Book Title: Dhanya Charitam Padyam
Author(s): Vijayanandsuri
Publisher: ZZZ Unknown
Catalog link: https://jainqq.org/explore/090469/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // OM arham // zrIkharataragaNAvataMsaka mahAkavizrIjayAnanda sUriviracitam zrIdhanyacaritram (patham ) // zrIdevyai namaH || zreyolatAmaNDanamaNDapa zrI - zAkhAcaturdik paripUritAzaH | zrI AdidevaprathitaprarUDhiyAt phaladU jinadharmavRkSaH // 1 // yathA svargitarurbharIyAn yathA'driSu svarNagirigaridhaH / yavA'nviSu khIrapayodhiriSTa- itathA punaryeSu caturSu dharmaH // 2 // dharmeNa lakSmIrasamA sameti, dharmeNa smptsukhmpykhrvm| dharmeNa mokSo'pi bhavedananto, yato'sti dharmoJa jayastato'pi // 3 // sa dharma eva prathita, jinezvarairbhAsvaragIrbhirabhiH / sadAnazIlogratapaHsubhAvaH, prabhAvasambhAvitamAtribhadraH // 4 // tatrApi dAnaM prathamaM prathIyaH pradiSmuskUSTaphalapradAya / yenA''didacena munau supAtre 'janiSTa dhanyo'dbhutazAlibhadraH ||5|| dhyAtvA paraM jyotirananvahetu praNamya samyag jinavarSamAnam / girAM prabhAvAd guruNautamasya, dhruve'tra dhanyasya kathApramandham // 6 // dhanyaH sa puNyaistulo guNaudhai-raI tu kiJcijjJatayA 1 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sataH / dAnadharmAtizayAt tathApi, skvAvizuddha kimapi mutaH ||7|| paH pAtradAne rasikaH svazaktvA sa saukhyapAtra hi dabA sa dham / kyAtha tApena suduHkhinaH syurdhanpAgrajA dAnakuto'pi yat // 8 // tapAdi mazima-gRha- supratiSThApratiSThitam / pratiSThAnapuraM svarita, svastisusthaM maharddhimat // 9 // yatra durga parairga, khAtikA paraghAtikA / vanAni paritaH santi, nandanAnIva satphalaiH // 10 // cairalima, patAkApakSapakSmalaiH / yat puraM rAvate rAjasevi sarovaram // / 11 // yatra dAnI jano nAgo, yAcakAlipramodadaH / dArithaM gahane bhinte ista vistArakArakaH // 12 // lakSya-guNacintA vicAravit / rAzi deSe ca sarvaze vijayI dhArmiko janaH // 13 // ityAdyanekasaccheka suvivekaniketanam / svarbhUrbhuvastrayI sAra - zobhAprAgbhArabhAsuram // 14 // jitazatrurnRpastatra nAmataH pariNAmataH / nyAyavallIvanAmbhodasodara sundaraH zriyA // 15 // yamujastambhasambaddhA, jayazrIrhastinIsamA / nAnyato yAti kutrApi vicitre'pi nRpAGgaNe / / 16 / / yatpratApasahasrAMzu triM samudito raNe / rAtrau divA'pi vidveSi-dhvAntavidhvaMsamAtanot // 17 // purA zriyAzritaM devA - bhiH zrIkaM saMzritaM DriyA / kucibhagarAdAgAs, tad dra kulamekakam / / 18 / / siMhaH satpuruSaH ye (spena, yatreyAt tatra caardhti| kAkaH kapotaH kupumAn, janmabhUmi na muJcati // 19 // tatkuTumbanarA nAryaH, karma kRtvA'nyamasu / AjIvikA prakurvanti, nirvahanti yathA tathA ||20|| tasyaiko dArakaH sAra vAradatA vinItaghI / svabhAvena guNodAsacitto mAtuH priyaGkaraH / / 21 / / janavyA janitotsAho, mahAditamatitvataH / ghRttaye vatsarUpANi, cAru dhArayati svayam / / 22 / / ekadA hirudyAne, bassa cAraNakAraNAt / niramo niragAva gehAta, prAtarutthAya satvaram || 23 / / tavaivodhAnika kartu laghu Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ do'pi pUrjanaH / khAma(svabha)-pAnasamAyukto, vana yAto bhUnaksyatha // 24 // tarachA pAlakA so'pi, ropitaho gaI yayau parAbhakSyamuskaSTaM, mAtaraM pratyaraM jgau|| 25 // he mAtaraca saghaska, paramAne sudhAsamam / pahi me mudi sampAya, jemAmi icitaM yataH // 25 // apapUrva svayA me'ndha !, kampala vinata(tA) sanI / subhojanapradAnena, naiyA''zA'pi bharikSaH // 27 // tasA kRtavidAnIya, kama- | nIya(ya) subhojanam / dehi me dehi medhastvaM, prANA akAsamAH khalu // 28 // iti zrutvA priyAlApa-kalApaM svasutasya sA | manasA svaurasasneha-ohadehalyamastu prabhA(mA) // 29 // etacca cintayAmAsa, saniHzvAsamasaMzayam / dhig durdai yato naiva, sutasyAppacitaM citam / // 30 // cauraDazcellukA sarpaH, prAdhuNo durjano bhiSak / vezyA dhUttoM nRpo nete, parapIDo vijAnate // 31 // iti lokoktiratA bhUsa, satyA satyApanAdiva / na grahaM yAlako jahyAta, kiM kurve sarvathA athA ? // 32 // iti zrutvA purAbhUta-sukhasmRttikatetam / mAtA saroda rodAspRcha, bAlo'pi khalu vAlyataH // 33 // zrutveti prIta:(prAti)vezimakyo, bAkyapIyUSacandrikAH / militvA prINayAmA. su-zvakorImiva tAMbata // 34 // dInahIna jarna dRSTA, yasya syAd hRdaye dayA / sarvazopajJasaddharma-stacitte parivati / / 35 // svadukhaduHkhitaH prAyaH, sarvo bhavati maanvH| parakhuHkhasuduHkhAnoM, viralastu dayAlahat // 36|| sA duHkhakAraNe tAbhiH, papracche vatsalepachayA / prAyazaH sajjano'nyasya, duHkhacchedaM cikIrSati // 37 // satpRSTe'tha yathAspaSTa, tayA nijagave nijm| mitrasvajanavargeSu, satyameva pacA zriye // 38 // satyena jAyate prItiA, pratItizcApi satyaH / jAjAyate yazaHsphIti-stasmAt sasya satA matam / // 31 // saspasannacittAbhi-stAbhiH sarvAbhirAdarAt // pabhASe sA vikopeNa, sthemapremapurassaram // 40 // he sakhyA / bhayo / tAvada, pAlako pAcate tu mAm / zrIrAma tat kathaM dadhA-maya varSa svAmadhe 1 // 15 // bhusSeti tAmiA sAmi-pramANe unTaka65555%ERE dana Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - sA sakhI sukham / vayaM se pUrayiSyAmA, sukhaM sakhi ! suterisatam // 42 // ityudikayA dugdha, tandulaugo dvitIyayA / | e vaparayA khaNDA, caturthyA pramudA dade // 43 // tyaktyA kheI samAnIya, sarva sarvasvasanimam / rAdamiddhaM sudhAsvAdu, paramAna tadA mudA // 45 // saMskRtya pAyasaM mAtA, putrapreTapupUrvayA / jarSa sUnurapyAzu, rAddhe vardhApana ytH|| 45 // vizAlasthAlamAnIya, saMsthApya sasutAgrataH / pariveSyApi tanmAtA, kAryAyAnyagRhAnagAta // 46 // raho ratne yathA prAdha, pipAsustu sarojanam / vadvatta kSIrAmamAsAca. mumude bAlako'dhikam // 47 // prAktanAgaNyapuNyena, kathaJcita karmakSAvAt / ditsA vatsAzape jAtA, bodhivIjAnubandhamA // 48 / / itazca kaizcina sukataiH, prAkassasya mandire / kshcinmunimhaatmaa'maa-maasksspnnpaarnnH|| 49 // * se vAjapraSTyAbha, niSpuSpaphalavas phalam / ava sambhrama vibhra-duttasthau sa tu sammukham // 50 // bhaktimAramAra saJcAra-sphuradromAJcakacukaH / sa triI pradakSiNIkRtya, taM nanAma khakAmataH // 51 / / cetasA cintayAmAsa, dhanyo'I matagRha mahat / madvisaputtama caita[], yato'sau saGgato yatiH // 52 // durlabha cittamekasya, vittaM cAnyasya kasyacit / cita vittaM ca pAtra ca, dhanyAnAmekato mileta // 53 // dhyAtyeti dhyAnasaMhatyA, tyAgAyotpannavAsanaH / pANiyAM pAyasasthAla-mAlamsyedamavam vacaH // 54 // he mune / samatAsindho !, vizvabandho ! dayAnidhe / vidhehi mayi saumyA svAM, dRSTi pRddhi (TiM) sudhAzriyAm // 55 // tvatsambhAvitamAtmAnaM, manye'I jagaduttamam / sarvasaMsArasAratva-rAjyalakSampA kaTAkSitam // 56 // pAlo'pyaI tvayA dRSTaH, prabhapeya balAdhikA | daridroyIndrasAdRzya-sAndramadrasukhamaH / / 57 // sadvitta-citta-yAtrANAM, saMyogo yugAnmama / triveNIsamo bhUyA-mano vAk-kAyazuddhaye // 58 // dAnaM zreyastato'pyanna-dAnaM saspAyasa punaH / munau pAtra sudhA dhyA, vizeSAd vepata(pita) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Fo/ svayi // 59 // madartha nirmita mAtrA, mAtrA'dhividhA tathA / gRhANa pAyasaM sAdho !-'nugRhANa ghRNA'nRgo(Nam) // 6 // etadAdAnataH X sayo, ninidAnamanA nu mAm / pavitraya jagatrANa !, ratnatrayamayA''tmanA // 6 // tvaM me mAtA pitA tvaM me, pAndhavastvaM dhyo'dhunaa| vaM svAmI zivazaMgAmI, tasmAdAdatstra dhatsva mAm // 62 // ityuditvA dadAne'smin , zaMdadAne smitaspaham / muniH svamiva satpAtraM, satpAtra samadIdharat / / 63 / / dhandhamanyastvasau baalo-baalocitmtisthitiH| paramAnaM munau bhaktayA, paramAnandato dado // 64 // tasmin dadati tadAne, munau pAtrottame tadA / devA na vapuH svarNa, tabatakRte dhruvam / / 65 // tadA tasmin bhavaM yanna, bAlo leme phalAdbhutam / talloke vizrutA jAtA, dharmo dhIra iti zrutiH // 66 // vihRtya nirgate gehA-munAvanvagamana sakaH / manvAnaH sakale janma, tanmahAmunidAnataH / / 67 // tadAnAvare sAre, bhAcodAre sa cetasi / mahottamamanuSpAyu-nibandha prabandhataH // 68 // gAmbhIrya sarvataH zasya, sarvabhAveSu bhAvinAm / vizeSataH zubhe dAne, yadadhAn bAlako'pi saH // 69 // yadayad gehasarvasvaM, paramAnaM sughopamam / tad datvA'pi dadhau citte, yathA ko'pi vivedana // 70 // kazciddasyA samartho'pi, kiJcid vakti bhRzaM jne| ko'pi dacA mahAmAgo, na tad vakti manAgapi // 71 // evaM dayA'pi gAmbhIryA-bhA''cakhyau mAturapyayam / tataH sammAvyate bhavya-dharma chano mahAzriye / / 72 / / samAgatya punarmAtrA, pariveSitapAyasam / prAyazo ghubhuje snigdha-mugdhamugdhamatiyataH // 73 / / guru-deva-pitR-snigdha-yuddha-glAnAdhaneSu ca / dacA yad bhujyate bhukta, tacchemudare bhRtiH||73|| sasmimeva dine sArya, vatsarUpANi cArayan / bahiSTA muni spaSTa-muyaviSTastadantike // 75 // dharma patarvidha zuddha, muninA''viSTamiSTavat / prItyA zudhAra vizrAntA, kalApIvAdagajitam // 76 / / yatsapAlassadA'karNya, dharmakarmograzarmadam / yogIra paramAnanda-mandodA SC Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / bhudo'bhavat // 77 / / dathyau ca hRdaye dharmaH, zarmahetuekatrimaH / vizvavandhuraho ! dharmoM, dharmaH kalyANavalibhaH / / 78 // bhAratabya- 9 niyogena, tadAyuH kSatimAgatam / visUcikAravAdApa, paralokamatarkitam // 79 // yasmina peze ca kAle gha, pana yoni-yo pe / jIdhairyaddhaM hi yat karma, prAyasvas tatra bhujyate // 80 // ityevameva sukRta samupAyaM paryaH, sadbhApadAnamarAtaH svvsvmaassH| tadroramandiramupekSya samakSamakSaH, puNyena so'tra vidadhe savidhe samRddheH // 81 // tasmin kSaNe taityugna-puNyanaipuNyabhUpatiH sAsamastanoti sma, vismayasmeriNI dazAm / / 82 // yo dAnapuNyanaipuNya, pAlo'pi budhavan dadhau / nirdhano'pi dhanISA kAnAt dhanyo / muve'stu saH / / 8 / / tadAna puNyavaMzataH zizureSa peSa-visAdibhihitojavitopayogI / yat AsthatIpsitasukhaM suSamAvizeSAva , di tat procyate samucita jinadharmayogyam // 84 // iti dhanyamahApuNya-nararatnaziromaNeH / jinadharmajayAnandaH, prastAvaH prthmojni||85|| iti zrIdhanyadAnacarite pUrvabhavaparamAnadAnapuNyArjanaH prathamaH prastAvaH // 1 // atha dvitIyaH prastAvaH / athAmadAnobhatapuNyayogAta, samarjitodAttakulopayogAt / sa bAlajIvo'vatatAra yatra, yathAsvarUpastadihoyate'naH // 1 // | pAnAt majjanma kuleSvaroga, saubhAgyamAgyobhatilAbhayogyam / rUpaM susaMyogaphalaM yazaztha, sodhisiddhizca jayo pandha // 2 // satraiva nagare lakSmI-lIlApuNyAkhyanAgare / dhanasArAbhidhA zreSThI, jyeSTho'sti vaNijA baraH // 3 // lakSmImati pANijye, sarvato || vyavahAriNAm / matveti yastadevAdhAd bahudhoktaRyANakaiH // 4 // rAjahaMsIva satpakSA, sanmAnasaniyAsinI / priyA zIlama(vatI // tasya, nAmatA pariNAmataH // 5 // yA deva-guru-bandhano, makathA patimano'nugA / sarvakAryakarI go, sA bI bhIrikha zasyate 6 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patA zreSThi- zreSThinyo- gRhavAsaM vitanvatoH / prayAti sukhataH kAlaH parasparamupetayoH // 7 // purA putratraye jase, pdhaanukrmnaamvy| svasvabhAvasamAyukta - prAguyAttAtmakarmavat // 8 // dhanadattAbhidhaH pUrvo, dhanadevo dvitIyakaH / tRtIyo dhanacandraztha, prAyaza: saccAtha taM / / 9 / / vinayAdiguNAdIrNA - svatpatnyo'pi kramAvimA | dhanazrIrdhanadevI ca dhanacandrA tathA'parA // 10 // pitRmAtRdhAtu-bhrAtRjAyAdumbake / zIlavatyA sutasyena sa jIvo'pyudapadyata // 11 // tasmin garbhe samutpanne, bahupuNye purA'rjitAt / zubhasmameva mAtA santoSitA yabhau // 12 // sabhidheH samidherdhAtrI, yathA dRSTA'pi tuSTaye / tadgarbhavasyabhUnmAtA, sAtArUpAtA , tiH / / 13 / / yasmin dine priyAkukSoM, garmatve so'vatIrNavAn / taddinAt sa dhanaiH zreSThI, vaha bAdhivad vicoH // 14 // yathA kalpataro, vardhanandanAvanau / tathA'sau vardhate garbhe, mAturvAJchitavatsalaH // 15 // yathA'kakaraNDasthe, dIpe gehaM pradIpyase / mAtRgarbhasthite tasmin gRhaM mAtA'pyadIpyata / / 16 / / dohadA dAnapuNyAdau, babhruvurmAturuttarAH / te sarve puuritaa| pitrA, mitrAyitamanorathaiH // 17 // garbhamAsAnU navAsItya, sasArdhASTamarAtrikAn / suprazaste dine vAra - dhiSNya - yogabalAdhika || 18 || lagne grahabalopete, kendrage gurubhArgave / rohaNAdrikSamevAmbA sutaratnamajIjanat // 19 // zubhalakSaNasampUrNo rUpalAarryNyavAn / dIptimAnadvatAkAraH, putro jAtaH pituH zriye // 20 // tajjanmani prazastAni, nimittAnyamarvastadA / varSaprakarSiyoSitkaM saJjAtaM sUtikAgRham ||21|| nidhIyamAne tannAle, bhUmAvAcArakAraNAt / niHsasAra maha:sAra- maNinidhI rasAsvanA (talA) t // 22 // taM nidhi tamivAvApya, dhAthyA nirgatamagrataH / dhanyo dhanyo'yamadhaiSa, yo ghanena sahAjani / / 23 / / suta-zeSadhisamprAptihRSTacitA mithonA | dhanyanAmeti nirmAya jagutaM kulayoSitaH // 24 // trimirvizeSakam || anyo'pi prItimAlokaH, kula Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma - CAARAK jasvajanAdikaH / cakAra sAratannAmnA, vardhApanamahotsavam / / 25 // niyu (vartya sUtaka rItyA, dvAdazAhe mahAmahe / pitrA'pi tasya tanAma, su(sa)kuTumbamadIyata // 26 // tasya janmotsavAhAstu, pitRbhyAM vihitA hitAH / tadA'kasmAd dhanaprApti--stadbhAgyAdabhavad savaH // 27 // zulapakSarisIyendaH, kalAbhirvardhate ythaa| sukhasthaH zaGkarapreyAna , sallakSagavicakSaNaH // 28 // saccakorahadAmodI, tandhana kuvalapazriyam / dhiSNyarAjiSNurAzAdyut, sa dhanyo'pi tathocakaiH // 29 // yugmam // snehapAnIyasaMsiktA, sacchAyopAya6! tanmayaH / zAkhIva vardhate dhanyaH, sArdha pitRmanorathaiH // 30 // laurakarmAdikA lAta-kriyAzrAcArahetavaH / tAH sarvAstasya pitRbhyA, 19 vihitAH sanmahotsavAH // 31 // atha paJcAndadezIyo, vidyAdAnArthamarthataH / zAlAyAM paNDitasyAya, pitRbhyo vinivezitaH 18 // 32 // vinayAd vighAH saGgrAhyAH, puSkalA dhanato'pi c| vidyayA vA punarvidyA-trayametat tadAsaH // 33 // gaNitAcA klaa| sarvA yuddhisrvsvbhuumikaaH| dvAsasatirapi spaSTa-madhItAstena dhImatA // 34 // vidyAzcaturdaza zreSThAH, SaDaGgAdhA yathAkramam / paThitAstA hyapi prAjya-vinayAta sugurormukhAt // 35 / / yatra puNyaM hi tatra zrIyaMtra zrIstatra dhIrapi / yatra dhIstatra yuktA hIyaMtra hIstatra nIrapi // 33 // yatra nIstatra vAgIzA, yatra cAk tatra sA dhRtiH| yatra zreyazca tatraiva, guNAH sarve visRtvarAH // 37 // evaM pa bhaNanAta tasmi-lakSaNAni guNAH punaH / saGkrAntAH pUrvapuNyatvAt , padArthA mukure yathA // 38 // trimivizeSakam // sa yadA'pyAptavidyo'bhUt , sakala: kamalAlayaH / yauvanenAppalacakre, zakeNairAvaNo yathA / / 39 / / rUpa-lAvaNya-dhanyAtmA, saMdhivA yauvanazriyA / vRtaH saubhAgyalakSmyA'pi, sarvaH pugyAspadecchudhIH // 40 // pitRbhyAM svajarmene, sa guNairvinayAdibhiH / ekenApi guNenAnI, prAyaH sarvatra pUjyate // 41 // niSkAle guNA eva, pareSvapi vijisvarAH / kiM punarvinayenASSRTE, zUrA vA guNa Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || cakriNA || 42 / / Aityeti pitRbhyo sa, satyagre'pi sutatraye / vizeSAt svAtmatrata preSTaH, guNA mAnapradAH khalu / / 43 // [81 baddhatvaM ca laghutvaM ca, nAsti mAnatvatatvadam / guNI laghurapi zreSTho, jyeSTho'pi viguNo laghuH // 44 // iti sthitimate 18 sarva kuTumne taddhitAvahe / pitrorapi satoretad-bAndhavA dveSiNo'bhavan // 45 // ekadA pitarAvUcuH, pracureAstadagrajAH / samAne l sati sUnutve, kimeSa ghaDu manyate ? // 46 // prAyaH putrAH samAH sarve, pitRNAM hitahetutaH / aGgajatvA bhRtatvAca, poSaNAdivizeSaNAta | | || 47 // ekodaratye tulyasya, laghorapi sato'sya tu / atyAdarapuraskAraH, kriyate kimu kAmataH ? // 48 // yugmam // iti prayANAM putrANAM, teSAM dhanyAgrajanmanAm / niAyya vAkyamAzaya, jagatuH pitarAvatha // 49 // praya[] putrakAcAtra, TG|| nisapA niguNAH kimutratha yUthaparibhraSTa-gajavada bhaJjitakramam // 50 // guNA: sotra pUjyante, na vRddhatvaM na satkulam / ayAjA | malAstyAjyA grAhyAH sumanaso vanAt // 51 // gRhajo'pi rajApuJjaH, kSipyate nirguNo bahiH / bahirbhavane neyA, khAnemaranA | 'pi maGgalA ||52||n ko'pi vallamaH kAya:(tha)-prAyaH sArthapare jane / guNAna vallabhaH so'pi, sarvatra nijakAryakRt // 53 / / niSkUlo'pi tathogro'pi, virUpAkSo'pi bhairavaH / rudro'pi guNataH pUjyaH, kiM punastveSa satkulaH 1 // 54 // tasmAta tyAvA guNAnasya || pUjayAvaH pare'pi ca / tato na kAryoM yuSmAbhi-guNadveSo'sya sodarI / / 55 // evaM ca nyatkRtA yuktayA, pitRbhyo te'jAdhamAH punaH kimapi pratyUcu-ciATAstAdRzAH khala / / 56 // yadyevaM bhavatorasmina] nirbandha[:] snehabandhuraH / parIkSA kriyatA taIi, yahi || ta|| sarvatra sammatam // 57 // gajo'pi catarajo'pi, pattizcApi sthstthaa| maNi-svarNAdikaH sarvA. padArthaH supriikssitH|| 58 // parIkSyamANA ye dakSA, kSamante'tra parIkSitam / te tu mansaH satAM mAnyA dhanyA hi suparIkSitAH // 59 // EKANAGAR Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIMI duti seSAM vacaH zrutvA, yuktiTharaktimupasthitam / kizcid vimRzya pitRbhyA, yA kRtaM nirUpyate // 6 // dvAtriMzad rUpakA bhAgya-lakSaNazrInirUpakAH / tebhyastAyAM tu pitRbhyAM mANijyAya dhiyA'rpitAH // 11 // // 5 6 pRthaka pRthaga dizo gatvA, kRtyA ca RyavitrAyam / lArbha nau darzayaya moH 1, ityuktvA preSitAH putAH // 6 // parIkSAvyamAratyA-gatya sthAna pra(ya)thepsitam / vyavahartumatho lamA vyavahAro hi kAmadhuka // 13 ||dhnyo'pi dravyamAsAgha, OMA tanmAna pitarantikAta / jagAmohAmaghI rAja-mArga vargosamocamaH // 64 // prAk sajIce prayANaM hi, zriye phreyaM vnniksute||| 6 maveti meNDhaka prauda, jagrAhAgyaguNagrahaH // 65 // lAsvA se yApadAyAto, rAjamArga samagramusa / rAjaputrastatA ko'pi, samA- 13 # yAtaH sameNTakaH // 66 // dhanyasya meNDhakaM dRSTvA, rAjaputrastamapravIt / yodhyete puddhiso meNDau, parasparajigISayA // 67 // maratipaNIkasya kasa spRhama / rAjamArgajanAnvardhA, meNDako tAvaDokatAm // 68 // ghAsApAsaprapAtAya. prathama tvA / da|| mahoddhatam / zIrSAzIrSi mahAmarSa, yuyudhAse tu meNDako // 69 // yudhyamAnena dhanyasya, meNDakenoDadAryatA / rAjammeNTako jigye, bhAgya hi balavattaram // 70 // rAjAGgajasya meSe'tha, bhAzere vizeSataH / dhanyo jaya ca dInAra-sahasra labdhavAn paNam // 71 / / II sAtyobhayamibhyAtmA, gRhamAgasya satvaram / tAsAya hokayAmAsa, suputraH khalu tAdRzaH // 72 / / anye tu bhrAtaro bhAgya-varjitA dhanyanirjitAH / alAbhasvalpalAbhasvA bhAgyayogyA hi saMmpadaH // 73 // punardvitIyaSelAyo, prayo'dhyA bhrAtaro'yadana / bhyAI parIkSA kriyatA, zreyo dvitriH parIkSitam // 74 | pitRbhyo pUrvaputrokta-mAkAkIrNanirNayam / parIkSArtha punA kizcita, paryAkodhi vicArataH // 75 // ekazyA tu parIkSAyo, dhanyo'bhUt dhanakAmadhuk / dvitIyasyAM punarbhayA-viSTArthaprathanaprathA // 75 // punaH AKARKERALA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ W) parIkSAvIkSArtha, putrebhyo dadire tadA / kalyANamApakAH SaSTiH, pitRbhyo tuSTipuSTidAH // 77 // tadAdAya mahApAsa-kraya-vikraya-niSka mAn / pakRtrayo'pi te'tyartha-marthecchA hi nRNAM bhRzA // 7. !! mahoghamAma panastemA: ganahAravihAriNAma ! na ko'pi lAmA hA prAyo'bhUta, phasaM daivavazaM khalu // 79 // dhanyo'tha puNyanaipuNya-yuddhisamidhisanidhiH / yallAmAya zubha leme, tassvarUpa prApyate 80 // manAsamAdhimAdhAya, vidhAya jinadarzanam / praNamya sugurunAdau, smRtvA paJcanamaskriyAm ||81 // pitroravezamAsAdya, nira. vidyakrayANavit / muktyA catuSpathe prAptaH, sa sarva saphalaM vidhaH // 82 // kasyAM ca vipaNazreNI, suSaNAyAvicakSaNaH / cikrIpuH kreyaM lAmAya, haTTA samupAvizat / / 83 // itastatrAmavad drale, tujheccho dhanamIlane |mhaadhnyaabhidhH zreSThI, kapaNAno ziromaNiH PML 84 // tena kRtvA mahArammI, stambhairdurgatisadmanAm / pApmanA'mAnanaM yena, tena dravyasamarjanam / 85 // yathA nando'bhavat rAjA, navyadravyAdrisaGgrahI / sathaiyAsthita vittIya saJcayocittavetanaH // 86 // rAtrindiyaM vinA svApa, prAyazo bhojana vinaa| tyaktvA6 lasyamasau dravya-koTIkoTIrato yayau // 87 // pApAni kRpaNAH kuryu-vitArtha svArthaniHspRhAH / tadarjitaM dhiyA dhIrA cIrAH | kedhana mujhate // 88 // sa dharmAyApi no dale, na karmaNyapi ca zarmaNi / na narmaNi ca no dIne, hInevIne ca kicana // 89 / / svajane sajane vA'pi, nA''sane na davIyasi / duHsthe susthe prazaste'pi, grAsamAtraM na yacchati // 10 // putrasyApi na kasyApi, 3 zatroriva yathA tathA / kizcinmAtraM na sa prAyo, ditsati chApicchalaH // 91 // na mAtA na pitA neSTo, bandhunApi na pandhuraH / | kRpaNasya na ko'pyakti, vallabho draviNAd Rte // 92 // nAmamA nApi paraH ko'pi, kapaNasya sumojysk| yo na dhakke svayaM vyA-banyasmai sa katha zudhIH 1 // 13 // na vastrANi parIdhate, vizepsurvapuSaH zriye / yaiH kRtvA''lokyate loke, mAnasanmAnapUjanam Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ka ba - // // 94 / vArSike'pyutsave dIpA-syAdau zAlyAdibhojane / miyAmamasya zasyAtha, no vizedure kadA // 95 // mitampacasyaka vasyAho !, satyapi draviNocaye / bhojanAcchAdanecchAsu, na kadAcidabhUd varam // 96 // mukhAnukUlatAmbUla-dAnandanacandanaiH / / nAnA'pi nAsako meje, suvinItairyathA khalaH // 97 // so'rthibhiH prAca'mAno'tha, nAmabhrAntyA bhramabhramaH / cokapIti pata-2 spIti, zAzapIti virItimat / / 98 // cetasA cintayan brUte, tejobhaJjakaM vacaH / gAlibhilanIyo'I, na ca yAvyastu | yAcakaH // 99 // yo mAM mudhizilAnyAta, mAmAko mAlamA / / 6 yAcakavAcA'stu, bajrapAtopamakramaH // 10 // jAtajanmotsave prAyo, mAyamANaH sa mArgaNaiH / mArgagairiva bhimAtmA, roravIti kharastraram // 1.1 // ki bahanyamaSi prAvivezmika svajanAdikam / kasmaicid dadata vIkSya, vIkSA''pano bhavatyanam ||102||diine hIne kacid dIya-mAne dAne nu daaninaa| ziropatirjAyate tasya, barAkasyAsya pazyataH // 103 / / aihikA''muzmikAnartha-sAthai niHzaGkasaGkaH / azobhalobhasaMkSobhastomadaurbhAgyabhogabhaH // 104 // dAdhyeti dhyAnasandhAna-vidhyAtAdhyAtmacetanaH / taddhano nirdhano vAjadha-khrisandhyaM panamisudhIH // 105 // yugmam / evaM ca kurvatastasya, taddhanasya dhanAzayA / dhane ghane'pi vRddhatva-mAsasAdA''padA padam // 106 // putra-pautrA- | dikveiSA-danyadAsa hRdA nyadAt / tathA dhana nidhIkurne, yathA ko'pi na vindati // 107 // iti dhyAtvA mutra khAvA, kRtvA / garsa gRhaantre| dravyeNa pUrayAmAsa, rajo nItvA''tmasammukham // 108 // yadA tu kRpaNo dhAtryA, vidAryodaramAdarAt |dhn vipati rakSArtha, dhUlimAtmamurkha nayan // 109 // tadA tadgartavRttAsya, prasAryAvAryasammadAt / bambhaNIti dharma medo, dhUlivako tavAstu bhoH // 110 // tathA'ntaHzuSirA khaTvA-mapaTukaTuceSTitaH / babhAra sAravistAra-pralaratno'tha yatnataH // 111 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *gAmApUrya yatneno-pari khaTyAM nidhAya tAm / tadekAnamanAstatra, tasthAvasthAnakasthitiH / / 112 // tatparyaGkAsanAsIno, mUrchAsta(sta)gitalocanaH / dAdhyAti dhyAnavAnetad, yogIva paramakSaram / / 113 // yadIg nizcalaM veto, jantoH santopato bhavet / zubhAtha tat tadaivAzu, kaivalyamavalambate / / 114 // prAyojyasyApi jIvasya, dravyAdivipaye manaH / yAdRzaM vAdRzaM ghet yAd , dharme nanda mulabhaM adham !! 118 // " na ghettyasau varAko yad , dhanaM yatnena rakSitam / samaM na kenacid yAti, bhvaantrmupe-hai| kA yupA // 116 // vinA bhUtasya dAnena, dhanaM rakSAvidhAyinaH / kicinmAtramihAmutra, nopayogAya jAyate // 117 // " sa jarAjIrNa-17 saryAGgo, mumUrSurmUrkhazekharaH / prApa pApasamAyukto, mohamauDhyamanUDhakRt // 118 // samutpATayituM khaTvAM, prAraMbhe mAM nirIkSitum / * tatputrairdhanalipsAya, doSamUlaM hi sA yataH // 119 // pANibhyAM saMspRzana pAdau, putrANAM sa badana mRdu / proce bho nandanA ! manAM, kRDDvaM khaTvAM madanyataH / / 120 / / prANebhyo vallabhA yanme, khaTveyaM ghaTate sphuTam / tato na kAryA dUreNa, pitRbhaktaiH sute. 5 riti / / 121 // punarUce vicAryAntaH, kRpaNaH svasutAna prati / samayocitapAtheyaM, davaM madyaM sutA ! hitam // 122 // ye IM bhaveyuH piturbhaktA, yuktAste nandanAH punaH / zepAstUbara-hRddAri-kRmikITotkaTAH sphuTAH // 123 // zrutveti piturAdiSTa-miTaM te haiM ko muditAstadA / puNya dAtuM pituH pAtuM, svAkhyAtuM straviceSTitam / / 124 // tataH sa kRpaNaH proce, vicintyocitamAcitam / kAryaH saMskArapuMskAro-'syAnayA khadayA samam // 125 // ityukte lobhabhUyukta, pitrA satrA svacetasA | jahapuH suparma procu-stAta ! | tvaM niHspRho gRhe // 126 / / satyapi sthApateyasya, sAre dvAre svadarjite / yadetadeva devatvaM, puryAcase vasu // 127 // ityaGgIkRtamAtmIya-muditaM muditaH pitA / putrAzcAtra mahAmAva-niyaMyAbhayadAnataH // 128 // prAyo na ko'pi kasyApi, jAnAtyAnta- 1 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ramantaram / piturhaSaH paraH ko'pi, sutAnAM tu paraH paraH // 129 / / yadA yasyApi kasyApi, vAJchitaM syAcchamAzubham / tadA 18 tasya pratizrutthA, zrutyA sarveH pramodate // 130 // yaduktaM 'mAnuSaM kUTa, lAkuTaM paullyamAntaram / prAyo na jJAyate / tacco-bhayaM satyamabhUt tadA // 131 / prAyaH kAryoM na vizvAsaH, svasthAnyasyApi kasyacit / pitA'pi tApitastAk, sutA apyasutAdRzAH // 132 // evaM strAsitasyAsya, kRpaNasyAyuSaH kssye| paJcatvamAsadana sadhaH, prANAH prakupitA iva / / 133 // ma sutai ratna-sadyatnA-18 nabhijJaistadavajJayA / saTvAyAM cATito ninye, saMskRtyai pitRkAnanam // 134 / / yAcitAyAM tu khaTvAyAM, zmazAnAdhikratairiti / kaliH saGkalitaH ko'pi, samaM tatsvajanaistadA / / 135 // tajjanarantare bhUtvA, kRtvA kAlaniSedhanam / sakhaMpanA'pitA khaTvA, | caNDAlAnAmanAdaram // 136 // zmazAnezena sA khaTvA, zIrNA jIrNoti nirNayAta / vikretuM vipaNizreNi-mAninye dhanyapuNyataH | // 137 // vizeSAd yatra dhanyo'sti, sthitaH saMkrayaNaM cikiiH| tatrAgatA'tha sA'darzi, dhanyena budhabuddhinA(taH) / / 138 // " yato / bhyAsavazA vidyA, lakSmIH puNyavazA punaH / dayAdAnavazA kIrti-buddhiH karmavazA tathA // 139 // tato buddhacyA takAM khaTvAM, dRSTvA spRSTyA chaTA'mbhasA / sagarbhetyavamatyAntaH, salakSa(kSya)tvAdalakSyat / / 140 // " tRNavalTyAvalicchannaM, vRkSakakSAdirakSitam / / sadhyA pazyanti dhImanta:. kAvyArthamiva sadvanam // 141 // caraiH pazyanti rAjAnaH, zAstraiH pazyanti paNDitAH / gAbo ghrANena II pazyanti, dhiyA pazyanti dhIdhanAH / / 142 // " khaTveyaM vikaTA thepA-sArabhAravatI satI / harSaprakarSahetuzca, tato'nyA ratnabhariva | // 143 / / tathA ca ghaninAM gehe, vastu khaTvA''di sundaram / niHsAvadhaM ca sampanna, tato'pyeyA sukhAya me / / 144 / / iti nizcitya tatkAlaM, zAlI anyaH kalAkalaH / deyaM datvA'tha tAM krIvA, nItvA'gAnijamandiram // 145 // ekAntametya nicitya, tatsva. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpamavetya ca / yogIya vigatasvecchaH, pitrorantikamAyayau // 146 // praNamya praNayaprItyA, pitroH pAdau pramodadau / proktaM svarUpa maMtatkaM, puraH sarvamaDhaukayat // 147 // tataH zrIvizrutA teSA, prasasAra rasAspRzAm / kIrtirdhanyasya puNyasya, sarva bhAgyavatAM zubham // 148 // tadbhAtRNAM bhRzecchAnA, kraya lAbhAya canupAm / alpApalAbhasampatti-AtA duSkRtadurdhiyAm // 149 // yathA(dA) tepA- | TA midaM jAtaM, jahAsa janatA tadA / 'zubhAzubheca jantanAM, lokaH saMvAdyate khala' / / 150 / / pitarau ca kuTumba ca, yAndhavA bandhurA || girA / anyaya-vyatirekAmyAM, dhanyaM tAMzcApi bhASate // 151 // tatastepAmadhanyAnAM, viSAda-madamIyuSAm / matsaro hRtsaro vyApa, pApo dhanye'pi dhIdhane / / 152 // "durjanAnAmiyaM rItiH, prItimatyapi matsaraH / guNAguNavizeSeNa, sujanA durjanAH punaH / / 153 // " 5. ataH svabhAvataste tu, militvA kalikalmaSAH / mantrayanti kumanyatvaM, dhanyaM hantuM hatAtmakAH // 154 // dhanyastu vastuvijJAna-dAnavApi sabane / pitavada bhrAtA syepu, vizeSAnatimAtalota // 155 // zIrSaka: zAlirambhodA-stoyazca phalinaH phalaiH / kulInA vinayopAya-namanti na bhayAd bhuvi // 156 // " iti dhanyaguNotkarSa-dharSAkAlaghanAghadaH / na prINayati kAMskAMca, kalAvapi kA kalApinaH 1 // 157 // tadguNAgrahaNaM zrutvA, vizvanApi rimRtvaram / zrIrAjagRhavAstavyaH, zrIgobhadraH sma modate // 158 // zAlibhadrAnujAM bhadrA-kukSiva(vi)tyAdrimadrikAm / subhadrA nandanIM tasmai, dhanyAyAdAdudAradhIH / / 159 / / zrImanmahotsavenAtha, sArthavAhasutA hi tAm / pariNIyAnaNImAzrI-dhanyo mAnyo'bhavad suvAm // 160 // " nUnaM svasadRze jAte, saMyoge dmptiipde| posphU bante guNA vRkSA, jalasiktA iyAdhikam / / 161||raa barbhavet kvApi, varaH kAyi guNairvaDa / vadhU-varaM dvayaM yogya, jAyate'gaNyapuNyataH * // 162 // " yAndhavAstu trayo'nyagrAmyA) matsarocche(tse)kapicchalAH / cintayantyanyathA dhanye, vidhAtumasamaJjasam / / 163 / / RE ***** Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tramU RAILORCAKRACK***** tat kSudAlocanaM sneha-mocanaM samavenya tAH ! bhAtanAyAstu dhanyAya, prItyaikAnte nyavedayan // 164 // mA maMsthAstramidaM deva taro'bhI hitA matAH / yadete cintayantyanta-stad vaktumapi nocitam / / 165 / "prAyo durjanavRttInAM, na svakIyaH paro'pi vA / khalatvena khalu mAyA~, khelayantyakhilaM khalAH // 166 // " dhanyaH provAca he bhrAta-jAyA ! mAyAvivarjitam / bhrAtRNAmaparAdhA hi, ko'pi nAropito mayA // 167 / / " aparAddhaM vinA'nye'pi, nA(no) rupyanti dvipo'pi ca / ki punatirazcaiko-daraspena kRtAdarAH / / 168 / / bAndhavAstu prayo'ppacyA. matsarocche (tse)kpicchlaaH| cintayantyanyathA dhanye vidhAtumasamaJjasam // 169 // ityetad vacanaM zrutvA, dhanye maunamupeyuSi / khalaceSTAM kalevRtta-miti tA jagaduryataH // 170 // " akAraNaQdho'saGkhyAH sasakhyAH kAragakrudhaH / na kAraNe'pi kupyanti, paJcapAste jagatyapi 51 // 171 / / " sadAkarNya sakarNo'nta-dhanyo manyuvivarjitaH / na sthAtumiha me yuktaM, tyAjyaM saGklezakad yataH // 172 // "yatra || svo'pi yaro vA'yi, prAyo yeta cetasi / tatra na sthIyate sthAne, sthAne tathAgajAgaraH / / 173 // parAbAghAM yataH santo, no kurvanti / vivekinaH / parapIDAparityAgaH, puNyameva hi gaNyate // 17 // " iti nizcitya cittAnta-nitAntotsAhasAhasaH / niryayau svagRhAta puNya-parIkSAmIkSituM kSitau // 175 // grAmA''kara-purArAma-rAmaNIyakasakulAm / sa pRthvI parivanAma, nikAmasajanAtmaka | // 176 // taM bhramantamadabhrAbha, yo janaH pazyati sma san / sa svIrya saphalaM mene, nayanadvayamAyatam // 177 // mArgagaH so'nyadA kApi, kSetrAsanamudhi sthitaH / kodumbikena kenApi, dRSTaH spaSTatarAkRtiH // 178 // prastAvAd bhojanArtha ca, nyamantryata sa mitravat / 'bhAgyabhAjastu sarvatra, labhante samayocitam // 179 // tatastadanurodhena, sa tvAsInastadantike / yAvata vAtrava samA Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAtA, bhakkAhartrI hi tattriyA || 180 // kauTumbikena sA proce, bhojayAtithinAditaH (hatA) / bhojanAvare dhanye yeto bhAgyAt sa mRgyate || 181 / / upavezyAgrato'bhyayo dhanyastatpriyayA tayA / kSIra-khaNDAjyasAmrAjya-subhojyaM bhojitastataH / / 182 / / kuTumbinastu tatkAlaM, halaM vezyatastavaH | lagnaM halaM balAt kaNThe, kalama (za)stha astale // 183 || svarNapUrNa tamAlokya, kalazaM vilasanmudA / labdhaM tadbhAgyavastasmai, DokayAmAsa sosA || 184 // bho ! bhAgyavAd gRhAgedaM tvadbhAgyannirgataM vaH | yatastvayi samAyAte, kSiterAvirabhadadaH || 185 || kuTumbeneti sa proktaH, saMyuktaH zatacetasA / mahAmaMtrA dhanAyAsu, yacake tannirUpyate / / 186 / / mahodAramanA dhanyaH, prAyazo dizaH / sTumane dAru calati sma saH // 187 / / kramAt kautukasampUrNA - surAmurvarAkRtiH / krAman rAjagRhaM prApa, sampadrAjadgRhaM bRhat // 188 // yatra sutrAmasUtrAma sUtraNAsUtrasUtrabhRt ! rAjate zreNiko rAjA, zreNikovidavanditaH // 189 // yasminnadgRhotta (tu)Gga-patAkAbhirivAbhitaH / samAgantumanAH pAnthajanastvAhUyate hitAt / / 190 // tadupAntagate kApi, jIrNodyAne zramacchide / tadA zivAya vizrAma - kAmabhRd dhanyanAmakaH || 191 // purA'sIt sIdadatyantaM, zuSkaM yaktraM ca yad vanam / jaja - puSpa phalApetaM cetaH santApahetukam // 992 // tad dhanyasya prabhAvena, vasanteneva vAsitam / sajjalaM phala- puSpAlI - mAlIbAjani nandanam // 193 // yugmam // yatra dhanyajano'nyo'ti-pAti sAtizayaH svayam / tat sthAnaM so'pi cApnoti, sarvadA sampadAM padam // 194 // vadA kusumapAlastu, mAliko'tra samAgataH / tad dRSTvA tAdRzaM sAzrayoM mumude hRdi // 195 // kimetaditi cittAnta-cintayan yAtradasti saH / tAvada vyalokiTa, puTapuNyakaraM naram // 196 // taM dRSTvA dhanyamAsIna - manudAsInamAkRteH / pariramyAbhisambhASya, ninye svagRhamAgrahAt // 197 // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanyaM dhAmasamAyAtaM, mAlikaH sakuTumbakaH / sacakre bahumAnAdi-pradAnena pramodataH // 198 / / " yataH sitA matA haMsAH zikhinazcitritA yathA | janma mRtyuzca sarvatra tadvad bhogAva bhogipu // 199 // evaM ca viSThatastatra, sukhAbhimukhatAyu (ju) paH / dhanyasya yadabhUd bhavyaM bhavyaM zrayaM tadudyate // 200 // atha tatra pure rAjJaH, zreNikasya kSitikSitaH / somazrInAmataH putrI, mitrIkRtaramApsarAH || 201 // kanIyasI svasA cAsti, zAlibhadrasya bhadraH / subhadrAnAmasRcchIla samudrAmudracandrikA // 202 // sutA kusumapAlasya, tasya puSpavatI punaH / asti vistArilAvaNya - puNyapuSpaikavATikA // 203 // iti tisro'pi tAH kanyAH, puNyAH puSyAhasambhavAH / parasparaparaprIti - smRtAH sakhyo'bhavan mithaH // 204 // tAbhirabhyadhikaprItyA, mantrayate sma savisma yam / yadAtmabhirvarastveko vartavyo varamUrtimAn // 205 // yato na krIDitaM vrIDA--krIDamutpIDamIkSitam / bhaNitaM guNitaM jJAtaM, tat sarva phalavat tataH // 206 // evaM tAsAM ca visR, dhusRNAstitviSAm / yAti kAla: kalAkeli-kalAkelikutUhalaiH // 207 // puSpavatyanyadA soma- zriyAH sakhyA vicakSaNA / samAkhyAtavatI vArttA, dhanyasya guNasampadAm // 208 // tAM zrutvA rAjasaH sA''sId bhAvasadbhAvabhAvitA / sAnurAgA'GgasaMsaGgi - 6JcadromAJcaka cukA // 209 // satyametad yataH kAma - zAstreSvevaM nirIkSyate / priyazruteH purughrINAM kAmabhAvA bhavantyamI // 210 // " sajjanAnAM sujanAnAM svajanAnAM guNotayaH / sajjanAnAM sujanAnAM svajanAnAM zrutipriyAH // 211 / " somazrIpayAmAsa saMkhyA svAM mAtaraM tarAm / sA'pi zrIzreNika kSmApaM, tacikIrSudrakarSataH / / 212 / / hRSTaH zreNiko rAjA, tamAkArya svakAryavita / vyalokiSTa paTiSTazrI - si(zi) - zrIkRtapuraM caram || 213 // atho mithaH samAlokya, sarvasvajana mAnavaiH / melayitvA'yyasAmagrI - mahotsava purassaram // 214 // I Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSESARKA sulagne sumuhaH ca, suvelAyA blodye| dhanyaH kanyAH svakA dhanyA, mahadbhayA pariNAyisaH / / 215 // yugmam // "ko vara pravaraM prApya, bhAgyayogArpitaM pitA / sAkSyasaddhavyavAhAya, disAhAya limbate 1 // 216 // caturpa maGgaleSvevaM, pravRtteSu pradakSiNam / UlUlUdhvanirAtene, paurANAM shrvnnotsvm||217|| spherakepu pravRtteSu, ktuSu caturI pri| haratamokavidhau vadhvA, yahabdhaM tanizabhyatAm // 218 // deza-prAsAda-hastyazva-vizvavizvambharA''dikam / maNi-muktAphala-svarNa-pUrNapAtramanekazaH / / 219 // divyavasva-parIbhoga-rAjacihnAni yAni ca / sutAsnehAcca pitRbhi-stasmai tata sarvamarpitam / / 220 // yugmas / purasyAntavizeSeNa, kIrtiH sphUrtipratsRvarA / 4|| dehe zrIzca striyo gehe, dhanyaM pupyAdabImajana / / 221 / / 'yasya dharmo ghanaM tasya, dhanAta kAmaH sukhaM tasaH / ' samakAlaM ayaM dadhe haiN| dhanyaH puNyAt purA'rjitAt || 222 // bhogAstahogazaktitha, dArAstattrItirurArA / vaibhavaM dAnazaktizca, bhAgyAd dhanye tadA. 'bhavat / / 223 / / vIpsA kaantaa'psro'bhiipsu-giitaamRtrtisthitiH| divyaM zayyAsukhaM sAdho-dAga(do gunduka bAraH || 224 // "dadate yAvadatti ye, bAlA bAlAzca bhAvataH / labhante sulabhaM te hi, vaibhavaM prApya vai bhavam // 225 // " jJAtveti tatvato dAnaM, dadAno'rthigaNArthitaH / sakAntaH sukhamekAntaM, bhuGkte bhogaphalodayam // 226 / / yugmam / / amadAta pramadAkrIDe, krIDana krIDAsanIDamuta / tiSThatyuktaSTha(skRSTa)saubhAgya- bhAgyo'sau bhaum(bhog)maasurH||227|| ityAdisukhasaMlInaH, zrInavam bhogasAgare / kSaNavat puNDarIkAkSo, vAsarAn samasIsarat // 228 // iti satatasukhazrIbhAsuro bhAsuro vA, vRtayuvatisutAraM rAjate sajatejAH / jayati / ca yatikarya bhAvayana jainadharma, sahRdi sahadayo'yaM sajjayAnandalakSmIH / / 229|| evaM tanna pure narezvarapura prodbhutabhAgyodayaH, puSyan mukhyamanuSyasaukhyamakhilaM vikhyAtimAkhyAna sukhAm / sanmAnaM samAnamAtmani dadhad dhanyo nRpebhyo gaNe, yaha saMyogamavApa tApa Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + D 6) rahitastat sAmprataM grocyate // 230 / / iti dhnymhaapunny-nrrtlshiromnneH| jinadharmajayAnanda-prastAvo dvitIyo'bhavat / / 231 // iti zrIdhanyacarite sukulAvatAra-janma-yauvanAvasara-videzapracAra-rAjagRhaprApti-vivAhalAbha-bhogasaMyogalakSaNo dvitIyaH prastAvaH // 2 // atha tRtIyaH prstaavH| athAsya dhanyasya yathArthanAmnaH, kramAt parINAmadhurandharasya | rAjagRhasthasya gRhasthitasya, yajJAtametat parikIryate'taH // 1 // "dharmeNa lakSmIratinirbhalAH kalAH, dharmeNa saukhyAtiratIva satphalA / dharmeNa zazvat svajanAdiyogatA, dharmeNa niHzeSasukhopayogatA // 2 // " athAnyadA mudopeta-batAneyAzriyAndhitaH / gavAkSastho mahAvakSA dhanyaH pazyan puraM puraH // 3 // rAjamArga kSipan dRSTi, vRSTiM pIyUparociSAm / adrAkSIt pitarau sAkSAt , kSudhAkSAmau kubhikSuvat // 4 // yugmam // prathamaM prathayazcataH, kimetaditi saMzayi / vicArya ca purAkarma-marmanirmANakarmaNAm / / 5 / / samyam nirIkSya vijJAyA'vajJAya ca manozramam / upalakSya haiN| dhiyA dakSo, dvAHsthenAkArayata tataH // 6 // vezmamadhyamatho nItvA, mamatvAdarasundaram / samAvartya samasyajya, saMsnApya ca | kA vicakSaNama // 7 // vastrAbharaNasammAra-bhUpayitvA vizeSataH / puraskRtya ca satkRtya, sa tatpAdau mudA'namat // 8 // yugmam / / nivezyA''sanamAnamya, tau punarvinayAnvayAt / apaccha svacchadhIrartha-bandhuzuddhimadhi svayam // 9 // he mAta-pitarau ! brUtaM, ki 19 habUtaM va gataM dhanam / / kathametAzI jAtA-pyavasthA duHsthitatvataH // 10 // tavastau dhanyasampRSTau, saMspRSTau harSavarpaNaiH / 5 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAca pratyUcaturvAcA, yathA vRttamathAtmanaH // 11 // yat tvayA tvarjita vittaM, svabhAgyAbhogamAgataH / tvayA sahaiva tad yAtaM, sarvamurvapi samprati // 12 // "cathA ca(cA)ndra mahastena, dinenena sadA dinam / tathaiva dhaninA sAdha, dhanametIti nizcitam // 13 // " satyavidhasambandha, nibandhe nu svakarmaNAm / svamasmAbhiH zrutaH zrutyA, rAjA rAjyazriyA zritaH // 14 // AgacchAmo vayaM vatsa!, vatsalaM tvAM punaH prati / yadApanajanaH svIyaH, svajano dhanugamyate // 15 // punardhanyAbhidho'bhANIta, pramANIkRtasadguNaH / / mAtarme bhrAtaraste ka ?, santi ye durlabhA bhuvi / / 16 / "deze deze kalatrANi, mitrANi ca pade pade / deza taM naiva pazyAmi, yatra / bhrAtA shodrH|| 17 // " iti dhanyapariSTe-iziSTe'mbA'vadada vata / te santi trAmANasthA:. parAda va harihAhitAH // 18 // dhanyastu vAn samAnAyya, nyAyapavita saparigrahAn / sanmAnya mAnyavad dhAnya-dhanAdyaM ca dadau tadA / / 19 / / vibhajya ca | hai kramAd grAma-sImAsAraM pRthak pRthak / sthApayAmAsa sAvAsa, sujanAstAdRzA yataH / / 20 // " ye santaH santi santuSTA, viziSTA bhISTaceSTitAH / durjaneSvapi te kuryuH, sujanebdhiva sundaram / / 21 // " "upakAriSu ye tUpa-kAriNaste janA ghanAH / apakAriSu ye hai| copa-kAriNaste susajjanAH // 22 // " evaM svajanasaujanya-saMyoge yogamAgate / vezmabhAraM sadAcAraM, pitrostatra nyabIvizana // 23 // AtmanA''ste manAgicchA-'bhIpsuko vaanychitotsvm| vilasan lalanA lIlA-kamalAH kamalAyate // 24 // yathA vRndAvane strIbhi-govindo vindate sukham / tathA'dhAse sa patnIbhibhuGkte vaiSayika sukham // 25 // yadvad vindhyAvanImadhye, kariNIbhiH / karIzvaraH / kAntAbhistAbhirabhrAntaM, krIDatyantaHpure tathA // 26 // evaM sati gate kAle, kiyatyapi sukhAziSA:( khAHm) / * punardhanyasya bhrAtRNAM, duSkarmodayamAsadat // 27 / / kadicchAmatsarotsekaM, dhanye dadhati te'dhikam / tacchlApAlApatraM zrutvA, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SHAHA R *SANKETRESSECRECIC hai| parayante pratikSaNam // 28 // "ye'dhamAH prAyazaH puurvaa-dhrmkrmkuvrmitaaH| svasmai parasmai dhanyAya, te dviSanti dviSo yathA // 29 // " te trayaH kudhiyA satrA, parzalocya nyutocitam / pRthagcAsAya sApAyAH, procurnIcAH pituH puraH // 30 // sthAsyAmaH stAta ! natra, tad vibhajya prayaccha naH / yacchAraM yena dhanyena, pRthagbhRtA vayaM param // 31 // pRthagbhUtA vayaM zreSThA jyeSThAnukramabhAginaH / vatyAmo nijabhAgyena, kiM dhanyena satA'pi hi ? // 32 // sakarNaH sa samAkaye, zreSThI jyeSThAtmajoditam / vyacintayaditi svAnve, yadete bhAgyamagurAH // 33 // labhante viti nirbhAgyAH, khAdantaH khAdituM na yat / svadurbudhdhyA virAdhyainaM, 4||"bhaagyaayogyaa narAH praayH,praagdusskrmprnnoditaaH| tacceSTante vinaSTeSTa, na tiSThati yato'khilAt // 35 // dhyAtveti hetivaJcitta-pIDakaM bIDakaM satAm / prAha tAn sahita zikSA-'nvakSa kSaNamavekSya yat // 36 // aye putrAdhamAdhanyA !, janyAjanyamanobhramAH / dhanzarjita hatAtmAnaH, santu jemanta itvarAH // 37 / / yuSmAkaM kathyate kathya, vimathApathyamutpathA / pUrvavacAdhunA yeSAM, durbuddhiH savidhIbhavet // 38 // tat tat sAtavacovAcyaM, matvA''nmani niyojitam / te'pyacire virekoktaM, vAkyaM pAkyamivAMhasaH // 39 / / dhanyo'yaM laghurapyAzu, yumanmastakacATitaH / sAraratnAnyalaM lAtvA, palAyiSTa sa duSTavat / / 40 // tato dhanapradhAnatvA-datrApyepa vizeSataH / rAjAderabhakd bhAtA, jAmAtA jAtasAtabhRt / / 41 // pitRpAdAH prakurvantu, rAjyaM dhanyena saMyujaH / vayaM prabhAte bhokSyAmaH, pRthagbhUya tatastataH // 42 / / iti zrutvA yo'zravyaM, bhrAtRNAM vacanAJcanam / jAgarti me puna rbhAgya, bruvate yadamI tvadaH // 43 / / cenme pUrvabhavopAttaM, puNyamasti suvistRtam / punastasya parIkSArtha, yAmi dezAntara varam | // 44 // vimRzyeti hRdA dhanyo, dhanyammanyo hRdA mudA / cacAlottAlavAcAlA-nukUlazakunAnilaH // 45 // " goSThazvaiH kimu -52 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ** targahe-nardibhiH kUpadaH / nizeSAM ye na vIkSante, nAnASSvaryadharA dharAm // 46 // " iti grAmyan kSamA pazyan, kautukAni hai| II vilokayan / prApa pApavinirmukta, vatsadezaM susundaram // 47 / kAMzAmbI nagarI yatra, kauzAmbIbhUtabhUtalA / sphAraNAkAravistAra kAraskarapuraskRtA // 48 / / yasyAM lokaH kRpAlokaH, zokazaGkAvivarjitaH / dAnAdipuNyanaipuNya-paNyapuNyApaNakSaNaH // 49 / / || zatAnIko nRpastatra, zatAnIkasamAkulaH / rAjate rAjasatkIrtiH, kAntA yasya mRgAvatI // 50 // sa rAjyaM kurute rAjA, jAyamAnamanA gaNaiH / lokampraNaspharavAto, tAtyaH prAtarapi pramaH // 51 // ekadA dApitArthana. bhaannddaagaaraanuyoginaa| anaya- * tena vijJaptaH, koze ratnaM vibho'styadaH / / 52 // tatparIkSA-nirIkSA''tAH, pRSTAH praSThAstadIkSakAH / na samyak ko'pi jAnAti, tatparIkSA parIkSyapi // 53 // tadA sandehamucchettuM, paricchettuM ca tadguNam / DiNDimo vAdayAmAse, rAjJA vijJAtumicchatA // 54 // ekamasti mahAmUlyaM, matkoze ratnamuttamam / yastat samyak parIkSeta, dade tasmai mudepsitam // 55 // tathApyetanmanastuSTye, zrUyatAM zravaNapriyam / yena pratyayamAyAti, mAnasaM mAnasaMvidA // 56 // dantinAM zatamunmatta-mazcAnAM zatapaJcakam / saubhAgyamaJjarI putrI, grAmapaJcazatAnvitAm // 57 // etacchrutvAdhyataH sthitvA, zrIpathe zrIpathe sthitH| sa dhanyaH spRSTavAna spaSTaM, paTaI paTuhastataH // 58 // tatsamaM sa yayau rAja-vezma vismayasasmayam / guNAH prAyeNa mAnyAH syuH, kiM punaH puNyadhanyamAH ? // 59 // bahumAnaM dadau rAjA, samAjAzritasaMzritaH / yogyamAgantukasyApi, gauvaM guNinAM kimu 1 // 60 // tadAkRtiprakRtyA'pi nRpaH pramumudetamAm / sthAne'sya guNitA yamA-dAkRtau sA kRtasthitiH / / 61 // paJcAGgaspRSTabhUpRSThaH, sa nanAma kSamApatim / SECREENAXXX * Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * RATARINAKERY kuzalAlApasaMlApAta so'pi rAjJA dhyabhAvyata // 62 // ratnayanavidA tena, parIkSodIkSitA tathA / yathA rAjJaH sabhAyAya, camatkAro'bhavaciram / / 63 // sarve sabhAsadaH sadyaH, prmodaamodmeduraaH| rAkSe vijJapayAmAsu-stena ratmavatI bhuvam // 64 // " santi santaH kiyantaste, ye guNaiH prgunnnijaiH| guNicittaprazastyazma-nyAtmAnaM tuskirantyaram / / 65 / / " ratnajAtiza(zi )ro. ratna-parIkSAkSepatrIkSaNAta / rakhitaH sakalo loka-staM vyalokata lokataH // 66 // zatAnIko'ya sannIkaH, svcshcynishcyii| | tasmai proktadhanasmerA, dadau putrI prasAdataH // 67 / / "tairdhanyai pitA bhUmi-rye nijoktasuyuktayaH / muktA iva guNairyuktA, niruhyante hA prayatnataH // 68||" "te janAH sajjanAH santi, kiyanto na ghanAghanAH / ghanAvanA ina dhana-pratipannapratikriyAH // 69 // " atha hai| dhanyo'pi puNyAtmA, sAtmyataH sakalAH kalAH / kelayana modayAzcake, saccakra pUrNacandravat // 70 // dhanyastu zastalamajJA-jhapte 2 lane'stilamake / hastamocanadAnAmyA-mupayeme nRpAtmajAm // 71 // tatrotsavA navanavA, dAna-mAnamukhAH sukham / lokAH samprINitA dazyA, vizeSAca banIpakAH // 72 // yataH-" jalya priyaM pradarzaya, hRdAdaraM suhRdi nipata pAdeSu / dAnaM vinA na hai| kizcit, suzobhate dantadanikA / / 73 ||""srvH ko'pi janaH prAyo, mahatvAya mahavaraH / mahattva prApyate tarhi, yahi dAna HI pradIyate // 74 // " rAjaputryA samaM dhanyaH, paunaHpunyena puNyataH / sukhaM vaiSayika bhukte, lakSmyA lakSmIpatiyathA // 75 // |* hA yoga-kSemakSamAkSepaH, sadaudAryamahorjitaH / dhanyaH sAdhuriti khyAti prApa kSamApasamo'pi saH // 76 // navyadravyArjanaizcarya-kRte hA satkRtya kRtya vit / bANijyakArakAstena, prahitAH prahitAyateH // 77 // suvANijyAni te kRtvA, bhRtvA dravyamupArjitam / | Agacchanti ca gacchanti, vaNijAM saskamo'styayam // 78 / / evaM yAti purA khyAti-bhAti kAle nirAkule / dhanyasya tasya 45645* Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saubhAgya-bhAgyamojya kimArabhRt // 79 // anyasmin divase kasmin , svakIyarthaM yathArthakata / lokAcArakRte cArvA-rebhe || khAnayituM saraH / / 80 / / yata:-"zAkha jalAzrayo vRkSA, devatAyatanAni ca / mRtAnAmapi jantUnAM, jIvita manurabravIt // 81 // " IPL vApIrapApI sarasIrasImAH, kuupaankuupaargmiircetaaH| prapA[6] kRpAbAnataniSTa deva-saudhAnyasau dhArmikacakravartI // 82 // ata-18| stamagarAbhyarNa-cAturvAptavarNanam / tena khAnayituM nItyA, prAreme rabhasA saraH // 83 // yatazca-" saro vApI prapA kuup-kunndd-hai| devakulAdikam / kIrtanaM kAryate tIrthe, kIrtisphUrtimamIpasubhiH / / 84 // " itazca zreSThino gehAd, dhanye dhanye vinirgate / saGgate raja- 2 poloni-dIpe bodavitAnA / 85 // dAsya sAndramAyAtaM, dhvAntavad dhvaMsitAdhyakam / puNyodyote gate tasmin, vismayaH kaH | khalUcyate ? // 86 // yugmam // yataH-"tailaM nAsti ghRtaM nAsti, nAsti mudga-yugandharI / ballArthe lavaNa nAsti, nAsti tad | yata tu bhujyate / / 87 !" yathA ca " na tasyAsti tailaM ghRtaM nAsti kiJci- mudrA yugandhayupetAzca santi ! na ballAdizAke'pi lAvaNyamasti, na taccAsti yad bhujyate bhojyakArye / / 88 // " iti sarvaprakAreNa, dhanasArasya mandire / dhanasAratruTijAsA, binA | dhanya tamuttamam / / 89 // tataH zreSTho matizreSThI-kRtacitto vyacintayat / yadasmAkamabhUd bhUti-stad dhanyasyaiva puNyataH // 90|| gaurava | ca gata sveSu, khApateyaM vinaa'dhunaa| 'dhanAdhInA yataH sarvA, gRhasthAnAM gRhasthitiH // 91 // dhanyAdhInaM dhanaM tanna, tena yAtaM sama | samam / dIpe dhezmAntarasmere, bhAsate bhavanaM kimu ? // 92 / / dhanyaprabhAvataH khyAtaH, pure pUjyo'bhavaM purA / kimu zakradhvajavyAjAta, stambhaH pUjyana pUjyate ? // 93 // " yasmin kule yaH puruSaH pradhAnaH, sa yatnataH syAt parirakSaNIyaH / tasmin prayAte | sakalaM prayAte, na naabhibhinnaastvrkaastvrnte||14|| "te dhanyA ye nijaM bhAgya-bhAjaM rAjasamaM samam | cakorA iva sevante, sadAnandA RAKRA Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtaplutAH // 95 // " ahaM tvaniSTapApiSTa-vRddhaputratrayo'trapaH / daridro ratnavad yatnAd , yat te na samamAlayam // 96 / / etatpurasthito duHsthA, sthityapetamanA manAka / laghuvANijyaka karma, kathaM kurve dhanaM vinA ? // 97 // iti sphuTaM kuTumbena, vimRzyA nsaraM yAta-madyataH sadya eva saH // 98 // yatra ko'pi na jAnAti, paramArthamanarthakama / parakarmAyi nirmAH || yo-daraM tatra tu puuryte||99||ytH-"sbuddherpi buddhistu, nirdhanasya vinazyati / ghRta-tailAna-pAnApti-vastrendhana-dhanAyayA // 10 // " nadIbhiryadi nodIrNa-payobhiH paripUryate / tadodareSu tUdanvAn, dIyamAnaH prahIyate // 101 // iti cintAcitAcAnta-svAntastAnto nitAntataH / yaccakArAturaH zreSThI, tatsvarUpaM prarUpyate // 102 / / dhanyajAyAdvayaM tvAya, preSya pigRha bRhat / zvazurazca puraskRtya, subhadrAmityabhApata // 103 // bhadre subhadre ! te bhadraM, bhUyAd madraGkaraM ciram / priyA hi tvaM piturvezma, tiSTha tatra sthitA sukham ra // 104 // kulastrIbhirdvayaM zreyaM, zreyortha sampadApadoH / patyurvezma piturvezma, nAtra kApi trapA nanu // 105 || iti zrutvA zravo'pe8| ya-miva tasya vacazvayam / subhadrA sA'stabhadeva, bhUte sma vigatasmayam / / 106 // he tAta ! bhavatA''khyAtaM bhavatA'pyAptacetasA / / hai| azrotavyagatavyaGga, kulastrINAM manAgapi // 107 // tvayA nu tAtatulyena, maddhitaM kartumicchatA / tucchatAvatsalaM proce-'nucitaM | nyAyasaMsadaH / / 108 / / tathApyahamahaGkAra-vikAraciravarjitam / vadAmi dAmavat kAma, tat tvaM karNAvataMsya // 109 // sukhe'ti1) sammukhe sampat-sampattisamaye zraye strIbhiH pituhaM zreya, zreyase yazase'jasA // 110 // zvazurasya surasyetra, setya(vya)gehamagarhitam / / | duHkhe dauHsthye'pi saMsevya, zvAzuraM raMhasAhasam // 111 // " kukhI pitrAlayaM yAti, duHkhe tyaktvA priyAlayam / priyAlayaM gatAH satya-staM tyajanti na sustriyaH / / 112 / / " zreSThI tadvacanaM pItvA, pIyUpamiva saukhyadam / saumanasya manasyAdhyAta, sudhAzana ivA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zanaiH / / 113 // yathA-sujAnatA yadA jAnana, milanma(ledama)laghetanaH / tadA tayormahAnandaH, sampadyeta cidAtmataH / / 114 // zreSThI zreSThAM va mAnyA, sancAguSamArthataH huvAziNAliyA vIkSya, videzAyodhamaM dadhau // 115 // harpazreSThastataH zreSThI, pressttiikRtvdhuuvcaaH| kalatra-putravadhvAptaH, kSipta(pra) dezAntaraM prati // 116 / / miyAsurvAsavezmAdau, mudrAM dayA mamatvataH / dvAra pidhAya sandhyAyAM, niryayau nagarAnnizi // 117 // yugmam / / yataH-" zakaTaM vATikA gAvaH, kRSisbalanaM vanam / samudraH parvato rAjA, nava daurgatyazatravaH // 118 / / " zrAmyan grAmAntaraM grAmA-dAkramana kramazaH kSamAm | karma kurvan parAgAre, vRttidvAreNa vartayan // 119 // kvApi dvitrANi ghasrANi, kApi tricaturANyapi / catuHpaJcAni ca kvApi, paJcapANi tathA ka ca // 120 // evaM tiSThaMzcalana zreSThI, zramavizrAmapUrvakam / sakuTumbaH sphuTa prApa, kauzAmbInagarAmbikAm // 121 // tribhirvizeSakam // tAM dRSTvA paritaH spRSTvA, [spRSTA] sajIvanAvanim / tiSTAsuH kaJcidazAkSIta, sAkSIkRtya kuTumbakam // 122 / / bhadra ! trUhi hitaM satyaM, matvA tasvasataracataH / kathaM nirbahate hyatra, nirdhanastaddhano janaH ? // 123 / / yata:-" kiM purA pUrvajAvAsa-nirazanairvinA'pi kim ? / prazaspate prazaMsAhaH, sa dezo yatra jIvyate // 124 // " zreSThipRSTamidaM zrutvA, paurovAdIcarasviti / bhRNu lokAdhRNasyAsya, purasyA'jIvikA nRNAm // 125 // yo dhanADhyo janaH prauDha-vANijyena sa lAbhabhuk / 'vANijyaM vaNijAM yasmA-lakSmIlambhanasAkSikam // 126 // ' "vyavahArasya saMzuddhi-va jAM durlabhA prabhA / yathA''hArasya saMzuddhiH, sAdhUnAM zuddhadhIdhRtA / / 127 // " nidravyANAM vinAdravya || | vANijyaM tu kathaM pRthu ? / vANijyAya thanaM teSA-mapi prAyeNa yujyate / / 128 // dhanAdeva pradhAnatvaM, pUjyatvaM prApnuyAjanaH / | dhanahInaH kulIno'pi, na kininmAnyate'nyavat / / 129 // uktaM ca--"nayena netA vinayena ziSyA, zIlena liGgI prazamena gksekM Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - EX ba- 1 ~ %D I S*** sAdhuH / jIvana kAyaH sukRtena dehI, vittena gehI rahito na kiJcit / / 130 // " "vitena labhate lokaH, svajaneSvapi gauravam / / nirdhano mAnavaH kvApi, mAnyate na manAgapi // 131 // " tathApyatra pure yo yat-karmakarmINatApaNaH / saguNAM tanute vRtti, vizeSa- 12 stveSa poSadaH / / 132 // dhanyo'sti dhanivikhyAtaH, sAdhurAjAparAkhyayA / pratnena tena vittena, khyAtaye khAnyate saraH / / 133 // narAH karmakarAstatra, yujyante karmakarmaThAH / labhante kRtakarmAgo, bhRtimAjIyanocitAm // 134 // sarvArambheNa tatrApi, mRttikA karSaNakSaNe / bhUyAMsaH sanarA nAryaH, prayujyantetarAM purA || 135 / / saraHkhananamu(mR dvAha-karmAnte dIyate tvadaH / dInArau dvau nRNAM (6| strINA-mekAchekena sAdhanA // 136 // bhojanaM hi pravAheta. kaTAhyAM ca yathAsparama | anayA niyataM yuyA. nidhano janaH / // 137 / / yugmam / / sakudamyaH sphaTa dhanA, zritvA bAjIvikAM takAm / taccikIrSuribhUtveSTI, karmaNAmIdRzI dazA // 138 / / tadvirA sa saraHkhAta-pharmaNA zarma mAnayan / gataH zreSThI kuTumbeSTaH, zreSThaH kiM kurute'rtitaH ? // 139 // khAtakarmakaraiH sArdha, sphadhamAnaH kukamabhiH / saraH khanana vahana mRtsnAM, kRtsnamasti kuTumpayuk // 140 // yataH-" yadA yasya puropAttaM, kodeti durAsadam / sa sIdati padApeto, viSAdaH kona citradaH // 141 // " karmaNA rAmacandro'pi, sItA-lakSmaNasaMyutaH / bhrAmitaH zrAmitaH kAma-maTana pazcavaTIyane / / 142 / / harizcandraH sutArA ca, rohitaashvstdaatmjH| katara(rata) kArita karma, paravezmasu karmaNA 6 // 143 // pANDavAH paJca vikhyAtA, draupadyA'nupadAratAH / videze vivizuH keza-maho! karma mahorjitam // 144 // rAjA'pi ravat kApi, rulati pratinIdhRtam / karmaNAmagrataH ko'pi, na balI sabalaH khalu / / 145 // ityAtmakarmanirmANaM, na zarmaNe vRNana hRdA / zreSThI zreSThakuTumboga, dinAni nayati sthitaH // 146 // kiyatsvapi dineSvevaM, gateSu kRtakarmataH / yadabhUdadbhutaM bhUyaH, ***** Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tacchrAH // 147 // anyedyuruyataH savaH sarovaradikSA | tAryArUDhaH prabhAgauDa - chatracAmaracaJcuraH // 148 // puraHsphuravazatyuba -zreNiH zrabhigagAvRtaH / zubhalokAH // 149 // hAra-keyUrakuNDalAkhaNDaladyutiH / mukuTa zrIka- divyavakhAstRtaH // 150 // dhanya sAdho ! jaya jaye - tyAdi cAdibhirAditaH / gIyamAno guNagrAma - rAmaNIyakakarmabhiH // 151 // kalpadruma DvAnalpa - cintAmaNirivocitaH / kAmadhenurivAnUna- stUyamAnaH punaH punaH // 152 // bandivRndakRtAlokaM lokaM pazyantritastataH / sAdhurAjaH sAdhurAjaH, samAyAsIt sarasta / / 153 || padmiH kulakam / / tataH karmakarAH sarve karma tyaktvA svakIyakam / taM tatrAyAtamAlokya, locanA se canAmRtam // 154 // mahAbhaktyA svakayaktathA, jIva jIveti jalpakAH / teSTAGgaspRSTabhraSTaM namanti sma samantataH / / 155 / / sAdhurAjaH sa nirvyAja-sudhAraSTidRSTitaH / lokAnAlokayAmAsa, sollAsavinayAnatAn // 156 // punarAlokayan tAMstAna, prItisphItispRzA yA / sa kuDumbaM vimbAsa-madrAkSIdakSa tokSitaH // 157 // dadhyau svahRdaye khedaM dadhana nirvedameduram | devaM hi balavad vebhi, durdazA - sudazAzradam // 158 // mAvA mameye prakhyAtA, pitA durjanakampitA / sodA sundarAGgAste, bhrAtRjAyA matA mayA // 159 // vallabhA durlamAkArAH, zIlalIlAkalAkattAH / suvinItaguNopeta- caitaH sthitiratipradAH // 160 // yugmam // godro mudragobhadro, janako dhanakoTinaH / bhadrA ca jananI yasthA, jananItipuraskRtiH / / 161 / / zAlibhadro'grajazcAbhUd, bhogAbhogarzvasaprabhaH / evamayyasaryA'pi subhadrA mRttikAM bahe ! // 162 // yugmam // yA sA guNagaNAgrA, gaNyaziromaNiH / prasaya karmaNA'hyA, vAhyate mRttikAmiyam ! || 163 / / ityAyantarvicintyA''yu, vAnAha sa mahA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * // * manAH / samavocat samAkArya, kuto yUyamiti svayam // 164 // sthAnAyAnasamAkhyAna-kRte sukRtinA kRte / prazne te'thA''tmagopAya, kimapyAkhyana yathA tathA / / 165 / / yataH- yadA na samayaH svIyaH, samudeti mudenavat / padmAkaragira svAnta, tAvannodghATayeta paTuH / / 166 / / " yataH---" sa ko'pi sujano nAsti, yasyAgre svAzayaH sphuTam / prAyazaH kathyate'kathyo, niHzvasannucchvasannapi || 167 / / " tato dhanyaparIpRSTe, spaSTe puSTe'pi shissttitH| vimRzyA'mRzya cAvazyaM, yat kizcimottaraM daduH / / 168 // dhanyasAghustataH sAdhu-zuddhayAkarNya sakarNavat / mAmete cetasA nopa-lakSayanti sapakSakAH // 169 // etake du:khitA duHsthA-vasthAprasthApitAsthayA / svajanAste'pyajAnAnA, isa jAnanti naiva mAm // 170 // yataH-- kiM karoti naro'tya(tyu) -duHkhadaurgatyasaMgataH / jJAnaM dhyAna guNAdhAna, hInaM dAritryamudrayA // 171 // " tathApi tu mayA''tanya, piturvAtsalyatulyakam / | zanaiH zanaiH parIkSyatA-vetayiSye hyazeSataH / / 172 // bhojane svajane yA(cA)tra, ghRtaM snehaM niyujya saH / sarvakarmakaraiH sAka, nirAtakaM gRhaM yayau / / 173 / / tataH karmakarAstatra, sarve sambhUya sarvataH / parasparaM prajalpantya-nalpajalpavikalpataH / / 174 // * oll sarveSAmAtmanAmatra, yadabhUdAjyamojyayam / tadetasya kuTumbasya, prabhAvaH prabhavatyayam // 175 // yugmam // punaranyedhurAgatya, dhanyaH | zreSTinamRcivAn / bhavatAmasti zastatvaM, bhojane svajanaiH samam ? // 176 / / zreSThI tu lajjayA sajjaH, kizcinnAkhyata tadagrataH / 'prAyaH paraM prArthayituM, sajjihvA na pragalbhate // 177 // ' dhanyaH sAdhustato'vAdI-danAdInavasadvacAH / vakrAd Rte kuTumbasya, | bhAvinyasya nizAndhatA / / 178 / / iti saMzrAvya gehegA-dupakAracikIrasau / pragehAya dvitIyehi, tatrAmatya sa tAnavaka // 179 // vizeSAccheTina zreSTha-girA prItisudhAkirA / jagAda sadayasyAnta-staM prati jJAtumicchudhIH // 18 // bhavatAra * - Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | zrImatAM manye, kuTumba mukuTopamam ! varNikA varNyate yamAta, kAJcane'pi cirantane // 181 // kutazceyamavasthA vo, duHsthatA'vasthi tAtmanAm / tadetat kathyatA tathyaM, zuzrUSA me prakarpataH // 182 // sAdhuneti tadA pRSTe, tasthuste maunavartinaH / dhanyo'pi punarAha sma, tAna prati prItiyAgatha / / 183 / / madgRhe bahulaM takra-masti zastatamaM tataH / yuSmAbhiranvahaM . grAhya, na hyatra vApi vastrapaH // 184 / ekaiko ghaTako grAhya-stakapUrNo mahattamaH / kuTumbArthe vadhUH preSyA, yato 3: syAt sukhAvaham // 185 // zreSThI tadvacanaM zrutvA, zrivA cAntamuda tadA / mahAprasAda ityaakhy-rhlaattghttitaanyjliH|| 186 // zranyo'pyananyasAmAnya-manAH prAkarma nirmitam / nindambhaninyadraGgaH, prAgAd gehaM janAvRtaH // 187 / / atha dhanyasya nirdezA-ccheSThI tuSTamanA manAka / tatrAnayanayatnAya, yathA'nukramapUrvakam // 188 // vadhUcatuSTayI ziSTa-vArakAdanuvAsaram / sampreSayati suprAta-niyataM takrataye // 189 / / yugmam / / dhanyastu gRhamAgatya, tatkAlamatulAzayaH / svapatnI jJApayAmAsa, takAdAnAya tadine // 190 // priyAdezapravezena, zatAnIkasutA matA / vizeSasundaraM taka-mavakravadanaM dade // 191 / / yata:-" yatra vApi hi yat tad vA, dIyate vastu disunaa| tadAdarapadAgAra, sAraM tat svarNasaurabham // 192 // punaH kadAcita prastAve, zaratAyezavarzavadaH / priyAM dhanyaH samAcaSTa, ziSTAtmA suvizeSataH / / 193 // he subhra ! yadi sarvatra, samaM sajjanamAnasam / tathApi tanyate tajjai-guNAguNavicAraNA // 19 // tato yadA yadA'bhyeti, sumadreti subhadrabhUH / tadA tadA tvayA''dheyaH, svapreyaHpraNayAnyayaH / / 195 / / dhanyaH punaH priyAM prAha, puNyAhasamavAkkramaH | jano jAnIhi mAnI hi, preyaH sarvaH svamAnase // 196 / / tathApi zreSThinastasya, citraM putracatuSTayam / tatpatnyaH kramazastvetAH, suvinItAH parasparam // 197 // sarvAsu tAsu lanyeSA, snuSA mukhyA yadA gRhe / samAyAti kamAyAti Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stadA mAnyA tyA sviyam || 198 // yadA kimapi sadvastu sA pazyet spRhayAluhat / kaJcukAdi tadA deyaM zATikA''di cakam // 199 // zAli godhara- mAnyaM / tadastu vastutaH zlAghyaM yat satAmupayujyate // 200 // yataH -- " saJcitaM sUcitaM yatno- payujyeta kratuvahe / yAcyamAnaM ca yad yatnAd guNavadbhyo na dIyate // 201 // tat kadaryamado dravyaM, rakSitaM mukhyatApaham / bhujyate yujyate vIreM - aura pArthiva zAtrayaiH // 202 // iti dhanyacacovIcyA, vicitaucityapAdA | rAjaputra dharitrIva, tatphalegrahitAmagAt // 203 // zATikA''yaM tadA datte, tacittenAnviteva sA / rAjaputrI subhadrA, subhadrA guNazriSA // 204 // yadA saha dadhi gholaM ca, saddhA(vA) nyaM kaJcukAdimat / samAnayati sanmAnyA, tadA zreSThI vadyadaH || 205 || snuSaiSA bhAgyabhAgasti vadhUvarge nisargataH / yadA'sau yAti takrAya, sadvastvAnayate tadA // 206 // iti age: after cAntarupAnvataH / procire sAtirekAstA, vadhyastisro'pi taM prati // 207 // zvazura ! prasaratpremNA, vyApAto devaH purA / virAgAnniragAt so'pi videzaM gatavAnataH // 208 // idAnImapi satpatnI, yatnIkRtyatarAM girA / vyAkhyAya kSagataH kSINA, tadanu preSayiSyate // 209 // divA tu kriyate karma, mRttikAvahanaM mahat / nizAyAM zayyate zrAntaM, kSitau kSatavapulatam // 210 // dhUlidhUsaratA dhAryA, sukumAryA'pi yat tathA / vate karNazUlaM no, vadhUrme bhAgyabhAgiti // 211 // aare itamAsIne, zreSThini vyarthaceSTini / badhyo vAreNa takrAya, yAntyAyAnti ca nityataH || 212 // tataH paricayaucitya -- prastAve prastute sati / dhanyaH prAha subhadrAM ca, vadAnyaH sadanAgatAm // 213 // mRgAkSyAkhyAhi bho bhadre ! sumadre 1 svAM kathAM mama / kA tvaM tacatathA kena hetunA kimihAhitA 1 / / 214 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ l itthaM dhandhodite sayaH, sajalajadadhomukhI / vrate sma vismayasmera, vacastacchavaNAmatAm // 215 // devaM pRcchecchayA / tuccha, svacchandacchadmavatsalam / kiM mAM pRcchasi he svaccha !, karmakadaimakacchapIm ? // 216 // devameva balIyo'stu, rAja-rasamakramam / yajagajantusantAna, naTabannaTyata paTu // 217 // zAlibhadrasvasA sA'haM, bhadrA-gomadranandinI / nindanIyA jane jajJa, manye puNyena varjitA // 218 / / bhavatAmabhidhAmAjA, bareNa zreSThimanunA / pariNItA'hakaM bhUya !, dhanapAlasutAyutA // 219 / / karmaNA kAraNAta kasmA dakasmAt kalahe sati / bhrAtRNAM matsarocche(tse)ke, saJjAse zrIvighAtini // 220 / / madbhateri gate kvApi, jAtamIganIdRzam / nirodho gRhakumbhebhyaH, payo'pi kSapayedaha ! // 221 // yathAvRtte tayetyukte, nimukt| mAna-mAyayA / dathyau dhanyo dhiyA sAdhu, bahuralA vasundharA / / 222 / / tataH punarapi proce, dhanyo naipunnypunnydhiiH| bhadre ! taba patiryAto, dUradezAntaraM param / / 223 / / sa tvAM vinA yadi kvApi, mRtaH syAdatha jIvati / dezAntaraM nRNAM prAyaH, pratyUhavyUhatAbaham // 224 / / kathaM mano vinA tandhi !, tvaM tiSThasi viyoginI ? | strINAM tu patirevAtra, sarvatra supamAsukhaH // 225 // yadvad rAtrircinA candra, dinazrIdinapAdapi / zastana zasyate'vazya, tadvat strIrdayitAd Rte / / 226 // tataH pativrataM tyaktyA, muktvAgrahakadAgraham / bhuna bhogAnatho makSu, madgRhe svAminI bhava // 227 // tadvaco'nucita zrutyA, sA'pi vyApitaduneyam / vajrapAtodbhutastrAnta-parvatasyApi sarvataH / / 228 // kau~ vidhAya paannibhyaa-mibhymmrbhysuuyyaa| dodayAJcakruSI vakra(ktra)nakramoTanakRta tataH // 229 / zAntaM pApamiti procya, zocyatAmocyarupadhIH / sAzaGkA paGkanirmukta-madaH padyaM jagAda sA // 230 // uktaM ca--"gatiyugalakamevonmatnapuSpotkarasya, trinayanatanupUjA cAthavA bhUmipAtaH / vimalakulabhavAnAmaGganAnA Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ARCHCREERENCE * zarIraM, patikarajarajo vA sevate saptajihvaH // 231 // " pAThAntaram-" gatiyugalamalaM syAta kAJcanadroH sumAnAM, manasijaripu pUjA vA'tha pRthvInipAtaH / vimalakulabhavAnAmaGganAnAmihAjhaM, patikarajarajo vA sevate vA hutAzaH // 232 // " siMhasya kesara sAra, satyAH pInonnatau stanau / zaraNyaM subhaTazreNeH, zeSasyoruziromaNim // 233 // dantau dantAvalendrasya, surendrasya karA / saurabha jIvitezasya, ko grahItumalaM balAt // 234 // chidyatAM mastakaM yadvA, bhRyAd vA sAdhubandhanam / yAtu lakSmIgharamA prANa-na muzceyaM pativratam // 235 / / dhanyaH sAdhurasAdhustva-mAdadhAnI dhanAndhadhIH / yadRcchAvAJchakastucche, badasIti madodu(ddha)tam // 236 // rAjyanyAyyaM parityajya, mAM priyIkartumicchasi / pati vinA na zakto mAM, spaSTuM suSTu zacIpatiH / // 237 // kiM vA bahRdyate sadyA, svaprazaMsanapAtakam / sendrazcandro'pi nAgendro, nAlaM me zIlahIlane // 238 // iti tabhizcarya citte, nizcityaucityasatyataH / camatkRto'ntaratyantaM, sAdhuH sAntvanamAdade / / 239 // dhanyaH sAdhurathAvaka to, bhadre ! mA kuSya : bhadradhIH / kAraNaM ca zRNu zravyaM, vidyate yadavadyamuk / / 240 // parastrIlolupo nAha-mAtmanA hitahetaye / vyasanAbhyasanI nAyi, kApi pAyaparAyaNaH // 241 / / idaM ca vacanaM proce, bAhyavRttipravRttitaH / kintu mantuvinirmukta, satvaM tava parIkSitam // 242 // // kSantavyaM tat tvayA dakSe !, kSamAvatyA kSamatvataH / parIkSA tu satAM sattva-kalyANa-kapapaTTikA // 243 // tvAM pRcchAmi paraM svacche!, | hi subhra / savibhrame ! / jAnAsi tvaM kathaM kAntaM, nitAntasvAntasaGgatam ? // 244 // kiM vA kasmAdabhijJAnAd, darzanAdathavA | dRzoH 1 / yathA vighudhyase buddhathA, matpurastanivedaya / / 245 // sA''ha sAdho ! bijAne tvAM, saGketena varaM param / dRSTaM ca // | vebhi vA veSa-parAvaryapi sAmpratam // 246 // so'vadatu tarhi saGketaM, samAkarNaya varNini ! / zrIzreNikasya jAmAtA, dhanyo Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'bhUd dhanasArabhUH / / 247 // rAtrI priyAtrayaM tyaktvA, satra rAjagRhe gRhe / gAtramAtro vinirgatya, samAgAdatra citradaH // 248 // yugmam // saGketavacanaM zrutvA, matvA priyamadhizriyam / dRzA gemaspRzA dRSTvA, subhadrA bhadrabhUrabhRt // 249 / / dhanyammanyA pati dhanya-mavetya prItacetasA / trapAmAvavazA namra-vadanA sA mudaM dadhauM // 250 // cakravAkI yathaivArka, cakorI candramaNDalam / / mayUrI bArida dRSTaH, humAlavIra sA layA / | atha vAsodare nItvA, rAjaputryA pAvatIm / dhanyaH sammAnayAmAsa, IA priyeyaM me prakAzya saH / / 252 / / zINe bakhe parityAjya, prAjyaharSaprakarSataH / divyayatrAzritA cakre, zakreNeva zacI rucA // 253 / / 4 vibhUSya bhUSaNazreNyA, veNyAdyA padasampadaH / saskRtya sa kRtI proce, tvaM gRhasvAminIti tAm / / 254 // samajani janamAnyaH sItayA , rAmacandraH, sapadi ca davadantyA shriinlkssonnipaalH| sakalasahajapUjyaH kRSNayA dharmamanuH, samu(su)khamukhamivAsIt, kAntayA dhanya evam // 255 / / iti dhanyamahApuNya-nararatnaziromaNeH / jinadharma-jayAnandaH, prastAvastRtIyo'bhavat / / 256 // iti zrIdhanyacarite svakarmaparIkSArthakauzAmboprApti-ratnaparIkSA-rAjyAGgaprApti-rAjaputrIpariNayana-svakuTumyamilama-subhadropalakSaNopAkhyAnavarNano nAma tRtIyaH prastAvaH // 3 // atha caturyaH prastAvaH / atha supRthulabhAgyazrIpriyAzrIzvarastha, praviditimatijAte vallabhAtulyayoge | suSamasukhamukhasya zreyasA dhanyasAdho-paratarakuTumbe yat tvabhUta kathyate tat // 1 // tathA coktam-" sthAne nivAsaH sukUlaM kAtraM, putraH pavitraH svajanAnurAgaH / nyAyasthavita SEX Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suhitaM ca citta, nicchamadharmasya sukhAni sapta / / 2 // " punazca-"savinayAstanayA dayitA hitA, nayabhavo vibhavo nipuNA gunnaaH| hai vapuranAdhi samAdhiri(ra)tirnRNAM, zubhataroH prathamAkarakA amI // 3 // " "dAnena vizvAni vazIbhaveyu-dAnena vairANyapi bhnggmaaji| parApa dAnena subandharvayu-dAne hi sarvavyasanapraNAzi // 4 // " itazca zreSTinA suSTu, dRSTvA vartma vdhuuvitho(dhau)| dvitIyikA snuSA'mApi, prAyaH zakticetasA / / 5 // vatse ! vicchedamAdAya, subhadrA drAg vilokaya / velAvilambaH saJjAtaH, kutazviddhetu-setutaH 2 | // 6 // takratApanikAM lAtyA, tamupa zvazureritA / dhanya gehamagAd vegAta, subhadrAsaMdidRkSayA // 7 // tatra gehAGgaNe gatvA, nirIkSyetastataH kSaNam / stambhamadhvaryuceTIva, ciraNTI TIkate'ciram // 8 // punarmaNDapamadhye'gAd , garbhagehe dade dRzau / tatrAdrAkSInmRgAkSI tAM, divyAbharaNabhAriNIm // 9 / / tataH satparamAgatyA-5'turacetasvinI sakA / zreSTine jJApayAmAsa, taM vRttAntamazeSataH // 10 // sacchrutvA zravaNazreNi-taptatrapunibhaM vacaH / vAhata iva zreSThI, paunaHpunyena dUnavAna ! // 11 // sa kiMkartavyatAmUDhaH, proDho'pi dRDha ghIrapi / kSaNamAsthAya vicchAyA-''zayazcintitavAniti / / 12 / / anayA kunayAcAra-vatyA hatyAsamaM niyAm / kimaacritmaacaarhai| parihIna kulastriyA ? // 13 // jane janyena dhanyena, pAMzune(le)neva sAdhunA / prasahyAruhya rAgAdri-mapajaI hiyA vinA // 14 // 5 / tat sabai svakuTumyAya, jJApayitvA mamatvataH / taM vRttAntaM taM gatyA, vyAharad vyavahAriNAm // 15 // te'pyUcire cireNeti, taM kA vimRzya hudA tadA / nAyaM kumArgasaMsargI, nisargaguNavargaNaH // 16 // adyAdyAgamataH pUrva-matrasthasyAsya sarvazaH / dRSTyA na dRSTaM na zrutyA, zrutamanyAyavartanam // 17 // yugman // gIteSu gIyate ceti, paranArIsahodaraH / puNyavanmAnavAnaNyo, dhanyaH sAdhuraho ! mahAn // 18 // sAmprataM bhavatA tasye-tthaM svarUpaM prarUpyate / viparItamidaM kasmAt, kAraNAn gaNyate'naNu 1 // 19 // tathApi jJApa AORREST Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * kA yiSyAma-staM gatvA savavatsalam / vinayena nayenApi, vijJayAH kAminaH pugaH // : sRSNa zleSThizirA-bANyAste vaNijo-|| | asA / gatvA natvA ca tatvAva-bodhAd dhanya vyajijJapan // 21 // dhanyastvaM puNyanaipuNya-paNyatAkutrikApaNaH / vizeSAd rAja- || | jAmAtA, mAtA-pitroH samaH satAm // 22 // na cedaM yujyate pUjya-pUjanIyasya se sataH / parastrIharaNa zastrI-samaM nyAyalatAtateH / // 23 // yataH....... yadi sUryAta tamo bhUyA-candrAcAgnikaNocayaH / samudrAta sImavidrAva-stato lokasya kA gatiH 1 // 24 // " teSAmiti vacazcaJcacAmarAbhaM zrutizriyoH / zrutvA bahuzrutaH kizcita, smitvA cAntaradhAnmudaH // 25 // azaSyanniva nivatyAkAragopanamantarA / vArtAntaraM tadArebhe, dhanyaH sAdhAradhIzvaraH // 26 // tato dhanyamano jJAtyA, tacajJA api tejavata | gRhaM yayuH // 'spRhAhInA, sevA svAmisukhA khalu' // 27 // tatsvarUpaM tathA'tretya, cintAsantApavAnasau / svayaM gatvA svavijJapti-mAdhAd dhanyapuro guruH // 28|| "duvailAnAM balaM rAjA, bAlAnAM rodanaM balam / calaM mUrkhasya maunatvaM, taskarasthAnRtaM balam // 29 // " anyAya tanute yojya-staddaNDaH kriyate tvayA / tadanyAyamanAhatya, vaLU muzca mamottama ! // 30 // tato bhinnamanA dhanyaH, pitRpremasudhA. hai| rasaiH / bhaTAnAcaSTa vispaSTa, zreSThine dIyatAM vadhaH // 31 // tataste zreSThina zreSTha-mupAdAya tadagrataH / saudhAntaranayaniddhaM, zuddhAnta miva sampadAm / / 32 // athotyAya hatApAya-hAyeSTasya pRTa(chAtaH / gatvA natyA pituH pAdau, sa proce prAcadaJjaliH // 33 // saprasAdaiH pitRpAdaiH, suvAccAdevidAM padaiH / kSantavyaM navyabhavyatvA ! matkRtaM duSkRta khadaH // 34 / / idaM sAdhuvacaH zrutvo-palakSya ca suta sa tam / protphullabadanAmbhojo, jajJe zreSThI mahiSThamut // 35 // harSaprakarSasaMvarga-parpatpopitamAnasaH / patnI-putrAdikaM pavAd, vyasmArSIta suravacca saH / / 36 // praviSTe copaviSTe'tha, madhye zreSThini samanaH / dhanyamAtA tathaivA''gAd, rAgAd rAvAvidhitsayA OM * S AGAR Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 37 // sA satrAkSatravitrAsa-mAdhAtuM tatpuro'ravIt / gRhItA madhUrAdau, tvayA nyAyavatA'stu sat // 38 // matkAnto'pi hRtaH / ksmaa-dmnturnntumaagtaa(tH)| taM darzaya vimAI ! timrANatrANanapuNa g!)||39|| mAnekaSime prokte, sampRkta sUktiyuktibhiH / | dhanyaH sammukhamAgatya, natyA svAmbAM nanAma tAm // 40 // samAyAsAH krameNeti, bhrAtaraste trayo'pi hi| paJcAGgAzcatpraNAmena ra te pratyekaM praNemire // 41 // evaM kalatra-satyita-mAtR-bhrAtRsamAgame / dhanyena satrA sajAte, yajjAtaM tat pratanyate // 42 // yadA hai devarabhAryA sA, zvazrU-zvazurako varAH / nAruH kAraNato'bhUvana, bhrAtRjAyAstadA''kulAH // 43 // sarvAH sambhUya tA bhUyo, dhanyadvAramathAsthitAH / pUccakrarucakai rAva-miti tAraM parasparam // 44 // niyate yate naiva, kiM bhaviSyati duHkhadam / / rAjasaudhamidaM prAyaH, strIjanasyAsti durgamam // 45 // saMlapyeti bhRzaM dvAHsthAH, duHsthAstAH karuNastaram / sthitvA yAma bhigodAmaM, samAduH svakuTIrakam // 46 // triyAmAM zatayAmAM vA, duHkhAtrItvA viSAdataH / prabhAte vAstu sambhUya, zatAnIkasabhAmayuH // 47 / / 1] vicitramantri-sAmanta-sandhipAla-bhaTodbhaTAm / zreSThi-zreSThaguNajyeSTha-viziSTavibudhAdhikAm / / 48 // ki bahindrasabhAzomAM, samAM / samprApya tAH striyaH / vyadhU rAvAM mahIndrAye(gre), dhanyAnyAyavivakSayA // 49 // yugmam | pratApajitamArtaNDamaNDalaghutimaNDala ! / nyAyavallibanAmbhoda-sodarasvakarotkara // 50 // mAtRpitrutti]masvAmi-nurvI sarvA suma(samucaye / jIvetyAzIrvazAH procuH, zatAnIkaMtu tA vazAH // 51 // cira virazcivajjIva, ciraM nanda ca nandavat / ciraM rAjyaM bhajana svairaM, suciraM pAlaya prajAH // 52 // zrImadAzritalokAnAM, kalpadru-maNi-dhenuvat / samIhitaM hitaM tanvan, saurAjyaM kurvakhaNDitam // 53 // ityAzIrvacanAmbhoda-sundarodakapRSTimiH / amiSicya dhamAdhIza, 'vijJapyaM tA vyajijJAn // 54 / vayaM karmakaratvena, kiTTaratvena vA vibho ! vittAbhAvAdihA-1 SEKSI Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | yAtA, nirAtaGke mavatpure // 55 // yatra tatra vicitrANi kRtvA karmANi jIvavat / vartanAyAyatodyogA, deva! vartAmahe mahan ! // 56 // dhanbena sAdhunA sAdhu, nAdhunA vidhinAdhinA / prathamaM prathamandAkSA devAsmaddevarapriyA // 57 // tadanu zvazuraH zvazrU - rasmadIyA barA varAH | varAkA vA kuTumbAyryA, ha (ha) taM sarvamidaM madAt // 58 // tat kuTumbamidaM mandaM mandaM vizvastamastahRta / dhAritaM mAritaM vA, jIvitAvita ! || 59 // zodhayitvA nayAmbhodhe !, bodhayitvA mamatvataH / asmAbhirmelayAnAlaM, lokapAlo'si paJcamaH // / 60 || yugmam / ityAdi tadvacaH zrutvA zrotavyaM bhavyabhrabhRtAm / nItyA gItyA kSamAdhyakSa[:], sAmadhAma svavandinam // 61 // dhanyapArzve tato makSu, prekSya (ya) prekSAvatAM varam / samAsAt kathayAmAsa, muJcamAn mAnuSAniti // 62 // dhanyasAdhurathA'ha sma, candiye azikandidam niSedaya dAnamapumAn // 63 // karomi cainnirodhena, tarhi ki taba bhUbhRtA ? | prAyaH svecchA mahecchAnAM niroddhuM kena budhyate ? // 64 // tat sarvamurvazAyAgatya vandI nyavIvidada | svakharca vacanAt krodhAdhmAtaH kSamAdhavaH // 65 // zatAnIkaH kSatAnIkaH kutanIkarmakarmaTha: / dhanyaM jAmAtaramapi zatrukSatramivaicata // 66 // sainikAna kAMzvidAdizya, dhanyaM hantuM samantukam / naiSI dveSIva tatpeSI, bhISayabhitra duHkhalAn // 67 // yugmam / dhanyo'pi ropitaucitya - mityavetya hRdA tadA / virodho vajA jAto, durnirodho mahAdhiyA // 68 // tato'hamapi sAmagrI -magrIkRtya yudhocitAm | tiSThAmi ziSTanItyepanopekSyaH khalu vidviSan // 69 // dhyAtveti dUvairAjJApya, grAmapaJcazatAdataH / subhaTAn kaTakA - nvitAn saMnA sthitavAn svayam // 70 // samAyAtAH zatAnIkA-nIkayodhA mahAnudhA / taiH sArdhaM samaro jajhe- samaroSa varAzari // 71 // dhanyaH puNyapramAvAtri- matranAbhirabhi prabhum / bhayAH palAyituM nayA samAsyAH zatazastataH // 72 // bhannaM kaTakamA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4%9CREASE TIkya, saNTakAd vikaTaM nRpaH / svayaM yuyutsurAyAsI-danudAsInavikramaH // 73 // sarvAbhisArasaMramma, prArambhAjjambhakArivat / dhanyaM dAnavamAmanya, samanyurudad yudhe / / 74 | gRharakSAmato makSu, kRtvA dhanyo nirmaTaiH / svasainyamanyamAdAya, niryayo nagarAd bahiH / / 75 // raNakSetramathAsUtrya, sutrAmasamavikramau / kramaucityaM vinA straira-prasRtvaracaratvarau // 76 // rAma-rAvaNa- 4 va viSNu-jarAsandhAvivoddharau / yudhiSira-karuprakhyA-civa mukhyau vizeSataH // 77 // kalpAntabhrAntapAyaskA-vira vArdhI | | parAparau / vIkSya dakSyavilakSyAkSA vIkSA''pannA ivAbhavan // 78 // kiM bhAvi bhavitavyena, dvayo rAjanya-dhanyayoH / kikartavya|| tayA mUDhAH, prauDhA iti idaukire / / 79 // caturbhiH kalApakam / aAnsare varAmAtyai-retya jAtyadhiyeddhayA / parasparaM vimRzyAzu, 4 | vinapta bhUpateH puraH // 8 // he nAtha ! nyAyapAthodhe !, dIrghadarziziromaNe ! / jAmAtrA'mAtrA(trotaH satrA, na yuddhayaM zuddhayate tava Tra // 81 // dhanyastvahitaH preyAM-stvayA'tIvAsti mAnitaH / vardhito vRkSavad dAyAta, svayaM chettumasAmpratam // 82 // nApyayaM durNayAbhyarNaH, kadAcidapi dRshyte| dhInidhistu trayaM zazva-mAMdAyAdasAmpatiH // 83 // kAraNaM gaNyate kiJcita, strINAM pArzve tu | pRcchyte| vicitrAzcitradAH prAyo, gatayaH karmamarmaNA // 84 // athAmAtyairnRpAjJaptyA, gatvA pRSTAstakAH striyH| dhanyAH svajanoM bandhu-devaro vA'sti kazcana 1 / / 85 // procustA devaro'smAkaM, purA dhanyAbhidho'bhavat / gRhAnirgatya kutrApi, mRto vA'tha sa jIvati / / 86 // zrIsakhaiH procire vAstu, lakSaNaM vittha tasya kim ? / deharja snehaja vA'pi, yena sa prakaTo bhavet // 87 / / prAhustA | devaro naH sa, bAlo'bhUdha purA yadA / tadA prakSAlanAd dRSTau, padmAko tatpado mudA // 88 // mantribhizcatataHproce, ciddhekssaahetunaa'dhunaa| Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakSAlyetAM punaH pAdau, devaro vidyate yathA // 89 // tataH sarokraM janmuH, sAkaM tA mntribhirddhtm| dhanyo'pyAkAritastatra, bahu vijJapya satvaram // 90 // bhrAtRjAyA bhRtApAyA vIkSya dhanyo'namata purA / girA sudhAkirA tAca, bhASate sma subhASaNaH // 11 // kimarthamAgatA yUyaM, kimasmAbhiH prayojanam / vinArtha ko'pi nAyAti, nAkArayati kazcana // 92 // procustA devaro'smAkaM, prANebhyo'nyativallabhaH / na prINayasi naH kasmAt , pUrvavannamasampadA 1 // 93 / / dhanyo'vak ki bhramo bo'tra, kiM vA cittaviparyayaH / gArthalyagrathanA vA'stu, vastu strItvasvabhAvataH 1 // 94 / / yo'tiprIto'sti vo dhanyaH, sa tvanyo manyatAM nanu / zruto rAjagRhezasya, sutApatiriti atiH // 95 // tAstisro'pi punaH procu-nuccairvacanAcanAH / sa nu(tu) vijJAyate'smAbhi-lakSaNena vicakSaNaH // 96 // lakSaNaM lakSyate mukhya, devarasya kramAmbuje / tat tat prakSAlya te bhaktyA, jJAsyAmo nijadevaram // 97 // dhanyaH proce parastrINAM, sparzaH pAtakajAtakRta / satrA parakhiyA nAha, bhASe kA sparzasaMkathA 1 // 98 // tenetyukte hiyA vyakte, tAstUSNImAlalambire / parAyatte punaryale, kiM karoti mahAnaha ? // 99 // mantrimistu dhiyA buddhvA, paramArthayarispRzA ! sa eva devaro'styAsAbheSa yeSAntarAparaH // 1.0 // mantriNastamatha procu-rdhanyamanyetaraM girA / mA khedaya dayAzada !, bhrAtRjAyA nijA mudhA / / 101 // ityAdhamAtyasamprokte, snehAIH svayamapyayam / tadA viditIkRtya, bhrAtRpatnI nAma saH // 102 // sahasA madhurodAra-girA | prItikirA cirAt / samAnanya tadA''zu svaM, mandira preSayat khalu // 103 // atha sainyasamArambha-prArambha projjhya tatparam / nRpaM pratyAyayau zrItyA-jyatyA vinayavAmanaH / / 104 // rAjA'pyAjAvupA(dAsIno, dhanyamudIkSya dakSiNam / siMhAsanArdhadAnAdi, | datvA gauravagauravam // 105 // jagAda sAdaraM sadyaH, sudhAsvAdAspadaM padam / ' santo hi satsamAyoge'-payoge madhurA giraa| Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma 7 ) n // 106 // yugmam | dhanyasAgho ! ghiyA sAdho !, sundareNa vareNa c| AvRjAyAstvayA'pAyAH, kheditAH suciraM kimu 1 || 107 || dhanyo'vocad vacastabhyaM, pathyaM rAjJaH puraH param / zrUyatAmavanInetaH !, sarvasAdhAraNaM vacaH // 108 // " bandhUnAM snehanaddhAnAM vyutirnArI vinA na vai| tAlakaM yad dviSA''dadhyAt kucikA'ntarupAzcitA // 109 // " ' strINAM durvacanairdeva !, syurdvidhA bAndhavA javAt / ' tatparIkSekSayA bhrAtR-jAyAstvA kheditAH khalu // 110 // yathA - " strINAM kRte AtRyugasya bhedaH, saMbhide khiya eva mUlam / yamAle bayo garendra, nArIniruncheditarAjavaMzaH // 111 // " parametA mama Ava-kAntAH zAntavaco'JcitAH / na kadApi dvidhA''ghAthi, vaco'vocana parasparam // / 112 / / " parIkSitaM hi sadvastu, kSamate kSemamakSatam / ato narAzca nArya, suparIkSyA vicakSaNaiH // 113 // " ityAdyAsAditAsAda-prItisaMvAdasAdarau / tasthatuH kSitibhRd-dhanyAvanyonyaM mAnyatAmitau // 114 // visRjyAtha kRtArthaM taM dhanyaM svaavaasvstune| svayaM svAntaHpuraM prApa, harSotkarSasukho nRpaH // 115 // dhanyo'pi dhAma cAgatya, natyA natvA yathocitam / tAtAdikAMstadA sarvA- natiprItAzayastataH / / 116 // papracchAtucchavAtsalyaM, vRttAntaM bhUtapUrvakam / purAtananikezasthaM, prAJjalirlalitAlikaH / / 117 // yugmam / prAha zreSThI guNajyeSTha !, zrUyatAM vatsa ! vatsala ! / tadA vinirgave'kasAt samanastvayi satvaram // 118 // jAmAtRsnehasammohAta, samachaya prakalpya ca / kupito nRpatiH kSitaM (i), zreNikaH svajano'pi saH / / 119 // sarvatraM jagRhe insa, gRhAdyaM ca tadA nRpaH / kimabhAgyodaye puMsAM, viparIta na jAyate ' // 120 // yaduktaM ca - " palvalaM jvalati zuSpati zAkhI, marmaraM vapuSi varSati candraH / vAsaraH sRjati rAtritribhAga, bhAgyabhaGgasamaye hi janasya // 121 // " jala-sthalagataM dravyaM, vyavahArocitaM yatam / kalAntaragarta yaca tad vinaSTa Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziSTaH // 122 // deze dezAntare cApi yadabhUva mItihetukam / tat sarvaM bhUtivad vAtA - duDInaM karmamarmaNaH / / 123 / / yugmam | daridre kSudratAsAndre, samudrekAt samAgate / gRhe mudrAmathAdRtya, nirAkRtyAnyakRtyatAm // 124 // rajanIM vyaJjanIkRtya, svajanAdivinAditaH / nirgatyAca kuTumbo'pi samAyAto'tra satrapam // 125 // atrAyAte yathA jAye, vartanA - vRttivRtaye / sarva bhaktA vatsa 1, jJAyate jJApyate kimu 1 // 126 // dhanyo'sAmAnyasaujanya - pAzcajanyajanArdanaH / yaccakArAtha sanAthaH, zrUyatAM kathyate hi tat // 127 // trayANAmapi bandhUnAM sindhUnAmiva candramAH / grAmapazcazatIvelA - vilAsamatanot sa tu // 128 // gRhasAraM tadA'pAraM, pAramparyAddhitaH pituH / tat va anya vitaM cAcIkaraNa 1 // 1.21 // iti dvaye'pi saMropya, kAryabhAramanAratam / patnIdvaitayutastasmAnmutkalApya nRpAdikAn // 130 // prati rAjagRhadraGga, sadra pracacAla ca / sukhena caturaGgena, sainyAnena susaGgataH / / 131 / / kramAd rAjagRhAsana - sImAmAsAtha vAdhyataH / vardhApanyA suvardhApya, zrIzreNikamahImatA // 132 // mahena mahatA dhanyaH, pravezanapurassaram / puraM pravezitaH sItA - pativat pauravIkSitaH // 133 // yugmam | dAnamAnavidhAnena, pradhAnena dhanarddhibhiH / sa prajA raJjayAmAsa, prajAvakhanako nijAH // 134 // tatrasthaH susthitAtmAdhya, (ya) manapAyamayAyatiH ( mahebhyairabhiDhokitAH ) / pariNinye punardhanya - zratasraH kanyakottamAH // 135 // rUpa- lAvaNya-lakSmIbhiH samudrAbhAH samudrayA / kalAkelikalAkeli - kalAH kalikalAdharAH // 136 // bandhurAbandhurA bandhu - rAjitA rAjitAH zriyA / mahotsaSamaholame, zumalabhe sukhArthaH // 137 // tribhirvizeSakam / priyASTakayuto dhanyaH, zobhate sma suvismayam / bhUmuvaH svastrIsvAmI, harivad bharitaH zriyA // 138 // tatpatnyaSTakabhUyiSThA-bhogasaMyogayogabhraH / dhanyaH sukhodbhidaM leme, dogundakasurezvaraH // 139 // dhanyasya Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 140 // // 141 // 4 dhananAthasya, yathArthasvAmidhAcajaH / aizvaryasya dhanorjasya, saGkhyA nAkhyAyi mukhyataH yasya dharmo'sti vistIrNa -dIrNaH pUrvabhavArjitaH / sa sarvebhyo mahebhyaH syAd, yato dharmastato jayaH yadi jihvA'yutaM tu syAd vadane sadane girAmU 1 amarabhyurgirAM patyurmativaibhavabhAsuram // 142 // pramAdamadamucchidya, sadvidyAviduraH tad anyapuNyasaupakSmAM varNayeyaM sunirNayam // 143 // yugmam / kiM va sakarNasya, dhanyasya spardhitraimavam ? saubhAgyazrIdhanazrIca, saukhyazrI mizratAmavAt (vaiNivad guNaiH) // 144 // karpUraH pUtAmbUle, candane svarNavarNikA / ratnaM hemni sitA kSIre, dhanye puNyaM tathAdbhutam // 145 // evaM dhanyasya satyArtha - nAmnaH puNyasya naipuNAt / prayAti kAlaH zreyaH zrI mizrIkaraNakarmaThaH // 146 // ye vatsadezaprAmeSu bhrAtarastabhiyoginaH / te yathA jajJire vyarthA - statsvarUpaM prarUpyate // 147 // ito dhanyAgrajanmAnaH, sanmAnA durmadiSNavaH / dhanADhyA grAmabhUdADhyaH, zrIdarpiSThAstvabIbhavan // 148 // tadgrAmeSu samagreSu, nijAjJAM te tvavItana / ' satyaM na jAnate'jJAnAH khAdantaH khAdituM na vai // 149 // ghanAghano ghano'thAvat samagre vatsanaiti / grAmapaJcazatIM tyaktvA, tadAjJAM vizatImitaH // 150 // tadabhAgyaniyogena viyogena zubhazriyAm / nAbhUd varSApratrarSo'tra, ' bhAgyAdhInA banA nanu '|| 151 || sallokA ghRSTyabhAvena, duHkhabhAvena sampadAm / vimanaskAstiraskAra - bhAjo vA'pyabhastadA // 152 // grAmAnavajIvAtUna, jantUniva durAtmanaH / projya grAmAntarAnAru: ' te dezA yatra jIvyate ' // 153 // aniSpanneSu, bhinneSu teSu grAmeSu sarvathA / te'bhavana nirdhanA dhanya-dhandhavo vighavopamAH // 154 // te'gustAtamathodvinA, bhagnAzA viSazAzayAH / pitrA vira skRtA ' bhAgya - maGgAdaGgiviparyayaH ' / / 155 || lajjA sajjAstvathoM te tu hetuhInA binA dhanAt / mAlavaM maNDalaM jagmuH, sakSuSAM Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaraNaM sa yat // 156 // AjIvikAmathAdhAtuM vidhAtuM karmanirmitim / vRSabhAna vAhayantaste, grAmAd grAme purAta pure // 157 // bhramantaH parito bhraSTA, vinaSTAzA vyaniSTayA nirmAgyAH santi lAbhAya, lobhabhAjo'bhito bhukm // 158 // te'thAnyadA mudA'petA, lAbhArthagranthitAzayAH / vANijyavyAjatAsthityai, kRtye tudytcetsH| 159 / / godhUmadhAnyapaNyana, pauSTikAnRpamAniti / bhRtvA rAjagRha jagmuH, 'ki dUraM vyavasAyinAm 1 ( vANijyArthamabhIpsakAH) / / 160 / / catuSpathamathAsthAya sthApayitvA svapauSTikAn / vikrINanti paNIkRtya, tatkaNAnAM krayANakam // 161 // daivAdasare tvasmi - kasmAd vismayasmayaH / mahotta (tu) GgAzvamArUDhaH, prauDhaH parivRDho H || 162 / / sodrekAnekasaccheka suvivekajanAvRtaH / tatrAyAtaH zriyA khyAto, dhanyaH kSitipavezmataH // 163 // yugmam | dhanyasatkAM zriyaM zreSThAM vIkSyodvIkSya ca nAgarAH / tadbandhUnAM tamovanA-miva nIcairgatatviSAm // 164 // lokAH parasparaM procuruccakaireva kevalam / daivenAho ! kRtaM kasmAdantaraM bAndhaveSvapi 1 // 165 // yugmam / 'na ko'pi pratimallo'sti, daivasyAvazyamasya hi / tato balIya evAtra daivameva na cAparam ' // 166 // ka dhanyaH puNyanaipuNya - pAJcajanyasaritpattiH / te tadvAndhavA dausthyASvasthAsthA vyavasthA ? | 167 // janazrutimiti zrutvA dhanyaH zravyAM bahuzrutaH / pravilokyopalakSyApi, dakSatvAd bAndhavAMstakAn // 168 // vinItasturagAt tUrNa, samuttIrya samudra tataH / svabhrAnupAdayordhanyaH papAta khyAtatadguNaH / / 169 / / ' satsu santastu te santi bahavaH kSitimaNDale / ye hyasatsvapi santaH syu-ste dvitrA dhanyamannibhAH // 170 // lajjitA bhrAtaro'tyartha, dhanyaM dRSTTropalakSyate / maunamAdadire'mandaM, lajjAbhAjAM tadiGgitam // 171 // dhanyo mahAn mahAbhaktyA, yuktyA sanmAnya bAndhacAn / gRhItvA gRhamAneSI, manISI hi karotyadaH // 172 // tAn prati prakRtiprIti vacasA'mIvadada mudA / pUjyA me vRddhava Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RC= ndhutvAda, bhavanto hi mavanti yat // 173 // lakSmIreSA gRhamadaH, prabhutvamatibhUtibhRt / sarva me bhavadAyattaM, vilasantu lasantu ca* | // 174 / / ' vistIrNA'pi na sA lakSmI-lakSaNIyA vicakSaNaH / bhUyo bhUyo'pi sambhya, bhujyate yA na bandhubhiH // 175 // " | " nIcatiryaDapi prAyo, varNanIyo manasvinAm / kAloti ropinApIda-asiSoSAI vizeSyate // 176 // " evaM dhanyodite sadyaH, prAptaprItisucetasaH / kiyanto vAsarAnArAta, sapanyAste'vatasthire // 177 / / itthaM kiyatsu ghasreSu, sukhamizreSu mukhyataH / | vrajatsu satsu te bhUyaH, preritAH prAkkukarmaNA // 178 // procurnIcairmatitvena, vijanesajanatvataH / pRthagbhya vayaM dhanya !, svataH | sthAsyAma ityalam / / 179 // " svasvavezma samAzritya, svsvkRtyaakulaatmbhiH| vAndhavairapyavastheya-miti nyAyyaM satAM matam / // 180 // " tato dhanyojastadaurjanyo-nyonya pandhubhiramyadhAt / nAI svajihvayA praho, vadAmIdaM bhavatpuraH // 181 // sUrya vRddhA | guNispardhA-zraddhAvanto yadRcchayA / prakurvantu tataH sarva, kArya yad rocate'tra vaH // 182 // punaH kimapi saMsmRtya, dhanyaH kRtyakatA vrH| turyabhAgaM dhanaM dattvA, mahyaM vAhyamayAntaram // 183 / / zrutveti dhanyasatkoktaM, sUktavacchRtisaukhyadam // pRthagbhAvakRtetyartha, | tvarante smAtisatvaram // 184 // mAgatrayaM svasAta kRtvA, sAkSAtkRtvA nijoditam / bhAge bhAge padAyAtAH, svarNakovyazcaturdaza // 185 // yadA tadmAbhizcakre, pRthgbhaavvibhaavnaa| SaTpaJcAzat tadA koTayo-bhayaMsteSAmazeSataH // 186 // ghaTitasvarNarUpyAdi-ralavastu samastataH / paTTakUlAdi satsakhyA, nAkhyAt saGkhyAvatAM varaH // 187 // yugmam || "dvitrAste puruSA dhAnyAM, cinadAH saJcaritrataH / dIyamAnamapi prAyo, ye necchanti mahecchayA // 188 // " "bahavaste narAbhAsA, namAsante vitestche| svakIrya *** * Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parakIyaM vA, sarva lAtumatitvarAH // 189 // pazyantu santaste'vazyaM, krmnirmaannmultrnnm| tAdazo niHspRho dhanyaH, suspRhAstasya bandhavaH // 190 // bhrataraH svarNamAdAya, kadAzayavadAzayA / yAtuM svayezmavismerA- stvarante sAtikamalAH || 191 // vaddattaM vittamAdAya, madAndhA iva durdhiyaH / dvArasAni yayuH svara-pari duriritAH // 112 // tAvat tadAttavittAdhiSThAyakairyakSanAyakaiH / sAyakairiva te rudrA, viddhAtmAnaH punaH punaH || 193 || yugmam | bhAgyabhaGgIvinAbhUtA, hAhAhRtA yatastataH / vyAvRtya vigalattA, dhanyai zaraNamAzrayan // 194 // prakarSeNa tataste tu ], garvasarvasvadurvidhAH / dhanyaM prati gatAguppaM, bAndhavAste babhASire || 195|| zRNu dhanya ! mahApuNya-papanaipuNyapaNyavan ! | purA sRSTamapi spaSTaM dRSTaM te bhAgyamadvasam // 196 // etAvanti dinAnyevaM, matsaraH kutsitecchubhiH / tvayA'mA'smAbhiribhyena, prAreme'narthamarthibhiH // 197 // " paraM yadi khalA na syu-IpalAH zukatAH kalau / kathaM tataH prathIyAMsaH, sajjanAH syurjanArcitAH 1 / / 198 // " satAM priyakRtAM madhye, tvaM sImA'sImamAnadaH / casatAmasatAmantaH, sImAno vayameva nu // 199 // guNAguNaguNaistvaM ca vayaM ca yadi sodarAH / dRzyAmahe mahendreNo-dhAmahe gharaNena vA // 200 // paraM sarvo'pi garveNa, mAnavo grabhyate vRthA / ' karmaiva balavannRNAM strINAmapi zubhAzubham // 201 // ' yujyate mujyate cApi, nijopArjitamUrjitam / sarvairapi jagajjantu - jAtairiti kRtaM girA // 202 // te'bhinandya tadA sadya, ityAdyAtmAnamAtmanA / karmaNAM dUSaNaM dattvA dhanyapAdau vavandire || 203 || dhanyo'ya pRthu sammAnya, paunaH puNye (nye) na puNyavAn | sahakAra sadAkAraH, kRpA''ghAraH svasodarAna // 204 // ghanyeneti kRtajJena, bhrAtaraH sAntarArditAH / samprINitAstathA sarva prakAraiH sukhino yathA // 205 // te'tha pArthakyamutsRjya, dhanye payasi vArivat / mAdhuryadhuryatAmAdhu-rojjvalyaM ca prasaGgaH // 206 // sammukhena sukheneti te'tha dhanyena * Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saGgatAH / kAlaM bahumapi prItA, muhUrtamiva menire // 207 // devapUjA - namaskAra - smRti-vandanakarmabhiH / pauSadhAvazyakAbhyAM ca kAlasAphalyamAdadhuH / / 208 / / kramAccheSvapi tacchrutvA putraikatranivAsitAm / drutaM tamAtrA) gatastUrNam, 'avirodhaH satAM mataH ' // 209 // sakalatrAzcatuSputrAH, sakalatrAH samAgaman / prANamaMca nirja tAtaM samAtaramataH param // 210 || vRddhAvasthAgRhAgRddhI, tanmAtA - pitarAvubhau / sutAnAM sannidherdharma- pAtheyAya pRyudyatau // 219 // prAntArAdhanamAdhAya vidhivacchuddhasaddhiyA / samAhitAvanazanA - duttamAM gatimApatuH // 212 // iti sakalakuTumbADambaroDaprakANDaH, suvizadapadakIrtisphUrtiko mudyudAraH / supamatamasusvazrIpUrNa bhAvAptamandraH, kumudamavidadhAti prINanaM dhanyacandraH // 213 // iti dhanyamahApuNya- nararatnaziromaNeH | jinadharmajayAnandaH, prastAvasturtho'bhavat // 214 // iti zrIdhanyacarite svakuTumbamilana- bhrAtRjAyApararIkSaNa bhrAtRgrAmapazcazatIdAna - punA rAjagRhaprApticaturibhyasutApariNayana - punarbhrAtRsamAgama-virodhanirodhaikatrasthAna- dharmakaraNavarNanI nAma caturthaH prastAvaH // 4 // atha paJcamaH prastAvaH / " sthAne vAsaH sukulamamalaM zIlapAtraM kalatram, putro mitrocitaguNagaNaH sajjanAryAnurAgaH / nyAyastheyaH sadayahRdayaM vi(ci)casauhityameta- nizchadmatvayaviditamate kathyate samasaukhyam // 1 // " " suvivekaH saMvegaH sadgurusaGgaH kaSAyahInatvam / pAtre Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zraddhA - dAnaM na bhavanti stokapuNyAnAm // 2 // " dhanyasya sarvasvabhrAtR - maitryaikazyamupeyuSaH / yat punaH zubhamudbhUtaM tadazeSa prakAzyate / / 3 / / athAnyadA''yayAvatra, pure pravarasaMvaraH / caturjJAnarado dAntaH kSamA-nu( mukkAviviktiyaH // 4 // dAnadharmoditAprAnta - madhutratakRtapriyaH / sAdhupaJcazatIyatha- prathitaH sadgatisthitiH || 5 | viveka - senA - zRGgAraH, sArasaddharma-satkramaH / dharmaghoSAbhiSaH sUri - sindhuro bandhurodayaH // 6 // tribhirvizeSakam // taM tatrAyAtamAkarNya, karNAmRtamitrAhRtam / dhanyaH samrATako harSotkarSa varSAmbudo'bhavat // 7 // mahotsava mahAtatya, nitAntottamadAnataH / sa bhrAtutritayopeto'bhavad vanditumudyataH // 8 // kuTumbADambara- bhrAtR-jAyA-jAyASTakAnvitaH / vandituM prayayau dhanyo, 'dharmasya kharitA gatiH // 9 // bhaktiyukti guruM natvA, tabhItayA tayA / pratipattipuraskArAd, dhanyathAgre'sya tasthivAn // 10 // aspRSTabhUpRSTha - miSTamAnamya sadgurum / dhanyaH zuzrUSurAste sma, lalATaghaTitAJjaliH // 11 // " urasA zirasA dRSTyA, vacasA manasA dhiyA / padbhyAmatha karAmyAM bA, praNAmo'STAGga ucyate ||12|| " tadbhrAtaro'pi cArodha(ya) zraddhAM manasi sAJjasam / gurorupAvizannagre, dezanAM zrotumicchavaH // 13 // dharmaghoSAbhidhaH sUri-dharma ghopAnvito'bdavat / bhRzaM tANDavayAmAsa, sollAsa bhavya - kekinaH // 14 // bho bhavyAH ! zRNuta zravyAM, dezanAM klezanAzinIm / caturmukhajinAdhIza - rAstA masta bhavabhramAm // 15 // " deyaM dAnaM hRdaH zuddhayA supAtre mAtrabhAvataH || zIlaM zIlyamiha zrIlaM, kIlaM mohamahIzituH / / 16 / / tapastapyaM tamaH kSapyaM, yathAzakti prazaktitaH / bhAvo bhAvyo bhavAzrAvyo, dharmo'styeSa caturvidhaH || 17 || dharma caturvidhaM zuddhaM, bAlAvAlAca ye narAH / duHsthA vA yadi vA susyAH, 5 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuryuste syuH zivAspadam // 18 // punarmunivaraH prAha, mahAghodhavidhitsayA / pRcchayA zrAddhadharmastha-dhanyAdInAmidaM mude // 19 // dAnapuNyavanaprAJcata-secanAmbudharoddharAga | vyAkhyAd vikhyAtimutsaGgA, mRgAGkasya kathAmatha // 20 // ___tathAhi mahimA''kIrNa-dAnazraddhAnazobhinA / zrUyatAM zravaNazreNI-zravyA tasya kathA prathA // 21 // saMsArAmbudhiyAna, 13 dAnaM dadate'tra ye supAtrebhyaH / te nara-sura-ziva- saukhyaM, sulabhante iMsapAla iva // 22 // vArANasI varA purI, makaradhvajabhUpabhaH / tatra citradasampamAna , zreSThI sanmakaradhvajaH // 23 // tasya svayaMprabhetyAkhyA, zreSTinI shresstthcessttitaa| tatputro'bhUnmRgAvAH , prahaH pitroraviddhalaH // 24 // taM bAlye'dhyApanArthAyo-pAdhyAyAthAryayat pitA / 'sau mAtA-pitarau satyau, yauvaM pAThayataH / OM sutam / // 25 // itazca nagare'trAsti, zreSThiziSTo dhanaJjayaH / tadaGgajA prajAsajjA, pathAvatyasti zastadhIH // 26 // tatraiva || divase sA'pi, prApitA'dhyayanardhaye / 'putrikA'pi tu pitRbhyAM, prAyo'dhyAcyA zriye dhiye // 27 // ' tayozca tulyayolyaguNa-rUpa-vayaH-zriyA / sAkSAta sakhyamabhanmukhya, jyotsnA-jyotsnAvatoriva // 28 // khAdya svAcaM tathA bhojya, pAyyaM sava- 31 stu vastutaH / sau tu sammaya bhuJjAte, puMjAteH prItikRta tvadaH // 29 // kutracid divase'nyatra, padmAvatyA gRhaspRzi / dhanajayena / tatpitrA, putrIkrIDArthamarthavat // 30 // kapardAzItipramitaH, paNa praipi sutAkate / tadvayasthamRgAkena, vizrambhAbhitavasA // 31 // bhojyaM paNakapardAnA-mAnIyAnIya bhaavtH| bhUktamekAkinA tena, bAlyalaulyavatA satA // 32 // tribhirvizeSakama // padmAvata mupetAyA, mRgAGkenoditaM hi tat / tayA ruSitayA'bhApi, kRtaM suSchu tvayA na bhoH ! // 33 // yadi te me'ntike santo'bhadhijyastarakapardakAH / tAna vikrIya tato'haM tvakAriSya bhUSaNa kSaNAt // 34 // evameva svayA vyartha-maprabhyudariNA katham / / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -% * * | 'nAtmIyaH prAyazaH kazcita , kadA'pyaudarikasya hi // 35 // kumArastaddarAkAro, nidhAya hRdaye sthitaH / 'na vismarati vismera, MI pAcavU durvacaH kadA // 36 / / athA vyavanaparyante, guruNA tAvRmAvapi / pitroH samarpitAcatra, vidyApAtre ibosare // 37 // | zloka-kAvya-kathAgranthA-myasanairvyasanairvinA / svasavargyajanAmityaM, tAvamUmucatAM mudA // 38 // krameNa yauvanArUDhI, prauDhAviva dhiyardhayA / parasparaM paraprema-protAviva bamUktaH // 39 // pitrorapi trapApetaM, tadAvedya svasaMvidA / kRtanAtrakakarmANoM, vyUDho | ni Dhasakhyakau // 40 // tatastAvatisaJjAta-vikhyAtasneha-mohanau / tiSThataH suSTutAniSThau, puSTapremakyaukasi // 41 // anya| smin divase rA-rantime prahare vidheH / mRgAGkasya tadAdhakta, smRtaM padmAvatIvacaH / / 42 // " yena kenApi yat kiJcita , | proktaM durvacanaM hRdaH / na vismarati kasyApi, bhavitavyamidaM yataH / / 43 // " itazca divase tasmin, sAgaracandranAmakam / svamitraM tu pratiSThAsaM, dvIpe sAgaravarmanA // 42 // pUrayanta pravahaNaM, vArdhiyogyakrayANakaiH / jJAtvA tadA mRgAho'pi, tatazcicaliSustvabhUta 4 // 45 // mutkalAppa svapitarau, vArayantAvapi svayam / gatvA padmAvartI proce, pratiSThAsuriti priyAm // 46 // bhadre / rUparamA mudre !, premasAndre ! zRNUditam / samudre'haM tu yAsyAmi, lAbhavANijyakarmaNe / / 47 // yugmam / tvayA kulastriyA samyagnItyA stheyamanAkulam / 'kulakASThaM liyastA hi, yAH pativratasaMvRtAH // 48 // tataH pannAvatI prAha, virahAsahamAnasA / nAha tvadrahitA sthAtA, samAyAtA tvayA samam / / 49 / / dinazrIrvA dinAdhIza, rajanI rajanIzvaram / vidhudvantaM vinA vidyut , kApISTe sthAtumAturA 1 // 50 // tathA'hamapi vijJeyA, priya ! tvadanuyAmi(yinI / sukhaM duHkhaM kulastrINA-mastu patyA samaM sadA / / 51 // tenoktaM tarhi bhavasA-yevaM ced rocase hi te / sa tayA sArdha cAya'nto, rAkSasadvIpamASa ca // 52 // padmAvatyA'nvitaH satyA, Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ya 5 / ba) mahatyA taddikSayA / kautukaM pUrayAmAsa, svadyazodvayabhramiSu // 53 // taM vAsaramatikramya, ramye kadalikAnane / sapriyo'pi sa suSvApa, rAtrAvayavasaukhyataH // 54 // evaM dinAni bhUyAMsi samupAsya sukhaM mudA / priyApriyAvatipraSTha- sukhAzliSTAvatiSThatam // 55 // punaH pravahaNeSvevaM pUrveSAmeSutaH / dadhat khauko mRgAko'cintayacca tat // 56 // yadetayA purA garvAd, durvaco'vAci vAcyavat / tadetasyA ya (a) vazyAyAH kurve durvedhavad dhiyH|| 57 // dhyAtveti ceta saikatra, rAtrAveva vidhervazAt / kapardA zItipramitaM, paNaM badhvA tadaJcale ||58|| suptAmeva vimucyAzu, nibhRtaM sambhRtAkSapam (padmAvatIM tyaktA, sapriyo'pi priyAmapi) / samutthAyAvahitthAtmA, mRgAGkaH apalAyata // 59 // tribhirvizeSakam / prApya potasamIpe sa, kapaTaM nATayan paTu / pUccakAreti durvAraM vAraM vAraM durantaram // 60 // yad bho bhoH ! bhakSitA'trAzu, preyasI rakSasA spasA / dRSTvA naSTrA palAyyAyA - mahaM kaSTAdaniSTataH // 61 // yeyentAM yAnapA tat tvaritaM bharitaM yataH / sameSyati na ced rakSaH, kSAmakukSi bubhukSayA // 62 // evamukte miyA mukte, tena tadayitena hi / prerita taiH pravahaNaM, vAyuvegamanargalam || 63 || itazra sA jajAgAra, kRsvameneva bodhitA / sambhrAnteva kSapAprAnte, preyAMsaM na samaikSata / / 64 / / tadotthAyAcirAyAraM, tIraM kRtvA saritpateH / nApazyat potamutpazA, potavaccetasaH priyam // 65 // itastatastadAlokya, sarvazUnyamivAdha sA / zokAstokatayA taptA 'pasad vimumUrcchaca // 66 // prAtaH zItena vAdena, vinIteneva bandhunA / kSaNa lammitacaitanyA, rodaHkSodaM ruroda sA // 67 // dvIpavacchranyavezmAnta - malatIva vanAntare / vyartha sA vilalApoM-rna kenApi nivAritA // 68 // svayaM vastrAJjalenAsra-mapanetumanA manAk / kapardakapaNaM baddhaM dadarza vimamarza ca // 69 // tad bAlyoktaM smRtavatI, citte cintitavatyapi / aho ! vaJcAdapi prAyaH puruSAH paruSA ruSA / / 70 / / atha prAptasvarUpA sA vyAnRtya 7 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvIpamAphtat / sapasvinIva sA tasthau, girikandaramandiram / / 71 // tatra cittavinodAyA-panodAyApadaMDasam / zrIyugAdijinasyAdhAd , vimba lepyamayaM sudhIH / / 72 // parameTinamaskAra-puraskAramanAratam / vidhijJA vidhivat puSpa-phalaiH sA devamArcayat // 73 // vavande ca cidAnandAn, devAna zakrastavAdibhiH / ' prAyaH strINAM satIzrINAM, bhAvapUjA matocitA' // 74 / / pUrvA* dhItaM ca sA'dhyeti, budhabad bandhurAdarA / sAmAyikavatAvazya-kAdi sAditapAtakA // 75 // kandamUlaphalaiH prANa-vRttiM ca prAmukai| radhAt / sA kAla saphalaM tene, dhanyammanyA dine dine / 76 // samAnavamimaM dvIpa-miti jJApanahetave / dhvajaM vaMzaznagaM badhA, | ghRkSAgre dhRtavatyapi // 77 // atrAntare kiyatsvevaM, divaseSu vjsvth| padmasAMyAtrikastatra, dvIpamApadapAmpateH / / 78 ||dhjN dRSTvA padaspaSTa, potAduttIrya satvaram / padapaddhatyanupadI, pApad giriguhAntaram // 79 // tatrAdhiSThAtRdevIva, devaarcaakrmkrmtthaa| dadRze sudRzo dRzyA, vismitena hi tena sA / / 80 // tAM svasAramiti procya, vyAjahAra girA''darAt / sA'pi tadvacasA bhUta-vizrambhA tamabhASata / / 81 // he bhrAtaryadi satyo'si, bhrAsA tanmAmataH parAm / vasati naya potena, ciraMjIva barAziSA // 82 / / tena pote samAnAyi, prari potastataH param / sa tAM rUpodhdhurAM dRSTvA, calacittobravIditi // 83 // yadi bhagni ! madIyena, jIvitena | prasIdasi / tahi mAM bhaja bhogArtha, tvaM smarajvarajarjaram / / 84 // yataH-" tAvanmahavaM pANDitya, kulInatvaM vivekitA / yAtrajjvalati nAnepu, hanta ! paJceSu-pAvakaH / / 85 // " " madhyatriklI tripathe, pIvarakuca-catvare ca capaladRzAm / chalayati madanapizAcaH, puruSa hi manAgapi skhalitam / / 86 // " " tAvadeva kRtinAmapi sphura-tyeSa nirmalaviveka-dIpakaH / yAvadevana karaNAcakSuSAM, bIjyate cadulalocanAJcalaiH // 87 // " ityAdi / tataH sA varNinI karNI, pidhAya vidhurA purA / zAntaM pApamiti progya, SHRAICHAR Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAi sAisau(siMhikA / / 88 // AH ! pApavyApasalApAd, magiI pravipadya mAm / madya-mAMsAdiva vakSi, vilakSamasamaJjasam ? // 89 // " santasta eva santastu, zIlalIlAkulAH kulAt / ye pratipayanirvAha-sAhasAGkasahAH sahAH // 90 // " "ye hai| khalAH suskhalA lolAH, kolAyitakulAkulAH / te punaH svayacazyutyA-hatyAtyAhatyasaMhatAH // 91 // evaM satyAM tadA padmA ivatyAmatyantanImitaH / vANAyAM gaNArANagaM, yajjAtaM tad vitanyate // 92 // atrAntare vareNyAbhiH, potadevIbhirocyata / re durA sman ! ziraHzUlaM, potArUDhaH karoSi kim ? // 93 / / kukarma dharmanirmuktaM, zarmabhita kurupe rupe / / tato bhavatu te pota-sphoTaH hai saMsphoTaka zriyAm // 94 // tataH sampAta-durvAta-mahotpAta-nipAtataH / bhagne pote tu sA leme, phalakaM pulakAJcitA // 95 // tad sujAbhyAmathAdAya, samudAya mudAmiva / tarItumabdhimArabdha, labdhodhamavatI satI / / 96 // tatrApyatrAntare daivA-javAjalapharegunA / kareNollAlitA socaiH, kandukohAlalIlayA // 97 // apatantyeva sA''kAzAd, dadhe vidyAbhRtA yatA / ' prAyaH prANabhRtAM syAtA, daivAd dve sampadAyade ' // 98 // vidyAdharo'pi tAM rUpa-nirUpIkRtadevatAm / nirUpya prArthayAJcakre, kAmArtha cATu | pATavam // 99 / / rUpamardhazriyA mizra, prAptarUpe nyarUpyata / kvApi syAdazriyAmazra-metacchItA nidarzanam // 100 // sA taM vidyAdharaM bhrAtA, tvaM me'sIti vazIndriyA / pratyabodhi dhiyaH zuddhayA, subodho bodhavAn budhaH // 101 // tadA vidyAdhareNApi, parituTena ziSTavat / adRzyakArikA vairi-vidyocchedakarI yathA / / 102 // vidyA rUpaparAvRtte-retat tasyAyadIyata / vitene tena sA ceti, vidyAzaktitrayImayI // 103 // itthaM satkRtya tAM bhaktyA, bhrAtRvad bhaginImiva / saM(saM)sumArapurodyAne, sa sabastAmamUmucata // 104||"sjnH sujanaH puNyaH, paNDitaH zIlamaNDitaH / yatra yatra vrajatyevaM, tatra tatra sa pUjyate // 105 // 1 sA'pi - Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *HAR | pAvatI rUpa-parAvartanavidyayA / puMrUpaM prApya pUrmadhye, jagAmoddAmadhAmadhIH // 106 / / sa prAha sAhasAGko'ha-miti pRcchati || pUrjane / ' prAyaH sAhasikAH svArtha-siddhaye syuralakSitAH // 107 / / tabaikasyAstu pRddhAyAH, prage'yaM gehamAgataH ! mAtA me tva- hai miti procya, tasthAvAsthA'tisusthitaH // 108|| sabalaM sakalAbhiH sa, kalAbhiH kalitaH kalaH / kalAvAniva tatkAlaM, kalayAmAsa satkulam // 109 // jJAna-vijJAnanidhyAnAt, pauragauravagauragIH / dharmiSThAnapyadharmiSThAM-stoSayAmAsa bhAsanaH // 110 // yataH-" lavaNAna raso'styanyo, na vijJAnAta paraH suhRda / dharmAdanyo nidhinaH, krodhAdanyo na vaivAn // 111 // " ekahi | kautukAdvaitAta, krItvA'rdhapaNadAnataH / barhibAna apazciAnAyya prAjyAGkavarNakAn // 112 // paTTasUtreNa saMmadhya, vyaJja(ja)na janaraJjanam / naravarmanRpamake, nAmAcakamacIkarat // 113 // tajjaratyAH kare prArgha, purAntaH prAhiNot sa hi / SoDazottarasatpaJcazartI drammAna dadAti yaH / / 114 // tasmai deyamadastAla-yantamityanuziSya ca / ' vijJAnena vinA na syAt, prasiddhistadvatA satAm / // 115 // yugmam / tad ramyamapi tadramma bAhulya(baha) mUlyatayA tayA! na lokaH ko'pi gRhNAti, 'drammAH khalu sudustyajAH' // 116 / / yena kenApi lokena, dravyANaspRhayAlunA / grahItu zakyate'zakyaM, tAdRzaM vastu vastutaH 1 // 117 | rAjA vyajanavArtA to, zrutvA svAntikamAnayata / netramitraM tu tad dRSTvA, svakanAmAGkamekataH // 118 / / taduktAd dviguNaM mUlyaM, dacA satvAvikatvataH / papracchAtucchayadRcchaM, ko'sya karteti tAM prati // 119 // matputraH sAha rAjendra !, saaisaangksmaahvyH| tamahAya samAya, bhUpaH papraccha vatsalaH // 120 / / bho vatsa ! velli vijJAna-manyaccApi mana:priyam / tenoktaM yuktimat sarva, yebhi nicchAsama sat / / 121 // rAjJAjyAcala-vijayA-dikAH putrAH svakAstataH / tasmai dattAstadA tena, kalAsu kuzalAH kRtAH AS Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ****** kT44+na *** 1 // 122 // rAjJe samarpitAstena,te sarve'bhyastasakalAH / 'kuzAgrIyadhiyAM yasmAd, buddhessukaraM kimu ? ' || 123 // rAjJA tuSTena | sa proce, kiM tubhyaM dIyate vada ? / sarvadAnAdhikaM yena, vidyAdAnaM tvayA dade // 124 / sAhasAGko nRpaM prAha, tadA svAbhimata | hRdi / zulkamaNDapikA-mudrA, mahyamav mahIpate ! / / 125 // rAjJA tathaiva taccakre, cakretarahadA mudA / lokAnAM tena dAnArddha, ra tyaktaM yuktimatA satA // 126 // Uce ceti para dAna-caurI kAryA na sarvathA / yaH kariSyati sarvastra hurtA'haM tasya nizcitam || // 127 // puma(na)yethepsitaM daNDaM, kariSye tasya tatkSaNam / iti rItikRte bandhe, nibandhena sa nirvahetu // 128 // atrAntare paraM | coro-paTutaistatpurIjanaiH / rAmro vijJaptamAzvetya, sarva cauraviceSTitam / / 129 ||raajnyaa''huutstlaarksso, rakSituM lokamakSatam / proce |5 ca re talArakSa !, cauraM drakSyati no katham ? // 130 / / sa prAha he mahArAja !, pazyannapi divAnizam / na cauraM kApi pazyAmi, mUDhavad nama tatparam // 131 // svayameva tato rAjA, cauranigrahahetave / pracchannaM nirgato'bhrAmyata, pure vAyurivAntaraH / / 132 / / nAnyAyI, zramakramavazAdasau / adRSTA cauramAgAra-mAgAdAtmavadeza(pa)yama / / 133 // itazca mantrI sanmantraH, samA- IC gatya praNamya ca / vyajijJapannRpaM deva !, mA viSIdeti taM vadana / 134 // dinapaJcakamadhye taM, grahISyAmIha cauraTam / viDambanAI | mabuddhe-nAstyasAdhyaM prasiddhitaH // 135 / / sa caurastu mahAzUraH, pratijJA mantriNo'zRNot / rAtrau mantrigRhe gatvA, dattvA'pasvApinI punaH // 136 // vizeSAmarSavAMstasya, sarvasvaM mantrigo'grahIt / ' dassayo durdharAH syurya-nRNAM vidyAvalolvaNAH || 137 // yugmam / evamanye ghudhammanyA-stApasAdhAstaduyu(ya)tAH / sarve viDambitAstena, manmatheneva sarvathA // 138 / / atrAntare tu makara- 1 daMSTrAlA zu(za)mbhalI sabhAm / sametya bhUpatiM natvA-vAdIditi sasaGgaram // 139 // devAhaM mahadutsAhA, grahIye cauramAravat / * Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haiN| 'zrIcaritraM yatacitra, sapatvAkurate jagat / / 140 // cauro'pi zu(zammalIsandhA, zrutvA saJcAdhiko dhiyA / mArarUpaH sazRGgAro, II | rAtrI tadgahamAra saH // 141 // pArAvAri sancAhi-mAyAza kheTikAm / prahatya muSTyA saralI-cakre rUpAmarImiva / / 14 / / III tayA vismitayA tvetya, vijJaptA zu(zAmalI zume! / svAmini ! dvAri cedRkSo, dakSaH ko'pyasti shstnaa||143|| yenAhaM saralI-IX cakre, hatvA suSTha svamuSTinA / camacake tato vezyA,vazyAlasyA kukarmasu // 144 // zu(za)mmalyA sa tadA''dbhUtaH, puruhata ibAdarAt / jagAda tAmahaM sarva-kalAsu kuzalo'smyalam // 145 // tataH sA''ha natA svaccha !, vatsa ! mAM taruNI kuru / punarthana jana sarva vayAmi divAnizam // 146 // tataH sa auSadhaM dacA-vAdIdevamataH param / tvayA'pavarakasyAntaH, pravizya sthepamAsthayA / / 147 // samyaga niyamya taddAraM, bhakSyamauSadhabhikSuvat / prabhAtatazca taruNI, bhaviSyasi surI varA // 148 // tadgRhAta sarvamAdAya, gato'hAya kvacicca saH / ku(ya)to muhartato dhU-dhUyate yakhilaM kila ! // 149 / / tatazca prAtarAyAtA, zubhAzA zu(za)mbhalIsutA / kharaM kharIsvaraM zrutvA, hatyA cAtmAnamAtmanA // 150 // ruTad vipAThya tadvAra-makAmaikSiTa rAsabhIm / kAkUyamAnAmadhikaM, karNasphoTasphuTa kaTu // 151 // yugmam || vikhinamAnasA dInA, tasthAvasthAnaduHsthitA ! dhUrta(dhU)Tastu kasyAye, samAcaTe'nyamuSTAt ? // 152 // yataH-"dadvAraH sthaviro ghR(5)-chatku(Thakku)ra: sthAnabhU(bhrATakaH / raNanaSTo'yA (gha)To, muTo'STau syuradhodazaH // // 153 // " tadA paricchadaichanma-masyA yat rorudItyadaH / 'cauramAtA mukha koSThayAM, nyasya rodityavazyataH ||154|| puna dine tu kasmiMzci-nRyaputrImapi drutam / jahe hiraNyarekhA''khyA, subuddhi duSTakarmavat // 155 / / tatazcAnantaraM rAjA-dIdapat paTaI 3 pure / etaduroSya somapaM, satralokamabhi sphuTam // 156 // yo matputrImimAmiSTA-mAnayecchalabagalAta / tasmAyasmi dadAmyetAM Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LCSHESARKACHAR yathepsisadhanaM tataH // 157 // bhrAmyatIti purepAraM, paTahe paTahetave / na ko'pi ropitaprIti, paTahaM tamapaspRzat // 158 // sAhasI sAisAkoslo, zrIpathe saJcaramatha / prAstrAkSIta paTahaM dAkhyA(kSyA d, vIkSA''pabhajanekSitam // 159 // yataH-"arthapAThazca | kuSThazca, dazvo duSTo'pi niSThavat / rahanti channaM na kApi svabdAcchamoditArkavat // 160 // " satAM prItirmata(mati)zvApya-bhoge'pi || zubhagA zubhA / nidhAnasthA'pi kiM na zrIH, susthiraM kurute manaH 1 / / 161 // tato rAjasamIpe sa, gatvA natvA'vadannRpam / viSaNNo bhava mA bhUpa!, svarUpaM bhaja bhUyate ! // 162 // tava putrImaI mitrI-bhUtastvatpuNyabhUtitaH / samAnayAmi zrIrAma sakhi-lA vajanakAtmajAm // 163 / / ityuktvA sa gRhaM gatvA-'nucarAnAha sAhasAta / bhANDAgAragurudvAra-mudvAraM rakSyamadya tat // 16 // nibhRtaM stheyamapreya-cauramAzaGkaya saJcalam / na pUtkAryamitarasthairya, zikSayAmAsa ceti sAn // 165 // yugmam / svayaM sasmAra tAM vidyA-madazIkaraNakSamAm / paravidyAcchidi vidyAM, dadhyAvadhyAtmivat sa ca / / 166 / / sa caurastatpratijJA tAM, zrutvA gatvA ca taM 4 prati / tAloddhATakarI vidyA-mapasvApanikA smaran / / 167 / / tasya vezma viSezAzu, vastu jagrAha cAhitaH / nirjagAma thiyo / hAmA, thAma svaM yAtumudyataH // 168 // kumArastu dhiyodvAro, lamastatpRSTha eva saH / khamabhAga niryayau puryA-statpAtAlagRhaM gataH / // 169 // cauro dhanaM dhanasthAnaM, nItvA muktvA ca yatnataH / rAjaputrIsamIpegAva, tAM ca provAca caJcalaH // 170 // sundari ! tvaritIbhya, bhayo matkathitaM kuru / pramadA(apalA)su balAtkAraH, kvApi na kriyate ytH| // 171 / / kRtveti hetunA nAha, Tra balAtkAraM karomyaram / kAmazAstre yataH proktaM, 'strISu mAdakmAcaretu ' // 172 // bhRtamanyustataH kanyA, prAha sAhasavanmanAH / Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAI karomi re pApa !, tvadvacaH pApAkimam / / 173 || paramadhAdhunA sadyaH pApaM te pAkamAgatam / patiSyati zirasyeva, re varAka ! sa kAlataH / / 174 / / bruvANAmiti tAM kanyA - manyAyI sa svamanyutaH / kare dhRtvA tu tAmAha, smareSTaM suSThu niSThure 1 // 175 // atrAntare carepporAH kumAraH sAravikramaH / prakaTInUya provAca taM cauramacirAditi // 176 // re ! durAtmanbharaM krUra 1, kanyAM haMsi nRzaMsa hai / kathaM sidhyati te khaDga-chuTyatkacchasya kutsitaH 1 // 177 / / tanmuktaH kumare khaGgaH, kvApi cAsphalya balyapi / kASThakhana iva layo, bhabho mommana // 178 // tato madgaramudyamya taM dhAvantaM kruSodhghuram / kumAraH pAdadhAtena, pAtayAmAsa lAsataH ||179 // nihRtya muSTibhiH suSThu taM kArasyati padapANibhiH / mayUrabandhAt so'badhnAt, truTyatsandhi traTatsnasam // 180 // yugmam / kumArI ca tathA''zvAsya, vizvAsya ca varAdaram / pidhAya ca gRhadvAre, niragAdAttakanyakaH // 189 // prAtaH sadasi gatvA ca sa natvA prAha vibhum / rAjan ! putrIM gRhANemAM, kSemavAMzca bhavAmitaH // 182 // puNyazlokAya te lokA, vilokyAlokyalokanaiH / svaM svaM trastu va gRhantva-nivAcca vyajipat // 183 // yugmam / rAjA camatkRtavAntaH, zrA ( strA)nte bhrAnto'bhavaca yaH / tat tathA kArayAmAsa, samAsena samAdizan // 184 // cauramAnAyya cAmA (nyA) dhya- nivRttyai nyAyavAn nRpaH / sakRpaH kalpayAmAsa, surUpAM kuddhirnI ca tAm / / 185 / / tasmAt punarapasthApa-tAlovATakarIM dvayIm / vidyAmAdAya viSayAta, sa taM ca nirAsayat / / 186 || evaM vidyAvate tasmai, sAhasAGkAya raMhasA / rAjJA hiraNyarekhA sA - dAyi pUrvamudIritA / / 187 // atrAntare paradvIpAt, siMhalAd daivayogataH / vasUnyupAye tatrAgAnmRgAGkaH potasApaH // 188 // gRhItyopAyanaM so'pi sAhasAGkamupAya | cer sAhasAno-zalakSi ca tadekSaNAt // 189 // tyaktvA zulkArdhamUce sa, kArya caurya na zulkagam / vilokituM ca Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RELA tatpota-mApapAta svayaM syAt / / 190 // vidana nandagati nanyA, dAnacauryAdi vidyayA | gatvA potAn vyalokiSTa, ziSTadoSika | * vat svayam // 191 / / taduktAdadhikaM vasta. vilokya krodhardharaH / / kAghadudharaH / sa tamAha mahAduSTa, prAgapi sAtavRttataH / / 192 | re ! tvayA | | sAtireke'pi, dAnArdhe'pi kRte sati / kiM dAnacaurikAkAri, nyatkRtavyavahAritA ? // 193 // sa tato'hiprahAreNa, hAreNeva krudhaH / striyaH / nijanne gatavinena, sAisAGkena mastake // 194 / / tatsarvasvaM gRhItvA taM, saMgRhya ca mahAgraham / ninye svavezma nigaDai-nigadhya nihito rahaH // 195 // pratyahaM kriyate tasya, kambAmistADanaM punaH / psAnaM paryuSitaM coSNaM, vAripAnamavAritam // 196 // 8 duHkhameva viSahate, mRgAko mRgavad ziza! kadAcindrAgirimA niko bandhura jataH // 197 // sa sevAM sAisAGkasya, kurvastipati ziSTavat / sAzajhaM sAhasAI sa, pazyan vaktumapArayan / / 198 // cintAvidhuritasvAnta-zcintayatyevameva saH / padmAvatI kimepA na, parAvartitarUpabhRt 1 // 199 // punaH svacitaM taddhAnti, nivArayati sAntaram / 'yaccittaM nayane caite, jAtismRtivatI smRte' // 200 // gatedha cirakAle'tha, vicA(kA)le prAptavatyayi / sAhasAI sa cAha sma, vismayApanamAnasaH // 201 / / svAmin ! prasagha mAM muJca, bandhUnAM milanAya yat / gacchAmyahaM mahAsatva !, satvaraM hi tvadAjJayA / / 202 // prAhAtha sAisAkastaM, na tvAM muzcAmi vaJcakam / sAparAdhamiva vyAgha, guNamArgopasargadam // 203 // sa punaH prAha puNyAha !, svAmin ! kenApi hetunA / prakAreNa ca mAM muzcansyasisparzamivAdiza // 204 // tenokta yuktito matka-pAdayoH palamAtrakam / yadyAjyaM zoSasyeSa(3), muzvAmi tvAM tadA''padaH // 205 / / tena proktaM tathaiveti, pAravazyaktA satA / ' yato narakasaGkAsaM, parAyattatvamuttaram / // 206 // tataH palapramANAjyaM, kRtvA kacolake'calat / sAhasAGkaH samaM senA-svApsIca sadanopari // 207 // mRgAH so'pi Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GE suptasya, sAhasAsya vazyagaH / snehena prakSayatyaMhI, hImAna saMvAhanAvahaH // 208 // sAhasAsya pAdAnte, dAmlecchaM tasya / pazyataH / na kSIyate ghRtaM nyakSaM, duHkhitasya yathA dinam // 209 // kumAraH sAhasAGkastu, suptaH kapaTanidrayA / vilokyati | ko'yaM, kimataH paramityataH // 210 / / sa kacAlakamutpATya, mRgAko raGkaceSTayA / payaHpipAsuvat tvAjya, papau prauDho'pi mUDhabata // 211 // kumAreNa tataH proce, so'cetana ivocitam / re pApa 1 kiM pape pAda-saMvAhanaghRtaM zRtam / / 212 // ityukyA lakhayA hatyA, sa babhApe vibhASayA / saba kiM kriyate hi, kirasyeva devataH / // 213 // dopAna magAThUna, dine vicchApatA yatA / vijJattvamiti sakSita, sAhasAGkasya maasvtH|| 214 // tvatkarAmAsvarAH vaira, tamaskANDanirAkRtaH / matpRSTi rocate tat kurUttaram // // 215 // tatastena prazastena, kRSAparavanAtmanA / kRtvA svaM ramaNIrUpaM, vizvarUpaniyopamam // 216 // Sil bhuje saukhyabhuje dhRtvA, paryavesa nyavezyata / prAJjalA prAJjaliH pazcAd, vyajinapadidaM hi sA // 217 // yugmam / svAmin ! tvadamimAnena, vimAnena, vipadrucA(d dhruvam) / virUSaM te'kRtAkRtya, tat kSantavyaM kSamAnidhe ! // 218 // muditenAtha tenoktaM, | yuktiyuga vacanaM zuci / he bhadre ! zIlasadbhadre !, dhanyo'haM puNyavAnam // 219 // yasya dharmavayasyeyaM, varSA bhAryA mavAdazI / dRzyate zIlalIlAlI, jAtA khyAtA prabhAvabhUH // 220 // yugmam / / rAjA'pi jJApitodAtta-satkavyatikarolkahat / zrutvA samAgatastatra, citravAna procivAniti // 221 // aho ! sacamaho ! satya-maho / tatvamaho ! matiH / vidyate vidyayA'dyApi, puM-strI- | ratnadharA dharA // 222 / / nRpeNAtha pRthunyAya-vatA'vetya yathAtatham / mRgAkena tadAttena, vyavAyata kumAryapi // 223 / / sthA. RECESSA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - payitvA kiyatkAla, bahumAnasagauravam / sasukhaM preSayAmAsa, rAjA ta satpuraM prati // 22 // tatra pitrocdA paadaaybhivnyaabhinnditH| sakalatraH zriyA satrA, sukhAta tiSThati ziSTataH / / 225 / / anyadA bahirudhAne, munIndurmatisAgaH / samAyAsIdayollAsI, II 81 vilAsI zrutasampadAm / / 226 // taM zrutvA zrutipIyUpa-puSaM zraddhAdhiyA sukham / nRpAdyA vandituM jagmu-mUMgAko'pi priyA'nugaH // 227 // guruM natvA puraH sthitvA, pItvA dharmarasAyanam 1 labdhvAnasarasaMrambha, mRgAGkaH pRSTavAniti // 228 / / madanta / hi / | sandehA-pohadaM moharohahRt / mayA pUrvamavekAri, duSkRtaM sukRtaM kimu ? // 229 // yena lakSmIralakSmIzca, jAtA sApAyatA ytaa| tat sarvamurvapi prAcyaM, karmAvedaya me dayina ! // 230 // tadvijJaptimimAM zrutvA, tattvAdhikaziromaNiH / muniH prAha mahotsAha, zRNu pUrvabhavaM tatra / / 231 // tvayA pUrvabhave dAnaM, dacA mAvastu khaNDitaH / khaNDitaM tena te saukhyaM, jaJaANyaviDambanam // 232 / / dAnAdyAH saphalA dharmAH, zarmaNektAH (te) parasparam / sampadyante prapadyasva, paJcAGgulinibhAlanAt // 233|| "dAnAdyAH | saMgatAH santaH, santu svaarthsmrthkaaH| pRthak pRtham na te prAyaH, paJcAGgalinidarzanam // 234 // hai tadyathA-" sacetanAcetaneSu, samudAyo jayapradaH / acetaneSu hastasya, paJcAGgalyA nidarzanam // 235 // " ekadA tarjanI dathyo, yadahaM guNabhAjanam / tadanyA nikaTasthAne, ki kurina guNojjhitAH / // 236 // vizva saGketitaM vastu, yadAste darzayAmi S] tat / guNino varNayAmIti, tarjayAmi sadUSaNAn // 237 // guNatraye vicAreNa, garvitA madhyamA jagau / / / 'pasara dUra(re) tvaM, na vyAkhyAhi nijAna guNAn // 238 // tayoktaM ced guNairarca-stanmataH kA'sti paNDitA ? / gItatAlAnadaM yebhi, kAryotsukye tu yuddhidA // 239 // tAbhyAM tRtIyA svaguNAn, pRSTA pratyuttara dadau / devapUjAdi mAjhajya, bhadadhInaM ca candanaH / / 240 // tatA FASCHECHAKROCK+BERS Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaniSThikA svIya, zaurya dakSatvamAlapan / dehakaSTe sahe ccheda, varte'gu(mINane dhuri // 241 // sakhyazcatasro'pi vayaM, pratyekaM guNa| bhUSikAH / aGguSThaH kiM ca tanute, nikaTastho'timantharaH // 242 / / re ! re'haM bhavatAM bhartA, vi(ba)bhASe sa krudhaarunnH| matsAmIpyAd / vinA yUyaM, karuvaM kavalAdikam // 243 // evamAlocya nirvAcya-maGgulyo'GguSThako'pi ca / svasmin svasmin guNaM vIkSpa, samavAyAna caikya(ka)taH // 244 // lulitvA'li(la) militvAca, saGgavena prsprm| svasAtha prArthayAmAsuH, samudAyojayastviti // 245|| evamAdRtya dRSTAntaM spaSTAntaM nijadehajam / cAturyadhuryadhIma-cAturyamabhitazcaret / / 246 // nizAmya svabhavaM pUrva, mRgAGka ! tvamatho pRthu / yataste yatate zuddha-dharmadhIratyadhIzvarI // 247 // asmisevAbhavat kSetre dhanyagrAme pure vare daridramudrAnirnidraH, kSatriyo haMsayAlakaH // 248 // tasya bhAryA guNairaryA, nAmnA lIlAvatIti ca / sakalanaH sa duHstho'pi, gRhasthatvAya kalpate / / 249 / / anyadA'pRcchya vAtsalyAta, priyavAcA nijapriyAm / dhanArjanAya so'cAlId / | dUradezAntaraM prati || 250 // sakalaM bhUtalaM bhrAnvA, so'labdhvArthamapi kvacit / punarnirviSNacetastvAd, babale svagRha prati | // 251 // mArgamadhyamathAgacchannanyadA kApi kAnane / bilvavRkSe prarohaM sa, dadarza vimamarza ca // 252 // yadauSadhasya kalpe'sti, 'du(dhruvaM bilva-palAzayoH / praroharohaNAdAste, tadadho dhanam ' ityadaH // 253 // smRtvaitadvacanaM smRtyo-ykhaanaavnimunmnaaH| tato lebhe mahArabhbhA-dekakaM hemaTaGkakam / / 254 // tato vizeSato'pyeSa, vikhinnAtmamanAH punaH / gRhamAgatya satyena, tat tatpa-da lyai nyavedayat // 255 / / sA sUttamasvabhAvatvAta, prAptaM prAptavyamavyayam / priyArtha paramAnaM tva-pakta maktimatI satI / / 256 / / | atrAntare tayorgehe, bhojnaayodytaatmnoH| muniH ko'pi samAyAsI-mAsakSapaNapAraNI // 257 // dRSTvA sa bhAvanAdRSTyA, pratyalAmi +ARSHAN SEAS Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mi) 2 // dhanya-|| shubhaashyH| pratileme muniH so'nna, dharmalAmAziSA tupam // 258 // gaThe munau nijasthAnaM, taabhyaamityvdhaaritm| aho ! AvAbhyA metat ki, kSIrAcaM munaye dade ? // 259 // prAk pazvAcApamAppAntaH, punarbhAvaH sthiro ddhe| zubhAzubhasvabhAvenA-'bhavat, karma zubhAzubham // 260 / / yugmam / dharma samyak samArAdhya, tadanAlocya kiJcana | saudharmakalpe jabAte, to sametau surocamA // 261 // tatra citrA(to)cita sAMkhya-manubhUyotarottaram / tatazcyutvA'vatIryeha, mRgAcastvaM bhave'bhavaH // 262 // tvadIyA dayitA jAtA, seyaM panAvatI bata / punaH prAgjanmasambaddhau, bhavantau bhavataH sma tau / / 263 / / evaM bhAvaviparyAsa-vRttaM pravadhute dvayoH bhavantAvabhijAnItAM, tadidaM karmaNaH phalam // 264 // pratibuddhau tatastau tu, jAtajAtismRtI iva / zuddhadharmacikIya, spRzyAlUttamAtmako // 265 / / tato gurogirA''rAdhya, zraddhAzrAddhatvamApya tau / tadanye bhadrakopanA, jajJire zrIjinAlayA || 266 // yugmam // tadbhave pratipadyApi, zuddhadharmamanazvaram / lebhire'cyutadevatva-mindrasvAtasadramam // 267 // vyuttA tataH punaravApya kule sujanma, sanmAna satatasaGgatabodhibIjam / kaivalyamApya jinadharmagurUpadiSTaM, prApsyanti muktikamalAmamalAmanantAm // 26 // ___ iti bhAva-bhAvadAnadharmakarmaNi zrImRgAyakathA // | iMsapAla-mRgAGkasya, dezamA'ntaH kathAmimAm / bhAve bhAve nizamyAtha, prathamAnasvavAsanam // 269 // dezanAnte tu dhanyena, mila sAJjalinA'like / vijJaptirSidadhe sAdho !, zodhisarodhisiddhaye // 270 // yugmam / / magavana ! karmaNA kena, prAkkanena duraatmnaa| bhrAtaro'mI samIpasthA, duHsthAste me'prajA api / / 271 // vyavasAyavAyAsA, gumavadvaNijojnaNu / na tAdRg dhanamAsedu- meMdurAta karmaNaH kutaH(durodaraparA ica)! / / 272 / / marIndrA prAi nistandrA,mo bhadra zrUyatAmatha / kathyamAnaM yathAtathyaM tvatpRSTasyottaraM varam SACHINESSORS" Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ P // 273 / / etairAdibhave dAna, dade yatini yat param / mAyAvirbhAvavikalaM, sakalaM tat kalakat / / 274 // tayAhi kathyate kathya, zrUyatAM tadbhavAntaram / grAme kApi purA'bhUvana, sneheddhA bAndhavAstrayaH // 275 // kutazcit karmaNaH prAcyA-davAcyA jJAninA vinA / dArica nAtyajat taske, sadaukaH snehabhAgiva // 276 // dAridyavidrutAste tu, hetuketuniraakRtaaH| prAsAdA iva nirdevAzvakAsante na kiJcana || 277 // nidravyo dIvyati prAyo, na ca cazcApumAniya / caJcAnA nu vinodAya, mutpramodAya nirdhanaH // 278 // ayo'pi bhrAtaraste di, nehitaM kvApi lemire / kASThAnyAnIya kaSTena, ceSTante kAnanAnanAt // 279 // catuSpathe hai kathazcita te, kASThacikrayanikrayAH / poSayanti kuTumba svaM, ' biDambA khalu karmajaH ' 28. // kASTemyaste'nyadA prApu-raTavIM | sphuTazambalAH / bharAnAbhatya tatkRtyAda , babhUvazva bamakSavaH / / 281 // sambhUyAdvAya madhyAhne yo bhoktA kasyApi, chAyAzrayamabhIpsavaH // 282 // yugmam // tatrApyamAtrapuNyenA-raNye teSAM tu tasthuSAm / prApa tApAmbudassandaH, kando dharmataroriva // 283 // mAsopavAsasaMvAsaH, sadIryAsamitisthitiH / pAraNAkAraNAti] dhAmaH, kSamAsAramunIzvaraH // 284 // yugmam // munimAlokya taM vAkya-pramodAmodameduram / jaTTaSuste prakarSaNa, karSakA itra varSaNam / / 285 // mudamAdadhire dAtuM, sAmudAyika zambalam / te'hampUrvikayA ceda-madustasmai sadutsavam // 286 / / tadAdAya gate sAdhau, samAdhau vA sudhAniyau / kumudAnIva te meju-visaGkocazocyatAm // 287 // pazcAttApamavApuzce-tyayaM lAtvA'gamad vRthA / kuto'kasmAdihAgAcA-'smAkamAtakapaGkakta D // 288 / / na dAyAdona sambandhI, na gotrI nAtra maizyavAna / na prAtibezmiko'smAka-masmai tata kiM dade tadA? // 289 // // yugmam // nAyaM nindyo'thavA banyaH, sAdhurmAdhukarI bhraman / vayameva punarninyA, ye'vimRzya vidhAyinaH // 290 / / sarva muSTAuppaTata Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - sAdhu-lipsAsindhurito'dhunA / vayaM mUrkhAH kSudhA zuSkA, bhaviSyAmo mudhAbudhAH / / 291 // pazcAttApopasantApA-ste yayunijamandiram / tena dAnAnubhAvena, kiJcicca dhanino'bhavan / / 292 // bhAvAdabhAvato dAnaM, prAyaH pAtrAya bodhaye / tataH pradeyaM tadAnaM, dAnAd mAvo'pi (vi)bhAvyate // 293 / / kadAcidanyadA te tu, pAtre davA'zanAdikam / sAnutApAH punazcAsan , bhavitavyaprato- 8 ditAH // 294 // pUrvavat tAdRzaM dAnaM, datcA pAtre'nutapya ca / dharmamArAdhya vizraddha, suzraddhaM vA punaH kacit // 295 // pUrNIkRtya tadAyuste, vayo'ste vArdhake gatAH / tattAnijopAtta-dharmAdharmadvayAvayaH // 296 / / svalpavyintarAbAsa-mAsedurudayAstadam / 'vyupyate yAdRzaM kSetre, tAdRzaM phalamApyate / / 297 / / vyantarAyurapi prAntya, tata cyutvA yathAkramam / bhrAtaraste trayo'bhUvana , bhavato bhavatoya te // 298 / / supAtradAnataH zrAddha-kule te dharmasaGkale / trayaH samudapadyanta, vidyamAnAstavAgrajAH // 299 // tattAgdAna-bhAvAbhyA-mabhyAvRttipravartitaH / lakSmIreyAmalakSmIvA, vidhudvaddarzanAzadA // 30 // lakSmIH kAdambinIvAla, lIyate ca vilIyate / pUrvopAttAghavAtaugha-bhAvAbhAvena bhRspRzAm // 301 // kAdambinIva kamalA kamalAcalAs | sampadyate sukhasamAzrayasaMzrayAya / pet pUrvakarmamarutA sphuratA nitAnta-mAtanyate bhavavatA mahatA hatAzam // 302 // dAnakSetradharA | zubhA surataDita-prollAsazazvatstuti-pratyutpannasadRrjagarjanamanaH satketakA dhaanydH| bhAvAbdo'dbhutaza(sa)syadaH pratipadaM sampadyate sampade, pazcAcApamaruna ghed guruvaraM dUraM nirasyanna tam // 303 // ye'nye'pi dAtvA (dattvA) munipuGganyebhyo, dAnaM tu pazcAdanutApamApana / te duHkhadaurgatyagatiM labhante, yathaiva dhanyasya sadagrajAste // 304 / / "dAna deyaM sadyathAzakti yuktyA, bhAvo bhAvyo navyanavyo vibhAvya / pazcAttApo naiva kAryoM nivAryo, yasmAt sarva niSphalaM syAdala tat // 305 // " uktaM ca-" dAnaM davA ye munibhyastu pUrva, Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazcAttApaM tanvate puNyahInAH / bhAgyAdAptaM yAnapAtraM payodha, tyaktvA jhampAmApade se dadante // 306 // dAnotthapuNyaM na tu bhAgya, vinoti bhAvena hRdi prarUDham / sa bhAgyahInaH khalu yo'svabhAvaH, ' kSIraM na kukSau zunakasya tiSThet // 307 // pApa naiva kAryaH kadAcid dattvA dAnaM dAyakaiH puNyapAtre | kintvaprAntaM dAnakalpadrumo'yaM, prAJcana secyo bhAvapIyUSasekaiH // 308 // evaM dharme bhAvayukti viviktA, vyaktaM kuryurvaryamaizvaryadhuryAm / prAya dehe'nAdinA vai na jagdha, snigdhaM puSyai mambhavenAnyathettham // 309 // panika dAyi... -rUpamya vatitumudevAnya........ | jyagnajvaMdramAtrakI ghaTanakaraM nityaMgAsarva... jayati satAM zasyata vazyam (1 ) / / 310 // evaM sadbhAva-durbhAvAM tattadbhrAtrayIkathAm / kathyAvasthite sAdhau, dhanyapRcchA yadRcchayA / / 311 // atha vijJaptimAtene, vinayAnatrakAkA / subhadrA bhadrabhAvArdrA, caklIva sumanasvinI // 312 // papraccha vatsalaM sUri-puGgavaM raGgadutsavam / zAlibhadrabhaginyA'pi mayA vyUDhA'sti mRta kutaH 1 // 323 // prAstAM guravaste'tha zubhe ! zRNu bhavaM svakam | yadarjitaM tvayA karma, mRttikAvanAvaham // 314 // dhanyo'bhavat purA yaddhi, vatsapAlastu bAlakaH / cArayan vatsarUpANi, nijavRttividhitsayA / / 315 / / yUyaM tadA catasro'sya, prAtivezmikatAmitAH / somazrImatI puSpa- vatI saubhAgyamaJjarI || 316 // dhanyena tena tu kApi, vIkSya kSIrAtralipsunA / prArthitA jananI svIyA, yayAce bhojanaM hi tat // 317 // tadA tadapi putrAya, bhaktaM dAtumanIzvarI / ruroda jananI tasya, 'strINAM bAlasya tad balam // 318 / / tadAkarNya sakarNAstA, mimiluH prAtivezmikAH / sadayAzcAbhavaMstasyAM tadbAle ca vizeSataH / / 319 / / tAzcatasro'pi tatkAla - mAlambitadayArayA[:] / tayorbabhUvurbhUyiSTha - kRpAH syurahi (?) sAhasaH || 320 / / tAsvekayA dade dugdhaM, snigdhaM cittamivocitam / vandulA dadire Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubhrA, guNA vA ca dvitIyaNA // 321 / khaNDazcAkhaNDamAdhuryo- dAyi tAbhyAM tRtIyayA / prAjyamAjyaM caturdhyA ca, vyatIryata | hitorjitam // 322 / / ityanemAbhiriyAnitavizirama / samAsamAyogAd , mogabhRt karma nirmame // 323 / / "evaM yo yatra kutrApi, prastAvaucityakRtyavit / datte dAna mudAdAna, sa syAt sarvatra mogabhUH // 324 // he subhadre ! tvayA madre , yanmRdvadanakarma tat / nyabandhyabandhurai kiJcit, tadApyatha zRNu pratham / / 325 / nirvahantI vahantI ca, kAcid dAsI tu gomayam / / vyajijapat trapApAtrA, kiJcit tvAmibhyasapriyAm // 326 // tvaM tu prAyaH kRpApAtrA, tadA tAM karmayogataH / satiraskArasaMskAramatravIriti niSThuram // 327 // he dAsi ! kRtakarmAbhi-bhAraM vahasi kA'si ca ? / tat tadeva kurUttAlaM, maunamAlambya | | tadalam // 328 // tena sA vacasA dUnA'dhUnA vA'makSyabhakSaNAt / tasthudhyadhomukhIbhya, bhUyo bhUyo hRdApadA // 329 // " kiM karoti naraH prAyaH, pAravandhaniyantritaH ? / narakaM prAhurevAH , pAratanyamayanvitam // 330 // " | tenAnAlocitAcena, nidAgheneva tallikA / zAlibhadrAnujA'pi ca, vAhitA hanta ! mRttikAm // 331 / / " samoM vAsa | mathoM vA, garvasarvasvaparvataH / sAhaGkAro naraH karma, cinoti nanu nIcakaiH // 332 // tato dharmArthibhiH kiM vA, karmA18|| thibhirihottamaiH ! vacanenApyakAraH, kartavyo na manISibhiH // 333 // " nizamyeti gira suure-nirststraantsNshyaaH| vinamya ca guru te'thA-bhUvana vezma-yiyAsavaH / / 334 // ityecaM saMzayAdi viSamatamagati mohamAlAnukUla, micA chitvA ca samyam jinavacanalasaddezanA-panyupAsyA / jAtyAkhyAnavidhAnAH sthitavati mahati zrIgurAvindrabhadre, dhanyAdyA bhAvibhadrA nijanijasadanAnyApurAmaprabodhAH // 335 // dhanyAkhyAnamidaM vidambhasuhRdaH zrutvA gurorAditaH zrIkIryuttamasAgarAt sumanasAmAnandakandAmbu. CAREEREOGADARA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAH / manyAH zrIjinadharmazarmakamalAmAliGgaya saMsargato, yogyA jiSNumanorathAH pRthupathA jagmurjayAnandatAm // 336 / / AzcaryezvaryavaoNrjitasukRtakRtaH kAntakAntAbhirAmaH, kAmoddAmapradhAnaH subhagazubhagamogamogIndrabhadraH 1 nistandraH zrIsamudraH suSamasukhamayaM kAlamAlambamAno, dhanyaH puNyaprabhAvAdabhavadatidhanI saukhyanItipraNItiH // 337 // yathA yathAvadguNarAjirAjya-vidhAjyamAnasya manasyavazyam / vairAgyasaGgaH samasta zastaH, priyAsubhadrA'zruvilokanena // 338 // zrutvA tadAspAdativazyazasya-zrI zAlibhATasya nirAgamAla ! sAmANi mena sahaita daicAdarIcakAra vratabhAramArAt // 339 // tata sarvamumavisuprasiddha-zrIzAlibhadrasya kathAprabandhAt / jJeyaM tu vijJairiti bhUribhAvaM, vibhAvanIyaM ca zivAya bhyaH // 340 // vratadAnAta pazcAcaramajinanAthA davitartha, dvayoH sAdhvodhanyAbhidhasuvidhizAlyoranukalam / kriyAkANDaM caNDaM sadRzamabhavad bhAvavibhava-prabhAkprAmbhArAt tadakhilasuhA khAyAstu sudhiyAm // 341 // kizcit prAcyaM suvAcyaM kimapi nayamado modadai saMvidAya, kizcijjJAtvA gurUgAmanaNuguNimukhAta hA saMmukhAdAgamokteH / klRptaM vijJaptirUpaM nirupamiti tayoH sAdhu sAdhyoH prabodhAta, khendrivindrAkhyavarSe 1510] bahulazudiravidhitrayodazyAm // 342 // zrIvazAkhAsukhasAndracAndra-kule vizAle'sti sudharmanAmnaH ! zrIvardhamAnAnvayavaMzaratne, jinezvaraH sUrirabhUt prabhAbhaH // 343 // zrIvikramAnnRipateH payodhi-dvigvenduvarSe[1024]SNahilAhapuryAm / zrIdurlabhAdhIzasadasyudAraM, dadhe, vidhi svAratarAkhyamukhyam // 344 ||vbhuuv tasmAjhimacandra sUri-paTTotkaTAbho'bhayadeva sariH / navAvRttirvivRtestatAna, yaH sarvazobhA jinazAsanAGgAm // 345 // tadIyapaTTodayabhUdharAna-sahasrarazmistamasAMpraNAzI C kriyApradhAnAdbhutaghInidhIzaH, sUrIdharaH zrIjinavallabhAH / / 346 // tato bamUvAtibhavo nvodhdyogiindrcuuddaamnnirsttndrH| Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yugapradhAno dharaNendradatto, varo varIyAn jinadattamUriH // 347 // tasyAnujaH(gaH) shriijincndrsuuri-sttpbhuubhRjinpttimuuriH| pade tadIye'pyudayAya bhUri-jinezvaraH sUrigururbabhUva || 348 / / jinaprayogho'pi tadAsabodho, vAdIndramudrAdi- hai| samudracandraH / tato'pi ca zrIjinacandrasUri-stasmAjinAgre kuzalastu mUriH // 349 // jajJe tataH zrIjinapadmasUrirasmAta slbdhirjinlbdhisaarH| tadagrataH zrIjinacandrasAMjinezvaraH sUriritaH pratApI // 350 // tato'pi ca zrIjinazekharAkhya-stato'sti sa zrIjinadharmasUriH / prajJAprakarSAdbhutadevasariH, saujanyapuNyAdiguNAMzubhUriH // 351 // tadIyapA. dAmbujarAjahaMsaH zrIkIrtisatsAgaramUriziSyaH / AcAryamizrAptapadAnusArI, mUrirjayAnandasadAkhyayA yuk // 352 // pAraskarAkhye nagare garIya:-zrIgUDarAdIzvarArthasAre / zrIvAra-pArdhAjitacaityacitre, vyadhAyi dhanyasya carighramevam // 353 // iti dhanyamahApuNya nrrtnshiromnneH| jinadharma-jayAnandaH, prastAvaH paJcamo'stvayam / / 354 // iti zrIdhanyacarite sadguruprApti-bhAvAbhAvadAnamRgAGkakathAkathanazravaNa-pUrvabhavasandehApoha-dharbharaGga-vairAgyaraGgalAbhAdivarNano nAma paJcamaH prastAvaH sampUrNaH // 5 // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ dhanyacaritra - kathAkRt - prazastiH - ] vAmeyamIzamanizaM manasA namAmi, vAcA tathaiva vapuSaH prabhayA bhajAmi zrInivalaM sukhapuSai zaraNAgatAnAM, zrIzaM vizeSasuSamAsudharma guNAnAm // 1 // pArzvadeva ! varaM dehi, pAvanezaM sadaiva hi / bhAvazazvannatAneka - bhAvasadbhavyamodakam ||2|| vRddhalaghucchatrayugmam / varSe sva-vidhu-bANendu [ 1510 ] sammite mAsi mArgave (ka) | zudidvitIyA - gurvAkhyavAre' lekhIdamadbhutam / / // zrImasAraskare manju kase shriiske| zrIsoDatazya zrI bhIma - rAjye prAjye zriyA miyA // 1 // zrImatkharatarAhvAna - gacche svacchazriyA''zrite / zrIjinacandra sUrIndra - santAne sAdhubandhure || 2 || zrIjinezvarasUrIza - pade'bhUkhinazekharaH / tatpaTTe prakaTAH santi, zrIjinadharmasUrayaH // 3 // tatpAdapadmasenA - nAryeNa vidhupakSiNA | jayAnandena zrIpArzva - prasAdAllikhitaM mude // 4 // ghAvad dharA suragharaH saravirvidhuzva, tArAgaNo dhruvanibaddhagatiH sadA'sti / svarbharbhuvastrayamidaM kila yAtradeva, zrIpArzvacaityamapi nandatu tAvadeva // 5 // asmityavare surezvaranatazrIpArzvatIrthottare, zrIsaGgena caturvidhena sujanairanyairapi prAJjalaiH / kAryA zuddharatat zubhakarI pUjA natizronnatiH, sarvazrI samudAyibhiH kharatarairaikyaM vilokyaM zriye // 6 // iti prazastiH / Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ prAptamatimAntollekha: ] saMvat 1548 varSe zrAvaNasuditrayodazI some zrIkharataragacche zrIjinezvara sUri santAne zrIjinadharmasUri paTTAlaGkAracUDAmaNizrIjinacandrasUrivarANAM vAcanAya paM0 kIciMhaMsamuninA zrIdhanAhaguNacitraM caritramalekhi zrIjesalamerumahAdurge ciraM nandatu // na muJcante cetaH pratidivasamasmAkamakhilaM guNA yoSmAkInAH zazikiraNasaMvAda nipuNAH / na yauSmAkInaM nAma pratidinamanutkIrya niyataM svacitte cindAmaH kathamapi samAdhAnaghaTanam // 1 // iti guNagaNodAra zrIdhanyasAdhucaritramidam || samAptam sUrIzvaro vijayate sukRpAdicandraH, ziSyo'sti tasya sukhasAgarapAThako yaH / tasyA''jJayA likhitavAn surate suramyAM, suzrAvako vijayacandra imAM prati tu // 1 // saMvat 1992 varSe prathamabhAdrapade paryuSaNa parvAntargata zrImahAvIrajanma vAcana - mahotsavadine pUrNIkRteyaM likhitvA zrAvakavijayacandreNa / zubhaM bhavatu || Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ subhaassit-vissy-suucii| pRSThe / viSayaH AhAra-zuddhiH 149 22 | audarikA prastAve viSayaH acchannAH pRSThe pathakamAGkaH 127 adhamAH apozaH 11 | karma 4 84,201-202 20, 24 280 3 141-145, 163 14, 15 annam 28 78 208 132 arthecchA avirodhaH avizvAsaH asAmpratam ahaGkAraH ApamAzrayaH -~-balavattA karma-bhogaH kAma-bhAvAH kAmaH katinam 11 | kIrtiH Fm Momr 210 85-87 332-333 15 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAve phyakramAta viSayaH prastAye paTakamA viSaya: kupumAna kulAGganA-dharmaH krodhI khalAH lm 231-232 50-51 sara 198 RAKcha tmr sm kulInaH 8 | gAmbhIryam 13 | guNAH m 112 1.9-111 41,43 44, 51, 54 w m AUN m 6 guNigauravam --dhanam 52-53 88-105 2 109-110-116-117 6,7 | guNinaH 201-202 111 8 . citta-nayane 16 h 28 krodhaH krodhI m lh Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAve pacakramAGka: pRSThe viSayaH || jAti-poSaH / jina-dharmaH tyAjyam 71-72 172-173 hai| viSayaH prastAva -(pazcAtAparahita dAnAprakAzaH(channadharma:) 1 dAnI dAne durlabham dAridyam 3 dayA m mmmm KESHARIEWS dayAluH dAnam HIE**ASSES * * * * * ` m 73-74 h 87-88,171 91 277 153 36, 43 124 153 224 m 192 (AdareNa) (pAtre) 3 1 * * * * h h s 2 dezAntaram devam 20 h Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayaH prastAva padyakamAraH devam - balavattA donatya-zatravaH 141 16-18 m s 5 drammA: 3 h h dhanam prastAve padyakramAGkaH pRSThe / viSayaH 98 27 dharmaH 3 158, 217 15, 17: - 14 : --( caturvidhaH) 79 116 dhArmika 116-117 13,109-110 11 nandanAH 129-131 14 narAbhAsAH 13 / nArI 253 32 | nirguNAH 194 nirdhanatA 11 / - - 2-4, 78 . 1,3 | nirbhAgyAH | dhRtAH h SANS-SCAUSE% 7 mrrorm mmsrm or 123 189 h FAC46- 444PXXCe 91 h h -sthAnam dhanyajanaH dharA-vIkSaNam dharmaH 51-52 399,101,129,131 278 mh sh 35 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayaH nirbhAgyAH niHspRhAH pativratA para - pIDA - parityAgaH parapIDA'jJAH parastrI parIkSitama parIkSyAH pAratantryam - parakhAne 4 4 5 2 1 4 2 1 20 20 5 5 4 4 madhu 120-121 188 225-226 48 174 31 23 A 58-59 113 99 206 330 phe 21 23 17 26 8 2 19 5 21 vipada puNyam -- putra-putrI - pAThanam putraH praNAmaH (aSTAGgaH) 21 30 buddhiH 34 prastAve 8 ---- # 00 2 5 pradhAna-rakSaNam, sevA 3 priyazrutiH 2 ghandhuH bandhu -pArthakyam calam 5 2 20 20 3 4 4 5 padyakramAGkaH 3 36, 37 25, 27 20, 47 12 94-95 210 190 180 29 318 2 139, 141, 142 123 pRSThe 18 4 25 4-7 25 13 23 19 34 7 28 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAve padyakramAGkaH prastAve pacakamA viSayaH muddhimantaH pRSThe | viSayaH 7 lakSmI 21 --sAphalyam / 120-121 bhAgya-maGgaH 175 300-2 68, 69 bhAgyabhAja: suktam bhogi-bhogaH 2 148, 179-181 74 199 78 bacana-pAlakAH vaNik-kramaH vadhU-barau bAJchita-atiH bANijyam 130 manaH 19 126-128 maryAdA-bhAraH mAtA-pitarau mRta-jIvitam rAjAzIH 25, 27 vijJAnam vidyA 52-53 139 124 | --dAnam Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya: vidyA - balinaH vidyopAyAH vinayaH virodhaH vivAhaH vyavasAyI vyavahAraH --zuddhiH zubhAzubham zrutipriyAH zlAbhyam sacaritrAH sajjanAH prastAve 5 2 4 2 3 padyakramAGkaH 137 33 42 211 216 160 63, 65 127 150 211 200, 201 188 37 pRSThe viSayaH 28 sajjanAH 4 10 10 23 sajIvA 5 satI-saccam 14 satparIkSA 8 satpuruSaH satyam 9 16 samayocitam prastAve 3 2 4 106,170, 198 21,23, 24 5 90, 105 27 5 padyakramAGkaH pRSThe 21, 22, 65 11, 12 153 8 1 1 3 233-235, 238 243 19 38-39 166-167 samudAya: ( saGgatAH ) 5 sampadaH 2 161 177 234, 235 73. 29 15 17 17 1 2 1.5 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ XTa prastAve padyakramAGka: - 3 27 viSayaH sahodaraH sAhasikAH susaMyogaH viSayaH sevA saukhyAni ( sapta) - prastAve padyakramAH 17 107 3 114,161-162 1-2 rmmar | strIcaritram 3 | strISu mArdavam 27 vajanaH 5 5 . 6 171-2 - (bhAvapUjA) 5 6 74 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patreSu / 24-34 HEACHE caturyaH prstaavH| padyAni 214 svaphuTumpamilana bhrAtRjAyA-parIkSaNam zrAva-grAmapazcAtIdAnam punA rAjagRhaprAptiH caturibhyasutApariNayanam punardhAvasamAgamaH virodha-niroSaH ekatra sthAnam dharma-karaNam patreSu / 2.18-24 | paJcamaH prastAvaH / padyAni 354 sadguru-prAptiH bhAvAbhAvadAnam aikye pazcAguli-nidarzanam mRgAGkakathA-kathanazravaNam pUrvabhavaH sandehApohaH dharmarakSaH vairAgya-raGga-lAbhAdivarNanam granthakRtprazastiH *RKS Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukramaH . viSayAnukramaH subhASita-viSayasUcI prastAvanA prathamaH prastAvaH / padyAni 85 pUrvabhavaparamAnadAna-puNyArjanam / dvitIyaH prastAvaH / padyAni 231 sukulAvatAra-janma yovanAvasara videza-pracAraH rAjagRha-prAptiH vivAha-lAbha: moga-saMyogAdi patreSu 2 tRtIyaH prastAvaH / padyAni 256 strakarmaparIkSArthakauzAmbIprAptiH 7-16 ratna-parIkSA 1-3 rAjyAGga-prAtiH rAjaputrI-pariNayanam svakuTumbamilanam subhadropalakSaNopAkhyAnam