________________
(૨૨૫)
વિચાર્યો વિના મેં જુવાનીમાં જે જે અશુદ્ધ કૃત્ય કર્યાં છે, તે પરલેાકમાં જવાના વખતે બુઢ્ઢાપાથી જીર્ણ થયેલા શરીરવાળા પુરૂષને ખેદ પમાડે છે. ( કે, મેં ધર્મ ન કર્યાં. હવે, મારી શી દશા થશે ! તથા હવે પસ્તાયે શું લાભ ?) તથા તેજ પ્રમાણે કડવાં ફળ અહી ભાગવતાં, પાપી પણ ઝરે છે, વિગેરે ઉપર બતાવ્યા માફક લપટાને દુખ પડે છે, તે બુદ્ધિમાન વાંચકે વિચારી લેવું, કહ્યું છે કે—. "सगुणमपगुणं वा कुर्वता कार्यजातं, परिणतिरवधार्या यत्नतः पण्डितेन । अतिरभसकृतानां कर्म्मणामाविपत्ते, भवति हृदयदाही शल्य तुल्यो विपाकः ॥ १॥"
ગુણવાલું કે અવગુણુવાલું કાર્ય કરતાં પહેલાં બુદ્ધિમાને પ્રયાસથી વિચારવું કે એનું પરિણામ શુ' આવશે. કારણ કે ઉતાવળમાં કરેલા કાર્યનું ફળ ભોગવતાં તે સમયે હૃદયને અળનારા શલ્ય સમાન પશ્ચાતાપ વિપત્તિના માટે થાય છે— આવું કોણ ન શોચે તે બતાવે છે. કહ્યું છે કે
आययचक्खू लोगविपस्सी लोगस्स अहो भागं जाणइ उट्टं भागं जाणइ, तिरियं भागं जाणइ, गड्डिए लोए अणुपरियमाणे संधिं वित्ता इह मच्चिएहि, एस धीरे पसलिए जे बजे पडिमोयए