________________
(૧૦)
“प्रथमे वयसि नाघीतं, द्वितीए नाजितं धनम् । तृतीए नतपस्तप्तं, चतुर्थे किं करिष्यति ॥ १॥" | પહેલી વયમાં વિદ્યા ન ભણે, બીજી વયમાં ધન ન મેળવ્યું. ત્રીજીમાં તપ ન કર્યો. (એ આળસુ માણસ ઇદ્ધિ થાકતાં. એથી અવસ્થામાં શું કરવાનું છે )
તેથી પહેલી બે અવસ્થા જતાં વૃદ્ધાવસ્થાના સામે વય જાય છે, અથવા બીજી રીતે ત્રણ અવસ્થાઓ છે. (૧) કુમાર (૨) વન (૩) વૃદ્ધાવસ્થા છે કહ્યું છે કે – " पिता रक्षति कौमारे, भर्ता रक्षति यौवने । पुत्राश्च स्थविरे भावे, न स्त्री स्वातंत्र्यमहति ।।"
બાળક પણામાં પિતા રક્ષા કરે છે. વનઅવસ્થામાં ધણી બચાવે છે, અને વૃદ્ધાવસ્થામાં દિકરા પાળે છે, પણ સ્ત્રીને કેઈપણ અવસ્થામાં સ્વતંત્રતા આપવી યોગ્ય નથી. " અથવા બીજી રીતે ત્રણ અવસ્થાઓ છે. (૧) બાળ (૨) મધ્ય અને (૩) વૃદ્ધત્વ એમ છે. કહ્યું છે કેआषोडशावेदालो, यावत्क्षीरनिवर्तकः। मध्यमः सप्तति यावत्परतो वृद्ध उच्यते ॥१॥ - દૂધ અને અન્ન ખાનાર (જન્મથી લઈને) સોળ વર્ષ સુધી બાળક કહે, અને સીત્તેર વર્ષ સુધી મધ્યમ અને ત્યાર પછી વૃદ્ધ કહે, આ બધી અવસ્થામાં પણ જે ઉપચય