________________
૪૯
આવે છે કે–આ તે કેવલ વ્યાપારમાં ચાલતા લેવડદેવડના શાહુકારી ધારાનું અનુકરણ માત્ર છે, તેમાં વાસ્તવિક ઉત્કૃષ્ટ ધમ" કે શ્રેષ્ઠ ઉપકારની માત્રા પણ હોતી નથી, આ પૂર્વ ધારાસનકાલવતિસમર્થ-શાસનપ્રભાવક-૧૪૪૪ ૨ થના રચયિતા સૂરિપુર દર–આચાર્યદેવ શ્રી હરિભકસૂરીશ્વરજી મ. શ્રી અષ્ટપ્રકરણનાં શ્રી સૂક્ષ્મ બુદ્ધશ્રયણ નામના એક્વીશમા અષ્ટકમાં વિસ્તારથી વર્ણવી છે.
હે કુમારશિરોમણિ! સામાન્યરીતે દરેક માણસે વાવલંબી બનવું જોઈએ. પિતાની જરૂઢ્યિાતે પોતે જ પૂરી કરી લેવાની
તમન્ના દરેક માનવી માં તેવી જ રી યાચનાની નિષ્પષ્ટતાનું છે, પિતાની જરૂરિયાતો માટે પરમુખ વન લિપ કરનાર માનવું જીવતર જ
ધુળ છે. અને એટલે જ તે “માંગને સે મરના ભલા” “સહજ મિલા સે દૂધ બરાબર, માંગ લિયા સે પાની” આદિ લોકક્તિઓ યાચનાને નિકૃષ્ટતમ જણાવે છે. વળી સુભાષિત રત્નભાડાગારમાં યાચકનિદા પ્રકરણમાં નવમા લોકમાં યાચકની દશાને મૃત્યુ દશા સાથે વર્ણવી યાચનાને હીન જણાવી છે. મરણકાલે અનુભવતા ગતિભંગ, સ્વરમાં દીનપણું, શરીરે પરસેવે, અને હૃદયમાં ફફડાટ બધાય લક્ષણે યાચના કરનારે પ્રાણું અનુભવે છે. એટલે યાચના કરવી એ સારું તે નથી જ, છતાં તે કુમારેન્દ્ર ! નિરૂપાયે આપની પાસે યાચના કરવા અમે આવ્યા છીએ તો અમારી યાચનાને ભંગ ન કરી કૃપાદ્રષ્ટિ કરવા અમો નમ્ર વિનંતી કરીએ છીએ, આટલી આશા અને વિશ્વાસની લાગણીઓના બળ ઉપર અમારા કાર્યની સિદ્ધિ થશે જ એમ ધારી હવે અમે અમારી વાત કહીએ તે આપ ધ્યાન દઈને સાંભળે.
આ સાંભળી વી કાગજે તમારું કામ મારાથી બનતા બક્ષી પ્રયત્ન કરીશ એવી કબૂલાત આપી. એટલે વિદ્યાધરીએ રાજી થઇ છે કામને માટે આવેલ છે તેની વાત શરૂ કરે છે.
