dasaNa cAraNaguNa jyanAya jiNa nAha bhaviM bhavi tAta bhavaye dhimIja harAyo 21 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sI madharasvAmi paramAtmAne nama: zrI viTharamANa-vibhu zrI sImaMdharasvAmijInA jIvana caritranI sAthe aMtimatIrthapati zAsananAyaka zrI mahAvIra-paramAtmAnI hayAtI daramyAna banelI viSaya-vAsanAnI viSamatAne darzAvanArI, eka atyabhUta ghaTanAne varNavatI, zrI vIraprabhujIe zrI gautamasvAmijIne svamukhe kahelA zrI kAmagajendranI kathAnuM jemAM suramya varNana karavAmAM Avela che. bI sImandara zAbhAga (saMkSipta gajara bhAvAnuvAda). zrI rAyakAra maharviviharamANa prabhu zrI sImaravAmijInA pavitra jIvana prasaMgenA varNana sAthe, paropakArI zAsanapati zrI mahAvIraprabhujI e mukhya gaNadhara zrI gautamasvAmijIne temanA praznanA javAbamAM kahelI viSaya vikAranI virUpatAne darzAvanArI zrI kAmagajendra rAjaputranI kathAne - upakama karatAM ziSTajanAtharita samayanuM paripAlana karavA parama upakrama pavitra zrI paMcaparameSThine namaskAra kare che. ane zrI zrutAdhiSThAtrI zrI sarasvatIdevInA sAnnidhyane varNave che. traNeya bhavanane caMdranI jema AhAda pamADanAza, sUryasama teravI, aSTa mahAprAtihAryanI zobhAvALA anupama sakhenA kaMdasvarUpa zuddha savarNa sama dedIpyamAna, ketakInA puSpanI jema kAMtivAlA ane jagatanA uddhAra mATe ja jaNe jemane manuSyAvatAra vA atulapakArI zrI arihaMta paramAtmA, viSamatara vipAdAyI aSTakamanA baMdhanathI mukata thI siha mala bhasavaMta jJanI prabhunI anuparisthitimAM akhila zAsananA, abhidheya nAyaka samAna AcAra, zrata, arara, vacana, vAcanAM, mati, nirUpaNa prayoga, mahaparitApa. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meM ATha saMpadAothI vibhUSita zrI AcArya maheArAjA, zruta sidhdhAMtanA paThana-pAThanAdi dvArA aneka bhavya jIveAnA hitakArI zrI upAdhyAyamahAza, ATha pravacana-mAtAnA pAlanamAM tatpura, ATha madathI rahita mANamAga nA anupama sAdhaka zrI sAdhumahAzA, A pAMca parameSThie azubha karmothI thanAra vidhnAne haranArA che, teone bhAvapUrvaka huM namu` chuM. tathA bhagavatI zrI sarasvatIdevI mArA mukhamAM vAsa karA jethI ke aprameya guNagaNadhArI vilhemAna prabhu zrI sImaMdharasvAminA khruzeTanu devedrothI paNa azakaya-gAna temanA ze|bhA-tara'gAne vadhu vanA sAthe saphaLatApUrvaka karI zakuM. 6 ATha sapAnu TuMka svarUpa: | AcAra saMpadA ~ gaMbhIrapaNe sAdhu AcAranuM suyogya pAlana karavuM karAvavu te svayaM21mayanA zAstra-sidhdhatinuM rahasya-padArtha vAcana varUpe jJAna DhAvuM te. OM gruta sapA; 3 zarIra sa`patA :- lakSaNa pramANepeta tharvogasuMdara ane pariSahArdi sahana karavAmAM samaya zarIra prApta thavuM te. 4 vacana sa`pA! rAgadveSAdinA jherane dUra karanAra madhura ane mAdeya vacananI zakti prApta thavI te. 5 vAcanA supA :~ zik ke zrotAnI ceJatAnI jJAna ApI. tenu hita sAdhI nipuNatA prApta thavI te yAtrAnA AdhAre sAvAnI kalAmAM Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 patipadA:- vividha takavitAnA bale keIpaNa gahana padArthanA svarU5nuM avagAhana karavAnI zakita prApta thavI te. 7 prayAsaMpa:- prabalAvAdIne paNa dadhyakSetra kAlanI parIkSAnI nipa chatAnA bhale parAjita karavAnI kuzalatA prApta thavI te. 8 graha para - saMcayanI sAdhanAne anukUva sAmagrIne nirdoSa paNe meLavavAnI nipuNatA prApta thavI te. bA nA saMpadAonI vadhu mAhitI mATe jUo, mAM sthAnAMma sUtra akhathana 8, ude-3, ma 61, tathA pravacanareddhAra hAra-64, gAthA 541-542. - A jabUdvIpanA madhyabhAge bane bAjU traNa traNa kSetra tathA varSadhAra parvatathI suzAsita prImahAvidehakSetramAM kathA prAra madhya bhAge rahela meparvatathI pUrva bAju thI mukalAvatI Avela pUrva mahAvidehamAM puSkAvatI vizvanuM vana - nAmanA devatAthI adhiSThita 22129 ejana pramANu paLI tathA 16592 jana ja kalA pramANe lAMbI zrI puSkalAvatI nAmanI AThamI vijaya zobhe che. jemAM mukuTasvarUpa zrI sImaMdhara salu hAla vicI rahyA che, tathA je zrI vijayanI pUrva bAju nIlavaMta varSadhara parvata, dakSiNa bAju lavaNa zuka, pazcima bAju sItA nadI ane uttara bAju ekIla nAmane cothe vakSaskAra parvata je (7mI, 8mI vijayanA madhya bhAge che) zobhe che, je vakhAza parvata upara eka viza zAzvata caturmukha jinabiMbathI suzobhita manohara zrI zAzvata jinacaitya zobhI rahela che, tene bhAva pUrvaka namIne huM mArA janmane saphala karuM chuM te vijaLamAM 1728 gAu pramANe vistAravAthI dhana-dhAnyAyika samRmi, suMdara bhAvAtI zrI puMDarIki nagarI che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI puMDarIkiNI nagarInA vistAranuM pramANa saMdigdha jaNAya che. zAstromAM kayi A ulalekha ghaNI tapAsa karavA chatAya maLela nathI. AvI vAta nirmalaka saMbhAve nahi. kadAca kaI saMpradAya nI mAnyatA svarUpa hoya, chatAM siddhasya atizcitanIyA e nyAya mujaba vicAratA jaNAya che ke zrI bahatyagrahaNa gA. 289 pramANe zAzvata padArthonuM pApa pramANamAMthI mApavAnI vyavasthA che, te zrI laghukSetra samAsa gA. 147 mAM jaNAvela vijayanuM mApa pramANugalathI gaNa sakAre jaNAvela nagarInuM mApa utsavagula gaNIe te ApaNuM draSTie bahutama jaNAtuM nagarInuM 1728 gAunuM pramANa pramANAMgaNalathI gaNatAM te eka aThThAvIsa gAu adhika eka ejananuM ja Ave, te tyAMnA kSetra manuSya aAdinI vizAlakAyatA vicAratAM asaMgata na jaNAya ATalo para paDavAnuM kAraNa ubheghagula karatAM pramANAMgula cAraso gaNuM moTuM hoya che, e mATe jue zrI bRha saMgrahaNI gA. 293. A sivAya zAstranukUva vadhu spaSTa khulAse koI vidvAnanI jANamAM hoya te jaNAvavA vinaMtI che. je nagarInA uttuMga prAsAdanA amabhAge pharakatI dhajAvALA zI rIIi vajadaMDa jANe nagarIra5 dAza strInI sAthe prAsAdane nagarInuM varNana - pANigrahaNa karAvavA tANuM lAvatAM na hoya tevA zobhe ja che. ane jANe zrI vidhAtAe svarga purI zrI amarAvatI sAthe trAjavAmAM tolatA zobhA ane zapattimAM vadhu jovAthI A nagarI nIce jamIna para AvI hoya, ane zrI acasavatI nuM paheluM A nagarImA rAjA samRddhi karatAM nyUna hoi te purI upara vargamAM gaI evI kalpanA saheje je nagarInI suMdaratA samRddhi ane prekSakone thAya je nagarI aneka maNiratnothI zelatA prAsAdanI hAramALAthI divase zobhAyamAna tathA satra paNa aneka hIrA mANeka motionA prakAzathI dIpatI hatI, tathA jayAMnA uttuMga jinAlayonI harakatI dhajAe jANe nagarInA uchA kema na letI hoya tema zobhe che jyAMnA bagIcAomAM pANInA siMcana vagara paNa suMdara zebhatI vRkSAjiomAM strI-puruSanA yugale zAnada vicarI Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahelA che, TUMkamAM te nagarInI chaTA IndradhanuSanA raMganI ajaba chaTAmI jema sarva prANionA netrone tRpta karanArI ane candrakaLAnI jema dinapratidina vaDhatI kaLIvAza hatI. te nagarImAM prajAjanenA hadayamAM nyAya nIti Adi guNethI Adhipatya thI zreyAMsa sajAnu bhogavanAra zrI zreyAha nAmanAM mahArAjA va :- kAje che. je thAje hAjarI che ene mAMgaNe Avela game tevA ahiMne pazakhairpharavuM paDatuM nathI. manukAkSAramAlA (varNamAlA-bArAkhaDI) mAM AvatA nakArane te te mahArAjAe ja karyo nathI. athavA te mAtRkAkSarenA abhyAsakALe bhaNelA te nakArane bhUlI ja gayA lAge che. vaLI te mahArAjA teja divasane katAthale che je dine arthionI prArthanA pu karI hAthane dAnanA sura bhUlyathA bhUSita karyo hoya eTale ke te rAjAe deI divasa paNa koInI paNa prArthanAne bhaMga karyo nathI. "kharekhara! A pRthvI tenA lethI ja bhAre thAya che ke je lokoe zAdhana-sAmagrI saMpanna dazAmAM zakita gopavIne Asakita mehane AdhIna thaI arthinI prArthanAne bhaMga karyo che bAkI dhUla buddhie bhAre25 jaNAtA parvata, jaMgala ke samudra AdithI pRthvI bhAre nathI. teo te jagatanA hitArthe pitAnI jAmagrI game tevA yogomAM paNa apa ja rahyA che." vaLI te mahArAja dAnezvarI chatAM dAnaguNanI prApti karatAM paNa durlabha nirabimAnatA guNathI zobhatA hatA. tethI ja candra karatA paNa te mahArAjAnI kIrti ujajavala hatI ane te haraNanuM nAnuM laka paNa che jyAre A mahArAjA dAnezvarI chatAM nirabhimAnI hatA tethI ja senAmAM sugaMdhanI jema te mahArAjAmAM guNeno sumeLa bhata hato. tathA dAnaguNanI sAthe te mahArAjAmAM va pasakSAno guNa paNa ghaNA vikasthara haze. kharekhara! pAyAnA viveka vina sudhara paNa dAna chIpavI, gAya, 5, zabara mimAM pariNati pAmatAM svAti nakSatramAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaLanI jema phaLanI vividhatA pedA karanAruM thAya che." ATaluM tathA mahArAjA pAse pratimAM kAMIpaNa janatA thavA pAmI na hatI. kAraNa ke bagIcA, kuvA, gAya Adine vaparAzanI vRddhinI sAthe pedAzanI paNa vRddhi ja thatI hoya che. A pramANe zI rAzakAra viharamANa vibhu zrI sImaMdharasvAmiparamAtmAnA pitA nI zreyAMsa-mahArAjanA guNagaNunuM varNana karatAM prasaMge dAnanA pAMya dUSaNe ane pAMca bhUSaNa paNa bhavyajIvonA hitArthe jaNAve che. 1 dAnanA prasaMge manAdara 2, vilaMba 3. perA-mukhapa 4. apriyabApA, ane 5. mAnasika banutApa karavo e kharekhara suMdara paNa dAnane kala zita karanArA pAMca dUSaNe che." "dAna tAM maLelI sAmagrInA thatA sadupayogathI AnaMdanA aNu (2) romAMcanuM visvara paNuM (3) bahumAna () suMdara vacane (5) karelA dAnanI anumodanA karavI, mA pAMca varatuo mAtrAmAM ae5 chatAMya dAnane suzobhita karanAra bhUSaNasvarUpa che." te zrI zreyAMsa mahArAjAne 25 lAya zrI satya pArANInuM guNathI bharapura, zIvalAlUNa zrI satyakI vaNana:- nAmanI mahArANa hatI jeoe pativratyadha nA anu5ma pAlanathI jagatamAM khapu kAti prApta karI che. jemanuM zarIra sava' uttama vakSaNethI alaMkRta che, temanA paganAM taLIyA te lAla kamaLanI jema evA suMdara lAlA sAvALa che jANe ke gatanI sarvazreSTha suMdarIonA mastaka para anupama zIya-2pAdi gugee karI hInatA darzAvavA karelA pAdImaNune lIdhe ja lAla kema na thayA hoya! vaLI ahIM zrI zAsakAra zrI satyakI mahArANI viSe strIcita uttama cAi LAnA vAla vize ubhekSA karatAM jaNAve che ke temanAM viSe ceTha kaLAne vAsa kema na hoya? temanA hAtha paganA cAra aMdAomAM ja suMdara gaLAkAra lakhape cAra pAnDoe paNa karyo hate. te , candranI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ soLa kaLAnA hisAbe cAsa lAne vAsa svata:siddha bane che. vaLI jemanA lecana yugala mRganayananI jema ati caMcala chatAM maryAdAthI bahAra nathI jatAM te jANe pAse Avela kAnarU5 UMDA kUvAmAM kadAca paDI jAya te bahAra koNa kADhI ne bayathI ja teo maryAdita caMcaLatAvALA hatA. je kekala kaMThInA nizca-madhura thavAthI vAraMgI -vINA paNa kuraMgI banela che. ane jemanuM mukhakamalato sadA viravara rahetuM, bALa kamaLo divase ke rAtre karamAtA che. temanA mukha jAthe 1pacA mATe paNa gata thatA nahi. purvaka saMcayavALI te mahArANInI ratnakuzrI sImaMdharasavAthijInuM kSithI vartamAna cevizI manAva5. janma-hulAmaNuM tathA dhI aranAthabhucha nA aMtarAla kAle coda vakhathI sacita rilokanAyaka jJAnatrayadhAraka tIrthaMkaraprabhune vaizAkha vadi 10 (eTale gujarAtI civa vadi 10) ne janma che te prabhunA janmathI duHkharAzimAM nimama nArakInA cha ne paNa kSaNabhara AnaMda thayo, to anyanI to vAta ja zI karavI ? bata ane du:khionA du:khane nAza thayo janma thamaye diphakamArikA tathA zeTha inDo Adi asaMkhya devee sava-ravamaryAdAnuvAre bakitabhAva pUrvaka kartavyanuM pAlana karyuM, mATe mAtapitAe AnaMda pura prabhunuM mo sIdhara evuM nAma sthApyuM. pachI ka pAMca dhAtrI mAtAethI lAlita pAlita thatAM te bAla-mag bIjanA candranI jema pratidina dvi pAmavA lAgyA, eka diva mAtAjI bALaprabhu zrI sIdharasvAmijIne hAthamAM laI phularAvavA lAgyA te hulAmaNAmAM mAtAjI prabhunA yavana samaye pote joyelA cauda svapnane rahasyasphoTA pu vaNavI, cosA indIkarala jakhevanA adhikArane varNave che. cauda vakhate hasya he putra? tyAre tuM gabha bA, tyAre huM bI jAnaMda melI. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. 1 6 sIra dhAtrI ~ bALakane ratanana dharAve te. 2 gajajana dhAtrI :~ bALakane snAnAdi karAve te. 3 maMDana dhAtrI :-- bALakane vastro ane AbhUSaNaiAthI vibhUSita kare te. 4 kIDAyana zAtrI :~ bALakanA mana prasAda mATe vividha kriDA karAve te. 5 eka yAtrI:- bALate bhAkhA divasa kheALAmAM rAkhe te, upara mujAnI dhAvamAtAe e jAtanI hAtha che. ekatA uparanA kAme svaya' kare, ane khIjI peAtAnI dekharekha nIce bIjA pAse karAve. jAnI mAhitI mATe hue zrI piniyukita zrI malayagirIya vruti gAyA 410-411, ane ekasA RNu (196)nI saMkhyAnA 6 varga mULarUpa uttamAtama cauda svapnAne meM joyelA, temAM prathama airAvaNa hAthI AvIne mane bahu Adara putraka namIne melyA ke " huM saubhAgyazAlinI! dhanya che tArI kukhane ! ke jeNe devendrone puN pujya praznane dhAraNa karelA che, tArA putranI pAse mArA svAmI indra AvI rAmAMkiAsapurvaka sevA mATe lAlApita banaze, te pachI hai svAmini ! huM temanI pahelAM kema na Avu? tamArA putra te mukitagAmI che, mATe dhanya che " OM tyAra pachI dhArI-vRSabha chAvIne mane kahe ke "tamArA putra kharekhara indronA pazu dhArI agresara thaze. pachI vanarAja kesarIsiMha oya ke, je zrRMgAnA yuthane trAsa pamADanAra parAkramavALA nibhaya hatA. ceAthA svapne lakSmI devI AvI te melo ke "have ja mAruM cApalyanuM phalaka A tArA putra prabhunA pratApe dura thaze. pAMcame kulanI mALA e sUcavyuM ke " tArA putra candranI jema savuMne tArA putranA guNu-gaNa-saurabhathI AkhuM jagata suvAsita thaze. 19 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. chaThThuM svapna candre sUcavyuM ke-" tArA putra candranI jema sarvane AhlAdadAyI thaze " sUcanA svapnathI sUvikAzI kamaLanI jema tArA sukhathI mAsa netra kamaLA vikavara thavAnu jANyuM. "he putra (sImandhara!) tuM kharekhara amArA kuLanI unnati karanAra dhvajasamAna che" ema dhvajanA svapna mane sUcavyuM ane pUrNa kaLarItA jJAnajaLathI bharelA tArAmAM nikRSTa pApienA pApa dhAvAnI anupama zakrita" nuM bhAna karAkhyuM. he vatsa! dazamA padma sarAvaranA svaprathI sucita thayuM ke, bhavatuSNAtA tApane zAMta karavAnA manupama guNavALI tArI bahu puNya-lakSya-stuti karanArA kharekhara dhanya che. agiyArame svapne ratnAkara samudra AvIne ame vinavavA lAgyA ke hai prabhunani! Indro ane narendrothI vakhaNAyela, aprameya guNudhAraka tArA putranA gAMbhIya guNanI pratiSThAthI mArI gabhIratA viSenI varSojUnI kIrti bhUsAtrA saMbhava che, mATe kRpA karI ane mArA hitanA vicAra karI. bArameM svapne suMdara devavimAne "tArA bhAvI zrI samavasaraNanA traNa gaDha AdinI canA sUcavI temAM peAtAne sthAna ApavAnI vinavaNI karI, ratnakukSi dhArikA tarIke mAza ovAraNA lIdhA. terame svapna ratnarAzie "tArA aNumela guNaratnAnI drIptithI pAtAnI pArthivatA vyakata thaI javAthI lAja bacAvavA >> 6 gaNita zAstranA niyama pramANe koIpaNa sakhyAne petAnA mAMthI guthuAtA je Ave te vahevAya che ane tenI mULa sakhyAne vargamULa kahevAya che. ahIM 14x14=196 thayA mATe 196 tuM vamUla 14 thayuM. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 prArthanA karI ane he vatsa! sarvachanA kalyANakAraka guNanA prakAzasvarUpa tArA AtmatatvarUpa amUlya ratnanI mahattA varNavI. caudame svapna nidhUma vakrie "kama iMdhaNane bhasmIbhUta karI nirmaLa thanArA tArA AtmavarUpanA prakAzane sakaLa tejasvI padArthomAM zreSTha jaNAvI tevI zreSThatA meLavavA tArUM zaraNa svIkAryuM." zrI chapAdika che. A pramANe traNeya bhuvanamAM zreSTha cauda svapna kumArikAoe AzIrvAdAdi sUcavatA mArA mukhamAM pesatA karela janma meM joyA. bAda jyAre yogya samaye tAre janma thayo ke tyAre adhalothI ATha * dikakumArikAo AvI ane prakRmine vinita bhAve bolI ke he jagadvagha mAtAjI! tame jarAya bhaya pAmaze nahi. ame tamArA putranA lokottara puNyathI AkarSAIne Avela chIe ane sevA karI mukti rAjya meLavavA mAMgIe chIe. ame yAcita maryAdA pramANe sUtikAkarma karazuM" pachI teNIoe IzAnakhUNe sUtikAgraha banAvyuM ane jana pramANe bhUmi saMvartaka pavanathI zuddha karI tathA udarvaloka vAsinI ATha dikakumArikAe AvI sugaMdhI jaLanA cha TakAvathI raja zamana karI prabhu sahita mAtAne page paDI. bIjI pUrvasUcakatIpathI AvelI ATha devIe AvI darpaNa batAvatI kahevA lAgI ke "he mAtAjI! darpaNamAM ApanA putranA darzana karavAthI amArA pApo kSaya thAo. vaLI Da ahIthI zarU thatA janmamahotsava vistRta mAhitI mATe zrutakevala zrI caturdazapurvadhara zrI bhadrabAhu svAmi-praNita zrI kasUtranI zrI kiravI tathA zrI subodhikA Adi TIkAomAM tathA saMskRta na bhaNanArAoe khemazAhI nI kahapasutra bhASAMtaranA pustakamAM pAMcama vyAkhyAna vAMcavuM, Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dakSiNacakavAsI ATha devIo bhaMgAra dhAriNuM banI ane pazcimacakadvIpanI ATha kumArikAo kiMjaNA paMkhA laI guNagAna karavA lAgI uttararacakadvIpa nI ATha dikumArikAe ca mara vijavA mAMDI, tathA vidizAcakadvIpanI cAre dikamArikAo dIpaka laI vidizAmAM ubhI rahI temaja zrI cakIpathI Avela cAra dikumArikAoe nAla-2chedavidhi karI maNiratnanI pIThikA banAvI, ane bAkI rahela azucikarmanivAraNarUpanI sUtaka saMbaMdhI nAnAdinI saghaLI kriyA patAvI tArA guNagAna karavA lAgI. dikramArikAonI azucinivAraNa cesaTha indroe ujavela vidhi patyA pachI zrI izAnendra jamamahotsava :- AvI pite paMcarUpa karI tane laI zrI meruparvata para pahoMcyA ane tyAM cosaTha Indra-asaMkhya devo bhegA maLI aneka vAdhanA nAda pUrvaka ka aDhIse abhiSekanI vidhi sAcavI rakhAtramahatsava karyo. pachI sugaMdhathI bharapUra yakSakaddama, kezara caMdanAdi suvAsita vivepanAdi karI vizuddha adhyavasAya dvArA zubha puNya upArjana karyuM. dareka tIrthakara prabhunA janmamahatvava vakhate cosaTha indrAdi devo prabhu nestAtravidhI aDhI abhiSeka dvArA kare che, te aDhIse abhiSeka mA pramANeH62 Ijano 4 zrI taraMdanI paTarANInA 4 lokapAlanA 1 bAyastri devano 132 manuSya kSetranA candra-sUryanA 1 sAmAnika devAne 8 zrI saudharmendranA candra 1 parvadA devAne 8 zrI kAnajanA che 1 senApatine che Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI mArA lADIlA he vatsa! tArA janma samaye sAte rahe paNa ucca gaNAtI vAzinA paramoccadazAdhAraka azamA rahIne tArA ananya sAdhAraNa lakattara saubhAgyane varNavatA hatA, ucaya sthaLe caDhIne nirIkSaNa karavAnA laukIka vyavahAra ne anusaratA jANe badhAya rahe tatkAla jamelA tArA mukhanuM prathama darzana karavA mATe ja ucca-paramecca avasthAmAM AvyA kema na hoya! kAraNa ke tArI dazanathI prANimAtranA sarvaduHkha phAgaNa mahinAnA (vasaMta Rtu) nA jhADanA jhADanA pAnanI jema gaLI kharI jAya che. pachI paramAmaM raNamAM jhIlatA iMdramahArAjA aneka prakAre zrI puSkalAvatI vijaya zrI puMDarIkiNa nagarInA yazasivapaNAnA dhanyavAda pUrvaka vakhANa karI, vAraMvAra namIne zrI naMdIzvaraddhI aThThAI mahetsava karI pitAnA sthAne gayA. - 250 10 zrI asuredratA 1 aMgarakSakane , 12 nAgakumAredanA , - 1 prakIrNaka 4 zrI jatiSThA , AnI vizeSa mAhitI mATe juo zrI enaprazna graMtha saMskRta ulAsa-2, prazna-156, athavA tenuM gujarAtI bhASAntara pA-65. tathA sihahata gU-kavi-kula-ziromaNI upA. e vIravijayajI mahArAja kRta zrI satApUjAnI chellI DhALanI gAthA-2-3-4, Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara mujaba devendroe paNa harakhabhera ujavelA prabhunA janmotsava prasaMgane varNavI have thI satyakImAtAjI pitAnA mAtAe prabhunA bAluDA lettara-puNyazALI netA putranA zarIrAzarIrAdinuM kareluM dinA addabhuta lakSaNa-guNenuM varNana karatI kahe adabhuta vana :- che ke: . "he prANavallabha putra! kharekhara mukhakamaLa ane netra kamaLane sajAtIya sabaMdha hovAnA kAraNe ja mArA netrakamaLo tAro mukhaparathI jarApaNa khacatA ja nathI. lokotara guNenA dhAmamAM tArA guNanuM gAna nahi karanArI jadAne janma ja kharekhara asA-tuccha che, mATe ja paugalika nayanee paNa tArA mukhArUpI candramAM mRganI samAnatA svIkArI tArA anupama guNanuM gAna karavAnuM kaubhAgya meLavyuM che. tamAruM sarvAgasuMdara manahara 25 jotAM thI kAmadeva saMbaMdhI zarIrarahitapaNAnI ane zrI viSNunA putra levAnI purANenI vAte kharekhara mizyA ja bhAse che. he vatvadenA nayanane paNa vyakita karanAra abhuta tArA suMdara-25 sudhAnuM pAna karI mArAM netro saphala thayA ane subhaga-bhAgyazALI banyA, tArI digya madhuravANInuM zravaNa karIne atimiSTatama amRtasvAdamaya sudhA paNa virala lAge che. ane tArA viyoganI vArtA paNa amArA dilaDAne saMtApe che. tArA zarIranI adabhuta prabhA ane kAMtinI chaTA AkhA bhUmaMDalanA sArasarvasva ane amUlaya zebhA varUpa che. ane kAmadevane jitavA prabaLa amedha sAdhana svarU5 tArA zarIranI suMdaratA avarNanIya che. lokesara 35-nizAna tArA dehanI manaharatA joi AkhyadevanA svAmI IndrarAja paNa lajajAthIja kharekhara jANe tArA caraNomAM vAraMvAra mUkI mUkIne praNAma kare che. hA trile pUjaya! tArA caraNarUpa kamaLAne vahana karavAnuM subhaga bhAgya prApta karavAthI huM mAnuM chuM ke pRthvIrUpa devIne ATalA divasa sudhI aneka jAtanI dunAdine vahana karavArUpanI vikaTa tapasyAnuM ja subhama phaLa prApta thayuM che. mAnidhAna he vatsa! tArA anupama rU5 sadA Agala keDe devendronI dekhabhA nimAM ja lAge che, ane tArI lAkAtIta tejasvitA ane zItaLatAnI uttamatAM jaNAvavA mATe ja vidhie candra-sUryane jotiSazAsa Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasiha pariveSanA kuMDALAthI aMkita karyA lAge che. tathA jagatamAM vi. vAsI tarIke prasiddha gaNAtA devanA saubhAgyanI balihArI je chuM ke teo sarvadu:khane nAza karanAra paradazanIya tArA mukhakamaLanA darzanane lAbha palakArAnA vyAdhAta vinA ekITaza satata laI zake che. he prANavahAlA! tArI nirupama-subhaga-35 sudhAnuM pAna karyA pachI utkRSTa rUpAMpadAvALA devendrane jovA mana thatuM nathI, kAraNa ke te te tArA caraNataLanI paNa upamA pAmavAne lAyaka nathI. mArA lADilA ! javAre tane huM nathI jevA pAmatI tyAre mAruM cita-kALa vistIrNa nathI thatuM te kevaLa punaHmilApanA sumadhura svapnasRSTine ja pratApa che." A pramANe mAtA harakhabhera vahAlA putranA guNagAna halAmaNa dvArA karI rahe che. teTalAmAM dhAvamAtA AvI ane teNIe paNa parama subhaga bAluDA prabhunA guNonuM hAlamavuM gAna karavA mAMDayuM. have ahIMthI paraspara mAtA ane dhAtrIne madhura vAda cAle che. tyAra pachI bAlaprabhu zrI sImaMdharasvAminI dhAI mAtA pAse AvI prabhunA suMdara mukhacajane joI kahevA lAgI ke " ahe! zI mukhacaMdranI prabhA che! sAkSAt jaLakallolapUrNa padmasarevara ja hoya ema lAge che. vaLI jyAre A putra jhAMjharanA jhaNakAra sAthe ramajhama karate gaLe bAjhI paDe che. tyAre ema ja thAya che ke, "he putra! tArA jevAnI mAtA thavAnuM saubhAgya meLavanAra strI kharekhara dhanya che." tathA vadhatI candranI kaLAne joIne samudra jema uchALo mAre che tema tane Avato joI kharekhara hadayamAM avarNanIya harSanI relamachela thAya che. he kuLadIpaka! jagatamAM badhA jANe che ke kevalanuM zarIra te zyAma che ja, paNa tene zabda spAmala-ehakema hote haze! eTale ke tArA zabdo kemilanI jema vadhu yAmala-manamohaka che. tathA dara kuNapakSamAM pUrNa kaLAe khIlA candranI upara aMdhakAranI svAyatA phelAya che. ane amAvasthAe aMdhakAramAM candra sAva lupta thai jAya che. te nakakI huM mAnuM chuM ke tArI mukhanI sAthe upamAna thavAnI dhRSTatA karavAthI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 tenAM phaLasvarUpeja kharekhara tene sa tAkUkaDI ramavI paDe che. vaLI paramAnada lai tArA virahathI zatapta amArA nayanAne paramAMti ApanAra kramalinIpatranI suMdarazAbhAvAlA tArA mukhanI prabhAnuM keTaluM vadhu na karuM ? huM lADIlA putra! tArA mukhacandrane joine mAtA zrI satyakita AnaMda pramudratA cha Le thavAthI AMkhamAMthI harSanA AMsu vahI nikale che, mATe kharekhara zrI satyakI mAtAnuM mukha candrakAnta mazinuM ja banelu lAge che. kAraNa ke caMdranA 25thI rasa jharavAne svabhAva caMdrakAMta maNimAM ja che. hai le Attara vatsa! A pRthvI pazu kharekhara dhanya kRtA' che. jyAM tArA pUnita janma thayeA che, tAru mahI avataraNa jo devaleAkathI thayuM hoya, te te devalAka paNa kRta puNya thayA che, ane je nAgaleka pAtALamAMthI tAruM Agamana thayuM hoya tA jagatanI draSTie te sthAna bhale nIce raheluM heAya, paNa je sthAna tArAthI pAvana alaMkRta thayeluM heAya te te UMcuM thayuM kema na gaNAya? - * have leke,ttara prabhunA adbhuta rUpAdi suNene anulakSI sukhI prabhunI mAtAne uddezIne kahe che keH-- huM mAtAjI! ApatA bAla-prabhu zrI A putra te sava' suranara samudAyamAM ratna samAna che. sImadharasvAminA ane rUpanA viSayamAM tA sarvatkRSTa traNeya jIvananI guNAnu` mAtA tathA rekhA che tamAra putranA subhaga sukhanuM darzana karanAra sakhInA saMvAda rUpe netro dhanya che ! sukhanI zelA addabhuta ane avazu varNana : - nIya che. tamArA putranA nAma mAtrathI badhA rAga, zAka ane tApe| dUra thAya che. leA kahe che ke jeNe tamArA putranA jIva zreSTha mukhanI zobhA nathI joi tene kharekhara vidhAtAe AMkhA te| mApI che, paNa tene gyA che mATe have teA prANapriya putranA mukhane ei-emane huM mArA netrAne saphaLa karuM huM puNyazAlinI mAtAjI ! tamAre maitrA e che ane tene AhlAda karavA mATe Aja sudhIteA eka caMdra ja hatA, tethI e bALA vacce ekaja ramakaDAnI jema tamArA nayanAne haMmezA azatASa rahetA, paNa have teA ane nayanAne mAnada karavAnA sAdhanarUpa eka jagaprasiddha candra ane bIne A tamArA putranA sukhacandra thavAthI ane Aja sudhInA ataSane TALanAra hovAthI ja kharekhara pelA Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ candra karatAM paNa A tamArA putranA mukhacandra tamane vadhAre game che, te mAtAjI? A bALa prabhune kAmadevanI samAna kema kahevAya? kAraNa ke prabhu te jaLa laharInI jema atizItala AnaMdadAyI che. ane kAmadeva te jyAM utpanna thaIne rahe che. te sthAnane agninI jema saMtApe che. ane naSTa kare che. kAmadevanuM ratipati evuM nAma to kevala kahevA pu tuM ja che. bAkI to te AkhA jagatane mahAna arati utpanna karI dharmanA nAme lekene dhUtanAra dujananI jema sAruM nAma rAkhI jagatane pitAnI jALamAM phasAvavAnI ja pitAnI cirAti prakaTa kare che. athavA to zaMkare jyArathI (pArvatI pariNaya prasaMge) potAnA vijA netrathI tene bALI nAMkhyo che tyArathI ja kharakhara teno svabhAve aminI jema saMtApa karavAne thayo lAge che, mATe ja kAmadeva ane tamArA putranI mAnatA karavI eja kharekhara mUrkhatA che. vaLI tamArA putranA to maraNa mAtrathI rogo nAza thAya che, jyAre A duSTa kAmanA smaraNa mAtrathI kSaya Adi bhayaMkara rogo ane azubha karmone tIvra baMdha thAya che. kAmadevanI janmAiha kudatAnuM vadhAre zuM varNana karavuM ! kAraNa ke jagatanA prANionA jagatA puNya prabhAve ja kharekhara vidhAtA ne saddabuddhi vagI lAge che ke kAmane phUlanAM bANa ApyA che je lehamaya hathiyAra bhUlathI paNa ApyA hota, te, jagatamAM kSaNavAdamAM ja pralaya ubho karI mUkayo hota, ane vidhAtAe tene anaMga-zarIra rahita banAvyo che te paNa sAruM thayuM nahiM te bhalabhalAonI pratiSThAne kSaNabharamAM miTAvI deta. AvA jagasaMtApI dRSTa kAmanI sAthe ApanA paramAnaMdadAyI subhaga bALanI upamA keIpaNa hisAbe jagata nA lekhAya. vaLI he mAtAjI! tamArA lADIlA putrane Avate debI ne harakha na thAya? kaye nibhakhara hoya ke lakSmIne AvatI dekhI - bAraNA baMdha kare! A bALaprabhunA 1008 lakSaNe yukata zarIranI zobhA sahastralecanaindra vinA bIje kaNa jevA samartha che, ane tenI madhura kAkalI bhASAnI suramyatAnuM varNana hasamukha-zeSanAga vinA koNa karI zake tema che? tamArA putrane candrasama khAphalAdadAyI paNa na kahI zawya, kAraNa ke tamArA puramAM koIpaNa jAtanuM kalaMka nathI, ane candrane te udaya vakhatanI vadhu Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 paDatI lAla zathI-virahI-vadhUonA raktanuM agara madirAnuM pAna karyuM heya te bhAsa thAya che mATe te cakalaMkI che. tamArA bALa-prabhunA mukuTamaNionI kAMti ati suMdara zobhe che, ane chAtI para rahela suMdara matino hAra be pravAhamAM vibhakta thaela gaMgAnA zuddha pravAhanI jema che ! tathA nAna karAvatI veLAzrI bALa prabhunA mukha para AvatA ghanazyAma kezo evA suMdara zobhe che ke je je vAdaLamAM chupAtA caMdranI zobhA yAda AvI jAya che. A rIte vividha guNAnuM varNana karI sakhI pharIthI viziSTarUpe zarIra saMbaMdhI suMdaratAne varNavatI kahe che ke, he ratnakaNidhAriNe mAtAjI! je prabhunI suMdaratA bAvAvasthAmAM paNa anupama-manahara che, to yauvanadazAmAM prabhunI suMdaratAne keNa varNavI zakaze? he sImaMdhara prabho! tame traNe lekamAM zreSTha che ane nayanAmRta rA duHkhionA duHkhane zAMta karanAra che. jagavala! tamArA putranA adbhuta sukhanI prabhAthI jitAelA kamaLo kharekhara krodhathI sarovaramAM pesI athAga pANImAM rahI apratima navIna zauMdarya meLavavA ja utkaTa tapa karatA lAge che. vaLI tamArA putranA trijagavyApI akhaMDa ane dedIpyamAna pratApathI jitAelo ane nirmala ujajavalatama kIrtithI jitAelo caMdra saMdhyAzamaye lajajAthI ja jANe pitAnA tejane saMhArIne kamaLAnA saMtApane haranArA thayA che, athavA to amAvAsyA dine bhegA thatA caMdra ane sUrya tArA pratApa ane kIrtithI hataprabha thaelA hevAthI jANe bane masalata karatA lAge che. vaLI tamArA jamatAraNa putranI subhaga lakSaNayukta maMdagatithI jitAe gajarAja sugaMdhI dAna-mada-jaLanI suvAsathI bhamarAonI cittavRttine saMtoSavAnuM puNyakAma karI rahela che, kAraNa ke suMdara vastunI prApti mATe dAna-puNya karavAnuM zAsanuM pharamAna che. vaLI he lokottara saubhAgyavatI mAtAjI! tamArA putranA mukhanA pratispardhI kamaLanI sAthe bhamarAe bhAIbaMdhI rAkhI ane sAravAdanI lAlasAe sevA karI te kamaLa biDAI javAnA prasaMge gUMgaLAIne marI javAne prasaMga tene AvyuM. kharekhara jagatamAM bIjAnA drohanA kAryamAM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 sahakAra ApanArAo du:khI ja thAya che. tathA sarovaranA maMda zItaLa sugadhI patrananA jhaMkArAthI DeAlatA kramaLe! jANe tArA bALa--putranA sukhanI sAthe jaLatapasyA karavAnA pratApe upamAna thavAnA maLelA saubhAgyathI Anadita thayA lAge che. he puSyanidhi mAtAjI! merI citravicitra pIchAM phelAvI kalA karI nAce che te kharekhara tamArA putranA ghanazyAma suMdara kezA sAthe peAtAnA pIMchAnI upamA maLavAthI Anahita thayeA lAge che. vaLI tamArA putranI suMdara kuTila bhUtI racanAmAM kAmadeve udAratAnI sethI kIrti meLavavAnI AzAe vidhine peAtAnuM dhanuSya ApyuM, paNa vAstavika rIte kAmadeva haMgANA ja che, kAraNa ke tene khabara rahI nathI lAgatI ke A prabhu ! mane jItanAra thavAnA che ane huM te ni:zastra thai gayA chuM, athavA teA terA jUtA tere hI zira par" nI kahevata pramANe mArAMja sAdhanAthI taiyAra thayela A prabhu mane ja bhAvimAM harAvaze eve khyAla suddhAM peAtAnu dhanuSya ApatAM kAmadevane rahyo lAgatA nathI, mATe ja te kharekhara khetarANA che. huM jagakaMdha mAtAjI! tamArA putranA atizayasapanna guNAnu te keTaluM varNana karuM.? jagatanA sarvazreSTha gaNAtA padArthImAMthI eka paNa prabhunI tulanAmAM AvI zake tema nathI, kAraNa ke caMdramAM lAMchana, sUryamAM praca DatA, zamudramAM khArAza, merupava tamAM duradhigamatA, ciMtAmaNikAmadhenu-kAmakuMbha-kalpavRkSamAM dula`bhatA ane yAcana-gra kapasApekSatA, hAthImAMthI unmAda ane siMhamAM krUratA Adi kalaka rahelA che, ane ApanA putra teA nizvalaka che. A rIte mAnA ane zaMkhIe premapUrvaka prabhunA guNa-gA gAyA, AvA prabhunA guNugAnathI mAgnika huupAdhi dUra TaLe che ane dinapratidina teja-pratApa savAyA vadhe che. mI sImadhara prabhu bIjanA caMdranI caDhatI kalAnI jema guNAtI sAthe pitAnA AnaMdane vadhAratA vadhavA lAgyA ane A rIte krame krame yuvAvasthAmAM netA pagalAM mUkatA prabhune harakhabhera zrI satyakrImAtA vinavavA lAgI -- zrI sImadhara prabhuta vivAha sa'badhI mAtAnI prArthanA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 he vatsa! jagatI sarvazreSTha kaLAoe kharekhara tArAmAM ja AvIne vAsa karela che te jANe-ajagatamAM yogya sthAnane mATe tapAsa karatAM karatAM chevaTe thAkIne tArA jevuM sugya uttamottama anya pAtra na maLavAthI teSapUrva tAro ja Azraya lIdho lAge che " tArA uttama atizaya-panna guNa joIne badhAya AnaMdamAM garakAva thaI jAya che, ane guNa-gAna dvArA premasamudramAM nimagna thaI jAya che, paNa he lADIlA beTA! jenI saMpadA jagatanA upayogamAM na Ave to te vipula pramANavALI chatAM samudranI jalapadAnI jema zA kAmanI ? tArA rUpAdika guNonI vipula saMpadA lagna-pANigrahaNAdi-dhArA jagatanI jANamAM na Ave to jagatanA loko tene prazasya kema kahe? bIjI vAta, tArI icchA na paNa hAya, chatAM mAtAnA vicAre te sarvazreSTha gaNAya che, badhAya dazane (dharmo) mAM aneka matabhedo jaNAya che, paNa mAtAnA vicAromAM kaI thAkSepa kare tema nathI. vaLI tArA paraNavAthI mA cittane apurva zAMti-AnaMda maLaze, mATe mArI A prArthanAne tAre bhaMga kara ucita nathI." prabhue bhegAvalI-kamanA avazya-bhogya vipAkane jJAna-baLe jANI mAtAnI vAtsalaya-puNe bhAvabharI vinavaNuM mAnya rAkhI, ane zarIra zobhAthI IdrANune paNa virUpa karanArI rUpa-subhama zrI sImaMdhara prabhune rUkimaNI rANu sAthe mahesAvanI ujavaNapurvaka vivAha-dIkSA ane pANigrahaNa karyuM, paNa aneka bhavanI utkRSTatama kevalajJAna ArAdhanAnA phalarUpe pAdita karela zAnagabha vairAgyanA baLe prabhujInA bhAvanAnA kSetramAM to vairAgyanI utkRSTa mAtrA vatI hatI, viSaya-vikArane leza mAtra tyAM pracAra na hatA. yogya zamaye lokAMtika-de AvI sumadhura vANuthI vinavavA 1 A devonI mAhitI mATe pUvara zrI umAsavAtivAcakaviracita zrI tatvArthAdhigamasUtra adhyAya 4, jUna 26 nI zrI siddhasenagaNi viracita saMskRta moTI TIkA ane zrI abhidhAnarAjendrakAza bhA. 6 (pA. 12-713) mAM lAgatiya zabda juo. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 lAgyA ke-"he jagatapAdhana! svayaMsaMbuddha ! arihaMta prabhu! sarva jagatane hitakara tIthanI pravRtti kara " prabhue paNa dIkSA-3 kALane jANa sAMvatsarikAnanI vidhipUrvaka zrI munisuvratasvAmi-ane zrI naminAthaprabhunA aMtarAla kALe tyAMzilAkha pUrva pramANe gRhavAsaparyAya pUrNa karI saMyama prahaNa karyuM, eTale tarata prabhune mana:paryavajJAna utpanna thayuM, ane IMdrAdi deva e paramAnadolAsapUka mahotsava ujavyuM. bAda prabhune vizuha adhyavasAyanI nirmaLatArUpa zuklake-dhyAnanA baLe ghanaghAtI cAre karmo kSINa thavAthI pakavavajJAna utpanna thayuM ane AkhA jagatamAM prakAza thayo ane IdrAdika dene jANe A samAcAra kahevA ja prabhunI kIrtirUpI dUtI surakamAM gaI 1 AnA mATe zrI AcAsaMgasutra zrutaskaMdha 2 cUlikA 3 zrI bhAvanAdhyayananuM su 197 jUo. ( 2 pUrva eTale 84 lAkhane 84 lAkhathI guNatAM je rakama Ave te. arthAt 7056 0000000000 varSonuM eka putra thAya. A saMkhyA jaina gaNita zAstramAM suprasiddha che. vadhu mAhitI mATe juo zrI jabUdIpaprajJapti sutra vakSaskAra 2 nA AdibhAga (sU. 1) mAM Avatu zrI bharatakSetra saMbaMdhI kAlanuM svarUpa 3 aDhI dvIpanA samasta saMjJI paMcendriya jIvonA mAgatabhAvane jANavAnI zakita.AnuM vistRta varNana zrI malayagirIya vRttiyuta zrI nadisUtranuM 17-18mu sUtra tathA zrI devendrasUrikRta navya prathama kamatha gA. 8 nI saMskRta pazvRttimAM juo. ( 4 AtmAdi dravyonuM pRthakatva-vitarkadi bhedathI sUciMtana karavuM te. AnI vadhu mAhitI mATe juo kalikAlasarvajJa AcArya zrI hemacaMdrasUrIzvararacita gazAstrane prakAza 11 me, tathA zrI ratnazekharasUricita zrI guNasthAnamAraha gA. 60 thI 65, 75 thI 79, 96 thI 100 tathA 105-106. 5. jagatanA tamAma padArthonuM saMpUrNapaNe jJAna thavuM te. AnI vadhu mAhitI zrI naMdIsUtranA 19 thI 23 sUtro tathA zrI devendrasUricita navya prathama karyagraMthanI gA, 8 nI pajJa vRttimAM juo. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aja samaye izAna nAmanA bIjA devalokanA aThThAvIza lAkha vimAnanA adhipati zUlapANi zrI izAnaMdra pitAnA acaLa siMhAsanane paNa caLavicaLa thatuM joI vIrezrI sImaMdhara prabhune mAnI abhimAnapUrvaka ciMtavavA lAgyo kekevalajJAna mahotsava koDanI saMkhyAmAM bhegA thayelA devanA sarva prayanathI paNa na hAlI zake tevuM meruparvatanI jema sthira-daDha mAruM Asana zA kAraNe hAlyuM haze? zuM kAraNa haze? vagere vicAra karatAM avadhijJAnanA baLe viharamANa prabhu zrI sImaMdharasvAminA kevalajJAnanA prasaMgane jANa devarAja IzAne cAtaka jema zyAma meghanI ghaTanAne ane gajarAja jema pitAnI janmabhUmi viMdhyAcaLanI bhUmine niraMtara cAhe tema zrI sImaMdhara prabhunA dhyAnamAM tallIna thayuM. te samaye jJAnabaLe thayelA prabhu darzanathI thayelA IMdranA AnaMdarasane jJAnI vinA koNa varNavI zake? atyaMta pradarasathI bharapUra banela IzAne zrI pukalAvatI vijayanI subhaga puNyazAlitAnuM niraMtara anumodana karate pAMca abhigama sAcavI egasATI (akhaMDa) uttarAsaMga karI, bhaktibhAvapUrvaka sAta ATha pagalAM prabhu tarapha sAme jaI vinayapUrvaka zakastava (namutthaNuM sUtra)thI ratuti karI ane ghaMTAnAdathI badhA devadevIone bhegA karI asaMkhyA parivAranI sAthe prabhune kevalajJAna 1. prabhune vaMdana karavA mATe upayogI pAMca abhigamanI mAhitI zrI devendrasUrIzvarajIracita zrI caityavaMdanabhAkyanI gA.20-21mAM jUe. 2. A sUtra purvadhara zrutakevalI sthavira zrI bhadrabAhu svAmiracita zrI paSaNAka95Aparakhya zrI kahapasUtra (vyAkhyAna 1) sa 16 mAM che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahatsava ujavavA prabhunI sevAmAM hAjara thayA, ja ahIM zasakAra viharamANu vibhu zrI sImaMdharasavAminA kavalajJAna mahatsavane ujavavA izAnedranI AgevAnI sUcave che. A vAta jarA navIna jevI jaNAya che, paNa zAstromAM AvatA anya ullekhone yogya rItie vicAratAM te te kSetra saMbaMdhI zAstrakAro niyata karelI vyavasthAnuM ApaNane bhAna karAve che. bAra devakamAM pahelA bIjA devaloka pAse pAse che ane purvadhara zrutakevalI zrI bhadrabAhusavAmicarita zrI paryuSaNAkalpAparAkhya zrI kalapasUtra (prathama vyAkhyAna) sU. 12 mAM AvatA saudharmedranA 24 vizeSaNomAM 10 mAM "zAhidya gAhivAijha vizeSaNa uparathI meruparvatathI dakSiNa dizAnA rAva vibhAganI mAlikI saudharmedranI sAbita thAya che ane parizeSanyAyathI meruparvatathI uttara bAjunA vibhAganI mAlikI izAnedranI siddha thAya che. Aja vAta zrI jabUdvIpaprAptiupAMga vakSaskAra 4 mAM Avela AbhigikazreNi bAbatanA nIcenA pAka uparathI paNa vanita thAya che. AbhiogaseDhIo uttarIllA seDhIe sIkhAya isANasa, sesAu sarasa. bhAvArtha-sItA nadInI uttara bAju AvelA vaitADhaya parvate uparathI AbhigikazreNionuM svAmitva izAne kahyuM che ane bAkInA (sItA nadInI dakSiNa bAju AvelA) vaitADhaya parvata uparanI Abhiyogika zreNionuM svAmitva saudharmanuM che. A uparathI paNa sItA nadIthI uttara dizAnA vibhAganI mAlikI izAnaMdra ne phALe jAya che. zrI sImaMdhara prabhu sItA nadIthI utara bAju AvelA zrI puSkalAvatI vijayamAM levAthI zrI bharatakSetranA dareka tIrthakaronA kalyANakAdi prasaMge zrI saudharmendranI jema zrI izAnaMda zrI sImaMdhara svAminA kevalajJAna mahatsavanI ujavaNImAM AgevAnI bharyo bhAga levA upasthita thAya che temAM kaMi anaucitya ke asaMgati jaNAtI nathI. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 have zasakAra zrI sIdharaprabhunA kevalajJAna ujavavA bhegA thayelA khIjA tresaTha 163 indronA nAmA gaNAve che. 1 zrI krodhamendra 2 sanatakumArendra 99 3 mAhakendra ,, 4 brAlekendra 5 lAMtakendra 99 99 3 1 zrI camarendra r alIndra 22 7 zrI harikAMtendra 4 ,, harikhehendra 9 agnisI haeNnka agnimANuvendra 10 11 pUNendra vaziSThandra 12, 1 Indra badhA vadhu vigata mATe jIe zrI samavAyAMgasUtramAM AvatA 32nI saMkhyAnA adhikAra ane zrI devendrastava prakIrNaka nAmanA daza payannA paikI navame payantA, tathA zrI abhidhAnarAjendrakAza bhA. 4mAM tirthaMyara zabdanA varNanamAM pA. 2260 nI 6 bhavahiMdu vIza. " gAthA jAo. 2 jo ke vaimAnikanA indro daza che, paNa izAne AgevAna tarIke pahelAM AvI gayela che, eTale tenA vinA ahIM nava gaNyA che. 3 A indra navamAM zrI Anata devalAka ane dazamAM zrI mANata devalAka bannenA svAmi che. bAra devalAkanA vaimAnika ratala indro 6 zrI krendra 7 grahacAreka 99 dharaNendra bhUtAna kendra 4 5 vedevendra } veNudAsIndra "" " 99 kreza bhuvanapatinA vIza zrI indreza 99 99 8 prANatendra acyutendra 99 mahAbhuvane indronA nAmeA 99 99 99 4 A Indra agiyAramA zrI ANu devalAka ane bhAramA zrIacyuta devalA bannenA svAmI che. mA zrIacyute ke indronA gesara, mAnanIya ane vaDA nAyaka che, temanI mAttA pramANe ja badhA indrone thavAnA kalpa che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 thI alakAtendra 17 zrI velabendra 14 che jalapratyendra 18 , prabhaMjanendra 15 ,, amitazatIndra, - 19 - ghoSendra 16 , mitavAhanendra ra0 , mAghaSendra A vIza indro pAtAlamAM rahetA hovAthI jagatanI daSTie nIcA gaNatA chatAM teo prabhune vaMdana karavA Avela che; te teo subhaga bhAgyaza lI laI uraca kema na gaNAya? ATha vyaMtaranA seLa inDI 1 zrI kAlendra 9 zrI nirendra 2 , mahAkAlendra 10 ) jiMpurUSendra 3 . zarUpendra 11 purUSendra 4 , pratirUpendra , mahApurUSendra 5 , puNubhaddendra atikAyendra 6 , mANibhaddendra mahAkAyendra 7 , bhImendra gItaratIndra 8 - mahAbhImendra 16 gItajasendra ATha vANavyaMtaranA seLa cho 1 zrI saMnihitendra 8 zrI mahezvarendra 2 ,, sAmANi Indra 9 , suvansendra ke , dhAtA , 10 , vizAlendra 4 , vidhAtA che 11 ,, hAyendra 5 , RSi che. 12 , hAsyaratIndra , kaSi pAlendra 13 , tendra 7 , Izvarendra 14 , mahAtendra Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 15 pacAva) 1 16 pacAva)kapatIndra tiSI sevAnA be Indro 1 sUrya 2 candra che ke jyotithinikAyanA asaMkhya Indro (sUrya ane caMdra) prabhunA kalyANakamahatsavamAM Ave che, paNa ahIM jAtinI apekSAe be ja gayA che. A mATe jUo zrI samavAyAMga sUtra ( sa. naM. 02 nI zrI abhayadevakRti pA. 58) nIceno pATha xxx asaMkhyAtAnAmapi caMdrasUryANAM jAtivAhaNena kareva vivAkSitatA )) 44 4. - vaimAnika nikAyanA 9 indro bhavanapati nA 20 che vyaMtara-vANuvyaMtara nA 32 > jatiSya , nA 2 - gaNatAM kula 2Tha Indro thayA. 1-2 A bane nAma mUlamAM rAsakAre prayA che, tevAja ahIM lIdhA che, paNa zrI bRhatsaTaNI gA. 42 tathA zrI devendrAstavaprakIrNaka gA. 72 ane tenI AgamadivAkara AgAraka thAnavatAcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI makRta saMskRta chAyAnA AdhAre paMdaramA ane seLamA vANavyaMtarendranuM pataMga-patagapati nAma jaNAya che, paNa kalikAlasarvajJAcArya zrI hemacandrasUrIzvarajI ma. racita kI triSaSThi zalAkApuruSacarita parva 1, 2 zle, 473mAM pavaka yuvakapati nAma sUcavAyelAM che, mUlamAM yojAyelA pacaka-pacakapati zabda trizaSThi za. , ca0 nA ulekhanI athe vadhu saMgata thaI zake che, kAraNa ke prAcIna hastalikhita zAnI lipinA abhyAkAnA mata mujaba che ane camAM vadhu sAmya hovAthI lekhakaSathI mArga pratamAM ne badale cira lakhAI gayAnI saMbhAvanA che, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 A rIte bhegA thayelA cAThuM indroe bhaktibhAva ane AnadapUrvaka prabhune namarakAra karI, zenA cAMdI ane ratnAdithI jaDelAM samavaraNa ane traNa gaDha dhruvaccha Dhaka, suMdara pagathiyAM AdinI zAbhAvALuM tenI mahattA yeAjanapramANu samavasaraNa tathA aAkavRkSa Adi ATha mahApratihAryAnI vibhUti racI prabhunA anupama leAkeAttara tItha "karanAkramanA punita prabhAvane jaMgamAM vistAryo, bAda prabhujIe zrI samavaraNamAM pUrva dvArathI praveza karI caitya ( azAka )vRkSane traNa pradakSiNA dIdhI ane tIrthanI mahattA sUcavavA " namA titthasa " 13 1 ahIMthI khaMDanI kSamApti sudhA adhikAra viSayAnusa MdhAnanI saralatA mATe rAsakAre yeAjela gAthAnA kramanA bhaMga 'karI AlekhavAmAM Avela che, kAraNa ke zasakAre jaNAvelA DhA. 14 nI gA. r thI hAla 15 mI sudhInA adhikAra zrI Avazyakani kta (gA. 543 thI 59 0 sudhImAM vidyuta samavasaraNa dvAra)mAM jaNAvela varNananI sAthe kramanI draSTie saMgata thatA nathI. rcAjana eTale cAra gAu jaina bhUmitizAstranA A pAribhASika zabda che, mAnI vadhu mAhitI mATe jUe zrI jamUThThIpatrajJaptisUtra vAkAra bIjo sU 1 mAM AvatuM jaina bhUmitizAstranuM pAritoSika ke STaka, tathA zrI bRhatsagrahaNI gA. 279 thI 393mAM AvatI jaina bhUmItizAstranI keTalIka pAribhASika sattAe. 3 zrI samavasaraNa eTale prabhunI dezanA mATenuM alaukika bhavya racanAtmaka vyAsapITha. AnI vistRta mAhitI mATe zrI samavasaraNa kulaka, zrI samavasaraNastava Adi prakaraNa prathA tathA zrI Avazyanikayu`ktinuM (gA. 543 thI 50 sudhInuM) samavasaraNakAra, ane zrI abhidhAnarAjendrakAza bhA. 4mAM tirthaMyara zabda jUe. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvArA tIrthane namaskAra karI svaNasiMhAsana para virAjamAna thayA te samaye devoe prabhunA atyabhuta tejasvI rUpane cakSutha madhura tIrthaMkara prabhunA karavAnA hetuthI prabhunA mastakanI pAchaLa bAra sUryanA addabhuta rUpanuM tejanA samUhavALuM viziSTa-saumya-kati-yukta bhAmaMDala goThavyuM, kAraNa ke jagatamAM sAmAnya rIte sAmAnya lo karatAM mAMDalika rAjAnuM rUpa suMdara hoya che, tenAthI anaMtagaNuM vAsudevanuM, tenAthI anaMtagaNuM cakravartinuM tenAthI anaMtagaNuM suMdaratAvALuM sAmAnya deva (vyaMtara)nuM rUpa haya, tenAthI anaMtagaNuM vadhAratAM vadhAratAM thAvata anuttara vimAna(sarvArthasiddha)nA devanuM rU5 zarvotkRSTa zreSTha heya paNa tenAthI anaMtagaNuM mane hara caukapUrae banAvela AhAraka zarIra heya, ane gaNadhara bhagavAnanuM rUpa te tenAthI paNa anaMtagaNuM zreSTha hoya, te badhA karatAM anaMtAnaMtaguNa atyadbhuta suMdaratALuM rUpa tIrthaMkara paramAtmA (zrI sImaMdhara svAmi)nuM hoya che, jene asala rUpamAM jovA jagatane 1 AhAraka zarIra-sakaLazAjarahasvabhUta-caudaparvanA jJAtA samartha thatALI AcArya tathAvidha AvAraka karmanA viSama vipAkabale muMjhavatA keka praznane zrI mahAvidehakSetramAM vicaratA prabhu pAsethI niveDa meLavavA mATe tathA vidha ladhigazakita)bale navuM svAnurUpa haratapramANa ati suMdara je zarIra banAve te. AnI vadhu mAhitI pUrvadhara samartha yugapradhAnAcArya zrI umAsvAticharacita zrI aha...vacanasaMgrahasvarUpa zrI tasvArthAdhigama sUtra adhyAya 2 sUtra 37 ane 4nuM pIbhASya tathA zrI siddhasena gaNivaracita saMskRta maTI TIkA (pA. 195 ane 208)mAMthI meLavavI. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaI paNa prANI samartha nathI, mATe ja che te tejanuM haraNa bhAmaMDaladvArA karI pabhunA rUpane savajana grAhya ane yogya banAve che. AvI anupama addabhuta zarIrAdinI zobhAvALA ane guNanidhAna zrI sImaMdhara prabhu sakaLa saMdhane jaya karanArA thAo. have rAsakAra samavasaraNanI mahattA sUcavavA zrI Avazyakaniyukti. ( gA. 568)nA AdhAre jaNAve che ke "jyAM tIrthakaranuM prathama ja zrI samavasaraNa thayuM hoya, athavA jeNe pahelAM koI vakhata zrI samavaraNa joyuM na hoya ane samAcAra maLavA chatAM bAra yojana ( 48 gAra ) sudhImAMthI na Ave te te sAdhu sAdhvIne zAstrakAroe catuladhunuM kAvazcita jaNAvyuM che." 1 Avazyakanikita(gA. pa69)mAM prabhunA 25nI atizAyitAnI parAkASTAnuM varNana nIcenA zabdomAM karyuM che - "jagatanA tamAma devo bhegA thaI potAnI rAva zaktine upayoga karIne aMgUThA jeTaluM paNa kadAca sAhasikavRtivaza sarvotkRSTa marUpa banAve chatAM bhagavAnanA paganA aMgUThA sAthe tenI tulanA karIe te pitAnI anaMtAnaMta manAtI utkRSTa vekiya zaktinA bala tivAra kareluM te 5 prabhunA paganA aMguThA zAme kAlAnI jema nisteja-phIka ane asAra jaNAya. 2 A zabda jena DanItizAstrane suprasiddha pAribhASika zabda che. A zAstra yogya pariNata amuka ja sAdhuone bhaNAvavAmAM Ave che, vizeSa mAhitI mATe chelagraMtha juo. caturbhadhu zabdanA paciya mATe pUjyAcArya zrI harIbhakarIzvara prathita saMdhaprakaraNa AlecanAdhikAranI 85 thI 94, gAthAo, tathA be jaina graMtha prakAzaka sabhA-amadAvAda taraphathI vi. I. 1972 mAM prakAzita A graMthanI pAchaLa 60 thI 63 pAnAmAM Avela prAyazcitasaNa vAdazika yaMtra juo. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte prabhunA zrI samavasaraNanI mahattA zAstrakAra maharSinA zabdothI varNavI avasare pasthita prabhunA zrI samavasaraNa prasaMge vadhAmaNa bAbatanI zAstravyavasthA varNavatAM rAyakAra jaNAve che ke vadhAmaNI prasaMge "bhUtakALamAM je tIrthaMkaro thayA che, vartamAna vRttidAna kALamAM jeo hayAta che ane bhaviSyamAM jeo prItidAnanI thaze, te sarvenI mosanI vadhAmaNI sAbhaLI vyavasthA. pakhaMDAdhipati cakravartio vRttidAna tarIke thADA bAra lAkha ane pratidAna tarIke sADAbAra doDa sonuM ane trikhaMDAdhipati vAsudeva vRttidAna tarIke sADA bAralAkha ane prItivAna tarIke jADAbAra koDa cAMdI, ane mAMDalika (sAmAnya) rAjAo vRttivAna tarIke jADAbAra hajAra ane prItivAna tarIke sADAbAra lAkha cAMdI Ape che. ane anya bImaMta zreNI 5Na sva-vazakti anusAra vadhAmaNI lAvanArane yathAyogya bakSiza-inAma vagerathI khuza kare che. A rIte jeo tIrthaMkara prabhu upara avicala zraddhApUrvaka dhamane daDha anurAga havAthI caMcaLa mehatpAdaka lakSmIne sadavyaya kare che, teo jagatamAM sarvazreSTha sthAnane pAme che. 1 vRttidAna-prabhu padhAryAnI khabara ApavAnuM kAma para nImelA mANasone vadhAmaNuM lAvamAMnI sAthe ja inAma tarIke ApavAmAM Ave che. prItirAna-prabhu padhAryAnI khabara paDatAMnI sAthe ja vadhAmaNI ApanAra ane anya lokone paNa anuvanAnA zubha hetuthI chUTathI heMcavAmAM bhAve te. A banne dAnamAM vRttivAna niyata mANasone niyata 1khyAmAM ja apAtuM hevAthI tenA karatAM prItidAna aneka mANasone aniyata saMkhyAmAM svasavabhakita anusAra devAtuM hovAthI dhamanI vadhu prabhAvanA kare che. AnI vadhu mAhitI mATe jUo zrI Avazyakaniyukita gA. 580 ane zrI pradyumnasUriraNita zIvicArapraka Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --- 30 vaLI viharamANa vibhu zrI sImaMdharasvAmI devendroe bhaktibhAvathI racelA zrI samavaraNamAM caturmukha svarUpe janma, jarA, maraNanA trividha tApathI saMtapta thaelA saMsAranA prANione dharmadezanA parama zAMtiprada dhamanA dezanA ApI te samaye jagannA prANione dharmanI sumadhura dezanA ApanAra tIrthaMkaraprabhu svayaM-pite paNa cAra gati ane cAra kaSAyanA tApathI aLagA thayA che te sUcavavA ja kharekhara bhakitavinamra devendroe prabhu catumukha dekhAya tevI atizayasaMpanna vyavasthA karelI. A prasaMgane AgaLa karI rAsakAra atula pakArI tIrthakara paramAbhAnI sumadhura zAMtipada dharmadezanAnI cAramayatAne prAsaMgika varNave che ke | tIrtha kara prabhunI vANI judA judA deza-kSetrAdimAM prabhuvANInI utpanna thayela sarva prANione anukUlarUpe pariNamahattA vALI hoya che, tathA niraMtara praharo sudhI sAMbhaLavA chatAM aruci ke kaMTALA jevuM na jaNAya tevA adbhuta sumadhuratA guNavALI prabhunI vANI tanamanamAM evI ajaba lInatA pragaTa kare chekadAca tIrthaMkara prabhu dezanA devA mAMDe ane zrotA AkhI jiMdagI eka ja Asane besI sAMbhaLe chatAM bhUkha tarasa ke parizramanA du:khanI khabara ja na paDe, AvI adbhuta guNavALI prabhuvANIne vadhAre zuM varNavuM? game tevA saMjAranA tApathI pIDAtA paNa prANine prabhunI vANInuM zravaNa mAtra sava duHkha dUra karI parama zAMti Ape che. jemAM daSTAMta tarIke zrI Avazyaka niryukita (gA. pa78)nuM vRddhadAsInuM daSTAMta suprasiddha che. 1 AnuM vadhu varNana zrI Avazvaniyukita(gA. 578-579) nI hAribhakIya athavA thalayagirAya ttimAM tathA zrI abhidhAnarAjendra keza bhA. 4 "tilpayara" zabda pA. 2304 mAM 114 mAM dvAra tarIke varNavela vANunA pAMtrIza guNenA adhikAramAM jUo. 2 A kathA pAchaLa cAthA pariziSTamAM jAo. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 AvA avarNanIya aneka guNamaNinA bhaMDArarUpa zrI sImadharaparamAtmAne saMdhamAM jayakAra thAo. kharekhara zItalatA zAMtine ApanAra A tIrthaMkara-prabhuja che. bAkI jagatanA jala-padmacaMdanAdi padArtho te kSetra-kAla-paristhiti Adine avalaMbI zAMtine ApanArA che mATe te padArtho vastutaH zAMti denAra nathI. zrI sImaMdhara vibhu sumadhura dharmadezane ApI rahyA che te vAre gAmane rAja dubala strIe khAMDelA ane zAmarthyapUrvaka chaDelA-vINelA akhaMDa kamalajAtinA UMyA Ahaka pramANa cAkhAnI bali-ullepa banAvela sugaMdhayukata baline kaI vAjate gAjate dhAmavidhivana dhUmapUrvaka parvadhArathI pese che, deva devIo paNa vividha vArionA nAdaparva AvatA balinA thAlane sanmAnapUrvaka prabhu jayAM birAjelA che tyAM lAve che. eTale prabhu paNa dharmakathAne upasaMhAra karI virame che. bAda rAja bhakitapUrvaka prabhune namaskAra karI balinA thALane laI devadevIonA parivAra sAthe prabhu zrI sImaMdhara svAmIne traNa pradakSiNA de te. 5 pachI te baline prabhu sanmukha vinavabhAvapUrvaka uchALe che te samaye uchaLela te baline aDa bhAga te devatAo bhUmi para paDe nahi te pahelAM ja 1 A prasaMganuM vistRta varNana zrI Avazyakaniyukita (gA. 548 thI 587)nI zrI hAridrIya athavA malayagirivRttimAM jUo. 2 A zabda prAcIna vyApArI gaNitazAstrane pAribhASika zabda che. Ane sAmAnya atha cAra prastha thAya che, ane magadha dezamAM cAlatA prasthanuM pariNAma 64000 dANA thAya che. jene parimANa zAstramAM paNa A zabda vadhu vaparAyela che. AnuM saLaga varNana zrI taMduveyAliya pannA-(sU. 55)mAM juo, temAM nIce mujabanuM padArtha, parimANanuM keIka varNaveluM che. 2 Ai-pasai 4 setikA-kuzava 2 pasai-setikA 4. kulava-mastha 4 pratha-AThaka Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra grahaNa kare che, bAkInA adhamAMthI aDadhA bhAga gAmane rAjA lai jAya ane bAkInuM bIjA badhA sAmAnya lokA lai jAya che, kAraNake te baline evA anupama prabhAva che ke tene eka pazu dANA jenA mAthA para paDe tenA vAgA zamI jAya che ane cha mAsa sudhI navA rAga thatA nathI, ema A Avazyaniyukita (gA0 587)mAM kaheluM che. huM A sImadhara prabhA! mahAvidehakSetranA mAnavIe kharekhara dhanya che, ke jee rAja Apane vaMdana kare che, kAraNa ke Apane jee ekaniSThA-bhAvazuddhithI bhaje che te, nizcayathI sa sAranA kudamAM paDatA ja nathI, he virahamANu vibhu! zrI bharatakSetranA pazu dhaNA bhavyAtmAe ApazrInI vANIthI sukhazAMti pAmyA che, pAme che ane pAmaze. zrI sImadhara prabhunA guNAnuvAda ane zrI kAmagajendranI kathAnA sabadha jema ke zrI haladhara balabhadrajInA bhAi trikhaDAdhipati zrI kRSNavAsudeva mahArAjA ane temanI paTTarANI zrI rUkmiNI devI vagere parivAranuM zrI praznakumAranuM janmI ja apaharaNa thai javAthI thayela anupama virahanuM du:kha zrI nAradamuni dvArA ApazrIe kahela zrI pradyumnakumAranA pUrvabhava AdinA vRttAMtane sAMbhaLavAthI dUra thayela, ane parama AnaMdane pAmelA, tathA zrI sarasvatI sAdhvInA zIlanA bhaMga karavA icchanAra zrI unnayinIpati zrI gabhinna rAjAnA uccheda karI zrI jinazAsrananI prabhAvanA 1 AnI vadhu mAhitI mATe jAe zra vasudevahiDI paDhiyA pA. 84 thI pA. 90 sudhInA pradyumnakumAranA pUrva bhavAditA kathA darbha zrI jamUThThIpagajJaprimayama jASAvRttikAra zrA zAMticandravAcaka ziSyaratnApAdhyAya thAnagagaNi racita zrI pradyumna caritra saga 5, o. 86 thI 262 mA AvatA pradyumnakumAranA adhikAra. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAranAra, tathA zrI payaSaNA-saMvatsarI-parvane catuthImAM lAvanAra zrI kAlikAcArya mahArAja ApazrInA mukhathI nigonA apUrva vyAkhyAtA tarIkenI subhaga prazaMsA kIrti meLavI katapuya banyA, tema ja cAra anuganI vyavasthA karanAra dazapUrvadhara zrI ArakSitasUrijI 1-2 ahIM sakAra nimedanA vyAkhyAtA tarIke zrI sImaMdhara prabhudA prazaMzita thayelA zrI kAlabhAcArya ane zrI AryarakSitasUri ma. bannene ullekha karIne nigAdanI vyAkhyAnA saMbaMdhamAM cAlatA matabhedane suMdara samanvaya karI de che. kAraNa ke zrI kAlabhAcArya kathAdi graMtha zrI sImaMdhara prabhunI prazaMzAthI prerAIne brAhmaNa AvelA ane sAme karAyelI nigenI vyAkhyAne prasaMge nI paryuSaNa-saMvarI-pavane catuthAmAM lAvanAra zrI avaMtipati gabhillocchedaka yugapradhAna zrI kAlakasUri sAthe saMbaMdhita jaNAve che, paNa Amika zAhityamAM prAmANikapaNe mahAvabharyuM sthAna bhajavanAra gRSi ane tadanusArI anya sa the kendra samakSa karAyelI nigodanI vyAkhyAno prasaMga bIjI rIte varNave che. jemake-bI AvazyakaNimAM ( niyukita gA. 774nA vivaraNa prasaMge) tathA mI Avazyakaniyukita gA. 774nI zrI haribhadrIya vRtti (pA. 299-40)mAM "vika vadi ahiM padanA vivaraNamAM che sIdhara prabhue karela nigodanI vyAkhyA sAMbhaLI suka banela zrI zabda nI bharatakSetramAM tevA samartha ke nika svarU5vivecaka AcAryanI jijJAsA karavAthI zrI sImaMdhavAmIe zrI AIkSitarinuM nAma suthagyuM eTale zrI zabde zrI ArakSitasUri pAse bAdhArUpe AvI nigaranA pUrva svarUpane sAMbhaLI, prasanna thaI sarine bhaktipUrvaka mahimA karyo ane A rIte zrI ArakSitasUri devendravita thayA."--ema varNavela che. A ja mujaba visaM ha15 mAM bhAdaravA suda pAMcama budhavAre nAgapuramAM zrI jayasiMhasUrie racela ane siMdhI jaina kathamAlAnA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 ma0 5Na ApazrInA mukhethI prazaMcita thavAnA sobhAgyane meLavavA bhAgyazALI banyA. paNa A rAsamAM mukhyatve varNavavAyelI zrI kAmagajendrakumAranI kathA khaprasiddha che, ane te pUrvabhavamAM mAtAnI samakSa sagI bahena sAthe vyabhicAra karavAnA bhayaMkara pApathI kevI rIte bacela ! 28mA kramAMka tarIke prakAzita paMce lAlacaMda gAMdhI saMpAdita zrI dharmopadezamAlA vivaraNa pratha(pA. 107)mAM zrI dharmopadezamALAnI 28mI gAthAnA vivaraNa prasa ge gurukartavyanA viSaya upara apAyelI 34 mI mA ArakSitasUrinI kathA(le22)mAM paNa zrI sImaMdharaprabhunI prazaMsAthI prerita thaIne bra hamaNarUpe Avela zabda sAme mathurA nagarImAM zrI AyakSitasUrie nigodanI vyAkhyA karyAnuM jaNAvela che. temaja zrI jainAna pustakAlaya sUratanA hastalikhita zAstrasaMgrahanI pra.naM. 534 zrI bhadrasUriviracita kathAvaTI graMtha khaMDa 2 gA. 202nI vRttimAM raviMdavaMdie padanA vivaraNa prasaMge zrI ArthIkSitasUrine zabda addabhUta nigodanA vyAkhyAtA jaNAvelA che. (A mATenI vadhu mAhitI mATe jUo zrI bhadrezvarasUricita kathAvalI khaMDa 2 gA. 282 nA vivaraNamAM 84 thI 91 sudhanA zlekA) paNa zrI AvazyasRSi vRtti mAM varNavAyela zrI Arya rakSitasUrinI nimedanI vyAkhyAnA prasaMga karatAM kathAvalImAM A prasaMga bIjI rIte varNavAyela che, kemake zrI AvazvarNivRtti ke tadanusArI anya graMthamAM zrI sImara prabhue nigenA apUrva vyAkhyAtA tarIke karelI prazaMsAne sAMbhaLI zrI AryarakSitasUri pAse zabdanuM Agamana varNavAyela che, ane sthAvalI graMthamAM zrI Arya rakSitasUri pAse nigAunI vyAkhyA sAMbhaLavA kendranuM svAbhAvika Agamana vaNavAyuM che, ane te uparAMta vadhArAmAM zrI sImaMdhara prabhue zrI mAyazakSitasUrinI nigedanAM addabhUta vyAkhyAtA tarIkenI nahiM paNa viMzuddha saMyamapAlaka tarIkenI karelI prazaMsAne ulekha che. A rIte zrI AvazyakaNi ane tadanusArI zrI AvazyakavRtti tathA zrI kathAvalI graMthanA AdhAre zabdasamakSa nimedanI vyAkhyA karanAra zrI ArakSitasUri ja siddha thAya che. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 ane kAmagajendranA bhavamAM Apa ( bI sImaMdhara prabhu ) nA upadezathI kevI rIte samyatvane pAmI zrI mahAvIrasvAmI pAse dIkSA laI teja bhavamAM mekSe gayA ! A badhe adhikAra atyaMta vairAgyapaSaka che, ane A badhA adhikAramAM ApanA ja upadeze pradhAna bhUmikA-bhajavI che, AvI utkRSTatama viSayavAsanA tyAgarUpa vairAgyarasathI bharapUra zrI kAmagajendranI kathA DhAMbhaLatAM kene romAMce gamapUrvaka vairAgya nA thAya? mATe he zrotAjane ! sAvadhAna thaIne jAMbhaLe ke zrI kAmaga-dve pubhavasaMgatika cAra mitro sAthe kayI rIte nirmala cAritra pALyuM ? vaLI zrI senA prazna gujarAtI bhASAMtara pA. 175)mAM 3-1-90mAM prazna tarIke varNavAyelA pAMca thI kAlakAcAryomAM cethA kAlakAcAryanuM varNana karatAM teramI sadImAM thaelA acalagacchIya zrI dhamadhaSasUriracita thI vimala prakaraNa(vizrAma 5, aMza 3, spe. 188)nuM samarthana ApI zrI AryazakSitasUrIzvarajI mane vIra vi. saM. 184 varSe nigenI apurva vyAkhyA karavAthI zabdadvArA kAlakAcAya nAma maLyAne ulekha karyo che. jo ke zrA RSimaMDalamAM zrI AryarakSitasuri mane kendra dvArA kAlakAcArya nAma maLyAne ulekha nathI. eTale senapraznakAranA mate zrI kAlahasuri ane zrI AryaratisurI bane eka ja siddha thAya che. A rIte kendra samakSa thayelI nigAhanI vyAkhyAnA saMbaMdhamAM raheyA matabhedanuM suMdara samanavaya karavA mATe ja jANe rAsakAre ahIM (tA. 16 gA. 2 nA uttarArdhamAM) "kAlakAsuri AyakSita bane matane saMgraha karI le che kemake zrI kAlakAsuri ane zrI Arya rakSita suri ApaNI upakRta thayelA che' -A arthanI vivakSAmAM zrI kAlakAcAryakathAzi aMze ane cUrSitadanusArI prathAmAM ullekhAelI bInAne saMgraha thaI jAya che, ane zrI kAla suri upanAma che jenuM-evA AryazakSitasUri ApathI upakRta thayelA che? A arthanI vivakSAmAM zrI senapraznamAM varNavAyelI bInAnI gati thaI jAya che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 - A rIte rANakare zabdaracanAnI kuzaLatAthI zrI kendra samakSa thayelI nigodanI vyAkhyA saMbaMdhI matabhedanuM suMdara nirAkaraNa karyuM che. ane anazana karI mokSagati meLavI? tathA temanA jIvanacaritramAM zrI dharmanAthaprabhune zrI mahAvIra prabhune ane zrI sImaMdhara prabhune ke sabaMdha guMthAyelo che? vigere vRttAMta abhuta virAgyapoSaka che. A rIte prathama ullAsamAM rAsakAre prastuta rAsamAM varNavavA icchela zrI kAmagajendra rAjaputranI thAnA upakane susaMgata karavA zrI sImaMdhara prabhunA jIvanacaritrane varNavyuM ane zrI sImaMdhara prabhuthI zrI kAmagIjendrakumArakagAra upakRta thayA hovAthI prastuta kathAne saMbaMdha paNa zrI sImaMdhara prabhu sAthe sUcavyo. have zrI kAmagajendrakumAra bI sImaMdhara prabhunA saMgamAM AvI kayI rIte upakRta thayA tenuM vistRta varNana (bIjA) meSa ullAsamAM Avaze. || Iti zrI sImaMdharasvAmi-zebhAnaraMge paMcama (suMda2) prazAlAsa: samApta: | 1. A zabdano prayoga ahIM kayA arthamAM che te nizcita nathI. mAmA -pATaNanI ptanA aMtyabhAge A mujaba ja ullekha che eTale bhUla rarakArane ja A zabdaprayoga jaNAya che. zrI zaranamahAladhi bhA. 2 (pA. 1263)mAM paMcama zabdanA suMdara, kuzala, heziyAra, arthe karyA che temAMthI ahIM "suMdara" artha aMgata thato jaNAya che. A saMbaMdhI che vicAra che. hI. 2. kApaDiyAe A graMthanA paricayamAM karyo che tya thI joI levA bhalAmaNa che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 I che ahiM namaH zrI sImaMdhara-zebhA-taraMga ( maya ulalAsa ) have maLa dalAmAM kathAnAyaka zrI kAmagajendrakumArane zrI sImaMdhare prabhune samAgama kaI rIte thaye madhya ullAsano upakama ane kaI rIte upakRta thayA? tenuM vistRta varNana zarU karatAM rAjakAra prastuta kathAnI pramANikatA sUcavavA zrAvastIpurImAM zrI mahAvIra prabhue zrI gautamasvAmine temanA praznanA javAbamAM A kathA kaI rIte kahI te prasaMga raju caramatIthapati zAzananAyaka zrI mahAvIra svAmI paramAtmA mAmAnugrAma vicaratA pRthvImaMDalane - pAvana zrI vIra prabhunI karatA vihAranukrame eka vakhata mA AvatI zrI zrAvastImAM padharA- nagarImAM samavasare che. prabhunI padharAmaNIthI maNI ane kathA prAraMbhanI nagarIne leke caMdranA zItala kiraNethI pUrvabhUmikA kumudinInA patravikAsanI jema praphulla thayA ane - saMpurNa sAbhAvAlA zrI mahAvIra prabhunA sukhane nihALavA ujamALa banyA, kAraNuM ke prabhuno mukha-saMda kumatarUpa rAhunA hRdamAM nahiM AvanAra ane kalaMkarahita temaja hAkala lekane sukhadAyI hevAthI laukika caMdra karatAM atyabhuta hatA. A prasaMge prabhunI sevA mATe lAlAyita banatA iMdrAdika asaMkhya devoe suMdara samavasaraNanI racanA karelI ane temAM vaNe siMhAna para birAjelA alaukika rUpanidhAna prabhu zrI mahAvIranA mukhathI anupama gharmapradezanA sudhAnuM pAna karatA hatA, te nigarIne zrI ratnagara nAmane rAja paNa samasta parivAra sAthe bhAvabhaktipUrva AvIne Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 vacita sthAne beThele che AvA prasaMge ivai, 2vijaya che ane vaI: Adi uttamottama AbhUSaNothI ane ratnamaya kSanA kaMdanI jema vividha uttama ratnathI zobhato eka mANaza AvIne prabhune jaya jya nAdathI vadhAvI vinayapUrvaka vaMdanA namaskAra kare che. ane namrabhAve hAtha jeDI puche che ke- "he prabhu ! meM rAtrie je anubhavyuM ane ekAMtamAM joyuM ane sAMbhaLyuM, te zuM kharekhara sAcuM che ke kai devamAyAkRta pratibhA svarUpa che. " eTale paramakRpALu zrI mahAvIra prabhue te badhuM satya che ema kahyuM, eTale Avela mANasa potAnI jijJAsA tRpta thavAthI AnaMdita thaIne vaMdana karI ca the hatA. eTale AghagaNadhara zrI gautama vAsavAmIjIe vinayapUrvaka prathamine puchayuM ke "he trijagabaMdhe !" pelA mANase zuM pUchayuM ane Ape zuM kahyuM tenuM rahasya aNaukelyuM hAvAthI hadayamAM bhAre kautuka utpanna thAya che, mATe te jagavatsala prabhu ! tenuM vistRta varNana karI amArA mananI utsukatAne zAMta kare, - ' 1 indrachada-1000 guchAvALo hAra, 2 vijayachaMda-500 sera (rikA) paDe te hAra. 3 de Ida-107 sera(rikA paDe tevo hAra. - A traNe be prAcIna AbharaNazAsanA pAribhASika zArUpa che, A traNeyanI mAhitI kAlikAlasarvajJAcArya zrI hemacaMdrasUrIzvarajItacita svapajJavRttiyukta zrI abhidhAnaciMtAmaNi ( kAMDa 3, che. 322 ane 323)mAM juo. atiprAcIna gaNAtA ane lokamAnya amarakeza jevA prasiddha kezamAM AmAne phakta eka ja (deva ) sabda maLI Ave che. ( A mATe juo teno ka. 3, varga 6, le. 105) bIjA be ullekha paNa nathI kadAca chadmasthasulabha zaratacUkathI agara te jamAnAmAM AvA AbhUSaNo pracalita na hovAnA kAraNe ullekha na thayA hoya te te saMbhavita che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 kAraNa ke Apa te sUryathI sUAnA kIcaDanI jema saMdehamAnanA bhaMjaka che, ApaNe vANI deha utpanna kare che te prabhu! na ja bane, mATe AnuM rahasya samajAvI amArA-mananI bhramaNAne dUra kare. ', A pramANe zrI gautamasvAminI vinayapUrvakanI prArthanA abhiLI ane bhavya jInA hitane lakathAmAM rAkhI prabhu zrI mahAvIrava Avela mANasane sAta paricaya ane teNe pUchelA praznanA pite Apela khulAsA vagerenI mAhitI vistArapUrvaka varNave che. - he gautama! ahIMthI thoDeka dUra thI arUNAbhapura nAmanuM nagara che tyAM zrI ratnagajendra nAmano rAjA che ke jene sUryanI jema kavi ane budha 5Dita)ne viyAga sukhadAI thato nathI, zrI kAmagajendra kakSAnI tene suMdara rUpanidhAna guNaparadAthI bhato kathAne prAraMbha zrI kAmagajendra nAmane putra che, jeNe apUrva vinayAdi guNethI mAtApitAne prema chatA lIdhela che. kharekhara te ja putro dhanya ane prazaMsApAtra che, jemAM anupama vinayaguNane keLavIne jIvanane namra, sAduM ane saraLa anAyuM che. eka divasa te rAjakumAra pitAnI strI zrI priyaMgumatI sAthe ikhAmAM beThela, te maye koI devakanyA jevI suMdara navayauvanA strIne sAmenA jharUkhAmAM rahelI ja che, ane tethI, vikArabhAva utapanna thAya che, paNa potAnI paraNelI strI pAse, hevAthI te bhAvane gopavavA prayatna karyo, - savapakSamAM kavi eTale zukra ane budha eTale nava grahamAna the graha ema artha gaNave. - jotiSa zAstramAM varNavAyela sUryane vicAra tathA budha-zukanI gatine vicAra karatAM ema jaNAya che ke sUryane ane budha-zukane bIjA mahe jeTaluM rAzita vadhAre aMtara hotuM nathI, tethI sUryane budha-zukanA viyege sukha nahiM thatuM hovAnuM prekSIne vAcAkAre rAjAnI buddhi ane kavio sAthenI geSThInA premane suMdara rIte varNave che. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 paNa vicakSaNa patiraMjanakuzaLa zrI priyaMgumatie te bhAvane oLakhIvicArIne patinI IcchA pUrNa karavA khAtara pelI strInI sAthe lagna karAvI pitAnA svArthane bhoga ApavArUpa anupama pativratya dharmanuM pAlana karyuM. zrI kAmegajendra ' rAmAra pitAnI manadhAraNa A rIte saraLatApUrvaka pAra paDavAthI viSavarasanA AnaMdamAM magna thaI te navapariNIta strI sAthe aneka prakAranI kIDA karavA lAgyo, te strI paNa uttama kuLanA . viziSTa saMskArothI vAsita hevAnA kAraNe zrI kAmagajendranuM pativratAne ucita gya suMdara vartanathI navapariNIta strIne patinA manane vaza karavA lAgI kAraNa ke vacana ApavuM uttama janenI uttamatA kayAMya chAnI rahetI nathI, tevAonI saMmatithI te jagatanA sAmAnya gaNAtA padArtho paNa zreSTha nivaDe che, jemake pArasamaNinA saMparkathI loDhuM kaMcana banI jAya che, vAti nakSatranA jaLanA saMgathI chIpalImAMthI motI pedA thAya che, gAya vigerenA sukhamAM paDavAthI pANI paNa poSaka tattvathI bharapUra dUdhapaNe pariName che, tathA sArI ke narasI senatathI sArAM mAThAM phelo kevI rIte prApta thAya che te upara prabhAkadanI vAta jagaprasiddha che. vaLI uttama puruSe sadAkAva bIjAonI sAthe premabharyo ja vAva kare che, ane hanaprakRtivAlA Dagale pagale sAmAnA vartanane kalahanuM kAraNa banAvI mUke che jema ke nAnA paNa caMdrane saMkara hIrA mAthA para dhAraNa kare che, ane eLe kaLAethI khIlelA saMpUrNa paNa caMdrane rAhu gaLI javAnI uddhatAI kare che A kharekhara kare che. A kharekhara savabhAvataH sArA narasAM bIjAne ja pratA5 che. eTale ke zrI kAmagajendrakumAranA mananuM Adhipatya meLavavAmAM te navapariNIta strIne uttama svabhAva ja mukhya kAraNa hatuM. 1 A vAta pAchaLa cothA pariziSTamAM jUo; Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAlA-tara`ga : [ 41 ] vaLI te strI mA nArIomAM ghaTatA uttama che lakSaNlRAthI paNa zAbhatI hatI, kahyuM che ke-- - bhASA :- viSamatara kArya prasaMge salAha denArI, nAkaranI jema manavAMchita badhA kAryone karanArI, mAtAnI jema vAtsalyapUrvaka jamADanArI, 2ezAnI jema viSayakrIDAnA sapUrNa AnaMdane ApanArI, aihika palaukika hitanA kAryomAM sathA anukUla rahenArI, ane pRthvInI jema sahanazIlatAthAlI, strI kharekhara durlabha che. vaLI te strI vividha prakAranA gUDha prazno-samasyA-khIjagaNitanA prazno ane adbhuta prahelikAe AdithI patinA manane vAravAra prasanna rAkhatI hatI ekadA zrI kAmagajendra rAjakumAre teNInI Rtula zakita ane vinAdI svabhAvathI praznana thaI teNIne kahyuM ke-he priya ! tArI patisevA ane lAgaNIthI huM khuza thayA chuM. tuM krardaka varadAna mAMga 'tyAre nArIe eTaluMja mAgyuM ke, he svAminAtha ! tame je kaMI jummA, sAMbhaLeA ke anubhavA te badhI ya vAta mane kahevI, mArAthI chAnu kaMI na rAkhavuM. A sAMbhaLI viSayarasanI AzAmAM badhAela zrI kAmagajendra pazuvacana ApIne kabUlAta karI teNInI IcchA pUrNa karI, eka divasa kAmagajendra rAjakumAranI pAse krAi videzI nipuNa citrakalAkuzaLa citArAe eka suMdara citrapaTa jovA Apyu, temAM adbhuta nayanAnadAyI nAmakranyA jevI maneAhara rUpasuMdara kAi rAjakanyAnuM citra joi rAjakumAre citArAne pUchyuM ke A krANu che ? kayA rAjAnI kuMvarInI su* ra rUpasuSTinA nivAsarUpa A----bI che!' eTale citArA kuMvaranuM mana AAkarSita thayelu jANI peAtAnI ISTasiddhi thavAnI akSa sAme anurAga A kAmagajendranA zrI udbhayinInI rAjakumArI para Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 42 ] : zrI sImaMdhara harSapUrvaka be ke- sebhAgI kuMvara ! zrIavaMti dezanI rAjadhAnI zrI ujajayinI nagarInA pratApI nRpazreSTha bhUpALanI lADIlI ane mAnItI kuMvarInuM bA citra che." A vAta sAMbhaLI viSayanA vasamA vegamAM taNAto kumAra vacanabaddha hovAnA kAraNe potAnI navI strIne vAta kare che, ane vadhumAM kahe che ke- "mAru mana tRpta karavA mATe tuM tyAM jaI parIkSA karI teNIne laI bAva" paNa vivecatura strI svAmIne namrabhAve vinave che ke- "jagatamAM tAlI be hAthe paDe che. prIti paNa eksakhI nathI zakatI nathI, mATe ApanI prItine saphala karavA mATe teNImAM ApanA tarapha emAMkUra pedA na thayA hoya to bIjA bAhya prayatno lagabhaga niSphaLa nivaDe che mATe teNInA hRdayane pArakhavA mATe citAra sAthe ApanuM citra mekalAvIe, eTale te uparathI ApaNe kAma lagabhaga siddha thayAne kayAsa kADhI zakaze." kAmagajendra paNa "bairAMnI buddhi pAnI sudhInI laukika kahetIne lagabhaga ayathArtha TharAvanArI potAnI strInI nItizAstrAnusAra sarakapaNe kAryane sAdhI denArI salAhabharI madhura vANI sAMbhaLI tarata ja citArA sAthe potAnuM suMdara citra zrI ujajayinInI rAjakumArIne batAvavA mokalavAnI vyavasthA karI. anukrame citArAe zrI ujajayinI pahecIne zrI avaMtipati narezane zrI kAmagajendranuM citra ApyuM, rAjAe paNa pasaMdagI karavA | mATe vahAlI putrIne te citra ApyuM. rAjazrI avaMtipatinA putrIe te citrane nirakhI nayana ane mananI AmatraNathI zrI praphulalatA darzAvatI lagabhaga pitAnI saMmati kAmagajendranuM rAjaputrI sacavI. tene pitA bahAlI dIkarInI AjasudhI paraNavA mATe prayANa koI vakhata nahiM joyelI citra joyA pachInI prasannatA nihALI acarija pAme, kAraNa ke te rAjakumArI pUrvakarmanA vipAkathI purUSaSiNe banelI hatI, tethI AjasudhI aneka samRddhizAlI rAjaputranA atyabhuta citro batAvyA Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAbhA-taraga H [ 43 ] chatAM paNa kuMvarIne premakAinA para DhaLyA na hatA, ane Aje saheja rItie AvelA citrapaTane nihALI anurAgavALI thai tethI pitA Azraya ane harSoMnI khevaDI lAgaNIo anubhavavA lAgyA. chevaTe " kanyA teA pArakuM dhana che.' nI laukika mAnyatAnusAra yathAsthAne tene viniyama karI devAnI peAtAnI pharaja hAI dUta dvArA zrI kAmamajendra rAjakumArane paraNavA mATe zroavaMtipati Ama traNa mekale che. zrIkAmagajendre paNa pitAnI AjJAthI strInI sAthe catura`ga senAnA parivAra sAthe zrI avati tarapha prayANa karyuM". ekadA kudaratanA avicala niyama pramANe adhyAsamaya sU` asta thAya che-pazcima samudramAM DUbI jaya che-te jANe samudre sUrya chatAM peAtAnA putra ( caMdra) nI yasamRddhi nahi thAya te kharAdAthI ja suMne DUbADI dIdhA lAge che ane sUryanA arata thAyI patinA marajIthI jema pativratA strI cAkAkAnta thAya tema kramalinI karamAi jAya che. te avasaranI rASakAra utprekSA karatAM jaNAve che ke-mukhyataH pUrvadizAnA pati tarIke prakhyAta sUryadeve pazcima dizArUpa gaNikAnA smAzraya lIdhA tethI ja temane anAcAranA paMthe viharatA prANIne AvI paDatA baheALA vipati samudAyanI jema pazcima samudramAM DUbI asta thavAne avasara Avya ane sUnA Rta samaye thatA ra MgaberaMgI makhAnA vALA te jANe ema sUcave che ke 'raktaleAcananI gayelI vastunI AzA ja na rAkhavI. sUryAsta varNana ane zrI kAmagajendranA jagalamAM paDAva 1. raktaleAcananA sAmAnya artha lAla AMkhavAlA thAya, paNa cAlu prasa`gane anulakSI jyAtiSazAstramAM AvatA atavastuzAnovAyaprajAne jotAM maLI, ArdrA, maghA, citrA, jyeSThA, aminis, pUrNamAdrapad A sAta nakSatronI ciTAkSa sattA maLe che, cipaTA zabdanA artha 'banne bAjunA khUzA khAyelA hAya evI akhA' evA Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 44 ] : zrIsImaMdhara- samAcAra maLe phakta gayelI vastunA eTaluM ja, paNa te vastunI punaH prApti teA zakaya ja nathI, kema ke yAtisAmramAM gata-vastujJAnApAyanA adhikAramAM bhaThThAvIza nakSatrAne viziSTa saMjJAmAmAM vheMcI khAvAethI-gayelI vastu karyA ? agara maLaze kema ? vana mA mujaba Ave che. tenu ranakSatro uparathI gayelI cImAM kANuM azvinI mRgazira azleSA uta anurAdhA uttarASADhA zatabhiSA vastu dakSiNamAM ga che khabara paNa na maLe bharaNI Ardra mA citrA jyeSThA abhijita pUrvAbhAdrapada vastu pazcimamAM gai che khabara maLe vastu jANavAnA upAya dekhatAM dhiLA kRtikA rAhiNI puSya puna su pUrvAphAlgunI svAti mUla zravaNa uttarAbhAdrapada vastu uttaramAM gai che. prayatnathI maLe uttarAphAlgunI vizAkhA pUrvASADhA ghaniSThA revatI vastu pUrvamAM gai che zIghra maLe che, eTale rAgavizeSanA kAraNe lAlAza paNuM hAvAne saMbhava hAi kadAca tenuM sAmya ahIM rAsakAre ra'gaberaMgI pazu vadhu paDatA rakatava vAdaLAMvALI pazcima dizA sAthe karyuM" lAge che. 2. A kATho dharmadhuraMdhara prAgnATakulatilaka maMtrIzvara zrI vastupAlapUjita smAcArya deva zrI uddayapradevasUrijI viracita zrI Arbhasiddhi graMtha ( vimaza trIjo, kAryadvAranI gA. 59-60 )nA AdhAre temaja paMdaramI sadImAM thayelA ( vi. sa. 1428 mAM prAkRta zrIpAlatharitranI, tathA guNasthAna mANahAti prathAnI racanA karanAra ) zrI ratnokhasUrIzvarajI racita zrI nizuddhiprANanI 19mI mAthA. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAlA-taraMga : [ 45 ] eTale rataleAcana (cIkhAM) nakSatramAM gayelI cIjanI jema mAtra khabara ja maLe che, puna: prApti te azakaya ja che, tema ragammera gI lAla vALavALI pazcima dizAmAM khAvAyela sU` tA mAtra kathAkSeSa ja thai gayA eTale ke rata thai gamA, tethI vyavahAranItikuzastrayI zrI kAmagajendra anusAra Apela che. pazu vi. saM. 1142mAM bhAdaravA zuddhi puname meDatA nagaranA zA. gaNudAsa pArekhanI prArthanAthI A devandra munie racela *zrI nAracandrodvAra graMthamAM savastusrAma prakaraNa (gA. 131, 132, 133)mAM nIce mujaba aThThAvIza nakSatrAnI sattA ane phUla jaNAvyA che. aMdhadak (AMdhaLA) krekara (kANAM) cipaTa (cIkhAM) divyadak (divya dRSTivALA) rAhiNI punarvasu pUrvAphAlgunI puSya svAti uttarAphAlgunI vizAkhA pUrvASADhA ghaniSThA ravatI mRgazira azleSA harata anurAdhA uttarASADhA zatabhiSA azvinI zIghra maLe mA mA citrA jyeSThA vastu vastu xpUrva dizAmAM gai che. dakSiNamAM gai che traNa dinamAM maLe A sivAya eka bIjI rIta paNa mAM graMthakAre jaNAvI che. abhijit pUrvAbhAdrapada bharaNI mala zravaNa u-tarAbhAdrapada kRtikA vastu vastu pazcimamAM gai che. uttaramAM gai che eka mahinAmAM maLe nahi maLe nakSatrAnA gaNitanI gA. 144-35 * A graMtha 158 zlAmAM (thAmra 275 zlA ) prAmya gUrjara bhASA tathA sarala saMskRtamAM sAmAnyataH lokAyegI jyAtiSyanI sa vigatA samAvI le che, mAja sudhI mA ladha maMca mudrita thayA jaNAela zrI. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 46 ] : zrI sImaMdhara rAjakumAre suyogya sthaLe paDAva nAkhI rAtri pasAra karavAno vicAra karI sArA sthaLe mukAma karyo have tethI zrI kAmagajendrakumAra suramya makhamalanA galIcA-gAlamasariyA AdithI zobhatI deva zayA jevI pitAnI zayAmAM sukhapUrvaka satA che tyAre madhyarAtrie devakanyA jevI suMdara be zrI kAmagajendranI pAse yuvationA kemala sukhada sparzathI jhabakIne jAgI be vidyAdharIeAnuM jAya che ane viSayAsakitanA vasamA phaMdamAM AvavuM paDela kumAra kutsita bhAvanAne saphaLa karavAnI * dhAraNue tame devajAtinA cho ke manuSyajAtinA" no prazna pUchI rAtrInA samaye aparicita paNa yuvatIonI sAthe sAmAnA pUchayA vinA paNa sIdhI vAta karavAnI dhIThAI pradarzita kare che. zrI kAmagajendrakumAranA AvA praznane sAMbhaLI yuvatIo kahe che ke"ame vidyAdharanI putrIo chIe, ane khAsa jarUrI kAma mATe tamArI pAse AvyA chIe, te kAryanI vAta tame dhyAna daIne sAMbhaLohave pitAnI prArthanAne saphala karavAnA AzayathI samAcita nItinipuNa vidyAdharIoe prathama mahApurUSonI prArthanAnI saphalatAnA unatamatA, paropakArarasikatA Adi guNe varNa. hetuthI vidyAdharIe vaDApUrvaka zrI kAmagajendrakumAranAM yazagAna zrI kAmagajendranA vinItabhAve ane udAta bhASAmAM karavA mAMDyA, karelA vakhANa kema ke vyavahAranItimAM kahyuM che ke bhAvArtha-lobhI mANasane paisAthI, sajajanane vinaya-namrabhAvathI, mUrkhane anukULa vRtithI ane vidvAnane tatvapadArthanI vicAraNAthI vaza kara, he kumArazreSTha ! jagatanA sarva sajajanapurUSomAM tame zreSTha ane paropakArI tarIkenI vikhyAta kIrtivALA cho, tyAthakanA manavAMchita pUravAnuM ja anupama vrata dhAraNa karI rahelA paropakArI mANasane Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA-taraMga : kharekhara dhanya che, jeo ke puSkarAva medhanI jema niraMtara athajanonI kAmanA saphala rIte pUrNa kare che. ane te kharekhara sajajanene prakRti ravabhAva ja che, mATe ja kahyuM che ke bhale! yAcanAne bha ga thAya paNa uttama puruSo pAse mAMgavuM zreSTha che, paNa AzA pUrNa thAya tema hoya to paNa nIcanI pAse prArthanA karavI te ucita nathI. vaLI moTA puruSo lagabhaga koinI prArthanAno bhaMga karatA nathI kAraNa ke je leke zakti chatAM bIjAnI yAcanAne saphala nathI karI zakatA agara jeo potAnA ja udaranirvAha mATe bIjAnI apekSA rAkhe che teo jamyA ja zA mATe haze! arthAta teonI to jiMdagI ja niSphala che. ane je loko arthInI prArthanAne bhaMga karI jagatamAM asAra dehAdikathI sAra meLavavA ra5nI kalA zIkhyA nathI, tevAonA jIvatarane paNa dhikkAra che. zA mATe teo nAhaka anupakAra subhaga jagatanA padArthone svecchApUrvaka upabhoga karI pRthvIne bhAre karatA ho! tenA karatAM to kapUra, caMdra, sUrya, nadI, ane vRkSe temaja tevA viziSTa puruSe dhanya che-je potAnA avayava zakti-sAdhana-Adi sAmagrI pratyupakAranI lezamAtra AsA rAkhyA vinA jagatane caraNe dharI rahyA che. vaLI jagatanA mUDha cha sAMsArika kSaNika paugalika padArthone anurAne AdhIna thaI mAnavanA kartavya tarIke thaI paDela Atmabhoga ApIne paNa paropakAra upakAranI mahattA karavAnA subhaga kartavyane pALI zakatA nathI ane jugajUnI zAstrokata pitAnI pharajanuM paNa teone bhAna rahetuM nathI, paNa jagatanA ehaka A tamAma padArtho to vinadhara mAtra puNyanA udayane ja AdhIna avasthitivALA hAI kSaNamAtramAM ja jalasparapoTAnI jema kayAMya vilIna thaI jAya che, mATe A azAzvatapadArthone sadupayoga Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 : zrI sImaMdhara karI zAzvata rahenArI kIti zA mATe na kamAvI joIe! eTale sapuSei jagatanA azAdhana padArthonA mohane tyAga karI zAzvata kIrti thAya tevA paropakAranA kAmAmAM pIchehaTha karatA nathI, vaLI he zrI kAmagajendrakumAra! tamArI pAse AvyA pachI paNa je amArA-dukha darda dUra nahiM thAya to temAM Apane ja hINapata lAgaze. ane pachI Apa jevA paropakArasubhaga mahApurUSonI sevA koNa karaze! athavA to niHsvArtha mUMgI paropakAra sevAmAM tanmaya Apane paNa che deSa che! teja ane prakAzanA samUhathI dedIpyamAna sUrya UgyA pachI paNa kadAca kayaka (guphA AdimAM) ghora aMdhAruM rahe agara jala-sthaLa badhe ya ekasarakhI rIte varasanAra varasAdathI paNa tarasa na chIpAvI zakAya to tyAM sUrya ke varasAdanA doSa nathI paNa te te padArthanI ja nyUnatA gaNAya che. tema Apa jevA zreSTha purUSa pAse paNa AvyA pachI kadAca amArI prArthanA saphaLa na thAya to te amArA karmane doSa che. tathA jeNe ekavAra ApaNA upara upakAra karyo hoya to tenA upakArane badale vALavA mATe tene madada karavI, duHkha dUra karavA prayatna kara nAdirUpa upakAra karanArA jagatamAM ghaNA zreSTha upakAranI che paNa oLakhANa ke paricaya vinA paNa vyAkhyA duHkhamAM ke viSama avasthAmAM aTavAi gayelAone nizasaMsapaNe svArpaNabhAve ravArtha tyAga karIne paNa saMpUrNa sahAyatA karanArA mahApuruSe bahu virala heAya che ane bIjI vAta kaie ApaNane Apatti veLAe madada karI ane tene ApaNe paNa du:khAdi prasaMge madada karIe- Ane jagatanA sAmAnya cha bhale upakAra ke sevAnA nAmathI odhIne pote dharma (puNya)nuM kAma karI rahyAno saMtoSa anubhavatA hoya paNa vastutaH sUkSma buddhithI vicAratAM spaSTa jaNAI Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 Ave che ke-A te kevala vyApAramAM cAlatA levaDadevaDanA zAhukArI dhArAnuM anukaraNa mAtra che, temAM vAstavika utkRSTa dhama" ke zreSTha upakAranI mAtrA paNa hotI nathI, A pUrva dhArAsanakAlavatisamartha-zAsanaprabhAvaka-1444 2 thanA racayitA sUripura dara-AcAryadeva zrI haribhakasUrIzvarajI ma. zrI aSTaprakaraNanAM zrI sUkSma buddhazrayaNa nAmanA ekvIzamA aSTakamAM vistArathI varNavI che. he kumAraziromaNi! sAmAnyarIte dareka mANase vAvalaMbI banavuM joIe. pitAnI jarUDhyiAte pote ja pUrI karI levAnI tamannA dareka mAnavI mAM tevI ja rI yAcanAnI niSpaSTatAnuM che, pitAnI jarUriyAto mATe paramukha vana lipa karanAra mAnavuM jIvatara ja dhuLa che. ane eTale ja te "mAMgane se maranA bhalA" "sahaja milA se dUdha barAbara, mAMga liyA se pAnI" Adi lokaktio yAcanAne nikRSTatama jaNAve che. vaLI subhASita ratnabhADAgAramAM yAcakanidA prakaraNamAM navamA lokamAM yAcakanI dazAne mRtyu dazA sAthe varNavI yAcanAne hIna jaNAvI che. maraNakAle anubhavatA gatibhaMga, svaramAM dInapaNuM, zarIre paraseve, ane hRdayamAM phaphaDATa badhAya lakSaNe yAcanA karanAre prANuM anubhave che. eTale yAcanA karavI e sAruM te nathI ja, chatAM te kumArendra ! nirUpAye ApanI pAse yAcanA karavA ame AvyA chIe to amArI yAcanAne bhaMga na karI kRpAdraSTi karavA amo namra vinaMtI karIe chIe, ATalI AzA ane vizvAsanI lAgaNIonA baLa upara amArA kAryanI siddhi thaze ja ema dhArI have ame amArI vAta kahIe te Apa dhyAna daIne sAMbhaLe. A sAMbhaLI vI kAgaje tamAruM kAma mArAthI banatA bakSI prayatna karIza evI kabUlAta ApI. eTale vidyAdharIe rAjI thai che kAmane mATe Avela che tenI vAta zarU kare che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 "he narendrakumAra ! vaitADhayaparvata upara uttara bAjunI vidyAdharanI zreNimAM guNagaNaratnathI zobhatA dharmanI khANamAM viziSTa uttama janathI samRddha thI AnadamaMdira nAmanuM vidyAdharIe rAjaputrI suMdara nagara che, jyAM akhaMDa pratApI yazasvI zrI biMdumatIne Apela pRthivIsuMdara rAja nyAya nItipurvaka paricaya. "kat: : lA ma jhAyarA"nA gUDha rahasyane jIvanamaMtrama lekhI yogya rIte prajAnuM dAna karI rahela che. te rAjAne sAkSAta puNyatisamI dharmane jIvanaprANa gaNanArI ane zarIrazebhAthI jagatanA zreSThatama padArthonI azAratA vyakta karanArI zrI mekhalA nAmanI paTarANI che. ke jeNae cAranA ghana (pramA) cosaTha kalAone dhAraNa karavA sAthe rU5 cAturI ane ziyalanI virala upalabdha thatI kAvyAptinA Adarza udAharaNarUpa nirmaLa akhaMDita zuddha zAdAcAra-ziyala dhAraNa karavAdhArA jANe jagatanI 6. A parvata zrI jabUdvIpa sAta mahAkSetramAMnA zrI bharatakSetranA barAbara madhyabhAge rahela che. A parvatanI uttara bAjunuM bharatakSetra uttarAddha bharata ane samudra taraphanuM dakSiNa bAjunuM zrI bharatakSetra dakSiNAddha rata kahevAya che. A parvatamAMthI nikaLatI cauda cauda hajara nadInA parivAravALI gaMgA ane siMdhu mahAnadIthI bane tarapha traNa traNa bhAga thaI javAthI cha khanuM bharatakSetra kahevAya che. jemAMnA gaMgA siMdhu vaccenA kaNiddha bharata saMbadhI, madhya khaMDamAM ApaNe rahIe chIe. A vaitADhaya parvatanI vadhu mAhitI jena bhUgoLanA 2 the (pUrva daremAsvAsitathi zrI ja buddhIpamAsa prakaraNa, zrI laghukSetramAsa gA. 79 thI 87, zrI bRhatakSetrapAsa, zrI ja bUThIpaprajJapti, zrI jabUdvIpakara ijagadaguru zrI hIravijayasUrIzvarakRta zrI jadvIpaprajJaprilagTIkA, zrI zAMticaMdravAcakacita prameyajUSAvRtti vi. vi. thI) joI levA bhalAmaNa che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sava nArIone paga heTha karI hatI. te rANIne prANa karatAM paNa ghaNuM hAlI zrI biMdubatI nAmanI putrI che, jeNInI rUparaMpadA ane zarIrasauSThavane joIne devakanyAo ane nAgakumArIo lajajAvimukha banI malakathI adrazya thaI gaI che, paNa " pI haju vidhi: sUkti mujaba sarvaguNasaMpatti chatAM pUrvanA azubha karmanA vipAkabaLe te putrI purUSaTheSiNa thaI. tene pitA suMdaramAM suMdara guNasamRddha rAjaputronA citra maMgAvI putrInA puruSaSane dUra karavA ghaNA prayatna kare che, paNa patthara uparanA varazAdanI jema koI upAya saphaLa nivaDatuM nathI, ane putrI meTI uMmaranI kuMvArI rahe tethI leke paNa na kahevAlAyaka aneka prakAranA tarkavitarka karI rAjAne nyAvitna haju nAma ma" tathA "kanyA te to sAtaNe bhAre 2 vagere lokoe varNavelA beTInA mApa tarIkenA du:khamAM nAkhe che, ane "dIkarI ane gAya, mA bApa re tyAM jAya" nI lokoktine kALanA palaTA sAthe palaTAi gayAnI mAnyatAne daDha kare che. bakA te zrI biMdumatIe ama zahiyArIonI sAthe vanadIkA karatAM pharatAM pharatAM eka ThekANe thI kAmagajendrakumAranA adabhuta 2pAdi guNonI vAta karatA eka nirayugalane joyuM zrI biMdumatIne zrI kAgajendra eka bAju ubhA rahI ame teonI badhI para thayelA anurAga vAta sAMbhaLI kutUhalathI bI kAmagajendra ane vivaLatA te koNa? ema pUchatAM kiMnaNIe amArI mugdhatAne upahAsa karyo " ane khAvA jagaprasiddha rAjakumAranuM nAma paNa tame zAMbhaLyuM nathI' ema kahI bimArI 2. gaNitazAstramAM vargane mUla saMkhyAthI guNatAM je Ave te na kahevAya che. jema cArane to kaI: mujaba) cArathI guNAkAra thatAM 16 te vaga ane te varga(sALa)ne maLa saMkhyA (cAra)thI guNatAM 64 Ave te ha. A dI zAkare ahIM strInI cehaTha kalAne sUcavavA "cIMdhanakalA" zabdaprayoga karyo che. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para ajANu daza e temane AmAM garakAva karI dIdhA. pachI amee zro kAmagajendrakumAranI sapUrNa hakIkata puchatAM teoe pU. vAta karI. eTle jagatanA tamAma padArthIne bALI nAkhanArA paNu agni caMdrakAntamithunA sayeAgathI jema zItaLa thai jAya che, tema pitA AdinA aneka upAyathI paNa dUra nahi thanArA amArI sakhIne purUSadveSa karyAMya cAlyA gayA ane hRdayamAM zrI kASagajendra tarapha kAmagarAnA akrUra pragaTa thayA, ane kALakrame cittanI viddhaLatA vadhavA mAMDI eTale ameAe teNIne AzvAsana ApyuM ke 'tArA cittamAM je vase che tene ame turata aDI* laIne AvIe chIe ane tuM zAMta-svastha thA! pachI ame teNIne eka suyeAgya sthaLe rAkhI ame pute zrI prajJapti vidyA thaThThI ahIM rahelA jANI amArA kAnI tAtkAlika siddhi karavAnA AzayathI amee Apane mIThI madhurI gulAbI nidrAmAMthI jAgRta karyAM che, kAraNa ke bI phezana na pati", paNa te badala te Apa jevA praNAtivatsala mahApuruSA pAse kSamA mAMgIne te bhUlanuM parimArjana karI laIzuM. pazu have kSaNatA paNa vilaba ryAM vinA Apa ama vinatine dhyAnamAM laI varahanA tApathI pIDAtI ama sakhInA cittane zAMta karavA mATe mApa turata tyAM padhArA, vacanaracanAcatura vidhAdharIenI vAta bhaLI zrI kAmagajendrakumAre kahyuM ke- tamArI vAta ThIka che, paNa mArI strIne pUchI salAha lIdhA pachI vAta.' A sAMbhaLI mehu'' makADhatI vidyAzrI kAgajendranI saunI dharIee zrI kAmagajendrane kahyuM ke-- salAhanI vAta upara ararara! A zuM khelyA ! tame uttama kuLanA vidyAdharIAe Apela vidyAdharIe Apela zreSTha mahApuruSa upalabha tarIkenA adbhuta guNAne dhAranArA chatAM AvI sAmAnya nItizAsranI maryAdAne paNa nathI jANatA ke anusaratA! e bhAre zvAzrayanI vAta che, kAraNa ke nItizAstramAM kahyuM che ke bRhasa sAranA sa' yavahArane suvyavasthita rAkhavA icchanAra gRhasthe kArdhapaNa mahatvanI vAta srIne pharavI na Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 joIe kAraNa ke strIone jAtisvabhAva ja zuddhatAthI bharelo che. strIonA sAmAnyataH sAhajika guNane varNavatAM subhASitakAre paNa "kRta sAhana mAyA; kSudrattamapTeimatA" thakathI cha avaguNamAM kSudratAne varNavI che, eTale ja saheje "kUtarInA paTamAM khIra ke te nArI ane hajAmanA peTamAM vAta ke" nA lokakti pracalita thai che. A rIte kSudratAne doSa mahatvanI vAta jALavI rAkhavAmAM bhayaMkara nivaDe che. A ja vAta bhAratanA mahAna samrATa zrI caMdragupta mahArAjAnA mahAmAtya rAjanItizAstranA prakAMDa vivecaka zrAvakakuladIpaka zrI cAlu mahAmaMtrIe banAvela nItizAstranA nIcenAM sUtramAM jaNAve che. "sukArAnamAmiSAra zu che ?" bhAvArtha-vivekI prANie guhya vAta kSuka mANasane na karavI joIe. zAstrakAroe paNa A ja kAraNathI dhamaratnanI prApti karanAra prANIo meLavavA lAyaka ekavIza guNemAM akSukatAne guNa prathama ga che, tathA nItizAstranI maryAdA bhUlIne guhya (khAnagI) vAta strIne karavAthI nAgaraje kevI rIte prANAMta kaSTa bhogavyuM te daSTAMta paNa tame sAMbhaLyuM lAgatuM nathI. ATaluM badhuM strInuM prabhutva purUSa upara je gharamAM vatuM hoya te ghara kharekhara vinAzananA ja paMthe paheluM subhASitabharae "nirnAyaka hata sainya, strInAyaka gRha naSTa bAlarAjAhata sainya" nA subhASitathI jaNAvyuM che, mATe Apa te vivekI ane buddhicatura cho AvuM Apane chAje nahiM, 1. A mATe vAdivetAla zrI zAMtisUriracita zrI ratnaprakaraNanI 5 ane 8 mI gAthAnuM thatu vivaraNa tathA yugapradhAnAcArya zrI devendrasUrIzvarajI ma rathita zrI dharmaratna prakaraNanI bahadavRtti jUo. 2. strIne guhya vAta kahevAthI duHkha pAmavA upara zrI nAgarAjanuM daSTAMta aneka prayatna karavA chatAM kayAMya upalabdha' thayuM nathI. A kathAnA Traka bhAvArthane samajAvanArA nIcene bleka mUlamAM rAcakAre mUkyo che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI kAmagajendra vidyAdharIAnI dalIleAthI bharapura cAturIbharelI vAta bhiLI, lAthI dhAmukha banIne vyavahAra ane nItithI vizvavAdI strInI kSulAha levAnI vAtane paramAtha jaNAvatAM kahe che ke-subhaga mAnunIo ! tame kahyuM te akSaraza: satya che, pazu me teNIne varadAna mApyuM che, eTale teNIe aputra rIte karelI patisevAthI AkarSAine vacanamAM badhAelA mAre pratijJAnA prAti paNa nirvAha karavAnI kSatrIvaTanI khAtara pazu puchavuM jarUrI che. A rIte vidyAdharIonA mana upara peAtAnI merIsukhA tarIkenI chApa bhUMsI zrI kAmagajendra zrI priyaMguSatIne badhI vAta karI yeAgya salAha puche che, eTale patisevAparAyaNa srIe saMmati darzAvavApu ka vidyAdharIeAne peAtAnA pati bAbata bhalAmachu kare che. ane svAminAthane jaldI pAchA sAMpavAnuM vacana le che, kAraNa ke jagamAM uttama mAone zrI kAmagajendra zrI priya'zuSatIne pUchyu, ane zrI priya gumatIe vidyAdharIone karelI bhalAmaNu "nIyamAnaH supanena, nArASApravIvitam / yaH zrILAM gumAvyAti, tatta tattva nIvitam // " pazu A mlAka bhUla kayA graMthanA che temA niNaya na thavAthI AkhI kathAnI teA prApti azakraya thai che. vaLI va sa. 915 nA lADuMpada zukala pacI budhavAra svAtinakSatranA yoge A seAjadevarAjanA vijayamAna rAjye zrI nAgapuramAM zrI jayasiMhasUriviracita zrI dharmAMpadezamAlA graMthanA sthApana viSNu- je (siMdhI jaina graMthagALA taraphathI prathAMka 28 tarIke prasiddha thayela che.) mAM pA0 191 upara Ane Aja kSeAka sAkSI tarIke uSkRta che. kta tyAM bIjane pAda nIce muLanA che. nAgavIrAjA pravI" bAkI te traNe pAdAnA bhAja che, tyAM paNa kathAsadana saMpUrNa nathI. eTale sAhityazodhaka vidvAne ne mAnuM mUlastha tapAsI sUcavavA vina'tI che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ya pati sivAya kai sArabhUta nathI. te srIe tA. lagabhaga ajJAnadazAmAM mUDha jANavI, ke jeIe aneka prakAranA avihIna kalero karIne patine bhArarUpa thaI paDe che, paNa Adarza jIvana jIvanArI sIA tA svAminAthanA sukhamAMthI saratA vanaphUlAne vinayanA namra zabdarUpa para pAtharI jhIlI lenArI hAvAthI patinA snehane vadhArI catheccha slaga sukhane AnaMda laI zake che. Ama chatAM niraka kramezaparaparAne vadhArI gRhajIvanamAM kalahanuM vAtAvaraNu phelAvanAra o te patine kaMTALAne bhAgI jaI bAvA banI javAnuM nimitta Ape che. ATalA ja mATe subhASitakAroe jaNAvyuM che ke-jenA ghare datakalaha thatA hoya tyAM lakSmI Ave ja nahiM Ave te Take ja nahiM, paNa je srI sadAcAra satana rAkhI mahAsatIjI zrI sItAnI jema nimala jIvana jIve che teA tenu' nAma jagatanA prakAzaka sUcanA paNa udaya pahelAM lai AkhuM' jagat kRtA'tA anubhave che. eTale ke satI nrI pati pratye vinIta putra, namraziSya ane cAvI sevaka tarIkenI Adarza pharajone adA karI vagara paisA khacce paNa yazakIrtine pAmI zake che. A sAMbhaLI strInI pratibhaktithI prasanna thatI vidyAdharIe vimAnanI racanA karI kAmagajendrane turata temAM besI javA vinaMtI kare che. zrI priya*gumatI pazu patidevanA gaLe vidyAdharI sAthe zrI kAma-vaLagI zubha zakunapurvaka kuzalakSemanI cAhanA gajendranuM jaine pA rIte akSata vagerethI vadhAve che ane kahuM Avavu che ke mane bhulI jatA nahiM, ane ama virahaduHkhanuM dhyAna rAkhI jaldI pAchA padhAravAnuM dhyAna rAkhazeA. A sAMbhaLI zrI kASagajendra priyAnA virahaduHkhane haLavuM karavA mATe zabdazleSathI upahAsapUrvaka kahe che ke-tane huM sabhArIza kevI rIte? saMbhAravu' te te cittanA dharma che, te citta te| te premanI mAtrAthI harI lIdhu che, have huM malAruM kevI rIte ? Ama kahI zrI kAmagajendra vidyAdharIo sAthe vimAnamAM besI prayANanI taiyArI kare che, eTale zrI naiSadhamahAkAvyanA bIjA sanA bAsaThamA AAkamAM vizekhara thI huM rAja pazcita uccArelA bhAvAya nA AzIrvAda ApatI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 zrI priya jImatI kahe che ke hAlA prANezvara ! tArA sa` vidho dUra thAo ane tArA samAgama jaldI thAe, tArA ISTakAcanI siddhi jaldI thAmA ane samaye amane yAda karo" Ama kahe che eTa lAmAM vimAna adazya thai jAya che. zrI priyazrumatI vicAre che ke-zuM A sAcu harI ke TrAi deva vidyAdharanI chala-kapaTanI jALa to nahi haiAya. are ! huM kevI mUrkhA ke AvI bhayara rAtrie ajANI strIe sAthe khIjA krAne jANa thavA dIdhA sivAya mArA patine meM mekalyA te ThIka karyu nahiM. huM sAthe gai heta tA ru-Adi tarka vitarko karI ciMtAtura thaI beThI che eTalAmAM te prakAzathI jhaLahaLatuM vimAna. AkAzamArge AvatuM dekhANu, eTale zrI priyazumatIne AnaMda thayA ane turata vimAnamAMthI ravAmInAthane utaratA aizva haSa pulakitapaNe vadhAmaNAMpuka svAgata kare che. vidyAdharIe paNa zrI ma yagrupatI-kAmagajendranI AjJA lakhuM svasthAne naya che. have zrI priyaMgumatI kuzaLakSemanA samAcAra brAMbhaLyA bAda vidyAdharIe kANu hatI? kayAM lai gai hatI ? tame tarata pAchA kema AvyA? vagere ahIthI gayA pachInI tamAma bInA jaNAvavA zrI kAmagajendrane premapUrNAMka AgrahabharI vinavaNI kare che. mAthe ja'je dha joyuM, sAMbhaLyuM anubhavyuM heya temAMnuM kaMi paNa na chUpAvavAnuM peAtAne Apela vacana'nI yAda devaDAvI jANavAnI vadhu utsukatA darzAve che. zrI kAmagajendrane vitarka vAta kahevA strIe karelI prAthanA. vacanacAturInipuNa strInI vAta zAMbhaLa vicAronA vamaLamAM geAthAM khAtA zrI krAmagajendrakumAre vismaya, haSa ane DhAkanI vidhavidha lAgaNIenA dhaNa mAMthI pedA thatA vicArAnI mukhamudrA para thatI chAyA aMti prayatne paNa na rAkAvAthI strIne thaelA saMbhramane dUra karavA ekadama svastha thai, sukha para kRtrima hAsya lAvI kahyuM ke-vhAlI premadA ! tArAthI te zuM chAnuM hoya? sajjatAnAM vacana pattharanI rekhAtulya hoya che, temAM tuM Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA-taraMga : [ 17 ] jarA paNa zaMkA na kara ane ahIMthI gayA pachInI tamAma vAta je huM kahuM chuM te tuM niHzaMkapaNe zAMtithI sAMbhaLa. "vaLI vidyAdharIo mane ahIMthI je kAma mATe laI gayela tenA nimitte mane kevo apUrva lAbha maLela che, e uparanI daSTie paNa mAre tenuM kIrtana karavuM jarUranuM che. kAraNa ke je upakArInI mahattA karelA upakArane kRtajJatApUrvaka samaje ke jANe nahi te to caMdananA bhArane upADanAra rAsabha(gadheDAnI jema mUDha dazAmAM hovAthI kharekhara dhikkArane ja pAtra che tathA jeNe niSkAraNa baMdhu bhadrAzaya mahApurUSe karelA upakArane amajavA ke jANavA prayatna nathI karyo teNe to vastutaH kRtajJatA guNanA abhAve pANIdAra suMdara mAtIno tyAga karI patharA ja lIdhA lAge che, mATe upakArInA guNonuM kIrtana karavAnuM jarUrI hoI ne paNa badhI vAta huM yathArtha paNe tane tArA vagara pUcha karavAne ja hato, temAM vaLI tArI prabala jijJAsAe upakArInA guNa kIrtana karavA mATe mane vadhu preraNA ApI che, mATe tuM svastha thaIne sAMbhaLa subhage! ahIthI vidya dharIne sAthe vidyAbalathI nipajAvelA vimAnamAM besI zrI vaitADhayAvata upara huM pahe, tyAM prAkRtika suramya saudaryavAlI eka guphAnI aMdara jagatanA vidyApI sAthe gayA saudaryanA sArasvarUpa apratima rUpanidhAna rAjapachInI bInAne putrIne sutelI joI, mArI sAthenI vidhAdharI prAraMbha tarata vimAnamAMthI utarI guphAmAM jai, rAja putrIne jagADavA premapUrvaka saMbedhavA lAgI, paNa jANe mauna lIdhuM na hoya! tema te rAjaputrI dhaNuM sAdhavA chatAM bolatI nathI. kAmarAganA vamaLamAM bhAna bhUlele huM paNa viSayavAsanAnI AzA plAna thavAnA hetuthI mUrNita thaine jamIna para paDayo ane Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 18 ] : zrI sImaMdharatApacAra karavAthI punaH svastha thayo. A bAju vidyAdharIe pitAnI sakhI rAjaputrIne udezane pharI kahevA lAgI ke "he biMdumatI! tuM jaga! uTha ane tArA prANavalAbha hAlesara ahIM AvI ubhA che tenuM tuM madhura svAgata kara ! tArA madhura priya saMgamanA abhilASaka premI patine AvakArI vidyArIoe tenA cittanI tuM zAMti kara! tuM kema besatI zrI biMdumatIne nathI ? zuM tArA manavalabhane lAvatAM vAra thaI kareluM pramAdhana tethI rIsANI che ke? paNa tane khabara nathI ke pANInA karAyelA be vibhAganI jema sajajanene kA to kRtrima ane kSaNabhaMgura have thaTe, teo te amuka nimittane pAmIne thaelA kedhane nimitta dUra thatAM upazamAvI de che. vaLI te biMdu ! A prItinA TANe deSanI mAtrA dhAraNa karavI ucita nathI. tuM jo to kharI! tArA anupama saudaryavALA mukha-caMdra ane veNI (kezapAza-aMboDa) rU5 rAhu paraspara pratispardhI thaI ananya sAdhAraNatA meLavavA jANe kamara kasIne taiyAra thaI rahelA che. AvuM niratizAyI saudarya dhAraNa karIne Ama sAmAnya vAta upara mahe caDhAvI tuM abolA le, te kaMI ThIka na kahevAya? vaLI sAMbhaLa, jagatamAM paNa kahevAya che ke- " cIbhaDAnA cAra bUTa devAya!" eTale aparAdhane anurUpa zikSA hoya, eTale jarA vAra thaI eTalI bhUla badala tuM sAva abolA hAI le, te kaMI vyavahAra daSTie paNa ThIka lAgatuM nathI ane praNayaghelA daMpatIone premakalA karavAnA TANArUpa prathama saMgamanA avasare tuM Ama rUANa laI bese te ThIka na kahevAya! rUsaNunA hajI ghaNA dahADA che, mATe have arucine manamAMthI kADhI premaghelA patinuM mana rAjI kara!" A pramANe rAjaputrIne aneka prabaMdhanathI saMdhivA chatAM pratyutara na maLavAthI vidhAdharI vanadevatAne prArthanA kare che ke- "he vana Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *hunI vADI, ama zobhA-taraMga : [ 59 ] hatA ane tA. azvinA bhalA mATe zrI kAmagajendranuM sAMtvanA ApI de che, te pachI ane vidyAdharIonuM amane amArI prANavallabha cIja ApatAM zrI biMdumatInA zaba tame kema vimAso cho? kaMIka te amArA sAthe citAmAM baLI para dayA karo, A rIte aneka upAyo maravuM, jyAM chatAM paNa rAjakuMvarInA na bolavAthI aniSTanI AzaMkAthI vidyAdharIe paththara pigaLI jAya tevA karuNa-dIna AjhaMdapUrvaka chAtI phATa vilApa karavA lAgI vidyAdharIonA karuNa-vilApane sAMbhaLI tharatharI uThelA meM viSayavAsanAnA vasamA aMdhArAmAM AthaDelo chatAM bIjAne zikhAmaNa devAmAM zUrA thavAnI anAdikAlIna mithyAvAyanAne AdhIna thaI vidhAdharIne sAMtvana detAM kahyuM ke- " tame vivekacatura ane prajJAzIla thaI ajJAna-bAlAjanane ucita AvI bAlakrIDA karo te zuM saMgata kahevAya? vilApa ane dIna AnaMda karavAthI zuM kAlanA sapATAmAM sapaDAI gayelI tamArI prANapyArI sakhI pAchI AvavAnI che? juo jagajajanahitaiSI subhASitakAra zuM kahe che - " yadivA''gamanaM kurute'tra mRtaH, saguNaM bhuvi zocanamasya tdaa| viguNaM vimanA bahu zocati yo, viguNAM sa dazAM labhate manujaHn" bhAvArtha :- "je mAre mANasa zeka-vilApa karavAthI pAche AvatA hoya te tenA nimiro karelA zokAdinI saphalatA che, paNa tema thatuM nathI, ane uparathI aniSTa-saMkilaSTa vicAraNA-vartanathI azubha karmo baMdhAya che. A rIte pariNAme aniSTa jagatanA padArtho mATe je vadhu mohathele thAya che, te chevaTe azubhatara vipAkavALI dazAne pAme che" eTale banne zoranIzaM" nyAyane anusarI rAjaputrI to maraNa pAmI gaI che. mATe tenA virahaduHkhane bhUlI tenA yathA yogya agnisaMskAra Adi kAryo patAvI devAnI jarUra che." Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 60 ]. : zrI sImaMdharaA sAMbhaLI banne vidyAdharIe rAjaputrI biMdumatIne dhogya sarasa sugaMdha caMdanAdinI citA banAvI, zrI biMdumatInA zaba sAthe pote paNu agnijharveza karI mahenmAdajanya chatAM paNa laukika daSTie adabhuta sahacAriNI uparane potAne atula prema darzAvyo, arthAt rAjaputrInA virahaduHkhane nahiM sahanArI vidyAdharI agnithI bhasmIbhUta thaI. AvI apUrva ghaTanA najaronajara jevAthI vajahata thaelAnI jema ravamasaSTinI mAphaka kSaNabharamAM keTalA banAvo banI gayA enI vicAraNAe - mane lagabhaga bhramita jevo banAvyo, paNa zrI kAmagajendranA vairAgya- mArA puNyodaye sAthosAtha mane zubha vicAragarbhita dubedagAra vathAnA dhArA pragaTI ke- "are! A kevuM svapna huM joI rahyo chuM. apAra duHkhanA samudrarUpa A saMsAra kharekhara meTA citra-vicitra nATaka jevo che. jema vAritramAMthI vividha tAlabaddha gAyananA suro nIkaLe tema che. chatAM tAra ja je tUTI jAya to eka sura lAMbhaLavA na maLe athavA to game teTaluM suMdara vAritra hoya paNa te biyAre zuM kare? kevI rIte rAgonA AlApa AlApe? jyAM ene vagADanAra ja thAya gayo hoya, teSa jagatanI sarvahaka sAdhanasAmagrI ane suMdara dehAdika padArtho AtmA vinA ajAgalastananI jema nirarthaka ja nivaDe che, jagatamAM evo koNa che ke jemAM Azrayatale jaI prayatnonI hADamArI karavA chatAM nahiM TakatI saMsAranI sAmagrI badala phariyAda karuM ke egya mArgasthane meLavuM? potapotAnI nAnI moTI jagatanA dagAkhora mAyAvI mohaka padArthonI vAsanA5 agnithI lagabhaga badhA baLI rahyA che, temAM vaLI A zarIra te kAcanA phUpAnI jema evuM takalAdI che ke ghaNA prayatnapUrvaka sAthavaNI karyA chatAM jarAka Thabako lAgatA ja viNasI jAya che, ane jIvaNa luhAranA athAnaka cAlyA javAthI Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA-taraMga : [ 61 ] zvAsanalikA5 dhamaNa dhakhatI ja paDI rahe che, caitanya rU5 aMgAre jhI javA pAme che ane kAyadvArA thatI gaDamathala ane dhAMdhaliyA pravRttirUpa eraNanA ThabakAra baMdha paDI jAya che, kevI A saMsAranI virU5 chatAM mAhanI ghelachAmAM chAkaTA banela ajJAnI prANione bhUlAvAmAM nAMkhanArI vicitra mAyA che! AMkha chatAM huM ke ALasu chu, ke bhISaNa jAjaramAne agnithI maLatAM gharamAM nizcitapaNe sutelAnI jema pratyakSa siddha vinadhara svabhAvavAlA padArthothI bharapUra saMsAranA garAgamAM rAcI-macI hitasAdhanAnA mArge vaLavA utsuka nathI thato ane jANe amarapaTTo lakhAvela kema na hoya tema sa sAranA padAthI pAchaLa gAMDoghelo banI " te pa seju, mRtyunA dharmamAvata" nI saktine bhUlI rahyo chuM." upara mujaba saMsAranI anityatA-virUpatA bhAvavA chatAM huM agamya avarNanIya mehanIyakarmanA vipAkedayane Adhina thaI zrI biMdumatI jevI suMdara rAjaputrIno hAthamAM AvIne mehaghelA zrI kAmagaje- sarakI gayelA koLiyAnI jema-thayelA viyondranA mAlegAre nathI satata banI mUDha banIne pharIthI vilApa karavA lAgyo ke- "he niSphara hAya ! vidhAtAne batrIsa paphavAnanA thALane pirasane jhuMTavI levAnI jema tArI valabha yitA harI lIdhI che te tuM dhIThAI kema kare che? taDataDe avAjapUrvaka jaladI tuM paNa tUTI jA ke jethI vidhAtA. nivAsasthAnarUpa tArA abhAvamAM mane vAraMvAra duHkha nahiM ApI zake vaLI jagatamAM ISTavastunI meLavaNu mATe kamanasIba banelA prANuonuM jIvatara kharekhara dhULa samAna che, kemake teo " dhobIno kUtare na gharanA ke vAhanonI kahetI mujaba na to jagatamAM ujajavala mukhe jIvI jANatA, ane gharanI sAdhanAmAM te teo nirAzAbhaI ja pagaluM mAMDI rahyA hoya che, kemake jeo aihika Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kara ] * zrI sImaMdhara sAdhanAnA satyapatha upara nathI TakI zakayA te agamya-pakSapAralaukika hitanA mArgamAM kayAMthI saphalatA meLavI zake! arthAta viSapAna no ja = miTTA ka ja vAra nI kahevata mujaba tevA mANase niSphaLa jIvana jIvI rahyA che. " upara mujaba kaMIka mohanA AvezamAM unmAdabharyA vacano uccAryA pachI janmAMtaramAM AdhelA dharmanA pratApe punaH mane zubhabhAvanA jAgRta thaI " aho! ciMtA kharekhara jagatamAM bhanirveda pAmelA zrI aniSTatama gaNAtI citA karatAM paNa bhayaMkara kAmagajendranA punaH che. phakta te ciMtA ane A citAmAM biMdumAki vairAgyodgAre mIMDAna ja mAtra phera che. eTale ke pelI citA karatAM A ciMtA vadhI jAya tema che; kAraNa ke pelI citA te phakata maryA pachI jIva vinAnA maDadAne ja bALe che, paNa A ciMtA te jIvata ja chavasatita zarIrane saMtApe che vaLI jagatanA mANabhaMgura paudgalika padArtho para vadhu raga-prema karanArA prANune vadhu rAgalAlAzavAlI majIThanI jema avanavI rIte vividha kA-duHkha sahavA paDe che, tathA jagatamAM sthUla dRSTie padArthonA sArAkhATAne vibhAga bhale heya paNa kharI rIte emAM kaMi aMtara nathI,khATA-kharAba padArtho najIkamAM rahIne dukha Ape che. ane sArA padArtho che.thI eTale ke tenA viyAgamAM duHkha thatuM hovAthI du:kha Ape che. Ama vakUitapUrvaka pArthonI sArA 1 ahIM rAsakAra mULamAM " sajana dukha di dUrathI, dujjaNa pAsi baITha" zabdothI sajajanA mahatvane viziSTa AlaeN kArika bhASAmAM varNave che A varNana vaiSNavagosvAmI zrI tulasIdAsajI saMtakavi-racita zrI rAmAyaNanI bAlapIThikAmAM AvatI nIcenI caupAInI yAda devaDAve che. naMdI saMta asaMtanA caraNa dukhaprada ubhaya bica kachu varaNa ! milata eka dArUNa dukhadeDI, vidhurata eka prANa harI letI | Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA-taraMga : [ 2 ] khoTAnI bahethANune amAnya rAkhI mArmika rIte sajjananI mahattA varNavI. paNa A jagatamAM tevA paDayAne hAtha jhAlanArA mehAbhAga sajajana purUSo dekhAtA nathI, ulaTuM dukhIyAnI karamakahANI kutUhalavaza sAMbhaLI TIkhaLa karavAnI dRSTie marmavacanathI upahAsa karI dukhIAnA dukhane vadhAre karI makanArA ghaNuM jaNas che, evo uttama vatsalaprakRtivALe purUSa zodhyo jaDe tema nathI ke je dukhIyAnA dukhane sAMbhaLI tene sAtvanAnA madhura be zabdo kahI dukha TALavAnI vAta karate heya, badhAtha lAga joIne thayelI kSationA pradarzana ane vivecanamAM pAMDitya samajI nAhakano anucita udvega vadhAranArA jaNAya che, kadAca jagatanI atipUla bhautika dRSTithI dhananA baLa upara mastIe caDhelA cha vihAra karanAra zrImate sukhI dekhAtA hoya ane temanI pAse dukhIAnA duHkha dUra thavAnI AzA rAkhIe paNa te to kAthabAnI pITha upara vALanI jema sAva alavita che, kAraNa ke te zrImate jagatanA mahAna dukhI gaNAtA nArakAdi prANI karatAM ativipula mAnasika yAtanA anubhavatA hoya che, e yAtanA pIDArUpa agni te dhUmADA vinAne te, bAhara koIne dekhAya ke kahevAya nahiM, ane je anubhavAya che te jJAnI ja jANatA hoya mATe jagatanI dRSTie sukhI gaNA zrISata to mahAduHkha anubhavatA hoya che. bIjAnI vAta to dura rahI, paNa keDe baTake asaMkhya devano svAmI, vaja jevuM amegha zastra rAkhanAra pRthvIne chatrarUpa karI nAMkhavAnI anupama zakita dharAvanAra Indra paNa potAnI samRddhi-vibhUti TakAvI nathI zakato ane khAlI hAthe te paNa mRtyunA paMjAno bhoga bane che tathA jemanA prakTa-kottara puNyabaLa bhAgaLa jagatanA sarvazreSTha gaNAtA mAMdhAtA jevA cosaTha indro traNe jagatanA svAmI tarIke jemane savIkArI jemanA caraNamAM DhaLI paDatA tevA tIrthakara bhagavaMta anar vIrya-sAmardhazALI chatAM kAlanA AvatA jhapATAne rokavA samartha na banyA, te pachI ati tuccha Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 64 ] : zrI sImaMdhara magatarAM tulya mAnavI (bhA) nuM zuM gajuM ke ati vahAlI biMdumatI marI gaI- huM na paraNI zakayA te badala nAhakano pazcAtApa karUM chuM jagatamAM saghaLA prANIone jIvana ane dhana atIva iSTa che. paNa samaya Avye te ja vastuo tRLa sama gaNI mAnava tene pariharavA taiyAra thAya che. eTale A saMsAramAM iSTa-aniSTa badhuM prakRti-vithAra upara ja nirbhara che, mATe tenI jALathI vegaLA rahI A zarIrathI jeTaluM AtmakalyANa sadhAya agara paranuM bhaluM thAya te karI levuM zreSTha che, nahiM te jIvanA gayA pachI A zarIranI kaMI kiMmata nathI, je jIvavinAnA A zarIrane koI murkhAI karIne DhAMkIne rAkhI mUke to kehavATa thaI AkhuM zarIra kIDAothI khadabadI uThe, eTale agnizaraNa kiye ja chUTako che. te tenI bhasma thavAnI che, eTale jIva vinAnA zarIranI kiMmata phI keDInI che mATe zarIrathI viziSTa hita sAdhI levAnI tatparatA rAkhavI atyattama che, tathA 1 duniyA jale mAnavInI jiMdagIne lAkhothI mUlavatI hAya ! agara mAnava potAnA zarIne kiMmatI gaNato hoya! paNa A zarIra jenAthI baneluM che, tenuM pRthakkaraNa karatAM AjanA prakhara vaijJAnikoe ema jAhera karyuM che ke, A zarIranA sArabhUta tattanI kiMmata zo) traNa rUpiyA bAra AnA thAya che. zarIranA sAra-tattanuM pRthakkaraNa 65 TakA oNkasIjana 2 TakA kesIyama 18 , kArbana 10 , hAiDrojana 1 , tAMbuM, jasata vagere 3 .. nAITrojana 100 TakA ki. 3-1ra-0 eTale ke aMdarathI cetananA gayA pachI A jaDa zarIranI kiMmata bajAra bhAve gaNatAM lagabhaga poNAcAra rUpiyAnI thAya che. pazu karatAM paNa echI, ("kayANa" gujarAtImAMthI uta) Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 prANine viSama azubha kamanA vipAka jyAre udayamAM Ave che tyAre bIjAnI vAtA dUra rahI paNa nikaTanA gaNAto vizvAsapAtra pAtIkAM gaNAtA svajanA paNa IMTe khasI jAya che, mATe sava pray'canA tyAga karI Ache vadhate a'ze jagatUnA tamAma prANIo dukhI hAi nitAMta dukhathI rahita parama sukhI zrI vItarAgadevanA zaraNe javuM zreSTa che, ane tene cIMdhelA mArge yathAcita cAlavAthI tamAma AdhAe cAkkasa dUra thAya che. vaLI sAhanI vAsanAe mane su'anyA ane vicAyuM ke pagamAM vAgelA pA ratInA nAnA kAMTA paNa sADAtraNe macchunI kAyAne akrura karI de che, ane duHkha de che te pachI muSTapadAnA viyAgathI haiyAnA sukha sukha kema Ape te to sukha ja Ape te svAbhAvika che. thayelA mAhanA AvezamAM zrI kAgajendranA agnipravenA sapa azubha vicArAmAM keLAM Ama vairAgya raMgamAM caDhavA chatAM huM punaH khAvA mAMDaye-ane mArA nimitte zrI biMdumatI premavirahathI marI gai ane tenA nimite tenI e sakhIe paNa jIvatAM baLI marI, Ama traNe nirdeSi khALazrIeAnA vadhatA kharekhara huM nimita chuM, mATe AvA athavA huM paNa agnimAM pesI zuddhi ka A pApamAMthI bhAve vicAra karI jyAM me taiyArI karI teTalAmAM vidyAdharamithunano vArtAlApa sA~bhaLAyA vidyAdharI mithunanA vArtAlApathI zrI kAmagajendranI vathatA kuvarInI pAchaLa ANe paNa marIne vidyAdharI-jIe te khasa a kumArakavA nirdaya ane snehanI lAgasIethI zUnya che ! bicArI zrI biMdumatI AnA prema pAchaLa tarahIne marI ane A hajI jIve che, na pAtAne vathA prema dAkhavavA joe Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 vidyAdhara-daivi! tame kahe che te premanI dRSTie cagata che. pazu puruSanI pAchaLa strI jItI thayAnuM sAMbhaLyuM che, ane te ucita pazu che, chatAM strInI pAchaLa puruSane marI javAnuM vyavahAra-daSTie ucita lekhAtuM nathI." A sAMbhaLI me` svastha thai agnipraveza karavAnA azuba sapane tyAgI dIdhe. have te zrI kAmagajendrakumAra peAtAnI akaLa manedazAnuM citravicitra bhAvathI bharapUra vahu na karI priyAne udezIne AgaLa vAta calAvatAM kahe che ke "De subhage ! acAnaka A kAmagajendranuM jalAMjali mArA puNyasaMyoge AvI pahecala ApavA vADImAM javu ane . vidyAdhara mithunanA vArtAlApanA zravadevamAyAthI zrI mahAvideha ne pAmI meAhanI dhelachAmAM thai janArI kSetramAM pahoMcavu. amUlya mAnavadeha gumAvI ecavAnI bhayakara bhUlanA bhAgamAMthI athavA pAmyA, eTale mArI pharaja pramANe mRtyuM pAmelAene jalAMjali ApI mArA raste paDavAnA niradhAra karyo ane jAMbali ApavA mArA paramasneha bhAjanarUpa rAjaputro zrI biMdumatInA zarIralAvaNyane anucaratI pramANayukta suMdara vAvaDImAM me praveza karyo ane jalAMjali ApI huM bahAra nIkaLuM chuM tyAM te meM badhuM ya apUva joyuM. pAMcasA dhanuSyanI kAyAvALA mahAkAya manuSyA ane atIva UMcA jhADA, vizAla zarIravALA pakSIo vagere DhAi di' nahiM eennu grAkSAt bei Azcaya cakti thayA ane me mArA mana sAthe nizuM yauM ke-bhA kSetra kAi bIju` lAge 1 rAsakAra ahIM vAvaDIne rAjaputrI zrI biMdumatInA zarIralAvaNya rUpAdirguNAnI sAthe sarakhAve che. AnI mAhitI mATe zrI ratnaprabhasUri rakSita zrI kuzalayamAyA kathAsaMkSepa kRta prastAva 5(pA. 225)mAM gA Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 che, huM je kSetramAM hatA tyAM te sAta hAthanI kAyAvAlA manuSyA vagere hatuM, nakakI mA AI bIju` kSetra che.' gAma jyAM huM vicArakSetramAM sadehanA jhulA upara jhulI rahyo chuM tyAM te vAvaDIja vimAnasvarUpe thai, eTale huM adbhuta rasa ane kutUhaLavRttithI Ana`dita thayA. evAmAM e devee AvI mArA sadbhAgyanI mubArakabAdI ApI, khabhe besADI thI sIma1raprabhunA samavasaraNumAM mane mUkayA." guNagAna. hu priye! svapnamAM paNa saMbhavita prakRSTa puNyazAlIone pazu dula bha zrI mahAvidehakSetranA vihANa prabhunA cAMkSAta darzanane suavasara akhanA palakArAmAM aNudhArI zrI kASagajendrane zrI sIma'-rIte sAMpaDela hoi hu. AnaMdaNanAM je dhara prabhunA dAnathI thayelA mIThAM ghuTaDAM utArI rahyo hatA tenuM ane haI ane teNe karelAM tIthakara prabhunI leAkeAttara atizayasa panna vibhUti joi harakhabhera prabhunI zAMta suMdara aAkhI mudrAne nihALI apUrva anu. bhavelA prame|daranuM varNana karavA mArI paulika A cama maya nihavAmAM sAmarthya nathI. dhanya che te zrI puSkalAvatI vijayane! jyAM AvA lekottara puruSaratA janme che. tyAMnA rahenArA leAkeAnA kAna paNu kRtapuNya che. ke jeo jagatmAM zrota tarIke vikhyAta prabhuvANIne sAMbhaLavA ujamAla banyA che. vaLI AvuM prabhrunuM adbhuta ravarUpa jeNe banAvyuM che, teNe kharerakhara jagatane pAtranayu che. lAkAtIta prakRSTa guNagaNadhArI A prabhunA cA vakhANa karI A prabhunA vANIpa sudhArAne kAnarUpI gelAthI bhAvapUrvaka pInAra upara kumatinArI nArAja thAya che ane mukti strI anurAgavALI thAya che. jamAtranuM bhakSu cAhanAra he prabhu! AApa badhAyanuM hita karavAmAM tatpara che, chatAM jagatanI " badhAne gamatu kyAMthI thAya ? nI kahetI mujba ApanI dezanA samaye sabhaLAtA snigdha gabIra madhura brevarDa medhanA manamAM irSyAnA prAdurbhAva thayA zuM mAdi dusima : manathI paNa khU nahiM cAhanAra ApanA udAtta vartonathI svabhAvadezathI DAinA thAya ? "" mujaba koinuM pAtAnA Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . aMtara kaluSita thavA pAme tyAMzA upAya ? vaLI te medha aMtaramAM thaela IrSyAne gurUnArUpa zabdathI gaDagaDATapurvaka aenI sAme dhULa uDADajema agara baLiyAnI sAthe bAtha bhIDavAnI jema Apa jevA zuddha prakRtivALA mahApurUSa sAthe vAlaha-da takalaha karavAnI paNa dhRSTatA dAkhave che. mahe!! zuM jaganA ajJAna prANIenI karmAdhIna vicitra dazA che. tathA brahmAnA hAthane pazu dhikakAra che! ke jeNe mApa jevA prANImAtranA AhalAdaka prabhunA mukhanu anupama cauda myA pachI pAna cAvelA mAMDha kolasA cAvavAnI jema anucita gaNAtI layukta caMdra banAvavAnI dhRSTatA karI, athavA te chadmastha mAtra bhUlane pAtra hAI svAbhAvika vAsanAnA AvegamAM AvI kalAnI khIlavaNIvAlA suMdara caMdrane banAvavAnuM kAma brahmAe zarU / OM paNa khate anAvela ApanA sukhaznonI smRti thavAthI tucchatAmukti ja jANe caMdrane taraheADI nAkhyA, teA te bicArAe pazu zrI zakarajInuM zaraNuM svIkArI alpa mAtrAvALI paNa peAtAnI humatI "jIvatA nara bhadrA pAmenI lephrAkRitanA AdhAre AzA-tAMtaNAte avalakhI hajI paN teja avasthAmAM TakAvI sukhI che. he jagavalAla prabhu! aneka guNamaNinA bhaMDArasamA Apane bhAvapUrvaka vadana-namarakAra karanArA pazuA pazu bhAgyazALI che paNa sakala sAmagrIsa panna manuSyabhava pAmyA chatAM paNa ekAMta hitakArI mApanI vANI jeNe sAMbhaLI nathI te nara to kamanasIbI zI sUryathI paNa adhika tAra teja $ da pazunI varSo vavI? jagatArka vibhu! phADA che chatAM tArAmAM saumyatA evI manahara che ke tene baratara evA chatAM paNa mane tRpti thatI nathI, ane tArA guNa te eTalA apara pAra che ke koDe jIbhethI pazu tenu" gAna karavuM lagabhaga azaya che. 1 upara mujaba zrI sImAra prabhunA abhadbhuta guNA samadhI teTalAmAM zrI samavasaraNamAM beThelA eka vicAraNA karI sno hatA Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAe prabhune mArA saMbaMdhI puchayuM ke A koNa che? ahIM kema ane kevI rIte Avela che? prabhue madhura savAre zrI sImaMdhara svAmIe kahyuM ke rAjana ! zrI bharatakSetranAM zI jijJAsu sajAne arUNAlapuranA rAjAne zrI kAmagajendra zrI kAmagajendrane ApelA nAmanA A putra che, ApAse beThelA be paricaya ane deve purvabhavanA karela zarata mujaba dhama samyaktvanuM svarUpa. pamADavA mATe, te strIpalaMTa hovAthI chokarI paraNAvavAnA bahAne A roputrane ahIM mArI pAse lAvelA che. je bhadrabhAgya prANio anya AtmAne dharma pADI sArI bhAvakanuM pAne che teo zA sArasamudrane pAra pAmI zake che. ATaluM kalA pachI garaNa prakRtivAla upakArI bhagavaMta vistArathI samyaktvanA savega- nianukathA-caritakya: , ' 25 pAMca lAkSaNe varNavavA. tema pAmelA zrI sImaMdhara vibhue samyaphavamAM pramAdAdithI khalanAo na thAya prAsaMgika kareluM che. te badala kSakA-akakSA dehamithyA 1 zama-aparAdhInuM paNa aniSTa nahiM citavavA jeTale jamabhAva. saMvega-dunyavI uttamottama-thAvata anuttara devalokanA paNa-sukhanI anIhA " . * niveda-saMsAranA sarve anukUla sAmagrI chatAM kedakhAnAnA kedInA jevo vairAgya janita mAnasika udvega. anukaMpAnuM prANI mAtra badhI duHkha ane tenA pradhAna kAraNarUpa karmonA azubha pAzamAMthI chUTI parama sukhI thAya--te jatanI utkRSTa bhAvanA. Aritakya-kamanA kSapazamanA AdhAre ati kIrNa potAnA buddhikSetramAM na besatA paNa gahana jJAnI gavya padArtho zarapaNAnA dara vizvAsathI yathArtharUpe mAnavA te. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70.. nuM varNana ane vI-prazasA-vidhyAvI paricayarUpa samya kAmagajendra sugaMdhIvatA pAMca dUSaNe bhramajAvyA ane AvA rAjAnI vizeSa jijJAsA adUbhUta nimA~la samyaratnanI zAbhA vadhAranAra mahAmUlyavata thaiya -prabhAvanAbhakta jinazAzanakuzalatA-tItha sevArUpa pAMca bhUSaNeA jaNAvyA. mA rIte sumadhura vANIdArA Azcarya bhUta Avela zrI kAmagajendranA TUka 1 zakA--jiAkata padArthomAM dezathI ke satrathI anyathAbhAvanI panA karavI. AkAMkSA-anya matAnA camatkArAdi kAraNe savajJa prabhunA siddhAMta siAya bIjA siddhAMtAnI AzaMsA karavI. saraha--dhama kriyAnA lanI prApti viSe agresaraApaNuM karavuM. mithyAtvIpraza'grA--saprabhunA siddhAMtA mAnya nahiM rAkhanAranA cabUta paNa guNAnI zarUpe anya aneka bhayaMkara dASAnuM samaya na karavuM. mithyAtvIpazrciya- jIvanaprabhunA zidhdhAMtAnI zraddA vinAnA lekanA sahavAsa karI sthUlamuddhi jaMganA mAnasa upara tenA jIva viparIta vartanAnI saMtyatAnI chApa mAravI. sAva 2sthaya--nizcita thaelA prabhunA siddhAMtAnI mAnyatAmAMthI jagatnI paNa cattAnA khale vicalita na thavu, prabhAvanA--vyaktigata dharmanI ArAdhanA dA alpamAtrAmAM : rahetI hAvAthI karAvajI-anumeAdananA prakArAthI vadhu prAre dharmArAdhanAnA lAbha maLe te hetuthI trikaraNayeAge dharmodyotanAM DhAryo karavAM. bhakti-dhama mAga nA upadezaka-sahAyaka AptajanAne bahumAnapurvaka Adara karavA. jinazAsanakuzalatA--khAtmakalyANanA zubha hetuthI prarUpAyelI dareka kriyAone vyavasthita karavAnI tatparatA, Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chA paricaya sAthe samyakatvanuM svarUpa abhiLI pramudita banelA rAjA e punaH mAM kAmagajendra saMbaMdhI pUrvabhavamAM konI sAthe kevI rIte saMketa karela? A devane zrI kAmagajendra zAthe zo saMbaMdha che? vigere vistRta mAhitI jANavA namra vijJati karI. eTale niSkAraNamAM dhu tAraka prabhu zrI sIdharavAmie daDha dharmanA anurAgarUpa pIMchAonA samUhathI zobhatA zrAvakarUpa mayUrane AnaMdita karanAra nava-jaladhara medhanA gaMbhIra ghoSa jevI sinagdha-madhura vANathI rAjanI jijJAsAne tRpta karavA jaNAvyuM ke - "he rAjana zrI kAmagajendrane dhamaprApti karAvavAnA zubha AayathI ahIM laI AvanAra A bane ne kASagajendra sAthe che saMbaMdha che? tene spaSTa khulAse jANavA bI kAgajendranA pUrva tenA pUrvabhave tuM svAsthaci saMbhaLa, je bhavanA sAMbhaLavAthI tArI jijJAsAnI sarala vRti upakramamAM zrI sI. zAthe zAstrakAroe varNavelI kamanI gahanatA dhara prabhue varNavelI ane saMsAranATakanI vicitratAne spaSTa khyAla karmanI gahanatA. Avaze, kharekhara karmanA mane koI samajI zake tema nathI. te tItha karIne dhanya che. ke jeoe aneka prakAranI AtmasAdhanAnA baLe kamanA gRha amane pAmI va5rahitakAraka zubhAha mAga" u5dezI aneka jagyAmAne kamanI gahana kuTilatAmAMthI bacAvavAnuM pa Na kAma karavA sAthe te kamanA tamAma baMdhanomAMthI mukta thayA che. thI pATaliputra nagaramAM jayava nAmane nyAyI-pratApI rAjA tIthasevA-saMpArasadamAM paramAdhAra35 sAvananA aneka aMge ane temAM paNa mukhya gItAtha paranI bhAva vizudhipUrvaka sevA karavI. - uparokta samyakatvanA lANa-bhUSaNa-bhUSaNe badhI vadha mAhitI 1. upA. mA varA. vi. ma. racita pazyakata 67 nI sajhAya hA. 8-5-7) tathA zrI abhidhAna dvArA bhA. 6 pA. 477)mAM samata zabda e. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hate tene zabarazIla nAmane janatAnA manane AnaMda denAra vIra parAkramI putra hato, ane te rAjaputrane paNa zrI mehadatta nAmane | '' putra hatuM, je ke zrI kAmagajenDane jIva che.) zrI kAmagajendranA teja nagaramAM rAjya saMbaMdhI mahatvanA saMdezApUrvabhavanuM varNana. ene vyavasthitapaNe pahoMcADanAra eka rAjadUta rahetA hatA, je ke svAmibhakata tema ja prAmANikapaNe eikaniSThApurvaka kArya karanAra hato. kharekhara jagatamAM te ja sevakanI mahattA che ke je savAmIe potA para mUkela vizvAsane vaphAdAra rahI icchAnurUpa temanuM kArya karI savAmInI pratiSThAmAM vadhAro kare, sAcA sevakanI mahattA bAkI te aMgata savAthIne sAdhI levAnI tatparatAvAlA, sevAdhanA cALAne paherI vAsanAone poSanArA takasAdhu sevakanI phUTI koDInI paNa kiMmata hotI nathI. tethI ja gareja sArI levAnI badadAnatathI maDhe mI 6 rA5DI savAmInA dilane rAjI kI pAtha sAdhI lenArA ekane saMsAra kai divyagathita cAlatuM nathI, eTalI ja mATe mATe jagatanA sarva prAmANika purue satyane trikAlAbAdhita jaNAvI tenA upAsakane prada puNayazAlI devenuM paNa sAnnidhya sulabha ja LyuM che ane evA [tyaniSThAvALA sevaka upa2 tene svAmI cAre hAtha rAkhe temAM A paNa zuM che? AvA ekaniSThAvALA te rAjadUtane prANI karatAM adhika balI zrI navadattA nAmanI putrI che, jenI ke 25mRddhi yuvAvasthAnA vikAsathI . mAdaka lAvaNayathI bharapura hAi bhAbhalAonA sthAgata pAne cittane AnArI hatI, tathA tenI pari- paricaya. carcA karavA mATe zrI suvarNa jevA nAmanI nAmanI dAsI hatI. te ja nagarImAM zrI tesalakamAra nAmane kai videzI rAjaputra tyAMnA rAjAnI sevA karI mAnabhera jIvana gujArate hate.. 1 : * .. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 eka divaza thI vanadattA zrI suvarNadevA dhAvamAtAnI sAthe vasaMtakrIDA mATe ughAnamAM jAya che ane vanadattA upara pAha- teNune yuvAvasthAmAM thatA zAhajika vikAranA dattane anurAga. baLe tadanukUla vAtAvaraNanA nimite abhinava kAmazAsvAdanI abhilASA thAya che, ane koge bhAvinI pragaLatAne samarthanAra " ra miTe nahiM, re 4 3vya" nI hiMdI ukita mujaba yuvarAja zrI zarizIlane putra vairavihArI mahatta ravaIdapaNe chelachabIlo thaIne vikAsa ane vAsanAnI pratimUrti sAme pharatA pharate tyAM AvI caDhe che. zrI vanara ane zrI mAhAtta anurAmabharI daSTithI parasparatArAmaitrI sAdhe che, ane kAmarAganI kallita vAyanAne saMtoSavA ka95nAsaSTimAM vicarI avanavA vicAra-mahela badhivAmAM zista-maryAdAnI ucita sImA vaTAvI jAya che. sAthe rahela zrI suvarNavA pAI paNa karya-nATakane bhajavatI putrInI kuvAvanAne thAbaDatI mArmika zabdomAM vasaMtotsava pachI AvavAnuM sUcavI ane premInA hadayane saMtejavI zrI vanadattAne laine ghare pAchI Ave che. 1 ahIMthI zarU thato kathAradarbha rAyakAre bhUlamAM kSipta varNavelo che tethI vAcakene kathA vastu samajavAmAM sugama paDe te mATe vi. sa. 835mAM zrI-DI-vInA varadAnathI dANicihna zrI udhotanari mahArAje 10000 lokapramANu banAvela prAkRta bA kuvalayamAlA caMpukathA je ke amudrita che-AnI tADapatrIya prati jesalame2 jAnabhaMDAramAM che )ne gAlA vikamathI teramI sadInA uttarAha athavA caudamI sadInA prAraMbhamAM thayelA zrI paramAnadasari ziSya A. zrI ratnasUrIzvarajI mahArAja racita thI kuvalayamAlA kAca (saMskRta)nA bIjA ane cothA prastAvamAM AvatI kathAnA bAdhAra vizada varNana karavAnI ksTa vIdhI che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasaMte tsava patyA pachI zrI suvaNakevA putrInI abhilASA pUrNa karavA ekAMtanI tapAsa karI udyAnamAM zrI vanakatAne laIne Ave che. te samaye rastAmAM rAjaputra zrI tosalakumAranI daSTi ghI vanalattA para Azaka suMdara rUpavatI zrI vanadattA para paDe che, ane banela mehare potAnA kAmarAgamAM bhAna bhUlele banI yena kena prakAre praNayamAmA kaMTakasama paNa tAtkAlika vAvanAnI tRptinI sAthe zrI talakAranI kAyamI lagnasaMba'dhadvArA mane vAsanA saMtoSavA A karelI hatyA. zrI vanalattAnI pAchaLa ja udyAnamAM Ave che. savecachApaNe priyatamanI pratIkSApUrvaka vATikAmAM vicaratI teNInI pAchala kAmarAgamAM "aMdha banela zrI tesalakamare guptapaNe pharatAM pharatAM eka ThekANe ekAMta jevuM joIne pitAnI vAsanAne saMtoSavA karAtI prArthanAne bhaMga na thAya te hetuthI "laghuvayanI bAlikA bhayathI ja9dI mAre vaza thaze ema dhArI tANa dhAravALI dedIpyamAna talavAranA camakArA sAthe zrI vanaDatAne vinavaNI karI ke he priye! huM tArI adbhata rUpasuSTi upara hAvare banyo chuM-tuM zIdhra mArI manokAmanA pUrNa kara ! nahi to Aja tAruM AvI banyuM che, che, mArI prArthanAne avagaNyAnuM phala turataja A mArI talavAra tane cakhADaze. AvI paristhitimAM sAthe rahela dhAI zrI suvaNavA ane sakhI-parivAre hAhAkAra karI bUmarANa macAvI ke "dhAjo re. dhAjo ! A keI nAdAna mArI dIkarInI lAja levA balAtkAra prayAga kare che." A sAMbhaLI saMketa mujaba AvI rahela zrI hari turata talavAra kheMcI potAnI priyatamAne bacAvavA tema ja AbhalA strI upara hathiyAra ugAmanArane yogya zikSA karavAnI kSatriya tarIkenI pitAnI pharaja bajAvavA "e puruSAdhama! zarama nathI AvatI ! mabalA mugdha kumArI kanyAnI chaDecoka cheDatI kare che, ane te paNa talavAranA jore ! jANe kaI mahApAmI na hoya tArAmAM yAttvika parAkrama heya te tu abalA strI upara kadI hathiyAra ugAme khare! khera ! chatAM tArAmAM parAkrama heya te AvI jA dAnamAM, mArI zAthe khAMDAnA khela Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 khelI jo!. nAhaka abalA mugdha kanyA upara khAMDAne ugAmI kSAtravaTI lajave che kema ?" Adi preAttejaka vayanA kahI pelAne peAtAnI sAme karI kanyAnuM rakSaNa karyu. A bAju zrI teAsalakumAre peAtAnI dhArelI murAdamAM AtarAya pADanAra zrI mAhadatta sAme karapINa talavArane jhATako mAryo. paNa khAMDAnA khelamAM catura zrI mAhA-te ghA cUkavIne sAmA eka ja jhATake zrI teAsalakumArane tenI badadAtanA tAtkAlika lapa dutinA raste paheAMcatA karyo arthAt zrI tAsalakumAra yamazaraNu thai krutimAM gayA. A pramANe amalA para hathiyAra gAmanAra ane jAheramAM kuMvArI kanyAnI cheDatI karanArane yAgya zikSA karyAnA Atmasa MtASa mAnate ane e rIte pettAnI premikAnA navA premIrUpa kaTakane dUra karIne zrI mAhAtta vAcanAne tRpta karavAnA irAde zI vanadattA pAse jAya che. zrI vana-tA paNa duSTanA phUMdAmAMthI bacAvI jIvitadAna ApyuM che eTale mevaDA premathI bhAvabhInA satkAra kare che. dhAi zrI sutra devA paNa putrInA cittane prazanna karavA zrI pAhatane prazaMsAnA phUlathI vadhAve che, bAda Aka*i AvI paDelA bhayane lIdhe tharatharATane anubhavatI zrI vana-tAne lai zrI mAhuda-ta ekAMtamAM ja kAmakrIDAnI taiyArI kare che, tevAmAM nIce pramANe madhura svaramAM peAtAne sodhIne kahetuM hAya tema sAMbhA zrI mAhaH-ta cakita banI jAya che. bhaSa-AzcayanI mizra lAgaNIe anubhavatA zrI mAhAta kAna daIne sAMbhaLe che-- pratispardhInuM khUna karI zrI vanadattA prati zrI mAhuhatanI pravRti ane acAnaka virAma. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 arere! jagatamAM sahune peAtAnA svArtha ja vahAlA che. zrI vItarAgaprabhue prarUpela dharma ane tenI vizeSamAM kAraNarUpa kriSya maryAdA koIne ISTa nathI! jUo tA vANI ane tenI tapAsa kharA! peAtAnA sagA bApane sage ane munivaranA dAnathI hAthe mArI peAtAnI ja janmadAtrI thayelA apU na mAtAnI samakSa sagI chata sAthe yabhicAra-viSaya-krIDA karavA A jAya che! AnA karatAM vaLI bIjI zI mUDhatA hoya!" mAnasi A pramANenuM spaSTa chatAM vizvavAdI vacana sAMbhaLI cAre bAju tapAsa kare che, paNa rASTa na dekhAvAthI punaH vAsanA tRpta karavA pravarte che, tyAM puna: upara mujbanuM saMbhaLAya che eTale zrI mAhadata kSubdha thayeA, nakakI kAi yakSa-vyaMtarAdiSTa mane uddezIne kahetA lAge che, mATe lAva tapAsa tA karuM ema vicArI kautuka ane nAhaka dhAryo DhAmAM vA AvavAthI krodhanI lAgaNIonA uzkerATamAM AvI khullI talavAra hAthamAM rAkhI te khelanAranA patto meLavavA utsuka banIne te jaMgalamAM tapAzcavA nikaLI paDe che. tyAM pharatAM pharatAM e sthAne munivarane jUe che, tethI te zrI mehuda-tane bharamudramAM DUbatAne vahANu, bhUkhyAne anna, tarasyAne pANI, thAyAne vAhana, sukhiyAne gAyana, garamIthI gabharAyelAne jhADanI zItala chAyA, bhayabhIta banelAne Azraya, krArane caMdra, kamalane sUrya samudrane pU kalAe khilelI cAMdanI ane merane medha maLyA jeTalA AnaMda thayA kAraNa ke akasmAta sabaLAyelI vANI mujaba pote mAnazika tRpti karavA jatAM ginI-vyabhi cAra jevA bhayaMkara pApa sAthe pitRhatyA AdinA bhayaMkara pApeAne bhAgIdAra banI jatA hAya tA jIvatara pazu karatAM pazu hIna thai javAnI upajelI zaMkAnuM nivAraNa ni:svArtha jIvana jIvanArA niSkAraNaba cAlu bhagavata sivAya kASTha karI zake ja nihaM. tevI paristhitimAM khacAnaka suninA samAgama thai gayA, Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munivarane I saMzavanA prabala jhaMjhAvAtatA thakala heluM mAnA turata zAMta thavAnI AzAe paNa mahata Aya-saMskAnA hADa-ra5zI raMganA kAraNe prabala kAmavAsanAnA vAtAzrI mahApta karelI varaNane paNa ghaDIbhara vicArI jaI nispRha munivaranI stavanA tyAgapUrNa munidazAnI pramodapUrNa praza. zAnA phUlothI munivarane vadhAve che ane stave che ke "he munizreNa! Apa jevA niSkAraNa-jamavatsala svahitanI avirata vAghanA hAthe niraMtara prANImAtranuM bhaluM cAhanArA-karanArA munijmane samAgama kharekhara ane bhavonA bahula saMcita purAzi vinA durlabha che, kharekhara zAkSAta ajJAnamohanA pAzamAM phasAyelA saMsAranA prANIne uddhAra karavA ja jANe dhamarAjA mUrtimaMta thaI ApanA khAne jagatamAM avatarelA che. te prANIo dhaya ane kutapurNa che ke jeo parama vaMdanIya subhamabhAgadheva Apa jevAne bhAvapUrvaka vaMda-nAme che. ApanI samIpe AvavA mAtrathI mane avarNanIya AnaMdane anubhava thAya che, vaLI Apa jyAre mArI upara vANIprayoga karavAnI kRpA karaze tyAre te mArA harSanI sImA ja nahiM rahe! kAraNa ke-gAtA. pitA ane gurunA vacane amRta ane uttama rasAyana karatAM paNa vadhu madhura-hitakara hoya che, paNa tenI thathArthatAno anubhava te uttama prakRttivALA bhAgyazAlI kudIna AtmAe ja karI zake che, te ja hinA hukamane ekAMta tikAra mAnI tene vaphAdAra rahI Atmahita sAdhI zake che. tathA pRthvInI zobhA manuSyathI che. manuSya 9mIthI zobhe che, lamI paNa dAna vinA prazaMsanIya thatI nathI. ane dAna paNa uttama Apa jevA pAtra vinA vakhaNAtuM nathI eTale ke sAkSAta paraparAe jAtane Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 raLiyAmaNu' banAvanAra manuSyane dIptimAna anAvanArI lakSmIne prazasya banAvanAra dAnanA suyeAgya pAtra tarIke hAvAnA kAraNe Apa jevA mahApuruSa ja jagatnI anerI zAbhA vadhAre che, Apa pUjya zrInI vicAraNAo ati udAtta ane parameAcca kakSAnI hAya che ke 'jagatanA tamAma jIvo paramazAMti ane kalyANamAnA pathika ane,' vaLI zUIra yAda enI yuddhanI jha MkhanAnI jema vaidyonI rAgavRddhanI cAhanAnI jema, tema ja brAhmaNeAnI mRtyu prasaMge thatA lADavAnA bhAjananI pratIkSAnI jema " kSema avatu sumikSanuM " nI kalyANakara bhAvanAo ApazrInA jIvanamAM Atapreta banelI hoya che. A rIte paramANukara AdabhAvanAvALA chatAM paNa ApanA upadezanI satAmukhI asara dareka prANI para nathI thatI, temAM kevaLa te te AtmAonI kamanasIbI ane pha'nA vipAkavaza ayeAgya hAvAnA kAraNe sthagata nyUnatA ja deASAvaha che' vyavahAramAM tuccha padArtha nA supariNAma pAtragata kSatienA lIdhe pratyakSa anu bhavAya che; kAraNa ke kheALa jevI cIja nissAra rasakasa vinAnI mAtra photarAsvarUpa chatAM paNa paNa gAyanA peTamAM jai dUdharUpe pari suse che, ane dUdha jevA uttama jIvanatattvothI bharapUra padArtha sane pAvAthI lacakara jherarUpe pariName che. vaLI meghanu amRtatulya paNa pANI AMkhA ane lIMbaDAnA jhADa viSe bhinna raNapaNe pariName che, eTale huM munizreSTha! pAtranA AdhAre padAnI hInatA kiMvA su'daratA nila`ra heI ApanA ekAMta-hita-buddhithI paNa devAMtA uttama dharmAMpadezanI asara prANIonA bhAgya para AdhAra rAkhe che. huM niSkAraNu dhA! Apa jevA pratyuSakAranI jarA paNa Aza sA karyA vinA trividhe trividhe ama jevA pAmara prANI para dayA kara nAza vAMkA-cUkA paNa jo dharmanA e akSara amane Ape. sala Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 79 LAvA tA te e zabde gurUnI nizrA ke kRpA vinA sekaDo graMthonA agavAhana karatAM vAravAra Atma-kalyANanA mArge vadhu preraka prakAza pAthare che. gahana adhakAramAM nAnA paNa dIvA prakAzathI jhaLahaLatA aneka ratnAnI apekSAe vadhu mA deza ke khanI upayogI nivaDe che. tema ApanI amRtamaya dhama vANInA e zabda paNa amArA mATe basa che." upara mujaba bhAvapUrvaka stavanA karI, yatheAcita vinayanI maryAdA DhAcavI namrabhAve aMjalipUrvaka puche che ke- je maNe ! sagA bApane dhAta karI, sagI mAtAnI *makSa sagI bakTuna sAthe vyabhicAra karavAnA pApanA ullekha karatI vyavANIne ze| Azaya che? spaSTa chatAM te vANI visa'vAdajanaka hAi mArA manane bhAre mUMjhave che mATe kRpA karI tene spaSTa khulAse| jaNAvavA kRpA karI. Apa sivAya ama mananA AzayeAne dUra karanAra bIjo krANu che? mATe kRpApUrvaka A vAtanA uDDala jaNAvI ajANye paNa thai gayela ane thai janArI bhUlanuM parimAna karavAnI taka mane ApI kRtakRtya kare." A mehuda-te munivarane zakAnA nirasana mATe karelI prAthanA munivara pApanA mAge pravartyA chatAM mAnasika bhUmikAnI 5prayatna-mrAjya nima latAnI jhAMkhI karAvatA mAhAtanA vajraneA zAMbhaLI, tenA jIvanane ucca mAge lai javAmAM peAtAnuM nimittakAraNa jANI, dha buddhie divyavANInA ukela mATe vistArathI tenA pUrva vRttAMtane jaNAvanI zarUAta kare che. A rIte rAyakAra zrI sImadharaprabhu ane kASagajendra nA u5kAya-upakAraka sabaMdhane spaSTa karavA mATe cAlu bhavanuM vadhuna Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra prabhu ane zrI sImaMdhara vibhu pAthe susaMgata karatA nI kAmagajenA pUrvabhava-vyAvaNananI pIThikA varNavI madhya chellAsanI mApti kare che. have zI kAgajendranA pUrvabhavanuM varNana tathA zrI kAgajendra karelI apUrva ArAdhanA ane kevalajJAnaprApti AdinuM varNana carama vAlamAM khAva. || iti zrI sImaMdharasvAmi bhArage paMcama(suMdara) alAyaH samAsaH | 1 A zabda mATe 5, 86 nuM TippaNa juo. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ int che ke A namaH | zrI sImaMdhara-zabhA-taraMga | (carama ulAsa) have munivara pAsethI divya vANIne khulAso ulbhaLI bI pAhAra samaya laine thI kAgajendra kevI rIte thAya che, ane te thI kAmagajendra cAlu bhavame zrI sImatharama ullAsane upakama prabhunA mukhathI pitAnA pUrvaja ibaLI ke vairAgyapUrvaka prabhu zrI mahAvIra deva pAse dIkSA laI, apUrva AzAdhanA karI kevaLajJAna pAmI, meNe kevI rIte jAya che tenuM kAma A tharama udhAramAM Avaze. ' ' . ' "he mahAnubhAva! tane acaMbAmAM nAkhanAra divya vANIne paNa rIte samajavA mATe tAre je huM purvavattAMta kahuM chuM, te dhyAnapUrvaka sAMbhaLa. A ja zrI bharatakSetramAM kauzala nAmanA zrI mehare sAMbhaLelI dezamAM zrI kezalA nagarImAM A kezava divya vANIne munivare nAmane mahApratApI zA che. tene karela ukelo prAraMbha zrI toralakamA2nAmane putra che. te janagaramAM - zrI naMdana nAmane zrImaMta haTha che, tene thiI rarekhA nAmanI strI che. te banene prANa karatAM adhika vahAlI thI suvaNadevA nAmanI pe zrI 2bhAnA paNa saune mAta karanArI putrI che. eka uttama dhamane saMskArathI vihIna rAjaputra zrI talakAra svachaMdapaNe vicaratAM te zreSThi-kanyAne joI 1 ahI thI zaru thatA divya vANInA nI visatata mAhitI zA ratnaprabhasUri racita zrI kuvalayamAlA kakSA (caM5)nA bIja prastAva bhA. 69 thI 82)mAM che, Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 vyabhicArI zrI tAyala-meAhita thAya che, ane pelI zreSThi kanyA te kuMbhAranu gupta rIte zAMtagamana. nei meAhita thAya che, ane pelI zreSThiputrI paNa umara lAyaka hAi ane jetI sAthe sagapaNa thayela che te hiputra vyApArAthe dUra dezAvaramAM gaela hAI rAjaputranA rUpa para mehI paDe che, ane phrAvanA unmAda-tApa-zASaNa-tala-samAhI pedA karanArA paMce bhANeAthI pIDAtI saMketa-vyavahAra calAvI, kulamoMdA tema ja bhAya phudIna rasaNI tarIkenA dhruva sakArA brusa karanArI kAmavAsanA tusa mAge" mAlAve che, ane rAjaputra pazu mAhAMdha banI leAkApavAdAdine avagaNI kSaNika sukhane meLavavA cAhasa kheDI Ave che. A rIte anukrame ATha mAsa sudhI rAjaputrane kSamAgama cAlu rahyo ane zreSiputrI garbhavatI thAya che. sakhImAnA kahevAthI durAcAranI jANuM thatAM tenI mAtAe zeThane vAta karI, eTale zeThe rAjA pAse jaI phariyAda karI. rAjAe maMtrIArA tapAza karAvatAM peAtAnA putra ja aparAdhI jaNAyAthI nyAya-zajanItine vaphAdAra rahI prAtidaMDanI sajA karavA maMtrIne hukama kraryo, vicAracatura maMtrIe upAyAMtaravaDe rAjaputrane majJAnabhUmimAM laI jaI khAnagImAM karyuM ke--"tamArA pitAe tamArA durAcArathI krAti nI tamane mArI ja nAMkhavAnuM mane Rtu che, chatAM mAre te tame pazu zirachatrarUpa che, eTale tame ahIthI gUpacUpa dezAMtara cAlyA jAo, kyAMya ahIMnA rAjaputra tarIke jAhera thatA nahiM, rAjaputrapaNa mAtrinI bhalamanasAI ane kAya dakSatAnI hArdika praza*sA karatA turata guptapaNe tyAMthI nikaLI aneka gAma-nagara| vaTAvI zrI pATaliputramAM zrI jayava`zajAnI sevAmAM rahyo. have zreSThaputrI zrI suvarNa devA paNa kula-maryAdAne na chAje tevuM bhayaMkara-anAcAranuM pApa pragaTa thavAyI, leAkAnA kuTukhIonA bhAva kriTakAra-tirakAra sahana na thavAthI dharma zrI tAlakumAra sAthe mAMthI chAnI rIte nIkaLI gai ane rAjakarela anAyAthI zreSThI-putrane tenA pitAe mArI nAMkhyAnA putrInI thayelI durdazA. samAcAra sAMbhaLa meAhathI ghelachAvaza pAte Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83 paNa rI javA taiyAra thai; paNa garbhavatI hAI kAlakSepa karavAnA irAde bhavitavyatAnAbale pATaliputra jatAM eka sAthenI sAthe pote cAvI, paNa gamane samaya paripurNa thayo hovAthI ane lokone tiraskAra, gRhaparityAga, mAga parizrama, zarIra-sukumAlatA Adi aneka kAraNethI anekaguNa vadhelI prasavakALanI AsanatAe thatI ane vedanA-pIDAe teNIne vihala karI mUkI ane prAthanI seAbata parANe choDavI paDI. bhayaMkara vikaTa jaMgalanI gahanatA ane gADha aMdhakAranI bhayAnakatA tema ja parama sukhI-avasthAmAM ucharelI chatAM prazana jevA kaparA samaye bhayaMkara vedanAemAM AzvAsana denArane paNa abhAvathI ati viThThala thaI chAtIkaTa rudana kare che, vilApa kare che. chevaTe lAgaNIonA prabala AvegathI thI suvadevA-mUchita-bebhAna thaI jamIna para paDI jAya che. sadara makhamalanI kebala taLAimAM nArI zreSThIputrInI kAyA patthara kAMTAthI thAna aTavInA kharabacaDA bhU-pradeza upara nirAdhAra thaine paDI! eka zI kaNanI akaLa gati! ! AjJAna-mUDha prANI pApa karatAM pAchuM vALIne jato nathI, kSaNika Anat tRptimAM gAMDA-ghelA banI apAra du:khAzine hAthe netara che ane te duHkhanA vipAkane bhegavavA TANe patthara-hayAne paNa pIgaLAvI de tevI dayAjanaka sthiti anubhave che. bAda caMdanA zItala kiraNo ane jaMgalanI zuha-ThaMDI havAthI dhIme dhIme citanya Ave che, ane a9pa samayamAM putraputrInA yugalane janma thAya che. zrI suvarNa devAmAM AvI paDelA apAra dunA paMjAmAMthI chUTavA maraNane nirNaya karyo ne kamala bAla nI bhAvI dazAne vicAra karI thaelI bhUlane dhyAnamAM rAkhI, navI bAla-hatyAnI bhUlane dhyAnamAM rAkhI, navI bAlahatyAnI bhUla na thAya mATe maraNanA vicArane jato karI, koI gAmanI najIka jaI zarIrazuddhi karavA mATe jalAya para javAnI taiyArI kare che. thI tAsalakamAranA nAmanI mudrio bAlakanA galAmAM ane pitAnA nAmanI mudrikA bAlikAnA gaLAmAM nAMkhI navarAta bAlA , bAlikAne piThanI jema kapaDAnA be cheDe bAMdhI egya sthAne mukI viyAyanI taLeTInA jharaNAmAM snAnAdi mATe jAya che. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A bAju navajAta havAthI lohIthI kharaDAyela bAlaka-bAlikAnI te kapaDAnI gAMThane lehInI gaMdhathI AkarSAyelI navI viyAelI eka vAghaNu mAMsanA piThanI buddhithI vacamAMthI savavAnA navajAta pakaDIne laI gaI. rastAmAM gAMTha DhIlI zizugalanI kama- paDavAnA kAraNe chokarI paDI jAya che, sage thaelI vAghaNane khabara paDatI nathI ane pitAnA paristhiti sthAne javA thoDIka AgaLa vadhI haze, teTalAmAM zikAra karavA Avela zrI pATaliputranA rAjA zrI jayavanA putra zrI zabarIle vAgha zamukhane saceTa tAkIne mArela bANathI taDaphaDIne te vAghaNa tarata marI gaI. najIka AvelA zrI rAjaputra zrI zabarazIle vAghaNanA meMDhAmAM pakaDela kapaDAMnI gAMThamAM lohIthI kharaDAyela chatAM caMdramAna AhalAdadAyI navajAta zizune joI Azcaryacakita thaI jALavIne te bALaka sAthe rahelI pitAnI strIne Ape, ane zikAra prasaMge vAdha pAsethI prApta thayo hovAnA kAraNe tenuM zrI vyAvratta nAma pADayuM paNa kAlame mohanI ghelachAbharelI tenI vartaNuMkathI lekee tenuM zrI mehadatta nAma pADayuM. A bAju rastAmAM paDI gayelI pelI bAlikAne kArya prasaMge te bAju nikaLelA zrI pATaliputranA rAjA zrI jyavarmAnA rAjadUte dIThI, ane ghora aTavImAM nirAdhArarUpe paDela karuNAjanaka navajAta-dazAvALI te bAlikAne laI bAthe Avela nisaMtAna potAnI strIne ApI teNInI savA zera mATInI uNapanA lIdhe thatI ciMtA dUra karI ane zrI vanavAe ekaniSThApUrvaka svAmInI vaphAdArI prAmANikatAthI prAna thaI jANe kRpA karI amArI mAnasika ciMtA dUra karI eTale te bAlikAnuM zrI vanarA nAma pADayuM. * mA pramANe karaze ane bhavitavyAnI prabalAlAe mAtAthI vikhUTA paDela ane potanA paMjAmAM sapaDAyA chatAM navAba zizu-gugala pUrvasaMcita puNya rAzinA bale sthAne surakSita pahoMcI gayuM ane tuccha mAnavIe-zubhAzubha Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamanA bala upara ja meLavAtI ane TakatI pogalika sukhadu:khanI sAmagrImAM kalapI kADhelA ahabhAvanA bhUtane nirarthaka sUcavyuM tema ja "Ama kare tene paNa jANe 2 nI lekektine caritArtha karI. A bAju zrI suvAravA zarIrazuddhi karIne pAchI AvI, paNa sthAne kapaDAM bAMdhIne mUkela pitAnA navajAta zizuyugalane na jevAthI vajAtanI jema ekadama mUchita thAya che. zrI suvaNa devAnuM pitAnI zItala pavanathI bhAnamAM AvyA pachI potAnA ja putrInI dhAI tarIke zrI mAthe vItI rahela duHkhenI paraMparAnA pATaliputramAM rAjadUtane vicArathI bhramita jevI banelI te zrI tyAM rahevuM, kamanI suvaNaravA aneka prakAre vilApa Adi ajaba ghaTanA, kare che, chevaTe kathaMcita manane svastha karI jarA AgaLa cAle che tyAM vAghaNanA pagalAM joi bane bAlaka vAghaNe mAryAne pratyakSasiddha nirNaya karI hRdayane vajasama kaThaNa karI pAse kaI gokulamAM bharavADaNane tyAM bAvI. bharavADaNe paNa tenI mukhAkRti parathI jaMgalamAM bhUlI paDela koI sArA gharanI kanyA samajI, potAnI dikarI jevuM hAla batAvI Azaro ApI teNInA mananuM sAMtvana karyuM. thoDA divasa tyAM rahI gAma-nagaromAM bhaTakatI te zrI suvarNadevA karmayoge zrI pATalIputramAM te ja rAjadUta (ke jene rastAmAMthI vAgha pakaDela kapaDAnI gAMThamAMthI sarI paDelI chokarI maLI Avela)nA ghare AvI pahecI. AjIvikAne mATe te dUtane tyAM dUtanI strInA kahevAthI zrI vanarAnA pAlana-poSaNa mATe dhAI tarIke rahI. ane prakAre zrI vanalattAnuM pAlana-poSaNa dUtanI bakarI zAmajIne kare che, pitAnA te banne bAlaka vAghaNu khAI gaI che. ema jagalamAM vAghaNanA pagalA najare nihALI teNIe nirNaya karelo che. eTale potAnI putrI tarakinI zaMkA ja kyAMthI Ave? karmanA ulayathI mUDha banelI ane te ja bhAvanA bhayaMkara sevelA anAcAranA pApanI sajA bhogavanArI te bicAvIne aghaTita ghaTanA Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanAra kamanI vicitra gatine khyAla kayAMthI Ave? zrI suvarNadevAnI dekharekhataLe zrI vanasattA me karIne moTI thAya che, aneka kalAomAM kuzalatA meLavI suMdara yuvAvasthAnA vikAsathI yuvAnonA citane AkarSanArI nivaDe che. te ja nagaranA rAjAne putra zrI zabarazIlane zrI mahAra nAmano kuMvara ( je ke zrI suvaNavAnI kukSithI zrI vanakatAnI sAthe ja janmela che) jenI zrI mehalattane jANa nathI ) te zrI vanalattA (je ke zrI. mehadattanI sagI bahena thAya che zrI vanalattAne mahatta karmacaMge vAghaNanA mukhathI sArI paDI para anurAga ane zrI rAjadUtane tyAM moTI thayAnuM zrI mahadatta mahattanA hAthe thI nI jANamAM nathI)nA rUpa para vasaMtadIThAnA salakathAne vAta. prasaMge udyAnamAM daSTimelA5ka thaye Ayakta thAya che. zrI vinA paNa kamavaza ajJAna dazAmAM mUDha thayelI pitAnA sagAbhAI tarIke nahiM jANatI zrI meharA para Asakata thAya che. zAthe rahela zrI suvaNa davA bannenA mane gata bhAvene oLakhI va tatya vItyA pachI ekAMtamAM zrI mohahanane AvavAne saMketa kare che, vasaMtotsava pachI zrI suvaNaravA mAthe zrI vanadattA potAnI vAsanA tRpta karavA zaheramAthI nikaLe che te samaye zrI tosalakamAra zrI kezaladezanA rAjAne kavara-jene zrI suvarNavA sAthenA vyabhicArathI tenA pitAe prANAMtadaMDanI sajA karela paNa kAryadakSa maMtrInI salAhathI bacI javA dUra dezAvaramAM AvI zrA pATaliputranA rAjanI sevAmAM rahela che te) te zrI vanaDatAne joI, vyAvahArika saMbaMdhe pitAnI sagI putrI chatAM karmanA vipAkamAM mUTha banIne teNI upara mohAMdha bane che, ane kAryAkAyane tathA bAlikAne potAnA para prema che ke nahi teno paNa vicAra karyA vagara tarata ja teNInI pAchaLa jAya che. ane zrI suvaNadevAe zrI mehalattanI sAthe nakkI karela ekAMta sthaLe pahoMcyA pachI loka-lAjanI avagaNanA karI te zrI tosalakamAra manA kaMdamAM nATariyAnI jema nAcatA. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 kAmAdhIna banI zagI putrIne viSayavAvanAta karavAnI prArthanA kare che prAthanA. bhaMga karavAmAM talavAranI dhamakI Ape che. zrI vanaDatAM te dI prahAra para Asakta hatI, vaLI ja parANe prIti thAya nahi " nI kahetI mujaba talavAranA je prema karavA mAgatA te naphaTa narAdhamanA pAzamAMthI kTavA "doDo- dhAnI bUmarANa macAve che, eTale saMpata karyA mujaba AvI rahelo thI mahatta lAyabrAMta banI koI babalAnI cIsa sAMbhaLI Dato tyAM AvI pahocyA, ane potAnI premikAne talavAranI dhamakI batAvanAra zrI teyakamAra (je ke pitAne sage bApa che, paNa pitAne khabara nathI) ne talavAranI jhapAjhapImAM rAmazaraNa karI de che. zrI suvarNadevA paNa jenI pAchaLa kulanI lAja maryAdA vegaLI mukI mAbApa kuTuMbiyAnA hAlane vidyAre mukyuM, hathiI chalakAtA ezvarSa pUrNa gharane oDI jaMgalamAM bhaTakatA banI bIjAne tyAM dAsIpaNuM svIkAryuM. te bI solakamArane ghaNA varSathI nahi joyela tema ja tene te tenA bApe mArI naMkhAvela che evo nirNaya hovAthI eALakhI zakI nahiM, ulaTuM ehakane mArI nAMkhe te vAruM karyuM ema mAnavA lAgI ahe zI karmanI viTa bane che! eka ja bhavamAM karNAdhIna mUDha AtmAe jAye ajANe paNa kevA bhayaMkara akRtyo karI bese che. bAda zrI suvaivA netranA izArAthI sagA bhAI bahenane vAsanA tRpta karavAnI saMmati Ape che, ane zrI mahatta kAmakrIDAnI taiyArI kare che. teTalAmAM divya vANu zabaLAya che, ane cakti thaine zrI mahatta bolanAranI tapAsa kare che. pachI je banyuM che te tuM jANe ja che. ATalA vRttAMta uparathI tuM rAmajI zo haIza ke zrI mahAna te tuM pote ja che, talavAranA eka Taka jemane yamapadane pahoMcADI prati spadhIne mahAta kayone aMteSa anubhavyo divya vANInA ukelane te zrI rAkamAra, tAre sago pitA upasaMhAra, hato, ane jenA para tu Avakata thaIne 'pelo bane che te zrI nArA tArI Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 "gI hena, ane A badhA kAmamAM soMpUrNa preraNA karanAra, AgaLa paDatA bhAga bhajavanAra zrI suvarNadevA te tArI ane zrI vanadvattAnI sagI mAtA che. eTale thayelI divya vANImAM sUcavAyela-RRgA bApanuM RRge hAthe khUna karI mAtAnI bhramakSa ina sAthe vyabhicAranI-vAtamAM tane have ze visaMvAda jaNAya che?" zrI ceAhudatta, zrI suva`devA ane zrI vanataMttA upara mujabane vRttAMta sunivara pAsethI sAMbhaLI lajjA ane pApanA prazcAttApathI anebhaniviSNu banela zrImukha banI munivaranA jJAnaguNanI anu mAhAttanI prAthanA meAdanA karI bhayaMkara pApamAMthI bacI gayA hAvAnA kAraNe peAtAne kRtArtha mAnavA lAgyA. ane ajJAna keTaluM bhayaMkara che. ajJAna akAramAM vilejIhIna AthaDatA prANIo kevA aNachAjatA kAmeA karI bese che tenA khyAla karI " ajJAna vahu mA: jam "" " ana tavuM lamunnALAM, mUlyamajJAnamaya 2" Adi subhASitAnI mahA tA samajyA. pachI zrI mAhako pazujAti karatAM paNa adhama kakSAmAM lai janAra bhayaMkara pApeAnuM prAyazcita karavA ane ajJAnarUpa mahAnU doSane dUra karavA sarvajJa vItarAga prabhunu ananyacitte zaraNa svIkAravA dIkSAcAritra-sayamanI prArthanA munivarI karI, eTale jemanA nimA~la dAMtAnI jyAtsanA khelatI vakhate hAranI pramA samAna phelAI jAya che, tayA jemanI suMdara zyAmala mehaka rUpaSTi jANe. jagatanA trividha tApane zamAvavA medhamAlA prema na hoya ? agara mukti-mAlAne AkaSavazya karavA zreSTha kAmaNu kema na hoya ? evA anupama suMdara rUpanidhAna chatAM mehamudramAM nihuM DUbanAra paNa nAvanI jema sva-paratAraka, ane vANIrUpa vajrathI jagatanA pApAnA dhvasa karanAra te mahAmunivara pazcAttApa ane bhavanivedanI bhAvanAthI tamALa banela zrI mAhudattane jaNAve che ke-mahAnubhAva! tamArI mAMgaNI yathAya che paNa huM tA cArcchulabdhidhArI sAdhu chuM. huM gacchanI maryAdAthI pratibaddha nathI, eTale ane munivare karela khulAsA. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1dIkSA ApavAne adhikAra mane nathI huM te . ladhibaLe AkAza 1 ahIM zrI mahApta karela dIkSA mATenI prArthanAnA javAbamAM cAraNalabdhidhArI sAdhu hovAthI huM dIkSA na ApI zakuM. " tema munivare jaNAvyuM che. A uparathI cAraNalabdhidhArI o dIkSA na ApI zake te sidhAMta racI zakAya paNa tene mATe yogya zAstronA pAThanuM samarthana na maLe tyAM sudhI rAzakAranI kathAvastunA prasaMga parathI tevo sidhAMta sthira karavo ucita na gaNAya. e mATe ati pravaranapurvaka gaveSaNa karavA chatAM tathA keTalAka bahuzruta-vidvAnane puchatAM cephakhA zAstAkSara A mATe maLyA nathI. tapAsanA pariNAme vikramanI temA sudhInA uttarAdha ke caudamI sadInA prAraMbhamAM thayela zrI ratnaprabhasUrIzvarajI mahArAjanIe vi. saM. 835 pAkSiyacikita zrI udyotanasUrIzvarajI mahArAje racela 13000 thAka pramANe zrI kuvalayamAlA kahA (prAkRta) parathI banAvela saMskRta zrI kuvalayamAlAkathA (saMpU (je ke cAlu zrI kAmagajendranI kathAnA mUla AdhArarUpa che)nA bIjA prastAva(pA. 82, paM. 5)mAM cAraNamuni dIkSA na ApI zake te vAtane kaMika samarthana karanAra nIce mujabanA akSaro maLyA che. "yadaha cAraNazramaNo na gacchapratibaddhastena tava vrataM dAtumanIzaH" / bhAvArtha-je kAraNathI huM cAraNazramaNa gaca7pratibaddha nathI mATe tene dIkSA ApavA huM samartha nathI. joke AmAM phakta dIkSA na ApI zakavAnA hetu tarIke ga7nI maryAdAthI bahAra hovAnuM sUcavyuM che. paNa te sivAya temane te kalpa che ke samAcArInuM niyaMtraNa che vagere buddhine saMtoSajanaka keI hetuM samAyela nathI. A sivAya jinakapIo mATe dIkSA na ApavAnuM spaSTa vidhAna maLI Ave che, tema cAraNa-zramaNe mATenuM spaSTa vidhAna jANamAM nathI. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 mAge parama pAvana traNe jagamAM ananyazreSTha lekettara pApiAne paNa uddAranAra, jenA kAMkare kAkare anaMta AtmAo siddhie gayA che evA tIrthAdhirAja zrI siddhAcala-zrI puMDarikagiri-tIrtha yAtrA mATe jatA hatA tyAM meM avadhijJAnanA khale tArA hAthe ajANapaNe paNa pitRhatyAnuM pApa thayAnuM joyuM ane bhaginI vyabhicAranA bhayaMkara khIjA pApamAM tuM pravartta vAnI taiyArImAM hatA, kharekhara ajJAnavaza mUDha prANIo Ama duSkRtyA karI jIvanamAM du:khanA dAvAnala saLagAvI mUke che ane pachIthI hAya-vAya kare che, eTale tane pratimAdhavA huM Avyo chuM. have tA huM zrIsiddhAcalanIjAtrAe jaIza kAraNa ke-jJAnI bhagavaMta zAstrakAra-mahArAjA nIce mujabanI "pukAra" thI zarU thatI tera vastue mahAna puNyanA sayAge ja maLatI jaNAve che--(1) zrI puMDarIkagiri, (2) pAtra, (3) prabhu paramezvara, (4) parameSThI, (5) paryuSaNA-savatsarI pa`, (6) paccakkhANa-virati (7) pauSadha, (8) pUjA, (9) pratikramaNa, (1.) pratiHkhanA (1) praSAnA, (12) pAthI-jJAna, (13) pAkhI-A tera du'bha vastue pRthvIne pAvana karanAra mahApuruSA ja pAme che eTale parama pavitra tIrthAdhirAjanI yAtrAe ja chuM, ane tame zrI kauzAMbI nagarImAM zrI dharmAMnadana munivaranI pAse jaze, eTale tee tamane dIkSA Apaze." Ama kaDI cAraNlRmuni AkAzamArge turata zrI siddhAcalanI yAtrAe upaDI gayA. have zrI mAhado saMsArathI virakta banIne cAraNamuninI sUcanA muja zrI kauzAMmInagarImAM ja zrI dharmAMnana muni pAse prayatna karavA chatAM maLela nathI, koinA khyAlamAM hAya tA sUcavavA vinati che. zasakAra te! A sthale mAtra huM yati chuM cAraNazramaNA, teNi nApU dISTa sahI'mATalA zabdo ja jaNAve che, mATe vizeSane A para vadhu prakAza pAtharavA dhyAnamAM rAkhe. / Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 prArthanA karI. munivare paNa yAgya jANI dIkSA ApI. saMvega bhAvanAthI bhAvita zrI mAhAtta muni nitAMta du:khane ApanAra kra`te kSaya karavA mATe utkRSTa vikaTa tapasyA Adi karI nimala sayama pALavA lAgyA, sAthe khIjA cAra munienI dharmAMvRddhikara kalyANuDhArI seAbata maLI javAthI vizeSa nila ArAdhanA karI anukrame AyukSaye kALa karI zrI sautra nAmanA pahelA devaleDhamAM padma nAmanA vimAnamAM zrImAhattamuni zrIpadmakesara nAmanA devapaNe utpanna thayA. sahacArI dhamitra anya cAra munie paNa te ja devalAka ane te ja vimAnamAM zrI padmaprabha-padmasAra-padmavar-padmacaMndra nAmanA daiva thayA. pAMce deve| sarakhI Rddhi-vaibhavavALA pUrvajanmanA dha snehathI sakaLAcelA AnaMdapuka sAthe krIDA karatA DhALa-nimana kare che. ekadA te pAMca mitra-devAe acAnaka ghaTAnAda sAMbhaLI tapAtha karI te zrI bharatakSetranI vamAna cAvIzInA parama tI kara zrIdhanAthaprabhunA kevalajJAna zrI dharmanAtha prabhunA mahAtsava prasaMge prabhunA samavasaraNumAM sabavasaraNamAM mUSaka javA mATe devAne sAvadhAna thavAnuM jANyuM rAjanA prasaga-IMdrAdikA- tyAM rahyA thayA te devAe zrI dhanAthae karela bahumAna. prabhune bhAvathI namaskAra karyo, ane asakhya devAnA . samUhathI vIMTalAelA jai vinayapurNAMka saMyamanI zrI mAhadattanI dIkSA ane devalAkamAM utpatti 1 ahIM zrI mAhAtta muninA sahacArI tarIke sUcavAyelA anya cAra munionA vadhu paricaya ane saLaMga mAhitI mATe zrI kuvalayamAlA kathA (saskRta pU) e. A pAMcanI vArtAmAMja AkhI kathA samApta thAya che, tyAM A cAra munie zrI caDasAma-mAnabhaTa mAyAditya-lAbhadeva nAmathI samedhAyA che. A cArenA jIvananI purvabhUmikAnA paricaya zrI dhruvalayamAlA kathA (prastAva 2, jA. 35 thI 68)mAM Apela che. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saudharmendranI sAthe prabhu pAse AvI (te pAMca devamAMnA) zrI padmasAra nAmanA deve indramahArAjanI AjJA laI bhaktipUrvaka suMdara samavasaranI racanA karI. prabhue meghagarjanAnI jema gaMbhIra svaravaDe saMdara dharmadezanA ApI, je sAMbhaLI zrI pAsAdi pAMce deva dhamIja vapana piSa karanAra paraSasaMganI bhAvanAthI pramudita banyA. eTalAmAM zrIdhanAthaprabhunA AghagaNadhare vinayapurvaka namaskAra karI puchayuM ke-"A samavasaraNa mAM sahuthI pahelAM mokSe janAre Asannasiddhika bhavya prANI kaI che khare!" prabhue jaNAvyuM ke "be, tArI pAse nirbhaya rIte cAle AvatA, purvabhavanuM smaraNa thavAthI paramasaMveganI bhAvanAmAM caDhelo, mArA darzanathI paramasaMtoSane pAmele, harSanAM AMsu vahAvata je mUSakarAja-uMdara AvI rahela che, te surAsura narethI bharelI A AkhI parSadAnA avuM prANIo ane tArA mArA karatAM paNa vahele mokSe javAnuM che. " A sAMbhaLI badhAyanI vismaya-kautukanI lAgaNuM bharelI daSTi te mUSakarAja para paDI, eTalAmAM pelo mUSakarAja paNa atirika bhakti-bahumAnane vyakta karate prabhunA pAdapIThamAM vinamrabhAve ALoTavA mAMDyo ane svabhASAmAM prabhunI stuti karavA lAgyuM ke "he prabhe! jagatanA uddhAraka vibhe! tArI AjJAne virAdhanArA ajJAnI prANIo cAre gatimAM niraMtara paribhramaNa karatA vividha kAne sahe che." A prasaMga joIne saudharmendra vismaya kautukanI lAgaNIo zamAvavA tathA sahu karatAM prathama A tiryaMcajAtine jIva mekSe kevI rIte jaze? ityAdi saMza 1 mUSakarAje karelI stutine mULa loka zrI kuvalayamAlA ( prastAva 3 mA. 16 ) mAM nIce pramANe che. "tavAne vetra, garimam! I jAyante jantavo dUra, durgatau te mramanti te // 1 // Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 93 "" yane dUra karavA vinIta-bhAve puche che ke-"he svAmina! A mUSakarAja krANu che? kevI rIte AApanA karatAM paNa prayama mekSe jaze? kRpA karIne Ane khulAsA jaNAvI ti"canI cenimAM chatAM mahAna puNyAtmA A bhAvuka prANInI subhagabhAgadheyatAnA paricaya Ape! prabhue paNa ramUSakarAjane pubhava, karelI ayavirAdhanA ane AAsannabhavyatAne lIdhe laghukI tAne sUcavanAruM bhAvinuM bhavya jIvana vagere jaNAvyu, eTale zrotAjane prabhuzAsananI mahattA ane ArAdhakonI nekhamadArI samajI AjJAACA vivAdA ca, zivAya = savAya " nA gUDhaparama-rahasyane pAmI zakayA. bAda zrI saudharmendra trileAkanAtha lAkAttara puNyazAlI tI karaprabhunA sva khe pratha'cita thavAnA saubhAgyane meLavanAra mUSakarAjane hAthamAM lai samavasaraNamAM rahela asaMkhya devA kroDA manuSyo samakSa "tu dhanya che! kRtArtha che! tArA kheDA pAr thai gayA! tiya ca jevI adhama jAtimAM chatAM prabhunA mukhathI tAruM udbhavala bhAvi sAMbhaLI gaNadharAdi munie ane anya dharmArAdhakAne paNa tuM spRhaNIya-prazasanIya banyA che! vAha ! vAha ! dhanya che tArA AtmAne"-mAdi dha premane sUcavatA zabdothI tenA satkAra karyo, bAda IndramahArAjanI jema badhAne te sUSAjane hAthamAM lai vividha praza MsAnA zabdonA phUlethI navAjyuM. upara mujaba mUSakarAjanA jIvana-prasage sAMbhaLI zrI padmaprabha deve prabhune vinayapurvaka puchyuM ke ame pAMce jaNA bhavya chIe ke abhavya? prabhue kahyuM ke tameA pAMce bhavya temaja sulabhamAdhi che." sulabhamAdhi zabda sAMbhaLIne kheAdhinuM phUla meAkSa kayAre maLaze tenA niya karavA zrI padmaprabha deva punaH puchyu ke hu vize! ame sulabhamAdhi tA kharA, paNa mUSakarAjanA prasaga sAMbhaLI bhASAMtaramAM dha prApti karavAnA pAMce DhavAe karela saMketa. 2 mUSakarAjanA purva bhava vi.nI mAhitI mATe jue paririziSTa ceAthuM, vadhu paricaya zrI kuvalayamAlA (prastAva 3,5,122 thI129)mAMthI meLavA Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 bodhinA phalarUpa mokSanI prApti amane kayAre thaze?" prabhue kahyuM keAjathI cethA bhave tame pAMce sAthe mekSe jazo?" A sAMbhaLI pAMce de prasanna thayA paNa devabhavamAMthI cavyA pachI vacalA traNa bhAmAM samyaphava-odhi prApti sulabha-sarala bane eTale zrI paghakesarAdi devo paraspara prathama velAne pAchaLavALo jarUra AvI dharma pamADe evA daDha saMketapurvaka tadanukUla sAmagrInuM vidhAna karyuM. he rAjana! te bI pAkezava vIrAjaputra thAya che ane purvabhavanA saMketita mitra-devanA prayAsathI pratibodha pAmI, dIkSA laI punaH devaloke jAya che. tyAMthI cyavI A zrI kaSagajendranA pUrva zrI kAmagajendrakumAra thayela che. purva bhavane upasaMhAra bhavanA saMketa-pratijJA pramANe pratibodha karavAnI pharajane adA karavA A pAse beThela bane deve viSayavAsanAmAM Azakta banela zrI kAmagajendrakuSArane dharmaprApti karAvavAnA zubha AzayathI vidyAdharI-zrI biMduatI paraNAvavAnI vAta AdinI mAyA batAvI A bahAne ahIM mArI pAse lAvela che" A pramANe he priyaMgasuMdarI ! mArA purvanA cAra bhone vRttAMta zrI sImaMdharaprabhue kahyo, te sAMbhaLI vinayAvanata-mastake prabhunA - jJAnAtizayane anulakSI prabhune meM zrI kAmagajendranuM saMzaya namaskAra karyo ane jyAM mAthuM UMcuM dUra karavA prabhu zrI mahA- karyuM tyAM te huM mane pitAne tArI pAse vIra svAmI pAse javuM rahela jouM . he suMdarI! prabhunA amRtatulya vacane hajI yAda che, hajI tyAMnA ramaNIya dekhAva najara AgaLa taravare che; ajJAta-mohanI mithyAvAsanAmAM bhaTakatuM zuddha mana hajI zaMkAkula thai nava-navA tarko uThAve che ke "zuM A sAcuM haze ? ke kevala savaprasRSTi ke IdrAla ke devamAyAne pratibhAsa che! zarIranA romAMca ubhA kare tevuM adbhuta dRzya meM mArI najaro najara rAtre joyuM, anubhavyuM che, ane ghaDIkamAM najara tathI pasAra thaI gayelA keTalAya banAvo manane vyAkSipta kare che. ke Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 95 vAstavika zuM?" paNa meM sAMbhaLyuM che ke ahIM najIkamAM ja caramatIrthapati zrI mahAvIraprabhu padhArelA che, ke jeo saumyatAmAM ca drasamAna, gAMbhIryathI samudrane mahAta karanArA, tejAvI-pratApa gaNathI sUryasama, mana ichita ApavAmAM kubera bhaMDArI jema udAra, aizvaryamAM Idra karatAM caDhiyAtA kAmadevanI jema suMdara, sudhAne paNa phIkkI karanAra madhura vANavALA, lakattara balavALA, jJAnanA vizAla sabuka, meruparvatanI jema atizaya dhIra ane para-pAkhaMDIrUpa ziyALAnA yUthane trAsa 5mADI nasADavAmAM kezarI-vanarAja tulya che, AvA jJAnadivAkara sarvajJa-prabhunI hayAti chatAM mAre AvA saMzayanA jheLAmAM cittane vyAkula karavAnI jarUra zI? mATe he priye! huM hamaNAM ja prabhu pAse jaI A bAbatane nirNaya karI lauM, prabhu kaheze te vAta yathArtha ja heya, emAM kaI mInamekha laI zake ja nahiM, kAraNa ke niSkAraNa jagatavatsala paropakArI prabhu bhagavaMta bhavyAtmAone ajJAna-mithyAtvanA aMdhakAramAMthI uddharavA ja kharekhara avataryA hoya che !!! jagatamAM mahApuruSe 5raupakAramAM rakata rahI jAte kaSTa veThIne paNa thIjAnuM bhalu karI devAnA asidhAvAyAma vratanuM pAlanArA hoya che. tevAonI jananIo paNa jagatane vaMdya bane che, bAkI pitAnA svArthamAM vAMdho jarA paNa na AvavA de ane bIjAnuM kAma karI devA taiyAra hoya che tevA sAmAnya kakSAnA jANavA, paNa jeo levA-devA vagara sAhajika vRttiene AdhIna banI pitAnI svArthasiddhi mATe "Buy, Borrow or steal" (kharIdI lAve, uchInuM lAve ke corI kara)nA siddhAMtane AdamAM rAkhI bIjAne hAni pahoMcADe che. InsAniyatanA adala insAphane paNa dhyAna mAM rAkhatA nathI, ane apakIttine paNa bhaya nathI rAkhatA-AvA adhamAcaraNavALA mATe kayA zabda prayojavA! te dayAnamAM AvatuM nathI. ane jeo vinA svArthapaNe bIjAnuM bagADavA taiyAra hoya che tevAone te sAdhavA A carmamaya jIbha paNa thaMbhI-thara Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tharIuThe che, prabhu! prabhu! AvA mehamUddha AtmAone uddhAra kema karIne thaze? eTale traNe jagatanA prANIo sAthe apurva maitrIbhAva dhAranAra paropakArI prabhu zrI mahAvIra pAse jaI mArA hadayanI mUMjhavaNa dUra karI AvuM A sAMbhaLI prabhuzrI mahAvIrasvAmI pAse javA taiyAra thayelA svAmInAthane zrI priyaMgu matI kahe che ke "prANezvara! je prabhu A bInAne satya jaNAvaze te Apa zuM karaze? zrI kAmagajendra strInA vilakSaNa-sUcaka-prazna ane mArmika daSTi tarapha dhyAna rAkhI kahyuM ke "pachI te prabhu vIranuM zaraNuM svIkArI jIvananI nirmaLatA sAdhIza." eTale zrI priyaMgu matIe paNa pitAnA svAmIne cetavI dIdhA ke "jo tame jIvane zuddhinA paMthe viharavA mAMgazo to huM tamArA mArgamAM pratirodharUpa nahi banuM, paNa tamArI sahacAriNI jIvanazuddhinA ujajala paMthe viharavA kaTibaddha thaIza. " A sAMbhaLI pramudita banela zrI kAmagajendrakumAra ahIM mArA samavasaraNamAM che gautama! "A sAcuM ke te ?" ne moghama prazna puchI pitAne jarUrI satyAsatyane nirNaya karI lIdhuM." upara mujaba " A sAcuM ke te sAcuM 2 nA medhama praznathI uddabhavelI ( juo pR. 88 ) jijJAsAne tRpta karanAra vistRta adhikAra - sAMbhaLI prasanna-citta thayela zrI gautamazrI vIra prabhunI zrI gautama svAmI prabhunI stuti kare che. ahI svAmIe karelI ratavanA, prasaMge zAsakAra zrI gautama-svAmi zrI kAmagajendranI dIkSA gaNadharanI temanA nAmAkSara uparathI zreSThatA sUcavatAM jaNAve che ke-jo-ta-nna A traNa zabdo ja zrI gautama gaNadharanA anerA vyakitatvane jhalakAvI de che, kemake sevakanA mana rAjI karavA mATe na eTale zreSTa= kAmadhenu jevA, te eTale zreSThatasa=ka95vRkSa sama, ane ma eTale zreSTha maNi-ciMtAmaNi tulya A prabhu che AvA ananya-guNadhArI zrI gautamasvAmI prabhu zrI mahAvIradevanI stavanAM karatAM jAve che ke - Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 he nAtha! jagA trividha-tApAgnithI satA prANIonA cittane prasanna karavA mATe tame megha samAna che, aneka suNAnA Apa bhaMDAra che, kAraNa ke vidhAtAe sarakSaNa sAruM thAya ane mahattva vadhaze evI dhAraNAe sAhukAranI saddhara peDhIe saMrakSaNunA acUka dhyeyathI mukAtA dhananI jema ApanAmAMja badhA guNaeN sthApita karyo che, Apa jevA mahAn puruSanA darzana mAtrathI mArA duHkhamAtra dUra thayA che, ane sa vAte kSema-kuzala thayela che, ApanA mahimA aparaMpAra che, kadAca kalpanA khAtara mAnIe ke traNe leAkanA IMdrAdika samatha zaktizAthI mAMdhAtAo hajAra mukhavaDe tArI mahimA stavavA mAMDe, ke hajAra hAthavaDe tArA guNAne gaNavA mAMDe agara hajAra AMkhAvaDe tArI adbhutatAne nihALe, chatAM pAra pAmavA bahu duTa che. ApanA vadhAre zAM vakhANu 'ru' ? Ape sUcavelA zrI kAmagajendra zajaputra have zuM karaze? tene paNa khulAse| zuAvI amArA mananI jijJAsA tRpta kare.' tyAre prabhue kahyuM ke "te zrI kASagajendra ahIMthI gayA pachI strI sAthe vAta-vicAra karI petAnA putra zrI diggajendrane sarva kArabhAra se pI mAtA-pitAnI saMmati meLavI hamaNAM ja ahIM mArI pAse bhAvaze ane dIkSA svIkAraze," eTalAmAM zrI kAmagaje parivAra sAthe AvI prabhunA caraNAmAM namrabhAve vaMdanA karI bhavatApahAriNI parama-kalyANa-kAriNI pravajyA-dIkSA-pradAnanI prArthanA kare che. prabhue pazu sarvasAvAnA trividhe trividhe paccakkhANurUpa dIkSA ApI. zrI kAgajendra paNa prabhu zrI mahAvIra pAse ujjavala sayamanI prApti thavAthI peAtAne kRtArtha mAnavA lAgyA. OV have te zrI kAmagajendra muni (zrI mehudattanA bhavamAM kalyANamitra tarIke kheDAyelA) putra bhavasAMgatika cAre munienA meLApa thavAthI temanI sAthe apurva vIryAlApuka AtmAnI vizuddha meLavavA-jALavavA dattalakSya banI vividha prakAre sayama-jJAna dhyAna tapa bhAdi anuSThAnA vidhipurvaka mAseve che, ane hradayamAM namI mahAvIra zrI kAmagajendrAdi muniAvuM sama * pAlana ane anazananI taiyArI mATe zrI vIraprabhunuM kathana Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunA tathA A bhavanA AvA upakArI zrI sI madhara prabhunA vividha guNanuM bahumAna karatAM bAmika kalyAthanA paMthe AgaLa vadhe che anukrame te zrI kAmagajendrAdi pAMce munioe karmakSayanA uddezyathI vividha tapa AdinuM sevana karI kilaSTa karmonI vipula niraza karela hevAthI, yogya samaya jANu paramAtmA zrI vIprabhue AyunI alpatA jaNAvI aMtima ArAdhanAdi karI levA sUcavyuM. pAMce yunio prabhu pAsethI aMtasamayanI ArAdhanA karI levAnI sUcanA maLavAthI atIpa pramudita banyA ane zrI kAmagajendra muni sahacArI munione saMbaMdhI kahe che ke - niSkAraNa badhu jagatAraka vibhue kamanA viSama baMdhanemAMthI chUTI parama sukha-nilayasvarU5 mukti mAM javA mATe AjIvana sevelA saMyamanI AkharI zrI kAmagajendramunie parIkSArUpa mRtyunA TANe ApaNe mAnaanazana mATe anya zika dharatA kheAI na besIe mATe munione ApeluM AgaLathI yogya ArAdhanAdi karI levA protsAhana, saceta che, mATe have kSaNabhara vilaMba karyA vinA prabhunA zaraNe ananya niSThApUrvaka anazana svIkArI jIvananI AkharI sonerI pala samA mRtyu para vijaya meLavavAnI mahAna siddhi karI laIe AvA niSkA2Na upakArI mahAvIrasvAmI jevA prabhu kyAM maLavAnA che? ke jeNe ApaNI vagara mAMgaNue kevala hitabuddhithI ArAdhelu saMyama anAdikAlanI jijaviSAnI vAsanAbale hArI na javAya tenI takedArI rakhAvavA ApaNane jAgRta karyA. traNe bhuvanane tAranAra AvA paramapuruSone jamaja kharekhara jagatanA uddhAra mATe thato lAge che! mATe cAlo, prabhu pAse jaI jIvanamAM sAdhavA lAyaka svarUpazuddhi karanAra ekSamArgane sAdhavA mAnasika, vAcika, kAyika Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 kSatio nivedI, saralatApUrNAMka ni:zaya banI punaHrbhAvarUpe mRtyune bheTavAnI sapUrNa taiyArI karI laie cha upara mujabanA protsAhanathI apurvI vIcallAsanI vRddhivALA cAre munie zrI kASagajendramuni sAthe prabhu mahAvIradeva pAse AvI ratuta karI anazananI prArthInA kare che. zrI kASagajendrAdi muni prabhue paNa yAgya jANI saMmati ApI, AnA anazana-svIkAra eTale pAMce munie prabhu samakSa cAre AhAranA paccakkhANa kare che. vaLI AtmAne zarIranA baMdhanamAMthI mukta thavAnI sAthe kranA viSama vipAkAnA abhAvarUpa muktinI prAptinI dRDha saMbhAvanAnA khale thatI parama AnaMda rasanI mastIne vadhAravAnI kALajI rAkhI viSayavAsanAnA kAraNe ugra banatA kaSAyarUpa sarpane prabhuzAsananI yathA ArAdhanAnA ane meLavela uttama kSamAdi guNAthI sthabhita karavAnI sAvadhAnI keLave che. have ahIM rAsakAra karmo sa sA dharmo sUrA"nI lArka.kitane caritArtha karanAra zrI kAmajendra pramukha pAMce munienA guNagAna kare che. ke- "te pAMca munie prANImAtra upara vAtsalyabhAvanAne keLavI apurvI jIvadayA pALanArA, krodha, mAna, mAyA ane lAlarUpa mahAna aMtarga zatruone jItanArA paulika, padArthAnI mamatA-khAsakti vinAnA, vAyunI saMmAna apratibaddha, mahAna tapasvI, cAMdanacaMdrAdinI jema parama zItala svabhAvavALA, kamalanI jema ni`la, praznala indriyAnA Avegane saMyamita rAkhanArA ananyate mATe muktimArganA praznAzita dIpaka jevA, bhavasamudramAM DUbatA prANIone paramAvalakhanarUpa dvIpannumAna,sukhanI prApti mATe pu` ma`tra-ta Mtra-yaMtra samAna ane parama saubhAgyazALI hatA." rAmakAre pAMca munionAM karela guNumAna. have thnanazana svIkArI parameSca bhAvanAthI samAdhikaraNlR nI AkAMkSA karanArA zrI kAmagajendrAdi pAMce munivarA uccatama vizuddha Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 adhyavasAyanI che e caDhI uttama bhAvanA bhAve che ke- " dhanya che amArA janmane! amane janmanI kRtAzrI kAgajendrAdi muni- rthatA karAvanAra, apurva samyaktvane enI zubha bhAvanA. pamADanAra zrI sImaMdhara prabhune tathA zarvaviraticAritra ApI kalyANanA mAge AgaLa vadhArI yAvata ane zanane mArga samAdhimaraNArU5 dattama phalane pamADanAra zrI mahAvIra prabhune amArA upara keTalo upakAra che! zrI mahAvIra prabhunA aprameya guNa-gaNeno parimita zaktivALA AtmAo zI rIte pAra pAmI zakIe? chatAM mati ane jihAnI pavitratA sAru ApanA guNonuM varNana karI amArA jIvanane aphalA banAvIe dhanya che prabhu! tArI hitakara buddhine ! ama jevA pAmarAne paNa sarvadharmomAM zreSTha anazana dharmane svIkAra karAvI saMyama jIvana mAM ArAdhelI kriyA-bhAvanAonI cUlikArUpa samAdhimaraNanI prApita karAvI " zAstrakAroe saMyamI AtmAone hitakara anazana-dharmanA khU5 khuba guNagAna karelA che, kAraNa ke jevI rIte parvatamAM peruparvata, nadIomAM gaMgA, devalokamAM zrI kAgajendrAdi muni- acuta, caugAmAM kezarIsiMha eAe bhAvelI samudromAM svayaMbhUramaNa samudra, vanamAM anazananI sarvottaSanA naMdanavana, ThImAM jabUdvIpa, tejasvI padArthomAM sarva zAMti AhAdadAyaka 1 ahIM rAsakAre anazananI sarvotkRSTatA jaNAvavA devale ke mAM azruta(2mA devaloka)ne zreSTha kema gaNyo haze? te karatAM atizaya sukhavALA yathArtha nAmavALA pAMca anuttara vimAnane vivakSita ke nathI karyA? A eka vicAraNIya prazna che. jo ke vivakSa dhIna game tevI kalpanA prathakA karI zake che, chatAM kayI vivekSA ahIM graMthakArane abhimata che te jANavuM jarUranuM hoI vizeSa Ane khulAse sUcave tevI AzA che. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 prakAzavALA padArthomAM cakamAM araviMda-kamala, yAnamAM vAsudeva, dAnavIrAmAM kubera, rAjAomAM cakravI, tapasvIemAM nigraMtha-sAdhu, kSamAzIlAmAM A ahitaprabhu, tathA jagatanA tamAma mahAmatrAmAM zrI namaskAramahAmatra sarvazreSTha gaNAya- manAya che, tema badhAya dharmanA praznArAmAM anazana dharma sarvottama che.. ane Ane bhArapu ArAdhanAra bhavasamudranA zIghra pAra pAme che tevA mahAtmA puNyapuruSonA AvAraNAM levA jevA che. dhanya che anazana laI ne zuddha rIte pAlanArA te divya puruSAne ! upara mujaba prApta thayela uttama ArAdhanAnI sAmagrInI anume danA tathA prabhunA guNagAna karI duSkRtagoM ane mehanI ghelachA utAranAra apurva pravega bhAvanAne bhAvatA mI kASagajendra muni vicAradhArAe caDhe che ke- "akramanI gati kevI gahana che! vaza bhAnabhUlelA anA zrI kASagajendra munie karela duSkRtyagaha noMdha meM kAmavAsanAne AdhIna banI purvajanmamAM kevA kevA na karavA lAyaka kAmA karelA! sagA pitAnuM* khUna karela, mAtAnI samakSa bahenanI sAthe vyabhicAra sevavA mATe pravarte ! dhikkAra che kAmavAsanAne chatI AMkhe vivekazakitanA viparyAse UMDA khADAmAM paDavAnI dhRSTatA karAvanAra viSayavAsanAe kharekhara mane vikhela! A bhavamAM paNa vAsanAnI tRpti mATe aneka prayatnA sevelA che, te sanI trividhe trividhe huM garha karuM chuM ! mehumatiAthI chakI gayelA prANio kharekhara jaganA padArtho sAthe saMbadhanI kalpanA karI sukhatRpti meLavavA mAMge che, paNa pAtapAtAnA svArtha dharmavaza bhegA thayelA te jagatanA padArtho zI rIte ajJAnajanma vAsanAnI tRpti kare? upara kahethI vAtane samarthana karatAM mArA varNave che ke "bhavyAtmAo! A jagamAM kAMi kAtuM nathI, sahu strAvaza aneka kAlpanika sa'bayA joDI sidhdhi karavAnI tevAmAM ve che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 zrI kA gajendramunie sAMsArika sagapaNenI bIjAnI to vAta zI karavI? paNa bhAvelI asAratA jagatamAM jenA vAtsalyanI upamA zeAdhI na jaDe tevI sagI mAtAnuM sagapaNa paNa samaya Avye aMtima cakravartI (bAmA) zrI brahamadattane mArI -khavAnA kAvatarA karanArI calaNI (brahmadattanI mAtA)nI jema duzamananI garaja sAranAruM thAya che, tevI ja rIte pitAnuM sagapaNa paNa potAnA sagA putrane mAranAra zrI kanakaratha rAjAnI jema asAra che, tathA sagA bApa (zreNika mahArAjA)ne mAranAra kadananAra keNikanI jema putrane saMbaMdha paNa beTe che, bhAinA sagapaNane paNa te ja bhavamAM mekSe janAra bharata-bAhubali jevAoe asAra karAvyuM che, je viSayavAsanAnI pAchala ajJAnI AtmAe pAchuM vALIne jevA ziya bhayaMkara kRtya karatAM paNa hIcakAtA nathI, tenI tRptinA mAnela sAdhanarUpa strInuM mAneluM sagapaNa zrI kezI gaNadharathI bUjhelA pradeza rAjAne jhera ApIne mAranAra sUrIkAMtA (pradezI rajAnI strI) raNunA dRSTAMtathI pikala jaNAya che vaLI pati mArI dUdha dahIM vecanArI) AhIraNa-bharavADaNanuM paNa daSTAMta A viSayane spaSTa karanAruM che, vaLI jagarajAnI dostI-bhAIbaMdhI paNa maMtrI cANakya ane parvatarAjAnA prasaMga pasthI kevala AtmavaMcanArUpa che. A rIte jagatanA ahIM rAsakore sagapaNanI asAratA AturatA sUcavavA Apela cUghaNI kanakaratha, keNika, bharata-bAhubali, surIkAMtA, pati mArI, cANakya, parvata, subhUkha, parazurAma AdinA paricaya mATe cothuM pariziSTa juo Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 aneka dAMta sarva sagapaNene kevala svArthavazajJAnIoe ka9pI kADhelA sUcave che, ane svArtha e eka evI bUrIbhayaMkara cIja che ke temAM aMdha banelA prANio zrI subhUma cakravartI ane zrI parazurAmanI jema brAhmaNe ane kSatriyone samULa nAza karavAnI buddhie nAhaka lohInI nadIo vahevaDAvI beThI jiMdagInA kSaNika AbhimAnika lAbhonI khAtara asaMkhya duHkhAzine netaranAra vipula karmone baMdha kare che ! ahe ! AtmAnI kevI bhayaMkara mahamUDha dazA ! ! ! upara mujaba ajJAna-moha ane svArthane AdhIna banelA AtmAenI karuNa zocanIya-dazAnA vicArapurvaka pitAnA AtmAe karela duSkatonI gaha karIne parama saMveganI zrI kAmagajendamunie nirmala bhAvanAnI dhArAe caDhelA zrI prabhu mahAvIra svAmInA kA magajendra mahAmuni punaH paramatAraka karela guNagAna. zrI mahAvIra paramAtmAnA guNonuM kIrtana kare che ke- he jagatabaMdha ! svAthamAM mUDha thayelA prANIo jagatamAM janma laI niSkAraNa bIjAnA hitamAM hAni pahoMcADI pRthvI bhAre kare che, paNa A5 to ni:svArtha-buddhie jagatanA tamAma jIvAtmAone tAravA ni:sIma upakAra karanArI madhura dezanAdi prayatna kare che! A5 viSama karmonA baMdhanathI mukta hAI kRtakRtya chatAM zrI meghakumAra munivara zrI mRgAvatI sAdhavI, 1. A muninI mAhitI mATe juo zrI jJAtAdharma kathA (chaThuM) aMga)sUtranuM prathama ukSiNAyayana, upakRta thayAnI mAhitI mATe A ja abdananA sUtra 31 thI 36 juo.. 2. AnI mAhitI mATe zrI Avazyakaniyukita gA 87nI hAribhakIyavRtti (pA. 62 thI 66) tathA zrI AvazyakaNi pUrvabhAga upadravAtaniyukti (gA. ra4nI cUrNi pA 87 thI 89) juo. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI RSabhadatta-devAdA, zrI aImuttA muni, (aMtima rAjarSi) pazrI udAsI(yana) rAjA, zivarAjarSi, pudagala parivrAjaka, "zrI gautamasvAmIne pUrvabhava sAgathika, rakaM parivrAjaka prabhu mahAvIrasvAminI mAzI ceDA mahArAjAnI putrI yaMtI zrAvikA, zrI pArzvanAthasaMtanIya vividha gahanabhaMgajAlamaya prakSakAraka gAMgeya muni, 3. A bannenI mAhitI mATe zrI bhagavatIsUtra zataka-9, uddeza-33, TU 380 thI 382 pA. 45thI 460 jue. 4. A munivaranuM varNana zrI bhagavatI sUtra za. 13, u. 4, sa. 198, 5. 219 mAM che. pa. A rAjarSine ullekha zrI bhagavatI sUtra za. 13, 1. 6, sU 491-92, pA. 618 thI 620 mAM che. " . A zivarAjarSi sabaMdhI varNana zrI bhagavatI sUtra za. 11, , 3. 9, sU 417-18, pA. 514 thI para1 mAM che. che. A parivrAjaka munine adhikAra zrI bhagavatI sUtra za 11, u. 12, sa, 406, pA. pa5 mAM che 8. zrI gautamasvAminA purvajanmaparicita A parivrAjaka munine adhikAra zrI laga. sutra za. 2, . 1, sa. 90 thI 96, pA. 112 thI 128mAM vistArathI che. 9. aMtima raSi zrI udayana mahArAjAnI bahena, zrI caDA mahArAjAnI putrI, prabhu mahAvIra svAmInI mAzI ane vividha prazno karanArI A zrAvikAnuM varNana zrI bhaga sUtra za. 12, u. 2, sa 441 thI 443 pA. 556 thI 558 mAM jue. 10. pAzvanAtha prabhunA-rAsanavattI-saMtAnIya, bhaMgAlagahana sUkSma vividha prakSakAra tarIke vikhyAta zrI gAMgeya munine vistRta adhikAra zrI bhAga. sUtra . 9, 12 sU. 436 pA. 439 thI 455 rmA che. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 anyatIthaka 11kAlodAI, 12baMba parivrAjakanA sAta ziSya tathA keNika ane ceDA mahArAjAnA mahAzilAka Taka saMgrAma mAM ArAdhanApUrvaka samAdhimaraNa karanAra nAga sArathine dauhitra 13vara 14 zrI sunakSatra-arvAnubhUti muni vakSepa aneka bhavyAtmAo upara anugraha karI teonA jIvanane pAvana banAvyA che, ane du:khanA apAra samudramAMthI bacAvyA che te have te vize ! aSane paNa kRpA karI bhavAdathI pAra utaravAnI atula-zakti kapa, evI amArI namra prArthanA che. atula upakArI ke vi! sAmasAmI dizAmAM tethI jhaLahaLatA ja bUhIpanA ane sUrya pI bAjubaMdhane dhAranArI A pRthvIrUpa vadhu ( saubhAgyazAlinI navaNita strI ) ane tethI epatA meruparvatApa mazkaramaNinA hAlamAM vividha raMga-prakAzathI dIpatA nakSatrara5 akhaMDa awta ane purNa kalAe khIlela caMdrarUpa zrIphala ane prAtaHkAlIna bAlasUryanI asaNa mabharU5 cana 11. prabhu mahAvIradevanI vANuthI pratibadhAyelA A anyatIrthika munine paricaya zrI bhaga sUtra sa. 7, u. 10, sU 305thI. 308, 5. 323 thI 338 mAMthI meLavo. 12. AgAmI cevaDIyAM tIra kara thanAra para zrAvi zI sulasAnA daDha samyaktvanI prabhu mahAvI2 vANiInA dhamAlanA bahAnA nimitte AkarI kasoTI karanAra dvAdazatratadhAraka zrI abaDaparivrAjakanA sAta ziSyonI vistRta mAhitI mATe zrI aupapAtike pAMgamAM sUtra . 39 mAM bAvatA parivrAjyAdhira juo. 13. AnuM vigatavAra varNana zrI bhagasutra za. 7, 1, 9, sU 303-304, 5, 220-221 mAM che.. . 14. A banne mahAmuninA varNana karI bhaga. sUtra sa 15. sa. 553 thI 677 mAM che. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 laine ApanA svAgata karavApurvaka evAraNAM levA jyAM sudhI taiyAra ubhI che tyAM sudhI amArA prANajIvana AdhAgarU5 bApa jayavaMtA vartA, arthAta zAzvata kala-yAvaracaMdradivAkarau sudhI Apa jyavaMta rahe ! ! ! upara mujaba vItarAga-prabhunA apurva guNagAnanA AnaMda-rasamAM tallIna banelA pAMce mahAmunio anazana karyA pachI sAhajika thatI zArIrika bAhya vedanAone paNa zrI kAmagajendrAdi pAMce visarI jAya che, ane parama saMveganI mahAmunione vizuddha utkRSTa bhAvanAbale adhyavasAyanI vizuddhi adhyavasAyathI prApta karI maraNanA aMtya samayane nikaTa jANI, thayela kevalajJAna ane caurAzI lAkha chavAyoni sAthe kSamApanA mekSa karI, parama-maitrI bhAvanA kalyANakara rasAmAM tarabala thaI paramAnaMdane pAmelA teo zukaladhyAnanI uccatara zreNie saMcaravA lAgyA anukrame AtmadravyanA vizuddhaguNa paryAnA kRtAnusArI ciMtana ane adhyavasAyanI sAhajika nimalatAnA baLe ghanaghAtI cAra karmo kSaya thavAthI pAMce mahAmunione vizuddha kevalajJAnanI prApti thaI ane turata Ayukarma kSINa thavAthI zarIrAdikanA baMdhanathI mukta banI sAhajika saccidAnaMda svarUpa jJAnAdi anaMta guNenA vilAsanI bhUmi zuddhAtmAsvarUpanI prAptirUpa siddhazA meLavI muktie pahoMcyA-mekSe gayA. A rIte zrI kAmagajendamuni purvabhavamAM viSayavAsanAnI prabalatAe pitRhatyA-bhaginI vyabhicAra jevA pApomAM thayelI pravRtti zrI sImaMdharasvAmInA mukhathI thAMbhaLI kathAno upahAra. cAlu bhavamAM paNa ucazRMkhala banatI viSaya vAsanAne saMyamita karI zakyA. ane purvabhava saMketita kalyANamitra devanA zubhAva prayAsathI zrI sImaMdhara prabhune samAgama pAmI, nimala samyaktva ratnane pAmI, Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 carama tIrtha kara zrI mahAvIra prabhu pAse saMyama svIkArI niraticAra ArAdhanA karI anazanAdi-dharmanA paripAlanapurvaka kevalajJAna pAmI mukti padane pAmyA. A rIte rAsakAre prathama ulAsanI soLamI DhAla(pA. 17) mAM zrI sImaMdhara prabhunA guNagAna karatAM prabhuthI upakRta thayelA bhayAbhAonAM nAmo varNavelA, temAM "aprasiddha mATi valI be luM kAma gajendra tArajI nija-bhaginI vyabhicAra mukANuM pUrava bhava muni pAmIchA. tuma ranathI vIra kahanI, dIkSA taddabhava mugatinuM gAmIjI - zabdothI purvabhavamAM bhaginI-vyabhicAranI 5 pamaya pravRttine zrI sImaMdharaprabhunA mukhathI paNa zrI vIraprabhu pAse dIkSA lai te ja bhavamAM mokSe janAra zrI kAgajendra rAjakumAranI kathA ApaNiha hovAthI varNavavAnI pratijJA karela, tene nirvAha nirvidhana rIte thayela hevAthI upasaMhAramAM zrI sIkara paramAtmA ane zrI mahAvIra prabhunAM karela guNagAna dinapratidina caDhatI kalAe zrI saMghane AnaMdadAyI nivaDavAnI zubhAza kare che. - rAsakAre mULagraMthamAM graMthanA aMtyamaMgala tarIke viharamANuvibhu zrI sImaMdharasvAminI saMskRtamAM stuti karela che. jemAM jaNAvela che ke jagata mAM zreSTha sAra35 thI sIdhaprabhu! zrI sIbavaraprabhunI A5 janma-jarA-maraNanA duHkha dura aMya-maMgala-stuti karI, muktipadanA parama sukhane denA che, ane eka vipra jevA sevAnA 1 ahIM mUlamAM sakAre "manu perAmamAjha zabdathI joDaka dine ulekhela che, paNa zI mahAvIra prabhunA jIvana sAthe saMbaMdha dharAvanAra sevakane zrI sImaMdharaprabhusAthe zo saMbaMdha che? te keinA khyAlamAM heya te jaNAvavA vinaMti che. sekanI mAhitI mATe ceAthe pariziSTa juo. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 kalyANakayasvAmi ! kAmAdi zatruonA vijetA-mAyArUpa paryaMtanA vinAza mATe samAna che, ApatA cirakAla vijaya thAe // 1 // vaLI kamala samAna maitrA ane rAjahaMsa samAna sudara gativALA, aparamAra guNa-guNenA svAmI pArAvAra saMsAra samudranA du:khAthI cheDAvanAra, mAyArUpa pRthvIne haLanI jema bhedI nAMkhanAra manamehana huM viharamANa vibhu! Apa sadAkALa jayavata rahe // 2 // tamAma bhaya-vAsanAethI mukta ke prabhA ! chasarAmaNadvArA niraMtara gavAtA tArA maneAhara guNa-gaNeAne varNavavA kALu samartha thAya ? jagatttA padArthonA svarUpAvagAhI prakAza ranArA Apane sattAkAla trikaraNa zuddha nA DhA !!! // 3 // zrI mukI mAtAnI kukSine uttaLanAra, ma. zreyAMsurAjAnA kulane sUkSama prakAzA, duHkhanA meDhA sUryanA prakAzane AvaravA gADha medha jevA, saMgarahita, parAkramanA graMthI siMha tathA dhaiya" gujIthI merupata samAna zrI sImadhara paramAtmA sadAkALa jayava'ta rahe / / 4 / / capadmavarNI suMdara kAyAnI krAMtithI bhavyAtmAete Anada denAra, paramasukhanA dhAmasvarUpa, sevA mATe lAlAyita banatA sura-asurAnA samUhathI gavAyelA ane iMdriya-viSaya-kaSAyAdi aMtaraMga zatruthI anya De vittuSANa vibhu! sadAkALe ApatA jaya thAe // 5 // kAr upara mujaba stuti karIne prAcIna praNAlikAnusAra smRtipathamAM rAkhavAnI gharalatAne anulakSI zrI sImadhara prabhu nA jIvana sabaMdhI upsegI mAhitIne TUkamAM gUMthI levAnA bhAzayathI 43 dvArA ( khIjA ) vahuve che. (1) nAma zrI sIdhadhara paramAtmA, (ra) dIpa-jabudvIpa, (3) vijJA-zrI jamUddIpanA madhya bhAge zrI sImadhara prabhunA jIvananI mAhitI mATe 43 dvArA(bhAjakA) Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 rahela meruparvatathI purva dizAmAM Avela pUrvavideha kSetrane uttara bAjuno pUrva vibhAga, (4) vikAra-mahAvideha kSetranA vibhAgarUpa batrIsa vijemAM kAThamI puSkalAvatI viya, (5) nA-zrI puSkalAvatI vijayanI rAjadhAnI purIkiNI nagarI, (6) mAtA zrI satyakI veNI, (7) pitA-zreyAMsarAjA, (8) kALA-prabhunA lokottara mahimAzAlI zarIranA 108 seMketara lakSaNe, (9) vikumAra-prabhunA janma samaye sUtikAma patAvI baci nivAraNa chappana dikakumArIonuM AvavuM, (10) ja prabhunA janma pahelthava karavA cesaTha Indroe parvata para jai ADaMbapurvaka karela abhiSekAdi, (11) jitarAma-zrI kuMthunAtha prabhu ( A bharatakSetranI vartamAna covIzInA 17mA tIrthaMkara) tathA zrI arathanAthaprabhu 18mA tIrthakara) nA vacagALAmAM zrI sImadhaprabhu ene, (12) vAjamahAi-uttarA(SADhAra) (3) garama -dhanarAzi, (14) rAnI -500 dhanuSya, (15) rAjA-rukimaNI rANu sAthe pANigrahaNa, (16) 4jIna-vRSabha-baLadanuM, (17) sIphADhi-zrI muni sutrAprabhu (2mA tIrthakara) ane zrI naminAthaprabhu ( 21mA tIrtha kara ) nA atire, (zrI dazastha mahArAjAnA ayodhyA nagarImAM rAjatvakAlamAM AThamA baladeva zrI rAmacaMdrajInA janma pahelAM dIkSA thaI.) (18) vanti -prabhunA dIkSAkAla agAu paMcama vilAkanA vAsI nava lokAMtikadevoe svayaMsaMbuddha tIrthaMkara prabhune tIrtha pravartAvavA karelI prArthanA (19) saMyukavAna-kAMtikadevonI vinavaNa pachI saMsArane parityAga karavA utsuka prabhue varSa sudhI chUTe hAthe sonaiyAonuM karela dAna, (20) mahAta-thI sImadhaprabhunA zAsanamAM aparigrahIta-mamatvabhAvathI bhAvaparigraha thayA vinAnI-zI sAthe mithunAdi thAya nahi te apekSAe cethA ane pAMcamA vratanI ektA he cAra mahAvrata (hatA) (21) kaviya vastunI sArAsAratAnuM acuka mA5kayaMtra tenA upayoga karanArA devAthI Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zrI sImaMdharaprabhunA anavartI raju-prANa saMyamI ArAdhaka mATe pacavaNuM vastrane paribheganI maryAdA, (22) vaSAthI prabhu padhAryAnI vadhAmaNuM saMbaMdhI zAstrIya maryAdA. (ra3) prabhunuM vastra-prabhunI TacalI AgalImAM raheluM anaMtA indronuM bala (24) munuM jagatanA sarvazreSTha rUpasaMpadAvALA gaNadharanA rUpa karatAM anaMtaguNa zreSTha suMdara prabhunuM rU5, (25) tapakhavA-zrI sImaMdhara prabhunA zAsanamAM AThamAsanI tapanI niyata utkRSTa maryAdA, (26) sApura cA-eka koDa ( eka abaja) munivaro, (27) vaDhihaDyA-daza lAkha kevalarAnI munivare, (28) tira-prabhunA lokottara mahimAne phelAvanArA covIza ati, (29) mahAprati -nI adbhuta tIrthakaraNa 1 A zabdanI mAhitI mATe pudhare thI bhadrabAhuvAmIjI racita zrI paryuSaNAkAparApya zrI kalapasUtranI upA zrI vinaya vijayajI ma. kRta subAdhikA TIkAnuM vyAkhyAna prathama (pA 8 thI 11) ju 2 AnA mATe pR. 79 juo. 1 zrI tIrthaMkara prabhunA lokottara balane varNavatuM eka prAcIna kavita nIce mujaba maLe che. "bArA nara bala vRSabha, vRSabha daza gyuM ke hAvara, bArA haya e mahiSa, mahiSa pAMcaze eka gayavara pa. pAMcaso gaja hari eka, sahasa deya eka aSTApada, daza lAkha baladeva-vAsudeva, deya eka cakrI hada | doDha caDI e sura gaNo, kroDa suAM eka Ida, 9 anaMtasuM nahiM name, cala AMgalI agra jirNa 1n" Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 111 zIlatAne sUcavanArA divya vibhUttisvarUpa ATha pratihAryuM (30) ziSye prabhu zrI sImadhara svAminA zAsananA RprAjJa prANIo (31) rA'rSika (32) 2mAsa5 (33) 3zrI suSaLApa (33) mahi-prabhunA prathama bhramavaraNamAM dezanA pachI svakalpa pramANe indvArA karAtI 4khaliutkRSanI vidhi, (35) maha-prabhu vihAra kare tyAre vArApharatI prabhutA caraNanyAsathI pavitra bhanatA nava sva kamalA (36) bacu zrI sImadhara paramAtmAnuM kula Ayu 84 lAkha papUna' che. A rIte prabhunA jIvana-mI kAnu` vadhuna karI zasakAra prabhunA bhAvA-bhAra yAEAnuM bala eka maLamAM, darza baLanuM bhUla eka dheADAmAM bAra gheADAnu ala eka pADAmAM, pAMcamA pADAnu ala eka hAthImAM, pAcase! hAthAnu khala eka siMhamAM, e haMjAra siMhanu. - khala eka aSTApada (vizveSa hiMdI nAma)mAM, daza lAkha aSTa padana khala baladeva ke vAsudevamAM, e baladeva ke vAsudevanu ala eka cakravartamAM, kroDa cakravartInuM khala eka detramAM, kroDa devAnu bhula eka IMdramAM, AvA anatA indronA malathI paNa prabhunI TacalI AMgalInu bahu vadhAre hoya. 1-2-3 zamakAre zrI sImadhara prabhunA zAsananI maryAdA varSoMvatAM rAjapiMDa mAsa5 pAkalpane zAM mATe varNavela che? kAraNa ke zrI kahapasUtranI upA. zrI vinayavijayajI ma. kRta zrI sumeA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 dhikA TIkA (pA. 4, pu. 1, paM. 7 thI9) nA AdhAre prathama - aMtima sivAyanA bAvIza tIrthakare mAphaka zrI mahAvideha kSetranA tIrthakarenA zAsanamAM zayyAtara-vrata-jayeSTha-kRtikasmarU5 cAraja kalpa niyata che, te pachI A traNa zA mATe varNavyA che ! saMpradAyagata mAnyatA vizeSa aMtara hevAnI saMbhAvanA che. taddavidene yogya khulAse sUcavavA vinati che. ' 4 AnA mATe juo pA. 81 5 A zabdanI mAhitI mATe pA. 70 nuM Ti. naM. 2 juo. 6 rAsakAre zarUAtamAM 43 jIvana-bIjo varNavavAnI pratijJA karelI paNa chatrIza bIjaka-dhAro spaSTa jaNAvyA che, bAkInA sAta adhyAhArya rAkhyA che, agara nIcenI gAthAmAM sUcavela sAtanA akaDAthI anya sAta dvArA sUcavyA che tene nirNaya gAthAne spaSTArtha na jaNAyAthI aNaukele ja rahe che, vizeSajJo egya ukela lAvaze. tevI AzA che, "sAta anya nagarI sahI re, vicarI zrI jina-rAjo kSitriIji bhAga rahi re, meNAMtari jina-tAje che (pA.48)" A gAthAne spaSTAI che ane sAta padathI zuM vivakSita che? Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grAbhA-taraMga : [ 113 ] guNagAna karyA badalane AtmasASa vyakta karatAM devendrothI paNu aza prabhunA guNAnuM yatkiMcit varSoMna jJAna sapanna thayA badala paramaha pradazita kare che ane peAtAnA jIvanane kRtapuNya mAne che. "zrIsImadhara vibhu ! Apa tA parama saubhAgyazAlI che, zrIkAmagajendra jevA pAmara AbhAgane paNa upadezAmRtadhArAthI tAryA. kharekhara Apa jevA upakArI kAi nathI. bhASanA gunA anurAgI banyA che. he prabhu ! ApanA aprameya adbhuta aneka guNA chAMya ati mahattva dharAvatA ATha guNAne vadhu vA caturdeza pUrvara zrI sadbhAhusvAmine paNa teozrI zrI vaikAlika sUtraniyukti zubhAva preraNA thaI. (gA 351)mAM jaNAve che ke-- zrI sImaMdhara prabhunA guNAnuvAda ane zubhAzasA "visadhA, - lAyA - manahatha-vaLI-divase / gurU - aDajjJa - akucche aTTha suSaNNe guNA bhaniyA // " bhAvAtha-jema sAnu. viSApahAraka, rasAyaNurUpe puSTikAraka, zubha zakuna mAMgalika svarUpa, icchAnurUpa ghATa thaI zake tevuM. agnisa yAgathI pIgaLye chate pradakSiNAvarttavALuM, gurU, pramala agnisaMyoge paNa aAdya ane kAhavATa na thAya tevu' hAya che, tema mApa paNa mAharUpa jheranA ghAnaka, dharma'ne puSTikAraka, bhavanA paribhramaNamAMthI cheADAvI pama magannabhUta thanArA, vinayadharmanA pracAraka, mAyAnI kUDhilatA vinAnA, pUjya, krodhAdi agninA aviSayabhUta ane aAdinA kAhavATa vinAnA che. vaLI atyaMta utkRSTa zAzAvALA ane paramezvaryAMnI saMpadAmA chatAM uccatara vairAgyanI bhUmikAe DrecinnA ApanA nAma. mAtrathI jagA prANInA vighna mAtra dUra thAya che ane sukhaApAjhmA AvI maLe che. saMsAranA mUlahetubhUta kaSAyanA praskhala Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 114 ] : pI sImaMdhara mAvezathI vAdhaNasamA raudraravabhAvI AtmAo paNa ApazrInA sahavAsa nikaTatAne pAmIne sIdhA-sAdA-garIbaDA svabhAvanI manAtI bakarI jevA narama svabhAvanA thai jAya che. AvA paramadAra guNagaNadhAraka zrI sImaMdhara paramAtmA pAse mArI eka ja aMtima prArthanA che ke ApazrInA puNyapratApe sakala saMgha cirakAla jayavaMta rahe ane parama-zuddha tivarUpa AtmasvabhAvanI zIdhra ane prApti thAo. jagamAM lokottara mahApuruSa tarIke vikhyAta ApanA smaraNadhyAnathI amApa zAtA anubhavAya che. A rIte tArA guNa-gaNonA punita varNanadvArA apUrva samyaktvalakSmInI cirasthAyI zobhAvALI prAptinirmalatA sahaja thAya che." zrI sImaMdhara vibhu ! davAnI zreNiothI A5 sevAelA che. vizuddha AtmalakSmInA nivAsasthAna che, devagaNanI apsarA pitAnA bhavanamAM paNa ApanA guNonA rAsaDa le che. chelalI DhAlamAM rAjakAre utkRSTa sukhanA ApanAra bApa traNe jagatanA kalI zrI sImaMdhara prabhu sAcA Adarza pAlaka cho. mArA haiyAnA hAra pAse aMtima prArthanA samAna ApanA svapnamAM paNa thayelAM | darzanathI thatA harSa-AnaMdanAM pUra yAne thanaganAvI mUke che, paNa siMcelI AMkhe mAnasika kalpanAsRSTimAM thayelAM ApanA madhura darzane zrI kAmagajendranI mAphaka ughADI AMkhe sAkSAta darzana-saMbhASaNa karavAnI mArI tamannAne vadhArI mUkela che. ApanA mukhacaMdrane nirakhavA mArA nayanee have baLavo karavAnI taiyArI karI che; mATe jaladI AyA paripUrNa ka!i tamArA mukhanI zobhArUpa maMDapa mArI mAnasika bhAvanA velaDI caDhI che to have ghana meghanI ghaTAmAM camakatI vijaLInI mAphaka turata icchA pUrNa karavA kRpA karazo!!! kroDa sUrya karatAM paNa adhika tArA mukhanI tejasvI kAMti ama jevA sevakone raMgarela karI zreSTha AnaMdane denArI che " Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zabhA-taraMga [ 115 ] A rIte rAsakAre zrI sImaMdharasvAminA jIvanacaritra ane guNonuM varNana karatAM prAsaMgika addabhuta zrI kAmagajendranI kathA vistArathI vAvIne ane viharamANa prabhuzrI sImaMdharasvAminA paramAnaMdadAyI guNonuM varNana zubhAzaMsAdipUrvaka karIne A rAsanA caravAsanI ahi samApti karI che. A rIte vividha-bhavya udAtta-varNanathI bharapUra zrI sImaMdharasvAmizobhA-taraMga-rAsa pUrA thayA, || iti zrI sImaMdharasvAmi-zabhA-tarage paMcama (suMdara) cAlAsa; samApta che | zrI sImaMdhara zobhA taraMgane guja2 bhASAnuvAda samApta 1 A zabda mATe pAna 86 nuM TiNa jue, Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 116 ] zrI sImaMdhara khAsa agatyano sudhAre [ A pustakamAM pA. 7 upara AThamI DhAlanI sAtamI gAthA pachI nIce mujabanI ( AThathI bAra naMbaranI) gAthAo chApavI rahI gaI che, te nIce uddata karI che sujJa vAcake ahIMthI tyAM anusaMdhAna karI le.] tumha janama suNI sura-pati, AI hamake pAsi paMca-Indra bhae mAragi, pitA erU AvAsa che 85 cauhi Indra tihAM milI, uchava bahupara kIddhA saba sura-nAyaka vinavI, kAja hamArA sIddha che ! yakSa-kaIma karI lIpae, kukama agara kapUra kasturI caMdani karI, mahAsugaMdhanuM pUra che 10 uci thAnaki AvIA, graha mAnuM jevA rattA tujha darzani mujha dukha Tali, phAlu (phAlgane jima para 110 nadhina puSkalAvatI vija, dhina puMDarigiNI ji mAnuM sItAI rahiye, sItA jAvA kAja 12 1 A gAthA bI kezarabAI jaina jJAnamaMdira pATaNanI "zrI sImaMdhara zobhA-taraMga" nI pratamAM nathI. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA-taraMga : [117] pariziSTa-4 rAsakAre ullekhelI kathAone TUMka paricaya halAdhara-bAMdhava devakInaMdana, pUjya thakI sukha pAyujI rUphamaNu-rANI saparivAri, sukha pANyi nuM gAyujI ( 1-16-2 ) A bharatakSetranA navamA zrI vAsudeva trikhaMDAdhipati zrI dvArakAdhIza zrI kRSNa mahArAjAnI paTTarANI zrI ramaNInA zubha muhUrve janmela zrI pradyumnakumArane janmatAMnI sAthe zrI kRSNa vAsudeva- ja ke pUrvajavarI deva apaharaNa karI gayA. bI phariNuM rANI zrI kRSNa vAsudevAdi Azcaryacakita ane bhaya-brAnta thaI putra-virahanA AtyaMtika duHkhathI pIThAvA lAgyA. te ja arasAmAM navamA mI nArada muni pharatAM pharatAM tyAM AvI caDhyA. zokanuM kAraNa jANatAM ja turata pUrva-mahAvideha kSetramAM zrI sImaMdharasvAmine pradhunakumAra hAla kayAM che ? koNa apaharI gayuM che? Ama thavAmAM zuM kAraNa che? vagere prazna pUchayA prabhue vaitADhaya parvata uparanA zrI kAlasaMvaravidyAdharane tyAM zrI praghAnakumAra hevAnuM jaNAvyuM, ane zrI rUpANI rANIne pUrvabhavamAM badheila azubha pApakarmanA udaya soLa varSa pachI putra-virahanuM duHkha bhogavI svataH AvI maLaze. vaLI tene apaharaNa karI janAra pUrvabhavanA vairI zrI dhUmaketuM-devanuM vistArathI varNana karyuM. zrI nArade A badhuM jANe zrI kRSNa ma. Adine vAta karI temanA zokane dUra karyo vi. (zrI vAsudeva-hiMDI paTiyA pA. 84, tathA zrI pradyutacaritra sarga 5, mo. 97, zrI zrAddhadinakRtya sutra bhA. 1, pA. 113 thI 117, bhale 565 thI 633 nA AdhAre ) Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 118 ] : zrI sImadhara kAlika sUri-Aya rakSita, dhana jasa tuha prasAdachA nigeAdataNI vistAra apUrava, kuNu na kari jehasyuM vAdAjI ( 1-16-23 ) anyAzrI mahAvideha kSetramAM zrI vijayamAM viharamANa zrI sImadhara prabhue kahela puSkaLAvatI (AThamI ) nigAtuM suMdara svarUpa sAMbhaLI zrI saudharma vinIta bhAve pUchyuM ke- "he prabhu! zrI bharatakSetramAM hAla AvI sarasa rIte nigeAdanI vyAkhyA karanAra zrI kAlikAcAya mahArAja kAi bhAcAya che kharA? " prabhue tenA mahArAja javAbamAM zrI kAlikasUri ma. (mAMtare zrI Aya rakSitasUri ma.)nuM nAma jaNAvI giAdanA vananI samatha zakita jaNAvavA sAthe teeAnA siddhAnta jJAnanI prasa'sA karI eTale mAhmaNa rUpe iMdra zrI bhatakSennamAM sUvaranI pAse bhAvI, karI, AArAdhanA jaldI karI, bharaNu sudhArI levAnA mhAte peAtAnuM AyuSya pUchyu. sUrijInA jJAnamAM tenuM AyuSya sakhyAtA nahiM, asaMkhyAtA varSoMnuM vaziSTa jaNAyuM. chevaTe cAkkA zrutanA upayAgAle e sAgarApama( kaMIka nyUna ) nuM jANI IMdra hAvAnuM jANyuM, bAda pAte gupta hovA chatAM jJAna-khale pAtAne mALakhI lenAra, sUrivarane hArdika bahumAna-pUrvaka nigAnI vyAkhyA sAMbhaLAvavAnI vinaMtI kare che. sUrijIe zAstrAdhAre vistRta vyAkhyA karI. te sAMbhaLI prasanna thai. zrI sImaMdhara-prabhunI prazaMsAdinI vAta jaNAvI upAzrayanuM dvAra pheravI svasthAne gayA . (zrI AvazyakaNi (ni. gA. 774 ), zrI Avazyaka hAri, vRtti (pA 309-310), zrI Ava, malaya-vRtti (pA. 399-400), zrI RSimaDala prakacchu ( vizrAma 5, zmaza 3 mlA. 188) AdinA AdhAre). Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA-taraMga : [ 119 ] + + +, atra prabhAkara sAtha re uttama saMgati sukha-caza, + + + + (2-17-123 ) zrI vIrapura nagaramAM zrI divAkara brAhmaNane zrI prabhAkara putra hato. ghaNA prayatna chatAM te vidyA prahaNa karato nathI pitAe aMtyasamaye jIvanane sukhAvaha karavA mATe uttama brAhmaNaputra prabhAkara ravAminI sevA karavAnI, uttama strI sAthe lagna karavAnI ane nilelIpi karavAnI zikhAmaNa ApI. pitAnA maraNa pachI paNa jene parIkSA mATe pitAnA vacanathI viparIta adhama svAminI sevA, duSTa svabhAvavALI strI sAthe lagna ane lAlacu-vidhAsaghAtI mitra sAthe dostI karI. pariNAme prANata-kaSTamathI mahAprayatna bo punaH pitAnI AjJAnusAra sArA svabhAvavALo svAmi, susvabhAvavALI strI ane prAmANika mitranI sobatamAM rahI parama-sukhI banyo A saMbaMdhI vistRta mAhitI zrImatkAlikAcArya saMtAnIya (yatidinatha graMthapraNetA) sUripuMgava zrIyuta bhAvadevasUrIzvarajI mahArAje vi. saM 1312 varSe pATaNa nagaramAM racela lekabaddha zrI pArzvanAthaparita mahAkAvyamAM AvatI vinaya-viveka-susaMgata-saviSayaka cAra kathAone saMgrahanArI zrI kathAthatuSTI graMtha (pA 10 thI 13 ble. 333 thI 460) mAM AvatI ma trI zrI prabhAkaranI kathAmAMthI meLavavI. sthalasakecanA kAraNe saMpUrNa kathA ahIM ulokhI nathI. | ( zrI kathAthatuSTacI graMthanA AdhAre ) kautaka-vANu aparva prabhu, saMbhalI vRSa-lecana adhikAra . (3-2-) Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 120 ] : zrI sImaMdharaviMdhyAyala parvatanI taLeTImAM viMdhyAvAsa nAmanuM nagara hatuM. tyAM zrI mahendra nAmano rAjA hato, tene tArA nAmanI rANI hatI, ane zrI tArAcaMdra nAmano putra hatA. te putranI ATha vRSathana (uMdara)ne varSanI umara thatAM zrI kezala dezanA rAjAe adhikAra- duzmanAvaTathI lAga joI acAnaka caDhAI karI, laDAImAM zrI mahendra rAjA marI gayo. ninayaka sainya jyAM tyAM bhAgI gayuM. eTale zrI tArA rANI nAnA putrane laI gumArge jema tema prANa bacAvI bhAgI zrI bharUcamAM AvI. tyAM bhayabrAMta hariNInI jema kiMkartavyamUDha banI rAjamArga para UbhI rahI gocarIe nikaLela sAvInA saMdhATaka karuNAthI paricaya meLavI potAnA sthAne savI. zAtara pAse tenI gya vyavasthA karAvI pachI upadeza Adi dvArA vairAgyarasathI Arda banela te rAja-rANIne saMyamI jIvana jIvavA mATe bhAva utpanna thayA pratinI sAdhvIe saMsAranI asAratA, bairAgyanI mahattA ane saMyamanI duSkaratAnI khAtrIpUrvaka mAhitI ApItapAsI tenA nAnA putra zrI tArAcaMdrane zrI anaMtanAtha (A cevizInA caudamA tIrthaMkara) prabhunA zAsanavartI zrI dharmanaMdanAcArya mahArAja pAse dIkSA apAvI rANIne paNa dIkSA ApI bALamuni sthavira pAse buta meLave che, paNa yuvAvasthA prApta thaye chate viSama karmanA vipAkane AdhIna thaI viSaya-vAsanAnA raMga-rAga-dhanurvidyA AdinA rasamAM utsuka-pravRtti vALo thAya che gaNanAyaka AyAma0 atadhara upAdhyAyama tathA anubhavI sthavirenA aneka prayatna chatAM ya tenuM mana svastha thatuM nathI ekadA AcArya mA sAthe bahibrUmie gayela te bAlamunie ravairavihAra karatA jaMgalI uMdarone joI mAnasika nirbalatAe vicAre che ke- " ahe! kevA khuza-hAla che A jaMgalI uMnA ! huM to Akhe dahADe aneka munionI vAraMvAra A kara! A-karanI kokaNI-preraNAothI parAdhIna banelA lagAra paNa ra vihAra karI zakato nathI! dhikkAra che mArA jIvanane Adi. bAda keTalAka Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAbhA-taraMga : [121 ] TAIma sAdhupa pALI pelI azuma vicAraNAnuM prAyazrita lIdhA vinA mAla karI jyAtiSI deva thaI mA upara banela che. samavasaraNunA sugadhI jala-phUla AAdithI kheMcAyelA ahI AvI paheoMcyA che vagere. prabhunI dezanA sAMbhaLI parama savegI maile te u Mdara marI zrI mithilA ti zro mithila rAnanI zrI mitrA rANInI kukSie janmaze zrI mitrakuSAra nAma thaze. muni samAgamathI, jAtismaraN pAmI dIkSA lai vividha tapa karI aMtagaDha kevaLI thai mukitae jaze. vi. vi. ' (zrI kulayamAlA kathA prastAva 3, pA. 122 thI 129 ) calaNI suta-mAraNa-buddhi, mAta-sanehA phUDA // ( 3-38-1 ) zrI calaNI rANI zrI kAMpilyapura nagaramAM zrI brahma nAme rAjA hatA. tene zrI cUlaNI rANI hatI. tene cauda svapnA sUcita zrI brahmadatta putra hatA. tene ( kurudezane rAjA) zrI kaNeradatta, (zrI kAzI dezatA rAjA) zrI kaTa datta, (kAcala dezanA rAjA) dI, (aMga dezanA rAjA) zrI pu'la nAmanA cAra mitrA hatA. zrI brahma rAjA mastakanI pIDAthI mRtyuzaraNa thayA pachI zrI brahmadatta nAnI vayanA hovAthI dIrgharAjAe rAjataMtra saMbhALyu.. viSayavAsanAnI viSamatAthI rAjamAtA zrI calaNI ane dIrgha rAjAne anAcAranA sabaMdha joDAzeA. dhIme dhIme 'mara lAyaka thayela zrI brahmadattane A vAtanI jANa thatAM anya aneka upAya caiAjI te bannene samajIne pApAcAramAMthI pAchA pharavAnI taka ApI. dIgha rAjA viSaya-vAsanAmAM adha anelI zrI calaNIte peAtAnI viSaya vAsanA ane svataH AvI maLela rAjarANInA premamAM vighnarUpa zrI brahmadattane yena kena upAyathI mArI nakhAvavAnI salAha Ape che. viSadhi sagI mAtA samA putrane Aga lamaDIne mArI nAMkhavAnA upAya aje che. puNyanI prakhalatAe rAjamaMtrInI kunehathI zrI brahmadrutta bacI jAya che. prANa Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 122 ] : zrI sImaMdhara bacAvavA videza jAya che. anukrame te mahAparAkramI SaTkhaDabheAtA bAramA cakravartI thAya che. vi. vi. (zrI upadezamAlA gA. 145nI zrI rAmavijayajI gaNikRta vRttimAMthI) tAta-sanehe te paNa kUMDuM, kanakarathi nija-putA // ( 3-38-2{ ) zrI nakaketu rAjA zrI tetalapura nagaramAM zrI kanakraketu rAjA che. tene zrI padmAvatI rANI che. ane zrI tetalIputra maMtrI che. pUrvajanmanA pApAnubaMdhI puNyanA viSama vipAkathI rAjyalAbhamAM adha anela zrI kanaketu rAjA peAtAne tyAM janmatA karAonA bhaviSyamAM meATA thaI mA putrA mAruM rAjya na lai le e hetuthI-aMgopAMgAnA viccheda karAvI rAjya mATe ayeAgya TharAve che. rANI A vAtathI bahu dukhI thAya-rahe-che. eka vakhata maMtrInI salAha mujaba zubha-svapna-sUcita su Mdara maneAhara putrA janma thatAM ja maMtrI nI strI ) taratanI janmelI putrI tene sthAne lai putrane gupta rIte pALavA-pAtrA maMtrIne ApI dIdhA anukrame matrI te putranuM zrI kanakadhvaja nAma rAkhI lAlana-pAlana karI cAgya zikSaNu ApI taiyAra kare che. rAjAnuM maraNa thatAM rAjyagAdInA vArasadAranA muMjhavaNabharyAM praznanA ukela zrI tetaliputra maMtrIe pelA rAja-putrane hAjara karI badhI vAta jAhera karI-lAvI dIdhA ane zrI kanakadhvaje rAjya pAmI maMtrIne anahada upakAra mAnyA vi. vi. (zrI upadeyAmAlA gA. 146nI zrI rAmavijayajI gaNikRta vRttimAMthI) putri kANI, AMdhiva jANu, bharata-mAhubali khatA // ( 3-38-23 ) rAjagRhInA adhipati prabhu mahAvIra devanA parama bhakata AgAmI ceAvizInA bhAvI bhAva tIrthaMkara zrI zreNika mahAsajAnI paTTarANI Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA-taraMga : [ 123 ] celaNA rANInI kukSi zrI zreNika mahArAjA zrI keNika - sAthe pUrvabhavanA gADha nikAcita vara saMbaMdhavALo ko'ka jIva avatare che, tenA garbhamAM AvatAM ja manathI paNa bUruM nahiM cAhanAra zrI celaNa rANIne zrI zreNika mahArAjAnA hRdayanuM mAMsa khAvAno dehada thAya che. zrI abhayakumAranI cAturIthI te pUrNa thAya che, tene janma thatAM ja rANIe tevA kara-jIvane rAkhavAmAM sAra nahiM samajI ukaraDe pheMkI devaDAve che, tyAM kUkaDAe teNI AMgalI karaDelI. zrI zreNikane A vAtanI jANa thatAM putrasnehathI ukaraDethI tene maMgAvI kukaDAe karaDelI lohI-paravALI AMgaLIne putrane raDato chAno rAkhavA moMDhAmAM rAkhe che ane tenuM nAma zrI keNika rAkhI lAlanapAlana karI moTo kare che, AvA putra-neha-paripUrNa paNa zrI zreNika mahArAjAne te ja zrI keNika moTo thaI sagA pitAne kedakhAnAmAM pUrI lAkaDAnA pAMjarAmAM beDIo nAMkhI ubhA rAkhI khAra lapeTelA keraDAnA sakhata mAra mArI bhayaMkara yAtanA-trAsa Ape che vi.vi. (zrI upadezamAlA gA. 144nI zrI rAmavijayajI gaNikata vRttimAMthI) zrI RSabhadeva prabhunA putra Adya cakavartI zrI bharata mahArAjA sATha hajAra varSa sudhI bharatakSetranA cha khaMDa sAdhI bAhubaliIne A | manAvavA dUta-dvArA saMdeza mokalAve che. zrI zrI bharata-bAhubali bAhubalie kSAtravaTathI koIne namatuM na ApavAnA svAbhimAnathI cakravartI tarIke zrI bharata mahArAjAne mAna ApavA taiyAra thatA nathI, pariNAme bane bhAIo vacce bhayaMkara laDAI thAya che, bAra varSa sudhI laDavA chatAM koIne jaya-parAjaya thato nathI. chevaTe IdramahArAjanI daramyAnagIrIthI paca yuddho bane bhAIo paraspara khele che, temAM zrI bharata mahArAja parAjita thavAthI krodhamAM AvI nIti-maryAlano bhaMga karI zrI bAhubalijI upara cakaratna mUke che, paNa svagetrIya upara caka hAni na karI zake tethI cakrana pAchuM phare che. eTale hu zrI bAbali ke dhAviSTa thaI Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 124 ] zrI sImadhara zrI bharatamahArAjane mArI nAMkhavA muSTi ugAme che, tyAM viveka-puddhi thavAthI kramagaMgaNune ja dharma-bhUmi banAvI te ja muSTithI zaiAca karI dIkSita thAya che vi. vi. zrI sUrIkatA rANI ( zrI upadezamAlA gA. 25 nI zrI rAmavijayajI gati vRttimAMthI ) nArI-sagapaNa surIkatA, vaLI pati-mArI pramANa // ( 3-38-3 ) zrI bharatakSetranA zrI keyAphreMcamAM zrI zvetAMthI nagarImAM mahA nAstika adharmI pradezI rAjA rAjya kare che, tenA maMtrI zrI citrasArathinI lAgavaga-preraNAthI tyAM padhArelA zrI kezIgaNadharanA samAgama-upadezAthI parama zrAvaka custa bAra vratadhArI zrAvaka thAya che, tenI rANIne rAjAnA jaina thavAthI viSaya-vAsanA para pratibaMdha paDavAthI rAjA para dveSa thAya che. ane khAvAmAM jhera ApI mArI nAMkhe che vivi. (zrI upadezamAlA gA. 102 nI zrI rAmavijayajI gaNikRta vRttimAMthI) zrI vizAlapura nagaranA zrI satejA rAjAne zrI vedavicakSaNa nAmanA purahita hatA. ekavAra te rAjamArge jatI suMdara-rUpavALA eka bharavADaNune joI kudaratanI vicitratAne vicAre che, tevAmAM madonmatta doDayA AvatA hAthInA bhayathI haDapheTamAM AvI te bharavADaNunA mAthA para rahela dUdhAzanI mATalIo phUTI jAya che, chatAM tenA mukha para viSAda-glAninI AyAne badale ta vitarka pUrNa hAsyamizrita gahana vicArAnI chAyA patharAya che. tethI acaraja pAmelA purAhita bharavADaNane pUchyuM' ke kema! dUdha-chAzanA thaelA nukazAnane pahoMcI vaLavAnA vicArAnA badale zA gaMbhIra vicAramAM che? mukha para zokanI lAgaNIonA badale hAsyanI lAgaNI kema jaNAya che? bharavADaNe kahyuM ke "meM mArA jInamAM anubhavelA avanavA aTapaTA prasaMgAnA hAramALA AgaLa dUdha-chAzanu nukazAna zI visAtamAM che? patimArI srI-(vedasAgara brAhmaNanI strI kAmalakSmI) Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zobhA-taraMga - [ 125 ] apAra karmanI viTaMbanAonA bhogathI TevAelI mane A badhA jagatanA banAva nATakanA khelano AnaMda ApI parANe paNa hAsya pedA karAve che." A sAMbhaLI vadhu usuka banelA purohite vadhu jijJAsA jaNAvatAM pAsenI vADImAM laI jaI bharavADaNa pitAnI AtmakathA jaNAve che keH zrI lakSmItilakapuramAM ati nirdhana prI vedasAgara nAmano sarva vidyAne pAragAmI brAhmaNa hato, tene zrI kAmalakSamI strI hatI. zrI vedavicakSaNa nAmane putra hato. te putranI eka varSanI vaye tenI mAtA pANI bharavA gayelI te vakhate acAnaka kSititiSita nagaranA zrI makaradhvaja nAmanA rAjanI caDhAI thAya che, tema duzmana sainyanA bhayathI nAtI zI kAmalakSamIne surUpa joi sainike zrI makaradhvaja rAjAne ApI rAjA rUpamAM mohita thaI paTTarANI banAve che. anya sarva rANIo karatAM vadhu mAna Ape che, paNa zrI kAmalI pAtivaya dharmAnusAre kedakhAnAmAM AvI paDI hoya tema hadayathI te rAjAne bilakula nahiM IcchatI samaya pasAra kare che. potAnA patinI bhALa meLavavA brAhmaNone senuM ApavAnI zarUAta kare che, temAM potAne pati paNa Ave che. patie strIne oLakhI nahiM, paNa strIe oLakhIne ekAMtamAM bolAvI potAnI vAta jaNAvI kiMmatI ratnAdi ApI putrane amuka gAme . mokalI daI amuka divase gAma bahAranA caMDImAtAnA maMdire AvavAne saMketa karyo zrI kAmalakSmIe bAdhA utAravAnA bahAne zrI makaradhvaja rAjA sAthe joDApara besI saMketita divase zrI ThaMDInA maMdire jAya che, tyAM zrI caMDIne praNAma karatA rAjAne kapaTathI talavArathI mArI ratnajaDita ghareNA vi lai saMketa karyA mujaba Avela pitAnA patine uMdhamathI uThADI javAnI taiyArI kare che. teTalAmAM bhayaMkara sarpa karaDavAthI tene pati tyAM ja marI jAya che bAda ubhayabhraSTa thayelI te zrI kAchalamI joDA para besI bhAgI jAya che. rAto-rAta ghaNe dUra gayA pachI eka gAma bahA2 mALInA ghare dheDo bAMdhI kaI devaLamAM che gItano avAja sAMbhaLI tyAM jAya che. tyAM thatA vezyAnA nAcane jevA ubhI rahe che, vezyAe Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 126 ] : pI sImaMdhara teNIne bAdara-satkAra karI tenA suMdara rUpathI pitAno dhaMdho dhIkato cAlavAnI kalpanA karI potAnA ghare laI gaI. teNI 5Nu karmavivaza thaI anAcaraNIya paNa vezyAne dhaMdhe anicchAe paNa karavA mAMDI eka divasa koI navayuvAna suMdara rUpavALo paradezI vezyAne tyAM AvI zrI kAmalakamI sAthe ghaNA divasa viSayasevana kare che. karma saMge zrI kAmalakSmI ane te navayuvakane gADha prema thAya che. pelA navayuvakanI javAnI taiyArI vakhate zrI kAmalakSmI mAnAkAnI karI javA detI nathI, ghaNuM Agraha pachI navayuvakanuM ThAma ThekANuM pUchatAM (zrI kSitipratiSThitapuramAM potAnA dhaNI sAthe putrane bIje ThekANe mokalI de pachI ApaNe bhegA thaIzuM vagere thayelI masalatanA AdhAre ekAkI paDelo te zrI kAmalakamIne sago putra zrI vedavicakSaNa ja te navayuvaka hato.) tene pitAno putra jANI hadayamAM zrI kAmalakSmIne bhAre AghAta thaye, karmanA paMjAmAM phasAIne patine mAryAnuM ane putra bhogavyAnuM lokavirUddha bhayaMkara pA5 sevAyela hovAthI chatAM bhaLI javAne draDha nirNaya zrI kAmalakSmI kare che, vezyA ghaNuM samajAve che, mAnatI nathI, sAta divasa lIdhe che. chevaTe thAkI rAja vi nI saMmatithI jIvatAM citAmAM baLI mare che. paNa karmasaMjoge citAmAM ani mUkayo ne tarata varasAda thavAthI dAjhelA zarIravALI te zrI kAmalakSamI varasAdane lIdhe nadInA puramAM taNAI, koI bharavADe dayAthI pANIbahAra kADhI yogya upacAra karatAM zarIra svastha thayA pachI teonA AgrahathI temane tyAM ja dUdha-chAza vecavA bAdinA kAma karavA mATe rahI, ane haMmezAM dUdha-chAza vecavA ahIM Ave che. te zrI kamalamI huM pote ! .......... kahe ! purohitajI! AvA bhayaMkara karmanA vipAkone bhogavIne kAyara banelI mane A dUdha-chAsanI phuTI gayelI mATalIo zuM dukha upajAve?" A sAMbhaLI zrI vedavicakSaNa purohita pitAnI sagI mAtAne oLakhI pagamAM paDI jAya che. bAda banne zrI guNAkarasUrIzvarajI mahArAja pAse jai dIkSA laI, ukaTa tapasyA karI ghanaghAtI karmone kSaya karI kevaLajJAna pAmI mokSe jAya che. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziAbhA-taraMga = [ 127 ] (zrI semamaMDanasUriracita zrI yugAdidezanA u. 1 che. 215 thI 400 zlekanA AdhAre) mitrapaNi cANakya-parvate ehavuM na karI jANe che | ( 3-08-2 ) zrI caNaka gAmamAM zrI ghaNI brAhmaNa jaina dharma pALanAra hato, tene zrI thaNezvarI zrI hatI, tene batrIza dAMta sahita janmelo zrI thANakaya putra hato, te anukrame moTo thaI zrI cANakya maMtrI ane zrI na darAjAnA vaMzane samULa ukheDI potAnA parvatarAjA sahacArI zrI caMdraguptane rAjA tarIke sthApavA zrI himAlaya taraphanA zrI parvata nAmanA rAjA bAthe adhuM rAjya ApavAnI lAlaca ApI mitratA sAdhI tenI sainyAdinI madadathI zrI naMdavaMzAne ucheda karI zrI caMdraguptane rAjA banAvyo bAda zrI parvata rAjAne rAjya ApavAnI zarata nAkabula rAkhavA cAlAkIthI viSa-yegathI taiyAra karelI, sparza karatAM ja prANa haNanArI zrI naMdarAjAnI putrI sAthe paraNAvI zrI parvatakane mArI nAMkhyo vi vi. (Aii upadezamAlA gA. 15nI zrI rAmavijayajI gaNikRta vRtti uparathI) subhama ni pazurAma, dvija-kSatrI-kSaya-kArI che | ( 3-38-43 ) vikaTa jaMgalamAM tapa karatA zrI jamadagni nAmanA tApasanA cAri. vyanI kasoTI karavA zrI saudharma devalokavAsI zrI vidhAnara-dhavaMtarI dee cakalA-cakalInA rUpathI ghara saMsAra zrI subhUma cakravartI- mAMDayA vinA tApasa thaI gayelA zrI jamazrI parazurAmadagninI "agahya tirita" vacanathI kugati thavAnuM jaNAvI tApasane kAmavAsanA padA karI, tApase zrI kaSTakanagaranA zrI jitazatru rAjA pAse jaI tapanA baLathI zrI vipukA kanyA mAMgI tenI sAthe gharasaMsAra mAM. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 128 1 zrI sImaMdhara RtukALe sArA putra thAya te mATe tApase eka caru banAvavAnI vAta karI, eTale zrI viSNukAe zrI hastinApuranA rAjA zrI anaMtavIryane paraNAvela potAnI bahena zrI anaMgasenA mATe paNa eka caru banAvavA kahyuM. tApase eka kSatriya putra mATe, eka brAhmaNaputra mATeno ema be caru banAvI ApyA. zrI reNukAe pitAne putra zuravIra thAya eTale kSatriyaputrano caru pote khAI gaI bIje potAnI bahenane mekalAvyo anukrame janmelA zrI reNukAnA putranuM nAma zrI rAma rAkhyuM. ane zrI anaM. tavIryanA putranuM nAma zrI kArtavIrya rAkhyuM eAdA zrI reNukA bahenane maLavA zrI hastinApura gaI tyAM banevI sAthe anAcAramAM paDI garbhavatI thaI. eka putra janmyo. tene laI Azrame AvI tyAM potAnI mAnA anAcAranA saMbaMdhane jANI rAgAkrAMta vidyAdharanI zubhrA karIne meLavela vidyAdhichita parazu (kuhADA) thI zrI reNukAnA putra zrI rAme putra sahita mAtAne mArI nAMkhI A sAMbhaLI zrI hastinApuranA rAjAe Azramane bhAMgI nAMkhe. eTale tene paNa zrI rAme parazuthI mArI nAkhe, A samAcAra sAbhaLI zrI anaMtavIryanA putra kArtavIye AvI zrI jamadagni (zrI rAmanA pitA) ne mArI nAMkhyo, zrI rAme parazathI te zrI kArtavIryane paNa mArI nAkhyo. te zrI kArtavIryanI zrI tArA nAme garbhavatI strI potAnA prANa tathA cauda svapna sUcita puNyazAlI garbhane bacAvavA lAgI tApasanA AzramamAM rahI putrane janma Apyo tenuM nAma zrI subhrama rAkhyuM, krodhadha banelA zrI rAme kSatriyone dIThA choDayA nahiM, jyAM joyA tyAM mArI ja nAkhyA, Ama teNe sAtavAra ni:kSatriya pRthvI karI zrI suma meTo thaI cakravata banI potAnA pitA-dAdA-mAtA vi ne mAranAra ane aneka niraparAdhI kSatrithAne mAranAra zrI rAmane mArI ekavIsa vAra brAhmaNa vinAnI pRthvI karI, dIThA brAhmaNane jIvatA choDyo nahi. vi. vi. (zrI upademAlA gA 151 nI zrI rAmavijayajI gaNita vRttimAMthI) Page #164 -------------------------------------------------------------------------- _