Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ACHARYA SRI KAILASSE RSURI GYANMANDIR SHREE NAHAVIR JASRADHANA KENDRA Koba, Gandhinagar - 382 007. Ph. : (079) 23276252, 23276204-08 Fax : (079) 23276240 taMtrI:zA.cImanalAlagauSLEArA For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra varSa 6 ] vikrama saMvata 1996 : Ase zuda 14 00 Namo tthu NaM bhagavao mahAvIrassa siri rAyanayaramajjhe, saMmIliya savvasAhusaMmaiyaM / pattaM mAsiyameyaM, bhavvANaM maggayaM vilayaM // 1 // // zrI jaina satya prakAza kramAMka dar vIra savata 2466 : maMgaLavAra www.kobatirth.org vi--Sa--ya--da--za-na 1 zrIjIrApallIpArzvanAthastavana 2 nihnavavAda 3 mUlAcAra 4 vaibhAragirikalpa tathA ujayantaratava 5 jainadharmI vIrezanAM parAkrama 1 jainadharma kI aitihAsikatA 7 zAha kezarIcaMdajI surANA 8 bAlApura 9 tilakama jarI 10 jainadarzana kA karmavAda 11 zrIsamAdhikulaka 12 saMzodhana Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ aMka 2 IsvIsana 1940 AkaTAra 15 : mu. ma. zrI jayantavijayajI : mu. ma. zrI 'dhavijayajI : mu. ma. zrI darzanavijayajI : zrI. aMbAlAla ke. zaha : zrI mehanalAla dI. ceAkasI : mu. ma. zrI jJAnasundarajI : zrI. hajArImalajI bAMThiyA For Private And Personal Use Only : 42 : 43 : : * 61 H 4 } : + 86 : mu. ma. zrI. krAMtisAgarajI : 73 : mu. ma. zrI suzIlavijayajI : 98 * AA. ma. zrI. vijJayabdhisUrilI : 83 : A. ma. zrI. vijayapadmasUrijI : e; : zrI. pannAlAlajI dugaDa : 87 amadAvAdanA grAhakeAne atyAra sudhI amadAvAdanA grAhako pAsethI 'zrI jaina satya prakAza ' nA vArSika lavAjama tarIke dADha rUpiyA levAmAM AvatA hatA, paNa amadAvAdamAM aMka paheoMcADavA tathA lavAjama ugharAvavAnA mahenatANA aMge lagabhaga bahAragAma jeTaluM ja kharca Ave che. vaLI laDAI aMge kAgaLa vagerenA bhAvAmAM paNu aNudhA vadhArA thayA che. A badhAnA vicAra karIne have pachI amadAvAdanA grAhako pAsethI lavAjama tarI ke e rUpiyA levAnA amAre nirNaya karavA paDayA che. AzA che-amadAvAdanA udAra grAhaka baMdhue peAtAnuM navA varSanuM lavAjama *amArA mANasa levA Ave tyAre ApIne AbhArI karaze.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / vIrAya nityaM nmH| zrA nasatyapAza mAsika patra: varSa 6 : aMka 2 : kramAMka 62 zrI jinaharSasUriviracitam zrIjIrApallIpArzvajinastavanam saMgrAhaka : munirAja zrI jayantavijayajI jinaM naumi jIrApurIsundarIye, lalATe lalAmopamAnaM dadhAnam / varAmeyabhAvena vAmeyadevaM, paraM kiJcidevaM cidAnandarUpam // 1 // ciraM cetasA cintitAtItadAyI, jino yo budhAnAM ca medhAvidhAyI / payodopamAnaM tamAnandakande'bhivandeta mandetaraH ko na devam // 2 // dadhAnaM sadambhojazobho vibho ! te, mukhaM nAzitA'zeSadoSAnuSaGgam / navInendubimbAyamAnaM janAnAM, na jAyeta toSapoSAya keSAm // 3 // sakalaM kamalopazobhitaM jina !, vAyeya ! mukhaM tavAzcitam / sakalaM kamalena ninditaH, kathameSo'nukarotu zItaguH // 4 // vidadhAti sudhA'tizAyinI, tava vANI bahudhA sumedhasAm / ajarAmaratAM satAM satI, vinipItA tarasA rasAdhikA // 5 // bhRtakAmamantatejasaM hatakAmena tathAndhakAriNA / abhavaM ca bhavena zambhunA kathamevopamImahe vibhum // 6 // zubhabhAvanayA'nayA satataM sAtizayaM niSevate / janatA jina ! tAvakaM padaM labhate sA tu kutaH paraM padam // 7 // bhavato na nato yadatAraruceriha nAmavazena sameti zamam / pathi saMsukhamApatito'pi vibho ! vanadAvabharo jaladeva yathA // 8 // tava nAma ciraM paricintayato na bhujAnumataM gajato'bhibhavaH / na ca kizcidathApi ca paJcamukhAdapi saMbhavatIha bhayaM bhavinaH // 9 // ahinA'pi hi nAmajapAdapi te kupitena samApatatA'pi satA / bhavinAmatha nAtha ! bhayaM na bhavediha mAhamahAviSadopahara ! // 10 // For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [2] zrI jaina satya prakAza [15 apare ca paretapizAcamahoragabhUtagaNA api bhiitikraaH| na bhavanti bhavantamanantazivaM suciraM zuci cetasi cintayatAm // 11 // tavaivAbhidhAnakajApAdapApA apAye payaHpUrarUpe'pi ke'pi / na sIdanti nUnaM mahApotalAmAdinA'mI paraM pAramAsAdayanti // 12 // yadIyAnubhAvena bhUyo janAnAM bhRzaM jAyate bhUrirogAdizAntiH / mahAvArivAhAgameneva nAnAvanAnAmihAnekadAvopazAntiH // 13 // dalitAkhilamohamahAtamasaM tamasaGgamabhaGgurazAntarasam / vinuvAmi mamAmitakAmitadaM jinanAthamatho maditorumadam // 14 // jaya jaya jinapuGgava ! devadeva ! suradAnavamAnavavihitaseva ! / zivadAzayasaMzayatimirapUrapUritajanamAnasagaganamUra ! // 15 // kumudAkarazItalakalavizAla ! zamapUritaritadUritajAla ! / karuNAvaruNAlayalayanidhAna ! jaya jaya zivasAdhanasAvadhAna ! // 16 // vipulAmalaguNagaNamaNisukhAni samahe samatAmaya ! kuru sukhAni / suvazIkRtazAntarasAtireka ! jagadIza ! vikAsitavaraviveka ! // 17 // kalinA malinIkRtajIvalokamakhilaM vimalIkuru vItazoka ! / sundaravAmodara sarasihaMsa ! jaya bhava-bhaya-bhaJjana jinAvataMsa! // 18 // kamaThaRSiroSabahudoSaviSabheSajaM viSamataramAnatarubhaJjane'varagajam / kuTilamAyAtAgahanadahane davaM bhUri gurulobhagiribhedabhiduraM navam // 19 // bahulabhAvena bhujageza ! saMsevitaM taM jinAdhIzamanizaM surairazcitam / evamAnaumi mahanIyamahimA''layaM kevalAlokaparitulitajagadAzayam // 20 // ityevaM tava deva ! saMstavamasaMyuktAkSaraM sundaraM kRtvA mokSamanantakarmabhirasaMyuktaM sadaivAkSaram / yAce pArzvajineza ! cetasi dhRtAnAntArthacintAmaNe ! pUjyazrIjinaharSamarividitaH trailokyacUDAmaNe ! // 21 // iti zrIpArzvanAthastavanaM kevalAkSaramayam / saM0 1644 varSe / A stavana pATaNanI pUjya munirAja zrI puNyavijyajI mahArAjanI eka hastalikhita prata 52thA utAryu che. stananA chane 'kevalAkSarabhayam ' sabhyuM che tene| atha che / A stavanamAM kayAMya paNa joDAkSara nathI Avato. anusvAranA badale joDAkSara jarUra Ave che paNa te joDAkSara na gaNAya. A stavananI A vizeSatA che, For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org niSnavavAda lekhaka-munirAja zrI radharavijayajI [kramAMka 60 thI cAlu ] bIjA nihnava tiSyaguNmAcArya-AtmavAda syAdvAdI ane cArvAkanA savAda Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ryAnusaMdhAna--syAdAdIe cArvAkane AgamapramANathI AtmA siddha che ane AgamapramANa mAnavuM Avazyaka che vagere samajAvyuM, chatAM cArvAka AgamapramANu sivAya AtmA siddha thAya te ja mAnavAnuM kahe che. have syAddAdI cArvAkane Agama sivAyanAM bIjAM pramANAthI AtmA che e sAkhIta karI batAve che. upakrama-zaraddatu varSoMna ne syAdnAdInI sabhA--syAddAdI ane cArvAkane prathama samAgama thayA be mAsa thaI gayA. zaraRtune samaya che. dharatI lIlIchama thaI gaI che. AkAzamAM vAdaLAMe jagata upara upakAra karIne jANe vizu yaza kamAyA haiAya tema ujavaLatA dhAraNa karIne vicarI rahyAM che. te vAdaLAMne bhedIne uttarA citrAne tApa janatAne khUba AkuLa vyAkuLa karI rahyo che. A tApathI atyanta ugra thaI kRSi karma karatAM kRSibaLAne pazu gRhasa'sArathI virakta thavAnI bhAvanA thaI Ave che. eve samaye syAdvAdI upavanamAM tarunI zItaLa chAyA taLe aneka vicAraka manuSyAnI sAthe vividha vicAra karatAM beThA che. samayanI anukULatA joine cArvAke kahyuM ke-tame te samaye Agama sivAya bIjA pramANeAthI AtmA siddha karavAnuM kahyuM hatuM te Aja samaya anukULa che. tamane samaya hAya to te viSayapara carcA calAvIe. syAdvAdI-anumAna pramANanuM sthApana--AtmAnA viSayamAM ame AgamathI siddha karI batAvyuM hatuM ke AtmA che. paraMtu te tuM mAnya na karatA hai| te! AtmA che e anumAna nAmanA pramANuthI paNa siddha che. jaMgalamAM pharatAM pharatAM dUrathI paryaMta upara dhUma jovAthI jJAna thAya che ke A pa`tamAM agni che. raseADAmAM luhAra vagerenI bhaThThImAM vAraMvAra jovAthI evA nizcaya thAya che ke jyAM jyAM dhUma hoya tyAM avazya agni heAya che. A pramANe amuka vastu jyAM haiAya tyAM amuka vastu rahevI ja joIe evA niyamane vyApti kahe che, A vyAptithI je jJAna thAya te anumAna kahevAya che. patamAM agni che, tenuM pratyakSa darzIna thatuM nathI mATe te agninuM jJAna pratyakSa jJAna nathI te jJAna thAya che te satya che. mATe te jJAna je pramANuthI thAya che tene anumAna pramANa kahevAmAM Ave che. thALuMka-anumAnanuM khaMDana vizeSe'nugamAbhAvAt sAmAnye siddhasAdhanAt // tadvato'nupapannatvAdanumAnakathA kutaH // 1 // For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [varSa 6 jyAM jyAM dhUma hoya che tyAM tyAM agni hoya che e pramANe niyama che ne tethI parvatamAM agninuM jJAna thAya che, mATe pratyakSa pramANa sivAya anumAna paNa pramANa che ema tame kahe che, paraMtu jyAM dhUma hoya tyAM agni hoya che evo niyama kaye sthaLethI jANe che. rasoDAmAMthI ke bhaThThImAMthI jAmyo che te paNa ThIka nathI. rasoDAmAMthI nIkaLatA dhUma rasoDAne dhUma kahevAya ne bhaThThImAMthI nIkaLato dhUma bhaThThIne dhUma kahevAya. te rasoDAnA dhUmathI ne bhaThThInA dhUmathI raDAnA agninuM ne bhaThThInA agninuM ja jJAna thAya, paraMtu parvatanA agninuM jJAna na thAya. arthAta parvatanA dhUmane ane parvatanA agnine niyama kaI sthaLe jANo nathI eTale te agnine nizcaya te dhUmathI na thaI zake. vaLI dhUmathI agni sAmAnyanI siddhi je karAtI hoya te temAM kaMI lAbha nathI, kAraNa ke jagatamAM agni che ema ame mAnIe chIe. upara batAvela dene kAraNe dhUmavALA pradeza je hoya te pradezamAM agni hoya che, ema sAmAnya, vizeSa, ubhayanI paNa siddhi nahi thaI zake. mATe anumAna pramANa mAnI zakAya nahi. syAdvAdI-punA anumAnanI rathApanA-parvatamAM dUrathI dhUma jevAthI agninuM jJAna thAya che e niHzaMka che. e jJAnane je dhUma ne agninA niyamajanya na mAnIe te te zAnane mATe navI kalpanA karavI jarUrI thaze. bIjI sarva kalpanAo karatAM dhUmane agninA niyamathI e jJAna thAya che ema mAnavAmAM phAyadA ne ochI mahenata che. vaLI rasoDAnA dhUmane ane rasoDAne agnine niyama mAnIe te te niyamamAM rasoDAne nAkhavuM tadana nakAmuM thaI paDe che. eTale dhUma ane agnine niyama mAnavAmAM ja sahelAI che. vaLI rasoDAnA dhUmane ne raseDAnA agnine vizeSa niyama gurukalpanAe parANe mAnavAmAM Ave te paNa anumAnanuM khaMDana te thatuM ja nathI, kAraNa ke pharIthI kaI jagAe rasoDAmAMthI nIkaLatA dhUmane dUrathI joIne evuM jJAna thAya che ke A raseDAmAM agni che, e sthaLe agninuM pratyakSa nathI ne niyamathI satya jJAna thAya che, mATe anumAna mAnavuM joIe. niyama tene heya che ke je padArtha sivAya bIje padArtha na rahI zakatA hoya, paraMtu te sivAyanA bIjA padArthane niyamamAM nAkhavAnI jarUra rahetI nathI, eTale ke dhUma agni sivAya rahI zakatA nathI. paraMtu raseDA sivAya nathI rahI zakate evuM nathI. eTale rasoDuM dhUma ane agni sivAya jude padArtha thaze. mATe niyama te dhUma ane agnine ja bane paNa vacamAM rasaDAne nAkhavAnI jarUra nathI. have parvatamAM paNa dhUma ne agninA niyamathI ja agninuM jJAna thAya che, eTale anumAna pramANa che. cArvAka-anumAnathI AtmA siddha kevI rIte thAya che?-amArI mAnyatA pramANe anumAna pramANu saMbhavatuM nathI. paraMtu tamAro e Agraha che ke anumAna pramANa mAnavuM joIe te tamAruM anumAna che, paraMtu tethI AtmA siddha kevI rIte thAya che te bata. syAdvAdI-anumAna pramANathI AtmAnI siddhi- kuhADIthI kAcha kapa ya che. kAkane kApanAra kuhADI che, paraMtu ekalI kuhADImAM kAine kApavAnuM sAmarthya nI, paraMtu tene vAparanAra calAvanAra koI mANasa joIe che. e pramANe cAmaDIthI zIta, uSNa vagere sparzanuM jJAna thAya che, jIbhathI tIkhA mIThA svAda jaNAya che, nAsikAthI sArA narasa gadha parakhAya che, AMkhathI kALuM dhaLuM rUpa dekhAya che ne kAnathI nAne meTe zabda saMbha For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 2] nihanavavAda [55] lAya che. e pramANe sarva Indriyo pitApitAnAM kAryo kare che, paraMtu ekalI IndriomAM e sarva jANavAnI tAkAta nathI. mATe jema kuhADIne vAparanAranI jarUra che tema A Indriene paNa vAparanAra upayoga karanAra koIka mAnavo joIe. ane te Indriyane je upayoga karanAra te ja AbhA. tenuM anumAna A pramANe thAya che. IndriyathI thatuM jJAna AtmAnI madadathI thAya che. Indriyo svayaM jJAna karavAne azakta hovAthI, kuhADIthI kapAtA kAkSanI mAphaka cArvAka-indriyethI jJAna thAya te AtmAnI jarUra nathI-tame kuhADInuM udAharaNa ApIne Indriyone jJAna karavAmAM svataMtra rIte azakta mAne che, ne tethI AtmA mAnavo joIe ema siddha kare che. paraMtu Indriyone ja svataMtra jJAnamAM kAraNa mAnIe te pachI AtmA mAnavAnI jarUra rahetI nathI, eTale tame je anumAnathI AtmA siddha kare che paNa tethI AtmA siddha thaI zakatuM nathI. syAdvAdI-IdrithI svataMtra jJAna thaI zake, marelA zarIrathI nathI thatuM- AtmAnI madada sivAya IndriyethI svataMtra jJAna thAya che ema mAnIe te jIvatA zarIramAM je Indriye che te ja Indriya marela zarIramAM paNa che. eTale jIvatA zarIramAM rahelA IndrithI jema jJAna thAya che, te ja pramANe marela zarIramAM rahela IndriyothI paNa jJAna thavuM joIe. paraMtu marelA zarIramAM rahela IndriyethI jJAna thatuM nathI mATe Indriyo jJAnamAM svataMtra kAraNa nathI, paNa temAM AtmAnA sahakAranI jarUra che ema mAnavuM joIe. eTale pUrve batAvelA anumAnatho AtmA siddha thAya che. vaLI nAnya ramatyantaH / bIjAe anubhaveluM bIjAne yAda AvatuM nathI. devadatte kaMI paNa joyuM hoya te kaMI jinadattane yAda AvatuM nathI, tema je jJAnamAM Indriyone ja svataMtra kAraNa mAnIe te je indriyane jJAna thayuM che tenI yAda te Indriyane AvavI joIe paNa bIjAne Ave nahi. paNa tema banatuM nathI. cAmaDIthI je sparzanuM jJAna thayuM che te cAmaDI jUDI paDI gayA pachI, bhathI je svAda lIdhA che te jIbha chedAyA pachI, nAsikAthI je sUyuM che te nAsikA nirapagI thayA pachI AMkhe je joyuM che te aMdhApe AvyA pachI, ke kAne je sAMbhaLyuM che te baherAza AvyA pachI-A rIte pUrve anubhavela sparza, rasa, gabdha, rUpa ane zabdanuM smaraNa thAya che. je Indriyoe anubhava karyo hato te Indriyo te nAza pAmI gaI chatAM je yAda Ave che tethI Indriyo sAthe anya koI anubhava karanAra che tema mAnavuM joIe, ne je te anubhava karanAra te ja AtmA samajavo. cArvAka-prANavAyuthI AtmAnI jarUriyAta rahetI nathI-jIvatA zarIramAM rahela InDithI jJAna thAya che ne marelA zarIramAM rahela IndriyothI nathI thatuM, temAM prANavAyu kAraNa che. jyAM sudhI zarIramAM prANavAyu che tyAMsudhI IndriyothI jJAna thAya che ne prANavAyu cAlyo jAya che eTale IndriyothI jJAna thatuM nathI, mATe AtmA siddha thato nathI. vaLI Indriyoe anubhavela, Indriyo nAza thayA pachI paNa, je yAda Ave che temAM indriyanI sAthe prANavAyune paNa anubhava thAya che. eTale indriyonA nAza thayA pachI je yAda Ave che te prANavAyune Ave che, ne prANavAyunA nAza thayA pachI yAda AvatuM nathI. mATe AtmA mAnavAnI jarUra nathI. For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [56] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 syAdvAdI-bALakarUdana ne stanya pAnapravRttithI Atmasiddhi-janmatAMnI sAthe ja bALaka rUdana karavA lAge che ne bhUkha lAgatAM tarata ja stanyapAna karavA prayatna kare che. A pramANe karavAnuM keIe paNa bALakane zikSaNa ApyuM nathI chatAM pravRtti kare che. A pravRttimAM kaMI paNa kAraNa hovuM joIe. nahi te duHkhathI hasavuM na AvatA rUdana zA mATe thAya che. bhUkha lAgatAM bIjI koI vastu pratye na jatAM stanya pAnamAM pravRtti zA mATe thAya che? kahevuM paDaze ke pUrvajanmamAM evA saMskAre grahaNa karyA che mATe e pramANe thAya che? have e saMskAro grahaNa karanAra koNa? AtmA, je AtmAne te saMskAra prahaNa karanAra na mAnIe ne prANavAyune mAnIe to pUrva zarIramAM je prANavAyu hatuM te te cAlyo gayo. A zarIramAM je prANavAyu che te jude che. mATe prathama prANavAyue prahaNa karela saMskAra A prANavAyune yAda Ave nahi. mATe saMskAra prahaNa karanAra AtmA ja mAnavo joIe. pUrva janmanA zarIramAM je AtmA hato te ja AtmA A zarIramAM Avela che ne saMskAronuM smaraNa thatAM bALaka rUdana stanyapAna vageremAM pravRtti kare che. e pramANe jema jema tene je je vastunI jarUrIAta thatI jAya che, tema tema te prahaNa karela saMskAronA smaraNa pramANe pravRtti karatA jAya che ne navA anubhava paNa grahaNa karate jAya che, mATe AtmA mAnavo joie, cArvAka-bhUtanA vicitra svabhAvathI ja sarva pravRttio cAle che--satti tti nAlIrAM thoDatra anupure che agni kAine bALe che ne AkAzane bALato nathI emAM AkAzane na bALavAnuM agnine koNe pharamAna karyuM che? kahevuM paDaze ke agnine svabhAva kAine bALavAno che, paNa AkAzane bALavAnuM nathI ane baLavAne svabhAva paNa kASTane ja che paNa AkAzane nathI. eTale bhUta acitya zaktivALAM ne vicitra svabhAvavALAM che. eTale bALaka rUdanamAM ke stanyapAna vageremAM pravRtti kare che te paNa bhUtane ja svabhAva che, paraMtu parabhava che ne temAM AtmAe saMskAra prahaNa karyo che ne tenuM smaraNa thavAthI pravRtti thAya che vagere mAvuM nakAmuM che, mATe AtmA siddha thatuM nathI. syAdvAdI-jAtismaraNathI AtmAnI siddhi-je bhUtanA svabhAvathI ja sarva pravRtti thAya che ne AtmAnI jarUra nathI ema mAnIne te kAryakAraNanI vyavasthA ja nahi rahe. kAraNa ke sarva sthAne svabhAvathI ja cAlaze. paraMtu tema karatAM vyavahAra ne vyavasthAne lopa thaze eTale ema mAnI zakAya nahi. mATe javAM kaI paNa upAya ke kAraNa na maLatuM hoya tyAM ja svabhAvane kAraNe mAnI zakAya che ne te paNa tevI rIte ke tenAthI bIjI Apatti na AvatI hoya te ja, mATe svabhAva kAraNa nahi mAnI zakAya, eTale pUrve batAvyA pramANe AtmAne mAnavo paDaze. vaLI keTalI viziSTa vyaktione keTalAka sthaLa vagere pUrva anubhUta vastu jevAthI pUrva bhavanuM smaraNa thAya che, ne tethI te A janmamAM nahi anubhavela ane nahi joyela sarva hakIkate kahe che ke amuka sthaLe meM mUkela dhana che, amuka sthaLe amuka cIja che, amuka vyApta che, vagere. tapAsa karatAM te sarva satya hoya che, ethI pUrva janma che. te janmamAM saMskAragrahaNa karanAra che. e saMskAragrahaNa karanAra ja A janmamAM A zarIramAM che. te je che e ja AtmA. mATe AtmA mAna joIe, For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 2]. nihunavavAda [57] cArvAka--jAti smaraNa vagere mithyA che-tame pUrva janmanuM smaraNa thAya che mATe AtmA mAnavo joIe ema je kahe che te amArI mAnyatA pramANe mAnI zakAya nahi. ame te kahIe chIe ke eka AMdhaLo mANasa gokhalAmAM ghaNuM patthara pheMke temAM ghaNuMkharA te nIce ja paDe ne koI eka patthara gokhamAM paDI jAya. tethI te kaMI dekhato che ema kahI zakAya nahi. e pramANe keTalIka vyakitao pitAnuM mAhAsya vadhAravA mATe mane pUrvajanmanuM smaraNa thayuM che ema kahe che. temAM koI eka vyakitanI keTalIka hakIkata maLatI Ave tethI pUrvajanma che, AtmA che ema mAnI zakAya nahi. mATe tamArA anumAna pramANathI siddha thate AtmA tamArI pAse rAkho. mane te pratyakSa pramANathI AtmA siddha thato hoya te samajAvo. syAdvAdI-pratyakSa pramANathI AtmAnI siddhi-A vastu mArI che, ema je kahevAmAM Ave che tyAM vastu ane mArI che ema kahenAra e banne judA hoya che eTale A zarIra mAruM che e sthAne paNa zarIra ane mAruM che ema kahenAra judAM ja mAnavA joIe, mATe AtmA zarIrathI jude padArtha che. dareka vyaktine huM chuM evuM jJAna pratyakSa thAya che temAM huM e koNa? e zarIra nathI mATe huM e ja AtmA. tethI saune potAnA AtmAnuM pratyakSa thAya che ane advitIya jJAnathI bIjAnA AtmAonuM paNa pratyakSa thAya che. avagraha, IhA, apAya ne dhAraNA e cAra jJAnanI bhUmikAo che. jJAna svasaMvedyane pratyakSa ja hoya che. eTale avagraha vagere paNa pratyakSa ne svasaMvedya che. vaLI avagraha vagere dharmo che. kAraNa ke dharmo svataMtra upalabdha thatA nathI. jema rUpa e dharma che, rUpa svataMtra upalabdha thatuM nathI, paNa ghaTapaTa vagerenI parataMtratAthI ja upalabdha thAya che, tema avagrahAdi paNa parataMtrapaNe ja upalabdha thAya che. mATe avagrahAdi dhamene rAkhanAra keIka dharma che ne te AtmA sivAya bIjo saMbhavato nathI. je dharmo pratyakSa hoya che tene dhamI paNa pratyakSa ja hoya che. jema rUpa pratyakSa che, eTale rUpI ghaTa vagere paNa pratyakSa che, e pramANe avagrahAdi dharmone dhamI AtmA paNa pratyakSa che. e rIte AtmA pratyakSa hAI pratyakSapramANathI paNa siddha che. e pramANe Agama, anumAna ane pratyakSa ema traNe pramANethI AtmA che e syAdvAdIe siddha karI batAvyuM eTale cArvAka te cUpa ja thaI gayA. eTale zravaNa karatA maMDaLamAMthI baiddha AgaLa AvIne syAdvAdIne kahevA lAgyo ke AtmA te siddha thayo paraMtu tenuM svarUpa zuM che te kahyuM nahi. Ano syAdvAdIe je javAba Apyo te have pachI joIzuM. (cAlu) 1 jene nirdeSa karI zakAya nahi evuM sAmAnya jJAna tene avagraha kahe che. vastumAM nahi rahela dha grahaNa na karavA ane temAM rahelA dharmo grahaNa karavA evuM je jJAna thAya che tene IhA kahe che. vastumAM rahela dharme je grahaNa thayA che te barAbara ja che temAM nahi rahela dharmo nathI ja, evuM je nizcayAtmaka jJAna thAya tene apAya kahe che. dhAraNAnA traNa bheda che. avismRti, vAsanA ane smRti. temAM apAya thayA pachI antamuhUrta sudhI te jJAnane je upaga rahe te avismRti kahevAya che. saMkhyAtA ke asaMkhyAtA kALa sudhI te jJAnano ja saMskAra rahe tene vAsanA kahe che. je jJAna thayuM che tenA sadaza padArthanuM darzana vagere thavAthI saMskArane udha thaIne jJAna thAya tene smRti kahe che. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir malAcAra [digambara munioM kA eka prAcIna aura pradhAna AcArazAstra ] lekhaka-munirAja zrI darzanavijayajI (gatAMka se kramazaH) * AgamoM kI arthayojanA ke lie catudarza pUrvavit antima zrutakevalI zrI bhadrabAhusvAmIjI ne 10 niyuktiyAM banAI haiN| unameM unhoMne zrI zayyaMbhavasUriracita zrI dazavaikAlika sUtra kA pAMcavAM adhyayana 'piNDaiSaNA' kI arthayojanA ke nimitta piNDaniyukti kA bhI nirmANa kiyA hai ( A. ni. gA. 84-85-86 ) piNDaniyukti meM 671 gAthA haiM, jisake upara 46 gAthAoM kA bhASya hai, aura 7000 zloka pramANa A. zrI malayagirijIkRta TIkA hai| yaha sArA zAstra devacandra lAlabhAI jaina pustakoddhAra phaMDa-sUrata ne prakAzita kiyA hai| mUlAcAra meM gAthA 62 taka kA 6 ThA pariccheda piNDaniyukti aura usake bhASya se banA hai / anta kI 21 gAthAeM digambaroM kI vizeSatA batalAne ke lie joDI huI haiN| - maiM yahAM piNDaniyukti aura mUlAcAra kI gAthAoM ke nambara Amane sAmane rakha detAhUM, ki pAThaka svayaM hI isa kA nirNaya krleN| piNDa gA. bhU. gA. | piNDa gA. mU. gA. | piNDa gA. bhU. gA. | piNDa gA. mU. gA. ... 2 | 330 ... 18 saH 483/ 93 ... 333 . 461 490 492 494 171) 506 248) 2501 507 408 409 277 285 298) 428 303 558 ... 454) u.su.gA. mU.pa.2gA. 26-33 6-60 | 26-35 6-61 565 // 316 ... 17 | 455) For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra [ 2 ] www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mUlAcAra inameM se katipaya gAthAoM kA namUnA bhI dekha lIjie: piNDe uggama upAya - NesaNAsaMjoyaNA pamANaM ca / gAladhUmakAraNa, avahA piMDanijjutI // piM0 1 // uggama uppAdaNa esaNaM, ca saMjojaNaM pamANaM ca / iMgAladhUmakAraNa, aTThavihA piNDa suddhI du // mU0 2 // jAvaMta devadattA || piM0 142 // pAsaMDIsu evaM mIsAmI se hoi hu vibhAsA / samaNe saMjayANa, u visarisa nAmANavi na kappe // piM0 143 // jAvadiyaM uddeso, pAsaMDoti have samuddeso / samaNoti ya Adeso, NiggaMthoti yahave samAdeso || mU0 7 // sahANa paraTThANe duvihaM, ThaviyaM tu hoi nAyavvaM // piM0 277 // callI avacUlo vA ThANa saThANaM tu bhAyaNaM piDhare / saTTAna hANaM miya bhAyaNaTTANeya caubhaMgA || piM0 bhA0 34 // pAgAdu bhAyaNAo aNNamhi ya bhAyaNamhi pakkhaviya / saghare va paraghare vA, nihidaM uvidaM viyANAhi // bhU0 11 // pAhuDiyA viduvihA vAyarasuhumAya hoi nAyavvA ( duvihamekekaM ) okaNa mussakaNa || piM0 285 mU0 13 // dhAI duinisitte AjIva viNimage timicchAya / kohe mANe mAyAlome a havanti dasa e e // ni0 498 // mU0 26 // puci pacchA saMthavavijA - maMte ya cunnajoge ya / upAyaNA dosA, solasame mUlakamme ya // ni0 409 // mU0 27 // saMfar after nikhitta - pahiya sAhayariya dAyagummI se / apariyaNalitta chaDiya esaNadosA dasa havanti // piM0 520 // saMki makkhida nikkhida- pihidaM saMvavaharaNa dAyagummise / apariNada litta choDida pazaNadosAI dasa pade // bhU0 43 // saMjoyaNAe doso josaMjoeDa bhattapANaM tu // ni0 638 // mU0 57 // pagAmaM ca nigAmaMca, panoyaM bhattapANamAhare / ayaM aibahuso pamANadoso muNeyabvo || paM0 644 // adimatto AhAro pamANadoso havadi eso // mU0 57 // hoi sa - iMgAlaM, jaM AhArei mucchio saMto / [46] For Private And Personal Use Only taM puNa hoisa dhUmaM jaM AhArei niMdato // piM0 665 // mU0 58 // veNaveAvacce, iriyaTTAe ya saMjamaTTAe / tahapANavattiyAe, chaTuM puNa dhammaciMtAe / piM0 662 // veNayavejAvacce, kiriyAThANe ya saMjamaTThAe / ta pANadhammaciMtA, kujA edehiM AhAraM // mU0 60 // piMDani0 gA0 662, mU0 pa0 6 gA0 60, uttarAdhyayanasUtra u0 26 gA0 33 //
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [10] zrI jena satya prakAza [11 Ayake uvasagge-titikkhayA bNbhcerguttiisu| pANidayAtavaheuM, sarIravoccheyaNaTTAe // piM0 666 // AdaMge uvasagge, tirakkhaNe bNbhcerguttiio| pANidayA tavaheU sarIraparihAravocchedo // mU0 61 // utta0 sU0 a0 26 gA0 35, piM0 ni0 gA0 666 mU0 pa0 6 gA0 61 // nivvANaM khalu kajaM, nANAitigaM ca kAraNaM tss| nivvANakAraNANaM ca, kAraNaM hoi AhAro // piM0 69 // nANAi tigarasevaM AhAro mokkha ne massa // piM0 70 // dhamma nAikkame bhikkhU, dhammajhANarao bhave // piM0 vRtti 6 // zrI vorAcAryakRta piM0 ni0 gAthA 669 kI vRtti kI chaTThI gAthA / NANa] saMjamaDhe jhANaTuM ceva bhuMjejo // mU0 62 // zrImad vaDheraka AcArya ne piMDa niyukti kI sarAsara nakala kara DAlI hai| hAM! itanA nirNaya kara liyA thA ki jahAM digambara ke khilApha kathana hai vahAM bar3I saphAI se digambara tattva bharadenA jisase nakala kA kArya phUTe hI nhiiN| upadhi va pAtra kA adhikAra to sarvathA chor3a hI diyA / aura jahAM jahAM choTA bheda mAlUma huA vahAM vahAM kucha zabda-parivartana kara diyA / piM0 ni0 gA0 316 aura mU0pa06 gA0 17 meM sAmpradAyika zabdoM kA hI antara hai, usameM vastra zabda ko uDAkara savRddhika-avRddhika zabda dAkhala kara die haiN| yahAM aura bhI aneka gAthAeM isa zakala kI haiN| TIkAkAra A0 zrI vasunandIjI ne bhI mUlAcAra kI TIkA ma gupta rIti se saTIka piMDaniyukti kA kucha na kucha sahArA liyA hai| jaisA ki piM0 ni0 gA0 303 va 304 kA kathana mU0pa0 6 gA0 15 kI TIkA meM ThIka saMgRhIta kara liyA gayA hai / kucha bhI ho isa piMDavizuddhi kI jar3a zrI piMDaniyukti hI hai| ( kramazaH) svii4|2 1 zrIkalpasUtram-zrIsamayasundaragaNikRta-kalpalatAvyAkhyAyuktam 2 zrIsAmAcArIzatakam kartA-zrIsamayasundaragaNi. uparanA banne graMtha-zrI jinadattasUri 1na bhaMDAranA kAryavAhaka jhaverI mUlacaMda hIrAcaMda, The. mahAvIra svAmInuM derAsara, pAyadhunI, muMbaIthI prakAzita thayA che. pahelAMnI pa00 ane bIjAnI 375 prata bheTa tarIke kADhI che. 3 Adarza jaina darzanacovizI tathA anAnupUrvI (triraMgI citramaya) aza 5.bhagavAnahAsa rena.. bhAtisiMha bhAbhiyA rAstA rAyapura sITI. bhUdaya-hADha 3piyA. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vividhatIrthakalpAntargata vaibhAragirikalpa tathA ujajayantastava anuvAdaka-zrIyuta aMbAlAla premacaMda zAha, vyAkaraNatIrtha zrI vaibhAragirikalpa saMkSiptaruci (kA varNanane vAMcavAmAM rasa lenAra)nA AnaMda mATe zrI jinaprabhasUri have A vaibhAra kalpane stavanarUpe vistAre che. [1] vaibhAragirinA guNanA vistAramAM dedIpyamAna sarasvatIe buddhine khUba lagADI (te pachI) temAM ApaNe koNa? (arthAta-sarasvatI pote jenA varNana mATe azakata che tenA varNanamAM ApaNI zakita kayAMthI?) [2] tIrthabhakitathI prerAIne prasarelA guNavaDe zobhatA te tIrtharAja (vaibhAragiri ne jaDa (buddhivALA) hovA chatAM ame kAMIka stavIe chIe. [3] ahIM dAridrane nAza karavAnA svabhAvavALI rasakUpikA-rasanI vAvaDIo, garama ane ThaMDA pANInA kuMDa kone Azcarya nathI pamADatA ? [4] A (parvata)nAM trikUTa ane khaMDikA vagere zikharo, rakSaNa karAyelAM badhAM karaNa gAmanAM vana, aneka prakAranA rogone nAza karavAmAM zaktizALI auSadhio ane pavitra temaja suMdara pANIvALI sarasvatI vagere nadIo zobhe che. [ 5-6]. ghaNI rIte magadha ane Alocana vagere laukika tIrtho che, jyAM viplavane nAza karanAra zrI. arihaMta prabhunAM bibo che. [] meru parvatanA cAra udyAnanAM puSponI saMkhyA jeo jANe che, te ahIM badhAM tIrthonuM pramANa jANe che. [8] ahIM dhagadhagatI zilA upara zrIzAlibhadra ane dhannA-e be RSio manuSyanA pApane dUra karatAM zarIrano tyAga (kAyotsarga-kAusagga) karatA dekhAyA. [9] kUtarAo, siMha, vAgha, rIMcha, jaMgalI pADe, vagere ahIM tIrthanA mahimAthI jaladI upadrava karatA nathI. [10] ahIM pratyeka dezamAM bauddhonA vihAra jovAya che. te (bauddha) maharSioe A (giri)nI upara caDI mokSa meLavyuM [11] pahelAM rohiNeya vagere vIronA nivAsasthAnathI prasiddha thayela ane aMdhakAranA samUhathI praveza karavAne paNa azakya evI guphAo ahIM ekatrita thayelI che. [12]. A parvatanI nIcenI bhUmimAM rAjagRha nAmanuM nagara zebhe che; je te vakhate kSitipratiSTha vagere nAmothI prasiddha hatuM. [13] (e nagaranuM) kSitipratiSa, caNakapura, Sabhapura, kuzAgrahapura ane anukrame rAjagRhanAma thayeluM che. [14]. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rdaranuM zrI jaina satya prakAza [varSa 6 ahIM AMkhane zItaLa karanAruM guNazIla nAmanuM caitya hatuM, jyAM zrIvIra bhagavAna gaNa sAthe samesaryA hatA. [15]. che jemAM metArya munivare suvarNa kille baMdhAvyo hato. ane pahelAMnA mitradevatAe tenA kAMgarAmAM maNie mUkyAM hatAM. [16] jagatane Azcarya karAvanArI ane bhoga vaDe zebhatI lakSmIvALA zrI zAlibhadra vagere aneka dhanADho jyAM utpanna thayA hatA. [18] jyAM vANiyAonAM chatrIsa hajAra ghare hatAM. temAM zrAvaka saMjJAvALAomAM bauddhonAM aDadhA (dharo) hatAM. [18]. jenA mahelanI zreNinI atizayavALI lamI joIne, mAna cheDI daI devatAnAM gRha vimAna vimAna vigata mAna; eTale mAna-mahAra-vinAnA evA prakAranA nAmane prApta thayAM, ema huM mAnuM chuM. [19]. jyAM sumitranA kuLakamaLamAM jagatanA mitra sUrya samAna ane adhAvabodhanA vatathI yukta (muni) suvata jinezvara bhagavAna thayAM. [2] na jyAM lakSmIvALA jarAsaMdha, zreNika, kRNika, abhayakumAra, medhavAhana, halsa, vihalsa ane zrInaMdiSeNa paNa thayA. [1] jyAM jaMbusvAmI, kRtapuNya, zayyabhava vagere moTA RSio ane nandA vagere pativratA strIo thaI. [22] jyAM mahAvIrasvAmInA agiyAra gaNadharoe vRkSanI pAse rahIne eka mAsa sudhImAM mekSa nivAsane prApta karyuM. ri3] gaNadharanA svAmI zrI vIra prabhunA agiyAramA gaNadhara prabhAsa gaNudhare jenuM nAma pitAnA janmathI pavitra karyuM hatuM. [24]. nAlaMdA zobhAvavA mATe ja jyAM cauda varSanA caturmAsa sudhI zrIvIraprabhu rahyA te kema pavitra na hoya? [25] jemAM aneka tIrtho AMkhanI zobhAne vadhAre che ane bhavyane Anada utpanna karanArI nAlaMdA nagarI che te amane pavitra kare. [2] raNakSetramAM zatruone mATe skurAyamAna nAdavALA ane kSetrapAlanA agresara evA meghanAda manuSyonI kaI kaI kAmanAo pUratA nathI? [27]. kalyANakArI stUpanI pAsenuM zrI gautamasvAmInuM maMdira jevA mAtrathI paNa namaskAra karanArAnIonI prItine puSTa kare che. [28]. che kalpavRkSa ! vikramane 1364mA varSe tIrtha zikharanI sevAmAM rasiyA manuSyanI siddha thayelI lakSmI vistAre; ane bhaktivALA tathA dhIrabuddhivALA manuSya, devatAthI vaMdAyelA vaibhAragirinA svAmInA guNa samUha kahevAmAM lAgelI, namra ane spaSTapadavALI zrI jinaprabhasUrinI A sUkti bhaNo. [29-30] iti zrI vaibhAragirimahAtIrthaMkalpa For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 2] vibhAragirikalpa tathA ujajayanta stava | 63] [2] zrIujajayantastava raivataka, ujajayanta vagere nAma vaDe prasiddhi pAmela ane neminAtha prabhue pavitra karela, parvatamAM eka evA girinArane huM stavuM chuM. [1] traNa bhuvanamAM A deza surASTranA nAmane dhAraNa kare che te gya ja che, kemake bhUmirUpI strInA lalATamAM A parvata vizeSatA karanAra che. [2] zrI RSabhadeva vagere aMgAradurga-killAne zobhAve che ane zrI pArzvanAthe enI upatyaka bhUmi-parvatanI nIcenI bhUminA tejalapurane zobhAvyuM che. [3] A (parvata)nA be yojana pramANa UMcA zikharamAM zaraRtunA caMdranAM kiraNonI mAphaka nirmala-svacha evI jinezvara prabhunA maMdiranI zreNi jANe puNyarAzinI mAphaka ja zobhe che. [4] A (parvata)nI upara suvarNanA daMDa, kalaza, ane amalasAraka vaDe zebhAyamAna zrI neminAtha prabhunuM suMdara caitya zobhe che. [5] ahIM zrI zivAmAtAnA putra zrI neminAtha prabhu)nI pAdukAnAM darzana, sparzana ane pUjana sajajana puruSanAM pApano samUha nAza kare che. [6]. bhagavAne vizALa rAjyane, pAkelA tarakhalAnI mAphaka, tajI daI temaja snehALa baMdhuone choDI daI ahIM (A tIrthamAM) mahAvratane aMgIkAra karyuM. [7]. jagatanA badhA manuSyonA hitaiSI evA prabhue ahIM ja kevaLajJAna prApta karyuM ane mekSa paNa ahIM ja meLavyuM. [8] AthI ja ahIM bhavya puruSanAM hRdayane AzcaryAnvita karanAra maMtrIzvara zrI vastupAle kalyANakArI traNa maMdira baMdhAvyAM. [9] ahIM jinezvara prabhunA biMbarUpI pUrNacaMdramAvALA maMDapamAM rahelA zrI neminAtha prabhune snAna karAvatAM manuSyo IndranI mAphaka zebhe che. [1] A (parvata)no amRta jevA pANIthI bharele ane snAna karanArA zrI arihaMta prabhunA snAnane mATe yogya gajendrapada nAmano kuMDa zikharane zobhAve che. [11] ' ' vastupAle ahIM zatruMjayane avatAra karyo chate zrI RSabhadeva, puMDarIka, aSTApada naMdIzvara tathA siMhanA vAhanavALI, suvarNa, siddha ane buddha nAmanA putrothI yukta, suMdara AmraphaLathI bharelA hastavALI, ane saMghanAM viddhane haraNa karanArI zrI aMbAdevI che. [12-13] zrI neminAtha prabhunA caraNa kamaLathI pavitra thayela avalokana nAmanuM zikhara jonArA bhavya puruSo kRtArthapaNAne pAme che. [4] zAmbavatIthI utpanna thayela zAMba ane kRSNathI utpanna thayela atyaMta kAMtivALA pradyumna (kumAra) A (parvata)nA UMcA zikharamAM duSkara tapasyA karI hatI. ( jue pAnuM 66 ) For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharmI vIronAM parAkrama lekhaka-zrIyuta mohanalAla dIpacaMda coksI (gatAMkathI cAlu) kumArapALanA jIvanamAM palaTo thayo te pUrve e zivadharmI hatI ane mAMsa madirA paNa vAparate. jyArathI eNe jainadharmanA custa upAsaka evA maMtrIzvara udAyana ane temanA putra abaDa, vAhaDa ane cAhaDa Adino caDAIveLA pUrNa sahakAra sAdhyo tyArathI enA manamAM e vicArano uddabhava thaI cUkayo hato ke "dayAdharmI tarIke oLakhAtA ane jainadharmanA custa upAsaka lekhAtA A vaNikavIre eka tarapha dharmanuM pAlana paNa karI zake che ane bIjI bAju samaya prApta thaye parAkrama batAvI samarAMgaNa zobhAve che. tyAre e jainadharmanAM tomAM kaMI vilakSaNatA avazya hovI joIe. dayA ane zuravIratAne meLa na bese ema kahenArA jarUra bhramamAM che. A vicAra-pravAhamAM jyAre e potAnA pUrvajIvana prati daSTipAta karate tyAre ene spaSTa jaNAtuM ke pite siddharAjanA bhayathI bhramaNamAM hatA tyAre rAjavIne khapha vaherIne paNa jemaNe mane sahAya karI emAM jenadharma pALanAra vargano phALo agrapade Ave che. sau hAyakemAM zrImadda hemacaMdrasUrie apAvelI hAya mokhare jaNAtI, kAraNa ke varSonI athaDAmaNa ane hADamArImAM e eTalI hade nirAza thaI gayo hato ane jIvana veDaphI devAnI taiyArImAM hatA, tevI aNanI veLAo ya prApta thaI hatI. niSkAraNa baMdhusamAM A mahAtmAnI hAya enA aMtaramAM eTalI hade jaDAI gaI hatI ke e game tevA saMgamAM kAyamane mATe bhUlAI jAya tema hatuM ja nahIM. rAjyasana para AvyA pachInAM prAraMbhanAM varSo sthira thavAmAM gayAM ane thoDA samaya mATe zrI hemacaMdrarie vismRtine viSaya thaI gayA! chatAM zAMti sthapAtAM ne nimitta maLatAM ja khaMbhAtanA meLApanI smRti tAjI banI ane tarata ja AcArya mahArAjane bahumAnapUrvaka aNahilapura pATaNamAM belAvavAmAM AvyA. rAjavIne gurudeva sAthe paricaya vadhI gayo. deza dezanA pANI pInAra ane hajAro bhinnabhinna prakAranAM bhejAonA paricayamAM AvanAra mahArAjA kumArapALa eTale bhoTa na hato ke mAtra AcAryazrInA kahevAthI vazautAra Avela zaivadharmane choDI de. tema AcArya mahArAja zrI hemacaMdrasUri paNa AvA prakAranA uparachalA parivatanamAM jainadharmanI prabhAvanA mAnatA nahotA. vartamAna yuganA keTalAka lekhake "piDe tevuM brahmAMDa' kalpI laI zrImadda hemacaMdranA jIvana-ulekha TANe managamatA vAghA sajAvavAnI ghaSTatA karI cUkyA che ane haju kare rAkhe che, pitAnA jevI ja nabaLAIo e vIrala saMtamAM hatI ema darzAvavA kalpanAnA ghaDAo doDAve che! are, kalpita pAtro sajI je vastu banI nathI evA viSaya pUrI citraNa Alekhe che ane aitihAsika pAtrone-eka udAra ane umadA dharmanA jabaradasta ne prAbhAvika AcAryane ane temanA anuyAyI evA kIrtizALI pradhAnone-mana-kalpita guMthaNIo dvArA evA mizraNamAM mUkI de che ke jethI sAcA itihAsanuM te khUna thAya che ja paNa e uparAMta ugatI prajAmAM cAritrazaithilanI For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2] jaina dharmI thIrAnA parAkrama [ 65 ] khATI chApa bese che ane je yugamAM bhinnabhinna dharmI prajA vacce gADho saMparka sAdhavAnI khAsa AvazyakatA che tevA khArIka samaye AvA prakhara te pratApI puruSo sAme ceDA kahADI aMtara vadhAre che ! kumALapALa rAjAne jainadharmI banAvavAmAM jANe zrI hemacandrasUrie kAI musaddIgIrInA dAva na pheMkayA haiAya kivA cANakayanItinuM avalaMbanana graMthuM hoya tevA bhAsa khaDeA kare che! kalpita maMjarInA praNetA haju peAtAnA maMtavyanuM pUrNapaNe pramA na karI nathI rahyA tyAMtA bIjA eka sAkSare paramaArhata ke paramamAhezvaranA vaTALa ubhA karyAM che ane zrI medhANI jevA lekhaka je bhASAmAM zrI hemacaMdrasUrinA citranuM eka vAtamAM Alekhana kare che e jotAM duHkha upaje che! manamAM ghaDIbhara e prazna UThe che ke itihAsanA nAme baDI baDI vAteA karanArA A sAkSare! sAceja satyanA pakSapAtI che ke dhruvala mAnI lIdhelA matavyanA ? prAsagika ATalI vicAraNA pachI mULa vAta para AvatAM kahevAnuM ke rAjavI ane gurudevanI carcAemAM kai kaMI tattvA kaMi kaMi dharmo ane jAta jAtanA praznonI phruTathI chatAM lIlapuraskara chaSNAvaTa thaI. enA vistAra karavAnuM A sthaLa nathI. e vAtanI vAnagI pIrasatAM saMkhyAbaMdha pustakA upalabdha thAya che. e para caDhelA atizayAkti ke svadharma prazaMsAnA vadhu paDatA paDaLA dUra karIne paNa jijJAsu nitarUM satya zodhI zake tema che. enuM pariNAma e ja Ave che ke mAtra sUri mahArAja pratyenA upakAra vALavAnA dRSTibinduthI prerAIne nahIM paNa jainadharmanA umadA siddhAMta emAM samAyela udAra bhAva ane ahiMsAmAM rahelI addabhuta zaktinI pichAna karI mahArAjA kumALapALe jainadharma svIkAryo. e badhuM kaI eka divasamAM nathI banI gayuM ! tema nathI teA e sArU zrI hemaca MdrasUrine krAi jAtanI kuTilatA calAvavAnI kanakAI prakAranI bhUrakI nAMkhavAnI jarUra paDI. alabatta jainadharmanA prakhara abhyAsI ane vidvAna jJAtA tarIke zrImad hemacandrasUrie jainadharmonAM tattvAnuM ahiMsA ane anekAMta jevA tattvajJAnanuM, AcaraNamAM utAravA jevA zrAvaka dharma cita bAra prakAranAM vratAnuM vistArathI svarUpa samajAvavA yeAgya prayAsa sevyeA che, peAtAnAmAM rahelI vidvattAne pUrepUro upayega karyAM che. jarUra paDaye camatkAra batAvavA paNa cukayA nathI. mahArAjA kumArapALe paNa e badhAmAM navIna abhyAsaka tarIke praveza karI, zraddhAvata AtmA tarIke enA tAga meLavI, pUrNa jijJAsu tarIke e sarvane pacAvI, ane aMtaranA umaLakAthI ene svIkAra karyo che. eka prabaLa pratApI rAjavI tarIke je je kAryo karyAMnA ullekha upalabdha thAya che emAM jainadharmInA jaLahaLatA siddhAMtanI chAyA daSTigAcara thAya che. tethI ja paramArhutanA birUdanI prApti thAya che. pATaNanI gAdIpara pUrve thaI gayelA rAjAonI kAryapraNAlIthI judI rIte mahArAjA kumArapALe prajApAlana karyuM ane janatAnA utka sAdhyo. itihAsanI vAMdha kahe che tema sana 1159 mAM te pUrepUrA jainadharmI tarIke pragaTa thayA arthAt zrAvakanAM bAra vrata temaNe lIdhAM. tyArapachI banArasanA rAjA jayacaMdra para tenA rAjyamAM cAlatI hiMsA baMdha karavAnuM sUcavavA sArU pratinidhi maMDaLa meAkalyAnA ullekha kumArapALa-prabaMdhamAM maLe che. jainadharmanA temanA peAtAnA jIvanamAM je pheraphAra thayA tenI noMdha nIce pramANe abhyAsa ane pAlanathI TUMkamAM lakha zakAya. For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [66] zrI jaina satya prakAza [ varSa 6 mahArAjA kumArapALe mAMsabhakSaNa sadaMtara choDI dIdhuM. mAtra madirApAna tyajI dIdhuM eTaluM ja nahiM paNa sAte vyasanane tyAga karyo. pitAnA paDozI rAjyo sAthe snehasaMbaMdha vadhAryo. nabaLAM rAjyone ghaTatI madada ApI ubhAM rAkhyAM ane khAsa kAraNa vinA kevaLa rAjya vistAranA lobhathI ke potAnA garvane piSavAnI vRttithI laDAtI laDAIo baMdha karI. phAMsI ke mRtyu jevI bhayaMkara sajAo baMdha karI. baLataNa para ane gADA para levAtA kare rada karyA. aputrIyAnuM dhana rAjyamAM levAtuM te kahADI nAkhyuM. dArUbaMdhI sakhata rIte karI. jugAra para aMkuza mUkI ne aTakAvyo ane deza bharamAM ahiMsAnuM vAtAvaraNa pragaTAvyuM. A jAtanA sudhArAnA mULa jainadharmanA siddhAMtomAM maLI Ave che. mahArAjA kumArapALanA jIvana para e tatvajJAnanI je UMDI asara paDI te ApaNane uparanA sudhArAmAM jovAnI maLI Ave che. e sudhAraNAnA pratApe ja rAjavIne "paramahaMta' nuM biruda prApta thayuM. ahaMta prabhunA anuyAyImAM sAdhu ane zrAvake ane e varga aMtargata sAdhvI ane zrAvikAno samAveza thAya che ane e gaNamAM je vyaktinAM kArya dharmanI zobhAmAM vRddhi karanAra hoya che te parama yAne agresara manAya che. Ama A biruda pAchaLa je bhAva samAyeluM che tene jenetara lekhakAe vicAra karavAno che. (cAlu) ( 63 mA pAnAnuM anusaMdhAna ) ahIM rAtrimAM aneka prakArano auSadhi samUhanI jAjavalyamAna dekhAya che. vaLI UMce ghaMTAkSarachatrazilAo paNa zobhe che. [16] ahIM sahassAmravana ane lAkSArAma tathA mora, keyala ane bhamarAnA gAnathI zobhatA. bIjAM paNa aneka vana che. [1] itihAsanA jANakAra vidvAne ahIM zodhakhoLa mATe lAge che evuM eka vRkSa, velaDI, kula ke phaLa (duniyAmAM) bAkI nathI je (ahIM) na dekhAya. [18] ahIMnI guphAnI aMdara rahelI zrI rAjImatI ke je rathanemi (neminAthanA bhAI). ne unmArgathI sanmArgamAM lAvI, te kone vaMdana karavA yogya nathI ? ahIM karelAM pUja, snAna, dAna ane tapa vagere bhavya puruSone mekSasukhanAM sAdhana bane che. [2] koI paNa mAge te manuSya dizA bhUlIne A parvatanAM maMdiranI jinezvara prabhunI pUjAne mUrtione snAna pachI pUjAyelI jUe che. [1] - kAzmIra dezathI Avela ratnavaDe ane kUSmAMDayA dezathI zrI neminAtha prabhunI pattharanI mRti lAvIne lepya biMbanA sthAne mUkavAmAM AvI. [22]. ahIM nadI, jharaNAM, ku, khANe ane latAonI gaNatarI karanAra koNa che? [23] siMcavAnA svarUpavALA, rakSaNa karanAra ane cothI zobhAyamAna zikharavALA mahAtIrtha zrI raivatapavane namaskAra thAo. [4] . e prakAre mArA (zrI jinaprabhasUri) vaDe stuti karAyela ane moTA surioe varNavela saMkaTa vinAnA (sukhI karanAra) zrI giranAra parvatanI vistAravALI suvarNa siddhivALI bhUmi tamArA AnaMda mATe thAo. [25] ItizrI ujajayaMtastava For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma kI aitihAsikatA lekhaka : itihAsa premI munirAja zrI jJAnasundarajI vartamAna yuga meM pratyeka bAta itihAsa kI kasoTI para kasakara usakA tathya nikAlA jA rahA hai| paurvAtya evaM pAzcAtya purAtatva vizAradoMne aneka aitihAsika sAdhana upalabdha kara diye haiM ki jisase itihAsa-kSetrapara bahuta acchA prabhAva paDA aura paDatA jA rahA hai| jina ghaTanAoM kA hama nAma taka nahI jAnate the Aja aitihAsika sAdhanoM se seMkaDoM hajAroM varSa pUrva kI ghaTanAeM jAnane laga gaye haiM. jaise uDIsA prAnta kI hastI guphA se mile hue zilAlekha se mahAmeghavAhana cakravartI mahArAjA khAravela aura unake sAtha magadha ke rAjA nanda evaM puSpamitrAdiko jIvana tathA jina nandavaMzI evaM mauryavaMzI: rAjAoM ko jainadharmopAsaka mAnane meM loga hicakicAte the ve pUrvAkta sAdhanoM se jainadharmake upAsaka hI nahIM para kaTTara pracAraka siddha ho gaye haiN| isI prakAra kaI loMga jainadharma ko bauddhadharma kI zAkhA kahakara arvAcIna batalA rahe the para aitihAsika sAdhanoM se bhagavAna mahAvIra ke purogAmI bhagavAna pArzvanAtha bhI aitihAsika puruSa sAbita ho cuke haiM / itanA hI kyoM kAThiyAvAr3a ke prabhAsapaTTana se mile hue tAmrapatra se bhagavAn neminAtha jo zrI kRSNa aura arjuna ke samakAlIna hue ve bhI aitihAsika puruSa siddha ho gaye haiN| sAtha meM yaha bhI patA mila gayA hai ki bhagavAna mahAvIra ke samaya jainiyoM meM bhagavAna RSabhadeva kI mUrtiyAM tIrthaMkara ke nAma se pUjI jA rahI thI isase yaha anumAna lagAyA jAtA hai ki RSabhadeva koI puruSa jarUra hue haiN| unakA samaya bahuta durakA hai, jyoM jyoM itihAsa kI zaudha khoja Age baDhatI jAyagI tyA tyoM vaha samaya najadIka AtA jAvegA ityAdi itihAsa ne purAtattva para acchA prabhAva DAlA hai| baDe hI kheda ke sAtha likhanA paDatA hai ki isa prakAra jJAnabhAnUkI kiraNoM kA cAroM ora prakAza ho jAne para bhI abhI aise lekhakoM kA sarvathA abhAva nahIM huA hai jo binA kisI pramANa ke eka prAcIna dharma ko arvAcIna batalAne ko utAru ho jAte haiM / isake liye mukhya do kAraNa hone cAhiye--eka itihAsa kI anabhijJatA, dUsarA hRdaya kA dveSa ! yadi yaha kAraNa nahIM hotA to jainadharma jaise svataMtra aura prAcIna dharma ko vikrama kI chaThI sAtavIM zatAbdI meM janmA ('kisase hinda'); bauddhadharma ke sAtha jainadharma ko nAstika likhanA ('satyArtha prakAza' pRSTa 265); inake anukaraNa rUpa meM kaI ajJa loga jainadharma ko bauddhadharma ko zAkhA hI vatalA rahe haiN| kyA yaha lekhakoM kI ajJAnata nahI hai ? hameM adhika duHkha isa bAta kA hai ki For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [18] zrI jaina satya prakAza [ varSa / 'satyArtha prakAza' ke vidvAna lekhaka ne isa prakAra dhokhA kyoM khAyA hogA ? kadAcit svAmIjIne kisI kAraNa se likha bhI diyA ho para pichale saMzodhakoM ne anyAnya AvRttiyoM meM kaI prakAra ke saMzodhana kiye haiM phira jainadharma viSayaka galata lekha kI ora unakA lakSa kyoM nahIM pahuMcA ? isase pAyA jAtA hai ki yaha kevala anabhijJatA hI nahIM para isameM dveSabhAva kA aMza bhI zAmila hai| yatA aise bhrAtipUrNa lekhoM ke pratikAra ke liye aneka aitihAsika pramANa upalabdha haiM parantu maiM Aja khAsa bauddha granthoM ke eka do pramANa pAThako kI sevA meM peza karadetA hUM ki jisase pAThaka svayaM nirNaya kara leM ki jainadharma aura bauddhadharma eka haiM yA pRthak pRthaka haiM ? bauddha-sAhitya tripiTaka ke nAma se mazahura hai jaise-1 vinaya piTaka 2 sutta piTaka 3 abhidhammapiTaka / jisameM sutta piTaka ke pAMca nikAya haiM, usake dUsare majjhiyanikAya grantha meM svayaM mahAtmA buddha anekavAra jaina nigranthoM se mile, unase vArtAlApa kara apane bhAva pradarzita bhI kiye, jaise " ekamidAi mahAnAma samayaM rAjagahe viharAmi gijakuTe pavvate te nakhopana samayena saMvadUlA nigaNThA isigiliyasse kAlaselAyaM ubbhanthakAhAnti AsanapaTi kkhitA opamikA dukkhatippA kaTukA vedanA vedayanti ayakhohaM mahAnAma ! sAyaNhaM samayaM paTi sallANA buTTito yena isi gilipassama kAyasilA yena te nigaNThA tena upasaMkapima upasaMkamicA te nigaNTho e tadavocama kinnu tumheM Abuso tuThabhadukA AsanapaTi kkhitA ApakamikkA dukkha tippA kaTukA vedanA veda yathAti evaM bute mahAnAma te nigaNThA etadavocu / nigaNTo Avuso nAyaputo savvannu savvadassI vI aparisesaM jJANadassana parijAnaMti carato ca me tito ca sutassa ca jAgarassa ca satataM samitaM nANadassanaM pacupahitaMti soM evaM Aha atthi khovo nigaNThA pUvvaM pApakammaM kattaM taimAyA kaTU kAyadukkarikAri kAyanijjare thapane etarahi kAyena saMbutA vAcApasaMbuto manasAM savutA taM Ayati pApassa kammassa akaraNaM iti purANAnaM kammAnaM tapasAbbanti, bhAvAnavAnakammaM na akaraNA AyataM anavassa vo AyatiM anavassa vo kammakkhayo kammakkhayA dukkhayo dukkhayA vedanAkkhayo savvaM dukkhanijjaeNaM bhavissa titaM ca pan amhakaM ruccati ceva khamati ca te na ca amhA attamAnati" | P. T. D. Majjhim Vol. 181 PP. 92-98 bhAvArtha-mahAtmA buddha apane mahAnAma bhikSuka ko kahate haiM-mahAnAma ! maiM eka samaya rAjagRha gayA thA aura guddhakuTa parvata para vihAra kara rahA thA usa samaya RSigiri ke pAsa kAlazIla parvata para bahuta se nirgrantha (jainamuni ) Asana choDakara upakrama aura kaThora For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2] jainadharma kI aitihAsikatA [8] tapasyA kara rahe the / mahAnAma ! maiM sAyaMkAla ke samaya una nirgranthoM ke pAsa gayA aura unako kahA ki-aho nirgrantho ! tuma Asana choDa upakrama kara aisI ghora tapasyA kara vedanA kA anubhava kyoM kara rahe ho? mahAnAma ! jaba maiMne unase aisA kahA taba ve nirgrantha kahane lage ki-aho nimrantha jJAtaputra sarvajJa aura sarvadazI haiM ve azeSa jJAna evaM darzana ke jJAtA haiM hamAre calate Thaharate sote jAgate samasta avasthAo meM sadaiva unakA jJAna darzana upasthita rahatA hai| unhoMne kahA hai ki nimrantho ! tumane pUrva janma meM pApakarma kiyA hai unakI isa ghora duSkara tapasyA se nirjarA karo kyoMki tapasyA se purAne karmoMkA kSaya hotA hai karmakSaya se duHkhakSaya hotA hai duHkhakSaya se vedanAkSaya aura vedanAkSaya se sarva duHkhoM kI nirjarA hotI hai| isa para buddha kahatA hai ki yaha kathana hamAre liye rucikara pratIta hotA hai aura hamAre mana ko ThIka jacatA hai| yadi bhagavAna mahAvIra aura mahAtmA buddha tathA jainadharma evaM bauddhadharma eka hI hotA to mahAtmA buddha yaha kyoM kahate ki nimranthakI tapasyAdi hamako rucikara evaM hamAre dila meM jacatI hai ? ataH ye donoM dharma pRthak pRthak haiM / eka dUsarA pramANa bhI bauddha grantho meM milatA hai jaise ki " ekaM samayaM bhagavA sakkhesu viharati sAmagAme tena khopana samayena nigganthe jJAtaputto pAvAyaM adhunA kAlakatoM hoti tassa kAlakiriyAya bhinna nigaNThe dovadhika jAtA, bhaMDana jAtA kalaha jAtA vivAda pannA aNNamaNNa mukkhaseti hI vidudattA viharati ( majjhimanikAya grantha ) bhAvArtha-eka samaya bhagavAn buddha zAkyadeza ke sAma grAma meM vihAra karate the taba sunA ki pAvA meM nirgrantha-jJAtaputra (mahAvIra) ne kAla kiyA aura unake nirgranthoM meM do pArTI bana gaI itanA hI nahIM, para ve Apasa meM laDate jhagar3ate aura mukha se eka dUsare ko bhale bure bhI kahate hue phirate haiM-ityAdi / isa pramANa se spaSTa siddha ho jAtA hai ki mahAvIra aura buddha alaga alaga the aura buddhakI maujUdagI meM hI mahAvIra kA nirvANa ho gayA thaa| DAkTara phaharAra, sTIvensana bhANDArakara Adi vidvAnoM kA mata hai ki mahAtmA buddha kA gharAnA (kuTumba) jaina dharmopAsaka thA aura mahAtmA buddha ko saba se pahalI zikSA jaina nirgrathoM se hI milI thii| aba jarA nimna likhita tAlikA kI ora dhyAna lagAkara dekhiye / bhagavAna mahAvIra mahAtmA buddha janma sthAnakSatrI kuNDa nagara kapila vastu mAtA trizalAdevI gomati [ dekho pRSTha 72] For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zAha kesarIcaMdajI surANA lekhakaH-zrIyuta hajArImalajI bAMThiyA, bIkAnera zAha kesarIcaMdajI surANA, svanAmadhanya vIraziromaNi dIvAna rAva zAha amaracaMdajI surANA ke kaniSTha putra the / Apa bhI apane do jyeSTa bhrAtAoM aura pitA kI taraha raNakuzala senApati the / Apane bIkAnera nareza mahArAjA ratnasiMhajI ke rAjyakAla meM bIkAnera kI acchI sevAoM kI, jo isa rAjya ke punita itihAsa meM cirasmaraNIya rahegI / zerAM ke zera hI paidA hote haiM, yaha kahAvata Apake jIvana-citraNa se spaSTa mAlUma hotI hai| ____ Apake janma aura svargavAsa kI tithi abhItaka nizcita nahIM ho pAI hai| Apa niHsaMtAna hI svargavAsI ho gaye the| rAjanaitika aura sainika kSetra vi. saM. 1894 ( i. sa. 1837 ) ke dinoM meM caralA kA bIdAvata kAnhasiMha jodhapura evaM jayapura se madada lekara bIkAnera ilAke meM laMTa mAra kara prajA ko atyadhika kaSTa dene lgaa| use pakaDane ke liye bIkAnera kI ora se zAha kesarIcaMdajI surANA bheje gaye / Apane isa bAgI saradAra ko sujANagar3ha meM giraphatAra kara bIkAnera bhijavA diyA / inhIM dinoM meM ThAkura khumANa siMha, karaNIsiMha, ahar3a vAdhA Adi ne jo isa samaya jodhapura ilAke meM rahate the, bIkAnera ke gAMva sAdhAsara aura jasarAsara laMTa liye aura kitaneka gAMvoM ke U~Ta pakaDe le gye| ye saba luTere gAMva jharaDiyA meM rahate the / nAgaura ke hAkima ke likhane para surANA kesarIcaMdajI ne evaM ThA. haranAthasiMhane una luTeroM para caDhAI kii| ina luTeroM ne kaI dina to bhAgate bhAgate surANAjI kA sAmanA kiyA aura aMta meM ve sIvA bhAga gye| jaba aMgreja sarakAra kI ora se mi0 kaptAna viliyama phArTara sAheba bahAdura jvArajI, DUMgajI Adi luTeroM ko giraphatAra karane ke liye bIkAnera Aye to mahArAjA ratnasiMhajI ne unakI madada ke vAste zAha kesarIcaMdajI ko unakI (phArTara kI) sevA meM bhejA / DUMgarasiMha jvArasiMha Adi luTere bhAgakara apane sAthIyoM ke sAtha bIkAnera Aye / isakI sUcanA milate hI kesarIcaMdajI ne unakA pIchA kiyA aura unameM se kaiyoM ko giraphatAra kara liyii| vi. saM. 1902 ( I. sa. 1845 ) meM tatkAlIna bIkAnera nareza ne ApakI khIdamatoM para prasanna hokara zAha kesarIcaMdajI ko ratanagar3ha ke hAkima ke pada para suzobhita kiyaa| isI bAbata Apako sTeTa kI ora se motIyoM ke caukar3oM ke rupaye mile / yaha bAta eka rukke meM isa prakAra hai: For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 2] zAha kezarIcaMdajI suraNa [7] __ "ru. 300 zAha kesarIcaMda ko ratanagaDha kI hAkamI inAyata kI motIyoM ko caukar3A kA diyA khajAnacI bhAlacaMdra se daravAyA saM. 1902 kArtI vadi 5 / " mahArAjA ratanasiMhajI ne ApakI sevAoM para bahuta khuza hokara Apako kaI gAMva pradAna kiye the / unakA nAma, saMvata, mitivAra isa prakAra sikkoM meM likhA hai| // gAMva khothar3I sAha kesarIcaMda kA paTe thA so vahAla rakhA saM. 1898 AsADa vadi 1 // gAMva dAMkara sAha kesarIcaMdako paTe diyA saM. 1900 phAgaNa vadi 9 // gAMva dhAkara sAha kesarIcaMda ko paTe diyA saM. 1907 mAgha vadi 9 Apake ghara jo dhAna, mUMga, gehUM, ghI Adi AtA thA usa para jakAta nahIM lagatI thii| yaha bAta eka rukke meM hai / ina saba bAtoM se patA calatA hai ki mahArAjA ratnasiMhajI kI Apa para asIma kRpaathii| ... kaptAna viliyama phArTara bahAdura ApakA bahuta sammAna karate the| vi. saM. 1904 meM mi. phArTara ne Apako eka patra diyA thA, jo vizeSa mahattva kA hone kI vajaha se usakI avikala nakala yahAM dI jAtI hai / yaha patra zAha zrI seMsakaragajI jatanalAlajI surANA ke pAsa surakSita hai| zrI rAmajI...... sigha zrI sarvopamAna sAhaba zrI kesarIcandajI joga likhatu kaptAna viliyama phAstara sAhaba bahAdara kena mujarA baMcajo / aThekA samAcAra bhalA chai tumhArA sadA bhalA chiijai| apraMca kAgada to pahalI vArate Age tumAre ko gAMva barajU meM jodhasara kA DerA likhA thA so the barajU AyA ho hogA aura hama bhI dhAr3ayAM ke khoja kI lAra bAgar3asara Aja pahu~ce haiM.. ___ aura khabara Ai ki kucha ghoDe asavAra AdamI dhAr3ayAM kA hamAre asavArAM ne rANAsara kI tarapha pakar3e aura dhAr3avI AgAne kherakhUsara kI tarapha gae so hama kala gude gAMva jAveMge aura uThe jAkara tajabIja karavA meM aavegii| the bA~catAM kAgada guDhA gAMva meM kala hamAre pAsa pahu~cA jarUra rahiyo aura jo AdamI ghoDA uMTha dhADayAM kA the pakar3ayA chai so hamAre pAsa letA Ayo jahana jAbatA su vAsuM ahavAla ghAr3ayAM kA AchI tarai su pAya | jAsI su DhIla nA karIjo jarUra Ajo / caitra sudI 15 saM. 1904+ viliyama phAsTara bahAdura ke aMgrejI meM hastAkSara + agale aMko meM zA. mANikacaMdajI lAlacaMdajI kA jIvana citraNa prakAzita karane kI bhAvanA hai| For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra [ 72 ] + 1 phatehacaMdajI pitA siddhAnta amaracaMdajI janma nirvANa www.kobatirth.org zrI jaina satya prakAza rAva amaracaMdajI surANA kA vaMzaH vRkSa -: malUkacaMdajI surANA + + mANikacaMdajI lAlacaMdajI kesarIcaMdajI T udaicaMdajI kasturacaMdajI phUlacaMdajI tArAcaMdajI + T hukumacaMdajI + T+ lakSmIcaMdajI haricaMdajI T kisanacaMdajI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 lAlacaMdajI, hukumacaMdajI ke dattaka gaye / 2 pUnamacaMdajI, phatehacaMdajI ke dattaka gaye / 3 jayacaMdalAlajI, uttamacaMdajI ke dattaka gaye / + ApakA jIvana caritra IsI patra ke agale aMko meM prakAziha karane kI bhAvanA hai / / yaha vaMza vRkSa mujhe zAhajI ke vaMzadhara zAha seMsakaraNajI kI kRpA se prApta huA hai / [ pRSTha 69 se cAlu ] siddhArtha rAjA 2 uttamacaMdajI pUnamacaMdajI 3 | I jayacaMdalAlajI seMsakaraNajI (vidyamAna) 1 jatanalAlajI (vidyamAna ) syAdvAda i. sa. pUrva 599 i. sa. pUrva 527 [ varSa For Private And Personal Use Only zuddhodana kSaNikavAda i. sa. pUrva 601 i. sa. pUrva 521 eka mAnanevAloM kI samajhane meM kisI 1 isase bhagavAna mahAvIra aura buddhako tathA jainadharma evaM bauddhadharma ko bhrAnti dUra ho jAyagI aura jainadharma ko prAcIna evaM svataMtra prakAra kI Apatti nahIM AvegI, kyoMki veda aura purANoM ke samaya bhI jainadharma kA kAphI pracAra thA isa bAta ko veda aura purANa sAbita kara rahe haiM / lekha bar3ha jAne ke bhaya se ve pramANa yahAM uddhRta nahIM kiye jAte haiM ! yadi kisIko dekhanA ho to merI likhI "jaina jAti mahodaya" nAmaka pustaka ko dekhe / isa lekha likhane meM merA lakSabindu una bhrAMtAtmAoM kA bhrama miTAne kA hI hai joki jainadharma aura boddhadharma ko yA bhagavAna mahAvIra aura mahAtmA buddha ko eka batalAte haiM / ataH mere isa lekha se pratyeka vyakti jainadharma ko svatantra evaM prAcIna hI mAnegA /
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2. tyAM nirmANa thayela tathA lakhAyela sAhitya lekhaka:--munirAja zrI kAMtisAgarajI. nAgapura (gatAMkathI cAlu) gayA aMkamAM ApaNe bAlApuramAM banela aitihAsika khAsa khAsa ghaTanAo tapAsI. have A aMkamAM ApaNe bAlApuramAM je sAhityanuM nirmANa thayuM temaja je sAhitya lakhAyuM te saMbaMdhI je ullekha maLe che te joIzuM. bAlApuramAM nirmANa thayela jaina sAhitya (1) bAlApuramAM saMvata 1677 bhAdaravA suda 8 maMgalavAre laukAgacchIya jIvarAje eka stavana racyuM : "saMvata selasI tera varaSi, bhAdravA sudI AThamasAra, maMgalavAre stavana kIdhuM, bAlApura mojhAra re; bhala bhAva ANu bhavatI jANI, tavana bhaNe je ekamanA, karajoDI muni jIvarAja bole, kAja sarase tehanAM." ukta muninA anya je ratavane mArA saMgrahamAM che temAM be stavanomAM saMvata ane gAmanuM nAma sUcavela hovAthI aitihAsika dRSTie mahattvanAM hovAthI tenI noMdha ahIM TAMku chuM. 1619 vijayAdasamIne somavAre bahAdarapuramAM raghunAthasvAmInuM stavana banAvyuM tathA 1672 zrAvaNa suda 5 vAvelamAM AdinAtha svAmInuM stavana banAvyuM ane 1675 A sudi 10 zukravAre jetapura (kAThIAvADa) mAM mahAvIra svAmInuM stavana nirmANa karyuM. (2) bAlApuranA saMdhanI vinaMtIthI vimunie saMvata 1781 mAM gurubhAsanI racanA karI. AnI mULa prata mArA saMgrahamAM che saMvata satarazazi vasu sUmara, ravimuni kahaI ullAsa, bAlApuranI re saMdhanI, vInatII kIdhI bhAsa re | 8 | (3) ukta vimunie lIMkAchIya zrI. kezavajIno bhAsa bAlApuramAM banAvyo hato. temAM racanA saMvata Apela nathI. A rAsa mArA saMgrahamAM che. e graMthanA aMtamAM A pramANe ullekha che zrI bAlApura manaraMga te ravimuni bhAsa banAI sAdhu. 11. " ati bhAsa saMpUrNa likhatI kRSi ravajI. saMvata 1818 varSe sA. amarasI putra sA. akhayarAja sA. vijayarAja. paThanArthama bAlApUre" - kAgacchIya anya sAhitya vipula pramANamAM mArA saMgrahamAM che. te kaviomAM jIvarAja tejasiMga mukhya che. tenI neMdha nibaMdha lAMbe thaI javAnA bhayathI ApI zako nathI. e te svataMtra nibaMdha ja mAgI le che. - 1 A bahAdarapurane saM. 1530 no lekha zrInAharajInA saMgraha (bhA. 1, 5. 115) mAM maLe che. 2 jetapuranA lekho zrInAharajInA saMgrahamAM (bhA. 2 pR. 91) saM. 153, tathA buddhisAgara [ (bhA. 1 5. 14) nA saMgrahamAM 1524ne tathA ukta saMgrahamAM (bhAga 2 5, 265) 15ra6, tathA 1576 (pR. 229)nA lekha maLe che. A gAma kAThIAvADamAM bhAdara nadInA kinArA para jetalasara pAse Avela che. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [74 ] zrI jaina satya prakAza [varSa uparokta traNe kRtio laukAgacchIya munioe nirmANa karelI che. vi. saM. 1508 mAM lIMkAzAhe pratimA utthApI navo mata upasthita karyo mATe lIMkAmata kahevAya che. caurAsI gomAM lokAgaca7 kaI che ja nahi paNa laukAmata che. te samayamAM laoNkAmata tarIke ja tenI khyAti hatI ema harSa sAgaranA ziSya rAjasAgare (1650 pahelAM) banAvela "lukAmatanI sAdhyAya" parathI spaSTa jaNAya che. mULa prata mArA saMgrahamAM che. (vi. jUo " zrImAna yo ") bAlApuramAM lakhAyela jaina sAhitya (1) karSidA rAsa kartA-jayavaMtari vaDagacchIya 1038. e graMthanI pupikA A prabhArI cha : iti zrI RSidattArAsa DhAla 3 sampUrNa zubhaM bhavatu Aso zudI 5 guruvAra saMvata 1738 variSe bAlApura madhye likhitaM amIcaMda sA lakhI Apyo. AryA jIvI tasU sISaNI AryA hasA bAlApura madhye // cha // cha / (2) zalisa 4857- bhatisAra (mrt2|27) sabhyA sa. 1744. pulpiA saMvata 1744 bhAdravA sudi 13 dine likhitaM pUjya paMDita siromaNI niramala gAtrapUjya RSi 5 dAmAjI tat ziSya RSi manohara vajA pAThanArtha sAha akhAya taptutra sA. dhanapAla vAcanArtha bAlApura grAme zubhaM bhavatu zubhaM bhUyAt" (7) chUTa tapanA- prativimaNa ( ta527). saNyA saMvata 1744. puSpiA _ saMvata 1759 mRgazira vadi 8 myAM tithau some sakala paMDitottama paMDita zrI 5 anaMtavimala gaNi ta. ziSya mAnavimala gaNi ta. zi. paM. kesaravimala gaNi ta. ziSya bhojavimala gaNi ta. ziSya paMDita zrIruci gaNi tat ziSya Isara (Izvara) vimalena lipikRtaM su. zrAvikA pUjyaprabhAvikA devagurubhaktikArikA dvAdazavatadhArikA aneka opamAMo (yo) gya kuMarabAI vAcanArtha lekhaka pAThakyoH ciraM jIyat bAlApure (4) prahAya navAyAya- mana ( 52022-7 ) sa. 1774 pu!i saMvata 1774 varSe mahAvadi 11 budhe bAlApura prAme likhItaM sUkhA vAcanArtha sA. lAladAsa zrIrastu "kalyANamastu" / (4) zrIpriyamelakatIthaprabodhasihalasuta caupaI, kartA samayasuMdara (kharataragaccha) 1784. puSpiA . saMvata 1784 varSe zrAvaNa sudi 2 ravau dine likhItaM RSi harajI RSi sUkhA bAlApura grAme suzrAvaka pUjyaprabhAvaka sAha jayarAja tatputra sAha mIThAjI paThanArtha zubhaM bhavatu kalyANamastu (6) pRddhazAMti 1786 pu4i / saMvata 1796 varSe Azvina mAsa zukala pakSe saptamI zukravAsare sakalapaMDita ziromaNi // pUjyaRSi zrI 5 sukhAjI ciraMjIvI tasya ziSya lapikRtaM muni bhAgacaMda // paThanArtha sakalasaMghaziromaNi saMghanAyaka sA. zrI 5 bAbUjI zubhaM bhavatu bAlApure // (7) piyAra yosahI, tA-nanabhUri (28 27 ), 1746. puSpi: For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2] bAlApura [75] laH // pUjyaRSi zrI 5 sUkhAjI ciraMjIvI taziSya lapikRtaM muni bhAgacaMda // sA. bAbujI devarAja zubhaM vAlApure // (8) patIya sina stavana, 4aa yazoviya (ta527) 1757 pu0i541. saMvata 1797 bhAdravA zudi 10 ravau likhita RSinAnaga bAlApura mdhye.|| (e) kina yauvIsI, tA mAnaviya ( tapA27) 1787. . likhitaM pUjya RSi zrI 5. devacaMdajI li. nAnaga saMvata 1797 varSe zrAvaNa zudi 15 ravau vAlApura nagare uparanI banne prati eka ja vyakitanA hAthe lakhela che. (10) hanazIlatapamAnAsAha. tAM samayasuM2 (bhrt2|27) 1788 puwil. saMvata 1799 varSe ASADha vadi 14 vAra bhome (maMgale) zrI bAlApura nagare likhitaM pUjya RSi jasarAjajI ta. ziSyaRSi pUjya pa. zrI. devacaMdajI tat sevaka nAnajI lipikRtaM paThanArtha vAi lAlakuMara (paThanArtha) zubhaM bhavatu AnI eka sacitra prata mArA saMgrahamAM che. (11) zAsanastuti. pratA zAsanamuni, 1880. puSi.. saMvata 1880 varSe Asoja yadi 4 gurUvAre sampUrNa bAlApure dakSiNa (?varAra) deze amRtavije. li. goDIjI prasAdAt (12) vimAnarAsa. 4 dhasamudra ( bharata2527) 1884. pu5i4|.. saMvata 1884 pravartamAne poSa mAse kRSNapakSe dvAdazI zanIvAsare paM. sukhavi. jayajI lipikRtaM vAlApura nagarAt (?) ciraMjIvI bAI lAlakuMara paThanArtha. (13) ali munizasa. tA maamaasaa||2 1884. [5. ___ mahAmAhopAdhyAya bhAvavijayagaNi tatpaTTAlaMkAra sakalaziromaNi paM. zrI lAlavijayagaNi. taziSya paM. mAnavijayagaNi. taziSya caraNaraja sukhavijaya gaNi, bAlApuranagara vaastvyH|| prastuta hasta pratamAM cha rAsa che tenI sUci pratAne ApI che. yadyapi A uparanI pratamAM lakhyA saMvata sUcavyo nathI paNa 12 mA naMbaranI pratanA eka ja sarakhA akSaro hovAthI atre noMdhavAmAM AvI che. rAmanAM nAma A pramANe che. " prathama daanshaas| rAsa, (13 patra) rAtrImAna 21sa (13-22 ) manAnA rAsa ( 22-47 ) za mana rAsa (47-85) 2tanabhAranA rAsa (85-108 ) yusmdne| rAsa (108-130) me sava 2rAsa sAta gavA. - saMvata 1884 pravartamAne mAsottamamAse zukala pakSe phAlguNa mAse ravivAre pUrNa..., zrIrastu kalyANamastu iti maMgalaM // bAi lAlakuMare pustikA lakhAvI, bAlApura madhye" (14) zazavilayaritra (tUnI bhUtarAtI bhASAmA). 1885. pulipa:__saMvata 1885 nA varSe miti phAlguNa vadi 30 dine sampUrNa likhitaM amRtavijaye vAlApura madhye. zrIgoDIpArzvanAthajI prasAdAt AtmArtha lakhyuM che." (15) ziprasAra sami zIvizvanAtha mahAyA, 1889. pulisa. For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [7] zrI jaina satya prakAza [varSa / saMvata 1886 miti A. zu.5 likhitaM bAlApura madhye zrI jagata aMbAjI prAsAdAt gurujI amRtavijejI paThanArtha zrIrastu rAmajI jyotiSI" (19) navata 21 ( mA pratanA makSara suMdara che ) sAra ni. 1887. puSpiA saMvata 1887 varSe popa vadi 8 gurau likhitaM RSi dhanajI sivacaMdajI zrIbAlApura nagare barADa deze, pahanI lakhAvaNI kharI Ape te kharo che. mainata kharI karAvI jhANavujhane na Ape te dharmaThaga jANavA // iti bhAvArtha (17) mahAvIra sta na. ! yarana ( t5|27) 1889. Ypi. saMvata 1887 nA varase mahA suda 15 AditavAre bAlApure amRtavije lakhyuM che. (18) yA rAsa patA bhAsanaviya (57) 1851 50541. saMvata 1891 varase vaizAkha zudi 2 budhavAre lakhI dakSaNadeza madhye varADadeze. gAma bAlApura madhye zrI goDIpArzvanAthajI prasAdAt bhaTTArakathI 108 vijayaprabhasUri tasya ziSyamuni sumaviyejI (?vijayajI) tasya ziSya gajavijejI, tasya ziSya rUpa vijayajI, tasya ziSya hemavijayajI, tehano dAsa muni amRtavijayajI, AtmArtha pustikA lakhI che "je vAMce tehane punya" (18) sImAvatI sumativikAsa rAsa, 52tna (ta55-7 ) 1868 puli54. saMvata 1898 nA varSe phAguNa mAse budhavAsare lI. muni amRtavijejI dakSaNadeza madhye varADadeze gAma bAlApura madhye zrI (goDI ) pArzvanAtha prasAdAt e pothI AtmArthe lakhI che. (20) yogAmI sAtAyatI virAsa, abhayasAma. (5. 21.) 1898 pu4iA . saMvata 1898 nA varSe caitra mAse kRSNapakSe likhitaM muni amRtavijaya, zrIrastu" (21) hAjI85 2, tA nisuMdarasU2 ( ta5127) 1800. pi. saMvata 1900 varase mItI (? miti) vaiSAkha zuda 11 vudhavAre lI. muni amRtavijaya AtmArthe, zrIgoDIpArzvanAtha prasAdAt dakSaNadeze varADadeze gAma bAlApura madhye lakhyuM chaiM jayaNAi vAMcajo. ( anya akSarovaLe) prata paM. tilokasaubhAgyajI vAcanArtha tapagacchake AdesI. udepura comAso TA. 3. (22) OMnImArAnI rAsa. tA mAnaviya ( ta 5027) 1800. pu0i551. saMvata 1900 nA varSe magazIra mAse kRSNapakSe tithI 10 thAvara vAre (?zanivAre) dakSaNa varADadeze. gAma vAlApurameM goDIpArzvanAtha prasAdeM lI. muni amRtavije." (23) vibha mA5tyAranI ta thAnI bhaa52|04thaa / che. 803. pu1i . saMvata 1903 nA varase vaizAkha vadi 3 guruvAre likhitaM. muni amRtavijejI AtmArtha (24) haMjarAja vaccharAja rAsa kartA samayasuMdara (kharatara) 1911 pupikA. saMvata 1911 varase caitra zuda 15 guruvAsare li. muni, AtmArtha, A sivAya paNa amRtavijayajInA hAthanA lakhelA pAnAo tyAM ghaNA paDelA che. uparanI puSmikAo uparathI spaSTa jaNAI Ave che ke bAlApuramAM pUrvenA kALamAM jenonI vastI vizeSa pramANamAM hatI. tathA sAhityanI paNa sArAmAM sArI sevA tyAMnA jainoe bajAvI hatI. (yA) For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tilakamaMjarI [mahAkavi dhanapAlakRta eka graMthane TUMka paricaya] lekhaka--munirAja zrI suzIlavijayajI AryAvartanA ItihAsamAM sarasvatInA utkarSanA je je yugo noMdhAyA che temAM mAlavapati mahArAjA bhejano yuga paNa eka mukhya yuga gaNAya che. te samaye aneka vidvAnoe sarasvatAnI zobhA vadhArI hatI. te kALamAM racAyela aneka graMthe Aje bhAratIya sAhityamAM bahumUlya ratna jevA gaNAya che. mahArAjA bheja svayaM mahAvidvAna hatA ane aneka ridvAnone teo Azraya ApatA hatA. A rAjyAzrayanA pariNAme ja te kALanI sarasvatIpUjA ItihAsamAM amara thaI gaI che. mahArAjA bhojanI rAjasabhAnA je paMDita ratnasamAna lekhAtA temAM paramahaMta mahAkavi dhanapALa paNa eka hatA. mahArAjAne temanA upara pUro saddabhAva hato ane temanI preraNAthI ja mahAkavi dhanapALe aneka graMthanI racanA karI hatI. saMskRta gadya sAhityamAM mahAkavi bANanI kAdaMbarInI haroLamAM besI zake evI kaI kRtinuM nAma laI zakAya te te mahAkavi dhanapALanI tilakamaMjarI. A graMthanI racanAmAM mahArAjA bhojanI preraNAe ghaNo bhAga bhajavyo che ema e graMtharacanAne ItihAsa tapAsatAM lAgyA vagara nathI rahetuM. A TUMkA lekhamAM e tilakamaMjarI saMbaMdhI kaMIka vicAra karIzuM. kathAnuM mULa sauthI pahelAM e prazna upasthita thAya che ke kavi dhanapAle A kathAnuM mULa zAmAMthI lIdhuM? zuM potAnI matika95nAthI e kathA gaThavI kahADI ? athavA te anya graMthamAMthI tene uddharita karI? A bAbatamAM kavi svayaM tilakamaMjarInA maMgalAcaraNamAM 50 mA lekanI andara jaNAve che- vinAmo " arthAt"jinezvara bhagavaMtanA siddhAMtamAM pratipAdana karelI kathA sAMbhaLavAnI abhilASAvALA rAjA bhojane vineda ApavA addabhuta rasavALI A kathA racI." AthI ApaNane spaSTa jaNAI Ave che ke kavi dhanapAle pitAnI matikalpanAthI nahIM paNa jinezvara bhagavaMta pratipAdana karelA tattvajJAnane avalaMbIne A kathA racI. graMthanA maMgalAcaraNanA zloka graMthanuM maMgalAcaraNa kavie ghaNuM ja vistArapUrvaka karyuM che. judA judA dezamAM nAnA moTA ekaMdara 53 kemAM bahoLo uddaghAta pUrNa karyo che. jenuM kaMika khyAna nIce pramANe che. A bAbatamAM "tilakamaMjarI kathA sArAMza"mAM pa. prabhudAsa becaradAsa jaNAve che-"A sthaLe kinAratva ne zo artha karavo? jinAgamamAM kahelI ke jinAgamamAM kahelA tatvajJAna pramANe (jaina zailIthI) banAvelI? pahelo artha levAnuM ApaNu pAse hAla kaMI pramANu jaNAtuM nathI. eTale bIjo artha le vadhAre ThIka lAge che. " For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza [ varSa 6 suMdara racanA, sarala zabda, gaMbhIra aya yukta A maMgalAcaraNane prAraMbhika "sa va patta ninaH" e lakathI karyo che. ane dvitIya ka sudhI sAmAnya jinanI stuti karI che. pachInA traNa lekamAM vartamAna kAlina prathama tIrthakara zrI. AdIzvara bhagavaMtanI, ane chaThThA lekamAM carama tIrthakara zrI mahAvIra bhagavaMtanI stuti karI che. sAtamA zlekamAM mRtadevI sarasvatInI stuti che. tyArapachI AThamA lekathI aDhAramA leka sudhI suvionI prazaMsA, khela puruSanI niMdA, sukAvyanuM saMkIrtana ane kutsita kAvyanuM deddaghATana karavAmAM Avela che. * 18 mA zlokamAM prabhu mahAvIranA prathama gaNadhara "tri " (3vjo vA vinA vA purU vA)nA dhAraka zrI. IndrabhUti ( gautamasvAmI)nI stuti karI che. tyAra pachI svamatamAM tathA paramatamAM thaI gayelA mahAkavionI tathA temanI kRtionI kathAkAre ghaNI ja prazaMsA karI che. 20 mA zlokamAM Adi kavi tathA rAmAyaNa ane mahAbhAratanA racayitA vAlmIki ane vedavyAsane vaMdana karavAmAM Avela che. 21 mA lekamAM zrI guNatraya kavinI "vahatathA enI prazaMsA karI che. 22 mA lekamAM zrI. pravarasenanA "sevaMdha" mahAkAvyanI prazaMsA karavAmAM AvI che. 23 mA lekamAM zrImAna pAdaliptAcArya kRta batAvata" kathAne varNavelI che. ra4 mA lokamAM chavadevasUrinA prAkRta prabandhanI prazaMsA karI che. 25 mA zlokamAM Asannati kavi kAlidAsanI, ra6-ra7 mA lekamAM bAkavi ane tenA putra puliMdanI, 28 mA zlekamAM mAghakavi ane bhAravinI prazaMsA che. 29 mA lekamAM zrImAna haribhadrasUrikRta "sAvitya" cAritranI prazaMsA che. 30 mA zlokamAM bhavabhUtinI bhAratine ghaNI ja khubIthI varNavelI che. - 31 mA zlokamAM vApatirAjanA "gauDavadha"nI prazaMsA che. 3ra mA lekamAM kavetAMbaraziromaNi zrImadda bapabhaThThI-bhadrakIrtisUrikRta "tArAgaNa" nAmanA kAvyanuM saMkIrtana che. 33 mAM lekamAM yAyAvara rAjazekhara kavinI vANIne vakhANI che. 34 mAM laeNkamAM svaguru zrI. mahendrasUrinI stuti karI che. 35 mA zlokamAM rUdrakavinI "lekayasuMdarI"nI tathA 36 mA lekamAM rUdra kavinA putra dumarAjanI "sUktio"nI prazaMsA karelI che. bAda kavi 37 mA lekamAM kahe che ke-kaI vANImAM, koI mAtra kathArasamAM ane koI prasAdAdi guNamAM caDe che, paNa traNe guNe jenAmAM hoya teone te dhanya che. 38 mA zlokamAM zrI. abudagiri (Abu parvata)nuM varNana che. 39 mA lekamAM zrI paramAra bhUpAlanuM, 40 mA lekamAM zrI. rasiMhanuM, 4 mA zlokamAM zrI. sAyakanuM, ane ra mA lekamAM zrI. vApati bhUpatinuM varNana che. tyArabAda 43 mAM lekathI mAMDI 49 mAM bleka sudhI mahArAja bhAjanuM kavie khUbakhUba varNana kareluM che. 50 mA kamAM prastuta kathAnI utpattinuM varNana che. 11 ane ra mA zlokamAM kavie pitAnA pitAmaha (devarSi nAmanA ) ane pItA (sarvadeva)nI prazaMsA pUrvaka svavaMzanuM kIttana, pitAnA nivAsasthAna vagerenuM varNana kareluM che. ane chellA 53 mA zlokamAM A kathAnA katto (paramahaMta mahAkavi dhanapAla) koNa che te sUcavela che. A pramANe 53 lokanA bahoLA maMgalAcaraNa pUrvaka pIDIkA pUrNa karavAmAM AvI che. tilakamaMjarInA maMgalAcaraNarUpe racAyelA A paka zlokanuM kAvya ke sAhitya nI dRSTie je mahattva che te to che ja paNa tenuM kharekharuM mahattva to tenI atihAsika upayogitAnuM che. e maMgalAcaraNa uparathI dhanapAlanI pUrvanA aneka kavio ane temAMthI aneka racanA For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 2 ] tilakamaMjarI [ 9 ] onAM nAmano eka sAmaTo ullekha ApaNane maLI jAya che. sauthI vizeSa khUbInI vAta te e che ke A nAmano ullekha karavAmAM koI paNa prakAranI sAMpradAyikatA ke eka pakSatAno jarA paNa Azraya lIdhA vagara kevaLa eka sAcA sarasvatI upAsakane chAje te rIte jaina-jainetara dareka vidvAna ane temanI kRtino, leza paNa saMkeca anubhavyA vagara ullekha karyo che. kavinI A mahattA kharekhara abhinaMdanIya che. ATalA lAMbA ane arthapUrNa maMgalAcaraNa pachI "sti rItanAstavi8sutronA" ItyAdi vAkayathI gadyamaya kathA prAraMbha karavAmAM Ave che. vacamAM vacamAM kavie camatkAri evA padya leke paNa mUkelA che ane chevaTe kathAkAre "AnaMda" AnaMda" "AnaMda"nI uddaghoSaNuM pUrvaka kathAnI pUrNatA karI che. prAcIna prata | tilakamaMjarInI tADapatranI prAcIna prata saM. 1130 mAM lakhAyelI jesalamera bhaMDAramAM che (je. pR. 4) "jaina sAhityane saMkSipta ItihAsa [vi 3; pra. 1] pR. 204 tilakamajorI para saMskRta TippaNa tathA TIkAo tilakamaMjarI para pUrNatalagIya zrI. zAMtisUriviracita eka laghu TipaNa maLe che. A TipaNu dudha sthaLonuM sAruM spaSTIkaraNa kare che, ane te ghaNuM ja upayogI che. tenI prato amadAvAda tathA pATaNanA bhaMDAromAM maLI Ave che. _"tilakamaMjarI kathA sArAMza "mAMthI pR. 40 padmasAgaragaNikRta eka vistRta TIkA paNa upalabdha thAya che. lagabhaga ATha ke nava hajAra leka pramANa gratha che. kaMIka azuddha vadhAre jaNAya che. tenI mULa prati zrI. haMsavijayajI mahArAja pAse che ane utAro amArI pAse che. evuM mAnavAmAM Ave che ke A TIkA karatAM uparanuM TippaNuM vadhAre vajanavALuM che. --" tilakamaMjarI kathA sArAMza" pR. 4 pUjyapAd pragururAja zrImad vijayalAvaNyasUrIzvarajI mahArAja sAhebe tilakamaMjarI upara "parAga" nAmanI saMskRta TIkA lakhelI che, jeno amuka bhAga amadAvAdavALA zeTha zrI. mANekalAla manasukhabhAI taraphathI bahAra paDela che. haju sudhI saMpUrNa bahAra paDela nathI. saMpUrNa taiyAra che. thoDA samayamAM te paNa bahAra paDaze. A TIkAnuM lagabhaga pramANa 20000 uparAMta pahoMce eTaluM che. tilakamaMjarInA sArasaMvAhaka (1) digaMbara paMDita dhanapAlakRta tilakamaMjarI kathAsAra. (2) kavetAMbara paMDita lIdharakRta tilakamaMjarI kathAsAra. (3) pAsAgara gaNikRta tilakamaMjarI kathAsAra. (4) zrIraMgamAM chapAyela tilakamaMjarI (saMkSepa). - A mane pahele sAra 1261 mAM kArtika mAsamAM banyo che. enA kartA dhanapALa pati pALa jJAtinA ane aNahilapura pATaNanA vatanI digaMbara jaina vaNika che. maLa tilakamaMjarIkAra kavi dhanapALa vetAMbara saMpradAyane mAna ApanAra che. sArakartA dhanapALa digaMbara chatAM sAra racavA mATe taiyAra thayA temAM kavi dhanapALanI AkarSaka zakita pragaTa thAya che. A sAranI racanA bIjA naMbaranA sAra karatAM keTaleka aMze uttama che. temAM prakaraNe pADelA che. (AtmAnaMda prakAza 1972 mAgha.) . For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [80] zrI jaina satya prakAza [varSa 6 naMbara bIje-A sAra vetAMbara paMDita lakSmIdhare 1281 mAM racyo che. A graMtha A saMsthA taraphathI chapAI bahAra paDI cUkyo che. te vAMcavAthI ja tenI hakIkta vAcako jANI zakaze eTale ahIM tenI samAlocanA ApI nathI. naMbara trIje--A sAra pUnAmAM Dekkana kolejanA bhaMDAramAM ke bhAMDArakaranA graMtha saMgrahAlayamAM prApya che. naMbara ge--madrAsa pAse Avela zrIraMgamAM vANIvilAsa presamAM chapAyela tilakamaMjarI che. prathama te abhinava bANa kRSNamAcAryanA Adhipatya ane taMtrIpaNuM nIce nIkaLatAM "sa " mAsikamAM kramazaH pragaTa thatI hatI ane pAchaLathI akhaMDa pustakAkAre paNa be rUpiyAnI kiMmate maLatI hatI. AmAM tilakamaMjarI graMtha akSare akSara levAmAM nathI Avyo, paNa keTalAMka varNane choDI daI kathA bhAga saMskRta enAe zabdamAM gadya baddha lIdhela che. jemane jarUra hoya teoe te sthaLe tapAsa karAvavI. "tilakamaMjarI kathA sArAMza" pR. 41-42 tilakamaMjarInA bhASAnA lekhako "tilakamaMjarI kathA sArAMza athavA sukRta saMyoga" lekhaka paMDita prabhudAsa becaradAsa pArekha. zrI. tilakamaMjarI padyAnuvAda" lekhaka "manonaMdana" (bhagavAnadAsa manasukhabhAI) te "zrI. jaina dharma prakAza" chApAmAM chapAyela che. te saMpUrNa chapAyela che ke nahIM tenI mAhitI nathI. prAyaH apUrNa che. tilakamaMjarInI kathA ane te saMbaMdhI abhiprAya A saMbaMdhamAM bIjA abhiprAyo karatAM sAkSara zrI. jinavijayajInA zabdo pUratA che-"bANanI kAdaMbarI jevI vistRta gadyamAM ane AkhyAyikAnA AkAramAM thayelI che. pAtra ane vastu banne kavinA kapelA hevAthI saMskRta sAhityanuM te eka apUrva nevela ja kahI zakAya. ayodhyA nagarInA meghavAhana rAjAne harivahana kumAra kathAne mukhya nAyaka ane vaitADhaya parvata upara AvelA rathanapura cakravAla nAmaka nagaranA cakrasena vidyAdharanI kumArI tilakamaMjarI mukhya nAyikA che. A banne daMpatIne agra karI kavie kathAnI vicitra ane rasabharI ghaTanA karI che. madhyamAM samaraketu ane malayasuMdarIne vRttAMta sAdhI kathAnI vistRti ane prakRtimAM vRddhi ane samRddhi ANI che. dharma saMbaMdhI jAtIyatA jaNAvavA mATe sthAne sthAne jenavicAro ane saMskAre kathAnA pAtromAM pUryA che. zakrAvatAra tIrtha, yugAdijina maMdira, javalanaprabha nAmA vaimAnika deva, vidyAdhara muni, naMdIzvara dvIpa, vaitADhya parvata, aSTApada parvata, mahAvIra nirvANa mahotsava, ane sarvajJa evA yaMtasvAmI dvArA pUrvajanma kathana- ItyAdi prabaMdhethI jaina-jagatanI rUparekhA AlekhI che. e sivAya kAvyanAM varNanIya aMge-jevAM ke nagara, udyAna, parvata, araNa, samudra, sarita, sarovara, prAtaHkAla, sAyaMkAla, nizA, Aleka, aMdhakAra, samaya, varNana, yuddha ane naukA AdinAM varNane,-ati AzcaryakAraka rIte varNavyAM che. prAkRtika do ane vastu svabhAva bahu ja suMdara ane sUkSma dRSTithI AlekhavAmAM AvyA che. pratyeka varNana rasa ane alaMkAra dvArA pUrNa poSavAmAM AvyuM che. "kamAvajI caMtri' nA lekhaka kahe che ke-"sAna nA pattAM di kavitA vivAi "- temAM atyuktine leza paNa sahRdaya vAcakane jaNAto nathI. kAvya For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 2] tilakamaMjarI [1] madhulolupa rasika-bhramarenA citta-vinoda mATe RtunA puSpathI sugaMdhita naMdanavana samAna navarasathI pUrita A kamanIya kAvya che. kAdaMbarInAM vistRta varNana ane dIrdhasamAse kAvyamarmajJanA kemalAntaHkaraNane jyAre koMkti kare che tyAre tilakamaMjarInA saMkSipta vRttAnta ane sarala vAkyo smaraNa sUtronI mAphaka hRdayapaTa upara suMdara rIte aMkita thaI vAraMvAra smRtipathamAM AvyA kare che. zabdanI lAlityatA ane arthanI gaMbhIratA manojJatA manane mohita kare che. sthAne sthAne nIti ane sadAcAranA uccArita ullekhathI vivekI vAcakanI vRtti sanmAgasevana tarapha AkarSAya che. saMsAranI svAbhAvika kSaNabhaMguratAnA svarUpane prakaTa karanArA mArmika upadezothI tattvajJanA hRdayamAM nirmadanA aMkura uddagame che. yacita sthAne AvelA prasaMgothI vAcakanI vicArazreNi kSaNamAM zRMgArarasamAM DUbe che, te kSaNamAM karuNa rasamAM nimagna thaI jAya che. kSaNamAM sAkSAta dharmasvarUpa eka mahAtmAne joI citta bhakti tallIna thAya che, te kSaNamAM ati bhayAnaka eka vetAlane jeI samagra zarIra bhayathI romAMcita thaI jAya che. AvI rIte "astitvanA mULamAMthI zarU thate rasapUrita vAkyapravAha himAlayanA garbhamAMthI nIkaLelA bhAgirathInA strotasanI mAphaka uttarottara vRddhi pAmate ane "mAnaH" nA udadhimAM aMtarita thaI jAya che. bhajana karatI vakhate ekalA miSTAnnathI jema manuSyanuM mana kaMTALI jAya che ane tenAthI virakata thaI vacamAM vacamAM tIkhA ke khATA svAdavALI svAdISTa vastu khAvAnI IcchA thAya che, tema kathAnA rasAsvAdana samaye paNa kevaLa gadyathI vAcakanI vRttimAM vira ktA AvavA na pAme te hetuthI kavIzvare ucita prasaMge megarAnI mALAmAM gulAbanA puSponI mAphaka madhura AhAdaka ane suMdara varNaviziSTa nAnA jAtinAM padya sthApana karI suvarNamAM sugaMdha bheLavyuM che. - kavinI pUrve kAdaMbarI Adi kathAo vidyamAna hatI ane temane Adara paNa vidvAnomAM ati hatA. paraMtu temAMthI koI kathA jyAre kevaLa bhaleSamaya hatI te kaI kevaLa gadyamaya. tyAre koI padyaprAdhAnya ja. e kathAo sarvaguNa saMpanna hovA chatAM paNa temanI e ekAMtatA gulAbanA phulamAM kAMTAnI mAphaka sahadayanA hRdayamAM khaTakatI. temanA vAcana vakhate rasikonA manamAM vahetI rasanI dhArAne vega khelA. temane e deNa sAhityakAra pitAnA nibaMdhomAM spaSTapaNe prakaTa karatA. dhanapAlathI paNa e saMbaMdhamAM mauna nahi rahevAyuM. pitAnA pUrvanA mahAkavionA guNa muktakaThe gAvA chatAM paNa temanI te duSita kRti mATe Takora karI ja dIdhI che. tilakamaMjarInI prastAvanAmAM kahe che ke-- "varNayuktiM dadhAnApi snigdhaanyjnmnohraam|| nAtizleSaghanA zlAghAM kRtilipirivAznute // 16 // azrAntagadyasantAnA zrotRNAM niviMde kthaa|| jahAti padyamacurA campUrapi kathArasam // 17 // " tAtparya e che ke, janenA manane haraNa karanArAM evAM madhura varNa yukta hovA chatAM paNa ati zleSavALI kavinI kRti prazaMsA pAmatI nathI. satata gadyavALI kathA paNa zrotAone AnaMda ApI zakatI nathI. temaja madhura padyovALI caNUkathA paNa rasa pANI zakatI nathI. kavinA A traNa AkSepa kamathI subaMdhu kavinI "vAsavadattA,' bANakavinI For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 82]. zrI jene satya prakAza [varSa 6 kAdaMbarI' ane trivikramabhaTTanI "navalakathA ' upara thayelA jaNAya che. prathamanonuM zleSakaThinya, bIjInuM gadyaprAdhAnya, ane trIjInuM padyaprAcurNa suprasiddha ja che. sAhityanI daSTimAM, A kRtio, temanI leka priyatAne lIdhe, kAMIka hIna guNavALI jaNAvelI hovAthI dhanapAle pitAnI kRtine e traNe mArgothI dUra rAkhI, navIna mArge doravI che. AmAM nathI saghana leze ke nathI kaThina pade. temaja satata gadya paNa nathI ane pracura padya paNa nathI. samagra kathA, sarala ane suprasiddha pado dvArA prasAda guNa vaDe alaMkRta thayelI che. the cheDa aMtara pachI prasaMgacita sthAne ekeka, babbe ke tethI vadhAre bhAvadarzaka padyo paNa ApelAM che. gadyanI mAphaka tilakamaMjarInAM padyo paNa bahu ramaNIya ane aiDha che. "tilakamaMjarI kathA sArAMza" pR. 33-35 276. saMskRta padyakAvya sAhitya vAlmikI, kAlidAsa Adi agamya kaviothI mahattA pAmyuM che, paraMtu gadyakAvya sAhitya te subaMdhu, bANa, daMDI, trivikramabhaTTa ne sohela jevA pAMcadaza kavionI sukRpAthI vAsavadattA, kAdaMbarI, dazakumAra carita, navalakathA ane udayasuMdarInI kathAthI pitAnuM astitva sAcavI rahyuM che, temAM dhanapAlanI tilakamaMjarInuM avazya sthAna che, ne tethI temAM vRddhi thaI che. kavi ane kAvya saMbaMdhI tathA kathA kevI hevI joIe e saMbaMdhIta dhanapAlanA vicAra AnI mathALe ja mUkyA che. kathA joSakAThinya, gadyaprAdhAnya ane padyapracurya e traNe doSa 'varNayuktiH' e zlokamAM batAvyA che ne subaMdhunI vAsavadattA, bANanI kAdaMbarI, ane trivikramabhaTTanI navalakathA upara anukrame karelA AkSepa lAge che. gadyamAM lAMbA lAMbA samAsavALA daMDaka ane akSaramAM prAcuryathI janasamUha vimukha thAya che. e paNa pote eka leTamAM jaNAvyuM che. A sarva doSa-- AkSepathI mukta thaI dhanapAle janasamUhamAM sarva rIte priya thaI paDe tevI pitAnI kati tilakamaMjarI banAvI che. temAM nathI sadhana cheSo ke nathI kaThina pade, tema ja nathI temAM satata gadya ke pracura padha. samagra kathA rarala ane suprasiddha pada dvArA prasada guNa vaDe alaMkRta thayelI che. theDA thaDA aMtare prasaMgocita sthAne ekeka bababe ke tethI vadhAre bhAva pradarzaka padyo paNa ApelAM che. gadyanI mAphaka padyo paNa bahu ramaNIya ane paDha che, rasa ane dhvanithI prerita che. hemacaMdrAcArya jevA vidvAne paNa tilakamaMjarInAM padyo uccakoTinA mAnyAM che ane pitAnA kAvyAnuzAsanamAM "zleSa'nA udAharaNa tarIke, temaja denuzAsanamAM mAtrA" nAmaka chaMdanA udAharaNamAM tilakamaMjarImAMthI kAvya cuMTI mUkyAM che. jaina sAhityane saMkSipta ItihAsa pR. 203-204 mAMthI. tilakamaMjarI chapAvanAra tilakamaMjarI mULa graMtha saMpUrNa nirNayasAgara taraphathI amUka varSa pahelAM chapAyela che. jenI kiMmata rUA. rAA che. A graMtha saMpUrNa saMskRta TIkA tathA TIppaNu IglIza kuTanoTa sahita zaddha rIte je bahAra pADavAmAM Ave te yunivarsITImAM kAdaMbarInA sthaLe pADayA pustaka tarIke rAkhI zakAya ema ghaNuM vidvAnonA abhiprAyo che. ane saMskRta sAhityanA abhyAsIone temAMthI navuM jANavAnuM ghaNuM ja maLI zake. A bAbatamAM samartha vidvAnoe dhyAna ApavAnI jarUra che. - tilakamaMjarI saMbaMdhI bhinna bhinna vidvAnoe je kaMI lakhyuM te badhAne eka sthaLe saMgraha maLe e AzayathI A TuMke lekha taiyAra karyo che. AzA che A prayAsa vidvAnone upayogI lAgaze. For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadarzana kA karmavAda lekhaka-AcArya mahArAja zrIvijayalabdhimUrinI [ gatAMka se kramazaH ] darzanAvaraNIya karmake cakSudarzanAvaraNIya, acakSudarzanAvaraNIya, avadhidarzanAvaraNIya kevaladarzanAvaraNIya, nidrA, nidrAnidrA, pracalA, pracalApracalA aura styAnA ye nava bheda haiM / netra saMbandhI jJAnameM aura zeSa indriyake jJAna meM sAmAnya bodhako rokanevAle anukramase cakSudarzanAvaraNIya va acakSudarzanAvaraNIya kahe jAte haiM / rUpI padArtha ke sAmAnya avabodhako rokanevAlekA nAma avadhidarzanAvaraNIya hai| sAmAnyakI pradhAnatA aura vizeSakI gauNatAtmaka bodhakoM AcchAdita karanevAlA kevaladarzanAvaraNIya kahA jAtA hai| sotA huA sukhase jAge use nidrA kahate haiM, aura baiThe baiThe yA khaDe khaDe ninda lenekA nAma pracalA, aura calate hue ninda lenekA nAma pracalApracalA, aura dinameM koI bhI kArya cintavana kiyA ho, use rAtako nidrAmeM kara DAle vaha styAnarddhi nidrA kahalAtI hai| ninda uDajAne para nindavAlA nahIM jAnatA ki maiMne yaha kAma kiyA hai| isa nidameM baDI jabaradasta zakti A jAtI hai / agara hiMsAtmaka pariNAma A jAya to isa nindameM vaha mAMsAhArakA abhyAsI ho, aura dinameM mAMsa khAnekA irAdA hoM jAve, parantu kisI rukAvaTase vaha kArya na kara sake, aura rAtriko sote hue ko styAnaIi nAmakI nindakA udaya ho Ave to jisa bheMseke mAMsako vaha cAhatA ho; rAtako hI uThakara niMdameM use phADa DAlatA hai| yaha prakRti bhI pUrI ajJAnatA kI dyotaka hai / aisI behoza dazAko denevAlA darzanAvaraNIya karmako hI mAnanA ucita hai| hamAre ananta-jJAna-darzana-vIryavAle hitakArI vItarAga prabhu aisI hAlata kaise prApta karA sakate haiM ? ye nava pApakI pravRtti hI aisA karAtI haiM / isa karmake bandha udaya aura sattAkI prakRti barAbara hai| isakI sthiti tIsa koTIkoTI sAgaropamakI hai| tIna hajAra varSakA abAdhAkAla hai / eka sAgaropama asaMkhyAta varSoM kA hotA hai, aise tIsa koTIkoTI sAgaropama taka yaha karma apanA prabhAva dIkhAtA hai| aura haTa jAtA hai| itane meM dUsarA isake dUsare samayameM bandhA huA taiyAra rahatA hai, jaba taka saMpUrNa yathAvat zraddhA jJAna aura cAritrase mukti yA terahavAM guNasthAna yA kSapaka zreNise dazavAM aura bArahavAM guNa For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 84 ] zrI jaina satya prakAza [ sthAna na prApta ho vahAMtaka yaha karma sadaiva jArI rahatA hai / isakA svabhAva paheredAra jaisA hai, matalaba - koI manuSya nRpatikA darzana karanA cAhe, para paharedAra isase barakhilApha ho to nahIM karane detA, isI taraha AtmAmeM cakSu, acakSu, avadhi aura kevaladarzanase jagata bharake padArthoMkA sAmAnya bodha ho sakatA hai magara inake AvaraNa nahIM karane dete / aura pAMca nidrA bhI isIkI rukAvaTa karatI hai / bheda sirpha itanA hI hai ki prathama ke cAra bheda darzanalabdhi ko roka dete haiM aura pIche kI pAMca nidrA darzanopayoga ko rokatI haiM / tIsare vedanIya karma do bheda haiM- eka sAtA vedanIya aura dUsarA asAtAvedanIya / yaha karma sukha - duHkhako utpanna karatA hai, isa liye isa viSaya meM bhI paramAtmAko dakhala nahIM hai, aura " dakhala mAnI jAve taba vaha, duHkhadAtA hai, aisA bhI mAnanA paDego, aura aisI mAnyatA meM paramakRpAlu prabhukA karuNAsAgara vizeSaNa kisa taraha TIka sakegA, yaha vicAranekI AvazyakatA hai| agara kahA jAve ki usane vaisA hI karma kiyA usakA phala prabhu detA hai, taba to karma hI duHkhadAtA huA aura vaha pudgala svarUpa hone se sukhaduHkhakA jalavA svayaM dikhA sakatA hai, yaha siddha huA aura prabhuko dAtA mAnane meM sarva zaktimAn sakala carAcarakA jJAtA prabhu karma karate hI kyoM nahIM rokate, aura phala dene ko taiyAra rahate haiM, yaha savAla bhI peza nahIM ho sakatA / vedanIyakarma se hI sukha duHkha prANike upara apanA prabhAva jamA sakatA hai yAne sukha duHkhakA honA yaha isa tRtIya karmakA kArya huA / sAtAvedanIya karmakI 15 koTIkoTI kI aura asAtAkI 30 koTIkoTIkI sthiti hai, anukramase 1500 ora 3000 varSakA abAdhAhai | yaha karma dhulita talavAra kI dhAra ke AsvAda jaisA mAnA jAtA hai, tAtparya yaha huA ki jaise talavArako dhAra para rahe hue madhuke AsvAdase, svalpa sukha hai aura jihvA para dhArake lagajAnese bar3A bhArI kaSTa hai, aise isa vedanIya karmameM sAtAvedanIyakA sukha bahuta svalpa hai aura asAtAvedanIyakA duHkha jagatameM thara rUpase jamA huA haiM / asAtAvedanIya pApa prakRti samajI jAtI hai aura sAtAvedanIya puNyaprakRti hai / yaha karma parAvartanIya hai / sAtA bAMdhatA ho to asAtA nahIM bAMdha sakatA, aura asAtA baMdha jAtI hoM toM sAtA nahIM bAMdha sktaa| eka dUsare ke parAvartana honeke sabase yaha karma parAvartanIya kahA jAtA hai | aba cauthA karma mohanIya hai / usakA svabhAva moha utpanna karanekA hai, aura isakI 26 prakRti bandhameM aura 28 udaya aura sattAmeM haiM / yaha saba pApaprakRti hai isaliye isake baMdha Azrita 26 bheda pApaprakRti hai / isameM koI puNyaprakRtti nahIM hai / For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2] jainadarzana ke karmavAda [85) anantAnubandhI krodha, mAna, mAyA aura lobha-jisa AdamIkA gussA, abhimAna, kapaTa aura lAlaca jIvana paryaMta eka rUpase jArI rahe vaha anantAnubandhI kaSAya catuSka kahalAtA hai| vaha sarvajJa bhagavAnake kahe hue sacce dharma kI prApti ko rokatA hai, matalaba jaba taka ye cAra aura unakA sahAyaka mithyAtva nahIM miTatA taba taka samyaktva nahIM ho sktaa| apratyAkhyAnIya krodha, mAna, mAyA aura laubha dezavirati gRhastha-dharmako rokate haiN| ye cAroM varSakI sthitibAle haiM, yAne eka rUpase eka varSa taka jArI rahakara haTate haiN| pratyAkhAnIya, krodha, mAna, mAyA aura lobha cAra mahineko maryAdAvAle haiM aura cAritrako rokate haiM, arthAt AtmAmeM sAdhudharma nahIM Ane dete / saMjvalana krodha, mAna, mAyA, lobha yathAkhyAta nAmake cAritrako rokate haiM / usa cAritrakA nAma vItarAga-cAritra kahA jAtA hai, aura isake Anese hI kevalajJAna ho sakatA hai / ye solaha prakRti huI / hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, jugupsA ye che bheda-pudgala saMvandhi hAMsI khuzI, raMja, bhaya, zoka aura dhRgAke janaka haiM / strIveda, puruSaveda aura napuMsaka veda, ye tIna veda anukramase puruSa, strI aura ubhaya ke saMyogajanya sukhakI abhilASAko utpanna karate haiN| ye nau prakRti solaha meM milAnese 25 bheda hue aura 26 vA mithyAtva jo viparIta zraddhAkA kAraNa haiN| bandhameM ye 26 prakRti hotI haiN| mithyAtva ke pudgalako upazama samyaktvadvArA saphA karanese jo zuddha pudgala hoM ve samakitamohanIya aura ardhazuddha hoM ve mizramohanIya kahalAte haiM / ye do prakRti ke udaya aura satA hote haiM, bandha nahIM hotA, kAraNa ki bandha to mithyAtva kA hI hotA hai| pIche se Atmagata mithyAtva kA zuddha pariNAma saphA karatA hai, isase samakitamohanIya aura mizramohanIya banate haiN| inake kArya anukramase samyaktvameM kucha eka kamI aura sarva dharmakI samAnatA yA vItarAga dharmakA adveSa hai| sattA aura udayameM ye ho sakate haiM isaliyai 28 bheda hue / gussA, garva, phareba, tamAha, maithuna, vyabhicAra, hasanA, rusanA, ronA Adi saba AphateM isa mohanIya karmase hotI haiM / dharmIyoM kI yahI bhAvanA rahatI hai ki prabhu isase bacAve / dUsare saba karmakA yaha rAjA hai, isake hananase sarvakA hanana atIva sukara ho jAtA haiN| isakI utkRSTa sthiti sattara koTI koTI aura abAdhAkAla 7000 varSakA hai| yaha madirA jaisA svabhAvavAlA karma cetanako bhAnabhulA banA detA hai| (kramazaH) For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAdhikulakam / kartA-AcArya mahArAja zrI vijayapadmasUrijI (gatAMkathI pUrNa) rayaNI vaTTai timiraM, jaheva taNhA taheva bhogANaM // rAgAidosavidaM, NisANihA bhogataNhAo // 16 // jesiM hiyae hojA, esA te dukRpAvakammesuM // niyamAu payaTTate, akajjaparivaDDhiNI taNhA // 17 // saddAiyabhogehiM, samiuM kaMkhaMti vAlisA taNhaM // jalagayasasaharabiMba, gahiu~ kaMkhAi sarisaM taM // 18 // ahamA mohA taNhaM, kiccA uNa vallahaM paribhamaMte / / viyaDaduraMtabhavammi, jammajarAmaraNadakkhasae // 19 // dosaniyANaM NaccA, taNhaM NissAriUNa taNugehA // maNadAratthagaNaM je, kuNaMti sambhAviyA bhavvA // 20 // te saMNAsiyavigghA, viyaliyapAvA lahaMti muttimuhaM // kicca ppANaM suddhaM, evaM muhajIvaNaM sivayaM // 21 // kohA nirayAvAso, mANA kulavalasuyAiparihANI // mAyAe isthittaM, tiriyattaM va purisattaM // 22 // lohA dhammaviNAso, visayakasAyA baliTThateNanihA // saMjamakaravAleNaM, haNija khippaM jayA jIo // 23 // tA NibbhayasabbhAvo, saMpAuNae sakajasaMpattI // pajjatasamAhIe, maraNaM hoja pasaMtidayaM // 24 // sammaIsaNanANaM, varacaraNaM dullahaM viyANittA // tihaM hu sAhaNeNaM, sahalo nibhavo na yaNNehiM // 25 // eyassa bhAvaraMgA, paDhaNAyaNNaNavisuddhajogehiM / saMsAhiyasIyavihI, havaMti saMtAragA bhavyA // 26 // jiNasAsaNammi NiccaM, sirigoyamajaMbuthUlibhadANI / saMghagihe muhaNaMdI, riddhipavuDI kugaMtu sayA // 27 // eyaM samAhikulagaM, guruvarasirigemisarisIseNaM // paMumeNAyariegaM, kappaDavANijjavaraNayare // 28 // rasaNihiNavasasivarise, siriNemijiNaMdajamgajaccadiNe // vihiyaM saparahiyaTaM, kuNau sayalasaMghakallANaM // 29 // (samApta) For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'paMjAba meM jainadharma' zIrSaka lekha meM saMzodhana lekhaka-zrIyuta pannAlAlajI dugaDa zrI jaina satya prakAza' ke kramAMkoM 53-54 ( saMyukta ) 55, 56 meM vidvadvara munirAja zrI darzanavijayajI kI ukta lekhamAlA pragaTa huI hai / maiM pichale do aMkoM meM varNita viSaya ke bAre meM kaha sakatA hUM ki unameM anekoM aitihAsika skhalanAeM huI haiM jinapara sapramANa likhane ke lie sthAnAbhAva hai / ataH maiM yahaoNpara kevala 17 vIM zatAbdI kI hI kucha mukhya mukhya skhalanAoM para saMkSepa meM prakAza DAlane kA prayatna karatA hUM: (1) jagadguru zrI horavijayasUrijI kI vidyamAnatA meM samrATa akabara ne jo hiMsA vaMda kI thI vaha 106 dina kI thI / yathAH-12 dina paryuSaNA ke, 48 dina ravivAra ke, 18 dina pharvardadIna mahIne ke prAraMbhika dina aura 28 dina akavara ke janmamAsa AvAna mahIne ke ( vairATa kI prazasti aura badAyunI kI tavArIkha ) / zeSa hiMsA upAdhyAya zrI zAnticaMdrajI ke prayatna se baMda huI thI (jaina grantha, Aine akabarI, badAyunI kI tvaariikh)| Ida kI hiMsA baMda hone ke viSaya meM yaha samajhalenA cAhie ki vaha rojoM kI Ida thI na ki bkraaiid| (2) jagadgurujI ke cAra caumAse AgarA, phatahapura sIkarI, abhirAmAvAda ( ibrAhImAvAda ) aura AgarA meM hiM. saM. 1640 se 1643 taka hue the ( dekho paTTAvalI samuccaya pR. 75, zrAvijayaprazasti-kAvya sarga 11 kAvya pahale kI ttiikaa)| 'sUrIzvara aura samrAT meM saM. 1642 ke ullekha ko gujarAtI gaNanA kA samajhakara kucha kA kucha likha diyA usIkA anukaraNa Apane bhI kiyA parantu zrI hIravijayasUrirAsa se bhI isI krama se caumAse hue the aisA pratIta hotA hai| upAdhyAya zrI bhAnucandrajI ke viSaya meM / (3 samrATa akabara ke pAsa se zrI hIravijayasUrijI gae usakA varNana karate hue Apake carita+ meM nimna prakAra kA ullekha hai: " varvAzcatastadeze pravidhAya pratasthire / zAnticandramupAdhyAyaM tatra muktvA'tha sUrayaH // 125 // + zrIyuta mohanalAla dalIcanda desAIjI ne " upAdhyAya zrIbhAnucandracarita" ke chape hue pharme mere pAsa merI prArthanA se bheje haiM usake AdhAra se hI isa lekha meM saba jagaha likhA hai| For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [8] zrI jena satya prakAza [ varSa 6 bodhayantaH pratigrAma bhavyalaukAMzca bhuurishH| gUrjaraM pAvanIcakruH kramAt zrI hIrasUrayaH // 126 // " , (prathamasarga ) isake pazcAt zrI hIravijayasUrijI ne Apake milanepara Apako yogya jAnakara samrATa akabara ke pAsa bhejA taba Apa lAhora meM Akara samrAT se mile haiM aura ApakA prabhAva ThIka jamajAnepara upAdhyAya zrI zAnticaMdrajI rajA lekara Ane Adi kA varNana dUsare prakAza meM hai| Apane isa carita ke sAra para se saM. 1639 se 1662 taka 23 varSa nizcita kiyA haiM (pR. 280) ve bhalA ThIka kaise ho sakate haiM? kyoM ki zrI hIravijayasUrijI gujarAtI saM. 1639 jeTha vadi 13 ko phatahapura pahuMce the unake sAtha ke sAdhuoM ke bhI 25-30 nAma milate haiM parantu Apa jaise prasiddha dakSa kAryakartA kA nAma likhane kI upekSA koI bhI lekhaka nahIM kara sakatA thaa| balki saba granthoM meM eka samAna ullekha hai ki zrI jagadgurujI ne upAdhyAya zrI zAnticandrajI ko samrATa ke pAsa choDakara hiMdI saM0 1642 kA caumAsA ibrAhImAbAda meM kiyA thA / ataH usa samaya taka bhI zrI bhAnucandrajI zrI jagadgurujI ko na mile the| taba phira Apane yaha kaise likha diyA ki jagadgurujI samrAT ko upadeza dene kA kArya ina donoM ke supurda karake gujarAta padhAre the (pR0 227 ) / aitihAsika anusaMdhAnoM se jAna par3atA hai ki saM0 1644 hiMdI kA caumAsA zrI jagadgurujI ne nAgora meM kiyA thA yA to vahAMpara se athavA caumAse ke bAda vihAra karake pIpADa hokara jaba ve sirohI (saM0 1644 jADoM meM) padhAre the to gujarAta se zrI vijayasenasUrijI Anakara unase mile taba unhoMne Apako samrATa ke pAsa lAhora bhejA (Apake carita ke ullekhAnusAra zrI hIravijasUrijI phira bhI gujarAta meM to nahIM pahuMca sake the parantu usakI hada ke pAsa to pahuMca hI gae the)| akabaranAmA bhA0 3 se bhI yaha samaya ThIka jAna par3atA hai, kyoM ki usameM ullekha hai ki samrATa akabara tA0 11 zaharIvara san 30 ilAhI (24 agasta 1585 40, vikrama hiM0 1642 bhAdoM sudi 9) ko phatahapurasIkarI se ravAnA hokara paMjAba meM gae aura vahAM kA daurA lagAne ke bAda 15 khudadi san 31 ilAhI (25 maI 1586 I0, vikrama hiM0 1643 ASADha badI 4) ko lAhora meM pahuMce the| ataH lAhora meM pahuMca ne se pahile ApakA samrATa se milane kA anumAna karanA sarvathA aprAmANika hai| 'zrI jaina sAhitya saMzodhaka' khaM0 1 a0 4 pR0 153 meM zrI vijayasenasUrijI kA saM0 1667 kA mevAta deza kA kSetrAdeza paTTaka upalabdha hai usameM sApha likhA hai ki " upAdhyAya zrI bhAnucandra ga0 aagraamdhye"| ataH saM0 1667 meM Apa AgarA meM cAturmAsa avazya rahe / aura saM0 1667 mAgha sudi 6 ko zrI candu saMghavI ke navIna maMdira meM kie hue pratiSThotsava ke bAda Apa vihAra For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMzodhana . [ ] karake gujarAta gae, kyoM ki Agare ke zrI cintAmaNipArzvanAthajI ke bhUmigRha meM ukta saMvatAdi kI zrI zItalanAthajI kI eka mUrti hai jisapara ApakA bhI nAma hai| ina pramANoM se yaha siddha hotA hai ki u0 zrI bhAnucaMdrajI saM0 1644 se 1667 taka samrAT ke darabAra meM rhe| TippaNI-zrI hIravijayasUrirAsa pR0 162 kaDI 44 meM ullekha hai ki u0 zrI zAnticaMdrajI zrI jagadgurujI kI sevA meM siddhapura meM upasthita hue (saM0 hiMdI kA prAraMbhakAla) kintu phira habIbalA khoje ke upadrava ke kAraNa hiM0 saM0 1647 ke caturmAsa ke samaya meM zrI jagadgurujI ko khaMbhAta se vihAra kara jAnA pdd'aa| isake damana ke lie muni zrI dhanavijayajI ko samrATa ke pAsa bhejA, vahAM ve zrI zAnticaMdrajI se mile (pR0 165 kaDI 13 se 18 taka,) jisa prakAra yahAM para zAnticandrajI kA nAma likhanA bhUla hai (kyoM ki ve to isase pahile hI A cuke the) isI prakAra se isa rAsa ke pR0146 kar3I 8 meM zAnticandrajI ke sAtha bhAnucandrajI kA nAma bhI honA bhUla hai (kyoM ki zrI bhAnucandra carita ke ullekhAnusAra usa samaya taka samrATa ke pAsa pahuMce hI na the isa saMbaMdha meM carita se adhika mahattva rAsa ko nahIM diyA jA shktaa)| ukta sthAnoM meM zAnticandrajI ke nAma ke sthAna meM to bhAnucandrajI kA nAma cAhie, kintu bhAnuH candrajI ke nAma ke sthAna meM kinakA nAma honA cAhie kahA nahIM jA sktaa| yadi vAstava meM yahAM para bhI kisI sAdhu kA hI nAma honA cAhie to zrI zAnticandrajI ke sAthamaike kisI sAdhu ke nAmake bhAnucandrajI kA nAma likhane kI bhUla huI hai| (4) upAdhyAya zrI bhAnucandrajI apane ziSya khuzphahama birudadhArI zrI siddhicaMdrajI ke sAtha meM Agare se vihAra karake gujarAta meM Ae aura hiMdI saM.1668 kA caumAsA ahamadAbAda meM kiyA / phira saM0 1669 kA caumAsA pATana meM vihAra kara rahe the taba jahAMgIra kA pharmAna bulAne kA pahuMcA ataH vihAra karake saM0 1662 ke jAr3oM meM guru ziSya Agare Ae (kyoM ki tujhuke jahAMgIrI meM rAmadAsa kA Agare meM AnekA yahI samaya likhA hai ) pazcAt zrI siddhicaMdrajI kI parIkSA jahAMgora dvArA lie jAneke kAraNa unako nikAla diyA ataH ve mAlapure meM Anakara caumAsA rahe sAtha meM jahAMgIra ne anya sAdhuoM ko bhI bAhara nikala jAnekA hukama diyA jisase bar3I azAMti huI / phira ve upAdhyAyajI ke Upara jahAMgIra kA prema hone se bulAe gae ataH samahotsava unakA Agare meM praveza huaa| jaba ve jahAMgIra se mile to anya sAdhuoM para se bhI nikala jAnekA hukama rada karAyA / yaha sArI ghaTanA hiM0 saM0 1670 Azvina suda 2-3 se pahile ghaTa cukI thI kyoMki ukta tithi ko jahAMgIra Agare se ajamera calA gayA thA / zrI vijayatilakasUrirAsa ( kar3I 1069 ) saM0 1672 caitra kI amAvasa se pahile u0 zrI somavijayajI ne 36 bola prakaTa kie the| una boloM kI sUcanA upAdhyAya For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [60] zrI jaina satya prakAza [varSa zrI meghavijayajI ke ziSya zrIiMdravijayajI ne Apako ajamera meM jAkara dI thI ( kar3I 1136-37 ) / isase siddha hotA hai ki Apa saM0 1669 ke jAr3oM se saMvata 1672 ke jAr3oM taka phira samrAT jahAMgIra ke darabAra meM rahe / isake pazcAt vihAra karake mAlapura, mAravADa hokara hiM0 saM0 1673 kA caumAsA jAlora meM rahe the jisakA vistRta varNana mAlapure ke lekha meM diyA hai / yaha bAta pAThakoM ke dhyAna meM rahanI cAhie ki samrAT jahAMgIra usa samaya meM tIna varSa taka ajamera meM rahA thA / TippaNI- upAdhyAya zrIbhAnucandra carita meM 23 varSa ke anta meM vihAra karake jAneke bAda pAMca caumAse kie jAne kA ullekha ThIka nahIM mAlUma hotA kyoM ki eka to 23 varSa kA mIjAna ThIka nahIM baiThatA, dUsare uparyukta kevala do caumAsoM kA to vistRta varNana hai, zeSa kA kucha bhI hAla nahIM hai / (5) Upara meM dI hui eka TippaNI se yaha bAta sApha ho gaI hai ki rAmakalyANa ke upadrava kA damana upAdhyAya zrI zAnticandrajI ne hI karAyA thA ataH sAtha ApakA nAma likhanA bhUla hai / meM (6) 'sUrIzvara aura samrATa' kA anukaraNa karake yaha likhA jAnA ThIka nahIM hai ki upAdhyAya zrI bhAnucandrajI ne zAntisnAtramahotsava karavAyA usameM kharataragaccha ke mAnasiMhajI ( zrIjinasiMhasUri ) bhI sahayogI the, kyoMki zrIyuta mo. da. desAIjI kI khoja ke anusAra kharatara gaccha ke sAhitya meM isakA kahIM bhI ullekha nahIM hai / pratyuta zrIhIravijayasUrirAsa pR0 183 kar3I 42 meM mAnasiMha kA nAma likhane yA par3hane kI bhUla hai, vAstava meM yaha 'thAnasiMha' nAma honA cAhie / (7) saM0 1653 meM zrI hIravijayasUrijI ke agnisaMskAra ke sthAna meM 10 bIghe jamIna die jAnekA likhanA ThIka nahIM hai kyoMki unake nirvANa kA saMvata saba lekhakoM ne hindIgaNanA se hI likhA hai (vijayaprazasti-kAvya sarga 13-14 tathA zatruMjaya tIrtha para unakI tatkAlIna pAdukA kA lekha ) ataH yaha ghaTanA gujarAtI saM0 1659 aura hindI 1652 kI hai / sUcanA deN| jina jina vidvAnoM ke pAsa zrI hIravijayasUrijI kI takAlIna pratiyAM hoM ve mujhe uparyukta bhUloM ke viSaya meM talAza karake zIghra sUcanA dene kI kRpA kare / evaM upAdhyAya zrI bhAnucandra carita kI tatkAlIna prati kI vidvAnoM ke bIca meM satya parIkSA avazya honI cAhie, ataH isa kA bhI uttara likheM / For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nIcenA traNa a ke dareka jana gharamAM avazya joIe zrI jaina satya prakAzano zrI paryuSaNa parva vizeSAMka 225 pAnAnA A daLadAra sacitra aMkamAM bhagavAna mahAvIra svAmInA pachInA eka hajAra varSanA jaina itihAsa upara prakAza pADatA aneka vidvAnonA vidvattabharyA lekhe ApavAmAM AvyA che. sAthe bha. mahAvIrasvAmInuM suMdara triraMgI citra ApavAmAM AvyuM. mUlya-TapAla kharca sAthe eka rUpisA 'zrI jaina satya prakAza nA kramAMke 43 mA 60 pAnAnA A daLadAra aMkamAM jaina darzana upara karavAmAM AvatA mAMsAhAranAM vidhAnAnA AkSeponA sacoTa, zAstrIyapurAvAyukta javAba ApavAmAM AvyA che. mUlya-TapAla kharca sAthe cAra AnA 'zrI jaina satya prakAza nA kramAMka 45 mA A aMkamAM kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcArya saMbaMdhI aneka lekha ApavAmAM AvyA che. mUlya-TapAla kharca sAthe traNa AnA lakhazrI jainadharma satyaprakAzaka samiti jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvAda lavAjama vArSika be rUpiyA chUTaka aMka traNa AnA mudraka : narottama haragoviMda paDayA. prakAzaka-cImanalAla gokaLadAsa zAha mudragusthAna : subhASa prinTarI, salApasa krosa roDa, amadAvAda : prakArAnasthAna : zrI janadharma satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAInI vADI, dhIkAMTA roDa, amadAvAda, For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Jaina Satya Prakasha Regd. No. B, 8801. aDadhI kiMmate maLaze zrI jaina satya prakAzano zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka bha. mahAvIrasvAmInA jIvane saMkha'dhI vidvAnoe lakhelA aneka lekhothI samRddha 350 pAnAne daLadAra aMka mULa kiMmata bAra AnA ghaTADelI kiMmata cha AnA (TapAla kharca eka Ane vadhu ) bhagavAna mahAvIrasvAmInuM triraMgI citra kaLA ane zAstrIya dRSTie sarvAga suMdara citra 14"x10"nI sAIjha, sonerI bArDara - mULa kiMmata ATha AnA dhaTADelI kimata cAra AnA (TapAla kharca doDha AnA vadhu ). zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti. jesiMgabhAInI vADI, ghIkAMTA-amadAvAda. " For Private And Personal use only