Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 08
Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust

View full book text
Previous | Next

Page 146
________________ ૧૨૪ શ્રી તત્ત્વાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૮ સૂત્ર-૧૬ ટીકાર્થ– માવો-વિત:, = શબ્દથી અંતરાયનો સમુચ્ચય છે. સારોપમટીનાં વોટ્ય: સાગરોપમોટિઃ | પરા એટલે ઉત્કૃષ્ટ. આનાથી મધ્યમ-જઘન્ય સ્થિતિને દૂર કરી. (સ્થિતિ: એ પ્રમાણે) સ્થિતિવચન પ્રતિજ્ઞાતના સંગ્રહ માટે છે. માહિતિકૃમ્ ઇત્યાદિ ભાષ્યથી આ અર્થનું પ્રતિપાદન કરે છે. જ્ઞાનાવરણ, દર્શનાવરણ, વેદનીયની અને અંતરાયકર્મની આ સ્થિતિ છે. સ્થિતિ એટલે અવસ્થાન (રહેવું), બંધકાળથી પ્રારંભી જ્યાં સુધી સંપૂર્ણ ક્ષય થાય ત્યાં સુધી સ્થિતિકાળ છે. આ પ્રમાણે આ ચાર મૂળ પ્રકૃતિઓનો ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિબંધ કહ્યો. ત્રણ હજાર વર્ષ "અબાધાકાળ છે. જયારથી જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મ ઉદયાવલિકામાં પ્રવેશ કરે ત્યારથી જયાં સુધી સંપૂર્ણ ન થાય ત્યાં સુધી બાધાકાળ છે. (બાધાનો-કર્મફળના અનુભવનો કાળ તે બાધાકાળ.) પ્રસ્તુતમાં બંધકાળથી આરંભી ત્રણ હજાર વર્ષ સુધી અબાધાકાળ છે. કારણ કે તેટલા કાળ સુધી તે કર્મ અનુભવાતું નથી. (૮-૧૫) टीकावतरणिका- अथ मोहनीयकर्मप्रकृतेः कियान् स्थितिबन्ध इति तदभिधानायाह ટીકાવતરણિકાર્થ– હવે મોહનીય કર્મપ્રકૃતિનો કેટલો સ્થિતિબંધ છે તે જણાવવા માટે કહે છે– મોહનીયની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ક્ષતિહાયચ ૮-ડ્યા સૂત્રાર્થ– મોહનીયકર્મની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ સિત્તેર (૭૦) કોડાકોડિ સાગરોપમ છે. (૮-૧૬) भाष्यं- मोहनीयकर्मप्रकृतेः सप्ततिः सागरोपमकोटीकोट्यः परा સ્થિતિ૧૮-૨ા. ૧. જેટલા કોડાકોડિ સાગરોપમ સ્થિતિકાળ તેટલા સો વર્ષ અબાધાકાળ હોય. અહીં ૩૦ કોડાકોડ સાગરોપમ હોવાથી ૩૦x૧૦૦=ત્રણ હજાર વર્ષ અબાધાકાળ થાય. દર એક કોડાકોડિ સાગરોપમ સ્થિતિકાળમાં સો વર્ષ અબાધાકાળ હોય એવો નિયમ છે.

Loading...

Page Navigation
1 ... 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194