________________
૧દીક્ષા આપવાને અધિકાર મને નથી હું તે . લધિબળે આકાશ
૧ અહીં શ્રી મહાપ્ત કરેલ દીક્ષા માટેની પ્રાર્થનાના જવાબમાં ચારણલબ્ધિધારી સાધુ હોવાથી હું દીક્ષા ન આપી શકું. ” તેમ મુનિવરે જણાવ્યું છે. આ ઉપરથી ચારણલબ્ધિધારી ઓ દીક્ષા ન આપી શકે તે સિધાંત રચી શકાય પણ તેને માટે યોગ્ય શાસ્ત્રોના પાઠનું સમર્થન ન મળે ત્યાં સુધી રાશકારની કથાવસ્તુના પ્રસંગ પરથી તેવો સિધાંત સ્થિર કરવો ઉચિત ન ગણાય. એ માટે અતિ પ્રવરનપુર્વક ગવેષણ કરવા છતાં તથા કેટલાક બહુશ્રુત-વિદ્વાનને પુછતાં ચેફખા શાસ્તાક્ષર આ માટે મળ્યા નથી. તપાસના પરિણામે વિક્રમની તેમા સુધીના ઉત્તરાધ કે ચૌદમી સદીના પ્રારંભમાં થયેલ શ્રી રત્નપ્રભસૂરીશ્વરજી મહારાજનીએ વિ. સં. ૮૩૫ પાક્ષિયચિકિત શ્રી ઉદ્યોતનસૂરીશ્વરજી મહારાજે રચેલ ૧૩૦૦૦ થાક પ્રમાણે શ્રી કુવલયમાલા કહા (પ્રાકૃત) પરથી બનાવેલ સંસ્કૃત શ્રી કુવલયમાલાકથા (સંપૂ (જે કે ચાલુ શ્રી કામગજેન્દ્રની કથાના મૂલ આધારરૂપ છે)ના બીજા પ્રસ્તાવ(પા. ૮૨, પં. ૫)માં ચારણમુનિ દીક્ષા ન આપી શકે તે વાતને કંઇક સમર્થન કરનાર નીચે મુજબના અક્ષરો મળ્યા છે. "यदह चारणश्रमणो न गच्छप्रतिबद्धस्तेन तव व्रतं दातुमनीशः" । ભાવાર્થ-જે કારણથી હું ચારણશ્રમણ ગચ૭પ્રતિબદ્ધ નથી માટે તેને દીક્ષા આપવા હું સમર્થ નથી.
જોકે આમાં ફક્ત દીક્ષા ન આપી શકવાના હેતુ તરીકે ગ૭ની મર્યાદાથી બહાર હોવાનું સૂચવ્યું છે. પણ તે સિવાય તેમને તે કલ્પ છે કે સમાચારીનું નિયંત્રણ છે વગેરે બુદ્ધિને સંતોષજનક કેઈ હેતું સમાયેલ નથી.
આ સિવાય જિનકપીઓ માટે દીક્ષા ન આપવાનું સ્પષ્ટ વિધાન મળી આવે છે, તેમ ચારણ-શ્રમણે માટેનું સ્પષ્ટ વિધાન જાણમાં નથી.
