Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 08
Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
View full book text
________________
સૂત્ર-૧ ૨
શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૮
ઉપઘાતનામ, પરાઘાતનામ, આતપનામ, ઉદ્યોતનામ, ઉચ્છ્વાસનામ, વિહાયોગતિનામ, ઇતર સહિત પ્રત્યેક શરીર વગેરેના નામો આ પ્રમાણે છે- પ્રત્યેકશરીરનામ, સાધારણશરીરનામ, ત્રસનામ, સ્થાવરનામ, સુભગનામ, દુર્ભગનામ, સુસ્વરનામ, દુઃસ્વરનામ, શુભનામ, અશુભનામ, સૂક્ષ્મનામ, બાદરનામ, પર્યાપ્તનામ, અપર્યાપ્તનામ, સ્થિરનામ, અસ્થિરનામ, આદેયનામ, અનાદેયનામ, યશોનામ, અયશોનામ અને તીર્થંકરનામ. આ પ્રમાણે મૂલભેદથી આ નામકર્મ બેતાલીસ ભેદવાળું છે. ઉત્તરભેદોથી નામકર્મ અનેક ભેદવાળું છે. તે આ પ્રમાણે—
૭૭
ગતિ– નરકગતિનામ, તિર્યંચગતિનામ, મનુષ્યગતિનામ અને દેવગતિનામ એમ ચાર પ્રકારનું ગતિનામ છે.
જાતિ— જાતિનામકર્મના સ્થૂલભેદો પાંચ છે. તે આ પ્રમાણેએકેન્દ્રિયજાતિનામ, બેઇન્દ્રિયજાતિનામ, તેઇન્દ્રિયજાતિનામ, ચઉરિન્દ્રિયજાતિનામ, પંચેન્દ્રિયજાતિનામ.
એકેન્દ્રિયજાતિનામ અનેક પ્રકારનું છે તે આ પ્રમાણે- પૃથ્વીકાયજાતિનામ, અપ્લાયજાતિનામ, તેજસ્કાયજાતિનામ, વાયુકાયજાતિનામ અને વનસ્પતિકાયજાતિનામ.
તેમાં પૃથિવીકાયિકજાતિનામ અનેક પ્રકારનું છે. તે આ પ્રમાણે- શુદ્ધ પૃથ્વી, કાંકરા, રેતી, પથ્થર, શિલા, મીઠું, લોઢું, કલઇ, તાંબું, સીસું, ચાંદી, સોનું, વજ, હરતાળ, હિંગળોક, મણશીલ, સસ્યક, અંજન, પ્રવાલ, અબરખ, અભ્રવાલિકાજાતિનામ વગેરે.
(રત્નોનાં નામ-) ગોમેદક, રુચક, અંક, સ્ફટિક, લોહિતાક્ષ, જલાવભાસ, વૈસૂર્ય, ચંદ્રકાંત, સૂર્યકાંત, જલકાંત, મસારગલ્લ, અશ્યગર્ભ, સૌગન્ધિક, પુલક, અરિષ્ટ, કાંચનમણિજાતિનામ વગેરે.
અપ્લાયિકજાતિનામ અનેક પ્રકારનું છે. તે આ પ્રમાણે- ઉપક્લેદ, અવશ્યાય, નીહાર, હિમ, ઘનપાણી, શુદ્ઘપાણીજાતિનામ વગેરે.