________________
ચાલા-તર`ગ :
[ ૪૧ ]
વળી તે સ્ત્રી મા નારીઓમાં ઘટતા ઉત્તમ છે લક્ષણૢાથી પણ શાભતી હતી, કહ્યું છે કે—
-
ભાષા :- વિષમતર કાર્ય પ્રસંગે સલાહ દેનારી, નાકરની જેમ મનવાંછિત બધા કાર્યોને કરનારી, માતાની જેમ વાત્સલ્યપૂર્વક જમાડનારી, ૨ેશાની જેમ વિષયક્રીડાના સપૂર્ણ આનંદને આપનારી, ઐહિક પલૌકિક હિતના કાર્યોમાં સથા અનુકૂલ રહેનારી, અને પૃથ્વીની જેમ સહનશીલતાથાલી, સ્ત્રી ખરેખર દુર્લભ છે. વળી તે સ્ત્રી વિવિધ પ્રકારના ગૂઢ પ્રશ્નો-સમસ્યા-ખીજગણિતના પ્રશ્નો અને અદ્ભુત પ્રહેલિકાએ આદિથી પતિના મનને વારવાર પ્રસન્ન રાખતી હતી
એકદા શ્રી કામગજેન્દ્ર રાજકુમારે તેણીની ઋતુલ શકિત અને વિનાદી સ્વભાવથી પ્રશ્નન થઈ તેણીને કહ્યું કે−હે પ્રિય ! તારી પતિસેવા અને લાગણીથી હું ખુશ થયા છું. તું ક્રર્દક વરદાન માંગ ’ત્યારે નારીએ એટલુંજ માગ્યું કે, હે સ્વામિનાથ ! તમે જે કંઈ જુમ્મા, સાંભળેા કે અનુભવા તે બધી ય વાત મને કહેવી, મારાથી છાનુ કંઈ ન રાખવું. આ સાંભળી વિષયરસની આશામાં બધાએલ શ્રી કામગજેન્દ્ર પશુવચન આપીને કબૂલાત કરી તેણીની ઈચ્છા પૂર્ણ કરી,
એક દિવસ કામગજેન્દ્ર રાજકુમારની પાસે ક્રાઇ વિદેશી નિપુણ ચિત્રકલાકુશળ ચિતારાએ એક સુંદર ચિત્રપટ જોવા આપ્યુ, તેમાં
અદ્ભુત નયનાનદાયી નામક્રન્યા જેવી મનેાહર રૂપસુંદર કાઇ રાજકન્યાનું ચિત્ર જોઇ રાજકુમારે ચિતારાને પૂછ્યું કે આ ક્રાણુ છે ? કયા રાજાની કુંવરીની સુ· ર રૂપસુષ્ટિના નિવાસરૂપ આ----બી છે!' એટલે ચિતારા કુંવરનું મન આાકર્ષિત થયેલુ જાણી પેાતાની ઈષ્ટસિદ્ધિ થવાની અક્ષ સામે
અનુરાગ
આ કામગજેન્દ્રના શ્રી ઉદ્ભયિનીની રાજકુમારી પર