________________
(૨૨૧) काम कामी खलु अयं पुरिसे, से सोयह जूरह
तिप्पा परितप्पड ॥ (सूत्र ९२)
કામ કહે છે. કામના બે ભેદ છે. (૧) ઈચ્છાકામ, (૨) મદનકામ. તેમાં, મોહનીય કર્મના ભેદ હાસ્ય (હાસી.) તિથી ઉત્પન્ન થયેલ ઈચ્છાકામ છે, અને મોહનીયકર્મના વેદના ઉદયથી મદનકામ છે. તે બંને પ્રકારના કામનું મૂળ મહનીયકર્મ છે, તેના સદુભાવમાં કામને ઉચછેદ કરે મુશ્કેલ છે, એટલે તેને વિનાશ કર દુર્લભ છે, તેથી મુનિને એમ સમજાવ્યું કે, તારે પ્રમાદ ન કર, આ કામમાં પ્રમાદ ન કરે, પણ જીવિતમાં પ્રમાદ ન કર. કારણકે, ક્ષણે ક્ષણે જે ઓછી થાય છે, તે વૃદ્ધિ પાપવાની નથી, અથવા સંયમ-જીવિતને સંસારીવાસનામાં પડતાં દુ કરીને નિર્વાહ થાય છે. અર્થાત સંયમ પાળવે મુશ્કેલ થાય છે. કહ્યું કે – "आगासे गंगसोउव्व, पडिसोउव्व दुत्तरो। बाहाहिं चेव गंभीरो, तरिअम्बो महोअही ॥१॥
આકાશમાં ગંગા નદીને પ્રવાહ છે, તેને સાચે જઈને તરવું મુશ્કેલ છે, અથવા મહાસાગર હાથવડે તર મુશ્કેલ છે. बालुगा कवलो चेव, निरासाए हु संजमो। जवा लोह मया चेव, चावेयव्वा सूदुकरं ॥२॥"
