________________
(૧૫૭)
અનાથ આશ્રમમાં રહેનારા ભાગ્યવશી અને છે. ( વ માનમાં જર્મનીના બાદશાહ કૈસર, તથા રૂશીયાના ઝાર, તથા અમેરીકાના પ્રેસીડેન્ટ વિલ્સન, કેવા ઊંચ પદે હતા; અને હાલ કેવી સ્થિતિમાં છે, તે વિચારતાં ખીજા માણુસાને માન કે દીનતા, કેવીરીતે થાય; અથવા એક જન્મમાં જુદી જુદી અવસ્થાની નીચ-ઊ'ચપણાની સ્થિતિ કવશથી અનુભવે છે, તેથી ઊંચ-નીચ ગાત્રની કલ્પના મનમાંથી કાઢીને તથા ખીજા પણ મનના વિકલ્પ ક્રુર કરીને શું કરવુ ? તે કહે છેઃ—
!
-
જીવાને સ'સારમાં આવાં ઊંચ-નીચ પદ હમણાં થાય છે, પછીથી થવાનાં છે, અને પૂર્વે થયાં છે, એવુ... વિચારીને શિષ્યને ગુરુ કહે છે કેઃ—તારી તીક્ષણ બુદ્ધિથી જાણ કે, જીવને ક્રમ વશથી સુખ આવે છે, તેમ દુઃખ પણ આવે છે, તથા તેનાં કારણે પણ વિચાર, ( જીવે જેવાં પુન્યપાપ કર્યાં હોય; તેવાં સુખદુઃખ મળે છે.
વળી અવિગાન (
)પણે પ્રાણીએ સુખને ઇચ્છે છે. અહીંયાં જીવજંતુ પ્રાણી વિગેરે શબ્દે પચેગ લક્ષણવાળાં દ્રવ્યના મુખ્ય શબ્દને અડીને “ સત્તાવાસિ ” શબ્દ “ ભૂત” શબ્દને લેવાથી એમ સૂચવ્યુ કે, જેમ આ ઉપયોગ લક્ષણવાળા પઢાર્થ અવશ્ય સત્તાને ધારણ કરે છે, તે સુખને વાંઢે છે, અને દુઃખને ધિક્કારે છે, સુ