________________
(૧૩૯) " इन्द्रियाणि न गुप्तानि, लालितानि न चेच्छया। मानुष्यं दुर्लभं पाप्य, न मुक्तं नापि शोषितम् । १।"
જેણે ઇન્દ્રિયને કબજે લીધી નથી અથવા ઈચ્છાનુસાર તે ઇંદ્રિયેને વિષય સુખમાં જેડી નથી તેણે મનુષ્ય પણું પામીને ન ભેગ ભેગવ્યા ન ત્યાગ વૃત્તિ સ્વીકારી (આ બધાને કેહેવાને સાર એ છેકે સાધુએ સાધુ વેષ ધાર્યા પછી ગમે તેટલાં કષ્ટ આવે; તે પણ ધીરજ રાખી સંયમ પાળવું.)
જેઓ ઉપર કહેલી અપ્રશસ્ત (સંસારી વિષય સુખ) રતિથી દુર થયેલા છે, અને ઉત્તમ રતિ (ચાત્રિમાં પ્રેમવાળા) છે, તે કેવા હોય છે તે બતાવે છે. विमुत्ता हु ते जणा, जे जणा पारगामिणो, लोभमलोभेण दुगुंछमाणे लद्धे कामे नाभि गाहइ ७४
દ્રવ્યથી એટલે ધન. સગાંના અનેક રીતના પ્રેમથી મુકાયેલા અને ભાવથી વિષય કષાયથી પ્રત્યેક સમયે છુટતા સાધુએ જે ભવિષ્યકાળમાં વધારે વધારે નિર્લોભી બને છે, તે પુરુષે સર્વ પ્રાણીને સમાનભાવે ગણી નિર્મમત્વવાળા બની (સંસારથી) પારગામી બને છે. પાર તે મેક્ષ છે, કારણકે, સંસાર-સમુદ્રના કિનારે જવાની વૃત્તિનાં કારણે જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર એ ત્રણ છે, તે ત્રણને પાર કહે છે. જેમ, લેકમાં સારા વરસાદને ચેખાને વરસાદ કહે છે.