________________
શાભા-તરગ ઃ
[ ૪૩ ]
છતાં પણ કુંવરીને પ્રેમકાઇના પર ઢળ્યા ન હતા, અને આજે સહેજ રીતિએ આવેલા ચિત્રપટને નિહાળી અનુરાગવાળી થઇ તેથી પિતા આશ્રય અને હર્ષોંની ખેવડી લાગણીઓ અનુભવવા લાગ્યા. છેવટે “ કન્યા તેા પારકું ધન છે.' ની લૌકિક માન્યતાનુસાર યથાસ્થાને તેને વિનિયમ કરી દેવાની પેાતાની ફરજ હાઈ દૂત દ્વારા શ્રી કામમજેન્દ્ર રાજકુમારને પરણવા માટે શ્રોઅવંતિપતિ આમ ત્રણ મેકલે છે. શ્રીકામગજેન્દ્રે પણ પિતાની આજ્ઞાથી સ્ત્રીની સાથે ચતુર`ગ સેનાના પરિવાર સાથે શ્રી અવતિ તરફ પ્રયાણ કર્યું”.
એકદા કુદરતના અવિચલ નિયમ પ્રમાણે અધ્યાસમય સૂ` અસ્ત થાય છે-પશ્ચિમ સમુદ્રમાં ડૂબી જય છે-તે જાણે સમુદ્રે સૂર્ય છતાં પેાતાના પુત્ર ( ચંદ્ર) ની યસમૃદ્ધિ નહિ થાય તે ખરાદાથી જ સુંને ડૂબાડી દીધા લાગે છે અને સૂર્યના અરત થાયી પતિના મરજીથી જેમ પતિવ્રતા સ્ત્રી ચાકાકાન્ત થાય તેમ ક્રમલિની કરમાઇ જાય છે. તે અવસરની રાષકાર ઉત્પ્રેક્ષા કરતાં જણાવે છે કે-મુખ્યતઃ પૂર્વદિશાના પતિ તરીકે પ્રખ્યાત સૂર્યદેવે પશ્ચિમ દિશારૂપ ગણિકાના સ્માશ્રય લીધા તેથી જ તેમને અનાચારના પંથે વિહરતા પ્રાણીને આવી પડતા બહેાળા વિપતિ સમુદાયની જેમ પશ્ચિમ સમુદ્રમાં ડૂબી અસ્ત થવાને અવસર આવ્ય અને સૂના ઋત સમયે થતા ર ંગબેરંગી મખાના વાળા તે જાણે એમ સૂચવે છે કે 'રક્તલેાચનની ગયેલી વસ્તુની આશા જ ન રાખવી.
સૂર્યાસ્ત વર્ણન અને શ્રી કામગજેન્દ્રના જગલમાં પડાવ
૧. રક્તલેાચનના સામાન્ય અર્થ લાલ આંખવાલા થાય, પણ ચાલુ પ્રસ`ગને અનુલક્ષી જ્યાતિષશાસ્ત્રમાં આવતા અતવસ્તુશાનોવાયપ્રજાને જોતાં મળી, આર્દ્રા, મઘા, ચિત્રા, જ્યેષ્ઠા, અમિનિસ્, પૂર્ણમાદ્રપદ્ આ સાત નક્ષત્રોની ચિટાક્ષ સત્તા મળે છે, ચિપટા શબ્દના અર્થ ‘બન્ને બાજુના ખૂશા ખાયેલા હાય એવી અખા' એવા