________________
અંતમુહુર્તની અબાધા છે. દેવ અને નારકિનું આયુષ્યદશહજાર વર્ષનું છે. અને અંતર્મુહુર્તની અબાધા છે. તિર્યંચ મનુષ્યના આયુષ્યની સ્થિતિ, ક્ષુલ્લક ભવ અને અંતમુહર્તની અબાધા છે. બંધન, સંઘત, એ બંનેની આદારિક વિગેરે શરીરની સાથે રહેવાથી તેની અંદરજ ઉત્કૃષ્ટ જઘન્ય ભેદ જાણ સ્થિતિ બંધ કરો.
હવે અનુભવ બંધ કહે છે. તેમાં શુભ, અશુભ, પ્રવેગ કર્મથી ઉત્પન્ન થએલ પ્રકૃતિ, સ્થિતિ અને પ્રદેશરૂપ, કર્મ પ્રકૃતિનું તીત્ર મંદ અનુભવપણે જે અનુભવાય (ભેગવાય) તે અનુભવ (રસ) છે, તે રસ એક બે ત્રણ ચાર સ્થાન ભેદ વડે જાણ. - તેમાં અશુભ પ્રકૃતિનું કેષાંતકી ( ) ના ઉકાબેલા રસ જે તેમાં અડધે રહે. ત્રીજો ભાગ રહે. એ ભાગ રહે તે અનુક્રમે તીવ્ર અનુભવ જાણવે. (કડવા પદા
ના રસને ઉકાળતાં પાણું જેમ ઓછું રહે તેમ કડવાસ વધારે થાય છે, તેમ અશુભ કર્મનું દળ જેમ વધારે ચીકણું થાય તેમ વધારે દુઃખ ભેગવવું પડે છે. ) -
હવે મંદ અનુભવ કહે છે. મંદ રસને અનુભવ તે જાઈ (પુલ) રસમાં એક એ ત્રણ ચારગણું પાણી વધારે નાખવાથી રસની સુગંધી ઓછી થઈ જાય છે, તે પ્રમાણે કર્મની પણ ચીકણુસ ઓછી હોય તે ઓછું દુઃખ ભેગવવું પડે છે.
