________________
૮૩
પણ રી જવા તૈયાર થઇ; પણ ગર્ભવતી હાઈ કાલક્ષેપ કરવાના ઇરાદે ભવિતવ્યતાનાબલે પાટલિપુત્ર જતાં એક સાથેની સાથે પોતે ચાવી, પણ ગમને સમય પરિપુર્ણ થયો હોવાથી અને લોકોને તિરસ્કાર, ગૃહપરિત્યાગ, માગ પરિશ્રમ, શરીર-સુકુમાલતા આદિ અનેક કારણેથી અનેકગુણ વધેલી પ્રસવકાળની આસનતાએ થતી અને વેદના-પીડાએ તેણીને વિહલ કરી મૂકી અને પ્રાથની સેાબત પરાણે છોડવી પડી. ભયંકર વિકટ જંગલની ગહનતા અને ગાઢ અંધકારની ભયાનકતા તેમ જ પરમ સુખી-અવસ્થામાં ઉછરેલી છતાં પ્રશન જેવા કપરા સમયે ભયંકર વેદનાએમાં આશ્વાસન દેનારને પણ અભાવથી અતિ વિઠ્ઠલ થઈ છાતીકટ રુદન કરે છે, વિલાપ કરે છે. છેવટે લાગણીઓના પ્રબલ આવેગથી થી સુવદેવા-મૂછિત-બેભાન થઈ જમીન પર પડી જાય છે. સદર મખમલની કેબલ તળાઇમાં નારી શ્રેષ્ઠીપુત્રીની કાયા પત્થર કાંટાથી થાન અટવીના ખરબચડા ભૂ-પ્રદેશ ઉપર નિરાધાર થઇને પડી! એક શી કણની અકળ ગતિ! ! આજ્ઞાન-મૂઢ પ્રાણી પાપ કરતાં પાછું વાળીને જતો નથી, ક્ષણિક આનt તૃપ્તિમાં ગાંડા-ઘેલા બની અપાર દુ:ખાશિને હાથે નેતર છે અને તે દુઃખના વિપાકને ભેગવવા ટાણે પત્થર-હયાને પણ પીગળાવી દે તેવી દયાજનક સ્થિતિ અનુભવે છે. બાદ ચંદના શીતલ કિરણો અને જંગલની શુહ-ઠંડી હવાથી ધીમે ધીમે ચિતન્ય આવે છે, અને અ૯પ સમયમાં પુત્રપુત્રીના યુગલને જન્મ થાય છે. શ્રી સુવર્ણ દેવામાં આવી પડેલા અપાર દુના પંજામાંથી છૂટવા મરણને નિર્ણય કર્યો ને કમલ બાલ ની ભાવી દશાને વિચાર કરી થએલી ભૂલને ધ્યાનમાં રાખી, નવી બાલ-હત્યાની ભૂલને ધ્યાનમાં રાખી, નવી બાલહત્યાની ભૂલ ન થાય માટે મરણના વિચારને જતો કરી, કોઈ ગામની નજીક જઈ શરીરશુદ્ધિ કરવા માટે જલાય પર જવાની તૈયારી કરે છે. થી તાસલકમારના નામની મુદ્રિો બાલકના ગલામાં અને પિતાના નામની મુદ્રિકા બાલિકાના ગળામાં નાંખી નવરાત બાલા , બાલિકાને પિઠની જેમ કપડાના બે છેડે બાંધી એગ્ય સ્થાને મુકી વિયાયની તળેટીના ઝરણામાં સ્નાનાદિ માટે જાય છે.